xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
Chuyên đề 3. hhkg góc trong không gian - đáp án
1. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuong Trang 1
TÀI LIỆU DÀNH CHO ĐỐI TƯỢNG HỌC SINH KHÁ – GIỎI
Dạng 1. Góc của đường thẳng với đường thẳng
Để tính góc giữa hai đường thẳng 1 2
,
d d trong không gian ta có thể thực hiện theo hai cách
Cách 1. Tìm góc giữa hai đường thẳng 1 2
,
d d bằng cách chọn một điểm O thích hợp ( O thường nằm trên
một trong hai đường thẳng).
Từ O dựng các đường thẳng ' '
1 2
,
d d lần lượt song song ( có thể tròng nếu O nằm trên một trong hai đường
thẳng) với 1
d và 2
d . Góc giữa hai đường thẳng ' '
1 2
,
d d chính là góc giữa hai đường thẳng 1 2
,
d d .
Lưu ý 1: Để tính góc này ta thường sử dụng định lí côsin trong tam giác
2 2 2
cos
2
b c a
A
bc
.
Cách 2. Tìm hai vec tơ chỉ phương 1 2
,
u u
của hai đường thẳng 1 2
,
d d
Khi đó góc giữa hai đường thẳng 1 2
,
d d xác định bởi
1 2
1 2
1 2
.
cos ,
u u
d d
u u
.
Lưu ý 2: Để tính 1 2 1 2
, ,
u u u u
ta chọn ba vec tơ , ,
a b c
không đồng phẳng mà có thể tính được độ dài và góc
giữa chúng,sau đó biểu thị các vec tơ 1 2
,
u u
qua các vec tơ , ,
a b c
rồi thực hiện các tính toán.
Câu 1. (Đề Tham Khảo 2018) Cho tứ diện OABC có , ,
OA OB OC đôi một vuông góc với nhau và
OA OB OC
. Gọi M là trung điểm của BC (tham khảo hình vẽ bên dưới). Góc giữa hai
đường thẳng OM và AB bằng
A. 0
45 B. 0
90 C. 0
30 D. 0
60
Lời giải
Chọn D
HHKG - GÓC TRONG KHÔNG GIAN
Chuyên đề 3
d1
d2
d'2
d'1
O
2. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 2 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Đặt OA a
suy ra OB OC a
và 2
AB BC AC a
Gọi N là trung điểm AC ta có / /
MN AB và
2
2
a
MN
Suy ra góc
, ,
OM AB OM MN . Xét
OMN
Trong tam giác OMN có
2
2
a
ON OM MN
nên OMN là tam giác đều
Suy ra 0
60
OMN . Vậy
0
, , 60
OM AB OM MN
Câu 2. (THPT Lê Quy Đôn Điện Biên 2019) Cho tứ diện ABCD với
0
3
, 60 ,
2
AC AD CAB DAB CD AD
. Gọi là góc giữa hai đường thẳng AB và CD. Chọn
khẳng định đúng về góc .
A.
3
4
cos B. 0
30 C. 0
60 D.
1
4
cos
Lời giải
Chọn D
Ta có 0 0
. . . . . . 60 . . 60
AB CD AB AD AC AB AD AB AC AB AD cos AB AC cos
0 0
3 1
. . 60 . . 60 .
2 4
AB AD cos AB AD cos AB AD
. 1 1
,
. 4 4
AB CD
cos AB CD cos
AB CD
Câu 3. (THPT Hoàng Hoa Thám Hưng Yên 2019) Cho hình hộp chữ nhật .
ABCD A B C D
, biết đáy
ABCD là hình vuông. Tính góc giữa A C
và BD .
3. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 3
A. 90. B. 30. C. 60. D. 45.
Lời giải
Vì ABCD là hình vuông nên BD AC
.
Mặt khác
AA ABCD BD AA
.
Ta có
'
BD AC
BD AA C BD A C
BD AA
.
Do đó góc giữa A C
và BD bằng 90.
Câu 4. (Chuyên KHTN 2019) Cho tứ diện ABCD có 2
AB CD a
. GọiM , N lần lượt là trung điểm
AD và BC . Biết 3
MN a
, góc giữa hai đường thẳng AB và CD bằng.
A. 0
45 . B. 0
90 . C. 0
60 . D. 0
30 .
Lời giải
Gọi P là trung điểm AC , ta có //
PM CD và //
PN AB , suy ra
, ,
AB CD PM PN
.
Dễ thấy PM PN a
.
Xét PMN
ta có
2 2 2 2 2 2
3 1
cos
2 . 2. . 2
PM PN MN a a a
MPN
PM PN a a
0 0 0 0
120 , 180 120 60
MPN AB CD
.
Câu 5. (Chuyên Lương Văn Chánh Phú Yên 2019) Cho hình lập phương .
ABCD A B C D
; gọi M là
trung điểm của B C
. Góc giữa hai đường thẳng AM và BC bằng
A. 45. B. 90. C. 30. D. 60.
Lời giải
4. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 4 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Giả sử cạnh của hình lập phương là 0
a .
Gọi N là trung điểm đoạn thẳng BB. Khi đó, //
MN BC nên
, ,
AM BC AM MN
.
Xét tam giác A B M
vuông tại B ta có: A M
2 2
A B B M
2
2
4
a
a
5
2
a
.
Xét tam giác AA M
vuông tại A ta có: 2 2
AM AA A M
2
2 5
4
a
a
3
2
a
.
Có
5
2
a
AN A M
;
2
2 2
BC a
MN
.
Trong tam giác AMN ta có:
cos AMN
2 2 2
2. .
MA MN AN
MA MN
2 2 2
9 2 5
4 4 4
3 2
2. .
2 2
a a a
a a
2
2
6 4
.
4 6 2
a
a
1
2
.
Suy ra 45
AMN .
Vậy
, ,
AM BC AM MN
45
AMN .
Câu 6. (Chuyên Hạ Long - 2018) Cho hình chóp .
S ABC có độ dài các cạnh
SA SB SC AB AC a
và 2
BC a
. Góc giữa hai đường thẳng AB và SC là?
A. 45. B. 90. C. 60. D. 30.
Lời giải
N
M
C
D
A
D'
B'
C'
A'
B
5. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 5
Ta có 2
BC a
nên tam giác ABC vuông tại A. Vì SA SB SC a
nên hình chiếu vuông
góc của S lên
ABC trùng với tâm I của đường tròn ngoại tiếp tam giác ABC .
Tam giác ABC vuông tại A nên I là trung điểm của BC .
Ta có
cos ,
AB SC
cos ,
AB SC
.
.
AB SC
AB SC
.
.
AB SC
AB SI IC
.
AB SI
1
.
2
BA BC
1
. .cos45
2
BA BC
2
2
a
.
cos ,
AB SC
2
2
2
a
a
1
2
,
AB SC
60
.
Cách 2:
cos ,
AB SC
cos ,
AB SC
.
.
AB SC
AB SC
Ta có .
AB SC
SB SA SC
. .
SB SC SA SC
. .cos90 . .cos60
SB SC SA SC
2
2
a
.
Khi đó
2
2
2 1
cos ,
2
a
AB SC
a
Câu 7. (Chuyên Đh Vinh 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều .
ABC A B C
có AB a
và 2
AA a
.
Góc giữa hai đường thẳng AB và BC bằng
A. 60. B. 45. C. 90. D. 30.
Lời giải
Ta có
.
AB BC AB BB BC CC
. . . .
AB BC AB CC BB BC BB CC
. . . .
AB BC AB CC BB BC BB CC
2 2
2 3
0 0 2
2 2
a a
a
.
6. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 6 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Suy ra .
cos ,
.
AB BC
AB BC
AB BC
2
3
1
2 , 60
2
3. 3
a
AB BC
a a
.
Câu 8. (Kim Liên - Hà Nội - 2018) Cho tứ diện ABCD có DA DB DC AC AB a
, 45
ABC .
Tính góc giữa hai đường thẳng AB và DC .
A. 60. B. 120 . C. 90. D. 30.
Lời giải
Ta có tam giác ABC vuông cân tại A, tam giác BDC vuông cân tại D .
Ta có
. . .
AB CD DB DA CD DB CD DACD
2
1
cos , cos ,
2
DB CD DB CD DA CD DA CD a
.
Mặt khác ta lại có . 1
. cos . cos ,
2
AB CD
AB CD AB CD AB CD AB CD
AB CD
, 120 , 60
AB DC AB CD
.
Câu 9. (Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - 2018) Cho hình lập phương .
ABCD A B C D
. Gọi M , N lần
lượt là trung điểm của AD , .
BB Cosin của góc hợp bởi MN và '
AC bằng
A.
3
3
. B.
2
3
. C.
5
3
. D.
2
4
.
Lời giải
* Xét hình lập phương .
ABCD A B C D
cạnh a.
* Đặt , , , . . . 0
a AB b AD c AA a b c a a b b c a c
.
* Ta có:
2 2 2
1 1 1 1 3
2 2 4 4 2
a
MN AN AM AB BN AM a b c MN a a a
2 2 2
3
AC AB AD AA a b c AC a a a a
2 2 2 2
1 1
.
2 2
AC MN a a a a
. 2
cos ; cos ;
3
.
MN AC
MN AC MN AC
MN AC
.
7. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 7
Câu 10. (Cụm 5 Trường Chuyên - ĐBSH - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình chữ nhật,
2
AB a
, BC a
. Hình chiếu vuông góc H của đỉnh S trên mặt phẳng đáy là trung điểm của
cạnh AB , góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng 0
60 . Tính cosin góc giữa hai đường
thẳng SB và AC
A.
2
7
. B.
2
35
. C.
2
5
. D.
2
7
.
Lời giải
,
SC ABCD
,
SC CH 0
60
SCH .
.
cos ,
.
SB AC
SB AC
SB AC
.
SB AC SH HB AB BC
. . . .
SH AB SH BC HB AB HB BC
. .
HB AB HB BC
2 2
1
2
2
AB a
5
AC a
, 2 2
2
CH a a a
,
.tan 6
SH CH SCH a
.
2 2
SB SH HB
2
2
6 7
a a a
.
.
cos ,
.
SB AC
SB AC
SB AC
2
2
7. 5
a
a a
2
35
.
Câu 11. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông,
E là điểm đối xứng của D qua trung điểm SA. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của AE và
BC . Góc giữa hai đường thẳng MN và BD bằng
A. 90. B. 60. C. 45. D. 75.
Lời giải
8. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 8 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Gọi I là trung điểm SA thì IMNC là hình bình hành nên //
MN IC .
Ta có
BD SAC
BD IC
mà //
MN IC BD MN
nên góc giữa hai đường thẳng MN
và BD bằng 90.
Cách khác: có thể dùng hệ trục tọa độ của lớp 12, tính tích vô hướng . 0
BD MN
.
Câu 12. (Chuyên Thái Bình - 2018) Cho hình chóp đều .
S ABCD có tất cả các cạnh đều bằng a . Gọi
M , N lần lượt là trung điểm của AD và SD . Số đo của góc giữa hai đường thẳng MN và SC
là
A. 45. B. 60. C. 30. D. 90.
Lời giải
Gọi P là trung điểm của CD.
Ta có: //
NP SC
, ,
MN SC MN NP
.
Xét tam giác MNP ta có:
2
a
MN ,
2
a
NP ,
2
2
a
MP
2 2
2 2
4 4
a a
MN NP
2
2
a
2
MP
MNP
vuông tại N
90
MNP
, ,
MN SC MN NP
90
.
9. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 9
Câu 13. (Sở Quảng Nam - 2018) Cho hình lăng trụ .
ABC A B C
có đáy ABC là tam giác vuông tại A ,
AB a
, 3
AC a
. Hình chiếu vuông góc của A lên mặt phẳng
ABC là trung điểm H của
BC , 3
A H a
. Gọi là góc giữa hai đường thẳng A B
và B C
. Tính cos .
A.
1
cos
2
. B.
6
cos
8
. C.
6
cos
4
. D.
3
cos
2
.
