Bachhuyet (1).ppt

PGS.TS. Vò Sü Kh¶ng
§¹i häc Y Dược H¶i Phßng

HÖ T¹o huyÕt – MiÔn dÞch
Môc tiªu:
1. M« t¶ ®ưîc cÊu t¹o vµ nªu vÞ trÝ cña nang
b¹ch huyÕt.
2. M« t¶ ®ưîc cÊu t¹o vµ liªn hÖ víi chøc n¨ng
cña tuû xương vµ cña tuyÕn øc.
3. M« t¶ đưîc cÊu t¹o vµ nªu chøc n¨ng cña:
b¹ch h¹ch, l¸ch.

- Cã chøc n¨ng b¶o vÖ m«i trường bªn trong c¬
thÓ.
MiÔn dÞch lµ thuËt ng÷ ®Ó chØ ®¸p øng b¶o
vÖ
ĐẠI CƯƠNG
- C¸c c¬ quan t¹o huyÕt vµ c¸c TB cã cïng
chøc n¨ng: lympho bµo, bạch cÇu ®¬n
nh©n cña m¸u, ®¹i thùc bµo cña m« liªn
kÕt, TB Langerhans... t¹o thµnh hÖ miÔn
dÞch

-Tuû xương vµ tuyÕn øc lµ
hai c¬ quan b¹ch huyÕt
trung ương.
S¬ ®å vÒ sù lưu chuyÓn cña lympho
bµo ë c¸c c¬ quan b¹ch huyÕt trung ư¬ng
vµ ngo¹i vi
Tuû xư¬ng
TuyÕn øc
B¹ch h¹ch
L¸ch
Peyer
ĐẠI CƯƠNG
- Thành phần cấu tạo chính là
mô bạch huyết: mô võng và
những tế bào tự do
- Theo mật độ tế bào tự do, mô
bạch huyết có hai loại: mô bạch
huyết thưa và mô bạch huyết
dày đặc tế bào.

1. C¸c tÕ bµo thuéc hÖ t¹o huyÕt
miÔn dÞch
1.1. TÕ bµo vâng
S¬ ®å m« vâng
1. TÕ bµo vâng víi nh÷ng nh¸nh bµo t¬ng
liªn kÕt víi nhau thµnh líi; 2. Sîi vâng.

1. C¸c tÕ bµo thuéc hÖ t¹o huyÕt
miÔn dÞch
1.1. TÕ bµo vâng
- TÕ bµo vâng d¹ng nguyªn bµo sîi: t¹o
ra sîi vâng
- TÕ bµo vâng d¹ng m« bµo: thùc bµo
- TÕ bµo vâng d¹ng xoÌ ngãn: tr×nh
diÖn kh¸ng nguyªn
- TÕ bµo vâng d¹ng nh¸nh: t¹o lưới tÕ
bµo trong c¬ quan t¹o huyÕt.

hÖ T¹o huyÕt – MiÔn dÞch
1.2. Tương bµo.
S¬ ®å siªu cÊu tróc cña t¬ng bµo
1. TiÓu thÓ trung t©m; 2. Bé Golgi;
3. Ti thÓ; 4. H¹t nh©n.
1
2
3
4
6
7
8
9
1
0
11
4
5
3
2
1
S¬ ®å vÒ nh÷ng thµnh phÇn c¬ b¶n cña m« liªn kÕt chÝnh
thøc:
tÕ bµo, sîi vµ chÊt c¨n b¶n (Theo Ham)
1. ChÊt c¨n b¶n; 2. T¬ng bµo; 3. TÕ bµo mì; 4. M¹ch m¸u; 5. TÕ bµo c¬
tr¬n; 6. §¹i thùc bµo; 7. Sîi chun; 8. Sîi collagen; 9. Dìng bµo; 10. Nguyªn

