1. Veel mensen zetten zich in voor
elkaar en voor onze stad. Omdat
ze het leuk vinden, omdat ze
het nodig vinden, omdat ze
gevraagd worden, omdat ze
willen helpen: er zijn zoveel
redenen om mee te doen.
Op een manier die bij 2015
past: soms vinden we elkaar in
levende lijve. Maar ook digitale
middelen helpen ons om kennis
te maken en samen te werken.
En we zijn net mensen: we doen
graag iets wat we leuk vinden
én wat in onze agenda past.
Mensen maken
Maastricht!
Dit doet u!
In dit krantje willen we mooie, waardevolle acties en
initiatieven die bijdragen aan de sociale kracht van de
gemeente Maastricht met u delen. En vooral de motivatie
en passie van de mensen die Maastricht maken! We
hebben een eerste selectie gemaakt voor deze uitgave en
willen dit in de toekomst vaker delen.
Samen - ook thuis of in de buurt
Mensen maken Maastricht een fijne stad om in te wonen
of werken, of om te bezoeken. Het is belangrijk om je
prettig te voelen in de buurt waarin je woont. En om
te merken dat je contact hebt met je buren en zij met
elkaar. Bovendien vinden de meesten onder ons het ook
fijn om te voelen dat je tussen mensen woont waar je een
beroep op kunt doen. Dit maakt het dat je je bijvoorbeeld
prettig voelt bij alleen wonen, ook als je wat ouder bent
of hulp nodig hebt. Daarnaast is het leuk om te horen
over de activiteiten die er zijn in je buurt. Waarbij er
natuurlijk ruimte moet zijn om deze activiteiten te
kunnen organiseren. Dat alles geeft de mensen in de stad
schwung.
Veranderen doen we samen!
Er wordt veel gepraat over de kracht van de samenleving
en meer zelf kunnen. Als overheid investeert de
gemeente Maastricht daarin. In deze uitgave is te lezen
dat u en uw buren al zoveel doen! De gemeente hoeft
niet alles te organiseren, sterker nog: dat wilt u ook
niet meer altijd. Er zijn allerlei redenen waarom onze
rol als overheid verandert. En daarbij krijgen wij geen
gebruiksaanwijzing. We gaan samen met u, de mensen
die Maastricht maken, op zoek naar een nieuwe invulling.
En dat zal met vallen en opstaan gebeuren, maar de
ontwikkeling is begonnen en gaat door!

2. Daar gaan we mee
aan de slag.”
The Masters regelt
ervaringsplek-
ken bij bedrijven
en organisaties
in Maastricht en
daarbuiten. The
Masters hanteert
een leerlijn, uit-
gevoerd door The
Masters Academy,
en kent eigen pro-
jecten;
The Masters Food-
service, The Mas-
ters Greenery in
Borgharen en The
Green Canteen, dat
‘anders’ ontwik-
kelden laat mee-
draaien in kantines
op scholen.
In de Hoogbrugstraat wordt momenteel een pand omgevormd tot
woningen voor vijftien Masters en vijf studenten. Op de begane
grond komen algemene voorzieningen en services voor de wijk,
waaronder een was- en strijkservice, foodservice en ‘Buurtzorg’,
gerund door sociaal ondernemers en Masters.
Besparen
“Wij willen de maatschappij wakker schudden”, zegt Sheila. “Onze
manier van werken leidt ertoe dat mensen anders gaan kijken. Niet
alleen naar de anders ontwikkelden, maar ook naar de systemen die
we met elkaar hebben bedacht. Door ondernemender te werk te gaan,
kun je veel geld besparen. Geld dat je kunt inzetten om met z’n allen
die inclusieve maatschappij te realiseren.”
Verbinden, delen en ‘anders’ verdelen. Daarover gaat
het bij The Masters, een particulier initiatief dat Sheila
Oroschin en Han Zittema vijf jaar geleden in Wyck start-
ten voor ‘anders’ ontwikkelde jongeren. Via Masters
projecten en door ervaring op te doen bij ondernemers en
bewoners in Maastricht, kunnen jongeren na het speci-
aal onderwijs hun talenten ontdekken, ontwikkelen en
benutten.
Inmiddels werkt The Masters samen met 33 zorg gerelateerde instan-
ties en breiden de projecten zich uit. Tot de doelgroep behoort nu ‘ie-
dereen die ‘anders’ is en op basis van zijn of haar talent een bijdrage
wil leveren aan de maatschappij.
“We zijn The Masters begonnen vanwege mijn ‘anders’ ontwikkelde
zoon Alex”, vertelt Sheila. “Wij wilden voor hem na het speciaal
onderwijs een zinvolle daginvulling. Maar we merkten al snel dat de
bestaande voorzieningen niet uitgaan van de aanwezige talenten. En
dat er sprake is van veel wantrouwen, dus verkokering en een minu-
tencultuur. Onder het motto ‘ Gewoon waar mogelijk, speciaal waar
nodig’, zijn we toen gaan kijken hoe ver we zelf konden komen.”