Lời giải
Gọi E là trung điểm của AC ; D và K là các điểm thỏa BD HK A B
.
Ta có
B K ABC
và / /
B D A B
, ,
A B B C B D B C
DB C
.
Ta tính được 2
BC a BH a
;
2
2
3 2 .
B D A B a a a
2 2 2 2
3 4 7
CD AC AD a a a
;
2 2
2 2 3 9
3.
4 4
a a
CK CE EK a
2 2 2 2
3 3 6.
B C B K CK a a a
2 2 2
cos
2. .
B D B C CD
CB D
B D B C
2 2 2
4 6 7 6
.
8
2.2 . 6
a a a
a a
Câu 14. (Sở Yên Bái - 2018) Cho tứ diện đều ABCD, M là trung điểm của cạnh BC . Tính giá trị của
cos ,
AB DM .
A.
3
2
. B.
3
6
. C.
1
2
. D.
2
2
.
Lời giải
Giả sử cạnh của tứ diện đều bằng .
a
Gọi N là trung điểm của .
AC
Khi đó:
, ,
AB DM MN DM
10. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 10 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Ta có:
3
2 2
, .
a a
MN DM DN
2
2 2 2
3
4
2 6
3
2
2 2
D D
cos D .
. . D
. .
a
MN M N
NM
MN M a a
Vậy
3
6
cos , .
AB DM
Câu 15. (Sở Nam Định - 2018) Cho hình lăng trụ .
ABC A B C
có đáy ABC là tam giác đều cạnh a , tam
giác A BC
đều nằm trong mặt phẳng vuông góc với
ABC . M là trung điểm cạnh CC . Tính
cosin góc giữa hai đường thẳng AA và BM .
A.
2 22
os
11
c . B.
33
os
11
c . C.
11
os
11
c . D.
22
os
11
c .
Lời giải
Ta có:
3
2
a
AH A H
và ,
AH BC A H BC
BC AA H
BC AA
hay
BC BB
. Do đó: BCC B
là hình chữ nhật.
Khi đó:
3 6
. 2
2 2
a a
CC AA
2
2 .6 22
16 4
a
BM a a
.
Xét:
. .
AA BM AA BC CM
0 .
AA CM
2
3
4
a
.
Suy ra
2
3
4
cos ,
6 22
.
2 4
a
AA BM
a a
33
11
.
Câu 16. (Sở Hà Tĩnh - 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều .
ABC MNP có tất cả các cạnh bằng nhau.
Gọi I là trung điểm cạnh AC . Côsin của góc giữa hai đường thẳng NC và BI bằng
A.
6
4
. B.
15
5
. C.
6
2
. D.
10
4
.
Lời giải
Giả sử các cạnh của lăng trụ bằng a .
11. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 11
Gọi K là trung điểm của MP / /
BI NK
, ,
NC BI NC NK
.
.
ABC MNP là lăng trụ tam giác đều
CP MNP
2 2
CK CP PK
5
2
a
2 2
CN CP NP
2
a
2 2
NK NP KP
3
2
a
2 2 2
cos
2 .
NC NK CK
CNK
NC NK
6
4
.
Câu 17. (Chuyên Biên Hòa - Hà Nam - 2020) Cho tứ diện đều ABCD, M là trung điểm của cạnh BC .
Khi đó
cos ,
AB DM bằng
A.
2
2
. B.
3
6
. C.
1
2
. D.
3
2
.
Lời giải
Chọn B
Gọi N là trung điểm của .
AC Suy ra //
MN AB
Do đó:
cos , cos ,
AB DM MN DM
Gọi a là độ dài cạnh của tứ diện đều ABCD, suy ra
2
a
MN ;
3
2
a
ND MD
12. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 12 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Trong tam giác MND ta có:
2 2 2
3
cos
2. . 6
MN MD ND
NMD
MN MD
3
cos , cos
6
AB DM NMD
.
Câu 18. (ĐHQG Hà Nội - 2020) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy hình vuông. Cho tam giác SAB vuông
tại S và góc SBA bằng 0
30 . Mặt phẳng
SAB vuông góc mặt phẳng đáy. Gọi ,
M N là trung
điểm ,
AB BC . Tìm cosin góc tạo bởi hai đường thẳng
,
SM DN .
A.
2
5
. B.
1
5
. C.
1
3
. D.
2
3
.
Lời giải
Chọn B
Trong
SAB , kẻ SH AB
tại H . Ta có:
,
ABCD
SAB ABCD AB ABCD
SH S
SAB
SH
AB SH AB
.
Kẻ tia Az //SH và chọn hệ trục tọa độ Axyz như hình vẽ sau đây.
Trong tam giác SAB vuông tại S , 0 3
.cos .cos30
2
a
SB AB SBA a
.
Trong tam giác SBH vuông tại H , 3
.cos
4
a
BH SB SBH
và 3
.sin
4
a
SH BH SBA
.
3
4 4
a a
AH AB BH a
3
0; ;0 0; ;
4 4 4
a a a
H S
.
0; ;0
2
a
M
,
;0;0
D a , ; ;0
2
a
N a
.
Ta có:
3
0; ;
4 4
a a
SM
, ; ;0
2
a
DN a
2
. 1
4
cos ,
. 5 5
.
2 2
a
SM DN
SM DN
SN DN a a
.
13. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 13
Dạng 2. Góc của đường thẳng với mặt phẳng
Góc giữa đường thẳng d và mặt phẳng (P) là góc giữa d và
hình chiếu của nó trên mặt phẳng (P)
Gọi là góc giữa d và mặt phẳng (P) thì 0 90
Đầu tiên tìm giao điểm của d và (P) gọi là điểm A.
Trên d chọn điểm B khác A, dựng BH vuông góc với (P) tại H. Suy ra AH là hình chiếu vuông góc của d
trên mặt phẳng (P).
Vậy góc giữa d và (P) là góc
BAH .
Nếu khi xác định góc giữa d và (P) khó quá ( không chọn được điểm B để dựng BH vuông góc với (P)), thì
ta sử dụng công thức sau đây. Gọi là góc giữa d và (P) suy ra:
.
,
sin
d M P
AM
Ta phải chọn điểm M trên d, mà có thể tính khoảng cách được đến mặt phẳng (P). Còn A là giao điểm của d
và mặt phẳng (P).
Câu 1. (Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình vuông cạnh 3a , SA
vuông góc với mặt phẳng đáy và 2
SA a
. Góc giữa SC và mặt phẳng ( )
ABCD bằng
A. 0
45 . B. 0
60 . C. 0
30 . D. 0
90 .
Lời giải
Chọn C
Ta có ( )
SA ABCD
nên ta có
( ,( ))
SC ABCD SCA
0
2 1
tan 30
3 . 2 3
SA a
SCA SCA
AC a
Câu 2. (Đề Tham Khảo 2020 Lần 2) Cho hình chóp .
S ABC có SA vuông góc với mặt phẳng ,
ABC
2,
SA a
tam giác ABC vuông cân tại B và 2
AC a
(minh họa nhứ hình bên). Góc giữa đường
thẳng SB và mặt phẳng
ABC bằng
14. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 14 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
A. 30 .
B. 45 .
C. 60 .
D. 90 .
Lời giải
Chọn B
Ta có
SB ABC B
AB
SA ABC
là hình chiếu của SB trên mặt phẳng
ABC
,
SB ABC SBA
Do tam giác ABC vuông cân tại
2
2 2 2 2 2 2
2 2 2 2.
4
B AB AB a AB
BC AC a AB a
Xét tam giác vuông SAB vuông tại ,
A có 2
SA AB a SAB
vuông cân tại A 45 .
SBA
Câu 3. (Mã 101 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a
,
2
BC a
, SA vuông góc với mặt phẳng đáy và 15
SA a
(tham khảo hình bên).
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 45. B. 30 . C. 60. D. 90 .
Lời giải
Chọn C
Do SA vuông góc với mặt phẳng đáy nên AC là hình chiếu vuông góc của SC lên mặt phẳng
đáy. Từ đó suy ra:
; ;
SC ABC SC AC SCA
.
Trong tam giác ABC vuông tại B có: 2 2 2 2
4 5
AC AB BC a a a
.
Trong tam giác SAC vuông tại A có: 15
tan 3
5
SA a
SCA
AC a
60
SCA
.
Vậy
; 60
SC ABC .
Câu 4. (Mã 102 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp .
S ABC có đáy là tam giác vuông tại B ,
3 , 3 ,
AB a BC a
SA vuông góc với mặt phẳng đáy và 2
SA a
(tham khảo hình vẽ).
C
A
B
S
15. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 15
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 60
. B. 0
45 . C. 0
30 . D. 0
90 .
Lời giải
Chọn C
Ta có:
;
SC ABC SCA
0
2
2
2 3
tan 30 .
3
3 3
SA a
SCA SCA
AC
a a
Vậy
o
; 30
SC ABC .
Câu 5. (Mã 103 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp .
S ABC và có đáy ABC là tam giác vuông tại
,
B , 3 ;
AB a BC a
SA vuông góc với mặt phẳng đáy và 30
SA a
(tham khảo hình bên). Góc
giữa đường thẳng SC và mặt đáy bằng
A. 45. B. 90. C. 60. D. 30.
Lời giải
Chọn C
Do AC là hình chiếu vuông góc của SC trên mặt phẳng
ABC nên
,
SC ABC SCA
Ta có: 2 2
10
AC AB BC a
Khi đó 0
30
tan 3 60
10
SA a
SCA SCA
AC a
.
Câu 6. (Mã 104 - 2020 Lần 1) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại B , AB a
;
2
BC a
; SA vuông góc với mặt phẳng đáy và SA a
. Góc giữa đường thẳng SC và đáy bằng
A. 0
90 . B. 0
45 . C. 0
60 . D. 0
30 .
Lời giải
Chọn D
16. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 16 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Ta có : Góc SC và đáy là góc
SCA.
Xét tam giác SCA vuông tại A có:
2 2
3
AC AB BC a
0
tan 30
3
SA a
SCA SCA
AC a
.
Câu 7. (Mã 101 – 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật .
ABCD A B C D
có , 6
AB BC a AA a
(tham khảo hình dưới). Góc giữa đường thẳng A C
và mặt phẳng
ABCD bằng:
A. 60. B. 90. C. 30. D. 45.
Lời giải
Chọn A
Ta có góc giữa đường thẳng A C
và mặt phẳng
ABCD bằng góc giữa A C
và AC và bằng góc
A CA .
Ta có 2 2
2
AC AB BC a
.
Xét tam giác A CA
có
6
tan 3 60
2
A A a
A CA A CA
AC a
.
Vậy góc A C
và mặt phẳng
ABCD và bằng 60.
17. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 17
Câu 8. (Mã 102 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật D. ' ' ' '
ABC A B C D có AB a
, D 2 2
A a
,
' 3
AA a
(tham khảo hình bên). Góc giữa đường thẳng '
A C và mặt phẳng
D
ABC bằng
A. 45
. B. 90
. C. 60
. D. 30
.
Lời giải
Chọn D
Ta thấy: hình chiếu của '
A C xuống
D
ABC là AC do đó
' ; D ' ; '
A C ABC A C AC A CA
.
Ta có: 2 2
D 3a
AC AB A
.
Xét tam giác '
A CA vuông tại C ta có:
' 3 3
tan '
3 3
A A a
A CA
AC a
' 30
A CA
.
Câu 9. (Mã 103 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật .
ABCD A B C D , có
AB AA a , 2
AD a
(tham khảo hình vẽ). Góc giữa đường thẳng
A C và mặt phẳng
ABCD bằng
A. 30
. B. 45
. C. 90
. D. 60
.
Lời giải
Chọn A
Vì ABCD là hình chữ nhật, có
AB a , 2
AD a nên
2
2 2 2
2 3
AC BD AB AD a a a
Ta có
; ;
A C ABCD A C CA A CA
18. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 18 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Do tam giác
A AC vuông tại A nên 1
tan
3 3
AA a
A AC
AC a
30
A AC .
