Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop

ARCGIS 9.x
VERSION: 1.0
Tài li u ư c l p b i:

Tài li u hư ng d n s d ng ArcMap Phiên b n 1.0
Phòng H th ng thông tin a lý
Công ty H th ng thông tin FPT
2
1 Gi i thi u ArcMap ......................................................................................................5
1.1 Các khái ni m cơ b n trong ArcMap ..................................................................5
1.2 Kh i ng ArcMap .............................................................................................6
1.3 M b n ...........................................................................................................8
1.4 Table of contents (TOC) .....................................................................................9
1.5 Data View và Layout View...............................................................................10
1.6 Xem b n .......................................................................................................11
1.7 S d ng Bookmarks..........................................................................................12
1.8 C a s phóng i và c a s t ng quát...............................................................14
1.9 Tìm ki m thông tin trên b n .........................................................................15
2 T o b n .................................................................................................................20
2.1 T o b n .........................................................................................................20
2.2 Thêm d li u ki u Coverage, Shapefile, Geodatabase......................................23
2.3 Thêm b n v CAD.............................................................................................23
2.4 ăng ký t a cho file CAD............................................................................24
2.5 Thêm d li u b m t (TIN) ...............................................................................27
2.6 Thêm d li u d ng t a X,Y vào b n .......................................................27
2.7 H tr c t a ....................................................................................................28
3 Qu n lý các layer.......................................................................................................30
3.1 Thay i dòng mô t layer.................................................................................32
3.2 Copy layer .........................................................................................................34
3.3 Xóa layer trên b n ........................................................................................35
3.4 Nhóm layer........................................................................................................36
3.5 Hi n th thu c tính c a layer .............................................................................38
3.6 Hi n th layer trong m t gi i h n t l ...............................................................39
3.7 S d ng data frame trong t ch c các layer......................................................40
3.8 Lưu l i m t layer trên ĩa..................................................................................41
3.9 S a ch a liên k t b h ng c a d li u ...............................................................41
4 So n th o d li u h a...........................................................................................42
4.1 Thanh công c Editor........................................................................................43
4.2 Kh i ng Edit..................................................................................................43
4.3 Môi trư ng truy b t i tư ng...........................................................................43
4.4 Ch n i tư ng..................................................................................................47
4.5 D ch chuy n i tư ng......................................................................................47
4.6 Xóa i tư ng....................................................................................................48
4.7 Copy và paste i tư ng....................................................................................49
4.8 T o i tư ng m i.............................................................................................49
4.9 T o i tư ng t i tư ng khác.......................................................................56
4.10 Ch nh s a i tư ng có s n...............................................................................59
4.11 Ch nh s a thu c tính .........................................................................................64
5 Th hi n ký hi u các i tư ng b n .....................................................................65
5.1 Trình bày b n ...............................................................................................65
5.2 Hi n th t t c các i tư ng theo m t ký hi u .................................................70
5.3 Hi n th i tư ng theo lo i ..............................................................................71
5.4 Qu n lý lo i i tư ng.......................................................................................74
5.5 Các phương pháp l p b n d li u nh lư ng ..............................................75

3
5.6 Lư c phân lo i chu n...................................................................................75
5.7 Hi n th i tư ng b ng nh lư ng như s m ho c s lư ng.......................76
5.8 Hi n th i tư ng theo nhi u d li u thu c tính ..............................................77
5.9 Hi n th i tư ng b ng bi u ........................................................................78
5.10 S d ng b ký hi u c a layer khác ...................................................................78
6 Hi n th nhãn b n v i text và graphic ..................................................................79
6.1 V i m, ư ng th ng, vòng tròn......................................................................79
6.2 Thêm text...........................................................................................................81
6.3 Ch n graphic .....................................................................................................82
6.4 Di chuy n, xoay và s p x p th t các graphic.................................................83
6.5 Hi n th nhãn.....................................................................................................85
6.6 Quy n ưu tiên và nh v trí c a nhãn ...............................................................89
6.7 Xây d ng chu i cho nhãn i tư ng.................................................................91
6.8 In b n v i nhãn.............................................................................................92
7 Thi t k trang in ........................................................................................................93
7.1 T o và s d ng b n m u ..............................................................................93
7.2 nh các hi n th trang ......................................................................................94
7.3 Thay i layout..................................................................................................96
7.4 nh d ng data frame........................................................................................97
7.5 Hi n th lư i ......................................................................................................99
7.6 Thêm data frame..............................................................................................100
7.7 S d ng các i tư ng ghi chú trên b n .....................................................102
7.8 Làm vi c v i các i tư ng graphic................................................................103
7.9 S p x p và nhóm các i tư ng trên b n ...................................................104
7.10 In b n ..........................................................................................................104
8 T o m i ký hi u b n ...........................................................................................105
8.1 T o m i ký hi u ư ng ...................................................................................105
8.2 T o m i ký hi u vùng .....................................................................................106
8.3 T o m i ký hi u i m .....................................................................................107
8.4 T o m i ký hi u text .......................................................................................108
8.5 Làm vi c v i b ng màu...................................................................................108
9 Làm vi c v i d li u d ng b ng..............................................................................109
9.1 M b ng thu c tính c a m t layer...................................................................110
9.2 Hi n th d li u d ng b ng ..............................................................................111
9.3 i u khi n giao di n c a b ng........................................................................112
9.4 S p x p các record...........................................................................................113
9.5 Ch n i tư ng trong b ng .............................................................................113
9.6 T o b ng m i v i các record ã ch n .............................................................114
9.7 Thêm và xóa field, record ...............................................................................115
9.8 Tính toán trên field..........................................................................................116
9.9 Join và Relate ..................................................................................................117
10 T o bi u cho d li u thu c tính......................................................................121
10.1 Ki u bi u ....................................................................................................121
10.2 T o bi u ......................................................................................................122
10.3 Hi n th bi u ...............................................................................................123
10.4 Ch nh s a bi u ............................................................................................123

4
10.5 Qu n lý bi u ...............................................................................................125
10.6 Lưu và m bi u .........................................................................................125
10.7 Xu t bi u ....................................................................................................126
11 T o báo cáo .........................................................................................................126
11.1 T o báo cáo .....................................................................................................126
11.2 Làm vi c v i field ...........................................................................................127
11.3 T ch c d li u trong báo cáo.........................................................................128
11.4 Thêm i tư ng vào báo cáo...........................................................................129
11.5 i u khi n cách hi n th báo cáo ....................................................................129
11.6 Lưu và m báo cáo..........................................................................................130
12 Truy v n d li u b n ......................................................................................131
12.1 Ch n i tư ng trên b n .............................................................................131
12.2 Xu t i tư ng ư c ch n...............................................................................133
12.3 T o liên k t d li u v i i tư ng...................................................................133
12.4 Tìm i tư ng thông qua bi u th c truy v n SQL..........................................134
12.5 Tìm i tư ng thông qua quan h không gian ................................................135
12.6 T o vùng m..................................................................................................136
12.7 Liên k t d li u theo quan h không gian .......................................................138
12.8 T o l p c a nh ng i tư ng ư c ch n ........................................................139

5
1 Gi i thi u ArcMap
ArcMap là m t ph n m m quan tr ng trong b ArcDIS. ArcMap cho ph p
ngư i s d ng th c hi n các ch c năng sau:
Hi n th tr c quan
Th hi n d li u theo s phân b không gian giúp ngư i dùng nh n bi t
ư c các quy lu t phân b c a d li uc các m i quan h không gian mà n u
s d ng phương pháp truy n th ng thì r t khó nh n bi t.
T o l p b n
Nh m giúp cho ngư i s d ng d dàng xây d ng các b n chuyên
truy n t i thông tin c n thi t m t cách nhanh chóng và chu n xác, ArcMap
cung c p hàng lo t các công c ngư i dùng ưa d li u c a h lên b n
, th hi n, trình bày chúng sao cho có hi u qu và n tư ng nh t.
Tr giúp ra quy t nh
ArcMap cung c p cho ngư i dùng các công c phân tích, x lý d li u
không gian, giúp cho ngư i dùng d dàng tìm ư c l i gi i áp cho các câu
h i như là “ âu…?”, “Có bao nhiêu…?”,… Các thông tin này s giúp cho
ngư i dùng có nh ng quy t nh nhanh chóng, chính xác hơn v m t v n
c th xu t phát t th c t mà c n ph i ư c gi i quy t.
Trình bày
ArcMap cho phép ngư i dùng trình bày, hi n th k t qu công vi c c a h
m t cách d dàng. Ngư i dùng có th xây d ng nh ng b n ch t lư ng và
t o các hi n th tương tác k t m i các báo cáo, th , bi u , b ng bi u,
b n v , tranh nh và nh ng thành ph n khác v i d li u c a ngư i dùng. H
có th tìm ki m, truy v n thông tin a lý thông qua các công c x lý d li u
r t m nh và chuyên nghi p c a ArcMap.
Kh năng tùy bi n c a chương trình
Môi trư ng tùy bi n c a ArcMap cho phép ngư i dùng t t o các giao di n phù
h p v i m c ích, i tư ng s d ng, xây d ng nh ng công c m i th c
hi n công vi c c a ngư i dùng m t cách t ng, ho c t o nh ng chương trình
ng d ng c l p th c thi trên n n t ng c a ArcMap.
1.1 Các khái ni m c b n trong ArcMap
B n là m t thành ph n cơ b n trong ArcMap. Ngư i s d ng có th
hi n th thông tin a lý trên b n theo nhi u layer. Nh ng layer này hi n th
m t ki u d li u c trưng như là: sông ngòi, ao h , ư ng giao thông, a gi i
hành chánh, khu b o t n ng v t hoang dã…. Layer không lưu tr d li u
thông tin a lý th c. Nó ch tham chi u n nh ng d li u lưu tr trong
coverage, shapefile, geodatabase, image, grid… và nh cách hi n th thông tin
trên b n .
Vi c tham chi u nh ng d li u b ng cách này cho phép layer ph n ánh l i
h u h t nh ng thông tin m i nh t trong d li u GIS.
TOC (Table of contents) là m t danh sách ch a t t c layer trên b n và hi n
th nh ng i tư ng trong các layer ó. H p tho i nh bên c nh các layer bi u
th tình tr ng hi n hành layer ó t t hay m , t c là layer ó ư c hi n th trên

6
b n hay không. Th t c a các layer trong TOC cũng r t quan tr ng. Layer
t trên s ư c n m è lên nh ng layer dư i trong b n .
Các layer trong b n ư c t ch c trong m t data frame. M t data
frame là m t nhóm các layer hi n th trong cùng m t không gian tham chi u
(project). Ngư i s d ng luôn luôn nh n m t data frame khi t o m t b n m i.
Nó v trí trên cùng c a nh ng layer mà nó ch a data frame có th ư c thay
i cho phù h p v i m c ích s d ng.
Khi m t b n bao g m nhi u data frame, thì m t trong s chúng s là
data frame active. Data frame active là m t data frame nh n tr c ti p các thao
tác trên ArcMap. Ví d n u thêm m t layer vào b n , thì layer ó ư c thêm
vào data frame active. Data frame active có th d dàng nh n bi t ư c trong
b n b i vì nó ư c tô m và n i b t trên data view. N u b n ch có m t
data frame thì nó là data frame active. Ch có data frame active là ư c hi n th
trên data view.
1.2 Kh i ng ArcMap
- T menu Start c a màn hình Window ch n Programs ArcGIS
ArcMap
- Khi ArcMap ư c kh i ng, s th y splash screen ư c hi n th u
tiên

7
- Splash screen có th t t, nó s không hi n th m i khi kh i ng
ArcMap b ng cách sau.
- Trong ArcMap ch n menu Tools Options. B ch n trong h p ki m
Show Splash Screen và ch n trong h p ki m Show Startup dialog
trong Tab General.
- Sau khi splash screen hi n th ngư i s d ng s th y h p tho i
startup.Tương t , startup có th không ư c hi n th b ng cách b ch n
trong h p ki m Show startup dialog ho c có th b ch n h p ki m Do
not show this dialog again trong h p tho i startup.
- Trong h p tho i startup có nh ng ch c năng:
o T o b n m i.
o T o b n theo m u có s n.