Projecten
Ver, zo blijkt vijf jaar later. The Masters is opgezet vanuit het idee dat
iedereen de kans krijgt om deel te nemen aan de samenleving, ook
‘anders’ ontwikkelden. Een inclusieve maatschappij, noemt Sheila
dat. “Die wereld zijn we zelf gaan maken, samen met lokale bewo-
ners, ondernemers, onroerend goedeigenaren en de overheid. We
hebben een plek gecreëerd waar iedereen welkom is. De enige vraag
die we stellen, is: ‘waar droom je van en waar denk je dat je talent zit’?
Gewoon waar mogelijk,
speciaal waar nodig
foto: Aron Nijs
Op stap met prikstok en afvalzak
Voor Angéla Moberts is het de gewoonste zaak van de
wereld om het afval op te ruimen dat ze buiten tegenkomt.
“Je kunt je daaraan ergeren, maar je kunt ook gewoon wat
doen.” Samen met Frans Falise vormt ze de ‘Itterse zwerf-
vuilruiming’. In de loop der tijd hebben ze al vrachtwagens
vol rommel verzameld.
Het begon ermee dat Angéla het
afval dat ze in Itteren vond, niet
meer kwijt kon. “Toen ben ik naar
de dorpsraad gestapt en via hun
weer in contact gekomen met
de gemeente. Van de gemeente
kreeg ik prikstokken en grote
groene zakken om alle troep in te
doen. Die zet ik op vaste plekken
in het dorp, met een sticker erop
van de Itterse zwerfvuilruiming.
Meestal halen medewerkers van
de gemeente ze dezelfde dag dan
weer op.”
Opruimactie
Frans en Angéla maken in de win-
ter en het voorjaar jaar wekelijks
een opruimronde door Itteren.
“We lopen twee uur”, vertelt
Frans. “In die tijd kunnen we niet
altijd alles weghalen, maar zo
blijft het afval wel binnen propor-
ties.” Het voorjaar is de beste tijd
om de oevers langs de Maas op te
schonen. Dan organiseert Angéla
jaarlijks een opruimactie, waar-
voor ze via de Dorpsberichten
medewerking vraagt. “Meestal
zijn we met twintig à dertig man.
In het kader van het Schone Maas-
project krijg ik wat geld voor deze
actie. Daarmee betaal ik een lunch
voor iedereen die meehelpt. Dat
maakt het gezellig én het is goed
voor de onderlinge contacten.”
Inspireren
Intussen breidt het werk van
Angéla en Frans zich uit. Frans
ruimt bijvoorbeeld ook de milieu-
perrons op. “Ik hoop zo andere
bewoners te inspireren hetzelfde
te doen.”
En met Sibelco heeft hij contact
over vrachtwagenchauffeurs die
plastic bekertjes op straat gooien.
“Al dat plastic komt uiteindelijk
terecht in onze voedselketen”,
zegt Angéla. “Niet iedereen
realiseert zich dat. Wij concen-
treren ons daarom op mensen
die enthousiast zijn en ons willen
helpen. Voor ons is dit een zin-
volle bezigheid. En we merken dat
het in Itteren gewaardeerd wordt
wat we doen.”
foto: Aron Nijs
Nieuwe tijden leiden tot nieuwe
afspraken! Sinds 2008 heeft de
gemeente een convenant met
buurtkaders. Een convenant
dat heeft geleid tot vele goede
initiatieven, maar ook hier geldt
dat we moeten vernieuwen. De
Maastrichtse buurtplatforms
hebben daarom een werkgroep
ingesteld, die aan de slag gaat
met het ontwerpen van een
toekomstbeeld. Op 21 mei heeft
deze werkgroep hun eerste be-
vindingen teruggekoppeld aan
de grote groep van de buurt-
platforms.
Inspiratie
De werkgroep ging samen met
de wethouder, ambtenaren en
een aantal professionals voor
inspiratie een kijkje nemen
in Peel en Maas en Venlo. Zeer
geïnåspireerd keerden zij terug
naar Maastricht! Onder de
indruk van het aantal vrijwil-
ligers en van wat bewoners
zelfstandig voor elkaar kunnen
krijgen. Maar ook geïnspireerd
door hoe de bewoners met de
gemeente communiceren en
samenwerken. Wat klein begon,
is inmiddels een vitale gemeen-
schap geworden met veel zorg
voor elkaar.