1.2. Tương bµo.
En

1.3. §¹i thùc bµo.
6
7
8
9
1
0
11
4
5
3
2
1
S¬ ®å vÒ nh÷ng thµnh phÇn c¬ b¶n cña m« liªn kÕt chÝnh thøc:
tÕ bµo, sîi vµ chÊt c¨n b¶n (Theo Ham)
1. ChÊt c¨n b¶n; 2. T¬ng bµo; 3. TÕ bµo mì; 4. M¹ch m¸u; 5. TÕ bµo c¬
tr¬n; 6. §¹i thùc bµo; 7. Sîi chun; 8. Sîi collagen; 9. Dìng bµo; 10. Nguyªn
bµo sîi; 11. TÕ bµo néi m« mao m¹ch.
¶nh siªu cÊu tróc ®¹i thùc bµo
trong m« liªn kÕt tha .
Trong bµo t¬ng cã nh÷ng
lysosom (tiªu thÓ) (2) vµ nh÷ng
phagosom (thÓ thùc bµo) (1).
1 2

1.3. §¹i thùc bµo.
En

1.4. Lympho bµo
1.4.1. §Æc ®iÓm h×nh th¸i
-§Æc ®iÓm chung: h×nh cÇu, nh©n lín, chiÕm gÇn
hÕt khèi bµo tương, bµo tương chøa c¸c h¹t ®Æc
hiÖu vµ mét sè bµo quan.

1.4. Lympho bµo
-Dùa vµo ®ưêng kÝnh, ®Æc ®iÓm nh©n vµ tÝnh
chÊt b¾t mµu cña bµo tương, người ta chia
lympho bµo thµnh 3 lo¹i: lympho bµo nhá, lympho
bµo trung b×nh vµ lympho bµo lín.

1.4. Lympho bµo
-Dùa vµo ®ưêng kÝnh, ®Æc ®iÓm nh©n vµ tÝnh
chÊt b¾t mµu cña bµo tương, người ta chia
lympho bµo thµnh 3 lo¹i: lympho bµo nhá, lympho
bµo trung b×nh vµ lympho bµo lín.
•Bằng phương pháp đánh dấu tế bào phát hiện 2 loại
lympho bào nhỏ: lympho B, lympho T và những TB
được biệt hoá từ chúng

-Lympho B: xuÊt ph¸t tõ Bursa (tói) Fabricius cã ë
loµi chim vµ vïng tương đương tói ë ®éng vËt cã x-
ương sèng.
-Lympho T: lo¹i lympho bµo phô thuéc tuyÕn øc
(Thymusdependent cell)

Tuû xương
TÕ bµo nguån
TuyÕn øc C¬ quan tư¬ng
đương tói
Lympho bµo T Lympho bµo B
Kh¸ng
nguyªn
Kh¸ng
nguyªn
§ai
thùc
bµo
Nguyªn bµo T Nguyªn bµo B
TÕ bµo hiÖu øng T
TÕ bµo g©y TÕ bµo tiÕt TÕ bµo hç trî
®éc tÕ bµo lymphokin T
KÝch thÝch
øc chÕ
TÕ bµo ký øc
Tư¬ng bµo
Kh¸ng thÓ
MiÔn dÞch tÕ bµo MiÔn dÞch thÓ dÞch
1.4.2. Quá trình biệt hoá của các lympho bào.

2. Tuû xư¬ng
CÊu t¹o: gåm xoang
m¹ch vµ khoang t¹o
m¸u
2.1. Nh÷ng xoang m¹ch
(cÊu tróc ë xương dµi)
1
3
2
4
2
5
S¬ ®å mÆt c¾t ngang tuû x¬ng dµi
1. X¬ng; 2. §éng m¹ch trung t©m; 3. TÜnh
m¹ch trung t©m; 4. Khoang t¹o m¸u; 5. HÖ
thèng xoang m¹ch.
Nguån m¹ch: §M
dinh dưỡng cho x-
ương vµ lưới mao
m¹ch tõ mµng xư-
¬ng.

