Kolokium Siswazah dan Prasiswazah Pengajian Arab dan Tamadun Islam (e-KOSPATI 3.0) 2021 7-9 Julai 2021; SlideShare.net & Channel YouTube Pembentang: Norshafika Muhammad Shahril, Ermy Azziaty Rozali & Ezad Azraai Jamsari* *Pengarang Koresponden Anjuran: 1. Program Pengajian Arab dan Tamadun Islam (PPATI), FPI, UKM 2. Pusat Kajian Bahasa Arab dan Tamadun Islam (ArabIC), FPI, UKM 3. Duta Pembelajaran Aktif @PPATI-ArabIC, FPI, UKM 4. Kluster Peradaban dan Kepelbagaian Budaya, FPI, UKM

1. KOLOKIUM SISWAZAH DAN PRASISWAZAH
PENGAJIAN ARAB DAN TAMADUN ISLAM
e-KOSPATI 3.0 (2021)
NORSHAFIKA MUHAMMAD SHAHRIL
Program Pengajian Arab dan Tamadun Islam
Fakulti Pengajian Islam, UKM
EZAD AZRAAI
JAMSARI
Pusat Kajian Bahasa Arab dan Tamadun Islam
Fakulti Pengajian Islam, UKM
SEJARAH WILAYAH BALKAN
PRA-ISLAM
PROF. MADYA DR.
ERMY AZZIATY ROZALI
Pusat Kajian Bahasa Arab dan Tamadun Islam
Fakulti Pengajian Islam, UKM

2. OBJEKTIF KAJIAN:
1. ASAL USUL WILAYAH BALKAN
2. CIRI UTAMA KEGIATAN EKONOMI MASYARAKAT BALKAN
3. ASPEK GEOGRAFI DAN WILAYAH DI BALKAN
ALBANIA BOSNIA-
HERZEGOVINA
BULGARIA
CROATIA
GREECE
MACEDONIA
SERBIA
MONTENEGRO
KOSOVO
1

3. 2

4. C.S.Gray &
G.Sloan
(1999)
• Semenanjung Balkan (Balkan Peninsula), berada dalam lingkungan kawasan geografi di Eropah
tenggara - bentuk geopolitik dan sejarah.
• Asal kedudukan Semenanjung Balkan - bersempadan dengan Laut Adriatik di barat laut, Laut
Ionia di barat daya, Laut Aegea di selatan, serta bahagian Selat Turki di timur, dan Laut Hitam di
timur laut.
Olga M.
Tomic
(2006)
• Seorang ahli geografi ‘Jerman August Zeune’ pada tahun 1808 :
• Sistem pergunungan yang dominan di Eropah Tenggara bagi kerajaan Romania pada abad ke-19M
Donna A. B
(2007)
• Bahasa Turki yang bermaksud gunung.
• Zaman klasik Haimos (Haemus) terletak di selatan Sungai Danuve (Bulgaria).
Ilustrasi Jerman August Zeune
3

5. 1. Komunikasi, bahasa dan
tulisan dalam bentuk
informasi Minos.
2. Peradaban budaya di
Mycena yang terletak di
Semenanjung Peloponesos
(1200 sebelum Masihi).
3. Peradaban Hellas – bermula
900 sebelum Masihi.
Asal usul bangsa Balkan :
 Zaman Yunani kuno klasik sebelum Masihi yang
menggunakan bahasa Indo-Eropah.
Kemunculan awal Yunani Kuno – awal abad 3000
sebelum Masihi.
Peradaban Yunani ketika zaman Kuno gabungan dari
kebudayaan bangsa: Mycena, Kreta dan Hellas.
Terdapat tiga bangsa besar semasa Yunani Kuno =
1. Bangsa Doria, di Peloponesos (ibu kotadi Sparta).
2. Bangsa Ionia, di Attica (ibu kota di Delphi).
3. Bangsa Aeoliadi di Yunani (ibu kota di Olimpia).
):
4

6. Ilustrasi
5

7. 1. Di kawasan Adriatik - pantai
Mediterranean dan Aegea.
2. Kebanyakkan etnik di kawasan
pergunungan
3. Janis tanaman: zaitun, anggur, buah
ara, lemon .
• Kawasan dataran – di Danubian dan
sungai Sava.
Penternakan di kawasan
tinggi :
- Kambing
- Babu
- Lembu
- Domba
1. Peningkatan 25 juta - 30 juta pada
akhir abad sebelum Masihi.
• Molodova- pengeluaran seramik dan
alat gangsa
• 2. Bukti:
• PASU KRATER dijumpai di Melo Greece
(730 hingga 690 SM).
• FIBULA GANGSA di Boeotia, Yunani
(abad ke-7 SM).
PERTANIAN
PENTERNAKAN PERDAGANGAN
‘Kapal Berhias Tokoh Merah’
dari Classical Greece.
Fibula Gangsa
Pasu Krater
6

8. 7

9. • Keluasan 276,700 batu persegi (716,650 kilometer persegi) .
• Akhir abad ke-13M: peningkatan 7000,000 kilometer persegi bersamaan - penduduk
berjumlah 55 juta orang.
• Terdapat gunung-ganang yang hampir menutupi 70% daripada wilayah tersebut.
• Tiga pergunungan utama :
 Gunung Alps di pesisir Laut Adriatik.
 Gunung Pindus yang terletak di Bulgaria, utara Greece dan selatan Albania.
 Gunung berskala kecil seperti pergunungan Rila, Pirin dan Rhodope.
Gunung
Pindus,Greece
Banjaran
Alps
8