8
o M b n ang th c hi n ngày hôm trư c.
1.3 M b n
làm vi c v i b n , ta c n ph i m nó trong ArcMap. N u mu n bi t
b n v trí nào trong ĩa, thì có th xem qua b n v i ArcCatalog và m
nó v i ArcMap. M i chương trình ArcMap ch có th m duy nh t m t b n .
M t b n không lưu tr d li u không gian s hi n th mà nó ch tham chi u t i
v trí ngu n d li u như shapefile, coverage, geodatabase, raster… trên ĩa. Khi
m b n , ArcMap s ki m tra ư ng d n t i d li u. N u ArcMap không tìm
th y d li u này, có th d li u này b xóa, i tên, chuy n t i m t v trí khác,
ho c ĩa trên m ng không k t m i ư c… ArcMap s ta ch n ư ng d n
t i v trí ó. N u không ch n ư ng d n tói d li u này, thì tên layer ó v n
ư c hi n th trên table of contents. Nhưng nó không hi n th ư c d li u trong
data view.
• M m t b n t ArcMap:
- Ch n vào button Open trên thanh công c Standard ho c ch n menu
File Open ho c có th nh n phím t t Ctrl + O.

9
- Ch n vào thanh expand (thanh x ) Look in tìm nơi lưu tr d li u.
- Ch n vào b n mu n m .
- Nh p Open.
M i b n s có m t giao di n riêng. M i khi thay i giao di n c a b n
như di chuy n m t button, thêm m t button ho c t o m t thanh toolbar, c n ph i
lưu l i nh ng thay i ó.
1.4 Table of contents (TOC)
M i b n có m t TOC. TOC hi n th nh ng layer mà b n ó ch a. Có
nh ng b n hi n th t t c nh ng layer trên m t data frame. Có nh ng b n
có th có nhi u data frame.
Khi nhìn trên b n , có th s d ng TOC t t ho c m m t layer. Trên
TOC cho phép th c hi n nhi u thao tác như thêm, xóa ho c quy t nh nh ng
layer s ư c hi n th như th nào.
Thông thư ng, trên TOC có tab display và tab source.
- Tab display ch hi n th tên c a các layer.
- Tab source hi n th ư ng d n mà các layer tham chi u t i.

10
• Hi n th TOC
Ch n menu View sau ó ch n vào Table of contents.
• B t/ t t các layer.
Trong TOC nh p vào h p ki m trư c tên c a m i layer. Layer s xu t
hi n trên b n . Có th không th y layer này b i vì nó có th b n sau m t
layer khác ho c hi n th m t nơi nào ó trên b n .
• Hi n th ký hi u c a layer
Ch n vào d u c ng ho c tr trư c tên c a m i layer.
• Hi n th nh ng layer ch a trong data frame
Tương t như trên, ch n vào d u c ng ho c tr trư c m i data frame.
1.5 Data View và Layout View
ArcMap cung c p hai cách khác nhau hi n th b n : data view và
layout view. M i cái s có cách nhìn và tương tác trên d li u b n khác nhau.
Khi mu n xem d li u a lý thì dùng data view. Data view là m t ki u view
có nhi u công d ng cho phép xem, hi n th , truy v n, tìm ki m… d li u trên b n
. Ki u view này s n i nh ng i tư ng c a b n như thanh tiêu ,
hư ng B c, thanh t l và ch hi n th d li u trên m t data frame. T t c nh ng
thao tác trên b n s t p trung trong data view ó như phân tích không gian,
so n th o d li u.
Data view
Layout view

11
Khi mu n in b n ra gi y, xu t ra báo cáo, ho c ưa lên trên Web, c n
ph i làm vi c v i layout view. Layout view dùng xu t b n ra ngoài. Trong
ó, có th th y ư c ư ng vi n, khung gi y nơi mà nh ng i tư ng b n
ư c t và s p x p. Layout view s cho phép làm m i thao tác xu t b n .
Ta dùng hai button data view và layout view chuy n qua l i gi a
hai cách nhìn. Ngoài ra có th ch n trên menu View.
1.6 Xem b n
Khi làm vi c v i b n , có th thay i cách nhìn i v i b n . Khi xem
b n c n ph i phóng to, thu nh ho c di chuy n trên b n xem nh ng chi
ti t quan tr ng. Khi xu t b n ra gi y thì b n ph i c nh m t t l nh t
nh.
• Phóng to ho c thu nh
Ch n vào button Zoom in ho c button Zoom out trên thanh công c Tools
Di chuy n chu t trên b n . Click m t l n trên b n phóng to ho c
thu nh b n chung quanh i m ó. N u v a click v a rê chu t s v ư c
m t khung hình ch nh t. B n s ư c phóng to ho c thu nh quanh khu v c
v a v .
Ngoài ra có th phóng to, thu nh b n theo m t t l cho trư c b ng
cách ch n vào hai button
• Di chuy n b n (Pan)
- Ch n vào button Pan trên thanh
công c Tools.
- Di chuy n con chu t trên b n
. Click và kéo chu t t i mơi ta
c n xem.
• Xem toàn b d li u
- Click vào button Zoom full
extent trên thanh công c
Tools.
• Quay l i ho c t i màn hình trư c.
- Click vào button Back ho c
Forward trên thanh công c
Tools.
• Phóng to toàn b m t l p
- Click ph i chu t vào layer b n
mu n phóng. Ch n vào
Zoom to layer như Hình a.
• Hi n th b n m t t l c nh
- ánh t l b n trên h p t l
c a thanh Toolbar và Enter. Hình a

12
1.7 S d ng Bookmarks
M t bookmarks không gian ư c nh nghĩa như m t ph n c a v trí không
gian mà mu n lưu l i và có th xem l i sau. Ví d : có th t o m t bookmarks cho
khu v c nghiên c u, sau ó có th pan ho c zoom trên b n . Khi nào, mu n
xem l i khu v c nghiên c u thì có th truy c p vào bookmarks. M c dù, có th
s d ng công c pan và zoom tr v khu v c nghiên c u nhưng thao tác ó
không chính xác và m t nhiêu th i gian. Có th s d ng bookmarks làm ánh
d u khu v c quan tâm.
Có th t o bookmarks b t c lúc nào, bookmarks ch ư c s d ng trên
không gian a lý, không s d ng bookmarks trong layout view.
• T o bookmarks không gian:
- Pan và Zoom t i khu v c mà mu n t o bookmarks.
- Click vào menu View, vào bookmarks và click Create.
- Nh p tên c a Bookmarks vào.
- Click Ok.
• T o bookmarks không gian t h p tho i Identify
- Ch n button Identify trên thanh công c Tools.
- Click vào i tư ng nh n d ng.
- Click ph i chu t trên i tư ng trong h p tho i Identify.
- Ch n Set bookmarks. Tên c a Bookmarks là tên c a i tư ng.

13
• T o bookmarks t h p h i tho i Find
- Click button Find trên thanh Tools.
- i n vào trong h p tho i Find giá tr mu n tìm.
- Click ph i chu t vào giá tr trong danh sách k t qu v a tìm ư c.
- Ch n Set Bookmark.

14
• S d ng bookmarks không gian
- Ch n menu View, click vào Bookmarks và ch n tên khu v c mình mu n
s d ng. Khu v c c n hi n th s m ra t c thì.
• Xóa bookmark
- Trên menu View ch vào Bookmarks và click Manage.
- Ch n và Bookmarks.
- Click Remove.
1.8 C a s phóng i và c a s t ng quát
Khi xem m t b n , có th do ói tư ng gi a các layer khác nhau. Các i
tư ng trên b n có kích thư c khác nhau. Nên có nhu c u xem chi ti t i
tư ng ho c xem t ng quát b n . ArcMap cung c p cho hai cách xem b n
t ng quát ho c phóng i i tư ng.

15
C a s phóng i làm vi c gi ng như m t kính lúp. Khi ưa c a s này
trên d li u không gian, s th y c a s phóng i v trí b n dư i c a s . Di
chuy n c a s này s không nh hư ng n màn hình b n hi n hành.
C a s t ng quát hi n th cho ta toàn b d li u b n . Có m t h p nh
trong c a s t ng quát này i di n cho khu v c màn hình b n hi n hành. Có
th di chuy n h p này thì màn hình trên b n s di chuy n theo tương ng.
• M c a s phóng i:
- Ch n vào menu Window và click vào Magnifier.
- Khi c a s phóng i xu t hi n, kéo rê nó trên màn hình d li u th y
c a s phóng i.
- Click ph i chu t trên thanh tiêu c a màn hình phóng i và click
SnapShot khóa màn hình.
• M c a s t ng quát
- Ch n menu Window, click vào Overview.
- Rê, thu nh ho c phóng l n h p trong c a s phóng i thay i màn
hình b n trong Active data frame.
1.9 Tìm ki m thông tin trên b n
ôi khi vi c nhìn trên b n không mà c n ph i truy v n d li u gi i
quy t v n . ArcMap cho phép v a xem thông tin không gian v a xem thông tin
thu c tính. Có th ch ra i tư ng c n xem, tìm m t s thu c tính có trong b ng

16
thu c tính, ho c xem toàn b thu c tính. Map tip cũng là m t phương pháp
hi n th nhanh thông tin.
• Xác nh i tư ng b ng cách click vào chúng
- Click vào button Identify trên thanh công c Tools.
- Click chu t trên i tư ng c n xác nh. Thao tác này x làm hi n th h p
th ai Identify có ch a nh ng i tư ng trong nh ng l p ư c click.
• Hi n th Map Tips
- Trong TOC click vào layer mà mu n hi n th Map Tips và click vào
Properties.
- Click vào tab Display và ánh d u vào h p ki m Show Map Tips.

17
- Click vào tab Fields.
- Click vào thanh x Primary display field ch n Field thu c tính mu n hi n
th .

18
- Ch n OK.
- Di chuy n chu t trên i tư ng xem Map Tips.
• Xem b ng thu c tính
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer mà mu n hi n th thu c tính.
- Click vào Open attribute table.

19
• Tìm i tư ng thông qua các thu c tính
- Click button Find trên thanh công c Tools.
- Nh p chu i mu n tìm vào trong h p tho i Find.
- Click thanh x In layer, ch n layer mu n tìm.
- Không ki m vào Find features that are similar to or contain the search
string n u mu n tìm chính xác chu i ã nh p.
- Click Find.
• Xác nh kho ng cách trên b n
- Click button Measure trên thanh công c Tools.

20
- S d ng chu t v m t ư ng th ng tư ng trưng cho kho ng cách mu n
o, có th có nhi u line ghép l i v i nhau.
- Nh p úp n u mu n k t thúc line. K t qu o s hi n trên thanh Status
cu i màn hình.
2 T o b n
Trư c khi t o b n c n ph i bi t v công d ng c a b n ư c t o l p.
B n này s ch a nh ng gì? B n này dành cho ai? Nh ng câu h i ơn
gi n này s giúp cho vi c quy t nh cách t ch c, s p x p các thông tin trên
b n . Ví d m c chi ti t mu n hi n th , màu s c và ký hi u dùng th hi n
i tư ng. B n t o ra s d ng tr c ti p trên máy tính hay in ra gi y hay là
dùng cho c hai?
2.1 T o b n
t o m t b n m i có nhi u cách. Có th t o ra m t b n r ng không
ch a gì trên ó hay m t b n d a trên m t m u b n (template) có s n.
Ki u m u b n có s n ch a m t trang layout ư c nh nghĩa s n v i cách
s p x p các thành ph n b n như tiêu , mũi tên ch hư ng B c, thanh t l ,
chú thích… i u này có nghĩa là ch c n ưa d li u vào và có th l p t c in ra
b n . M u b n này có th ch a d li u như layer, các thành ph n và kí
hi u riêng bi t, ki u, thanh công c tùy bi n, nh ng o n chương trình như là
form trong VBA và modules.
D li u thu c tính hi n th trên b n dư i nh ng layer (l p). Layer có th
ch hi n th m t ki u i tư ng c a d li u GIS như ư ng giao thông, sông, h
ho c nó có th hi n th ki u d li u như nh v tinh, b n v thi t k , b m t a
hình (TIN).
• T o m t b n m i t h p tho i startup:
- Kh i ng ArcMap.
- Ch n A new empty map.
- Ch n OK.
• T o m t b n m i r ng
- Click button New trên thanh công c Standard t o m t b n r ng
m i. N u ã m m t b n thì ư c h i có c n lưu l i nh ng thay i
trên b n này không.
• Thêm m t l p t m t b n khác
- M b n ch a layer mu n copy.
- Trong TOC, click ph i vào layer và click Save as layer file.
- Ch n v trí trên ĩa mu n lưu.
- Click button Open trên thanh Standard m b n mu n thêm l p.
- Click button Add data thêm layer vào b n .
Trong khi lưu l i m t l p trên ĩa b ng cách click Save as layer file thì ArcMap
ch lưu l i ư ng d n c a l p ó ch không lưu d li u không gian.
• Thêm m t l p t ArcCatalog
- Kh i ng ArcCatalog t menu Start.