2. Tuû xư¬ng
m¹ch vµ xoang t¹o
m¸u
2.1. Nh÷ng xoang m¹ch
CÊu t¹o: Néi m«,
mµng ®¸y vµ TB
ngo¹i m¹c S¬ ®å xoang m¹ch vµ khoang t¹o m¸u ë tuû x¬ng [theo
Weiss].
1. Khoang t¹o m¸u; S. Xoang m¹ch; 2. §¶o hång cÇu ; 3. TÕ
bµo nh©n khæng lå; 4. TÕ bµo ngo¹i m¹c; 5. TÕ bµo néi m«; 6.
TÜnh m¹ch trung t©m; 7. TÕ bµo mì.
Ở tủy xương không có mạch
bạch huyết, nhưng có nhiều
sợi TK thực vật.

2. Tuû xương
m¹ch vµ khoang t¹o
m¸u
2.2. Khoang t¹o m¸u
CÊu t¹o: M« vâng
vµ thµnh phÇn gian
bµo: TB dßng m¸u,
TB mì, ®¹i thùc
bµo…
S¬ ®å xoang m¹ch vµ khoang t¹o m¸u ë tuû x¬ng [theo Weiss].
1. Khoang t¹o m¸u; S. Xoang m¹ch; 2. §¶o hång cÇu ; 3. TÕ bµo
nh©n khæng lå; 4. TÕ bµo ngo¹i m¹c; 5. TÕ bµo néi m«; 6. TÜnh
m¹ch trung t©m; 7. TÕ bµo mì.

(cÊu tróc ë xư¬ng dµi)
M« vâng

Thµnh phÇn gian
bµo

TÕ bµo mì

Çc tÕ bµo dßng m¸u:
1. TÕ bµo nguån t¹o m¸u
giÇu tiÒm n¨ng
2. TÕ bµo nguån t¹o m¸u
®a tiÒm n¨ng
3. TÕ bµo tiÒn th©n
®Þnh hướng dßng
4. TB ®Çu çc dßng vµ
çc TB ë çc giai ®o¹n
ph¸t triÓn ®Ó trưởng
thµnh

2.2. Khoang t¹o m¸u: C¸c TB t¹o m¸u
TB nguån ®a
n¨ng
TBnguån
®Þnh híng
TBnguån
diÞnh híng
TBnguån
®Þnh híng
TBnguån
®Þnh híng
TBnguån
®Þnh híng
TiÒn nguyªn
hc c
Nguyªn hc
a base
Nguyªn hc
®a s¾c
Hång cÇu
a acid
Hång cÇu
líi
Hång cÇu
Nguyªn
lympho bµo
TiÒn lympho
Lympho
Nguyªn tuû bµo
TiÒn tuû bµo
Tuû bµo
trung tÝnh
HËu tuû bµo
trung tÝnh
B¹ch cÇu ®òa trung
tÝnh
B¹ch cÇu trung
tÝnh
Tuû bµo
a acid
Tuû bµo
a base
HËu tuû bµo a
acid
HËu tuû bµo
a base
B¹ch cÇu ®òa a
acid
B¹ch cÇu ®òa a
base
B¹ch cÇu
a acid
B¹ch cÇu
a base
Nguyªn ®¬n bµo
Nguyªn bµo
nh©n khæng lå
TÕ bµo nh©n
khæng lå
B¹ch cÇu ®¬n
nh©n
TiÓu cÇu

C¸c TB t¹o m¸u TiÒn nguyªn
hång cÇu
Nguyªn hång
cÇu a base
Nguyªn hång
cÇu ®a s¾c
Nguyªn hång
cÇu nh©n kÕt
®Æc
Hång cÇu lưíi
Nguyªn tuû bµo
TiÒn tuû
bµo
Tuû bµo trung
tÝnh sím
Tuû bµo ưa
base sím
Tuû bµo ưa
acid sím
Tuû bµo trung
tÝnh muén
Tuû bµo ưa
acid muén
Tuû bµo ưa
base muén
HËu tuû bµo
trung tÝnh
B¹ch cÇu ®òa
trung tÝnh
Hång cÇu B¹ch
cÇu
trung
tÝnh
B¹ch
cÇu ưa
acid
B¹ch
cÇu ưa
base
HËu tuû bµo
a acid

