Tiểu luận thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty.docx

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC …………………………………………….
TIỂU LUẬN
THỰC TIỄN THỰC HIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA
PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ
NGUYỆN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN
HUY TOÀN TỈNH LAI CHÂU
Sinh viên: …………………………………..
Lớp: ……………………………………….
Giảng viên hướng dẫn: …………………..
NĂM - 2019

2
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
ASXH : An sinh xã hội
BHXH : Bảo hiểm xã hội
BHTN : Bảo hiểm tự nguyện
BHBB: Bảo hiểm bắt buộc
HCSN : Hành chính sự nghiệp
HĐND : Hội đồng Nhân dân
CTTNHH: Công ty trách nhiệm hữu hạn

3
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và từng bước hội nhập sâu vào nền
kinh tế thế giới, hệ thống an sinh xã hội, nhất là bảo hiểm xã hội phải được phát triển và
hoàn thiện, đáp ứng nhu cầu của người lao động, của nhân dân. Bảo đảm nhu cầu về bảo
hiểm xã hội là một trong những mục tiêu rất quan trọng, thể hiện tính ưu việt của chế độ
xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng phù hợp với xu thế chung của cộng đồng quốc tế hướng
tới một xã hội phồn vinh, công bằng và an toàn.
Sự phát triển kinh tế thị trường đã mang những biến đổi sâu sắc về kinh tế - xã hội,
kinh tế tăng trưởng nhanh, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tiến bộ, thu nhập bình
quân của người lao động ngày càng cao, đời sống kinh tế và xã hội của nhân dân có sự
cải thiện rõ rệt. Vấn đề cải thiện và nâng cao mức sống của người lao động luôn là mục
tiêu trước mắt, cũng như lâu dài của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Bên cạnh việc ban
hành các chính sách nhằm thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển, Nhà nước luôn quan
tâm và coi trọng thực hiện các chính sách xã hội đối với người lao động. Nghị quyết Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã chỉ rõ: "Từng bước mở rộng vững chắc hệ
thống bảo hiểm xã hội. Tiến tới áp dụng chế độ bảo hiểm xã hội cho mọi người lao động,
mọi tầng lớp nhân dân" .Vì vậy, việc thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, kể cả bảo
hiểm bắt buộc hay bảo hiểm tự nguyện đối với người lao động đều hết sức cần thiết.
Để triển khai và thực hiện chính sách bảo hiểm bắt buộc và tự nguyện, vấn đề cốt lõi
là phải cụ thể hoá chính sách thông qua các chế độ bảo hiểm xã hội. Chế độ bảo hiểm xã
hội là những quy định cụ thể và chi tiết, là sự bố trí, sắp xếp những chế định thực hiện
bảo hiểm xã hội đối với người lao động. Nói cách khác, đó là một hệ thống các quy định
được pháp luật hoá về đối tượng và phạm vi; về nghĩa vụ và quyền lợi, về điều kiện và

4
mức đóng góp cho từng trường hợp bảo hiểm xã hội cụ thể. Mục đích chính của các chế
độ bảo hiểm xã hội là trợ cấp vật chất cho người bảo hiểm khi gặp rủi ro đã được quy
định trong luật. Tại Việt Nam, việc thực hiện các chế độ bảo hiểm xã hội cho mọi người
lao động thông quan việc mở rộng độ bao phủ và nâng cao hiệu quả của chế độ bảo hiểm
xã hội nhằm phát huy đầy đủ vai trò trụ cột của bảo hiểm xã hội, góp phần quan trọng
không chỉ cho sự phát triển kinh tế mà còn nhằm mục tiêu ổn định xã hội và an sinh cho
mọi người dân.
Công Ty TNHH Huy Toàn - có địa chỉ tại Tổ 8 - Phường Tân Phong - Thành Phố Lai
Châu – tỉnh Lai Châu. Với ngành nghề kinh doanh chính là xây dựng công trình kỹ thuật
dân dụng. Trong thời gian qua việc thực thi pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc
bắt buộc của công ty còn nhiều hạn chế, vướng mắc và khó khăn nhất định. Tình trạng
người lao động có hành vi vi phạm pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc vẫn xảy ra.
Công ty vẫn xâm phạm quyền lợi của người lao động khi người lao động tham gia bảo
hiểm. Do đó việc hoàn thiện pháp luật và thực hiện các quy định về bảo hiểm xã hội tự
nguyện hoặc bắt buộc có hiệu quả thì công ty mới có thể phát triển thực sự vững chắc. Vì
vậy việc ban hành và thực hiện các quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội tự nguyện hoặc
bắt buộc tại công ty là một vấn đề cấp thiết và phù hợp với nguyện vọng của nhiều đối
tượng. Đây là nhu cầu chính đáng và thiết thực cần được quan tâm thực hiện. Từ cơ sở
đó, tác giả lựa chọn đề tài: “Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bảo hiểm bắt
buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai Châu” để
làm đề tài nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận và Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bảo
hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai Châu.
Từ đó đưa ra các đề xuất:
- Nhằm hoàn thiện hơn nữa việc thực hiện các quy định của pháp luật về thực hiện các
quy định pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn
Huy Toàn tỉnh Lai Châu