21
- S p x p l i màn hình ArcCatalog và ArcMap th y c hai màn hình.
- Ch n layer mu n thêm vào ArcMap.
- Click và rê layer t ArcCatalog.
- Th layer trên màn hình hi n th trong ArcMap.
• Thêm m t l p t button Add data
- Click vào button Add data trên thanh công c Toolbar.
- Trong h p tho i Add data ch n layer mu n thêm vào.
• Hi n th m t ph n d li u theo m t s i u ki n
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer và click Properties.
- Click vào tab Definition query.
- Nh p vào bi u th c l c ho c click Query builder.
- Click OK.
Khi ó ArcMap ch v trên b n nh ng i tư ng thõa i u ki n l c

22

23
2.2 Thêm d li u ki u Coverage, Shapefile, Geodatabase
Có th t o layer t ngu n d li u tr c ti p như shapefile. M i m t layer như
là m t ph n c a b n , quy t nh cách th c hi n th nó trên b n , ví d như
t l nào nó s hi n ra, nh ng i tư ng nào s ư c hi n th và v chúng như
th nào, có th nhóm chúng l i v i nhau cho chúng xu t hi n như là m t
layer.
D li u hi n th trên b n cũng ư c hi n th dư i nh ng hình th c khác
nhau như vector, raster, d ng b ng và ư c lưu tr dư i nh ng hình th c khác
nhau. N u d li u ư c lưu tr v i nh ng nh d ng ư c ArcMap h tr thì có
th thêm vào tr c ti p trong b n gi ng như m t l p. Còn n u không ư c
ArcMap h tr thì dùng công c ArcToolbox ho c m t công c nào khác
chuy n v nh d ng mà ArcMap h tr .
Ngoài ra, có th thêm vào ki u d li u raster như nh v tinh, nh máy bay,
tranh nh… dư i nhi u nh d ng khác nhau. Khi thêm nh ng d li u này cho
phép chúng hi n th b ng m t band hay t h p các band. N u d li u raster
chưa ăng ký t a thì có th dùng world file ăng ký t a c a nó.
Tương t như thao tác thêm l p vào trong b n , có th thêm nh ng l p
ki u như coverage, shapefile, geodatabase. ây là nh ng ki u nh d ng mà
ArcMap h tr , nó cho phép ch nh s a tr c ti p trên file mà không c n chuy n
sang m t nh d ng nào khác. Nhưng tùy theo c p b n quy n v ph n m m
có ư c thì vi c ch nh s a cũng khác nhau. V i shapefile, ArcMap có th ch nh
s a tr c ti p nhưng v i geodatabase c n ph i có license ArcEditor m i ch nh
s a ư c d li u không gian c a chúng.
- Ch n button Add data trên thanh công c Standard.
- Ch n ư ng d n n l p d li u lưu tr trên ĩa.
- Click Add.
2.3 Thêm b n v CAD
N u chúng ta có b n v CAD, thì có th s d ng file này ngay trên ArcMap
mà không ph i chuy n i sang nh d ng khác. Nhưng n u không chuy n i
nh d ng CAD thì ch có th xem d li u ch không th ch nh s a. Tương t
như các trư ng h p khác khi thêm b n v CAD vào trong ArcMap thì cũng phân
bi t ra ba d ng i tư ng i m (point), ư ng (line), vùng (polygon). Ngoài ra
còn có nh ng i tư ng d ng text thì ArcMap s cho hi n th dư i m t l p riêng
cùng tên và thư m c v i file CAD.
- Click vào button Add data trên thanh Toolbar.
- Trên h p tho i Add data, ch n file CAD c n hi n th .
- N u ch mu n hi n th file CAD xem thôi thì có th ch n ngay trên file
CAD có ký hi u màu tr ng và nh n Add.
N u mu n hi n th file CAD này th c hi n các thao tác phân tích không
gian thì nh p úp chu t trên file mà có ký hi u màu xanh . File này s hi n th
t t c các i tư ng dư i ba d ng i m, ư ng, vùng. Có th ch n t ng d ng

24
hi n th . N u mu n hi n th i tư ng d ng text thì ch n file CAD có ký hi u
.
2.4 ăng ký t a cho file CAD
Khi ưa m t file CAD vào trong ArcMap thì không b o m ư c r ng t a
mà nó có ư c kh p v i t a d li u có trong ArcMap. Vì th c n chuy n
i t a cho file CAD. ArcMap h tr cho hai cách chuy n i.
- T nh ti n.
- N n ch nh.
Chuy n i t nh ti n là ch c n m t thao tác ơn gi n t nh ti n t t c các i m
trên b n t i m t v trí nào ó. Khác v i chuy n i t nh ti n, n n ch nh b n
s có s d ng các phép như t nh ti n, xoay, t l cho t t c các i m trên b n
theo công th c.
x’ = Ax + By + C
y’ = -Bx + Ay + D
• Chuy n i t a dùng World File
World File là m t file d ng text có ph n m r ng là *. Wld mà trong File này có
ch a m t hay hai c p i m. Cách nh p các i m trên world file như sau:
x,y t a i m trên b n v CAD kho ng tr ng x,y t a trong không gian
a lý
Tùy theo cách chuy n i mà nh p m t hay hai c p i m không ư c
nh p quá hai c p i m. ArcMap s t ng s d ng world file này khi nó cùng
thư m c v i File CAD và có cùng tên nhưng ph n m r ng là (*.wld).
Ví d có th nh p theo cú pháp như sau:
0,0 1200.0, 1300.0
12.0,9.0 2100.0, 100.0

25
- Click ph i trên l p CAD và ch n Properties.
- Ch n tab Transformation.
- Ch n vào h p ki m Enable transformations.
- Ch n ki u n n ch nh là World file trong Transform by.
- Ch n button Browse ch n ư ng d n lưu World file trên ĩa.
• Chuy n i dùng t a
Tương t như trong World file thay vì nh p hai c p i m trong world file
có th nh p trong h p tho i Transformation. Nhưng v i cách này m i khi mu n
s d ng l i file CAD này ph i nh p l i t a , trong khi v i world file, ArcMap s
hi u t ng.
- Click ph i trên l p CAD và ch n Properties.
- Ch n tab Transformation.
- Ch n vào h p ki m Enable transformation.
- Ch n ki u chuy n i là Coordinate trong Transform by.
- Nh p vào m t hay hai c p i m tùy theo vi c chuy n i.

26
• Chuy n i dùng các h s t nh ti n, xoay, t l
Trong chuy n i này có th s d ng tr c ti p các h s trong phương
trình chuy n, ta ph i nh p các thông s v t nh ti n, góc xoay và h s t l gi a
hai h tr c, thông thư ng là do khác bi t v ơn v khi s d ng. Cách này tương
t như trong world file ta ch c n ch n Rotate, Scale, Translate trong
Transform by.

27
2.5 Thêm d li u b m t (TIN)
D li u bi n i liên t c trên b m t như cao , lư ng mưa, nhi t
thư ng ư c bi u di n trên b n như m t b m t. T nh ng i m có giá tr
khác nhau có th n i suy ra b m t theo m t m ng lư i tam giác.
- Click button Add data trên thanh công c Standard.
- Ch n v trí c a file TIN.
- Click Add.
2.6 Thêm d li u d ng t a X,Y vào b n
Ngoài vi c s d ng các d li u không gian có th s d ng ki u không gian
dư i d ng i m mà có d ng t a ư c lưu trong b ng hay m t file text. Các
i m t a ư c o có th là các i m GPS ho c v trí các h khoan a ch t…
M t khi, thêm các i m này vào thì có th thao tác nó như m t file bình thư ng
như là hi n th , kí hi u, nh t l hi n th …
- Ch n menu Tool và click vào Add XY data.
- Click b ng trong danh sách x xu ng, n u không có b ng có th ch n
Browse tìm nó trên ĩa.
- Ch n hai trư ng X,Y có lưu t a c a i m.
- N u mu n ch n h qui chi u tham chi u t i có th ch n Edit và ch n
h qui chi u mu n d li u hi n th .

28
2.7 H tr c t a
Các i tư ng trên b n tham chi u t i m t v trí th t trong th gi i th c.
Các v trí c a i tư ng trên b m t trái t ư c bi u di n b ng t a a lý.
Trong khi kinh và vĩ tham chi u bi u th v trí chính xác c a i tư ng trên
b n nhưng nó không ph i là ơn v o. Kho ng cách tương ng m t ơn v
c a kinh trên tr c xích o s khác v i kho ng cách tương ng m t ơn v ó
t i v trí khác. Vì nh ng lý do trên, c n chuy n h tr c ba chi u v thành t a
ph ng hai chi u g i là lư i chi u. Ngoài ra còn có nh ng lý do khác như không
thu n ti n cho xem, truy v n hay phân tích; không th bi u th cho chi u dài, di n
tích hay hư ng…
Thông thư ng t t c các l p hi n th trên b n u ph i chung m t lư i
chi u. Khi ta ưa m t l p vào b n r ng thì l p này s nh lư i chi u tương
ng v i lư i chi u mà l p tham chi u. Có th thay i lư i chi u này n u th y
c n thi t. Khi không ch ra m t h t a thì có th vi c hi n th có th b sai l ch.
Ta cũng có th t o nh ng lư i chi u cho riêng mình.
• Xem h t a mà data frame tham chi u
- Click ph i trên Data frame và ch n Properties.

29
- Ch n tab Coordinate system xem các thông tin chi ti t trên Data
frame.
• nh nghĩa l i h th ng t a
- Ch n tab Coordinate system.
- Nh p úp vào Predefined.
- Xem trong thư m c này cho n khi tìm ư c h th ng t a mu n tìm
và ch n nó.
- Khi ó t t c các l p trong Data frame s hi n th v i h th ng t a này.
• Ch nh s a các thông s t a c a h th ng t a
- Click tab Coordinate system.
- S th y h th ng t a mà d li u ang tham chi u, n u mu n thay i
các thông s h th ng t a cho thích h p. Ch n Modify.
- Nh p l i các thông s thích h p.

30
3 Qu n lý các layer
Qu n lý các layer là cách nhanh nh t có th truy c p d li u không gian.
Layer hi n th d li u b ng cách tham chi u t i v trí cơ s d li u ư c lưu tr
trên ĩa. Khi s d ng b n , c n t ch c các layer sao cho thu n ti n v i vi c
truy c p và hi n th d li u.
Ta có th d dàng thêm các layer trên b n và t ch c chúng trong TOC.
Trong TOC, có th i u khi n ư c các layer hi n th như th nào, khi nào
chúng ư c v và data frame mà chúng ư c v . Có th xóa, nhóm và lưu các
layer trên ĩa.
Nh ng layer t trên trong TOC s ư c hi n th trên nh ng layer dư i
nó. Vì th , c n ph i t nh ng layer có tính ch t như hình n n n m dư i cùng
trong TOC, ví d như vùng bi n c n ph i t dư i cùng, ho c vùng hành chính
qu n, huy n.
• C p nh t liên k t t i ngu n d li u
- Trong TOC, click ph i chu t vào layer và ch n Properties.

31
- Ch n tab Source. Trong ó s hi n th ư ng d n hi n hành c a d li u
và h th ng t a mà nó tham chi u.
- Ch n vào Set data source.
- Trong h p tho i Browse, ch n ngu n d li u mu n c p nh t.
- Ch n Add.
• Thay i th t hi n th c a layer.
Th t c a các layer trong TOC s quy t nh th t hi n th và cách s p
x p chúng trên b n . V i ArcMap, layer có th d dàng thay i th t và t
ch c chúng trong data frame.
- Trong TOC, click chu t trên layer và rê chúng lên ho c xu ng. S có m t
ư ng th ng màu en báo v trí t layer xu ng.
- Th chu t t i v trí m i mà layer c n t.