- VÞ trÝ c¸c tÕ bµo
dßng m¸u:
1
2 3
5
4
S¬ ®å ®¶o nguyªn hång cÇu (A) vµ mÉu tiÓu cÇu (tÕ bµo
nh©n khæng lå) (B) ë tuû x¬ng [1].
1. Nguyªn hång cÇu; 2. §¹i thùc bµo; 3. MÉu tiÓu cÇu; 4.
TiÓu cÇu; 5. TÕ bµo néi m« mao m¹ch.
A
B
Nguyªn Hång cÇu:
§¶o nguyªn HC
MÉu tiÓu cÇu
§¹i thùc bµo
TB dßng b¹ch
cÇu h¹t

3. TuyÕn øc
3.1. CÊu t¹o.
Mçi tiÓu thuú cã vïng
ngo¹i vi sÉm mµu lµ
vïng vá vµ vïng trung
t©m s¸ng mµu lµ vïng
tuû
TuyÕn øc (mét phÇn mÆt c¾t) cña mét trÎ em 7
th¸ng tuæi
1. Xem h×nh 6-9; 2. Vïng tuû; 3. TiÓu thÓ
Hassall;
4. V¸ch gian tiÓu thuú; 5. Vïng tuû; 6. TÜnh m¹ch;
7. TiÓu thuú tuyÕn øc.
1
2
3
4
5
6
7

3.1.1. Vïng vá
-TÕ bµo tuyÕn øc
(Lympho T vµ c¸c TB ë
møc biÖt ho¸ kh¸c nhau
cña lympho T) tËp trung
dµy ®Æc.
-§¹i thùc bµo
-TÕ bµo vâng - biÓu m«
- TB néi m«
(Hµng rµo m¸u-tuyÕn
øc)
S¬ ®å cÊu t¹o vïng vá tuyÕn øc
1. Vá x¬; 2. V¸ch ng¨n; 3. §¹i thùc bµo;
4. Lympho bµo (tÕ bµo tuyÕn øc); 5. TÕ bµo vâng-
biÓu m«;
6. ThÓ liªn kÕt.

3.1.2. Vïng tuû.
-TÕ bµo tuyÕn øc cã
mËt ®é thưa h¬n vïng
vá.
-HiÕm ®¹i thùc bµo,
cã mét Ýt b¹ch cÇu
h¹t.
-Kh«ng cã hµng rµo
m¸u-tuyÕn øc.
-TiÓu thÓ Hassall.
S¬ ®å cÊu t¹o vïng vá tuyÕn øc
1. Vá x¬; 2. V¸ch ng¨n; 3. §¹i thùc bµo;
4. Lympho bµo (tÕ bµo tuyÕn øc); 5. TÕ bµo vâng-
biÓu m«;
6. ThÓ liªn kÕt.

Vïng tuû tuyÕn øc
1. V¸ch gian tiÓu thuú; 2. Tuû bµo; 3. TÕ
bµo tuyÕn øc; 4. Nh©n tÕ bµo vâng-biÓu
m«; 5. B¹ch cÇu cã h¹t; 6. TiÓu tÜnh m¹ch
gi÷a vïng vá vµ vïng tuû; 7. TÕ bµo vâng-
biÓu m« ë vïng tuû; 8. TiÓu thÓ Hassall.
TiÓu thÓ Hassall
1. Lympho bµo; 2. TiÓu thÓ Hassall
(nh÷ng tÕ bµo vâng-biÓu m« dÑt xÕp
®ång t©m); 3. TÕ bµo vâng-biÓu m«
ë vïng tuû.

Tuyến ức
vïng tuû Vïng vá
1. Vá x¬; 2. Vïng vá; 3. Vïng tuû; 4. TiÓu thÓ Hassall.
1
2
3
4

Vùng tuỷ tuyến ức
1. TiÓu thÓ Hassall; 2. TÕ bµo sao (tÕ bµo vâng – biÓu m«); 3.TÕ bµo tuyÕn
øc.
1
2
3