5
- Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện các quy định pháp luật về bảo
hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai Châu
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
3.1.Đối tượng nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực trạng thực hiện các quy định pháp
luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh
Lai Châu
3.2.Phạm vi nghiên cứu
Với mục đích nghiên cứu đã trình bày ở trên, tiểu luận “Thực trạng thực hiện các
quy định pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn
Huy Toàn tỉnh Lai Châu”, có phạm vi nghiên cứu là những vấn đề lý luận và thực trạng
về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai
trong giai đoạn hiện nay.
4. Phương pháp nghiên cứu
Việc nghiên cứu đề tài dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác –
Lênin là biện chứng duy vật và tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật. Để thực
hiện việc nghiên cứu đề tài, trong quá trình nghiên cứu, tác giả luận văn đã sử dụng các
phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể như: Phương pháp phân tích được áp dụng khi
xem xét quy định của các văn bản pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện ….
Ngoài ra, tác giả tiểu luận còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: phương
pháp so sánh, phương pháp lịch sử, phương pháp lôgic và phương pháp bình luận….
5. Kết cấu của tiểu luận
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, tiểu luận gồm 3
chương:
Chương I: CƠ SỞ LÝ LUẬN TRONG VIỆC THỰC HIỆN CÁC QUY ĐỊNH
CỦA PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ NGUYỆN
Chương II: THỰC TIỄN THỰC HIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ

6
BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ NGUYỆN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM
HỮU HẠN HUY TOÀN TỈNH LAI CHÂU
Chương III: MỘT SỐ GIẢI NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC THỰC HIỆN CÁC
QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ
NGUYỆN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN HUY TOÀN TỈNH LAI
CHÂU

7
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN TRONG VIỆC THỰC HIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA
PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ NGUYỆN
1.1.Khái niệm pháp luật bảo hiểm
Bảo hiểm là những quan hệ kinh tế gắn liền với quá trình hình thành, phân phối và
sử dụng các quỹ tập trung - quỹ bảo hiểm - nhằm xử lý các rủi ro, các biến cố. Bảo hiểm
bảo đảm cho quá trình tái sản xuất và đời sống của xã hội được diễn ra bình thường. Bảo
hiểm là biện pháp chia sẻ rủi ro của một người hay của số một ít người cho cả cộng đồng
những người có khả năng gặp rủi ro cùng loại; bằng cách mỗi người trong cộng đồng góp
một số tiền nhất định vào một quỹ chung và từ quỹ chung đó bù đắp thiệt hại cho thành
viên trong cộng đồng không may bị thiệt hại do rủi ro đó gây ra.
Bảo hiểm là một cách thức trong quản trị rủi ro, thuộc nhóm biện pháp tài trợ rủi ro,
được sử dụng để đối phó với những rủi ro có tổn thất, thường là tổn thất về tài chính,
nhân mạng,... Bảo hiểm được xem như là một cách thức chuyển giao rủi ro tiềm năng
một cách công bằng từ một cá thể sang cộng đồng thông qua phí bảo hiểm. Bảo hiểm là
hình thức chuyển giao rủi ro. Mua bảo hiểm thực chất là mua sự an tâm, là đổi lấy cái sự
không chắc chắn có khả năng xảy ra thiệt hại bằng sự chắc chắn thông qua việc bù đắp
bằng tài chính.
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về bảo hiểm được xây dựng dựa trên từng góc độ
nghiên cứu xã hội, pháp lý, kinh tế, kĩ thuật, nghiệp vụ...
Định nghĩa 1: Bảo hiểm là sự đóng góp của số đông vào sự bất hạnh của số ít

