TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI KỸ NĂNG VIẾT ĐOẠN VĂN NGHỊ LUẬN XÃ HỘI 200 C...
Tips luyện nghe english
1. Tips luyện Nghe English
Nguyên lí đầu tiên là chỉ tiến hành khai thác trên 1 hoặc 2 trang web trong gói quà tặng
trên. Đừng ôm đồm mở nhiều trang 1 lúc hoặc nay mở trang này mai mở trang khác bởi
“đẽo cày giữa đường” là điều tối kỵ khi luyện tập. Việc lựa chọn trang web nào lại phụ
thuộc vào trình độ cũng như sở thích của mỗi thí sinh. Theo mình ở level đầu tiên (đối
với beginner to 6.0 Listening) thì nên nghe VOA ở địa chỉ
http://www.voanews.com/learningenglish/home/ với rất nhiều topic từ thể thao, văn hóa
đến chính trị. Mỗi bài viết đều có cả text lẫn listen nên các bạn có thể đọc qua bài khóa 1
lần, sau đó nghe, vừa nghe vừa theo dõi text để biết từng từ trong bài được phát âm như
thế nào. Tuy nhiên, sau 1 thời gian khai thác (có thể từ vài tuần đến vài tháng tùy trình độ
thí sinh) thì nhất thiết phải keep moving on sang 1 địa chỉ học khác bởi 2 lý do. Thứ nhất
trang VOA learningenglish này thiết kế cho người học tiếng anh nên tốc độ nói khá chậm
nhằm giúp mình nghe rõ từng từ, trong khi tiếng anh giao tiếp bình thường nó phải nhanh
gấp 3 lần như thế. Hơn nữa, thời lượng nghe mỗi bài là khá ngắn (chỉ tầm 3-4 phút) nên
hoàn toàn không thể đủ để đương đầu với 30-40 phút nghe liên tục của bài thi IELTS.
VOA Learning English là gì
VOA (Voice of America) là đài phát thanh của Mỹ, rất nổi tiếng trên thế giới ! Các
bạn có thể vào đây để luyện kĩ năng nghe tiếng Anh của mình và đặc biệt những người
phát thanh ở đây nói giọng rất chuẩn vì vậy bạn cũng có thể luyện kỹ năng đọc tiếng
Anh của mình ở đây !
Thứ nhất, VOA Learning English cơ bản chỉ sử dụng một bộ từ vựng khoảng 1500 từ
thông dụng nhất. Các câu trong VOA Learning English cũng tương đối ngắn, đơn giản,
và không chứa các thành ngữ (idiom), điều gây ra khá nhiều rắc rối cho người học tiếng
Anh.
Thứ hai, VOA Learning English được đọc với một tốc độ chậm (bằng 2/3 tốc độ nói
tiếng Anh bình thường). Điều này giúp người nghe có thể nghe từng từ một cách rõ
ràng. Đa số mọi người thường biết từ, biết mặt chữ và cách viết từ đó, nhưng khi nghe
đọc hoặc nói thì không nghe được vì không nhận ra cách phát âm. Vì vậy việc đọc
2. chậm này là rất tốt, giúp ta làm quen với cách phát âm của Mỹ.
Thứ ba, mỗi bài của VOA Learning English đều có bài văn bản kèm theo. Khi không
nghe rõ từ nào, ta có thể dò lại bài văn bản này để tham khảo.
Để học Anh văn với VOA Learning English, bạn có thể truy cập vào địa chỉ
http://learningenglish.voanews.com/ hoặcwww.youtube.com/user/VOALearningEnglish
Học theo kiểu này, ta không chỉ bổ sung về ngoại ngữ mà còn bổ sung được cho mình
rất nhiều kiến thức về văn hóa, xã hội khác.
Cách luyện nghe tiếng Anh qua VOA Learning English
Các tin trên VOA Learning English này được phát thanh viên nói với tốc độ chậm, rất dễ
nghe, khiến cho người học rất hứng thú vì được cập nhật tất cả những thông tin nóng
hổi trên khắp thế giới bằng ngôn ngữ toàn cầu. Để luyện nghe tiếng Anh tốt trên VOA,
các bạn có thể tham khảo và tập theo các bước dưới đây:
Luyện nghe bước 1
Ở lượt nghe đầu tiên, bạn hãy nhắm mắt lại, tập trung hết sức vào bản tin đó. Hãy nghe
xem bản tin đó nói về vấn đề gì. Đừng lo nếu bạn không nghe thấy hết. Nhớ là ở lượt
nghe này, chúng ta đang xem "vấn đề gì đang được đề cập tới". Bạn sẽ chỉ cần nghe
vài từ là có thể biết được nó đang đề cập đến kinh tế, chính trị, hay văn hoá, và cụ thể
đó là vấn đề gì. Hãy thử xem, đơn giản hơn bạn nghĩ nhiều.