Câu 10. (Mã 104 - 2020 Lần 2) Cho hình hộp chữ nhật .
ABCD A B C D
có
, 3 , 2 3
AB a AD a AA a
(tham khảo hình vẽ).
Góc giữa đường thẳng A C
và mặt phẳng
ABCD bằng
A. 45. B. 30. C. 60. D. 90.
Lời giải
Chọn C
Do
A A ABCD
nên AC là hình chiếu của A C
lên mặt phẳng
ABCD
suy ra góc giữa đường thẳng A C
và mặt phẳng
ABCD bằng
A CA
.
Có
2 2 2
2
2 3
tan 3 60
3
A A A A a
A CA A CA
AC AB AD a a
.
Câu 11. (Mã 103 2018) Cho hình chóp .
S ABC có đáy là tam giác vuông tại C , AC a
, 2
BC a
, SA
vuông góc với mặt phẳng đáy và SA a
. Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 60 B. 90 C. 30 D. 45
Lời giải
Chọn C
Có
SA ABC
nên AB là hình chiếu của SA trên mặt phẳng
ABC .
19. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 19
, ,
SB ABC SB AB SBA
.
Mặt khác có ABC
vuông tại C nên 2 2
3
AB AC BC a
.
Khi đó 1
tan
3
SA
SBA
AB
nên
, 30
SB ABC .
Câu 12. (Mã 102 - 2019) Cho hình chóp .
S ABC có SA vuông góc với mặt phẳng
ABC , 2
SA a
, tam
giác ABC vuông tại B , AB a
và 3
BC a
(minh họa như hình vẽ bên).
Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng
ABC bằng
A. 30. B. 60. C. 45. D. 90.
Lời giải
Chọn C
Vì SA vuông góc với mặt phẳng
ABC , suy ra góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng
ABC
bằng
SCA.
Mà
2 2
2
tan 1
3
SA a
SCA
AC a a
.
Vậy 45
SCA .
Câu 13. (Cụm Liên Trường Hải Phòng 2019) Cho khối chóp .
S ABC có
SA ABC
, tam giác ABC
vuông tại B , 2
AC a
, BC a
, 2 3
SB a
. Tính góc giữa SA và mặt phẳng
SBC .
A. 45. B. 30. C. 60. D. 90.
Lời giải
Trong
SAB kẻ AH SB
H SB
.
20. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 20 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Vì
SA BC
BC SAB BC AH
AB BC
.
Mà SB AH
do cách dựng nên
AH SBC
, hay H là hình chiếu của A lên
SBC suy ra
góc giữa SA và
SBC là góc
ASH hay góc
ASB .
Tam giác ABC vuông ở B
2 2
3
AB AC BC a
Tam giác SAB vuông ở A
1
sin 30
2
AB
ASB ASB
SB
Câu 14. (Chuyên Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy là hình thang vuông tại 1và B .
, 2
AB BC a AD a
. Biết SA vuông góc với đáy ( )
ABCD và SA a
. Gọi ,
M N lần lượt là
trung điểm ,
SB CD . Tính sin góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng ( )
SAC
A.
5
5
B.
55
10
C.
3 5
10
D.
2 5
5
Lời giải
Chọn C
Ta gọi ,
E F lần lượt là trung điểm của SC AB
.
Ta có / /
ME NF ( do cùng song song với BC . Nên tứ giác MENF là hình thang,
và
/
( )
( )
MF ISA
MF ABCD
SA ABCD
hay tứ giác MENF là hình thang vuông tại ,
M F
Gọi ,
K NF AC I EK M
thì ( )
I MN SAC
Ta có: ( )
NC AC
NC SAC
NC SA
hay E là hình chiếu vuông góc của N lên ( )
SAC
Từ đó ta có được, góc giữa MN và ( )
SAC là góc giữa MN và CI
Suy ra, gọi Q là góc giữa MN và ( )
SAC thì sin
CN
IN
1 2
D
2 2
a
NC C
;
2
2
3
IN KN
IN MN
M ME
2 2
2 10
3 3
a
MF FN
Vậy
3 5
sin
10
CN
IN
.
Câu 15. (Mã 102 - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình vuông cạnh a, SA vuông góc với mặt
phẳng đáy và 2
SA a
. Góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng
A. 45 B. 60 C. 30 D. 90
Lời giải
21. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 21
Chọn A
Do
SA ABCD
nên góc giữa đường thẳng SC và mặt phẳng đáy bằng góc
SCA.
Ta có 2
SA a
, 2
AC a
tan
SA
SCA
AC
1
45
SCA
.
Vậy góc giữa đường thẳng SC và và mặt phẳng đáy bằng bằng 45.
Câu 16. (Mã 101 - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình vuông cạnh a, SA vuông góc với mặt
phẳng đáy và 2
SB a
. Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng
A. 45 B. 60 C. 90 D. 30
Lời giải
Chọn B
Do
SA ABCD
nên góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng đáy bằng góc
SBA.
Ta có
cos
AB
SBA
SB
1
2
60
SBA
.
Vậy góc giữa đường thẳng SB và và mặt phẳng đáy bằng bằng 60.
Câu 17. (Mã 101 - 2019) Cho hình chóp .
S ABC có SA vuông góc với mặt phẳng
ABC , 2
SA a
, tam
giác ABC vuông tại ,
B 3
AB a
và BC a
(minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường
thẳng SC và mặt phẳng
ABC bằng:
A. 0
45 . B. 0
30 . C. 0
60 . D. 0
90 .
Lời giải
Chọn A
Ta có SA
ABC nên AC là hình chiếu của SC lên mặt phẳng
ABC .
22. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 22 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Do đó
, ,
SC ABC SC AC SCA
.
Tam giác ABC vuông tại ,
B 3
AB a
và BC a
nên 2 2 2
4 2
AC AB BC a a
.
Do đó tam giác SAC vuông cân tại A nên 0
45
SCA .
Vậy
0
, 45
SC ABC .
Câu 18. (Đề Tham Khảo 2018) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có tất cả các cạnh bằng a . Gọi M
là trung điểm của SD (tham khảo hình vẽ bên). Tang của góc giữa đường thẳng BM và mặt
phẳng
ABCD bằng
A.
2
2
B.
3
3
C.
2
3
D.
1
3
Lời giải
Chọn D
Gọi O là tâm của hình vuông. Ta có
SO ABCD
và
2
2 2
2 2
a a
SO a
Gọi M là trung điểm của OD ta có / /
MH SO nên H là hình chiếu của M lên mặt phẳng
ABCD và
1 2
2 4
a
MH SO
.
Do đó góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng ( )
ABCD là
MBH .
Khi đó ta có
2
1
4
tan
3
3 2
4
a
MH
MBH
BH a
.
Vậy tang của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng
ABCD bằng
1
3
23. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 23
Câu 19. (Mã 104 - 2019) Cho hình chóp .
S ABC có SA vuông góc với mặt phẳng
ABC , 2
SA a , tam
giác ABC vuông cân tại B và 2
AB a (minh họa như hình vẽ bên). Góc giữa đường thẳng SC
và mặt phẳng
ABC bằng
A. 30o
. B. 90o
. C. 60o
. D. 45o
.
Lời giải
Chọn D
Ta có
SA ABC nên đường thẳng AC là hình chiếu vuông góc của đường thẳng SC lên mặt
phẳng
ABC .
Do đó,
, ,
SC ABC SC AC SCA (tam giác SAC vuông tại A ).
Tam giác ABC vuông cân tại B nên 2 2
AC AB a .
Suy ra
tan 1
SA
SCA
AC
nên 45
o
.
Câu 20. (Sở Vĩnh Phúc 2019) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có tất cả các cạnh bằng 2a. Gọi M
là trung điểm của SD Tính tan của góc giữa đường thẳng BM và mặt phẳng
ABCD .
A.
2
2
. B.
3
3
. C.
2
3
. D.
1
3
.
Lời giải
Trong tam giác SOD dựng // ,
MH SO H OD
ta có
MH ABCD
.
Vậy góc tạo bởi BM và mặt phẳng
ABCD là
MBH .
Ta có 2 2 2 2
1 1 1 2
4 2
2 2 2 2
a
MH SO SD OD a a
.
3 3 3 2
2 2
4 4 2
a
BH BD a
.
24. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 24 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Vậy 1
tan
3
MH
MBH
BH
.
Câu 21. (Chuyên Bắc Giang 2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a và
SA ABCD
. Biết
6
3
a
SA . Tính góc giữa SC và
ABCD .
A. 30 B. 60 C. 75 D. 45
Lời giải
Chọn A
Ta có 2
AC a
Vì AC là hình chiếu của SC lên
ABCD nên góc giữa SC và
ABCD là góc giữa SC và AC
Xét SAC
vuông tại A, ta có:
6
3
3
tan
3
2
a
SCA
a
. Suy ra 0
30
SCA
Câu 22. (Chuyên Hùng Vương Gia Lai 2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông
cạnh a , SA vuông góc với đáy và 3
SA a
. Gọi là góc giữa SD và
SAC . Giá trị sin
bằng
A.
2
4
. B.
2
2
. C.
3
2
. D.
2
3
.
Lời giải
Gọi O AC BD
. Ta có:
DO AC
DO ABCD
DO SA SA ABCD
.
25. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 25
SO
là hình chiếu của SD lên mặt phẳng
SAC
; ;
SD SAC SD SO DSO
.
Xét SAD
vuông tại A : 2 2
3 2
SD a a a
.
Xét SOD
vuông tại O: có 2
SD a
,
2 2
sin sin
2 4
a DO
OD DSO
SD
.
Câu 23. (Sở Bắc Giang 2019) Cho hình chóp tam giác .
S ABC có đáy là tam giác đều cạnh a . Tam giác
SAB cân tại S và thuộc mặt phẳng vuông góc với đáy. Biết SC tạo với mặt phẳng đáy một góc
60
, gọi M là trung điểm của BC . Gọi là góc giữa đường thẳng SM và mặt phẳng
ABC .
Tính cos .
A.
6
cos
3
. B.
3
cos
3
. C.
3
cos
10
. D.
1
cos
10
.
Lời giải
Gọi H là trung điểm AB dễ thấy
SH ABC
.
SC tạo với mặt phẳng đáy một góc 60
suy ra 60
SCH .
Có
3 3
.tan
2 2
a a
HC SH HC SCH
.
Dễ thấy
SMH
,
1 10 1
cos
2 2 2 10
a a HM
HM AC SM
SM
.
Câu 24. (THCS - THPT Nguyễn Khuyến 2019) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có AB a
, O là
trung điểm AC và SO b
. Gọi
là đường thẳng đi qua C ,
chứa trong mặt phẳng
ABCD và khoảng cách từ O đến
là
14
6
a
. Giá trị lượng giác
cos ,
SA bằng
A.
2 2
2
3 4 2
a
b a
. B.
2 2
2
3 2 4
a
a b
. C.
2 2
3 2 4
a
a b
. D.
2 2
3 4 2
a
b a
.
Lời giải
26. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 26 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Gọi
là đường thẳng đi qua A và song song với
. Hạ
' '
OH H
. Do O là
trung điểm của AC và
// '
nên
, ' ,
d O d O
hay
14
6
a
OH .
Do .
S ABCD là hình chóp tứ giác đều nên đáy ABCDlà hình vuông và
SO ABCD
.
Do AH OH
và AH SO
nên, suy ra AH SH
.
Do ABCD là hình vuông cạnh a nên 2
AC a
, suy ra
2
2
a
OA .
Áp dụng Định lí Pitago vào tam giác vuông AHO ta có 2 2 2
OA OH AH
, suy
ra
2 2
2 2 2 14
2 6 3
a a a
AH OA OH
.
Áp dụng Định lí Pitago vào tam giác vuông SAO ta có 2 2 2
SA OA SO
, suy
ra
2
2 2
2 2 2
2 2 4
2 2
a a b
SA OA SO b
.
Do
// '
nên
2 2
2
cos , cos , cos
3 2 4
AH a
SA SA SAH
SA a b
.