8
Định nghĩa 2: Bảo hiểm là một nghiệp vụ qua đó, một bên là người được bảo hiểm
cam đoan trả một khoản tiền gọi là phí bảo hiểm thực hiện mong muốn để cho mình hoặc
để cho một người thứ 3 trong trường hợp xảy ra rủi ro sẽ nhận được một khoản đền bù
các tổn thất được trả bởi một bên khác: đó là người bảo hiểm. Người bảo hiểm nhận trách
nhiệm đối với toàn bộ rủi ro và đền bù các thiệt hại theo các phương pháp của thống kê
Bảo hiểm có thể định nghĩa là một phương sách hạ giảm rủi ro bằng cách kết hợp
một số lượng đầy đủ các đơn vị đối tượng để biến tổn thất cá thể thành tổn thất cộng đồng
và có thể dự tính được. Các định nghĩa trên thường thiên về một góc độ nghiên cứu nào
đó (hoặc thiên về xã hội - định nghĩa 1, hoặc thiên về kinh tế, luật pháp - định nghĩa 2,).
Một định nghĩa vừa đáp ứng được khía cạnh xã hội (dùng cho bảo hiểm xã hội) vừa
đáp ứng được khía cạnh kinh tế (dùng cho bảo hiểm thương mại) và vừa đầy đủ về khía
cạnh kỹ thuật và pháp lý có thể phát biểu như sau: Bảo hiểm là một hoạt động qua đó một
cá nhân có quyền được hưởng trợ cấp nhờ vào một khoản đóng góp cho mình hoặc cho
người thứ 3 trong trường hợp xảy ra rủi ro. Khoản trợ cấp này do một tổ chức trả, tổ
chức này có trách nhiệm đối với toàn bộ các rủi ro và đền bù các thiệt hại theo các
phương pháp của thống kê
1.2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện
1.2.1. Khái niệm về Bảo hiểm xã hội tự nguyện
Quy định tại Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam (2014): “Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do
Nhà nước tổ chức mà người tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng
phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã
hội để người tham gia hưởng chế đô hưu trí và tử tuất”
Bảo hiểm xã hội tự nguyện được hiểu như là một công cụ bảo đảm tối thiểu để
người lao động duy trì và tái tạo khả năng lao động mà không phải là các khoản chi trả
trực tiếp để người lao động chữa bệnh khi ốm đau, tai nạn. Các khoản chi trả trực tiếp

9
như vậy do các quỹ bảo hiểm y tế thực hiện. Từ khi triển khai đến nay bảo hiểm xã hội tự
nguyện luôn phát huy tác dụng trong những lúc người lao động gặp khó khăn hiểm nghèo
trên cơ sở những đóng góp của người lao động trước khi xảy ra những biến cố rủi ro đó.
Tuy nhiên, bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng giống như bảo hiểm xã hội bắt buộc chỉ giúp
đỡ người lao động giữ thăng bằng phần thu nhập bị giảm, bị mất hoặc giúp họ trang trải
một phần chi tiêu trong cuộc sống khi có những biến cố.Và thực chất Bảo hiểm xã hội tự
nguyện là quá trình tổ chức và sử dụng một quỹ tiền tệ tập trung được tích lũy dần do sự
đóng góp tự nguyện của người lao động nhằm đảm bảo thu nhập để thoả mãn nhu cầu
sinh sống thiết yếu cho người lao động và gia đình họ khi gặp phải những rủi ro làm giảm
hoặc mất thu nhập, góp phần đảm bảo an toàn xã hội. Cùng với sự phát triển của xã hội,
các hình thức bảo hiểm ngày càng phong phú và đa dạng. Bên cạnh bảo hiểm xã hội còn
có các hình thức bảo hiểm dân sự (Hay còn gọi là các hình thức bảo hiểm thương mại).
Mặt khác, Bảo hiểm xã hội là một trong những nội dung quan trọng của an toàn xã hội
hay an sinh xã hội. Theo định nghĩa của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), an toàn xã hội
là: Sự bảo vệ của xã hội đối với các thành viên của mình thông qua một loạt các biện
pháp công cộng, để đối phó với khó khăn về kinh tế xã hội do bị ngừng hoặc bị giảm
nhiều về thu nhập, gây ra bởi ốm đau, mất khả năng lao động, tuổi già và chết, việc cung
cấp chăm sóc y tế và trợ cấp cho các gia đình đông con .
Qua đây, chúng ta thấy những cơ chế cơ bản của hệ thống an toàn xã hội bao gồm
cả bảo hiểm xã hội (hình thức bắt buộc và tự nguyện), ưu đãi xã hội, cứu trợ xã hội. Bảo
hiểm xã hội tự nguyện cũng có nội dung gần gũi với bảo trợ xã hội nhưng bảo hiểm xã
hội không đồng nghĩa với bảo trợ xã hội. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể được hiểu
như sau: Bảo hiểm xã hội tự nguyện là một hình thức bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ
chức và quản lý hoặc do cộng đồng người lao động tổ chức với sự tham gia tự nguyện
của các thành viên nhằm đảm bảo thu nhập để thoả mãn nhu cầu sinh sống thiết yếu
người lao động và gia đình họ khi gặp phải những rủi ro làm giảm hoặc mất thu nhập,
góp phần đảm bảo an toàn xã hội. Trong khoản 3 điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2006 thì
Bảo hiểm xã hội tự nguyện được định nghĩa: “Bảo hiểm xã hội tự nguyện là loại hình bảo