32
3.1 Thay i dòng mô t layer
Trư c m i layer có m t dòng mô t layer trong TOC. Dòng ký t mô t này
có th là tên c a layer ho c mô t v i tư ng mà nó hi n th ho c ký hi u c a
b n chú thích.
M c nh, khi thêm d li u vào b n , tên c a layer là tên c a file trên
ĩa. Thông thư ng, thì tên này khi lưu trên ĩa ư c vi t t t nên nó thư ng
không mô t h t ý nghĩa c a m i layer trên b n . Nên c n ph i thay i tên
layer cho có ý nghĩa hơn mà không thay i tên d li u ngu n trên ĩa.
Khi hi n th i tư ng trên b n , thư ng s d ng giá tr trong b ng thu c
tính hi n th các ký hi u trên i tư ng. Nh ng giá tr này s hi n th trong
ph n mô t c a m i i tư ng trong TOC. Nh ng giá tr này thông thư ng cũng
không mô t h t ý nghĩa i tư ng. Vì th , có th thay i ph n mô t trong m i
i tư ng mà không thay i giá tr ngu n c a chúng.
• Thay i tên c a m t layer
- Trong TOC, ch n vào layer c n thay i.
- Ch n trên layer ó m t l n n a. S th y có m t khung bao quanh dòng
ch mô t . Dòng ch ó có th ư c thay i cho có ý nghĩa hơn.
- Nh p dòng mô t m i cho layer.

33
• Thay i dòng mô t trên m i i tư ng
- Trong TOC, ch n i tư ng c n thay i.
- Click lên i tư ng m t l n n a. S th y có m t khung bao quanh dòng
ch mô t .
- Nh p dòng mô t m i cho i tư ng.

34
3.2 Copy layer
M t cách nhanh chóng xây d ng nhi u b n tham chi u cùng m t d
li u ngu n là dùng copy và paste layer.
- Click ph i chu t trên layer mu n copy và ch n Copy.
- Click ph i chu t trong data frame khác và ch n Patse.

35
Có th dùng cách này copy các layer trên nh ng data frame khác nhau
ho c trên nh ng b n khác nhau. Thao tác này giúp ta không m t nhi u th i
gian cho vi c xây d ng cách hi n th i tư ng trên m i b n . Ví d : nh gi i
h n hi n th trên m i layer, các ký hi u, b ng màu, i tư ng hi n th ...
3.3 Xóa layer trên b n
Khi không c n hi n th layer trên n n ò n a, thì có th xóa nó. Khi xóa nó
trên b n nhưng không làm thay i d li u ngu n trên ĩa.
- Trong TOC, click ph i vào layer mu n xóa. N u mu n xóa nhi u layer,
dùng phím Ctrl ho c Shift ch n các layer không liên t c ho c liên t c.
- Ch n Remove.

36
3.4 Nhóm layer
Khi c n làm vi c v i vài layer có ch c năng như m t layer, có th nhóm
chúng l i v i nhau. Gi s có hai layer ư ng xe l a và ư ng xa l . Có th g p
chúng l i v i nhau thành m t layer ư ng giao thông.
M t nhóm layer hi n th và ho t ng gi ng như m t layer c l p trong
b ng TOC. Khi t t hay m m t nhóm layer s có tác d ng gi ng như thao tác
trên toàn b các layer trong nhóm ó. c tính c a m t nhóm layer s è lên
nh ng c tính mâu thu n c a các layer thành ph n trong nhóm. Ví d như gi i
h n hi n th trong m t layer s có tác d ng n u nh gi i h n hi n th trong nhóm
layer. Khi c n, có th t o nhóm c a nhóm các layer làm vi c.
Cũng có th làm thao tác trên nh ng layer c l p trong nhóm. Các layer
có th thêm ho c xóa, thay i th t trong nhóm khi th y c n thi t.
• T o nhóm layer
- Click ph i trên data frame mà mu n t o nhóm layer.
- Ch n New group layer. M t nhóm layer m i s xu t hi n trong data
frame.

37
• Thêm layer trong m t nhóm layer
- Nh p úp lên nhóm layer hi n th h p tho i Properties.
- Ch n vào tab Group.
- Ch n Add.
- Trong h p tho i Add data ch n nh ng layer mu n thêm vào.
• Thay i th t trong nhóm layer
- Nh p úp lên nhóm layer hi n th h p tho i Properties.
- Ch n vào tab Group.

38
- Click lên layer mu n thay i th t .
- Ch n mũi tên thích h p di chuy n layer lên xu ng.
• Thay i thu c tính c a m t layer trong nhóm
- Trong h p tho i Properties c a nhóm layer. Ch n layer thích h p.
- Ch n button Properties. Khi ó, s hi n th lên h p tho i Properties cho
phép thay i các thu c tính c a l p.
• Xóa m t layer trong nhóm
- Tương t như khi thêm layer vào. Trong h p tho i Properties c a nhóm
layer, ch n vào layer mu n xóa.
- Ch n button Remove.
3.5 Hi n th thu c tính c a layer
Trong h p tho i Properties, ta có th i u khi n t t c thu c tính trong m t
layer. Có th nh nghĩa cách hi n th c a layer, nơi lưu tr d li u, cách hi n th
nhãn và trư ng thu c tính mà nó ch a, nh ng thông tin v h th ng t a mà
nó tham chi u…
- Trong TOC, click ph i chu t vào layer mu n hi n th thu c tính.
- Ch n vào nh ng Tab xem và nh thu c tính.
- Khi hoàn thành ch n OK.
Ngoài ra có th nh p úp trên layer trong TOC hi n th h p tho i Properties.

39
3.6 Hi n th layer trong m t gi i h n t l
Khi m t layer ư c hi n th trong m t b n . ArcMap s v nó mà không
chú ý n t l hi n th . Khi thu nh b n , có nh ng layer mà i tư ng trong
nó r t khó phân bi t, vi c hi n th chúng không c n thi t. Nhưng m t khi b t
chúng trong TOC thì ArcMap v n c v , i u này làm ch m quá trình x lý c a
máy tính. N u T t/b t chúng trong TOC thì s b t ti n trong quá trình làm vi c.
t ng hi n th layer theo t l thích h p, có th nh gi i h n t l b n
mà ArcMap s v . B t c khi nào, t l c a b n n m ngoài gi i h n t l
c a layer mà ã qui nh, thì layer ó s không ư c v . B ng cách này có th
i u khi n ư c cách hi n th b n nh ng t l khác nhau m t cách t ng.
• nh t l hi n th nh nh t c a layer
- Trong h p tho i Properties c a layer, ch n tab General.
- Ch n vào Don’t show layer when zoomed.
- Nh p vào t l hi n th nh nh t.
• nh t l hi n th l n nh t c a layer
- Trong h p tho i Properties c a layer, ch n tab General.
- Ch n vào Don’t show layer when zoomed.
- Nh p vào t l hi n th l n nh t.
• nh t l hi n th c a layer theo t l hi n hành
- i u ch nh cho data frame hi n th v i t l thích h p.
- Click ph i trên layer mà mu n nh gi i h n t l .
- Ch vào Visibility scale range ch n gi i h n t l l n ho c nh .

40
• Xóa gi i h n hi n th trên layer
- Tương t như nh gi i h n t l , click ph i chu t trên layer mu n xóa.
- Trong Visibility scale range ch n Clear scale range.
3.7 S d ng data frame trong t ch c các layer
M t data frame là m t khung mà trên ó có th hi n th nh ng layer. Khi t o
m t b n , nó s ư c ch a trong m t data frame m c nh trong TOC. Có th
thêm nh ng layer t c th i trong data frame và t cho nó m t cái tên cho có ý
nghĩa.
T t c nh ng layer trong data frame s ư c hi n th trên cùng m t h tr c
t a và ch ng l p lên nhau. Khi mu n hi n th các layer tách bi t nhau và
không cho chúng ch ng l p lên nhau. Ví d so sánh các layer v i nhau ta c n
ph i thêm m t data frame n a. Khi m t b n có hơn m t data frame thì s có
m t data frame trong chúng s ư c ho t ng. Data frame ho t ng này s
nh n t t c nh ng thao tác trên ArcMap như là Pan/Zoom. Tên c a data frame
ho t ng này s ư c tô m trong TOC. Nó s ư c n i b t trong layout view
ho c ư c hi n th trong data view.
Trong layout view, m i m t data frame ho t ng gi ng như nh ng i
tư ng khác trên b n d . Ta có th thay i kích thư c, di chuy n ho c xóa nó.
• Thêm m t data frame
- Chuy n sang Layout view.

41
- Ch n vào menu Insert.
- Ch n Data frame.
S có m t data frame m i xu t hi n trong tâm c a màn hình layout.
• T o cho m t data frame ho t ng
- Click ph i chu t lên data frame trong TOC.
- Ch n Active.
Ta cũng có th ch n data frame này trong layout view kích ho t nó.
• Xóa m t data frame
- Click ph i chu t trên data frame trong TOC.
- Ch n Remove.
Trong b n luôn có m t data frame. Không th xóa data frame cu i cùng
3.8 Lu l i m t layer trên ĩa
M t trong nh ng i m c trưng c a m t layer là nó t n t i m t file trong
cơ s d li u GIS. i u này cho phép d dàng th c hi n nh ng truy c p khác t i
nh ng layer này.
Khi lưu l i nh ng layer trên ĩa, s lưu l i m i th trong layer. Khi thêm layer
này t i b n khác thì nó s v l i m t cách chính xác như lúc save. i u này
thu n ti n cho m t t ch c khác s d ng d li u mà không c n bi t nó truy c p
d li u âu trong cơ s d li u.
- Trong TOC, click ph i chu t và ch n Save as layer file.
- Trong h p tho i Save ch n nơi lưu tr d li u.
3.9 S a ch a liên k t b h ng c a d li u
Khi m m t b n , ArcMap s tìm ki m d li u mà các layer tham chi u t i.
N u chúng không tìm th y, có th là d li u này ư c di chuy n sang nơi khác
ho c b xóa i vì th layer này không ư c hi n th . Ta s ư c c nh báo ngay
l p t c r ng liên k t trên layer này b h ng b i vì s th y m t d u ch m thang
màu bên c nh tên c a layer trong TOC. N u bi t v trí m i c a d li u ta có
th s a nó.
- Trên layer click ph i chu t và ch n vào Data, sau ó ch n Set data
source.
- Trong h p tho i Open, tìm t i v trí m i c a d li u.
- Click vào button Add.
Ngay l p t c liên k t d li u này s ư c c p nh t.

42
4 So n th o d li u h a
ArcMap cung c p cho chúng ta ch c năng so n th o r t là h u hi u, d
dàng s d ng và chính xác. V i ch c năng so n th o này, có th ch nh s a d
li u trên shapefile, geodatabase ho c t t c cơ s d li u GIS . Nó cung c p r t
nhi u công c , l nh, thao tác dung t o và ch nh s a d li u không gian. c
bi t nó còn cho chúng ta ti p xúc tr c ti p v i nh ng thao tác trên bàn s hóa.
Ngoài ra ArcMap còn cung c p m t công c dùng so n th o d li u d ng
topology. V i công c này khi so n th o d li u không gian không làm m t i
quan h topology và h p nh t v i d li u topology v n có.
Khi s d ng công c Edit c a ArcMap, vi c so n th o các i tư ng
nh ng nh d ng khác nhau cũng khác nhau. V i shapefile ch có th t o nh ng
i tư ng cùng ki u v i i tư ng mà shapefile này ch a thôi. Ví d : n u
shapefile ch a i tư ng d ng polygon thì ch ư c t o i tư ng d ng polygon
trong l p này. V i d li u d ng geodatabase có th làm t t c nh ng thao tác
ch nh s a trên chúng.