Maatwerk
Maar Peel en Maas en Venlo
zijn geen Maastricht, zo zeiden
de werkgroep en hun achter-
ban. Maastricht is geen dorp,
maar een stad met meer dan
40 buurten die allemaal hun
eigenheid hebben. Dus werken
ze nu aan een eigen Maastrichts
model, rekeninghoudend met
die verscheidenheid. Peter van
Minderhout, voorzitter van
buurtplatform Campagne: ” Het
was een hoogst interessante reis
naar een ambitieuze ‘stip op de
horizon’. Waar je zonder aange-
vlogen of uitgelachen te worden
kan zeggen dat het buurtplat-
form niet de buurt is en dat
de gemeente van “vinken naar
vonken” moet. En dat wordt
een hele toer.”
In september hoopt de werkgroep hun
uitgewerkt toekomstbeeld te kunnen
presenteren aan hun achterban.
Buurtplatforms
denken na over
hun eigen rol en
taken!
Mensen maken Maastricht!
2

3. Mensen maken Maastricht!
In een voormalige school aan de
Elisabeth Strouvenlaan doen de
jongeren werkervaring op vol-
gens het meester/gezelprincipe:
vrijwilligers begeleiden hen in
verschillende vakgebieden, zoals
horeca, logistiek en marketing.
Goed voor de jongeren, zinvol
voor de vrijwilligers. En ook de
buurt profiteert.
Kim van Arensbergen, voorzit-
ter van de Coöperatie, kan zich
nauwelijks verstaanbaar maken.
Op de achtergrond is een groepje
jongens druk aan het timmeren,
boren en zagen. In een dag tijd
willen ze een vloer leggen op
de tussenverdieping in de hoge
verblijfsruimte. “Het mooie is,
dat alles wat ze hier doen voor het
‘echt’ is”, zegt Kim. “Dat geeft hen
zelfvertrouwen.”
Eigen brood
De jongeren, in de leeftijd van 16
tot eind twintig, komen op vaste
dagen en tijdstippen. Nu zijn het
er zo’n tien, maar dat moeten er
volgend jaar 25 worden. Zij kun-
nen onder meer aan het werk in
de professionele keuken. “Een
van onze thema’s is lekker en
gezond eten”, legt Kim uit. “Je
hebt niet alleen voedsel nodig
om te kunnen functioneren, eten
verbindt ook. We bakken hier ons
eigen brood en onze jongeren en
vrijwilligers eten elke dag samen.
Ook verbouwen we zelf groente,
alles zo biologisch mogelijk.”
Een van de ‘LEFjongeren’ heeft
daardoor de smaak te pakken
gekregen: hij wil een bakkers-
opleiding gaan
volgen.
Rendabel
De Coöpera-
tie heeft volop
plannen voor de
toekomst. Kim:
“We willen dat
ons initiatief nog
groener wordt en
gedragen door de
hele buurt. Bin-
nenkort al kunnen
buurtbewoners
enkele dagen per week aanschui-
ven voor een heerlijke lunch.”
In 2013 heeft Coöperatie Blauw-
dorp een startsubsidie gekregen
van de gemeente, maar op de
lange termijn hoopt Kim dat
de coöperatie zichzelf rendabel
maakt. “Iedereen kan hier een
vergaderruimte boeken”, zegt
Kim. “En we verzorgen bijvoor-
beeld de catering bij evenemen-
ten. Zo slaan we twee vliegen in
één klap: onze jongeren zijn aan
het werk én het levert ons inkom-
sten op.”
Meester en gezel samen
aan zet in Blauwdorp
Jongeren die zijn uitgevallen op school helpen met het
halen van een diploma. Dat is het doel van de Coöpe-
ratie Blauwdorp, een half jaar geleden opgericht door
Stichting LEFteam.
Initiatief Stichting LEFteam: coöperatie Blauwdorp
In Itteren en Borgharen wordt al jaren gewerkt aan het project Grensmaas. Bedoeld
om het overstromingsgevaar terug te dringen, maar ook om het gebied langs de
Maas aantrekkelijker te maken. De buurtraad van Borgharen en de dorpsraad van It-
teren besloten samen een eigen recreatievisie te maken, met inbreng van alle bewo-
ners.
“We maakten ons een beetje zorgen hoe het gebied tussen kanaal en Maas van Borgharen tot Itteren er
uit zou gaan zien”, vertelt Joop Verhulst, voorzitter van de dorpsraad Itteren. “Daarom hebben we zelf
een voorstel gemaakt, zoals wij het graag zouden willen. Dat plan hebben we op onze website gezet
en in de dorpsberichten. Alle bewoners van Borgharen en Itteren hebben we gevraagd of zij achter
onze visie konden staan. Iedereen mocht reageren en commentaar geven. Dat hebben ongeveer twaalf
mensen gedaan. Op één punt na, hebben we alle aanbevelingen overgenomen en daarna hebben we de
definitieve recreatievisie naar de gemeente gestuurd.”
Bomenlaan
Intussen zijn de bewoners van de twee Maasdorpen
zelf al begonnen met het uitvoeren van een aantal
ideeën. “Toen de gasleiding tussen Itteren en Borgha-
ren moest worden vernieuwd, bedachten we dat we
daar graag een nieuw fietspad met bomen wilden ma-
ken”, zegt Joop. “Om de bomenlaan te financieren, kon
iedereen voor 25 euro een boom adopteren. Die boom
kreeg dan een kaartje met de naam van de gever erbij.