Câu 25. (HSG Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật,
, 3
AB a AD a
. Mặt bên SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt
đáy. Cosin của góc giữa đường thẳng SD và mặt phẳng
SBC bằng
A.
13
4
B.
3
4
C.
2 5
5
D.
1
4
Lời giải
27. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 27
Gọi ,
H M lần lượt là trung điểm của ,
AB SB ; O là tâm của hình chữ nhật ABCD.
Ta có / /
MO SD .
Dễ thấy
BC SAB BC AM
, mà SB AM
nên
AM SBC
.
Xét tam giác AMO , có:
3
2
a
AM ;
2 2
1 1
3
2 2
AO AC a a a
;
2 2
2 2 2 2 2 2
1 1 1 1 3
3
2 2 2 2 2 2
a a
MO SD SH HD SH HA AD a a
.
AMO
cân tại O
2
2
2
2 3
; 13
16
4
sin
4
a
AM
a
MO
d O AM
AMO
OM OM a
.
13
cos ; sin
4
SD SBC AMO
Câu 26. (Sở Hà Nội 2019) Cho hình chóp .
S ABC có đáy là tam giác vuông tại C , CH vuông góc với
AB tại H , I là trung điểm của đoạn HC . Biết SI vuông góc với mặt phẳng đáy, 90
ASB .
Gọi O là trung điểm của đoạn AB , O là tâm mặt cầu ngoại tiếp tứ diện SABI . Góc tạo bởi
đường thẳng OO và mặt phẳng
ABC bằng
A. 60. B. 30. C. 90. D. 45.
Lời giải
28. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 28 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Do 90
ASB nên tâm O của mặt cầu ngoại tiếp tứ diện SABI nằm trên đường thẳng d đi qua
trung điểm O của đoạn thẳng AB và
d SAB
.
1
Trong mặt phẳng
SCH kẻ IK SH
tại K .
Theo giả thiết
SI ABC
suy ra SI AB
. Từ SI AB
và AB CH
suy ra
AB SCH AB IK
.
Từ IK SH
và AB IK
ta có
IK SAB
.
2
Từ
1 và
2 ta có IK d
. Bởi vậy
'; ; ;
OO ABC d ABC IK ABC
.
Vì
SCH ABC
nên IH là hình chiếu vuông góc của IK trên mặt phẳng
ABC . Bởi vậy
; ,
IK ABC IK IH HIK HSI
.
Do tam giác ABC vuông tại C và SAB vuông tại S nên
2
AB
CO SO
.
Xét hai tam giác vuông CHO và SHO có CO SO
, cạnh OH chung nên
c.g.c
CHO SHO
, bởi vậy CH SH
.
Xét tam giác SIH vuông tại I có
2 2
CH SH
IH , ta có
1
sin 30
2
IH
HSI HSI
SH
.
Vậy
'; 30
OO ABC .
Câu 27. (Sở Bắc Ninh 2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a và 60
ABC .
Hình chiếu vuông góc của điểm S lên mặt phẳng
ABCD trùng với trọng tâm của tam giác
ABC , gọi là góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng
SCD , tính sin biết rằng
SB a .
A. sin
3
2
. B. sin
1
4
. C. sin
1
2
. D. sin
2
2
.
Lời giải
29. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 29
Cách 1:
● Gọi O là trọng tâm của tam giác ABC . Dựng đường thẳng d qua O và //
d SB , d cắt SD tại
K . Khi đó góc giữa SB và
SCD chính là góc giữa OK và
SCD .
● Vì ( )
SO ABCD
SO CD.
Ta lại có: ABC đều ( ABC cân tại B và 60
BAC ).
AB CO CD CO
( ) ( ) ( )
CD SCO SCD SCO .
Gọi H là hình chiếu của O trên SC , khi đó ta có:
OH SC
OH SCD
OH CD
. Do đó góc giữa SB và mặt phẳng
SCD là:
OKH .
Ta có:
sin sin
OH
OKH
OK
.
● Tứ diện .
S ABC là tứ diện đều cạnh a nên ta tính được:
3
3
a
OC ,
6
3
a
SO
2
3
a
OH .
Vì
2
//
3
OK DO
OK SB
SB DB
2 2
3 3
OK SB a .
Vậy:
2
sin
2
OH
OK
.
Cách 2:
Trước hết ta chứng minh được sin ( ;
))
(
( ,(
))
d B SC
SCD
D
SB
SB
(như hình trên).
Gọi O là trọng tâm tam giác ABC . Khi đó ta có
CO CD.
Dựng
OH SC suy ra ( )
OH SCD . Ta tính được
3 6 2
,
3 3 3
a a a
OC SO OH .
30. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 30 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Khi đó
3 3 3
( ,( )) ( ,( ))
a 2 a
3
2 2
2
2 2
d B SCD d O SCD OH .
Vậy
2
2
2
sin( ;( ))
2
SB SCD
a
a
.
Câu 28. (Sở Bình Phước - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình vuông cạnh a ,
SA ABCD
,
SA x
. Xác định x để hai mặt phẳng
SBC và
SCD hợp với nhau góc 60.
A. 2
x a
. B. x a
. C.
3
2
a
x . D.
2
a
x .
Lời giải
2 2
SB SD SA AD
= 2 2
x a
.
SDC SBC
; BM SC
; DM SC
; BM DM
; M SC
.
2 2
SC SA AC
= 2 2
2
x a
;
.
SD CD
MD
SC
=
2 2
2 2
2
a x a
x a
; ; 60
SBC SDC BM BD
.
TH1: 60
BMD MD BD
2 2
2 2
2
2
a x a
a
x a
(vô nghiệm).
TH2: 120
BMD 3
BD MD
2 2
2 2
3
2
2
a x a
a
x a
x a
.
Câu 29. (Sở Lào Cai - 2018) Cho hình chóp .
S ABC có đáy là tam giác vuông tại B , cạnh bên SA vuông
góc với mặt đáy, 2a
AB , 0
60
BAC và 2
SA a
. Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng
( )
SAC bằng
A. 0
45 . B. 0
60 . C. 0
30 . D. 0
90 .
Lời giải
Kẻ ( )
BH AC H AC
và theo giả thiết BH SA
nên ( )
BH SAC
31. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 31
Do đó, SH là hình chiếu vuông góc của SB lên mặt phẳng ( )
SAC
Suy ra,
( ,( )) ( , ) S
SB SAC SB SH B H
.
Mà ta có: 6
SB a
, 0
sin 60 3
HB AB a
1
sin( S )
2
B H
0
S 45
B H
.
Câu 30. (Chuyên Hạ Long - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , cạnh
bên SA vuông góc với mặt phẳng đáy, 2
SA a
. Gọi M , N lần lượt là hình chiếu vuông góc
của điểm A trên các cạnh SB , SD . Góc giữa mặt phẳng
AMN và đường thẳng SB bằng
A. o
45 . B. o
90 . C. o
120 . D. o
60 .
Lời giải
Ta có
BC SAB
BC AM
AM SBC
AM SC
. Tương tự ta cũng có
AN SC
AMN SC
. Gọi là góc giữa đường thẳng SB và
AMN .
Chuẩn hóa và chọn hệ trục tọa độ sao cho
0;0;0
A ,
0;1;0
B ,
1;0;0
D ,
0;0; 2
S ,
1;1;0
C ,
1;1; 2
SC
,
0;1; 2
SB
. Do
AMN SC
nên
AMN có vtpt SC
sin
3
2 3
3
2
o
60
.
Câu 31. (Sở Bắc Giang - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB a
,
3
BC a
, SA a
và SA vuông góc với đáy ABCD . Tính sin , với là góc tạo bởi giữa
đường thẳng BD và mặt phẳng
SBC .
A.
7
sin
8
. B.
3
sin
2
. C.
2
sin
4
. D.
3
sin
5
.
Lời giải
32. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 32 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Đặt hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Khi đó, ta có
0;0;0
A ,
;0;0
B a ,
0; 3;0
D a ,
0;0;
S a .
Ta có
; 3;0 1; 3;0
BD a a a
, nên đường thẳng BD có véc-tơ chỉ phương là
1; 3;0
u
.
Ta có
;0;
SB a a
,
0; 3;0
BC a
2 2
, 3;0; 3
SB BC a a
2
3 1;0;1
a
.
Như vậy, mặt phẳng
SBC có véc-tơ pháp tuyến là
1;0;1
n
.
Do đó, là góc tạo bởi giữa đường thẳng BD và mặt phẳng
SBC thì
.
sin
.
u n
u n
2
2 2 2 2 2
1 .1 3.0 0.1
1 3 0 . 1 0 1
2
4
.
Câu 32. (Chuyên ĐHSPHN - 2018) Cho hình chóp .
S ABC có đáy là tam giác vuông tại B , cạnh bên SA
vuông góc với mặt phẳng đáy, 2
AB a
, 0
60
BAC và 2
SA a
. Góc giữa đường thẳng SB và
mặt phẳng
SAC bằng
A. 0
30 . B. 0
45 . C. 0
60 . D. 0
90 .
Lời giải
33. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 33
Trong mặt phẳng
ABC kẻ BH AC
Mà BH SA
BH SAC
Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng
SAC bằng
BSH .
Xét tam giác ABH vuông tại H , 0
.sin 60
BH AB
3
2 .
2
a
3
a
0
.cos60
AH AB
1
2 .
2
a
a
.
Xét tam giác SAH vuông tại S , 2 2
SH SA AH
2
2
2
a a
3
a
.
Xét tam giác SBH vuông tại H có 3
SH HB a
suy ra tam giác SBH vuông tại H .
Vậy 0
45
BSH .
Câu 33. (Chuyên Vĩnh Phúc - 2018) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có cạnh đáy bằng a, tâm O.
Gọi M và N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Biết rằng góc giữa MN và
ABCD bằng
0
60 , cosin góc giữa MN và mặt phẳng
SBD bằng:
A.
41
41
. B.
5
5
. C.
2 5
5
. D.
2 41
41
.
Lời giải
Gọi E , F lần lượt là trung điểm SO,OB thì EF là hình chiếu của MN trên
SBD .
Gọi P là trung điểm OA thì PN là hình chiếu của MN trên
ABCD .
Theo bài ra: 60
MNP
.
Áp dụng định lý cos trong tam giác CNP ta được:
2 2 2
2 . .cos 45
NP CP CN CP CN
2
2 2
3 2 3 2 2 5
2. . .
4 4 4 2 2 8
a a a a a
.
34. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 34 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Suy ra:
10
4
a
NP ,
30
.tan 60
4
a
MP NP
;
30
2
2
a
SO MP
.
2 2
2 2
SB SO OB a
2
EF a
.
Ta lại có: MENF là hình bình hành ( vì ME và NF song song và cùng bằng
1
2
OA).
Gọi I là giao điểm của MN và EF , khi đó góc giữa MN và mặt phẳng
SBD là
NIF .
2 4 2 5
cos .
2 5
10
IK a
NIF
IN a
.
Câu 34. (Chuyên Vinh -2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình bình hành, 2
AB a
,
BC a
, 120
ABC . Cạnh bên 3
SD a
và SD vuông góc với mặt phẳng đáy (tham khảo
hình vẽ bên). Tính sin của góc tạo bởi SB và mặt phẳng
SAC
A.
3
4
. B.
3
4
. C.
1
4
. D.
3
7
.
Lời giải
S
D C
B
A
35. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 35
Ta có
;
sin ;
d B SAC
SB SAC
SB
;
d D SAC
SB
.
Xét tam giác ABC ta có
2 2
2 . .cos
AC BA BC BA BC BAC
7
a
.
2 2 2
2 4
BA BC AC
BO
2 2 2
4 7 3
2 4 2
a a a a
3
BD a
và 2 2
SB SD BD
2 2
3 3
a a
6
a
.
Xét tam giác ADC ta có
sin sin
AD AC
C D
.sin
sin
AD D
C
AC
.sin120
7
a
a
21
14
.
Gọi K là hình chiếu của D lên AC , và I là hình chiếu của D lên SK . Ta có
AC DK
AC DI
AC SD
. Do đó
DI SK
DI AC
;
d D SAC DI
.