10
hiểm xã hội mà người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương
thức đóng phù hợp với thu nhập của mình để hưởng bảo hiểm xã hội”.Với định nghĩa
này, BHXH tự nguyện được nhìn nhận đơn giản dưới hình thức mà do người lao động
tham gia dựa trên tinh thần tự nguyện của chính họ, nhằm đảm bảo nhu cầu cuộc sống khi
họ không còn khả năng làm việc trong tương lai. Đồng thời, người lao động được lựa
chọn mức, phương thức đóng do Luật BHXH đã giới hạn sẵn được quy định dựa trên sự
tiên liệu trước về khả năng đóng quỹ phụ thuộc chủ yếu vào mức thu nhập của người lao
động khi tham gia loại hình này. Tuy nhiên, định nghĩa BHXH tự nguyện theo Luật
BHXH 2006 lại chưa thực sự chỉ rõ được tính chất, tầm quan trọng và tính cụ thể của loại
hình này; gây khó khăn nhất định trong việc hình dung cũng như nắm bắt của người tham
gia đối với loại hình này.
Để giải quyết những vướng mắc còn tồn tại trong luật BHXH 2006; luật BHXH
2014 đã có một quy định mới với nhiều nét cụ thể và rõ ràng hơn đó là: “Bảo hiểm xã hội
tự nguyện là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia, được lựa
chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình và Nhà nước có
chính sách hỗ trợ tiền đóng Bảo hiểm xã hội để người tham gia hưởng chế độ hưu trí và
tử tuất”. Như vậy, có thể xác định được rõ ràng chủ thể tổ chức thực hiện BHXH tự
nguyện là Nhà nước thông qua cơ chế đại diện là các cơ quan BHXH ở các cấp. Bên cạnh
việc giữ nguyên quyền được chọn mức và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của
người tham gia thì định nghĩa về BHXH tự nguyện theo Luật mới còn đề cập đến chính
sách hỗ trợ của Nhà nước nhằm khuyến khích thêm nhiều các đối tượng khác trong xã
hội tham gia BHXH tự nguyện, đồng thời thể hiện đây là một chính sách BHXH có ý
nghĩa sâu sắc của Nhà nước nhằm tạo cơ hội cho người tham gia đều có thể được hưởng
hai chế độ cốt lõi của BHXH tự nguyện.
1.2.2. Các nguyên tắc của bảo hiểm xã hội tự nguyện
Là một loại hình bảo hiểm xã hội, nên bảo hiểm xã hội tự nguyện cũng có những
nguyên tắc chung giống như bảo hiểm xã hội bắt buộc, song do có những đặc trưng riêng

11
nên để đảm bảo việc thực hiện BHXH tự nguyện cũng cần phải chú trọng các nguyên tắc
sau:
a. Nguyên tắc Nhà nước thống nhất quản lý bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm xã hội là một chính sách lớn ảnh hưởng đến nhiều mặt của đời sống xã
hội, nó chứa đựng cả một nội dung kinh tế, nội dung xã hội và nội dung pháp lý. Để đảm
bảo thực hiện hài hoà các nội dung nói trên và đạt được mục tiêu mà bảo hiểm xã hội đặt
ra thì việc thực hiện bảo hiểm xã hội trước hết là trách nhiệm thuộc về Nhà nước.
Vai trò của Nhà nước đã thể hiện thông qua việc Nhà nước giữ vai trò trực tiếp tổ
chức, chỉ đạo và quản lý toàn bộ sự nghiệp bảo hiểm xã hội trong đó có cả BHXH tự
nguyện và BHXH bắt buộc. Trách nhiệm đã thể hiện: Nhà nước là người trực tiếp tổ
chức, chỉ đạo và quản lý toàn bộ sự nghiệp bảo hiểm xã hội thông qua việc ban hành các
quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội và kiểm tra việc thực hiện các quy định đó. Nhà
nước tuỳ theo điều kiện kinh tế xã hội định chính sách quốc gia về bảo hiểm xã hội, nhằm
từng bước ở từng thời kỳ mà quy mở rộng và nâng cao việc bảo đảm vật chất, góp phần
ổn định đời sống cho người lao động và gia đình họ khi người lao động bị suy giảm khả
năng lao động hoặc gặp các rủi ro, khó khăn khác như: chết, tai nạn, thất nghiệp …
Nguyên tắc này đã được ghi nhận tại Hiến pháp 1992, điều 56. Tuy nhiên, Điều 55, 56
Hiến pháp 1992 đã được sửa đổi, bổ sung thành điều 35 Hiến pháp 2013 đã bỏ quy định
“Nhà nước và xã hội có kế hoạch tạo ngày càng nhiều việc làm cho người lao động”
.Điều này cho thấy, BHXH tự nguyện dựa trên sự tự nguyện tham gia của người lao động
là chủ yếu, mặc dù là tự nguyện nhưng theo quy định của pháp luật thì Nhà nước vẫn
nắm giữ vai trò quản lý và tổ chức thực hiện loại hình BHXH này.
Như vậy, có thể nói người lao động được Nhà nước tạo đầy đủ các điều kiện để có
thể thực hiện tốt công việc của mình, ngoài việc tổ chức thực hiện BHXH tự nguyện thì
Nhà nước còn có chính sách hỗ trợ để người lao động để có thể thu hút thêm số lượng
người tham gia loại hình BHXH này, nhằm đảm bảo tốt hơn cho đời sống của chính
người lao động.

