Quyền thừa kế của cha mẹ nuôi đối với di sản của con nuôi để lại. Pháp luật đã quy định quyền lợi và nghĩa vụ của con nuôi như con đẻ, vây sau khi con nuôi chết, cha mẹ nuôi có quyền hưởng di sản của con nuôi như con ruột hay không? Pháp luật đã quy định như thế nào? Nếu có tranh chấp thừa kế xảy ra thì sẽ giải quyết ra sao? Luật Long Phan xin cung cấp những thông tin bổ ích dưới bài viết này. 

1. Quyền thừa kế của cha mẹ nuôi đối với di sản của con nuôi để lại. Pháp luật đã quy định
quyền lợi và nghĩa vụ của con nuôi như con đẻ, vây sau khi con nuôi chết, cha mẹ nuôi có
quyền hưởng di sản của con nuôi như con ruột hay không? Pháp luật đã quy định như thế
nào? Nếu có tranh chấp thừa kế xảy ra thì sẽ giải quyết ra sao? Luật Long Phan xin cung cấp
những thông tin bổ ích dưới bài viết này.
Quyền thừa kế của cha mẹ nuôi đối với di sản của con nuôi để lại
Cha mẹ nuôi có quyền thừa kế không? Quyền được hưởng thừa kế
Theo Bộ luật dân sự 2015 cha mẹ nuôi cũng có quyền hưởng thừa kế: có thể được hưởng di
sản theo di chúc của con nuôi theo Điều 609 BLDS hoặc hưởng di sản theo pháp luật theo
điểm a khoản 1 Điều 651 BLDS 2015.
Bên cạnh đó, về việc nhận thừa kế giữa con nuôi và cha, mẹ nuôi, Điều 653 Bộ luật Dân sự đã
nêu rõ: “Con nuôi và cha nuôi, mẹ nuôi được thừa kế di sản của nhau và còn được thừa kế di
sản theo quy định tại Điều 651 và Điều 652 của Bộ luật này”. Như vậy, theo quy định này, con
nuôi và cha mẹ nuôi hoàn toàn được quyền hưởng di sản thừa kế nhà đất của nhau.
Theo đó, cha mẹ nuôi được hưởng thừa kế từ con nuôi theo 2 hình thức là theo pháp luật và
theo di chúc.
Trường hợp không được hưởng thừa kế
Theo quy định tại Điều 621 và Điều 622 Bộ luật dân sự 2015 thì người thừa kế không được
quyền hưởng di sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
● Người thừa kế từ chối nhận di sản;
● Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược
đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân
phẩm của người đó;
● Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
● Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng
một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
● Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di

2. chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một
phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.
>>> Xem thêm: Cần đóng thuế thu nhập cá nhân khi nhận di sản không?
Trường hợp để lại di chúc
Theo Điều 609 và Điều 626 BLDS 2015 quy định Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài
sản của mình. Vì vậy, người để lại di chúc có quyền chỉ định người thừa kế, truất quyền hưởng
di sản của người thừa kế, phân định phần di sản cho từng người thừa kế..
Do đó, có thể khẳng định, trong trường hợp con nuôi lập di chúc để lại di sản của mình cho cha
mẹ nuôi trong di chúc hợp pháp thì cha mẹ nuôi hoàn toàn được toàn quyền hưởng di sản đó.
Trường hợp không để lại di chúc
Theo điểm a khoản 1 Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, những người thừa kế theo
pháp luật gồm các hàng thừa kế sau đây:
– Hàng thừa kế thứ nhất gồm: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi
của người chết;
– Hàng thừa kế thứ hai gồm: Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột
của người chết;
– Hàng thừa kế thứ ba gồm: Cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô
ruột, dì ruột của người chết;
Như vậy, nếu di sản được chia theo pháp luật thì cha mẹ nuôi là một trong những người thừa
kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người có di sản.
Do đó, nếu không thuộc các trường hợp không được hưởng thừa kế theo pháp luật như bị truất
quyền thừa kế, từ chối nhận di sản thừa kế, người không được quyền hưởng di sản… thì cha
mẹ nuôi hoàn toàn được quyền hưởng di sản thừa kế của con nuôi.
Cha mẹ nuôi có quyền thừa kế di sản của con nuôi không?
Thủ tục khai nhận di sản từ con nuôi
Căn cứ theo khoản 1 Điều 58 Luật Công chứng 2014 hướng dẫn thủ tục công chứng, chứng
thực việc thực hiện thủ tục khai nhận di sản được áp dụng đối với trường hợp:

3. ● Người duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật;
● Những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia
di sản đó.
Hồ sơ thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế
● Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu;
● Giấy chứng tử của người để lại di sản;
● Các giấy tờ chứng minh về tài sản của người để lại di sản bao gồm: Giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
● Di chúc (nếu có)
● Giấy tờ về nhân thân của người thừa kế: CMND, hộ khẩu;
Thủ tục tiến hành khai nhận di sản thừa kế
● Nộp hồ sơ đã chuẩn bị đến cơ quan thực hiện việc công chứng
● Cơ quan công chứng tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra hồ sơ hợp lệ hay không và tiến hành thụ
lý công chứng theo quy định.
● Tiến hành xử lý và giải quyết
● Cơ quan công chứng tiếp nhận hồ sơ và xử lý theo quy định pháp luật.
● Việc thụ lý phải được niêm yết trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày niêm yết.
● Việc niêm yết do tổ chức hành nghề công chứng thực hiện tại trụ sở của Ủy ban nhân
cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người để lại di sản;
● Trường hợp không xác định được nơi thường trú cuối cùng thì niêm yết tại nơi tạm trú có
thời hạn cuối cùng của người đó.
● Trường hợp là bất động sản thì việc niêm yết được thực hiện theo quy định tại Khoản
này và tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có bất động sản.
● Sau 15 ngày niêm yết, không có khiếu nại, tố cáo gì thì cơ quan công chứng chứng nhận
văn bản thừa kế.
● Cơ quan công chứng chứng nhận văn bản thừa kế và trả hồ sơ.
Hướng xử lý khi có tranh chấp với các đồng thừa kế
>>>Xem thêm: Thủ tục khởi kiện buộc chia thừa kế của cha mẹ chết để lại
Khi phát sinh tranh chấp về thừa kế, để xác định ai là người được thừa kế, khoản thừa kế và
những vấn đề khác cần khởi kiện ra Tòa án. Theo đó, thủ tục khởi kiện buộc chia phần thừa kế
là nhà đất do con nuôi chết để lại như sau:
Hồ sơ khởi kiện
● Đơn khởi kiện (theo mẫu)
● Di chúc (nếu có)
● Các giấy tờ về quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại tài sản: Giấy khai sinh,
Chứng minh thư nhân dân, giấy chứng nhận kết hôn, sổ hộ khẩu, giấy giao nhận nuôi
con nuôi để xác định diện và hàng thừa kế;
● Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;
● Bản kê khai các di sản;
● Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của
người để lại di sản;
● Các giấy tờ khác: Biên bản giải quyết trong hộ tộc, biên bản giải quyết tại UBND xã,
phường, thị trấn ( nếu có), tờ khai từ chối nhận di sản (Nếu có).

4. Hướng xử lý khi cha mẹ nuôi có tranh chấp với các đồng thừa kế
Mẫu đơn khởi kiện
Mẫu số 23-DS (Ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP ngày 13 tháng 01 năm
2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao)
CỘNG HÒAXÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
……(1)
, ngày….. tháng …… năm…….
ĐƠN KHỞI KIỆN
Kính gửi: Toà án nhân dân (2)
……………………………………
Người khởi kiện: (3)
Địa chỉ: (4)
Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)
Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)
Người bị kiện: (5)
Địa chỉ (6)
:………………………………………………………
Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)
Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)
Người có quyền, lợi ích được bảo vệ (nếu có)(7)
Địa chỉ: (8)
………………………………………………………
Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: …………………(nếu có)
Địa chỉ thư điện tử : …………………………………………(nếu có)
Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có) (9)
Địa chỉ: (10)
………………………………………………………
Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)
Địa chỉ thư điện tử: ..………………………..………………. (nếu có)
Yêu cầu Tòa án giải quyết những vấn đề sau đây:(11)
Người làm chứng (nếu có) (12)