Luyện nghe bước 2
Hãy chuẩn bị cho mình một tờ giấy trắng và một chiếc bút. Ở lượt nghe thứ hai, chúng
ta sẽ vừa nghe vừa take note (ghi tóm tắt). Bạn ghi ra tất cả những từ mà bạn nghe
được trong bản tin đó, càng nhiều càng tốt, hãy yên tâm là không ai kiểm tra hay đánh
giá chữ viết của bạn, quan trọng là hãy ghi thật nhiều. Ở bước này, chúng ta gần như
đã bắt được những ý chính (main points) của bản tin ấy (các ý chính thường được đề
cập đến trong câu chủ đề ở đầu, hoặc cuối mỗi đoạn).
Luyện nghe bước 3
Bước này là để hoàn thiện cho bước thứ 2. Bạn hãy nghe thêm một lần nữa và tiếp tục
3. take note để hoàn thiện hơn cho bản tóm tắt của mình. Lúc này, bạn gần như đã có
trong tay bản outline (dàn ý) của người biên tập viên bản tin đó rồi đấy. Bạn có thể lặp
lại bước này, tức là nghe và take note thêm một lần nữa để biết thêm nhiều thông tin
như bạn muốn.
Luyện nghe bước 4
Ai cũng biết là các bản tin trong "Special V.O.A" luôn kèm theo các tapescript (bản ghi).
Vậy tại sao chúng ta không tận dụng các bản tapescript này nhỉ? Trước hết, ở bước này
bạn sẽ vừa nghe vừa nhìn vào bản tapescript để kiểm tra lại các thông tin mà bạn đã
ghi được ở trên và biết được thông tin nào còn thiếu, thông tin nào chưa chính xác. Bạn
có thể tự cho điểm mình dựa trên độ chính xác và đầy đủ của những thông tin mà bạn
đã ghi được.
Luyện nghe bước 5
Ở bước này, bạn sẽ dựa trên tapescript để phát triển kĩ năng nói. Theo kinh nghiệm của
những người Việt "nói tiếng Anh như người bản ngữ" và đã từng sử dụng "Special
V.O.A", đây là phương pháp cực kì hữu ích cho bạn luyện ngữ âm.
Bạn vừa nghe, vừa nhìn vào bản tapescript, nhắc lại từng câu theo đúng ngữ điệu của
người phát thanh viên. Nếu bạn có thể in ra được bản tapescript, hãy dùng một chiếc
bút, gạch dưới mỗi từ hay mỗi đoạn được nhấn mạnh, đánh dấu vào những từ được đọc
lướt. Bằng cách này, sau một thời gian nhất định, bạn sẽ có được "native – like
pronunciation and intonation" (ngữ âm và thanh điệu giống người bản ngữ).
Luyện nghe bước 6
Sau khi đã luyện tập pronunciation (ngữ âm), hãy hoàn thiện hơn kĩ năng của bạn bằng
việc phát triển tính nature and fluence (tự nhiên và trôi chảy). Trong tay bạn lúc này đã
có bản take-note hoàn chỉnh của bản tin, hãy tự mình trình bày một bản tin dựa trên
những thông tin bạn đã ghi lại.
Bạn có thể thực hiện bước này nhiều lần, cho đến khi bạn có thể nói như một người
4. phát thanh viên của "Special V.O.A". Không đơn giản để có thể trở thành "native – like
speaker" (người nói như người bản ngữ) nhưng nếu kiên trì luyện tập thường xuyên
theo các bước đã nêu thì tin rằng bạn sẽ cải thiện được rất nhiều kĩ năng tiếng Anh của
mình đấy. Chúc bạn sớm thành công với phương pháp học tiếng Anh này.
Thanh Hải
Chuyển lên một giai đoạn mới nên bây giờ mình sẽ đi cụ thể những gì mình đã làm khi
khai thác trang web BBC (phù hợp với listening level từ 6.0 đến 7.0) ở địa
chỉ: http://www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish
Bản thân trang web này cũng là đã 1 wikipedia về học tiếng Anh nên đừng hi vọng khai
thác hết tất cả nội dung của nó mà thay vào đó phải bám vào mục tiêu chính là improve
khả năng nghe IELTS của mình. Muốn làm được điều đó thì nội dung mình tìm kiếm
phải khắc phục được hết những hạn chế của trang VOA nói trên bao gồm:
1/ Tốc độ nói khá gần với ngôn ngữ hằng ngày.