43
4.1 Thanh công c Editor
Trư c khi so n th o d li u c n ph i b t thanh công c Editor. Trên menu
Tool, ch n công c Editor Toolbar m thanh công c Editor.
4.2 Kh i ng Edit
Trư c khi b t u công vi c so n th o c n ph i th c hi n Start Editing n u
trong chương trình ArcMap có hơn m t data frame, thì Start Editing cho phép
ch nh s a không gian trong data frame active. Sau khi th c hi n hi u ch nh xong
lưu l i k t qu v a th c hi n vào thanh Menu Editor ch n Editor Save
Edits/Stop editing. Mu n ch nh s a d li u trong m t data frame khác c n ph i
Stop Editing trong data frame này m i có th th c hi n Start Editing trong data
frame khác ư c.
• Môi trư ng so n th o d li u h a
- Trong menu Editor c a thanh công c Editor ch n Start Editing.
- Tương t Save Editing ho c Stop Editing cũng th c hi n như Start
Editing.
4.3 Môi tr ng truy b t i t ng
Môi trư ng b t i m cho phép thi t l p chính xác v trí c a i tư ng quan
h v i các i tư ng khác. nh môi trư ng b t i m g m 3 ph n ó là kho ng
cách b t i m, thu c tính b t i m, quy n ưu tiên b t i m.
• Kho ng cách b t i m
Kho ng cách b t i m là kho ng cách ư c xác nh b t dính t
1 i m c a i tư ng này t i 1 i m c a i tư ng kia.
Có 2 cách xác nh kho ng cách b t i m:
Cách 1:

44
- Kích vào menu Editor trên
thanh công c Editor và ch n
Options xu t hi n h p tho i:
- Ch n tab General Snapping
tolerance: nh p vào thông s
kho ng cách b t i m.
Cách 2:
- Kích vào menu Tools ch n
Customize, xu t hi n h p tho i.
- Ch n tab Commands, trong ô
c a s Categories ch n Editor
thì bên c a s Commands
tương ng ch n công c Snap
Tolerance và sau ó n m kéo
công c này th lên trên menu
tool.
- Công c Snap Tolerance cho
phép nh thông s b t i m
theo bán kính hình tròn.
- Ch n công c Snap Tolerance
v a ư c kéo th trên thanh
menu tool và v thành 1 vòng
tròn nh kho ng cách b t
i m, thay vì ph i nh p thông
s kho ng cách b t i m như
cách 1.
• Thu c tính b t i m
Thu c tính b t i m là ch n l p i tư ng c n b t i m. Ch n l p b t
i m các i tư ng trên cùng l p và ch n l p b t i m các i tư ng trên khác
l p.

45
Hình a Hình b
Mu n b t i m các i tư ng trong
l p D_Blon thì ánh d u check vào
các ô như Hình a.
Mu n b t i m các i tư ng trong
l p D_BLon v i các i tư ng trong
l p D_BNho thì ánh d u check vào
các ô như Hình b.
Có 2 cách th c hi n ch n thu c tính b t i m:
Cách 1:
- Kích ch n Editor trên thanh công
c Editor và ch n Snapping,
xu t hi n h p tho i.
- Kích ch n vào l p i tư ng c n
b t i m.

46
Cách 2:
- Kích vào menu Tools ch n
Customize, xu t hi n h p
tho i.
- Ch n tab Commands, trong ô
c a s Categories ch n
Editor thì bên c a s
Commands tương ng ch n
công c Snapping và sau ó
n m kéo công c này th lên
trên menu tool.
- Kích ch n vào công c
Snapping v a ư c kéo th
trên menu tool, th y xu t hi n
h p tho i.
- Ch n l p i tư ng c n b t
dính (ch n thu c tính b t
i m) gi ng như cách 1, ánh
d u check vào các ô c a l p
c n b t i m. Thay vì làm theo
cách 1, th c hi n theo cách 2
m t nhi u thao tác.
- Có 3 ki u l a ch n b t i m:
b t i m theo nh (vertex),
c nh (edge), i m cu i (end).
- Có th l a ch n 1 trong 3 ki u
b t i m ho c ch n t t c u
ư c.
• Quy n ưu tiên b t i m: có th ch n quy n ưu tiên trong nh ng l p i
tư ng (Layer) trên b n . Th t c a các layer trong h p tho i Snapping
environment quy t nh th t truy b t i m. Snapping s có hi u l c trong

47
layer u tiên trong h p tho i Snapping environment sau ó m i có hi u l c
trong nh ng layer k ti p. Có th d dàng thay i quy n ưu tiên này b ng
cách trong h p tho i Snapping environment kéo th v trí c a các l p i
tư ng.
4.4 Ch n i t ng
Ch n i tư ng dùng xác nh i tư ng nào mu n th c hi n m t
thao tác nào ó. Có th ch n i tư ng b ng cách ch n tr c ti p lên chúng
hay v m t ư ng th ng hay polygon mà chúng c t v i nh ng i tư ng
mu n ch n. S i tư ng s ư c hi n th bên góc trái c a thanh Status.
Có m t d u ch X gi a i tư ng ư c ch n ư c g i là neo. Cái
neo này dùng d khi quay, d ch chuy n hay xóa.
• Ch n i tư ng b ng công c Edit
- Click công c Edit .
- Di chuy n con tr trên i tư ng và click chúng. i tư ng ch n s n i
b t lên.
- ch n thêm i tư ng có th nh n nút Shift và ch n các i tư ng
khác. N u trong trư ng h p nh p vào i tư ng ã ch n r i thì i
tư ng này s b b ch n.
• Ch n i tư ng b ng ư ng th ng
- Click trên nút x Curent task và ch n Select features using a line.
- Ch n Sketch .
- T o m t ư ng th ng giao v i i tư ng mu n ch n.
• Ch n i tư ng b ng polygon
- Click trên thanh x Curent task và ch n Select features using an
area.
- Ch n Sketch .
- T o m t polygon giao v i i tư ng mu n ch n.
4.5 D ch chuy n i t ng
Có th di chuy n i tư ng b ng ba cách:
• Kéo th
Kéo th là m t phương pháp d dàng di chuy n m t i tư ng. S
d ng phương pháp này khi không c n chính xác cao v v trí c a i
tư ng.
- Click vào công c Edit .
- Ch n i tư ng.
- Click và rê i tư ng t i v trí mong mu n.
• D ch chuy n i tư ng theo m t kho ng cách chính xác
Phương pháp này cho phép d ch chuy n i tư ng ư c ch n l y v trí
g c là i tư ng ban u có t a (0,0) sang v trí m i bên trái, ph i, trên,
dư i theo kho ng cách Delta X,Y.
Kho ng cách ư c tính theo các ơn v b n . Có th ch rõ ơn v
b n thu c các ơn v (km, m,…).

48
- Click vào công c Edit .
- Ch n i tư ng mu n d ch
chuy n.
- Click menu Editor và ch n
Move.
- Nh p vào kho ng cách d ch
chuy n và n Enter.
• Xoay
Có th xoay i tư ng trong ArcMap s d ng công c Rotate. i
tư ng này xoay quanh neo. thay i v trí c a neo ưa con tr chu t lên
neo nh n phím O và nh p vào neo thay i v trí neo.
- Click trên công c Edit .
- Ch n i tư ng mu n xoay.
- Click lên công c Rotate .
- Click b t c nơi nào trên
b n và rê chu t xoay
i tư ng t i v trí thích h p.
- xoay i tư ng m t cách
chính xác hơn có th nh n
phím A xu t hi n h p
tho i nh p góc xoay
4.6 Xóa i t ng
- Ch n i tư ng mu n xóa.
- Click button Delete trên thanh công c Standard ho c nh n phím
Delete.
Delta X= -50
Delta X= 50 Delta X,Y = ± 50

49
4.7 Copy và paste i t ng
Copy i tư ng b ng cách s d ng Tool Copy và Paste trên
thanh công c chu n c a ArcMap ho c các t h p phím Ctrl + C, Ctrl + V.
- Click lên thanh x Target layer và ch n l p i tư ng c n copy i
tư ng m i.
- Ch n i tư ng mu n copy.
- Click button Copy trên thanh công c Standard ho c nh n phím
Ctrl + C.
- Click button Paste trên thanh công c Standard ho c nh n phím
Ctrl + V.
4.8 T o i t ng m i
t o i tư ng m i trong ArcMap, c n ph i t o m t sketch ch nh s a.
M t Sketch là bao g m các vertex và các o n th ng n i l i v i nhau. Sketch
ho t ng như là m t b n v phác th o.
• T o i tư ng i m và vertex
T o m i i m và vertex v trí có t a tuy t i
1. Ch n công c v sketch
tool .
2. Nh n phím F6 ho c Kích
ph i chu t xu t hi n h p
tho i như Hình a. Kích
ch n Absolute X, Y.
3. Nh p t a i m vào và
gõ Enter.
T o m i i m và vertex s d ng công c Distance- Distance
Công c Direction – Distance tool cho phép t o 1 i m ho c vertex
t 1 i m ã bi t và 1 ư ng th ng liên quan xác nh hư ng (direction)
và t 1 vòng tròn có bán kính giao v i ư ng th ng liên quan ã ư c xác
Hình a

50
nh hư ng trên. Ch n 1 trong 2 i m giao t o ra 1 i m ho c vertex
m i.
- Click l n th nh t t o tâm c a
ư ng tròn th nh t và nh n phím D
ho c R hi n lên h p tho i cho
phép nh p ư ng kính ho c bán
kính c a ư ng tròn. Tương t , t o
tâm và nh p ư ng kính c a ư ng
tròn th hai. Hai ư ng tròn s giao
nhau t i hai i m, di chuy n chu t và
click chu t ch n i m mu n t o
i m và vertex trong hai i m giao
nhau ó.
T o m i i m và vertex s d ng công c Intersection
- Công c Intersection tool
cho phép t o 1 i m ho c
vertex t i ch giao nhau c a 2
ư ng th ng.
- Ch n công c Intersection
trên thanh x công c Palette.
Bi u tư ng c a con tr là ch
th p.
- Tr con tr vào ư ng th ng
th nh t mu n Intersection
và click. Tương t , ch n
ư ng th ng th hai s có
m t vertex hay m t i m s
ư c t o ngay nơi giao nhau
c a hai ư ng th ng.
T o m i i m và vertex s d ng công c Midpoint
- Công c Midpoint tool cho
phép t o 1 i m ho c vertex
gi a 2 i m cho trư c ho c
gi a i m u và i m cu i
c a 1 ư ng th ng.
Distance- Distance tool
Intersection tool
Midpoint tool

51
- Ch n công c Midpoint tool trên thanh x công c Palette.
- Click l n th nh t t o i m u. i m ho c vertex m i s ư c t o
gi a i m u và i m k ti p mà b n click.
- Click i m th hai.
Các công c T o m i i tư ng hình vòng cung
T o m i i tư ng theo hư ng tuy t i so v i màn hình

52
T o m i 1 o n th ng h p v i o n th ng cu i c a 1 ư ng th ng
theo 1 góc mong mu n
T o i tư ng m i có chi u dài tuy t i

53
T o i tư ng theo kho ng cách tuy t i X, Y
T o m i i tư ng theo hư ng và dài tuy t i

54
T o i tư ng m i song song ho c th ng hàng v i i tư ng ư c
ch n
T o i tư ng m i vuông góc v i i tư ng ư c ch n

55
T o 1 c nh m i h p v i c nh khác 1 góc tuy t i
T o i tư ng hình h c m i t i tư ng hình h c có s n

56
T o 1 vòng cung t i m cu i c a o n th ng theo các thông s ch
nh
4.9 T o i t ng t i t ng khác
T o i tư ng m i t các i tư ng có s n s d ng công c Trace
tool
- Công c Trace tool dùng
t o i tư ng m i b ng
cách l i ư ng bao các i
tư ng ư c ch n. Trace tool

57
- Ch n công c Edit .
- Ch n i tư ng ho c các i tư ng b n mu n l i.
- Ch n công c Trace tool trên thanh x công c Palette.
- Nh n phím O m h p tho i l a ch n các c tính c a công c
Trace tool.
- Nh p giá tr offset vào và các i u ki n khác.
T o i tư ng m i s d ng công c Buffer
T o 1 i tư ng m i b ng kho ng cách vùng m t nh ng i tư ng
i m, ư ng, vùng ư c ch n. Nh ng i tư ng vùng m ư c lưu gi
trong Target Layer. Target Layer g m có các ki u i tư ng ư ng, vùng.
- Ch n i tư ng mu n t o vùng m.
- Trên thanh x Target Layer ch n l p mà i tư ng m i t o s lưu
vào.
- Trên menu Editor ch n Buffer.
- Nh p kho ng cách t o vùng buffer quanh i tư ng và nh n Enter.
T o i tư ng m i s d ng công c Copy Parallel

58
T o i tư ng m i s d ng công c Merge
Công c Merge cho phép ghép hai i tư ng l i v i nhau thành m t i
tư ng. Hai i tư ng ó cùng chung m t l p ki u i tư ng là line ho c
polygon. Khi ó i tư ng m i s gi l i thu c tính c a i tư ng ư c ch n
trư c.
- Ch n các i tư ng mu n ghép.
- Trên thanh x Target layer ch n l p i
tư ng s lưu vào.
- Ch n menu Editor và ch n Merge.
T o i tư ng m i s d ng công c Union
Công c Union cho phép ghép hai i tư ng l i v i nhau thành m t i
tư ng khác. Hai i tư ng ó cùng chung m t l p ki u i tư ng ho c là
hai l p i tư ng khác nhau.
- Ch n các i tư ng mu n ghép cùng
chung m t l p ho c hai l p i tư ng
khác nhau.
tư ng s lưu vào.
- Ch n menu Editor và ch n Union.
T o i tư ng m i s d ng công c Intersect
Công c Intersect cho phép t o i tư ng m i t hai i tư ng giao
nhau. Ch th c hi n trên l p i tư ng vùng polygon.