12
b. Nguyên tắc thực hiện bảo hiểm xã hội cho mọi trường hợp giảm hoặc mất khả
năng lao động và cho mọi người lao động Quyền được hưởng
BHXH của người lao động là một trong những biểu 10 hiện cụ thể của quyền con
người. Biểu hiện cụ thể quyền được hưởng BHXH của người lao động là việc họ được
hưởng chế độ trợ cấp BHXH theo các chế độ xác định. Các chế độ này gắn với các
trường hợp người lao động hoặc bị giảm khả năng lao động hoặc mất việc làm do đó bị
giảm hoặc mất nguồn sinh sống. Trong nền kinh tế thị trường các trường hợp đó có thể có
rất nhiều và xảy ra một cách ngẫu nhiên. Về nguyên lí thì mọi trường hợp như thế, người
lao động đều phải được BHXH.
BHXH là thu nhập khách quan, đa dạng và phức tạp của xã hội, nhất là trong xã
hội mà sản xuất hàng hóa hoạt động theo cơ chế thị trường, mối quan hệ thuê mướn lao
động phát triển đến mức nào đó. Nền kinh tế càng phát triển thì BHXH càng đa dạng và
hoàn thiện, càng chứng tỏ được những mặt ưu điểm hơn. Vì vậy có thể nói kinh tế là nền
tảng của BHXH hay BHXH không vượt quá trạng thái kinh tế của mỗi nước. Đóng vai
trò như một vị cứu tinh cho NLĐ khi họ gặp phải những rủi ro làm giảm thu nhập trong
cuộc sống. Có thể nói nhu cầu về BHXH thuộc về nhu cầu tự nhiên của con người. Xuất
phát từ nhu cầu cần thiết để đảm bảo cho các tiêu chuẩn hay giá trị cho cuộc sống tối
thiểu.
Ý nghĩa xã hội của bảo hiểm xã hội tự nguyện thể hiện ở chỗ người lao động có
quyết định tham gia hay không, chính vì lẽ đó BHXH tự nguyện được thực hiện với
nguyên tắc là không bắt buộc người lao động phải tham gia, đây vừa là nguyên tắc vừa là
mục tiêu chung hướng tới việc người lao động ai cũng có cơ hội được hưởng BHXH.
Nguyên tắc này nhằm đảm bảo cho người lao động làm việc trong bất kỳ thành phần kinh
tế nào, bất kỳ loại hình tổ chức lao động nào. Khi có đủ điều kiện, dấu hiệu phát sinh
quan hệ bảo hiểm xã hội thì đều được hưởng quyền lợi về bảo hiểm xã hội không phân
biệt hình thức pháp lý làm phát sinh quan hệ lao động, giới tính, tuổi tác …
1.3.Bảo hiểm xã hội bắt buộc

13
1.3.1. Khái niệm bảo hiểm xã hội bắt buộc
Quy định tại Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ
nghĩa Việt Nam (2014): Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà
nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia.
1.3.2 Đặc trưng cơ bản của bảo hiểm xã hội bắt buộc
Thứ nhất, bảo hiểm xã hội bắt buộc là sự bù đắp một phần thu nhập cho người lao
động khi người lao động bị suy giảm hay mất khả năng lao động dẫn đến bị suy giảm hay
mất thu nhập. Bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ bù đắp thu nhập cho người lao động khi người
lao động đang tham gia vào quan hệ lao động hoặc kể cả khi chấm dứt quan hệ lao động
hay khi người lao động chết.
Thứ hai, bảo hiểm xã hội bắt buộc quy định trách nhiệm của người lao động và
người sử dụng lao động cùng tham gia đóng bảo hiểm xã hội.
Thứ ba, người lao động được chi trả các chế độ thông qua quỹ bảo hiểm xã hội bắt
buộc.
Thứ tư, Nhà nước quản lý hoạt động bảo hiểm xã hội bắt buộc. 1.2. Khái quát
pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc
1.3.3. Nguyên tắc của pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc
Thứ nhất, pháp luật bảo hiểm xã hội bắt buộc được thực hiện trên cơ sở người lao
động phải đóng góp vào quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định của Nhà nước.
Thứ hai, Nhà nước tham gia quản lý hoạt động bảo hiểm xã hội bắt buộc
Thứ ba, thực hiện bảo hiểm xã hội bắt buộc cho mọi người lao động khi họ bị suy
giảm hay mất khả năng lao động dẫn đến bị suy giảm hay mất thu nhập.
Thứ tư, mức hưởng bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính trên cơ sở mức đóng, thời
gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã
hội bắt buộc.