Mặt khác
sin
DK
C
DC
.sin
DK DC C
21
2 .
14
a
21
7
a
.
Xét tam giác SDK ta có
2 2
.
SD DK
DI
SD DK
2 2
21
3.
7
21
3
49
a
a
a a
6
4
a
.
Vậy
;
sin ;
d D SAC
SB SAC
SB
DI
SB
6
4
6
a
a
1
4
.
Trong mặt phẳng
SDK kẻ DI SK
suy ra
;
d D SAC DI
.
36. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 36 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Câu 35. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2020) Cho hình chóp .
S ABCD có SA vuông góc với
mặt phẳng đáy, 3
SA a
, tứ giác ABCD là hình vuông, 2
BD a
(minh họa như hình bên).
Góc giữa đường thẳng SB và mặt phẳng
SAD bằng
A. 0. B. 30. C. 45. D. 60.
Lời giải
Chọn B
Đáy ABCD là hình vuông có đường chéo 2
BD a
nên cạnh AB a
.
Ta có:
AB AD
AB SAD
AB SA
SA
là hình chiếu của SB trên mặt phẳng
SAD
, ,
SB SAD SB SA BSA
.
Trong tam giác vuông BSA , ta có: 3
tan
3
3
AB a
BSA
AS a
30
BSA
.
Vậy,
, 30
SB SAD .
Câu 36. (Chuyên Thái Bình - 2020) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có đáy là hình vuông tâm O,
cạnh a. Gọi ,
M N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Góc giữa đường thẳng MN và mặt
phẳng
ABCD bằng 60. Tính cos của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng
SBD .
A.
41
4
. B.
5
5
. C.
2 5
5
. D.
2 41
4
.
Lời giải
Chọn C
37. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 37
Từ giả thiết ta có
SO ABCD
.
Gọi I là trung điểm OA thì MI là đường trung bình của SOA
//
MI SO
MI ABCD
I
là hình chiếu của M trên mặt phẳng
ABCD IN
là hình chiếu của MN trên mặt phẳng
ABCD . Suy ra
, , 60
MN ABCD MN IN MNI .
Ta có
1
2 2
a
NC BC
;
3 3 2
4 4
a
IC AC
.
Áp dụng định lý cosin trong INC
ta có
2 2 2
2 . .cos
IN CI CN CI CN NCI
2 2 2
2 3 2 3 2 5
2. . .cos45
4 2 4 2 8
a a a a a
IN
10
4
a
IN
.
Do MIN
vuông tại I nên
cos
IN
MNI
MN
10 1 10
:
cos60 4 2 2
IN a a
MN
.
Lại có
,
AC BD AC SO AC SBD
.
Gọi E là trung điểm OB EN
là đường trung bình của BOC
//
EN OC
hay //
EN AC
NE SBD
hay E là hình chiếu của N trên mặt phẳng
SBD .
Gọi F là trung điểm của SO MF
là đường trung bình của SAO
//
MF AO
hay //
MF AC
MF SBD
hay F là hình chiếu của M trên mặt phẳng
SBD .
Ta có //
MF NE nên bốn điểm , , ,
E N F M cùng nằm trên một mặt phẳng.
Trong mặt phẳng
ENFM gọi
J MN EF J MN SBD
(do
EF SBD
).
Suy ra
, ,
MN SBD MN EF EJN
(do 90
EJN ).
Ta có
1 1 2
2 4 4
a
EN OC AC
;
1 1 2
2 4 4
a
MF AO AC
EN MF
, mà //
EN MF
Tứ giác ENFM là hình bình hành J
là trung điểm
1 10
2 4
a
MN JN MN
.
38. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 38 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Vậy
2 2
cos , cos
JE JN EN
MN SBD EJN
JN JN
2 2
10 2
4 4
10
4
a a
a
2 5
5
.
Câu 37. (Đô Lương 4 - Nghệ An - 2020) Cho hình chóp tứ giác đều .
S ABCD có cạnh đáy bằng a, tâm
O . Gọi M và N lần lượt là trung điểm của SA và BC . Biết rằng góc giữa MN và
ABCD
bằng 60 , côsin của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng
SBD bằng:
A.
5
5
. B.
41
41
. C.
2 5
5
. D.
2 41
41
.
Lời giải
Chọn C
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Đặt
, 0
SO m m
.
2 2 2
;0;0 ; 0;0; ; ; ;0
2 4 4
a a a
A S m N
2
;0;
4 2
a m
M
.
2 2
; ;
2 4 2
a a m
MN
.
Mặt phẳng
ABCD có véc tơ pháp tuyến
0;0;1
k
.
2 2
2
2 2
. 3 15 3
2
sin ,
2 8 4
5
8 4
m
MN k a m
MN ABCD m
MN k a m
.
2 2 30
2 15
2
a
m a m
2 2 30
; ;
2 4 4
a a a
MN
, mặt phẳng
SBD có véc tơ pháp tuyến là
1;0;0
i
.
2 2 2
2
. 5 2 5
2
sin , os ,
5 5
30
2 8 16
a
MN i
MN SBD c MN SBD
MN i a a a
.
Câu 38. (THPT Nguyễn Viết Xuân - 2020) Cho hình lăng trụ đứng .
ABC A B C
có
, 120
AB AC a BAC
. Gọi ,
M N lần lượt là trung điểm của B C
và CC . Biết thể tích
39. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 39
khối lăng trụ .
ABC A B C
bằng
3
3
4
a
. Gọi là góc giữa mặt phẳng
AMN và mặt phẳng
ABC . Khi đó
A.
3
cos
2
. B.
1
cos
2
. C.
13
cos
4
. D.
3
cos
4
.
Lời giải
Chọn D
Lấy H là trung điểm của BC .
Ta có:
3
. ' '
3
.
4
ABC A BC ABC
a
V CC S CC a
vì
2
3
4
ABC
a
S .
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Ta có M O
.
3 3 3
0;0;0 , ;0;0 , 0; ;0 , C 0; ;0 ; ;0; ; 0; ;
2 2 2 2 2 2
a a a a a a
M A B A a N
.
Ta có:
ABC Oz
nên
ABC có một vectơ pháp tuyến là
0;0;1
k
.
Ta có ;0;
2
a
MA a
,
3
0; ;
2 2
a a
MN
.
Gọi
1 1 1;0;2
2
a
v MA v
,
2 2 0; 3;1
2
a
v MN v
.
Khi đó mặt phẳng
AMN song song hoặc chứa giá của hai vectơ không cùng phương là 1
v
và 2
v
nên có một vectơ pháp tuyến là
1 2
, 2 3; 1; 3
n v v
.
Vậy
. 3
cos cos ,
4
.
k n
k n
k n
.
Câu 39. (Chuyên Hạ Long - Quảng Ninh - 2020) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông
cạnh bằng 2a. Tam giác SAB cân tại S và
SAB ABCD
. Biết thể tích của khối chóp
.
S ABCD là
3
4
3
a
. Gọi là góc giữa SC và
ABCD . Tính tan .
40. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 40 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
A.
5
tan
5
. B.
2 5
tan
5
. C.
3
tan
3
. D.
7
tan
7
.
Lời giải
Chọn A
Gọi H là trung điểm AB .
Vì SAB
cân tại S nên SH AB
.
Vì
SAB ABCD
SAB ABCD AB
nên suy ra
SH ABCD
.
Khi đó ta có: .
1
. .
3
S ABCD ABCD
V SH S
.
3 S ABCD
ABCD
V
SH
S
3
2
4
3.
3
2
a
a
a
.
Lại có HC là cạnh huyền trong tam giác vuông BHC nên 2 2
5
HC BH BC a
.
Mặt khác, do
SH ABCD
,
H ABCD
nên HC là hình chiếu của SC lên mặt phẳng
ABCD . Suy ra
,
SC ABCD SCH
.
Vậy, trong tam giác vuông SHC ,
tan tan
SH
SCH
HC
5
a
a
5
5
.
Câu 40. (Chuyên Lê Hồng Phong - Nam Định - 2020) Cho tứ diện đều SABC cạnh a . Gọi ,
M N lần
lượt là trung điểm của các cạnh ,
AB SC . Tính tan của góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng
ABC .
A.
3
2
. B.
1
2
. C.
2
2
. D. 1.
Lời giải
41. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 41
Chọn C
Gọi O là tâm đường tròn ngoại tiếp đáy.
Vì SABC là tứ diện đều cạnh a nên
6
3
h a
.
Gọi H là chân đường vuông góc từ N xuống
ABC
H
là trung điểm của OC
2
2
2 2 3
.
3 3 2 3
a
MH MC a a
.
Vì N là trung điểm của SC nên
1 6
2 6
NH h a
Góc giữa đường thẳng MN và mặt phẳng
ABC là
NMH
Vậy 6 3 2
tan :
6 3 2
NH
NMH a a
MH
.
Dạng 3 Góc của mặt với mặt
Để tìm góc giữa hai mặt phẳng, đầu tiên tìm giao tuyến của hai mặt phẳng.
Sau đó tìm hai đường thẳng lần lượt thuộc hai mặt phẳng cùng
vuông góc với giao tuyến tại một điểm.
Góc giữa hai mặt phẳng là góc giữa hai đường thẳng vừa tìm.
Những trường hợp đặc biệt đề hay ra:
Trường hợp 1: Hai tam giác cân ACD và BCD có chung cạnh đáy CD.
Gọi H trung điểm của CD, thì góc giữa hai mặt phẳng
(ACD) và (BCD) là góc
AHB .
O
H
N
M
C
B
A
S
42. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 42 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Trường hợp 2: Hai tam giác ACD và BCD bằng nhau có chung cạnh CD.
Dựng AH CD BH CD
.
Vậy góc giữa hai mặt phẳng (ACD) và (BCD) là góc
AHB .
Trường hợp 3: Khi xác định góc giữa hai mặt phẳng quá khó, ta nên sử dụng công thức sau:
,
sin
,
d A Q
d A a
Với là góc giữa hai mặt phẳng (P) và mặt phẳng (Q). A là một điểm thuộc mặt phẳng (P) và a là giao
tuyến của hai mặt phẳng (P) và (Q).
Trường hợp 4: Có thể tìm góc giữa hai mặt phẳng bằng công thức ' .cos
S S
Trường hợp 5: Tìm hai đường thẳng d và d' lần lượt vuông góc với mặt phẳng (P) và mặt phẳng (Q). Góc
giữa hai mặt phẳng là góc giữa d và d'.
Trường hợp 6: CÁCH XÁC ĐỊNH GÓC GIỮA MẶT PHẲNG BÊN VÀ MẶT PHẲNG ĐÁY
Bước 1: xác dịnh giao tuyến d của mặt bên và mặt đáy.
Bước 2: từ hình chiếu vuông góc của đỉnh, dựng AH d
.
Bước 3: góc cần tìm là góc
SHA .
Với S là đỉnh, A là hình chiếu vuông góc của đỉnh trên mặt đáy.
Ví dụ điển hình: Cho hình chóp S.ABC có SA vuông góc với đáy (ABC).Hãy xác định góc giữa mặt bên
(SBC) và mặt đáy (ABC).
Ta có BC là giao tuyến của mp (SBC) và (ABC).
Từ hình chiếu của đỉnh là điểm A, dựng AH BC
.
Vì
BC SA
BC SAH BC SH
BC AH
.
Kết luận góc giữa hai mặt phẳng (SBC) và (ABC) là góc
SHA .
Câu 1. (Đề Tham Khảo 2018) Cho hình lăng trụ tam giác đều .
ABC A B C
có 2 3
AB và 2.
AA
Gọi , ,
M N P lần lượt là trung điểm các cạnh ,
A B A C
và BC (tham khảo hình vẽ bên). Côsin
của góc tạo bởi hai mặt phẳng
AB C
và
MNP bằng
A.
17 13
65
B.
18 13
65
C.
6 13
65
D.