4. Nang b¹ch huyÕt -
Trung t©m sinh s¶n cña
m« b¹ch huyÕt.
-Cã h×nh cÇu hoÆc
trøng.
-Cùc dµy ®Æc TB sÉm
mµu gäi lµ vïng tèi, cùc kia
nh¹t mµu lµ vïng s¸ng.
-Bao quanh lµ líp lympho
bµo nhá (Cùc s¸ng tËp
trung thµnh h×nh mò hay
h×nh lưỡi liÒm).
Trung t©m sinh s¶n trong vïng
vá cña b¹ch h¹ch
1. Mò (lìi liÒm); 2. Vïng s¸ng;
3. Vïng tèi.
1
2
3

Nang bạch huyết
1. Nang b¹ch huyÕt (trung t©m sinh
s¶n): a. Vïng s¸ng; b. Vïng tèi;
2. Líp ®Öm cña tÇng niªm m¹c ruét
thõa;
3. TuyÕn Lieberkuhn;
1
2 3
a b

5. H¹ch b¹ch huyÕt
5.1. CÊu t¹o.
5.1.1. M« chèng
®ì.
-Vá x¬.
-V¸ch x¬.
-D©y x¬. S¬ ®å cÊu t¹o b¹ch h¹ch
1. Trung t©m sinh s¶n; 2. Líp n«ng vïng vá; 3. Líp s©u vïng vá;
4. D©y tuû; 5. Xoang tuû; 6. B¹ch huyÕt qu¶n ®i; 7. B¹ch huyÕt
qu¶n ®Õn;
8. TiÓu tÜnh m¹ch sau mao m¹ch; 9. Xoang trung gian; 10. Xoang
díi vá; 11. V¸ch x¬; 12. Vá x¬; 13. TÜnh m¹ch; 14. §éng m¹ch.
Vïng cËn vá b¹ch h¹ch
1. B¹ch huyÕt qu¶n ®Õn; 2. V¸ch x¬; 3. Xoang díi vá;
4. Trung t©m sinh s¶n; 5. Vïng cËn vá (phô thuéc
tuyÕn øc);
6. Xoang tuû; 7. D©y x¬; 8. Xoang trung gian;
9. D©y tñy; 10. Vá x¬; 11. B¹ch huyÕt qu¶n ®i.

5. H¹ch b¹ch huyÕt
5.1. CÊu t¹o.
5.1.2. Xoang b¹ch
huyÕt.
-Xoang dưới vá.
-Xoang trung gian.
-Xoang tuû. S¬ ®å cÊu t¹o b¹ch h¹ch
1. Trung t©m sinh s¶n; 2. Líp n«ng vïng vá; 3. Líp s©u vïng vá;
4. D©y tuû; 5. Xoang tuû; 6. B¹ch huyÕt qu¶n ®i; 7. B¹ch huyÕt
qu¶n ®Õn;
8. TiÓu tÜnh m¹ch sau mao m¹ch; 9. Xoang trung gian; 10. Xoang
díi vá; 11. V¸ch x¬; 12. Vá x¬; 13. TÜnh m¹ch; 14. §éng m¹ch.

5.1.3. M« b¹ch huyÕt
trong h¹ch.
Vïng vá: Gåm c¸c trung
t©m sinh s¶n vµ m« b¹ch
huyÕt ph©n t¸n
Vïng vá b¹ch h¹ch
1. Lympho bµo nhá; 2. TÕ bµo vâng; 3. V¸ch x¬; 4.
Xoang díi vá; 5. §éng m¹ch; 6. B¹ch huyÕt qu¶n
®Õn; 7. M¹ch m¸u; 8. Vá x¬; 9. Xoang trung gian;
10. Trung t©m sinh s¶n.

trong h¹ch.
Vïng vá.
Vïng cËn vá.
Vïng cËn vá b¹ch h¹ch
1. B¹ch huyÕt qu¶n ®Õn; 2. V¸ch x¬; 3. Xoang díi vá;
4. Trung t©m sinh s¶n; 5. Vïng cËn vá (phô thuéc
tuyÕn øc);
6. Xoang tuû; 7. D©y x¬; 8. Xoang trung gian;
9. D©y tñy; 10. Vá x¬; 11. B¹ch huyÕt qu¶n ®i.