2/ Độ dài của bài nghe phải đạt tầm 15 đến 20 phút trở lên (gần với thời lượng đề thi) và
nếu được thì
3/ Nội dung nên mang tính academic chút ít khi đề cập đến hiểu biết chung, văn hóa xã
hội hay khoa học.
Bắt đầu từ cột bên trái trang web có chữ “Home” đầu tiên, các bạn bấm vào “General and
Business English” ngay phía dưới “Home” để hiện ra những sublist của nó bao gồm “6
minutes English”, “Express English” và “Talk about English”…Nếu không có 3 tiêu chí
trên thì nhiều bạn sẽ vội vàng mà sa đà vào “6 minutes English” or “Express English”
trong khi phải đến mục thứ 3 “talk about English” mới có thể đáp ứng đầy đủ được
những tiêu chuẩn đó. Thế nên không có gì là khó hiểu khi một số bạn cũng truy cập trang
BBC này và than thở là ngoài mấy cái tips lặt vặt thì trình nghe chả lên tí nào, đến khi
được yêu cầu mô tả lại quá trình khai thác trang web này thì mới vỡ lẽ ra rằng từ trước
đến nay chỉ loanh quanh trong cái “6 minutes English” và thậm chí chưa hề biết đến sự
tồn tại của hàng xóm “talk about English”. Yeah đến đúng địa chỉ rùi, bấm vào cửa nhà
“talk about English” nào. Tuy đường vào không thuận tiện lắm và còn bị che khuất bởi
những lùm cây bụi nhưng bạn sẽ nhanh chóng nhận ra rằng đây thực sự là tòa biệt thự với
9 gian phòng rộng rãi, trên cánh cửa mỗi phòng đề tên 1 module tương ứng là “the
reading group” hoặc “first sight, second thoughts”. Giờ lại nảy sinh 1 vấn đề nữa là nên
mở cửa phòng nào trước, phòng nào có châu báu đây? Đó cũng chính là lý do mình viết
cái note này nhằm cung cấp cho bạn tấm bản đồ hữu ích do mình là người đã đi qua tất cả
9 modules này và vẽ lại.
Thông tin đầu tiên trong tấm bản đồ của mình là các modules này được sắp xếp theo thời
gian được upload lên mạng, có nghĩa là “Insight Plus” được lên sóng đầu tiên và “The
Reading Group” là nội dung cuối cùng. Chính vì thế nên thứ tự của “gian phòng” mà ta
nhìn thấy trên website không hề tương ứng với số châu báu chứa bên trong nó. Thay vào
đó, thứ tự đi qua của các hầm bạc theo bản đồ của mình sẽ là như sau:
1/ Better Speaking
5. 2/ Academic Listening
3/ English Makeover
4/ Business Language To Go
4 gian phòng đầu tiên là 4 module thuộc nhóm 1 với các đặc điểm: nội dung phong phú,
dễ hiểu đồng thời lại còn giúp ích cho việc học nói (better speaking) hay các tình huống
sử dụng tiếng anh nơi công sở (business language to go). Mỗi module bao gồm từ 8 đến
12 episodes (8 đến 12 chiếc rương trong 1 gian phòng) và lúc này thì bạn chỉ việc nghe
từng episode (mở rương) lần lượt từ số 1 đến số 12. Khi đã vào gian phòng nào thì cố
gắng mở hết các rương trong đó (nghe qua từ 1-3 lần/1 rương) chứ đừng mất thời gian
chạy lung tung giữa các gian phòng. Không cần thiết down file mp3 hay scripts về máy
tính ở nhóm 1 này mà cứ nghe trực tiếp online, không dùng scripts trong khi nghe. Tập
cho mình thói quen mỗi lần ngồi vào máy tính thì việc đầu tiên là mở trang web ra nghe,
mỗi lần nghe tối thiếu 2 episodes (vì 2 episodes mới đủ đc 40 phút như bài IELTS), nếu
nghe được 3 hay 4 episodes thì càng tốt. Sau khi đã cắm tai nghe rồi thì trước tiên cứ
nghe theo kiểu ‘tắm ngôn ngữ”, vừa nghe vừa lướt web hoặc làm bài tập… Cuối mỗi
episode thì cố gắng nghe tập trung để hiểu nội dung cơ bản được cô đọng trong phần kết
luận của bài).