13
65
43. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 43
Lời giải
Chọn D
Gọi ,
P Q lần lượt là trung điểm của BC và ;
BC
, , .
I BM AB J CN AC E MN A Q
Suy ra,
MNP AB C MNCB AB C IJ
và gọi K IJ PE K AQ
với E là
trung điểm M N (hình vẽ).
, , ,
AA QP IJ AQ IJ PE IJ MNP AB C AQ PE
Ta có
13
3, 2 13 ;
3
AP PQ AQ QK
5 5
.
2 3
PE PK
2 2 2
13
cos cos .
2 . 65
KQ KP PQ
QKP
KQ KP
Cách 2
Gắn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ
0;0;0 , 3;0;0 , 0; 3;0 , 0; 3;0 , 3;0;2 , 0; 3;2 , 0; 3;2
P A B C A B C
nên
3 3 3 3
; ;2 , ; ;2
2 2 2 2
M N
44. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 44 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Ta có vtpt của mp
AB C
là
1
1
, 2;0;3
2 3
n AB AC
và vtpt của mp
MNP là
2 4;0; 3
n
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
AB C
và mp
MNP
1 2
8 9 13
os os ,
65
13 25
c c n n
Cách 3
Gọi Q là trung điểm của '
AA , khi đó mặt phẳng
' '
AB C song song với mặt phẳng
MNQ nên
góc giữa hai mặt phẳng
' '
AB C và
MNP cũng bằng góc giữa hai mặt phẳng
MNQ và
MNP .
Ta có:
; ;
;
MNP MNQ MN
PE MNP PE MN MNP MNQ PEQ
QE MNQ QE MN
hoặc
0
; 180
MNP MNQ PEQ
Tam giác ABC đều có cạnh 2 3 3
AP
.
Tam giác APQ vuông tại A nên ta có: 2 2 2 2
3 1 10
PQ AP AQ
Tam giác '
A QE vuông tại '
A nên ta có:
2
2 2 2
3 13
' ' 1
2 2
QE A E A Q
Tam giác PEF vuông tại F nên ta có:
2
2 2 2 3 5
2
2 2
PE FP FE
Áp dụng định lý hàm số côsin vào tam giác PQE ta có:
2 2 2
25 13
10
13
4 4
cos
2. . 65
5 13
2. .
2 2
EP EQ PQ
PEQ
EP EQ
Do đó:
0 13
cos ; ' ' cos 180 cos
65
MNP AB C PEQ PEQ
.
Câu 2. (Mã 101 2018) Cho hình lập phương .
ABCD A B C D
có tâm O . Gọi I là tâm của hình vuông
A B C D
và M là điểm thuộc đoạn thẳng OI sao cho 2
MO MI
(tham khảo hình vẽ). Khi đó
côsin của góc tạo bởi hai mặt phẳng ( )
MC D
và ( )
MAB bằng
45. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 45
A.
7 85
85
B.
17 13
65
C.
6 13
65
D.
6 85
85
Lời giải
Chọn A
Giao tuyến của ( )
MAB và ( )
MC D
là đường thẳng KH như hình vẽ.
Gọi J là tâm hình vuông ABCD. ,
L N lần lượt là trung điểm của C D
và AB .
Ta có: ( )
C D LIM C D LM LM KH
.
Tương tự ( )
AB NJM AB MN MN KH
.
Suy ra góc giữa hai mặt phẳng ( )
MAB và ( )
MC D
chính là góc giữa 2 đường thẳng ( , )
MN ML .
Gọi cạnh hình lập phương là 1. Ta có
10
6
LM ,
34
6
MN , 2
NL .
Ta có:
2 2 2
7 85
cos
2 . 85
MN ML NL
LMN
MN ML
.
Suy ra cosin của góc giữa hai mặt phẳng ( )
MAB và ( )
MC D
là
7 85
85
.
Câu 3. (Chuyên Hùng Vương - Gia Lai - 2020) Cho hình chóp .
S ABC có SA vuông góc với mặt
phẳng
3
,
2
a
ABC SA , tam giác ABC đều cạnh bằng a (minh họa như hình dưới). Góc tạo
bởi giữa mặt phẳng
SBC và
ABC bằng
46. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 46 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
A. 0
90 . B. 0
30 . C. 0
45 . D. 0
60 .
Lời giải
Chọn C
Gọi M là trung điểm BC .
ABC
đều cạnh a nên AM BC
và
3
2
a
AM .
Ta có
SA ABC
Hình chiếu của SM trên mặt phẳng
ABC là AM .
Suy ra SM BC
(theo định lí ba đường vuông góc).
Có
,
,
SBC ABC BC
AM ABC AM BC
SM SBC SM BC
. Do đó góc giữa mặt phẳng
SBC và
ABC là góc giữa SM và
AM , hay là góc
SMA (do
SA ABC SA AM SAM
vuông).
Xét tam giác SAM vuông tại A có 0
3
2
tan 1 45
3
2
a
SA
SMA SMA
AM a
.
47. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 47
Vậy góc cần tìm là 0
45 .
Câu 4. (Sở Bắc Giang -2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình chữ nhật, AB a
,
2
AD SA a
,
SA ABCD . Tính tang của góc giữa hai mặt phẳng
SBD và ( )
ABCD .
A.
5
2
. B. 5 . C.
1
5
. D.
2
5
.
Lời giải
Ta có:
( )
SBD ABCD BD
.
Hạ AH BD
tại H .
Ta có ( )
AH BD
BD SAH BD SH
BD SA
.
;( ) ,
SBD ABCD HA HS
.
SAH
vuông tại A
0
90 ,
SHA HA HS SHA
tan
SA
SHA
AH
.
Xét ABD
vuông tại A có:
2 2 2
1 1 1
.
2 5
.
5
AH AB AD
AH
2
tan 5.
2 5
5
SA a
SHA
AH a
Câu 5. (THPT Nguyễn Khuyến 2019) Cho hình chóp SABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O,
đường thẳng SO vuông góc với mặt phẳng
ABCD . Biết AB SB a
,
6
3
a
SO . Tìm số đo
của góc giữa hai mặt phẳng
SAB và .
SAD
A. 30 B. 45 C. 60 D. 90
Lời giải
Chọn D
48. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 48 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Gọi M trung điểm SA. Ta có SAB
cân tại (1)
B BM SA
Vì
SO ABCD SO BD
, lại có O trung điểm BD SBD
cân tại S nên
SD SB a
SAD
cân tại D nên (2)
DM SA
Lại có (3)
SAB SAD SA
Từ
(1);(2);(3) ,
SAB SAD BMD
hoặc
, 180
SAB SAD BMD
.
Xét
3 2 3
3 3
a a
SOB OB BD
.
Xét
6
3
a
AOB OA OC
. Xét
2 3 1 3 1
3 2 3 2
a a
SOC SC OM SC BD
Do đó BMD
vuông tại M , vậy
, 90
SAB SAD BMD
, do đó chọn D.
Câu 6. (Sở Quảng Ninh 2019) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông có độ dài đường
chéo bằng 2
a và SA vuông góc với mặt phẳng
ABCD . Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
SBD và
ABCD . Nếu tan 2
thì góc giữa
SAC và
SBC bằng.
A. 0
30 . B. 0
90 C. 0
60 . D. 0
45 .
Lời giải
Gọi O là tâm đáy, và K là hình chiếu vuông góc của O trên .
SC
49. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 49
Do
BD AC
BD SAC BD SO
BD SA
, suy ra góc giữa hai mặt phẳng
SBD và
ABCD là góc
SOA
. Ta có tan 2 . 2 .
SA
SA OA a
OA
Do .
SC BD
SC BK
SC OK
nên góc giữa hai mặt phẳng
SAC và
SBC là .
BKO Ta có
2
2
2 2
2
2. . 1 2
2 2
tan 3
1 . 1. 2
,
2
BO BO BO
BKO
SA AC
OK d A SC
SA AC
suy ra 0
60
BKO .
Câu 7. (Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An 2019) Cho hình hộp chữ nhật . ' ' ' '
ABCD A B C D có mặt
ABCD là hình vuông,
6
'
2
AB
AA . Xác định góc giữa hai mặt phẳng
'
A BD và
'
C BD .
A. 0
30 . B. 0
45 . C. 0
60 . D. 0
90 .
Lời giải
+ Gọi O là giao điểm của hai đường chéo hình vuông ABCD .
Đặt
6
; '
2
x
AB x BC x AA .
2
2
6 10
' ' '
2 2
x x
A B A D x A BD cân '
A O BD.
2
2
6 10
' ' '
2 2
x x
C B C D x C BD cân '
C O BD .
+
' '
A BD C BD BD
' , ' '
A O BD A O A BD
' , ' '
C O BD C O C BD
góc giữa hai mặt phẳng
'
A BD và
'
C BD bằng góc giữa '
A O và '
C O .
+ Tính
' '
A OC .
2 2
2 2 10 2
' ' ' 2
2 2
x x
A O C O A B BO x .
' ' 2
A C x .
50. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 50 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
' '
A OC đều 0
' ' 60
A OC .
Vậy góc giữa hai mặt phẳng
'
A BD và
'
C BD bằng 0
60 .
Cách khác: Gắn hệ trục tọa độ Oxyz vào hình hộp chữ nhật . ' ' ' '
ABCD A B C D để tìm góc giữa hai
mặt phẳng
'
A BD và
'
C BD .
Câu 8. (Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên - 2018) Cho hình lăng trụ đứng .
ABC A B C
có đáy
ABC là tam giác cân, với AB AC a
và góc 120
BAC , cạnh bên AA a
. Gọi I là trung
điểm của CC . Cosin của góc tạo bởi hai mặt phẳng
ABC và
AB I
bằng
A.
11
11
. B.
33
11
. C.
10
10
. D.
30
10
.
Lời giải
Ta có
2 2 2
2 . .cos
BC AB AC AB AC BAC
2 2 1
2. . .
2
a a a a
2
3a
3
BC a
.
Xét tam giác vuông B AB
có 2 2
AB BB AB
2 2
a a
2
a
.
Xét tam giác vuông IAC có 2 2
IA IC AC
2
2
4
a
a
5
2
a
.
Xét tam giác vuông IB C
có 2 2
B I B C C I
2
2
3
4
a
a
13
2
a
.
Xét tam giác IB A
có
2
2 2 2 5
2
4
a
B A IA a
2
13
4
a
2
B I
IB A
vuông tại A
1
.
2
IB A
S AB AI
1 5
. 2.
2 2
a
a
2
10
4
a
.
Lại có
1
. .sin
2
ABC
S AB AC BAC
1 3
. .
2 2
a a
2
3
4
a
.
Gọi góc tạo bởi hai mặt phẳng
ABC và
AB I
là .
Ta có ABC
là hình chiếu vuông góc của AB I
trên mặt phẳng
ABC .
Do đó .cos
ABC IB A
S S
2 2
3 10
.cos
4 4
a a
30
cos
10
.
Câu 9. (Chuyên Hùng Vương - Phú Thọ - 2018) Cho hình chóp .
S ABC có SA a
,
SA ABC
, tam
giác ABC vuông cân đỉnh A và 2
BC a
. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của SB , SC .
Côsin của góc tạo bởi hai mặt phẳng
MNA và
ABC bằng
A.
2
4
. B.
2
6
. C.
3
2
. D.
3
3
.
Lời giải
51. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 51
Gọi I , K lần lượt là trung điểm của MN và BC .
I là trung điểm của SK .
Ta có // // .
AMN ABC Ax MN BC
ABC
cân tại A AK BC
AK Ax
.
AMN
cân tại A AI MN
AI Ax
.
Do đó
,
AMN ABC
,
AI AK
IAK
hoặc bù với góc
IAK
ABC
vuông tại A có AK là đường trung tuyến nên
2
BC
AK
2
2
a
.
SAK
vuông tại A có AI là đường trung tuyến nên
2
SK
AI IK
2
2
2 2
6
2
2 2 4
a
a
SA AK a
.
Xét AIK
có
2 2 2
cos
2 .
IA AK IK
IAK
IA AK
2 2 2
6 2 6
4 2 4 3
3
6 2
2. .