De rest van het benodigde bedrag is bijeen gebracht door sponsors. Nu staan er meer dan honderd
bomen. En mensen vinden het prachtig om naar ‘hun’ boom te kijken.”
Bijenhotel
Hoewel er in Itteren en Borgharen al intensief werd samengewerkt, is dat door de recreatievisie al-
leen maar meer geworden. Er zijn vrijwilligers die het gebied rond de Maas schoonmaken, er is een
bijenhotel geplaatst en er komen - als onderdeel van het wandelpadenplan - stapstenen in de rivier.
“De recreatievisie is goed voor de onderlinge samenhang”, meent Joop. “Mensen hebben het erover.
En steken de handen uit de mouwen. Want als je iets wilt, moet je iets doen!”
“Als je iets wilt, moet je iets doen”
De voorbereiding voor het buurt-
netwerk begon eind vorig jaar. Uit
een dialoogsessie met een aantal
sleutelfiguren uit de wijk kwa-
men verschillende vervolgacties
voort. Daaronder een onderne-
mersbijeenkomst, georganiseerd
in samenwerking met het St.
Pietersgilde, en een inventari-
satie van alle verenigingen en
vrijwilligers in de buurt. “Het is
belangrijk om te kijken wat we al
allemaal hebben in St. Pieter en
hoe we dat kunnen verbinden”,
zegt Marianne. “De kracht van het
buurtnetwerk moet er in zitten
dat we die verbinding zoeken over
de generaties heen.”
Leefbaarheid
Hoe dat er dan precies gaat uit-
zien, daarover denkt het buurt-
platform nog na. Marianne: “Het
gaat ons om de leefbaarheid. Daar
zetten we ons op allerlei manie-
ren voor in. Zo kennen we al een
aantal jaren de Salon St. Pieter,
waar buurtbewoners elkaar eens
per maand in een ongedwongen
sfeer kunnen ontmoeten. Sinds
kort wordt er elke maand samen
onder leiding van een aantal
enthousiaste vrijwilligers gekookt
en gegeten in het buurtcentrum
en in oktober organiseren we de
eerste Burenbeurs. Iedereen die
een vraag heeft of iets wil aanbie-
den, kan daar terecht.”
Bruis
Belangrijk bij alle activiteiten is
de ‘fun factor’, meent Marianne.
“We zorgen ervoor dat het leuk is.
En dat werkt! Om een voorbeeld
te noemen: in het begin was het
contact tussen bezoekers van de
Salon beperkt tot ‘hallo’ en ‘dag’.
Nu bellen sommigen elkaar op
om samen te gaan eten, te wande-
len of naar het filmhuis te gaan.
Een ander voorbeeld is de vrijdag-
avond van muziekfestival Bruis.
Speciaal voor de bewoners uit de
omgeving is er dan een buurtont-
moeting, op initiatief van Bruis,
het buurtplatform en de gemeen-
te. Niet alleen jongeren komen
daar op af, ook ouderen. Dat zijn
de mooie momenten.”
Een buurtnetwerk met fun factor
Sint Pieter vergrijst niet alleen sneller dan de overige wijken in Maas-
tricht, het ontgroent ook sterker. “Mensen wonen hier fijn”, zegt Marianne
Bruijnzeels van het buurtplatform. “Maar om te voorkomen dat de hui-
dige vijftigers straks tussen wal en schip vallen, moeten we nu in bewe-
ging komen.” Vandaar het idee voor de oprichting van een buurtnetwerk,
dat de verbinding tussen alle wijkbewoners verder moet versterken.
Meer weten?
Kijk op:
www.buurtplatform.nl
www.salonsintpieter.nl
www.buurtcentrumsintpieter.nl
3

4. Andere initiatieven
Mensen maken Maastricht!
Op stap met prikker
en afvalzak
pagina 2
Zelfbeheer
zwerfvuilruiming
Als je iets wilt, moet
je iets doen
pagina 3
Recreatievisie
Itteren & Borgharen
Hulp door en voor
wijkbewoners
pagina 6
Matchpunt Belfort,
Hazendans, Daalhof
Meester en gezel
samen aan zet
pagina 3
Coöperatie
Blauwdorp
4
Initiatieven in deze uitgave
pagina 7

5. Mensen maken Maastricht!
Zonnepanelen
dankzij de buurman
pagina 6
Buurkracht
Itteren & Vroendaal
Gezond spelen
in Heer
pagina 8
Speelplaats
Heer Natuurlijk
5
Nadenken over eigen
rol en taken
pagina 2
Buurtplatform wordt
buurtvereniging
Stadsbrede
initiatieven
Op weg naar een
energieneutrale stad
pagina 6
EMEC
Vangnet voor
ondernemers
pagina 8
Broodfonds
Gewoon waar mogelijk,
speciaal waar nodig
pagina 2
The Masters
Wyck
Extra ogen in
de wijk
pagina 7
Buurtpreventie
Wyckerpoort
Scharn Preventief

6. Mensen maken Maastricht!
Zonnepanelen
dankzij de buurman
Op weg naar een
energieneutrale stad
In Itteren waren Wim Beijer en
Vivian Thewissen, beiden lid van
de dorpsraad, de kartrekkers. In
Vroendaal kwam het initiatief van
Koen Goorman en Klaas Koelewijn.