5. Địa chỉ: (13)
………………………………………………………
Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)
Địa chỉ thư điện tử: ……………………………….………… (nếu có).
Danh mục tài liệu, chứng kèm theo đơn khởi kiện gồm có: (14)
1 …………………………………………………………………………
2 …………………………………………………………………………
(Các thông tin khác mà người khởi kiện xét thấy cần thiết cho việc giải quyết vụ án) (15)
Người khởi kiện (16)
Hướng dẫn sử dụng mẫu số 23-DS:
(1) Ghi địa điểm làm đơn khởi kiện (ví dụ: Hà Nội, ngày….. tháng….. năm……).
(2) Ghi tên Toà án có thẩm quyền giải quyết vụ án; nếu là Toà án nhân dân cấp huyện, thì cần
ghi rõ Toà án nhân dân huyện nào thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nào (ví dụ: Toà
án nhân dân huyện A thuộc tỉnh B), nếu là Toà án nhân dân cấp tỉnh, thì ghi rõ Toà án nhân
dân tỉnh (thành phố) nào (ví dụ: Toà án nhân dân tỉnh Hưng Yên) và địa chỉ của Toà án đó.
(3) Nếu người khởi kiện là cá nhân thì ghi họ tên; đối với trường hợp người khởi kiện là người
chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người hạn chế năng lực hành vi dân sự,
người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì ghi họ tên, địa chỉ của người đại diện
hợp pháp của cá nhân đó; nếu người khởi kiện là cơ quan, tổ chức thì ghi tên cơ quan, tổ chức
và ghi họ, tên của người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức khởi kiện đó.
(4) Ghi nơi cư trú tại thời điểm nộp đơn khởi kiện. Nếu người khởi kiện là cá nhân, thì ghi đầy
đủ địa chỉ nơi cư trú (ví dụ: Nguyễn Văn A, cư trú tại thôn B, xã C, huyện M, tỉnh H); nếu người
khởi kiện là cơ quan, tổ chức, thì ghi địa chỉ trụ sở chính của cơ quan, tổ chức đó (ví dụ: Công
ty TNHH Hin Sen có trụ sở: Số 20 phố LTK, quận HK, thành phố H).
(5), (7), (9) và (12) Ghi tương tự như hướng dẫn tại điểm (3).
(6), (8), (10) và (13) Ghi tương tự như hướng dẫn tại điểm (4).
(11) Nêu cụ thể từng vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết.
(14) Ghi rõ tên các tài liệu kèm theo đơn khởi kiện gồm có những tài liệu nào và phải đánh số
thứ tự (ví dụ: các tài liệu kèm theo đơn gồm có: bản sao hợp đồng mua bán nhà, bản sao giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, …).
(15) Ghi những thông tin mà người khởi kiện xét thấy cần thiết cho việc giải quyết vụ án (ví dụ:
Người khởi kiện thông báo cho Toà án biết khi xảy ra tranh chấp một trong các đương sự đã đi
nước ngoài chữa bệnh…).
(16) Nếu người khởi kiện là cá nhân thì phải có chữ ký hoặc điểm chỉ của người khởi kiện đó;
trường hợp người khởi kiện là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự,
người hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì
người đại diện hợp pháp đó phải ký tên điểm chỉ; trường hợp người khởi kiện, người đại diện
hợp pháp không biết chữ, không nhìn được, không tự mình làm đơn khởi kiện, không tự mình
ký tên hoặc điểm chỉ thì người có năng lực hành vi tố tụng dân sự đầy đủ làm chứng, ký xác
nhận vào đơn khởi kiện.
Nếu là cơ quan tổ chức khởi kiện, thì người đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức khởi kiện
ký tên, ghi rõ họ tên, chức vụ của mình và đóng dấu của cơ quan, tổ chức đó. Trường hợp tổ
chức khởi kiện là doanh nghiệp thì việc sử dụng con dấu theo quy định của Luật doanh nghiệp.
Nếu người khởi kiện không biết chữ thì phải có người làm chứng ký xác nhận theo quy định tại
điểm c khoản 2 Điều 189 của Bộ luật tố tụng dân sự.
Thủ tục khởi kiện
Để giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước người khởi kiện cần tiến hành
các thủ tục cần thiết để được Tòa án giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật. Thủ tục
khởi kiện giải quyết tranh chấp như sau:
● Nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án nơi có nhà đất giải quyết trong thời hiệu pháp luật quy
định
● Thẩm phán tiến hành thụ lý vụ án khi hồ sơ hợp lệ, và tiến hành thủ tục cần thiết để

6. chuẩn bị xét xử.
● Xét xử sơ thẩm.
● Xét xử phúc thẩm (nếu có).
Liên hệ
Công ty Luật Long Phan PMT luôn sẵn sàng tiếp nhận các ý kiến của Quý doanh nghiệp để giải
đáp các thắc mắc trong thời gian nhanh nhất có thể. Mọi thông tin của khách hàng luôn được
lắng nghe qua các nguồn sau:
Tư vấn trực tuyến
● Email: pmt@luatlongphan.vn
● Hotline: 1900.63.63.87
● Fanpage: LUẬT LONG PHAN
● Zalo: LONG PHAN PMT LAW FIRM – 0819.700.748
Tư vấn trực tiếp
● Trụ sở công ty: Tầng 14 Tòa nhà HM Tower, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 5,
Quận 3, TP.HCM.
● Văn phòng giao dịch: 277/45 Xô Viết Nghệ Tĩnh, Phường 15, Quận Bình Thạnh, Tp. Hồ
Chí Minh.
Trên đây là những tư vấn của chúng tôi liên quan đến việc hỗ trợ giải thích quyền thừa kế của
cha mẹ nuôi đối với di sản của con nuôi để lại. Nếu có bất kỳ thắc mắc liên quan nào hoặc cần
sự giúp đỡ của TƯ VẤN LUẬT DÂN SỰ, hãy liên hệ qua hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn
cụ thể và chi tiết. Hotline 1900.63.63.87 luôn sẵn sàng lắng nghe những thắc mắc từ quý khách
hàng mọi lúc, mọi nơi, kết nối bạn đến với những tư vấn từ những luật sư giỏi về chuyên môn,
nhiệt tình trong công việc. Xin cảm ơn!
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng
khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui
lòng liên hệ về email: pmt@luatlongphan.vn hoặc info@luatlongphan.vn.
Nguồn: https://luatlongphan.vn/quyen-thua-ke-cua-cha-me-nuoi-doi-voi-di-san-cua-con-nuoi-de-
lai Tác giả: Luật Sư Vũ Viết Năng Ngày đăng: January 25, 2022 at 07:22AM