4 2
a a a
a a
.
Câu 10. (Chuyên Hoàng Văn Thụ - Hòa Bình - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có ABCD là hình thoi
cạnh bằng a và góc A bằng 60, cạnh SC vuông góc với đáy và
6
2
a
SC . Giá trị lượng giác
cô-sin của góc giữa hai mặt phẳng
SBD và
SCD bằng
A.
6
6
. B.
5
5
. C.
2 5
5
. D.
30
6
.
Lời giải
Từ
SC ABCD SC BD
.
Từ
BD SC
BD SAC
BD AC
.
Kẻ CK SO
, từ
BD SAC BD CK
. Như vậy
CK SBD CK SD
.
Kẻ CH SD
, do CK SD
nên suy ra
SD CHK
.
Mặt khác
CHK SBD HK
và
CHK SCD CK
nên góc giữa hai mặt phẳng
SBD
và
SCD bằng
CHK .
Trong tam giác SCD vuông tại C , ta có:
52. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 52 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
2
2 2 2 2 2
1 1 1 1 1 5 3
3 5
6
2
a
CH
CH CD SC a a
a
.
Vì ABCD là hình thoi cạnh bằng a và góc A bằng 60 nên
3
2
a
CO .
Trong tam giác SCO vuông tại C , ta có:
2 2
2 2 2 2
1 1 1 1 1 2
2
3 6
2 2
a
CK
CK CO SC a
a a
.
Xét tam giác CHK vuông tại K , ta có
2 2
2 2 3
5 2 10
a a a
HK CH CK
.
3 6
cos :
6
10 5
HK a a
CHK
CH
.
Vậy, cô-sin của góc giữa hai mặt phẳng
SBD và
SCD bằng
6
6
.
Câu 11. (Chuyên Ngữ - Hà Nội - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình thoi cạnh a ,
BD a
. Cạnh SA vuông góc với mặt đáy và
6
2
a
SA . Tính góc giữa hai mặt phẳng
SBC và
SCD .
A. 60. B. 120 . C. 45. D. 90.
Lời giải
53. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 53
Ta có 2 2
SB SA AB
2
2
6 10
2 2
a
a a
.
Vì tam giác ABD đều nên
3
2. 2. 3
2
AC AO a a
.
Suy ra 2 2
SC SA AC
2
2
6 3 2
3
2 2
a
a a
.
Kẻ BH SC
, ta có
SC BD
SC HD
SC BH
.
Như vậy
,
SBC SCD SC
BH SC SBC SCD
DH SC
.
Xét tam giác SBC ta có
2 2 2
cos
2 .
HC BC SC SB
C
BC BC SC
2
2
a
HC
.
Suy ra 2 2 2
2
a
HD HB BC HC
.
Ta có
2 2 2
cos 0
2 .
HB HD BD
BHD
HB HD
90
BHD
. Vậy
, 90
SBC SCD .
Câu 12. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B ,
2
AC a
, tam giác SAB và tam giác SCB lần lượt vuông tại A, C . Khoảng cách từ S đến mặt
phẳng
ABC bằng 2a. Côsin của góc giữa hai mặt phẳng
SAB và
SCB bằng
A.
1
2
. B.
1
3
. C.
1
2
. D.
1
3
.
Lời giải
Chọn hệ trục tọa độ sao cho
0;0;0
B ,
2;0;0
A a ,
0; 2;0
C a ,
; ;
S x y z .
Ta có : 0
ABC z ,
2; ;
AS x a y z
,
; 2;
CS x y a z
Do . 0
AS AB
2 2 0
x a a
2
x a
,
, 2
d S ABC a
2
z a
0
z
. 0
CS CB
2 2 0
y a a
2
y a
2; 2;2
S a a a
.
Ta có
0; 2;2
AS a a
,
2;0;2
CS a a
,
2; 2;2
BS a a a
.
54. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 54 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
SBC có 1 vtpt
2;0;1
n
,
SAB có 1 vtpt
0; 2; 1
m
cos
1
3. 3
1
3
.
Câu 13. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình lăng trụ đứng .
ABC A B C
có AB AC a
, góc
120
BAC , AA a
. Gọi M , N lần lượt là trung điểm của B C
và CC . Số đo góc giữa mặt
phẳng
AMN và mặt phẳng
ABC bằng
A. 60. B. 30. C.
3
arcsin
4
. D.
3
arccos
4
.
Lời giải
Gọi H là trung điểm BC , 3
BC a
,
2
a
AH .
Chọn hệ trục tọa độ
0;0;0
H , ;0;0
2
a
A
,
3
0; ;0
2
a
B
,
3
0; ;0
2
a
C
,
0;0;
M a ,
3
0; ;
2 2
a a
N
. Gọi là góc giữa mặt phẳng
AMN và mặt phẳng
ABC .
AMN có một vtpt ,
n AM AN
3 1 3
; ;
2 4 4
ABC có một vtpt HM
0;0;1
, từ đó
.
cos
n HM
n HM
3
4
1.1
3
4
.
Câu 14. (Chuyên Đh Vinh - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , cạnh
bên 2
SA a
và vuông góc với mặt phẳng đáy. Gọi M là trung điểm cạnh SD . Tang của góc tạo
bởi hai mặt phẳng
AMC và
SBC bằng
A.
5
5
. B.
3
2
. C.
2 5
5
. D.
2 3
3
.
Lời giải
55. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 55
Chọn hệ trục tọa độ và chuẩn hóa cho 1
a sao cho
0;0;0
A ,
0;1;0
B ,
1;0;0
D ,
0;0;2
S
Ta có M là trung điểm SD
1
;0;1
2
M
,
1;1;0
C .
1
;0;1
2
AM
,
1;1;0
AC
,
1
, 1;1;
2
AM AC
AMC
có một vtpt
2;2;1
n
0;1; 2
SB
,
1;1; 2
SC
,
, 0;2;1
SB SC
SBC
có một vtpt
0;2;1
k
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
AMC và
SBC thì
.
cos
.
n k
n n
5
3
Do tan 0
nên 2
1
tan 1
cos
2 5
5
.
Câu 15. (Sở Thanh Hóa 2018) Cho tứ diện ABCD có AC AD BC BD a
,
2
CD x
,
ACD BCD
. Tìm giá trị của x để
ABC ABD
?
A. x a
. B.
2
2
a
x . C. 2
x a
. D.
3
3
a
x .
Lời giải :
56. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 56 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Gọi E ; F lần lượt là trung điểm CDvà AB
AE CD
BE CD
(Tính chất tứ diện đều)
Đồng thời
BCD ACD CD
, 90
BCD ACD BEA
Ta có
CF AB
DF AB
AB CFD
, ,
ABC ABD CF FD
Vậy để
ABC ABD
thì
, 90
CF FD CFD
trung tuyến FE của tam giác CFD bằng
nửa cạnh huyền
1
2
FE CD
Ta có EAB
vuông cân tại E
2 2 2 2
2 2
2
AE AC CE a x
EF
Vậy
2 2
2
a x
x
2 2
2
2
a x
x
2
2
3
a
x
3
3
x a
.
Câu 16. (Chuyên Vinh - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh a , mặt bên
SAB là tam giác đều và nằm trong mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng
ABCD . Gọi G là
trọng tâm của tam giác SAB và ,
M N lần lượt là trung điểm của ,
SC SD(tham khảo hình vẽ bên).
Tính côsin của góc giữa hai mặt phẳng
GMN và
ABCD .
A.
2 39
39
. B.
3
6
. C.
2 39
13
. D.
13
13
.
Lời giải
57. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 57
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ. Khi đó
3
0;0;
2
S
; ;0;0
2
a
A
; ;0;0
2
a
B
; ; ;0
2
a
C a
; ; ;0
2
a
D a
suy ra
3
0;0;
6
a
G
;
3
; ;
4 2 4
a a a
M
;
3
; ;
4 2 4
a a a
N
Ta có mặt phẳng
ABCD có vectơ pháp tuyến là
0;0;1
k
, mặt phẳng
GMN có vectơ pháp
tuyến là
3
; 0; ;
24 4
a a
n GM GN
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
GMN và
ABCD , ta có
.
cos
.
n k
n k
1
4
39
24
2 39
13
.
Câu 17. (Chuyên Thái Bình 2018) Cho hình lập phương .
ABCD A B C D
có cạnh bằng a . Số đo của
góc giữa
BA C
và
DA C
:
A. 90. B. 60. C. 30. D. 45.
Lời giải
58. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 58 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Ta có:
BA C DA C A C
.
Kẻ BI A C
. Do BA C DA C
nên DI A C
.
Do đó:
, ,
BA C DA C BI DI
.
Tam giác BID có 2
BD a
, BI DI
6
3
a
.
2 2 2
cos ,
2. .
BI DI BD
BI DI
BI DI
1
2
, 120
BI DI
.
Vậy
, 60
BA C DA C
.
Câu 18. (Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - 2018) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình thang
vuông tại A và D , 2
AB AD a
, CD a
. Gọi I là trung điểm cạnh ,
AD biết hai mặt phẳng
SBI ,
SCI cùng vuông góc với đáy và thể tích khối chóp .
S ABCD bằng
3
3 15
5
a
. Tính góc
giữa hai mặt phẳng
SBC ,
ABCD .
A. 30. B. 36. C. 45. D. 60.
Lời giải
59. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 59
Diện tích hình thang
1
2
ABCD
S AD AB CD
1
2 .3
2
a a
2
3a
, 5
CB AC a
.
Độ dài đường cao .
3 S ABCD
ABCD
V
SI
S
3
2
3 15
3.
3 15
5
3 5
a
a
a
.
Vẽ IH CB
tại H
BC SIH
BC SH
.
Ta có
,
SBC ABCD
,
IH SH SHI
.
ICB ABCD IDC AIB
S S S S
2 2
2 2 3
3
2 2
a a
a a
2
. 3
IH CB a
3 5
5
a
IH
.
tan
SI
SHI
IH
3 15
5 3
3 5
5
a
a
60
SHI
.
Câu 19. (Chuyên Vĩnh Phúc - 2020) Cho hình lăng trụ đứng .
ABC A B C
có 1
AA AB AC
và
0
120
BAC . Gọi I là trung điểm cạnh CC . Côsin góc giữa hai mặt phẳng
ABC và
AB I
bằng
A.
370
20
. B.
70
10
. C.
30
20
. D.
30
10
.
Lời giải
Chọn D
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
ABC và
AB I
.
5
2 , .
2
AB AI
2 2 2
2 . .cos 3 3
BC AB AC AB AC A BC B C
.
2 2 13
2
B I B C C I
.
Vì 2 2 2
AB AI B I AB I
vuông tại điểm A .
1 3
. .sin
2 4
ABC
S AB AC A
và
1 10
.
2 4
AB I
S AI AB
.
Hình chiếu vuông góc của AB I
lên mặt phẳng
ABC là ABC
.
Ta có
30
.cos cos
10
ABC
ABC AB I
AB I
S
S S
S
.
60. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 60 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Câu 20. (Sở Ninh Bình 2020) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại B , độ dài
cạnh 2
AC a , các tam giác ,
SAB SCB lần lượt vuông tại A và C . Khoảng cách từ S đến mặt
phẳng ( )
ABC bằng a . Giá trị cosin của góc giữa hai mặt phẳng ( )
SAB và ( )
SCB bằng
A.
2 2
3
. B.
1
3
. C.
2
3
. D.
5
3
.
Lời giải
Chọn C
+ Gọi ,
O I lần lượt là trung điểm của ,
AC SB chúng ta có O là tâm của đường tròn ngoại tiếp
tam giác ABC và vì các tam giác ,
SAB SCB lần lượt vuông tại A và C nên I là tâm mặt cầu
ngoại tiếp tứ diện SABC do đó ( )
OI ABC .
+ Gọi D là hình chiếu của S lên mặt phẳng ( )
ABC ta có / /
SD OI và 2
SD OI suy ra O là
trung điểm của BD . Từ đây ta có ABCD là hình vuông cạnh bằng
2
2
2
a
a và
SD a.