59
- Ch n nh ng i tư ng giao nhau và mu n
t o i tư ng m i.
tư ng s lưu vào.
- Ch n menu Editor và ch n Intersect.
4.10Ch nh s a i t ng có s n
• C t i tư ng ư ng ho c i tư ng vùng
Có th d dàng c t m t i tư ng d ng ư ng ho c d ng vùng. Khi s
d ng ch c năng Split s c t m t i tư ng thành hai i tư ng. Thu c tính s
ư c b o toàn khi t o ra i tư ng m i. c t ư ng th ng hay vùng có r t
nhi u cách, c t theo kho ng cách, c t theo ph n trăm.
C t ư ng th ng t i m t i m c t b t kỳ
- Ch n ư ng th ng c n c t.
- Ch n công c Split trên thanh công c Editor.
- Click vào ư ng th ng ã ch n.
C t ư ng th ng theo kho ng cách và theo ph n trăm trên t ng chi u
dài c a ư ng th ng ó
- Ch n công c Split… trong thanh x công c Editor, xu t hi n h p
tho i ch nh các i u ki n b n mu n c t ư ng th ng ó như th
nào.
- Ch n các i u ki n c n c t.
C t 1 ư ng th ng thành nhi u o n th ng theo kho ng cách chi u
dài s d ng công c Proportion

60
- Trên thanh x Editor, ch n menu More editing tools m h p công
c Advanced editing.
- Ch n công c Proportion xu t hi n h p tho i.
- Nh p chi u dài các o n th ng mu n c t.
H p công c Advanced editing

61
C t gi m chi u dài c a ư ng th ng
C t gi m chi u dài c a ư ng th ng s d ng công c Trim tool
- Công c Trim tool cho phép c t ng n ư ng th ng n m ngang qua
i tư ng ư c ch n.
c Advanced editing.
- Ch n i tư ng nào mu n c t ư ng th ng n m ngang qua chúng.
- Ch n công c Trim tool .
- Click vào o n dư c a ư ng th ng mu n c t b n m ngang qua i
tư ng ư c ch n.

62
Khác v i công c Trim tool trong h p công c Advanced editing còn
có m t l nh Trim trên thanh x Current task cho phép c t ư ng th ng
theo giá tr s o.
- Trên thanh x Current task
ch n ch Modify
feature.
- Ch n ư ng th ng mu n
c t.
- Click ph i chu t trên ư ng
th ng ư c ch n và th y
xu t hi n h p tho i context
menu, sau ó ch n l nh
Trim to Length th y h p
tho i.
- Nh p giá tr s o chi u dài
c a ư ng th ng c n gi
l i.
C t i tư ng a thành ph n thành t ng i tư ng riêng l s d ng
công c Explode Multi- part Feature
Kéo dài ư ng th ng s d ng công c Extend tool

63
- Công c Extend tool cho phép kéo dài ư ng th ng n m ngang
qua i tư ng ư c ch n.
c Advanced editing.
- Ch n i tư ng nào mu n kéo dài ư ng th ng n m ngang qua
chúng.
- Ch n công c Extend tool .
- Click vào o n th ng b thi u c a ư ng th ng mu n kéo dài n m
ngang qua i tư ng ư c ch n.
Ngoài các công c trên dùng c t và kéo dài o n th ng còn có m t
l nh v a dùng c t và v a dùng kéo dài o n th ng.
- Click trên thanh x Current task và ch n Extend/Trim features.
- Ch n các i tư ng mu n kéo dài ho c mu n c t ng n.
- Trên thanh x Palette ch n công c Sketch tool .
- V m t ư ng th ng ho c vùng bao t i v trí mu n kéo dài ho c c t
ng n các i tư ng ã ch n.
C t i tư ng vùng
Có th c t m t i tư ng vùng v i các i u ki n như c t theo dài c nh,
góc, bán kính… s d ng công c Sketch tool và Sketch tool menu context
gi ng như th c hi n t o m i i tư ng.
- Trên thanh x Current task ch n ch Modify feature.
- Ch n i tư ng vùng mu n c t.
- Ch n công c Sketch tool và click ph i chu t hi n menu context
th c hi n các yêu c u c n c t polygon
Thêm vertex
- Trên thanh x Current task ch n Modify feature.
- Ch n công c Edit và ch n ư ng th ng hay vùng (polygon) mu n
thêm vertex vào.
- Di chuy n con tr t i nơi mu n thêm vertex vào và click ph i chu t.
- Ch n Insert vertex.
Xóa vertex

64
xóa vertex.
- Di chuy n con tr t i nơi mu n xóa vertex và click ph i chu t.
- Ch n Delete vertex.
Di chuy n vertex
Di chuy n vertex s có ba cách làm thay i v trí t a c a chúng tương
t như thay i v trí c a m t i m: kéo th v trí b t kỳ, ch nh t a
tuy t i, ch nh kho ng cách theo tr c X,Y.
Kéo th v trí b t kỳ:
di chuy n vertex.
- Click chu t lên trên vertex mu n di chuy n.
- Kéo rê vertex sang v trí khác.
- Click ph i chu t ch n Finish sketch ho c click chu t ra ngoài khi
hoàn thành ch nh s a.
Ch nh t a tuy t i:
di chuy n vertex.
- Click ph i chu t ch n Move to nh p t a c a vertex mu n di chuy n
sang v trí khác.
- Click ph i chu t ch n Finish sketch ho c click chu t ra ngoài khi hoàn
thành ch nh s a.
Ch nh kho ng cách theo tr c X,Y:
di chuy n vertex.
- Click ph i chu t ch n Move nh p kho ng cách c a vertex mu n di
chuy n sang v trí khác.
- Click ph i chu t ch n Finish sketch ho c click chu t ra ngoài khi hoàn
thành ch nh s a.
4.11Ch nh s a thu c tính
Xem b ng thu c tính
- Trên thanh menu Editor ch n
Start editing.
- Ch n nh ng i tư ng mu n
m b ng thu c tính.
- Ch n button Attributes .
- Ch n tên l p có ch a i
tư ng mu n xem thu c tính.
Thêm thu c tính

65
- Ch n field mu n thêm thu c tính.
- Ch n trong c t Value và nh p giá tr mu n thêm vào.
Xóa thu c tính
- Click ph i trên giá tr mu n xóa.
- Ch n Delete.
Ch nh s a thu c tính
- Ch n field mu n thêm thu c tính.
- Ch n trong c t Value và nh p giá tr mu n ch nh s a vào.
Copy và paste thu c tính
Copy và paste các giá tr c l p t các i tư ng này sang i tư ng
khác
- Ch n giá tr thu c tính mu n copy.
- Click ph i giá tr này và ch n Copy.
- Ch n trên field khóa giá tr mu n paste.
- Click ph i field và ch n Paste.
Copy và paste t t c các giá tr t các i tư ng v i nhau
- Click ph i trên trư ng khóa c a i tư ng mu n copy và ch n Copy.
- Click ph i trên trư ng khóa c a i tư ng mu n paste và ch n Paste.
- T t c các giá tr c a i tư ng này s ưa vào i tư ng kia.
5 Th hi n ký hi u các i tư ng b n
Vi c ch n cách hi n th các i tư ng trên b n là r t quan tr ng trong
vi c quy t nh thành l p b n c a b n. Ta c n hi n th các i tư ng c a
b n như th nào các i tư ng ó mang nh ng thông tin t ng quát n
ngư i xem ch không ơn thu n là v trí c a các i tư ng.
Trong m t s b n , ch mu n hi n th v trí các i tư ng trong không
gian, làm ư c i u này ch c n v t t c các i tư ng trên b n cùng
m t ký hi u. Nhưng cũng có m t s b n khác, c n hi n th thông tin thu c
tính bên c nh thông tin không gian ho c hi n th nh ng thông tin c trưng
c a chúng.
Nhìn chung thì m t i tư ng b n có th hi n th dư i nh ng d ng:
- V i m t ký hi u
- Lo i c a i tư ng như là tên (Unique value)
- Mô t s lư ng như b n dân s (Graduate color và graduate
symbol)
- Hi n th nhi u thu c tính liên quan v i nhau (Multivariate)
Cũng có th v ký hi u cho các ki u d li u như:
- nh raster
- Mô hình TIN
- B n v CAD
5.1 Trình bày b n
B n ch có m t ký hi u

66
Khi cho b n hi n th dư i m t ký hi u, i u này ch cho phân bi t
ư c v trí c a các i tư ng, cho chúng ta nh n bi t các i tư ng này t p
trung hay phân tán, hay nhìn toàn b b n có th th y ư c mô hình b trí
c a các a v t. Ví d như trên b n Châu Á s d ng b n m t ký hi u.
Trong ó m i thành ph ư c ký hi u b ng m t d u ch m, có th d dàng
nh n bi t nơi nào có ngư i sinh s ng và có th k t lu n ư c khu v c nào
dân cư t p trung ông thông qua m t d u ch m th hi n trong khu v c.
B n phân lo i
Trong b n phân lo i, hi n th nh ng i tư ng cùng lo i ho c cùng
c tính. Ví d trong b n s d ng t, m i lo i s d ng t có th dung
m t màu c trưng hi n th chúng. i n hình là m i giá tr s hi n th m t
ký hi u v i màu khác nhau.
B n phân lo i i tư ng s th hi n:
- Các i tư ng tương t nhau phân b như th nào? Chúng t p trung
hay phân tán.
- Nh ng lo i i tư ng khác nhau nh ng v trí khác nhau s quan h
v i nhau như th nào?
- So sánh tương quan gi a các lo i i tư ng.

67
B n màu tăng d n (Graduated color map)
Khi c n hi n th s lư ng i tư ng trên b n , có th ch n phương pháp
màu tăng d n. Màu tăng d n là t p h p m t lo t ký hi u mà màu s c thay i
tùy theo giá tr c a thu c tính. Thông thư ng, màu tăng d n ư c dung
hi n th d li u có c p b c (ví s như t 1 t i 10, t th p t i cao) ho c d ng
s li u x lý (như dài, t l , ph n trăm…). B n phân b dân cư s d ng
m nh t khác nhau c a màu s c, t i nh ng nơi ông dân cư màu s c s
m hơn. m nh t c a màu s c s t l v i m t dân cư.

68
B n ký hi u tăng d n (Graduated symbol map)
M t cách khác th hi n s lư ng c a i tư ng là thay i kích thư c
ký hi u c a i tư ng. Gi ng như màu tăng d n, kích thư c ký hi u tăng d n
thư ng th hi n ký hi u có c p b c và s li u dư i d ng x lý. Tuy nhiên thay
vì dùng màu s c phân bi t s khác bi t ó thì ta l i dùng kích thư c c a
ký hi u. Khi s d ng ch c năng này c n ph i chú ý t i gi i h n c a kích
thư c ký hi u. Có khi nh ng ký hi u quá l n s che ph nh ng ký hi u khác
ho c kích thư c ký hi u quá nh cũng không phân bi t ư c s khác nhau
gi a các i tư ng.

69
Th hi n ký hi u theo nhi u tham s (Multivariate map)
Không gi ng như b n ch th hi n m t thu c tính ho c c i m c a
d li u ch ng h n tên ho c s lư ng. B n th hi n ký hi u theo nhi u
tham s có th hi n th hai thu c tính ho c hơn cùng lúc. Trong cùng m t th i
i m có th cho hi n th thu c tính theo kích thư c ký hi u và giá tr duy nh t
cho tên c a m i i tư ng.