10. 1.ALBANIA
• Terletak di sebelah barat iaitu di sepanjang Laut Adriatik.
• Keluasan 11,097 persegi persegi (28,489 kilometer persegi)
 Zon 1 ialah dataran pantai utara dan tengah.
 Zon 2 ialah kawasan pedalaman dan bahagian selatan pesisir pantai meliputi (Albania Alps).
• Ibu negara penduduk Albania terletak di Tiranë.
• Dalam bidang geografi - kawasan bermusim atau beriklim sederhana sejuk .
• Menjalankan tanaman bijiran dan beberapa jenis pertanian dan sumber mineral Penduduk orang Illyria
yang bukan berketurunan Turki, atau Slav, yang tiba di Balkan sekitar 2000 SM.
Peta terkini
negara Albania
9

11. 2.BOSNIA-
HERZEGOVINA
3.BULGARIA
• Asal perkataan dari hidronim sungai Bosna
yang melalui kawasan tengah Bosnia.
• Menurut ahli filologi Anton Mayer, nama
Bosnia berasal dari Illyrian "Bass-an-as“
(air yang mengalir).
• Ibu negara di Sarajevo sejak 1992- 1995.
• Jumlah penduduk 4.6 juta.
• Keluasan 19,776 batu persegi (51,233
kilometer persegi)
• Berhampiran banjaran Alps iaitu
ketinggian lebih dari 6,550 kaki (2,000
meter).
• Asal perkataan dari suku kaumTurki awal sejak
abad ke-4M.
• Iaitu perkataan Proto-Turkic bulģha=
(mencampur/goncang/kacau).
• Perkataan bulgak (pemberontakan, kekacauan).
• Keluasan 42,855 batu persegi (110,994
kilometer persegi).
• Jumlah penduduk 8.8 juta.
• Ibu kota terletak dikota Sofia.
1. Penempatan rakyat di UTARA -di Sungai Danube.
2. Penempatan di TIMUR LAUT- dataran
Dobrudzhan.
3. Penempatan di SELATAN -pergunungan Rhodope.
10

12. 4.CROATIA
5.KOSOVO
• Perkataan asal dari abad pertengahan Latin
Croātia iaitu berasal dari Parsi Lama.
• Puncak di pergunungan melebihi ketinggian
4,950 kaki (1,500 meters).
• Kawasan Crotia dihuni oleh 4.7 juta
penduduk yang tinggi di 21,824 batu persegi
(56,538 kilometer persegi).
• Monumen: Croatorum disebutkan sebagai
gereja yang terdapat di Bijaći sekitar akhir
abad ke-8 atau awal abad ke-9M.
• Perkataan asal bahasa Albania sebagai Kosova
bermaksud “tidak terbatas“.
• Republik Kosovo - sebuah negara yang
mengisytiharkan kemerdekaan sendiri dan
menerima pengiktirafan sesetengah negara.
• Bandaraya dan ibu kota Kosovo ialah Pristina.
• Rakyat berbangsa Dardani.
11

13. 7.MACEDONIA
6.
MONTENEGRO
• Perkataan asal bahasa Venezia "monte negro" dan
“Crna Gora” yang bermaksud "gunung hitam" merujuk
bukit-bukau Alp Dinari.
• Podgorica, ibu kota dan bandar terbesar.
• Keluasan meliputi 10.4% wilayah Montenegro seluas
13,812 kilometer persegi (5 333 batu persegi).
• 30% dari jumlah penduduknya.
• Awal Zaman Pertengahan, tiga kerajaan terletak di
wilayah Montenegro moden:
1. Duklja
2. Travuni
3. Rascia.
• Penubuhan Republik Sosialis Makedonia
menerusi dalam gabungan Yugoslavia selepas
Perang Dunia Kedua.
• Keluasan 9 778 persegi mil (24,333 kilometer
persegi) wilayah .
• Mempunyai populasi 2.2 juta penduduk.
• Ibu kota Macedonia terletak di Skopje.
12

14. 8.
GREECE
9.
SERBIA
• Perkataan asal Bahasa Latin “Graecia” dan
“Graecus”, dari nama “Graeci” yang
merupakan antara suku Yunani kuno pertama.
• Gabungan kepulauan Aegean dan Crete yang
merangkumi 50,962 batu persegi (131,990
kilometer persegi).
• Kapisiti jumlah 10 juta penduduk.
• Ibu kota Greece terletak di Athens yang
merupakan kota tertua dibandar.
• Pergunungan Pindos –tertinggi.
• Nama Serbia berasal daripada karya-karya
Tacitus, Plinius, dan Ptolemy pada abad ke-1
dan ke-2M mengenai sekumpulan penduduk
yang tinggal di bahagian utara Kaukasia.
• Ibu negaranya ialah Belgrade.
• Puncak Gunung Midzor ialah puncak tertinggi
di Serbia Timur pada 2,156 meter tingginya.
• Mempunyai 4 iklim berbeza kerana kedudukan
di pertengahan Selatan Adriatik.
13

15. KESIMPULAN
 Kemajuan Balkan sebelum kedatangan Islam masih ditahap lemah dan
rendah - kekurangan pentadbiran berlaku disetiap wilayah.
 Kesannya :
1. Tiada pendedahan dan hubungan luar dari masyarakat
2. Membantut proses perkembangan yang lebih efisien dan moden di kawasan
Balkan.
 Futuhat Islamiyyah yang dilakukan oleh kerajaan Uthmaniyyah dalam
menguasai wilayah Balkan sememangnya memberi kesan besar kepada
wilayah Balkan dalam pelbagai aspek.
14