+ Gọi ,
H K lần lượt là hình chiếu của D lên ,
SC SA ta có
( )
SD ABCD SD BC đồng thời ABCD là hình vuông nên
BC DC từ hai ý này ta có
( )
BC SCD BC DH , từ đó suy ra ( )
DH SCB .
Chứng minh tương tự ta có ( )
DK SAB
+ Vì vậy góc giữa hai mặt phẳng ( )
SCB và ( )
SAB bằng góc giữa hai đường thẳng DK và DH .
+ Xét 2 tam giác vuông ,
SAD SCD bằng nhau ta có hai đường cao
6
3
a
DK DH
+ Trong tam giác SAC ta có
2
2
1 2
3 3
HK SH SD a
HK
AC SC SC
, trong tam giác DHK có
2 2 2
2
cos
2 . 3
DH KD KH
HDK
DH KD
Câu 21. (Sở Bắc Ninh - 2020) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy là hình thoi cạnh
0
, 120 ,
a ABC SA
vuông góc với mặt phẳng .
ABCD Biết góc giữa hai mặt phẳng
SBC và
SCD bằng 0
60 , khi đó
A.
6
.
4
a
SA B. 6.
SA a
C.
6
2
a
SA . D.
3
2
a
SA .
Lời giải
Chọn A
61. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 61
Gọi O là giao điểm của , .
AC BD Gọi H là hình chiếu vuông góc của O trên .
SC Khi đó
D
SC HB
vì , .
SC BD SC OH
Vậy góc giữa hai mặt phẳng
SBC và
SCD là góc giữa hai đường thẳng , .
HB HD
Vì .
SCD SBC HB HD
Đặt
0 .
SA x x
Ta có
2 2
2 2 2
0 2 2 2
2
2
60 2
2 .
3
HB BD
HB HD BD
cos HB HB BD BD
HB HD HB
Ta có
. . 1
CHO CSA OH CS CO SA
Trong tam giác ABC ta có 3,
2
a
AC a OB BD a
TH1 : 2 2 3
2
a
HB BD a OH HB OB
. Thay vào (1) ta có 2 2
3 .
x x a
(vô
nghiệm).
TH2 : 2 2
3 3 3
3 3 6
BD a a
HB OH HB OB
.
Thay vào (1) ta có
2 2
2 2 2
3 6
3
12 4 4
a a a
x a x x
.
Câu 22. (Sở Bình Phước - 2020) Cho hình lăng trụ đứng .
ABC A B C
có đáy là tam giác cân đỉnh A .
Biết 3
BC a
và 30o
ABC , cạnh bên AA a
. Gọi M là điểm thỏa mãn 2 3
CM CC
. Gọi
là góc tạo bởi hai mặt phẳng
ABC và
AB M
, khi đó sin có giá trị bằng
A.
66
22
. B.
481
22
. C.
3
22
. D.
418
22
.
Lời giải
Chọn D
62. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 62 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Cách 1: Gọi O là trung điểm BC .
Ta có:
3
.cos30
cos30 3
2.
2
o
o
BO a
BO AB AB a AC
và .sin30
2
o a
AO AB
.
Theo đề bài:
3 3 1
2 3
2 2 2 2
a
CM CC CM CC CC C M CC C M CC C M
.
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
ABC và
AB M
.
Theo công thức diện tích hình chiếu ta có: .cos cos ABC
ABC AB C
AB C
S
S S
S
.
Ta có
2
1 1 3
. . . . 3
2 2 2 4
ABC
a a
S AH BC a
; 2 2 2 2
2
AB AB BB a a a
;
2
2
2 2 13
3
2 2
a a
B M C M B C a
;
2
2 2 2 3 13
2 2
a a
AM AC CM a
.
Khi đó
13 13
2
2 13
2 2
2 2 2
a a
a
AB B M AM a a
p
.
Áp dụng công thức Hê-rông vào AB M
ta có:
2
22
4
AB M
a
S p p AB p B M p AM
.
Vậy
2
2
2
3
3 19 418
4
cos sin 1 cos
22 22 22
22
4
ABC
AB C
a
S
S a
.
Cách 2:
Gọi O là trung điểm BC .
Ta có:
3
.cos30
cos30 3
2.
2
o
o
BO a
BO AB AB a AC
và .sin30
2
o a
AO AB
.
Theo đề bài:
3 3 1
2 3
2 2 2 2
a
CM CC CM CC CC C M CC C M CC C M
.
63. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 63
Coi 1
a .
Gắn hệ trục tọa độ Oxyz như hình vẽ với
0;0;0
O ,
1
0; ;0
2
A
,
3
;0;0
2
B
,
3
;0;0
2
C
,
3
;0;1
2
B
,
3 3
;0;
2 2
M
.
Khi đó
: 0
ABC Oxy z ABC
có một véc-tơ pháp tuyến là
0;0;1
k
.
Ta có:
3 1
; ;1
2 2
AB
,
3 1 3
; ;
2 2 2
AM
4 , 1;5 3;2 3
AB M
n AB AM
.
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
ABC và
AB M
.
Vậy
2
. 2 3 3 19 418
cos sin 1 cos
22 22 22
1.2 22
.
AB M
AB M
k n
k n
.
Câu 23. (Tiên Du - Bắc Ninh - 2020) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác đều cạnh ,
a SA
vuông góc với mặt phẳng
ABC và .
2
a
SA Góc giữa mặt phẳng
SBC và mặt phẳng
ABC
bằng
A. 45. B. 90. C. 30. D. 60.
Lời giải
Chọn C
Gọi I là trung điểm .
BC
64. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 64 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Ta có AI BC
(tam giác ABC đều) (1).
Lại có SA BC
SA ABC
.
Suy ra
BC SAI BC SI
(2).
BC SBC ABC
(3).
Từ (1), (2) và (3) suy ra
, , .
SBC ABC SI AI SIA
Xét tam giác SAI vuông tại A ta có 1
2
tan .
3 3
2
a
SA
SIA
AI a
Suy ra 30 .
SIA
Vậy
, 30 .
SBC ABC
Câu 24. (Kìm Thành - Hải Dương - 2020) Cho hình chóp .
S ABC có đáy ABC là tam giác vuông cân tại
A , 2
AB a
, SA vuông góc với mặt đáy và góc giữa SB và mặt đáy bằng 60. Gọi là góc
giữa hai mặt phẳng
SBC và
ABC . Giá trị cos bằng
A.
15
5
. B.
2
5
. C.
1
7
. D.
2
7
.
Lời giải
Chọn C
Gọi M là trung điểm BC AM BC
(1)
Có BC SA
BC SM
BC AM
(2)
Từ (1) và (2) suy ra
,
SBC ABC SMA
.
Do
SA ABC SA AB
và AB là hình chiếu vuông góc của SB lên
ABC 60
SBA
.
SAB
có
.tan 2 .tan60 2 3
SA AB SBA a a
.
ABC
có
2 2
2 2
1 1 1
2 2 2
2 2 2
AM BC AB AC a a a
.
SAM
vuông tại A có
2 2 2 2
2 1
cos
7
2 3 2
AM AM a
SM SA AM a a
.
Câu 25. (Chuyên KHTN - Hà Nội - Lần 3) Cho hình chóp .
S ABCD có đáy ABCD là hình vuông cạnh
a , cạnh bên SA a
và vuông góc với mặt phẳng đáy. Gọi ,
M N lần lượt là trung điểm của SB
và SD . Tính sin với là góc hợp bởi
AMN và
SBD .
A.
2
3
. B.
2 2
3
. C.
7
3
. D.
1
3
.
65. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 65
Lời giải
Chọn B
Chọn hệ trục tọa độ Oxyz thỏa mãn:
, ;0;0 , 0; ;0 , 0;0;
A O B a D a S a
(như minh họa hình
vẽ), suy ra ;0;
2 2
a a
M
và 0; ;
2 2
a a
N
.
Ta có ;0;
2 2
a a
AM
, 0; ;
2 2
a a
AN
nên mặt phẳng
AMN có vectơ pháp tuyến là
2 2 2
1 , ; ;
4 4 4
a a a
n AM AN
.
;0; , 0; ;
SB a a SD a a
nên mặt phẳng
SBD có vectơ pháp tuyến là
2 2 2
2 , ; ;
n SB SD a a a
Khi đó
4 4 4
1 2
4 4 4
4 4 4
1 2
. 4 4 4 1
cos
3
.
.
16 16 16
a a a
n n
n n a a a
a a a
2 2 2
sin 1 cos
3
.
Câu 26. (Chuyên Nguyễn Trãi - Hải Dương - Lần 2 - 2020) Cho hình lăng trụ đứng . ' ' '
ABC A B C có
đáy ABC là tam giác cân với
AB AC a và góc 120
o
BAC và cạnh bên '
BB a. Gọi I là
trung điểm của '
CC . Tính cosin góc giữa hai mặt phẳng
ABC và
'
AB I .
A.
3
10
. B.
30
10
. C.
30
30
. D.
10
30
.
Lời giải
Chọn B
Trong
' '
BCB C ,
'
B I BC D .
66. NGUYỄN BẢO VƯƠNG - 0946798489
Trang 66 Fanpage Nguyễn Bảo Vương https://www.facebook.com/tracnghiemtoanthpt489/
Trong
ABC , dựng
AH AD tại H .
Vì AD CH
nên AD IH
.
Do đó:
' , , 90
AB I ABC IH CH IHC
.
ABC cân tại A ,
120 30 150
BAC ABC ACB ACD
.
Áp dụng định lý Cosin trong ABC:
2 2 2 2 2 2
2 . .cos 2. . .cos120 3
' ' 3.
o
BC AB AC AB AC BAC a a a a a
BC B C CD a
Tương tự trong ACD:
2 2 2 2 2 2
2. . .cos 3 2. . 3.cos150 7
7.
o
AD AC CD AC CD ACD a a a a a
AD a
Ta có
1 1
. . .sin . .
2 2
ACD
S CA CD ACD CH AD
. .sin . 3.sin150 21
14
7
o
CA CD ACD a a a
CH
AD a
.
ICH vuông tại C
2 2
2 2 3 70
4 28 14
a a a
IH IC CH .
30
cos
10
CH
IHC
IH
.
Vậy
30
cos ' ,( )
10
AB I ABC .
Cách 2:
Gọi O là trung điểm của BC . Gắn hệ trục tọa độ như hình vẽ.
Ta có:
3
sin60
2
a
OB AB
; cos60
2
a
OA AB
.
Giả sử 1
a suy ra
1
;0;0
2
A
,
3
0; ;0
2
B
,
3
0; ;0
2
C
,
3 1
0; ;
2 2
I
,
3
0; ;1
2
B
.
Ta có: 1
3
, 0;0;
2
n AB AC
và 2
3 3 1 3
, ; ;
4 4 2
n AB AI
67. TÀI LIỆU ÔN THI THPTQG 2021
Facebook Nguyễn Vương https://www.facebook.com/phong.baovuongTrang 67
Gọi là góc giữa
ABC và
AB I
. Suy ra:
1 2
1 2
.
3 30
cos
10 10
.
n n
n n
.
Câu 27. (Chuyên Sư Phạm Hà Nội - 2020) Cho hình lập phương .
ABCD A B C D
. Cosin góc giữa hai
mặt phẳng
A BC
và
ABC bằng
A.
3
2
. B.
2
2
. C. 0 . D.
1
2
.
Lời giải
Chọn D
Gọi là góc giữa hai mặt phẳng
A BC
và
ABC
Gọi O A C AC
Gọi H là hình chiếu của A lên BO, AH BO CH BO
Ta có
A BC ABC BO
AH BO
CH BO
; ,
A BC ABC AH CH
Xét tam giác vuông A BC
có
1 3
2 2
a
BO A C
Ta có
2
1 1 1 2
. 2.
2 2 2 4
BCH A BC
a
S S a a
Mặt khác
2
2
2
1 2 6
2
.
2 4 3
3
2
BCH
a
a a
S CH BO CH
a