70
B n ki u raster
H u h t d li u a lý th c t mà có s n u dư i hình th c nh raster.
nh raster có th hi n th b t kỳ i tư ng nào. D li u raster làm vi c trong
ArcMap thư ng là b n scan vào ho c nh v tinh b m t trái t. Cũng có
th s d ng nh hàng không làm d li u n n th c cho nh ng d li u khác
ho c có th s d ng nh v tinh c p nh t d li u b ng nh raster.
B n ki u mô hình b m t (TIN)
M t cách bi u di n s liên t c c a b m t, cao ô c a a hình là hi n th
b m t như là m t b n a hình n i. Ki u b n này hi n th cao b ng
cách tăng d n màu và ánh bóng nh ho c thung lũng và sư n i như là
b ngoài b m t b ph n chi u ánh sáng.
B n s d ng d li u CAD
Ta có th s d ng tr c ti p b n v CAD trong ArcMap mà không c n
ph i chuy n nh ng d li u sang nh ng nh d ng GIS khác. Có th i u
khi n ArcMap v nh ng i tư ng m t cách chính xác, i u này thu n l i cho
m t s t ch c ã có s n d li u CAD.
5.2 Hi n th t t c các i t ng theo m t ký hi u
Thông thư ng, các i tư ng trong b n không ch cho chúng ta th y
v trí không gian c a nó. B n t ng quát v trí các i tư ng cho phép phát
hi n ra nh ng qui lu t và phương hư ng giúp chúng ta ra quy t nh t t hơn.
Ví d , m t doanh nhân có b n v trí các khách hàng, khi xem xét nơi mà
h sinh s ng s giúp cho nhà khinh doanh này quy t nh m c tiêu qu ng
cáo.
M t cách d dàng nhìn t ng quát các i tư ng là hi n th chúng v i
m t ký hi u. Khi t o m t l p m i m c nh ArcMap s v v i m t ký hi u.
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer mu n v v i m t ký hi u và
ch n Properties.
- Ch n Symbology.
- Ch n Features, b i vì trong Features ch có m t m c Single symbol
nên m c nh ArcMap s ch n nó.
- Ch n vào button Symbol thay i ký hi u hi n th .
- Trong h p tho i Symbol selector, ch n Symbol m i hay thay i
thu c tính c a ký hi u.
- hi n th ph n chú thích bên c nh ký hi u trong TOC nh p chú thích
vào h p tho i The label appears next to the symbol in the table of
contents.
- thay i nhanh ký hi u c a layer. Trong TOC, click chu t trên ký
hi u này thì s xu t hi n h p tho i Symbol selector.
- thay i nhanh màu c a ký hi u. Trong TOC, click ph i chu t trên
ký hi u s xu t hi n h p tho i Color selector.

71
5.3 Hi n th i t ng theo lo i
Lo i là t p h p các i tư ng có cùng m t giá tr thu c tính. Ví d , d a
vào d li u th a t v i m t giá tr thu c tính cho phép mô t lo i t s
d ng, như là nhà , khu v c kinh doanh, khu v c công c ng. Có th s d ng
nh ng ký hi u khác nhau bi u tư ng cho m i giá tr duy nh t ó. B ng
cách này s cho th y v trí c a i tư ng và lo i c a chúng.
Nhìn chung, hi n th b n lo i này c n ph i có nh ng lo i thu c
tính sau:
- Thu c tính mô t tên, ki u hay c trưng c a i tư ng.
- Thu c tính ch a kích thư c ho c s lư ng ư c phân nhóm.
- Thu c tính mang tính duy nh t nh nghĩa i tư ng, như là tên c a
qu c gia, t nh.
Có th cho ArcMap ch nh ký hi u cho m i lo i trên lư c màu s c
ho c ch nh d t khoát m t ký hi u cho m t giá tr thu c tính.
v i tư ng v i nh ng ký hi u ch nh, c n ph i t o m t ki u ký hi u
trư c và ch a tên c a ký hi u sau khi thu c tính hi n th . Ví d , có m t d
li u phân lo i ư ng chính và ư ng ph . Ta s có nh ng ký hi u ki u
ư ng chính và ư ng ph . ArcMap s k t h p chính xác ký hi u và thu c
tính v chúng. Nh ng i tư ng nào không có ký hi u tương ng s
không ư c v . Hi n th d li u theo cách này s v cùng m t ký hi u trên
nh ng b n khác nhau.
Layer hi n th nh ng giá tr duy nh t
ch n Properties.
- Ch n Symbology.

72
- Ch n Categories, m c nh ArcMap s t ng ch n Categories.
- Ch n vào mũi tên x xu ng trong field Value ch n trư ng ch a giá tr
mu n ưa vào b n .
- Ch n vào mũi tên x xu ng trong Color scheme và ch n lư c màu.
- Ch n Add all values.
- N u mu n mô t thêm cho ký hi u ch n Label trong c t Label, nh p
vào chú thích m i.
Layer hi n th i tư ng theo ký hi u ch nh trong style
ch n Properties.
- Ch n Symbology.
- Ch n Categories, m c nh ArcMap s t ng ch n Categories.
- Ch n vào Match to symbols in a style.
- Ch n vào mũi tên x xu ng trong field Value ch n trư ng ch a giá tr
mu n ưa vào b n .
- Ch n mũi tên x Match to symbols in style và ch n Style có ch a
nh ng giá tr trùng v i giá tr thu c tính. N u Style không ư c hi n th
trong thanh x có th dùng button Browse tìm nó trên ĩa.
- Ch n Match symbol.
- thêm thông tin chú thích, ch n Label trên c t Label nh p chú
thích m i.

73
S p x p nh ng giá tr duy nh t
ch n Properties.
- Ch n Symbology.
- Click chu t vào c t giá tr hi n th Menu.
- Ch n Reverse sorting.

74
5.4 Qu n lý lo i i t ng
N u th hi n i tư ng theo lo i thì s lo i i tư ng s ư c
hi n th lên b n . Vi c th hi n nhi u lo i i tư ng s cho
chúng ta nh n th y và tìm hi u nh ng qui lu t phân b i tư ng
trên b n .
Khi hi n th d li u, có th i u khi n và t ch c vi c phân lo i i
tư ng. N u mu n hi n th ít lo i thì có th nhóm hai i tư ng tương t nhau
thành m t lo i. Ví d , nhóm hai lo i t s d ng chi ti t thành m t lo i s
d ng chung. Vi c nhóm các lo i làm cho qui lu t hi n th thêm rõ ràng. Tuy
nhiên m t s thông tin s b m t i.
M c dù có th gi m b t s lo i b ng cách nhóm, nhưng có th làm vi c
c l p trên các nhóm xác nh.
K t h p hai hay nhi u lo i thành m t
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer ang v v i phân lo i i tư ng
duy nh t mu n k t h p lo i và ch n Properties.
- Ch n tab Symbology, s th y các lo i hi n th phía dư i.
- Ch n giá tr u ta mu n k t h p, gi phím Ctrl ho c phím Shift
thêm giá tr mu n k t h p.
- Click ph i trên các giá tr và ch n Group.
Tách lo i k t h p thành t ng lo i
- Trong h p tho i Layer Properties, click ph i trên giá tr k t h p.
- Ch n Ungroup.
T ch c các lo i trong nhóm

75
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer ang v v i phân lo i giá tr duy
nh t mu n t ch c lo i và ch n Properties.
- Ch n tab Symbology.
- Ch n giá tr u mu n nhóm l i v i nhau. Gi phím Shift ho c Ctrl
ch n thêm giá tr .
- Click ph i trên giá tr ư c ch n, tr t i Move to heading và click New
heading.
- Nh p tên Heading m i.
5.5 Các phng pháp l p b n d li u nh l ng
D li u nh lư ng là d li u mô t i tư ng v o lư ng giá tr nh
lư ng l n c a i tư ng. Không gi ng như d li u phân lo i, giá tr hi n
th là nh ng giá tr duy nh t như là tên i tư ng, d li u nh lư ng mô t
nh ng con s , s m, s lư ng, t l , dãy giá tr . Ví d d li u mô t lư ng
mưa, dân s .
Khi hi n th giá tr nh lư ng, có th gán cho m i giá tr m t ký hi u
ho c nhóm các giá tr trong các l p m t ký hi u khác nhau. N u b n ch có
vài giá tr có th gán cho m i giá tr m t ký hi u, trong trư ng h p d li u có
quá nhi u các giá tr khác nhau ph i nhóm chúng thành nh ng l p. Ví d như
phân lo i d li u là b n nhi t có th th y trong các bài báo. Thay vì
hi n th các giá tr c l p, thì b n nhi t hi n th dư i nh ng dãy nhi t
. M i dãy i di n cho m t kho ng nhi t nào ó.
Ta có th nh gi i h n c a m i l p và i m ng t, giá tr l n và nh
trong các l p s quy t nh ư c i tư ng nào thu c v l p ó và cách mà
b n hi n th . Khi thay i các l p s t o ra nh ng ki u nhìn khác nhau trên
b n . Nói chung m c ích là làm sao các i tư ng có c tính tương t
nhau s trong m t l p.
Hai nhân t chính phân lo i i tư ng là bi u phân lo i s s
d ng và s l p s t o. N u bi t rõ v d li u c a mình thì có th t phân lo i
các l p, n u không thì cho ArcMap phân lo i và s d ng lư c chu n.
Có b n lư c ư c s d ng ph bi n là i m ng t t nhiên, nh lư ng,
chia u và l ch chu n.
5.6 L c phân lo i chu n
i m ng t t nhiên
T o m t nhóm i tư ng trên n n t ng các giá tr trong t nhiên. ArcMap
s xác nh nh ng i m ng t t t nh t cho vi c t o các nhóm tương t nhau
và có s khác bi t gi a các nhóm là l n nh t.
nh lư ng
M i l p s ch a b ng nhau s lư ng các i tư ng. Phân lo i ki u này
phù h p cho d li u phân ph i tuy n tính. B i vì s i tư ng trong m i nhóm
s b ng nhau nên b n k t qu có th b sai l ch. Các i tư ng tương t
nhau có th t li n k nhau trong m t l p ho c các i tư ng có giá tr khác
bi t nhau xa cũng có th trong cùng m t l p. Ta có th gi m s sai l ch này
b ng cách tăng s l p.
Chia u
Bi u phân lo i này chia gi i h n c a thu c tính d li u thành nh ng
ph n b ng nhau. Ví d i tư ng có thu c tính có gi i h n t 0 n 300

76
mu n chia d li u này thành 3 nhóm, m i nhóm s mô t d li u có kích
thư c trong ph m vi 100 v i các l p 0-100, 101-200, 201-300. Ki u này áp
d ng cho ki u d li u có gi i h n tương t nhau như t l ph n trăm ho c
nhi t .
l ch chu n
Bi u phân lo i này bi u di n ki u giá tr d li u bi n thiên theo giá tr
trung bình. ArcMap s tính ư c giá tr trung bìn sau ó t o ra nh ng l p
riêng bi t b ng cách c ng ho c tr l ch chu n. Có hai dãy màu dung
nh n m nh giá tr trên dư i giá tr trung bình.
5.7 Hi n th i t ng b ng nh l ng nh s m ho c s
l ng
Khi mu n th hi n thông tin có bao nhiêu cái t i nơi nào ó thì dùng ki u
hi n th giá tr nh lư ng. Giá tr này có th là s m, t s như ph n trăm
ho c c p h ng cao, th p và trung bình.
Có th hi n th s lư ng trên b n b ng cách bi n thiên màu ho c kích
thư c ký hi u dùng v i tư ng. Ví d có th tăng sáng t i c a màu
xanh tương ng v i lư ng mưa trên t ng i tư ng, ho c nh ng vòng tròn
i di n cho dân s c a thành ph , vòng tròn l n thì dân s ông.
Nói chung, c n phân lo i d li u khi hi n th nó. D li u phân lo i nhóm
các i tư ng có giá tr t ương t nhau và hi n th chúng cùng m t ký hi u.
Có th t ch n các l p ho c ng d ng m t s lư c phân lo i chu n
làm i u này m t cách t ng. M t khi xác nh các l p có th thêm, xóa
ho c xác nh l i ph m vi các l p.
Cũng có th normalize d li u trư c khi hi n th chúng. Khi normalize d
li u, chia nó v i m t giá tr thu c tính khác ư c t l c a chúng. Thông
thư ng thì giá tr t l s d hi u hơn là nh ng giá tr thô. Ví d chia t ng s
dân trên di n tích sinh s ng ư c s ngư i sinh s ng trên m t ơn v di n
tích, i u này nói lên m t dân cư. Chia doanh thu bán hàng c a m t i lý
trên t ng s doanh thu bán hàng ta ư c t l doanh thu c a m i i lý.
Hi n th s lư ng v i màu
- Trong TOC, click ph i trên layer mu n th c hi n và ch n Properties.
- Ch n tab Symbology.
- Click Quantities, ArcMap s t ng ch n màu tăng d n.
- Click thanh x Value và ch n field mu n hi n th s lư ng cho b n .
- normalize d li u, ch n trên thanh x Normalization ch n field.
ArcMap s chia field này v i giá tr t o t l .
- Ch n Ramp màu trên thanh x Color ramp.
- Click trên thanh x Classes và ch n s l p mu n phân lo i.
- Ch n Classify.
- Ch n phương pháp phân lo i trên thanh x Method phân lo i i
tư ng.