Patricia Vinclair treedt op als
buurtbegeleidster van Buurkracht.
Zij ondersteunt de initiatieven,
maar het zijn de bewoners zelf
die aan de slag gaan. Er is geen
standaardproduct; elke buurt doet
het op zijn eigen manier en de
uitkomsten kunnen dan ook per
project verschillen.
“We nemen eerst een kijkje in de
betreffende buurt om te zien welke
huizen er staan en hoe het beste
energie kan worden bespaard”,
vertelt Patricia. “Daar maken we
een rapport van. Dan maken we
flyers met de uitnodiging voor
een buurtbijeenkomst. Die flyers
passen we voor elke buurt aan
met eigen foto’s en teksten. Op
de bijeenkomst leggen we uit wat
Buurkracht inhoudt, bespreken we
het rapport en worden er werk-
groepjes samengesteld. Die gaan
uitzoeken welke maatregelen er
mogelijk zijn.”
Energie besparen kan iedereen. Maar je moet er wel tijd
en geld in investeren. Door samen te werken met buurtge-
noten, hoef je niet alles alleen uit te zoeken en wordt het
ook nog goedkoper. Dat is het idee achter Buurkracht, een
initiatief van Enexis Holding N.V., dat is opgepakt in de
Maastrichtse wijken Itteren en Vroendaal.
Maatregelen
Zo verdiepten twee werkgroepen
in Itteren zich in isolatiemaatrege-
len en zonnepanelen. Zij zochten
goede leveranciers en maakten
met hen een afspraak over korting:
hoe meer mensen meedoen, hoe
hoger die wordt. Dat was voor
bijna veertig huishoudens reden
genoeg om overstag te gaan.
Ongeveer vijftien mensen kozen
voor zonnepanelen. De eerste
maatregelen in Itteren worden nu
uitgevoerd.
In Vroendaal hebben zo’n twin-
tig mensen zich aangesloten bij
Buurkracht. Zij gebruiken de
warmtecamera’s van Buurkracht
om te zien waar en hoe ze het beste
energie kunnen besparen. Daarna
gaan de werkgroepen aan de slag.
“Het leuke van Buurkracht is dat
het ‘eigen’ is”, zegt Patricia. “Er
staat geen vreemde aan de deur,
maar je eigen buurman die vraagt
of je mee wilt doen.”
Meer weten?Kijk op www.buur-
kracht.nl of stuur een e-mail naar:
patricia@buurkracht.nl.
Een duurzaam Maastricht,
waar iedereen zijn eigen
stroom opwekt en fossiele
brandstoffen niet meer nodig
zijn. Dat is het ideaal van
EMEC. Maar dat gaat uiteraard
niet vanzelf. “We zoeken naar
wegen om mensen bij elkaar te
brengen en draagvlak te krij-
gen”, zegt Jos. “We zijn klein
begonnen, maar nu gaan we
ook de wijken in. Via informa-
tieavonden hopen we mensen
te stimuleren om groene ener-
gie te gaan gebruiken.”
Teruggave BTW
In de meeste gevallen gaat het
dan om de aanleg van zonne-
panelen. “Als coöperatie kun-
nen we gezamenlijk panelen
inkopen en zo een goede prijs
bedingen”, vertelt Bert. “Ook
hebben we onze know how
gebundeld. Mensen kunnen bij
ons terecht voor informatie,
bijvoorbeeld over de leveran-
ciers met wie we samenwerken
Zelf hebben Bert Dierick en Jos van Golde al een tijd zonnepanelen op hun dak. Maar dat
er heel wat vragen kunnen rijzen bij het daadwerkelijk aanschaffen van zonnepanelen,
hebben ze ook ervaren. Om Maastrichtenaren te helpen, hebben Bert en Jos daarom de
Eerste Maastrichtse Energie Coöperatie (EMEC) opgericht.
en van wie we weten dat ze
goede kwaliteit leveren. Maar
we bieden ook hulp bij het aan-
vragen van een lening bij de
provincie of bij de teruggave
van de BTW.”
Energierekening
Het voordeel van een coöpera-
tie is, dat je zelf wat te vertellen
hebt, vinden Bert en Jos. “Ie-
dereen kan direct lid worden.