14
Thứ năm, quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc được quản lý thống nhất, dân chủ, công
khai, minh bạch, được sử dụng đúng mục đích, được hạch toán độc lập theo các quỹ bảo
hiểm xã hội bắt buộc.
Thứ sáu, bảo hiểm xã hội bắt buộc phát triển phù hợp với điều kiện kinh tế- xã hội.
1.3.4. Các yếu tố tác động đến việc thực thi pháp luật về bảo hiểm xã hội
bắt buộc
a. Yếu tố pháp luật
Các quy định của pháp luật về đối tượng, điều kiện tham gia bảo hiểm xã hội bắt
buộc và chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc là một bộ phận quan trọng nhằm đảm bảo cho
người lao động, người sử dụng lao động, các cơ quan bảo hiểm xã hội bắt buộc tuân thủ
các chuẩn mực cơ bản nhất về tính công bằng, minh bạch trong hoạt động quản lý bảo
hiểm xã hội bắt buộc.
b. Yếu tố kinh tế xã hội
Yếu tố này bao gồm tổng thể các điều kiện, hoàn cảnh về kinh tế- xã hội, hệ thống
các chính sách xã hội và việc triển khai thực hiện, áp dụng chúng trong thực tế xã hội.
Nền kinh tế- xã hội phát triển năng động, bền vững sẽ là điều kiện thuận lợi cho hoạt
động thực hiện pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt buộc, tác động tích cực tới việc nâng cao
hiểu biết pháp luật, ý thức pháp luật của các tầng lớp xã hội, người lao động, người sử
dụng lao động.
c. Ý thức pháp luật của người lao động và người sử dụng lao động
Ý thức pháp luật của chủ thể tham gia quan hệ pháp luật về bảo hiểm xã hội bắt
buộc giữ vai trò quan trọng. Người lao động và người sử dụng lao động nếu hiểu được
vai trò và tầm quan trọng của bảo hiểm xã hội bắt buộc để thực hiện tốt pháp luật về bảo
hiểm xã hội bắt buộc sẽ tác động đến tư tưởng và hành vi của những người lao động khác
trong xã hội.

15
d. Cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội bắt buộc
Khi tham gia quan hệ pháp luật lao động, ngoài việc chấp hành pháp luật của
người lao động, người sử dụng lao động thì vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước về
bảo hiểm xã hội có vị trí quan trọng.

16
Chương II
THỰC TIỄN THỰC HIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ BẢO
HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ NGUYỆN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM
HỮU HẠN HUY TOÀN TỈNH LAI CHÂU
2.1. Khái quát về công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai Châu
- Tên công ty: Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Huy Toàn
- Mã số thuế: 5600170228
- Giấy phép kinh doanh: 5600170228
- Đại diện pháp luật: Phạm Văn Toàn
- Địa chỉ: Tổ 8, Phường Tân Phong, Thành Phố Lai Châu, Lai Châu
- Ngành nghề kinh doanh:
Ngành nghề kinh doanh Công Ty TNHH Huy Toàn tỉnh Lai Châu
Mã ngành Mô tả
23950 Sản xuất bê tông và các sản phẩm từ xi măng và thạch cao
3510 Sản xuất, truyền tải và phân phối điện
41000 Xây dựng nhà các loại
4210 Xây dựng công trình đường sắt và đường bộ
42200 Xây dựng công trình công ích

17
Mã ngành Mô tả
42900 Xây dựng công trình kỹ thuật dân dụng khác
43110 Phá dỡ
43120 Chuẩn bị mặt bằng
43210 Lắp đặt hệ thống điện
4322 Lắp đặt hệ thống cấp, thoát nước, lò sưởi và điều hoà không khí
43290 Lắp đặt hệ thống xây dựng khác
43300 Hoàn thiện công trình xây dựng
43900 Hoạt động xây dựng chuyên dụng khác
4661 Bán buôn nhiên liệu rắn, lỏng, khí và các sản phẩm liên quan
4663 Bán buôn vật liệu, thiết bị lắp đặt khác trong xây dựng
4933 Vận tải hàng hóa bằng đường bộ
5510 Dịch vụ lưu trú ngắn ngày
5610 Nhà hàng và các dịch vụ ăn uống phục vụ lưu động
56290 Dịch vụ ăn uống khác

18
Mã ngành Mô tả
5630 Dịch vụ phục vụ đồ uống
68100 Kinh doanh bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc chủ sở hữu, chủ sử dụng
hoặc đi thuê
4752 Bán lẻ đồ ngũ kim, sơn, kính và thiết bị lắp đặt khác trong xây dựng trong các
cửa hàng chuyên doanh
0810 Khai thác đá, cát, sỏi, đất sét
2.2. Thực tiễn thực hiện các quy định pháp luật về bảo hiểm bắt buộc
hoặc tự nguyện tại công ty trách nhiệm hữu hạn Huy Toàn tỉnh Lai Châu
2.2.1. Những thuận lợi và khó khăn trong việc thực hiện các quy định
pháp luật về bảo hiểm tự nguyện
2.2.1.1. Những thuận lợi trong việc thực hiện các quy định pháp luật về
bảo hiểm tự nguyện
- Thứ nhất, một trong những ưu việt lớn nhất của BHXH tự nguyện là không bị
phá sản. Người dân luôn luôn yên tâm rằng mình đóng góp vào đó thì đã nhận được sự
bảo hộ của Nhà nước, kể cả khi đồng tiền có sự thay đổi, có biến động thì Nhà nước vẫn
sẽ có trách nhiệm với người tham gia.
- Thứ hai, do có sự liên thông giữa BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện nên NLĐ
trước đây tham gia BHXH bắt buộc, vì lý do nào đó phải nghỉ việc, nếu sau đó chuyển
sang tham gia BHXH tự nguyện, hoặc đối với trường hợp chuyển từ BHXH tự nguyện
sang BHXH bắt buộc thì được bảo lưu thời gian đã đóng để làm cơ sở tính hưởng chế độ
BHXH. Với sự phát triển của thị trường lao động, việc di chuyển lao động từ khu vực này