Nhóm 2 chỉ có 2 gian phòng, nên nghe sau 4 modules đầu tiên nên thứ tự tiếp theo sẽ là:
5/ Private Lives
6/ First sight, second thoughts
Mỗi module ở nhóm này có 9 episodes là những cuộc phỏng vấn với người bản ngữ từ
các vùng khác nhau của Anh: Scotland, Wales… (Private Lives) hoặc dân di cư đến Anh
thì các nơi trên thế giới (đủ thứ giọng trong First sight, second thoughts).Chính vì thế nên
nghe sẽ hơi khó hơn so với nhóm 1
Nhóm 3 gồm 3 modules còn lại thứ tự nghe lần lượt là:
7/ Insight Plus (17 episodes)
8/ Who on Earth are we? (12 episodes)
9/ The Reading Group? (10 episodes)
Tính academic của các episodes trong nhóm 3 này hơn hẳn so với 2 nhóm trước. Vì thế
nên down scripts khi nghe các nội dung này. Trên thực tế, mình chỉ hào hứng nghe mỗi
cái module “Insight Plus” vì nội dung khoa học của nó rất phong phú từ biến đổi khí hậu
đến toàn cầu hóa hay tự do thương mại còn 2 modules kia gần như chỉ nghe kiểu ‘tắm
ngôn ngữ” mà thôi chả hiểu sao mình không khoái nghe đề tài văn hóa hay xã hội:~
Tổng cộng lại 9 modules với khoảng 100 episodes nghe từ 1 đến 3 tháng có thể giúp nâng
điểm nghe IELTS của bạn từ 6.0 lên 7.0. (1 episode có thể nghe 3 đến 4 lần không vấn
đề gì). Có thể nói nghe là kĩ năng khó đối với tất cả English learners bởi trình nghe lên
tương đối chậm so với những kĩ năng khác đồng thời nó đòi hỏi tính kỉ luật và lòng kiên
trì (mỗi ngày 2 episodes). Điều này mình cảm thấy hơi bất công giữa homestay luyện
IELTS so với oversea students trong khi phải tự nhắc nhở, ép buộc mình ngày nào cũng
phải nghe (may ra đc 1h 1 ngày) thì du học sinh nghe mọi lúc mọi nơi khi trao đổi với
thầy giáo, bạn bè hay shopping đi lại. Tất nhiên đừng lấy thế làm tự kỉ bởi rõ ràng không
nhất thiết cứ phải ra nước ngoài hay học trung tâm đắt tiền với giáo viên bản ngữ mới
nghe tốt được. Trên thực tế Listening hoàn toàn phụ thuộc vào việc tự học của mỗi người
6. bởi không có trung tâm nào đủ thời lượng luyện nghe cho bạn hết 100 episodes như thế.
Bằng chứng là 1 bạn học viên ACET cùng lớp AE5 với mình, khi học xong AE5 mình bỏ
thì bạn ấy tiếp tục học hết AE7 và thi IELTS đc 6.0 nội dung Listening trong khi
Speaking và Writing thì 6.5. Như thế để thấy ngay cả học ACET mà nếu không có thời
gian/không tự luyện nghe đúng cách thì kết quả cũng vẫn ở mức tương đối thôi.
Với bản thân mình, sau khi chia tay với phần luyện nghe của BBC learningenglish thì
mình chuyển sang BBC News bằng cách tạo sử dụng tài khoản gmail (đã có) của mình để
đăng nhập vào trang http://reader.google.com và nghe các bản tin BBC hằng ngày. Ban
đầu khi mới chuyển từ BBC learningenglish sang thì đúng là mình thực sự ù tai, sau
khoảng 1-2 tháng mới thấy tạm OK và vẫn tiếp tục nghe đến bây giờ. Nếu không bị
choáng khi nghe ở địa điểm này thì mình cam đoan điểm Listening của bạn không dưới
7.0.
7. bởi không có trung tâm nào đủ thời lượng luyện nghe cho bạn hết 100 episodes như thế.
Bằng chứng là 1 bạn học viên ACET cùng lớp AE5 với mình, khi học xong AE5 mình bỏ
thì bạn ấy tiếp tục học hết AE7 và thi IELTS đc 6.0 nội dung Listening trong khi
Speaking và Writing thì 6.5. Như thế để thấy ngay cả học ACET mà nếu không có thời
gian/không tự luyện nghe đúng cách thì kết quả cũng vẫn ở mức tương đối thôi.
Với bản thân mình, sau khi chia tay với phần luyện nghe của BBC learningenglish thì
mình chuyển sang BBC News bằng cách tạo sử dụng tài khoản gmail (đã có) của mình để
đăng nhập vào trang http://reader.google.com và nghe các bản tin BBC hằng ngày. Ban
đầu khi mới chuyển từ BBC learningenglish sang thì đúng là mình thực sự ù tai, sau
khoảng 1-2 tháng mới thấy tạm OK và vẫn tiếp tục nghe đến bây giờ. Nếu không bị
choáng khi nghe ở địa điểm này thì mình cam đoan điểm Listening của bạn không dưới
7.0.