Geïnteresseerden kunnen ook
een informatieavond aanvra-
gen. Daar leggen we uit wat de
mogelijkheden zijn en vragen
we wat mensen willen en hoe
ze energie willen besparen. De
eerste stap is om te weten wat
je verbruikt en hoe het minder
kan. Leden van EMEC, die
daarin thuis zijn, kunnen bij je
langskomen om dat samen na
te gaan. Hoe komt het bijvoor-
beeld dat je energierekening
hoog is? Kun je misschien
oude apparaten vervangen die
duur zijn in gebruik? En is je
Het Matchpunt is voortgeko-
men uit een enquête onder
buurtbewoners , waarin onder
meer de vraag werd gesteld wat
mensen zelf wilden doen voor
hun wijk. Deze wijkscan (en-
quête) is een activiteit geweest
vanuit de samenwerkende
partners Mosae Zorggroep,
Radar, Levanto en Trajekt. Daar
kwamen zoveel positieve reac-
ties op, dat er een thema-avond
is georgani-
seerd. “Eerst
hebben we alle
verenigingen
en instanties in
onze wijken in
kaart gebracht,”
vertelt Nicole Neijman van het
buurtplatform Belfort/Daalhof.
“Toen kwam ook het idee voor
het Matchpunt bovendrijven.
Uniek is dat al in de voorberei-
ding heel veel vrijwilligers en
professionele instanties samen-
werken. Er zijn werkgroepen
ontstaan van zo’n vijftien wijk-
bewoners, ondersteund door
Mosae Zorggroep, Trajekt, ge-
meente, Radar, Levanto, boerderij
Daalhoeve en het wijkleerbedrijf.”
Jong en oud
Bij het Matchpunt kan iedereen
terecht met een hulpvraag. Maar
ook aanbieders van hulp zijn van
harte welkom. Nicole: “Nu richten
we ons nog vooral op ouderen, die
bijvoorbeeld hulp zoeken bij het
doen van boodschappen of het uit-
laten van de hond. Maar eigenlijk
willen we er voor iedereen zijn.
Het bijzondere van dit plan is de
koppeling tussen jong en oud.
Zo gaan jongeren van het wijkleer-
bedrijf meedoen als aanbieder. Zij
kunnen dan samen met een ou-
dere vrijwilliger van bijvoorbeeld
de groenvoorziening van Radar
tuinklussen uitvoeren. Vanuit de
werkgroepen zijn we constant op
zoek naar dat soort samenwerking
huis geschikt voor zonnepane-
len of een zonnecollector? Al-
lemaal vragen waar we samen
een antwoord op zoeken. Zo
willen we mensen ontzorgen
bij het besparen van energie.
En hopen we dat Maastricht
over een aantal jaren energie-
neutraal is.”
Meer weten?
Kijk op www.emec.nu.
In september opent het
Matchpunt Daalhof-Bel-
fort-Hazendans. Een paar
keer per week kan ieder-
een die een ander wil hel-
pen of hulp kan gebrui-
ken, zich daar melden. Dit
initiatief, dat op allerlei
manieren ondersteund
wordt door de buurtplat-
forms Belfort en Daalhof,
heeft zich als een olievlek
over de wijken verspreid.
en verbinding van alle moge-
lijke partijen.”
Spreekuur
Het idee is dat het Matchpunt op
verschillende plekken
in de wijken Belfort-
Daalhof-Hazendans
‘spreekuur’ gaat hou-
den. “Heel belangrijk
voor het slagen van dit
project is dat we een
bemenste post hebben”, meent
Nicole. “Daar komen vrijwil-
ligers te zitten, die de mensen
te woord staan. Zij koppelen de
hulpvragers aan aanbieders,
liefst ook vrijwilligers. Pas in
laatste instantie schakelen we
professionals in. Ik ben ervan
overtuigd dat dit gaat werken
en dat we met gemotiveerde
mensen het Matchpunt tot een
succes kunnen maken.”
foto: Aron Nijs
6
foto: Aron Nijs

7. Tot voor kort was het grasveld bij de Gebroeders Her-
mansstraat in de wijk Sint Maartenspoort een plek waar
veel mensen het bestaan niet van wisten. Nu ontstaat er
een buurttuin, die moet uitgroeien tot een ontmoetings-
plek voor iedereen.
Mensen maken Maastricht!
In Wyckerpoort is sinds een
tijdje het inbraakpreventie-
team (IPT) actief. Een soort-
gelijk initiatief in Scharn,
Scharn preventief, beleeft
zijn kick-off in septem-
ber aanstaande. De teams
fungeren als een extra paar
ogen en oren in de buurt.
“Als we iets verdachts signaleren,
waarschuwen we de politie.”