19
sang khu vực khác là một tất yếu, cách tính trên sẽ đáp ứng được tình hình chu chuyển lao
động và đảm bảo quyền lợi của NLĐ tham gia BHXH.
2.2.1.2. Những khó khăn khi thực hiện BHXH tự nguyện
- Hiện thu nhập của người lao động là rất khác nhau nên BHXH tự nguyện khó triển
khai hơn so với BHXH bắt buộc. Vì BHXH bắt buộc có thể thu tại cơ quan, doanh nghiệp
còn bảo hiểm xã hội tự nguyện là phải thu của từng người một. Và nếu triển khai như vậy
thì chi phí cho hoạt động của bộ máy sẽ rất lớn.
- Người tham gia BHXH tự nguyện chưa nắm được chính sách ưu việt của loại hình
này. Cùng với đó, điều kiện kinh tế của các hộ gia đình đại đa số còn ở mức độ thấp, trình
độ dân trí không đồng đều, do vậy bước đầu chưa thấy hết được những lợi ích to lớn khi
tham gia BHXH tự nguyện.
-Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được hưởng chế độ lương hưu tối thiểu 15
năm sau khi hết tuổi lao động. Nếu chết trước thời hạn này thì được trả phần lương hưu còn
lại. Ngoài ra người lao động còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế. Song theo tính toán, với quy
định này, mức chi trả có thể sẽ vượt quá đầu vào của quỹ bảo hiểm.
- BHXH tự nguyện khác với các loại hình bảo hiểm kinh doanh khác là nó không
được phá sản. Và Nhà nước sẽ phải bảo đảm hoạt động cho quỹ BHXH tự nguyện và có
thể phải hỗ trợ những khi cần thiết.
- Để triển khai được chính sách BHXH tự nguyện, ngân sách Nhà nước sẽ phải
“gánh” thêm một phần không nhỏ trong khi đó ngân sách Nhà nước hiện đang rất khó
khăn.
- Khi thực hiện BHXH bắt buộc cho NLĐ chỉ triển khai tới từng đơn vị, bây giờ
triển khai BHXH tự nguyện tới từng NLĐ thì phải xây dựng được một quy trình quản lý
mới. Quy trình này phải vừa quản lý quỹ chặt chẽ, vừa đơn giản, thuận lợi, linh hoạt, chính
xác cho người tham gia, bởi vì những người tham gia hôm nay, nhưng đến tận 20 năm sau
hoặc hơn nữa họ mới thụ hưởng. Hơn nữa, quy trình phải mang tính khoa học, chặt chẽ để
phòng khi có nhiều người đang bảo lưu chế độ BHXH bắt buộc chuyển sang tham gia

20
BHXH tự nguyện vẫn được thực hiện liên thông và thanh toán đầy đủ, thuận tiện (2 quỹ
này đang hoạt động độc lập với nhau).
2.2.2. Những thuận lợi và khó khăn trong việc thực hiện các quy định
pháp luật về bảo hiểm bắt buộc
2.2.2.1. Những thuận lợi trong việc thực hiện các quy định pháp luật về
bảo hiểm bắt buộc
Thuận lợi đầu tiên đối với những người tham gia BHXH bắt buộc đó là: khi đến
tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian đóng góp, thay vì chỉ được hưởng
BHXH một lần như trước đây thì có thể đóng tiếp BHXH tự nguyện và lựa chọn phương
thức đóng một lần cho những năm còn thiếu để được hưởng ngay lương hưu.
Đối với Chế độ ốm đau: Chế độ ốm đau là một trong những chế độ mà người tham
gia BHXH bắt buộc được hưởng, đã quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2014.Trong chế
độ ốm đau của BHXH, ngoài chế độ ốm đau dành cho người lao động thì còn có chế độ
BHXH con ốm.
Đối với Chế độ thai sản: Khi tham gia BHXH bắt buộc người lao động sẽ được
hưởng chế độ theo quy định của luật BHXH bắt buộc 2014 tại mục 3 từ điều 30 đến điều
Đối với Chế Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: Chế độ tai nạn lao động, bệnh
nghề nghiệp hỗ trợ người lao động khi tham gia BHXH làm việc bị tai nạn, tổn thương
cho bất kỳ bộ phận, chức năng nào của cơ thể hoặc gây tử vong cho người lao động.
Đối với chế độ hưu trí: Khi tham gia BHXH người lao động sẽ được hưởng chế độ
hưu trí. Theo đó, chế độ này đã được Luật BHXH 2014 quy định tại “Mục 5 - Chế độ hưu
trí”.
Đối với Chế độ tử tuất
Theo quy định Luật BHXH năm 2014, người tham gia BHXH sẽ được hưởng chế
độ tử tuất với những quy định cụ thể như sau:
Trợ cấp mai táng