Vïng tuû b¹ch h¹ch
1. Xoang tuû; 2. D©y x¬; 3. D©y tuû; 4. TiÓu ®éng
m¹ch;
5. TÜnh m¹ch.
trong h¹ch.
Vïng vá.
Vïng cËn vá.
Vïng tuû: §¹i diÖn lµ c¸c
d©y tuû (d©y nang)

A. Vïng vá; B. vïng tuû.
1. Vá x¬; 2. V¸ch x¬;
3. Xoang díi vá x¬;
5. D©y tuû; 6. D©y x¬; 7. Xoang tuû.
Hạch bạch huyết
5
5
6
6
7
7
b
1
2
3
4
a
b
a
4

A. Vïng vá; B. vïng tuû.
1. Vá x¬; 2. V¸ch x¬;
3. Xoang dướii vá;
4. Xoang trung gian;
6. D©y x¬ vµ m¹ch m¸u;
7. Xoang tuû; 8. D©y tuû;
8
8 6
6
7
7
b
1
2
4
5
a
b
a 3
a
b
4

6
7
7
3
3
1. Vỏ xơ; 2. Vách xơ; 3. Dây xơ; 4. Xoang dưới vỏ;
5. Hang bạch huyết; 6. Nang bạch huyết; 7.Dây tuỷ.
1
2
3
4
5
6
7

6. L¸ch.
6.1. CÊu t¹o.
6.1.1. Thµnh phÇn
chèng ®ì.
MÆt c¾t qua l¸ch
1. Vá x¬; 2. BÌ x¬; 3. Tuû ®á;
4. TiÓu ®éng m¹ch bót l«ng
5. Tuû tr¾ng (tiÓu thÓ Malpighi);
6. TÜnh m¹ch bÌ x¬.
1
2
3
4
5
6
-Vỏ xơ
-Bè xơ

ChÊt l¸ch
1.Xoang tÜnh m¹ch; 2. D©y Billroth;
3. TiÓu thÓ Malpighi;
4. §éng m¹ch trung t©m; 5. BÌ x¬.
6.1.2. Tuû tr¾ng.
S¬ ®å tuÇn hoµn m¸u trong l¸ch [theo Greep Ro, Weiss
L].
1. §éng m¹ch trong bÌ x¬; 2. §éng m¹ch trung t©m;
3. TiÓu ®éng m¹ch bót l«ng; 4. §éng m¹ch trong tuû ®á;
5. TiÓu tÜnh m¹ch trong tuû ®á; 6. TÜnh m¹ch trong bÌ x¬;
7. Mao m¹ch cã vá bäc; 8. Xoang tÜnh m¹ch;
9. Mao m¹ch tËn; A. TuÇn hoµn më; B. TuÇn hoµn kÝn.
9

ChÊt l¸ch
1.Xoang tÜnh m¹ch; 2. D©y Billroth;
4. §éng m¹ch trung t©m; 5. BÌ x¬.
6.1.3. Tuû ®á.
- Xoang tÜnh
m¹ch
-D©y Billroth

6.1.3. Tuû ®á.
- Xoang tÜnh m¹ch
-D©y Billroth
S¬ ®å cÊu t¹o tuû ®á cña l¸ch
1. Xoang tÜnh m¹ch (tuÇn hoµn më); 2. D©y Billroth;
3. Xoang tÜnh m¹ch (tuÇn hoµn kÝn).

6.2. TuÇn hoµn trong l¸ch
-TuÇn hoµn kÝn.
-TuÇn hoµn hë.
9

6.3. Chøc n¨ng:
-T¹o m¸u.
-B¶o vÖ.
-Tiªu huû hång cÇu
giµ.
-Dù tr÷ m¸u.

7. Vßng b¹ch
huyÕt quanh
häng (vßng
Waldeyer) -
nh÷ng h¹nh
nh©n.
-H¹nh nh©n lưỡi.
-H¹nh nh©n khÈu
c¸i.
-H¹nh nh©n
häng.
Nang b¹ch huyÕt thuéc h¹nh
nh©n lưỡi H¹nh nh©n khÈu c¸i
4

Bachhuyet (1).ppt

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Bachhuyet (1).ppt

Similar to Bachhuyet (1).ppt (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Bachhuyet (1).ppt