Jos Vandebeek is een van de op-
richters van het IPT Wyckerpoort,
dat net als in Scharn na overleg
met de wijkagent is opgezet. Het
team heeft net de laatste patrouil-
leronde van dit voorjaar achter de
rug. “In oktober maken we weer
twee rondes”, vertelt Jos. “Een
keer door Wyckerpoort noord/
midden en een keer door het
gedeelte midden/zuid.” Het team
bestaat uit vier buurtbewoners,
aangevuld met zes volontairs
(vrijwilligers) van de politie. Via
flyers en posters hebben ze buurt-
genoten op de hoogte gebracht
van hun bestaan. En net als in
Scharn is in Wyckerpoort bewust-
wording een belangrijk doel. Jos:
“Als we bijvoorbeeld een gft-bak
Extra ogen
in de wijk
onder een afdak zien staan, spre-
ken we de bewoners daar op aan.
Want met zo’n opstapje maak je
het inbrekers wel erg makkelijk.”
Buurtapp
Met name in het oude deel van
Scharn is de inbraakgevoeligheid
groot, zo laten de cijfers van de
politie zien. Vandaar dat Scharn
Preventief vanaf het najaar in dat
deelte van de wijk met vrijwilli-
gers wil gaan lopen.
Intussen is er wel al een buurtapp,
waar ongeveer twintig mensen
zich bij hebben aangesloten.
Als iemand iets ongewoons of
verdachts ziet, kunnen ze elkaar
dat via de app laten weten. Ook
is er een mailadres aangemaakt:
scharn.preventief@gmail.com.
Hier kunnen geïnteresseerden
zich melden. De gemeente onder-
steunt met de levering van bord-
jes ‘buurtpreventie’ in de wijk en
het drukken van een flyer.
Scharn Preventief wil vanaf
september drie keer per week een
ronde door de wijk gaan lopen.
De verwachting is dat nog meer
mensen zich aansluiten, zodat het
team uiteindelijk twee keer per
dag een ronde kan maken.
Het initiatief daarvoor is afkom-
stig van Kim Bolk. “Ik miste in
de buurt een plek waar kinderen
kunnen spelen en iets kunnen
leren over de natuur”, vertelt
de jonge moeder. Ze begon een
handtekeningenactie in de wijk
om medestanders te zoeken voor
haar plannen. In april van dit jaar
plaatste ze met een groepje men-
sen vier grote bakken, waarin ze
groente kweken. Van de gemeente
kregen ze een startbudget om de
meest noodzakelijke spullen aan
te schaffen. En daarnaast kregen
ze hulp van sponsors.
Klusdagen
Intussen zijn er drie klusdagen
geweest. Via de eigen facebook-
pagina (Buurt Tuin) en dankzij
mond-tot-mondreclame via ou-
ders op het schoolplein, kwamen
buurtbewoners helpen met onder
meer onkruid wieden en honden-
poep opruimen. “We hebben de
bakken gevuld en onderhouden
ze”, zegt Kim. “En het leuke is, dat
er nu spontaan nieuwe groenten
worden gezaaid.” Helemaal in
het begin was dat wel anders:
toen werd de inhoud van de bak-
ken vernield. Maar nu houden
buurtbewoners een oogje in het
zeil. Met succes: de eerste sla is
inmiddels geoogst.
Pizza-oven
Als het aan Kim ligt, is dit pas
het begin. In september wil ze
een tuinfeest organiseren en op
langere termijn droomt ze van
een blotevoetenpad en een piz-
zaoven in de tuin. Kim: “Ik vind
het leuk om samen met anderen
van niets iets te maken, zonder
Sla uit de eigen buurttuin
dat het veel geld kost. We kijken
nu welke partijen we nog meer bij
ons initiatief kunnen betrekken.
Misschien kunnen cliënten van
Mondriaan hier komen helpen.
En wie weet, komen we via het
tuinfeest in contact met iemand
uit de buurt, voor wie we bood-
schappen kunnen doen. Ik hoop
dat steeds meer mensen met ons
mee willen doen.”
Meer weten?
Stuur een e-mail naar buurt-
tuin6221@gmail.com.
foto: Aron Nijs
7

8. Voor veel zelfstandigen is het
afsluiten van een arbeidson-
geschiktheidsverzekering een
(te) grote investering. Om toch
voor een vangnet te zorgen,
bedacht een aantal vindingrijke
ondernemers het Broodfonds.
Geen verzekering, maar een
voorziening gebaseerd op een
schenking. Als je als onderne-
mer te maken krijgt met ziekte
of arbeidsongeschiktheid en je
inkomen valt weg, dan schen-
ken de andere deelnemers je
maandelijks een bedrag.
Divers
“Nadat ik erover
las, heb ik contact
opgenomen met
de Broodfond-
smakers”, vertelt
Patricia.
“Samen met
hen en met Jos
Pappers hebben
we twee bijeen-
komsten geor-
ganiseerd voor
heel Limburg.
Daarop kwamen
zo veel enthousi-
aste reacties, dat
er al meteen vier
Broodfondsen in
de provincie zijn opgericht.”