77
T o Ramp màu cho layer
- Trong TOC, cho hi n th h p tho i Properties c a l p mu n th c hi n.
- Trong tab Symbology ch n Quantities.
- Nh p úp chu t trên bi u tư ng trên cùng trong List và ch n Ramp
màu b t u.
- Nh p úp chu t trên bi u tư ng dư i cùng trong List và ch n Ramp
màu cu i cùng.
- Có th tùy ch n màu cho t t c các bi u tư ng trong List.
- Click ph i chu t trên m t Symbol và ch n Ramp color.
- Cũng có th lưu l i Ramp màu s d ng nó trên Layer khác b ng
cách click ph i chu t trên thanh x Color ramp và ch n Save lưu
Ramp màu l i.
5.8 Hi n th i t ng theo nhi u d li u thu c tính
ArcMap cho phép hi n th ký hi u b n k t h p hai phương pháp
phân lo i và s lư ng. B ng phương pháp này giúp cho hi n th nhi u thông
tin trên b n nhưng ôi lúc gây cho ngư i c khó hi u.
- Trong TOC, click ph i chu t trên layer, ch n Properties.
- Click Symbology.
- Ch n Multiple attributes.
- Trên thanh x u tiên, ch n field mu n hi n th trên b n .
- Ch n m t lư c màu.
- Click Add all values.
- Ch n Symbol size ho c Color ramp, ph thu c vào ki u b n mu n
hi n th .
- Click thanh x Value và ch n field mu n hi n th v i s lư ng.
- Click
¡
.

78
5.9 Hi n th i t ng b ng bi u
- Click Symbology.
- Ch n Charts và click Pie.
- Ch n Field trong Field selection. Có th ch n nhi u Field xem
quan h gi a chúng.
- Click vào thanh x Color scheme ch n lư c màu.
- Click vào Size.
- Ch n Variation type mu n s d ng.
- Click OK.
5.10S d ng b ký hi u c a layer khác
- Click Symbology.
- Ch n Import.
- Click vào l a ch n u tiên nh p vào ký hi u t m t layer khác
trong b n ho c t m t file layer (*.lyr).
- Ch n layer trên thanh x Layer ho c có th ch n Browser ch n file
layer trên ĩa.
- Click OK.

79
6 Hi n th nhãn b n v i text và graphic
B n truy n t i nh ng thông tin v v trí không gian c a i tư ng. N u
ch hi n th v trí không gian c a m t i m thì s không nói lên nh ng c tính
c a i m này. Ví d i m này có th là m t tr i n, cái cây ho c là m t i m
kh ng ch … Vì th ôi lúc, c n thêm m t chu i, i tư ng h a như
polygon, line, circle mô t thêm thông tin, nh n m nh thông tin. Ví d có
th v m t polygon quanh khu v c nghiên c u, hay g n thêm m t chu i lên
m t ư ng th ng mô t tên ư ng. M c khác, có th s d ng text và
graphic tăng thêm tính trình bày c a b n , như có th làm khung, thêm
dòng ch tiêu mô t n i dung b n . Nh ng graphic này s không liên k t
v i b t c i tư ng b n nào c , t c là nó không ư c lưu tr gi ng như
các i tư ng không gian trong các layer m c dù cách t o nó tương t như
nh ng i tư ng này.
Dòng chu i liên quan n m t i tư ng trong b n ư c g i là nhãn
(label). Nhãn có th nh p b ng tay n u bi t i tư ng ó. Nhưng ArcMap
cung c p cho chúng ta m t cách hi n th nhãn t ng thông qua các thu c
tính trong b ng. Ví d như lo i t tr ng, tên ư ng, lo i s d ng t. N u
làm vi c v i geodatabase, có th t o m t liên k t ng gi a nhãn và i
tư ng. B ng cách này, khi di chuy n i tư ng thì nhãn s di chuy n theo,
n u xóa i tư ng thì nhãn cũng b xóa, n u thay i giá tr mà nhãn tham
chi u t i thì giá tr này cũng ư c c p nh t trong nhãn.
M t cách hi n th nhãn khác n a là maptips và hyberlink. S d ng
maptips hi n th m t thu c tính trong b ng khi d ng chu t trên i tư ng.
S d ng hyperlink hi n th nh, tài li u, b n v thi t k , o n phim, trang
Web ho c b t kỳ thông tin nào ư c lưu trên h th ng ho c trên Internet.
6.1 V i m, ng th ng, vòng tròn
i m, ư ng, vùng, vòng tròn hay hình ch nh t u là nh ng hình
d ng h a dùng làm n i b t i tư ng trên b n và t o nh ng thành
ph n chú thích b n khi xu t ra gi y. M t khi thêm m t i tư ng h a
trên b n thì có th di chuy n, thay i kích thư c, thay i màu s c, s p
x p nó v i i tư ng h a khác.
N u như mu n thêm m t i tư ng h a như là m t ph n c a trang in
b n thì thêm nó vào trong layout view. N u mu n graphic hi n th trong d
li u không gian thì hãy thêm nó vào trong data view. Ví d , mu n v m t vòng

80
tròn quanh m t i tư ng i m như là m t vùng m. M c dù có th v nó
trong layout view, t t hơn nên v tr c ti p nó trong data view. Khi pan ho c
zoom i tư ng trong data view thì trong layout view i tư ng ó cũng pan
và zoom theo.
N u như mu n i u khi n graphic thu n ti n hơn khi graphic ư c v
trên b n , có th t o annotation. M t annotation là m t graphic như text,
line, polygon… nhưng không ph i là thành ph n b n như thanh t l , tiêu
.
Khi ưa m t graphic vào data frame, có th ch n annotation target mà
nó thêm vào. M c nh, graphic s ưa vào b n , vì th graphic luôn ư c
hi n th . Có th t o m t nhóm annotation làm nơi cho các graphic thêm
vào. Nhóm annotation này s d ng t ch c m t s lư ng l n graphic b i
vì có th t t/m chúng m t cách c l p. N u mu n s d ng annotation trên
b n khác, có th lưu nó l i trong geodatabase như là m t l p i tư ng
annotation. Trong trư ng h p này m i annotation ph i ư c liên k t v i m t
i tư ng trên b n . L p annotation t o s hi n th trong TOC như m t l p.
T o m t graphic
- Trên thanh công c Draw, ch n lo i
graphic mu n t o.
- Di chuy n chu t trên màn hình b n ,
click và rê chu t tùy theo lo i graphic
mu n v .
Thay i kích thư c graphic
- Ch n button Select graphic trên thanh công c Draw và ch n graphic
mu n thay i.
- Di chuy n chu t trên nh ng handle màu xanh s th y bi u tư ng
chu t thay i, tùy theo bi u tư ng chu t mà thay i cho phù h p.
Xóa graphic
- Ch n button Select graphic trên thanh công c Draw và ch n graphic
mu n thay i.
- Nh n phím Delete trên bàn phím.
Thay i màu ho c ký hi u c a graphic
- Ch n i tư ng b ng button
Select graphic.
- Nh p úp chu t trên graphic
hi n th h p tho i
Properties.
- thay i màu tô trong
graphic, Click Fill color và
ch n màu m i.
Thanh công c Draw

81
Ch nh s a các nh c a graphic
- S d ng button Select graphic ch n graphic.
- Ch n button Edit vertices ch nh s a các vertex, n u button này
b m thì không th ch nh s a ư c graphic này.
- Click ph i trên line ch n Add vertex thêm vertex, ho c click ph i
trên vertex xóa vertex, dùng chu t di chuy n vertex.
Ch n nơi lưu tr d li u cho annotation
- Trên thanh công c Draw, click Drawing và ch n New annotation
target.
- Nh p tên annotation.
nh nhóm annotation
- Trên thanh công c Draw, click Draw và ch n Active annotation
target.
- Ch n nhóm mu n thêm graphic vào.
- T t c nh ng nhóm annotation nh nghĩa hi n th như là m t danh
sách. Nh ng nhóm này s ư c lưu vào trong tài li u b n .
Chuy n i tư ng trong layer thành graphic
- Click ph i trên layer trong TOC mu n chuy n sang graphic và ch n
Convert features to graphics.
- Ch n chuy n t t c các i tư ng hay ch nh ng i tư ng ư c
ch n.
- Ch n nhóm annotation mu n ưa graphic vào.
- Khi Convert i tư ng trong layer sang graphic ta có th ch nh s a
nh ng i tư ng này trên b n . S l a ch n này thư ng dùng thay
i v trí quan h các i tư ng trong v b n , như t ng quát hóa,
nhưng không mu n ch nh s a d li u ngu n mà nó tham chi u.
6.2 Thêm text
Text th hi n tính a d ng c a b n . Có th s d ng text chú thích
nh ng i tư ng b n . Thông tin v h t a mà b n tham chi u, tiêu
mô t m c ích b n .
Ta có th tác ng n v trí t text trên b n b ng nhi u cách. Có
th t text d c theo m t ư ng th ng, u n lư n trên m t ư ng cong, t
trong m t h p ghi chú có kèm theo mũi tên ch v trí mô t . Text cũng có th
thay i font, kích thư c, màu s c, ki u hi n th n u th y c n thi t.
Text liên quan n i tư ng b n thì ư c thêm vào trong data
frame ch a i tư ng ó. Text dùng hi n th các y u t b n như tiêu
, chú thích, h t a tham chi u… ư c thêm vào trong layout view.
Thêm text d c theo m t ư ng n m ngang
- Ch n button Text trên thanh công c
Draw.
- Click chu t trên b n và nh p dòng ký t
vào.

82
Thêm text d c theo m t ư ng
cong.
- Trên thanh Draw bên c nh
ch n vào button Splined text
.
- Click chu t trên b n
ch n nh ng vertex mà Spline
i qua.
- Nh p úp khi mu n k t thúc
ch n vertex.
- Nh p vào dòng chu i m i.
Thêm text trong m t ô chú thích (CallOut)
- Trên thanh công c Draw,
ch n vào button Callout text
.
- Click chu t vào i m trên b n
và nh p vào dòng chu i.
- Click chu t trên button Callout
text l n n a có th ch nh
s a các vertex trên Callout
box cho thích h p.
Thay i font, màu và kích thư c c a text
- Ch n vào button Select graphics trên thanh Draw và ch n i tư ng
text mu n thay i.
- Ch n nh ng button thích h p thay i thu c tính c n thi t.
Thay i chu i
- Ch n vào button Select graphics trên thanh Draw và nh p úp
vào i tư ng text mu n thay i.
- Nh p dòng chu i m i vào h p tho i Properties.
6.3 Ch n graphic
làm vi c v i graphic ph i ch n nó trư c. M i l n ch n có th nh l i
kích thư c, màu, hình d ng. ch n ư c nhi u hơn m t graphic, c n ph i
nh nghĩa m t ki u ch n có th làm vi c gi ng như là m t nhóm.
Có th ch n graphic v i công c select graphics. Ch n m t graphic c
l p b ng cách ch vào chúng và ch n m t nhóm b ng cách rê m t hình ch
nh t bao quanh nó. Gi phím Shift trong khi ch n s ch n thêm nhièu graphic
ho c xóa ch n khi graphic ang ch n.
Có th d dàng nh n bi t ư c graphic ang ch n b i hình ch nh t
màu xanh có các nút i u khi n bao quanh nó. Khi ch n nhi u i tư ng s
th y m t trong s graphic ư c ch n có màu xanh nh t và s còn l i là màu

Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop

Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop

Similar to Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop (20)

More from Thiều Nem

More from Thiều Nem (17)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Hướng dẫn sử dụng phần mềm Arcgis Arcmap Destop