21
Điều 66 Luật này quy định người tham gia BHXH sẽ được hưởng chế độ tử
tuất với trợ cấp mai táng cụ thể:
1. Những người sau đây khi chết thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp
mai táng:
a) Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này đang đóng bảo hiểm
xã hội hoặc người lao động đang bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội mà đã có thời
gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên;
b) Người lao động chết do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc chết trong thời
gian điều trị do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
c) Người đang hưởng lương hưu; hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề
nghiệp hằng tháng đã nghỉ việc.
2. Trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người quy định tại
khoản 1 Điều này chết.
3. Người quy định tại khoản 1 Điều này bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì thân nhân
được hưởng trợ cấp mai táng quy định tại khoản 2 Điều này.
2.2.2.2. Những khó khăn tồn tại trong việc thực hiện các quy định pháp
luật về bảo hiểm bắt buộc
Thứ nhất, về đối tượng tham gia, hiện nay chưa có cơ chế phối hợp giữa các
ngành, các cơ quan có thẩm quyền để xác định đối tượng thuộc diện đóng BHXH bắt
buộc (nhất là khu vực ngoài Nhà nước) nên việc phát triển, mở rộng đối tượng tham gia
BHXH còn gặp nhiều khó khăn.
Thứ hai, về công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH còn nhiều vướng mắc.
Thứ ba, nhận thức của một số chủ sử dụng lao động, một số bộ phận người lao
động và nhân dân về chính sách BHXH, BHYT chưa đầy đủ.

22
Thứ tư, theo quy định của Luật BHXH 2014, công tác khởi kiện các đơn vị nợ
đọng BHXH, BHYT, BHTN chuyển giao cho tổ chức Công đoàn. Tuy nhiên, trong quá
trình tổ chức thực hiện gặp không ít khó khăn, vướng mắc, do đó công tác khởi kiện để
thu hồi nợ đọng BHXH, BHTN, BHYT chưa thể thực hiện.
Thứ năm, việc phối hợp thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, Luật BHXH sửa đổi,
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT giữa các cấp ủy Đảng, chính quyền,
các Sở, Ban, Ngành, đoàn thể vẫn chưa được quan tâm đúng mức, thiếu đồng bộ đã gây
khó khăn chung trong việc triển khai thực hiện.
Thứ sáu, người dân vẫn chưa ý thức đầy đủ về lợi ích của chính sách BHYT cho
nên chưa tích cực, chủ động tham gia BHYT.
Thứ bảy, công tác phát triển đối tượng cùng tham gia BHXH, BHYT, BHTN bắt
buộc trong các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn còn hạn chế, đơn vị doanh nghiệp có
quy mô hoạt động nhỏ và siêu nhỏ, lao động thiếu việc làm thường xuyên, thu nhập thấp;
nhiều đơn vị gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh, thậm chí phải thu hẹp hoặc ngừng
hoạt động nên nhiều đơn vị trốn tham gia BHXH cho người lao động hoặc tham gia
không đầy đủ theo quy định.
Thứ tám, một số cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương chưa quyết liệt trong việc
chỉ đạo tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị nói chung và
việc thực hiện chính sách BHXH.
Thứ chín, việc ban hành cơ chế, chính sách về BHXH, BHYT nhiều lúc còn chậm,
bất cập ảnh hưởng không nhỏ đến công tác thông tin, truyền thông về BHXH, BHYT.
Thứ mười, mạng lưới Đại lý thu BHXH, BHYT được mở rộng, ngoài Đại lý thu
các UBND xã, phường, thị trấn còn có thêm các tổ chức chính trị xã hội, đơn vị sự
nghiệp và tổ chức kinh tế nên tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi tham gia BHYT.
Tuy nhiên trong quá trình thực hiện vẫn còn gặp phải một số vướng mắc, việc giải
quyết chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động và nhân dân tại một

23
số địa phương vẫn còn thiếu sót và chưa kịp thời; Thứ mười hai, việc phổ biến, quán triệt
các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH,
BHYT ở một số cấp ủy đảng, chính quyền chưa sâu rộng, chế tài xử lý vi phạm chưa đủ
mạnh, sự phối hợp của các ngành vẫn còn hạn chế.

24
Chương III
MỘT SỐ GIẢI NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC THỰC HIỆN CÁC
QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VỀ BẢO HIỂM BẮT BUỘC HOẶC TỰ
NGUYỆN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN HUY TOÀN TỈNH
LAI CHÂU

Tiểu luận thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Tiểu luận thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty.docx

Similar to Tiểu luận thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty.docx (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Tiểu luận thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm bắt buộc hoặc tự nguyện tại công ty.docx