De leden van het Dagelijks
Broodfonds komen uit Maas-
tricht en omgeving. Begon-
nen met iets meer dan twintig
aanmeldingen, telt het fonds
inmiddels bijna vijftig leden.
Een divers gezelschap, met
onder andere vertalers, profes-
sional organizers, muzikanten,
accountants, filmmakers, be-
windvoerders en therapeuten.
Solidariteit
“Zelf was ik vrijwillig verzekerd
via het UWV”, vertelt Patricia.
“Maar daar kun je alleen te-
recht als je minder dan een half
jaar uit loondienst bent. Bij
een broodfonds kan iedereen
zich aanmelden die langer dan
een jaar ondernemer is. Wat
mij vooral over de streep trok,
is de onderlinge solidariteit.
Het systeem is niet onnodig
complex, niemand verdient
eraan. Je spaart maandelijks
een bedrag. Als iemand in
jouw broodfonds ziek wordt,
schenken alle andere leden
hem of haar een deel van dat
gespaarde bedrag.
Anders dan bij een verze-
kering, blijft het geld dat je
spaart van jou. Speciale uit-
zonderingen of moeilijke eisen
voor intreders bij een brood-
fonds zijn er niet.
En het
allerbeste:
nu een van
onze leden
ziek is,
bieden anderen spontaan hulp
aan. Dat klaarstaan voor elkaar
vind ik een mooie gedachte.”
Een van de initiatiefnemers voor
de natuurlijke speelplaats is Ma-
rije Koelewijn. Samen met andere
ouders van kinderen op de Su-
ringarschool maakte ze een plan
om de traditionele speelplaats
volledig in een nieuw jasje te
steken. Daarbij kregen ze alle me-
dewerking van de schoolleiding.
Met geld van de school werden
de eerste materialen aangeschaft
en toen kon het werk beginnen.
Intussen heeft de gemeente ook
subsidie verleend in het kader van
de tender ‘Meer voor elkaar’. Het
project gaat dus zeker door en is
naar verwachting over een jaar of
twee helemaal af.
Moestuin
“De speelplaats Heer Natuurlijk
wordt straks een groene om-
geving, waar kinderen kunnen
spelen in de zandbak, klimmen
op een heuveltje, hutten kunnen
bouwen en eigen groente telen
in de moestuin”, vertelt Marije.
“Zo leren ze spelenderwijs: van
respect voor alles wat groeit tot
motorische vaardigheden en van
fantasiespel tot samen plannen
en overleggen.” Als alles klaar
is, blijft de speelplaats ook na
schooltijd open, zodat ook kin-
deren die niet naar Kindcentrum
Heer gaan er gebruik van kunnen
maken.
Voldoening
Behalve het resultaat, telt volgens
Marije ook de weg er naartoe.
“Dankzij dit plan is er veel contact
tussen ouders, buurtbewoners en
professionals. Leden van Serve
the City, een netwerk van mensen
uit verschillende kerken, zijn
ons een dag komen helpen met
klussen. En een deel van de ma-
terialen, waaronder grind, kleine
boomstammetjes en bomen, is
gesponsord door ondernemers en
mensen uit de buurt.”
Op dit moment wordt er volop
gewerkt aan de speelplaats Heer
Natuurlijk. Marije: “We hebben
een tuingroep, maar we vragen
regelmatig andere ouders om
ons te helpen bij het onderhoud
en de aanleg. Dat zijn altijd hele
leuke dagen!” Dit project is echt
een stimulans voor de hele buurt,
meent Marije. “Groen is goed
voor de gezondheid, de kinderen
vinden het leuk en je ziet snel
resultaat. Alles bij elkaar geeft dat
veel voldoening.”
Kinderen in Heer hebben iets om naar uit te zien: de speelplaats van basisschool
Suringar en peuterspeelzaal Taman Kanak Kanak (samen Kindcentrum Heer) ver-
andert langzaam in een avontuurlijke plek met veel groen, een moestuin en volop
spelmogelijkheden.
Gezond spelen in Heer
Ruim twee jaar geleden las Patricia Gorissen op twitter
over het Broodfonds, een alternatief voor reguliere arbeids-
ongeschiktheidsverzekeringen, speciaal ontwikkeld voor
zelfstandig ondernemers. Het idee sprak haar aan en van
het een kwam het ander. Nu is Patricia voorzitter van het
Dagelijks Broodfonds, een van de inmiddels meer dan zestig
broodfondsen in Nederland.
Broodfonds als vangnet
voor ondernemers
Meer weten?
dagelijksbroodfonds.
wordpress.com.
foto: Aron Nijs
foto: Aron Nijs
8
Colofon
Uitgave van de gemeente Maastricht
Tekst: Meyke Houben, Aanzet
Fotografie: initiatiefnemers,
tenzij anders vermeld
Vormgeving: AnneMarie Mans,
gemeente Maastricht