This ppt can be used in teaching Grade7 particularly in the Age of imperialism. Hope this can help despite the non-use of animation in slideshare which hides other texts or images.
8. 8 PORTUGALIMPERYALISMO SA CHINA
• Unang Digmaang Opyo 1839 Treaty of Nanking + 5 daungan
• Ikalawang Digmaang Opyo 1856-Treaty of Tianjin +11 daungan, protektahan ang mga
misyonaryo, diplomatikong representatibo + extrateritoriality
Ang Industrialization ay nag-umpisa sa 1750s to 1850s.
Industriyalisasyon: ito ang pagbabago ng proseso kung saan ang dating ekonomiyang agricultural ay nagiging ekonomiyang nagmamanupakura, dito na pumapasok ang paggamit ng makinarya kaysa pawing kamay lamang sa paglikha ng produkto ng mas mabilis at mas marami.
Ang mga hilaw na sangkap tulad na gagamitin sa industriyalisasyon gaya ng langis, kape, asukal at goma na kailangan sa paglikha ng produkto ay halos kaunti o wala sa mga bansang nauunang nag-iindustrialized kaya kinakailanagng ang mga sangkap na ito ay kukunin sa mga kolonya. Isa itng naging dahilan ng patuloy na pagsailalim ng mga Kanlurang bansa sa mga kolonya. Nagkakaroon kasi ng labanan sa kayamanan at kapangarihan ang mga Kanluraning bansa, ng pagpapayaman. Hindi na merkantilismo ang basehan ng ekonomiyang pangkaunlaran, hinid na lamang pagkuha ng ginto mula sa mga konlonya kundi ang paggawa ng kayaman ang magpapayaman sa isang bansa. Paano ito isasagawa? Sa pamamagitan ng susunod ang…
Sa pamamagitan ng pamumuhunan o investment, gagamit ka ng pera mo upang pondohan ang mga malalwak na plantasyon pagkat alam mo na babalik sa iyo ang tubo mo ng doble o higit pa. Kaya ang nagyari, pinonduhan ng mga bansang Kanluranin ang mga pagpapatanim ng mga kape, asukal, bulak, tsaa, tabako at goma at pagmimina upang makalikom ng mapagkakakitaan o tubo.
Halimbawa, sa Sumatra, Indonesia nagkaroon ng puspusang rubber plantation.
Coffee
Sinasaad nito na ang mga kabihasnang kanluranin ay nakahihigit sa mga kabisnang Asyano. Mas matalino, mas bihasa samantalang ang mga Asyano ay barbariko at walang alam. Ang bburden nga sa Filipino ay pasan, tungkulin daw nilang tayo ay iulat sa enlightenment o pagkamulat o pagkatuto.
Isa itong ginamit na paangangatwiran sa kanilang pananakop. Ngunit makatarungan ba ito?
Rudyard Kipling ng England
Kaya maraming pari, guro, manggagamot ang pindala at tagapangasiwa.
Ang pinuno ng English East India Company ang naghahari na itinalaga ng pamahalaan ng England.
*Rebelyong Sepoy: Pag-aalsa ng mga sundalong Indian under English, ang dahilan, ang bagong cartridge ng baril ay nilangisan ng mantika ng hayop. E Bawal ang baka sa mga Hindu dahil bawal nilang katayin ang mga ito dahil naniniwala silang sagrado ang mga ito, parang itong isang ina na nagkakaloob ng maraming bagay gaya ng gatas at kagamitang pang-araro. At sa mga Muslim dahil bawal sila sa baboy. Isa pa ay ang umiigting na racism o pag-uuri ng tao dahil sa kanilang lahi. Halimbawa kahit marami ka ng napatunayan hindi pa rin ttas ang ranggo mo sa mga English officers.
Pinatay ngayon ng mga Sepoy ang kanilang mga nakaktaas na opisyal na mga Briton at kinuha and Delhi. Di naglaon natalo din sila dahil sa kulang ang suporta. Ginamit ngayon ang pag-aalsa ng mga Sepoy upang tapusin ang paghahri ng East India Company at mga namumunong Hindu at pagtalaga ng Viceroy ng hari ng Britain, na namamahala sa ngalan ng monarkiya.
Ang Burma sa kasalukuyan ay ang Myanmar. At ito ay mahalaga sa mga Briton dahil sa ito ang nagiging tagaprotekta ng Silangang bahagi ng India.
Nilusob ang mga kampo ng English ngunit natalo.
Digmaang Anglo-Burmese. Ito ang paglusob ng estado.
Treaty of Yandabo-ibinigay nag Arakan at Tenissirim sa England, pagbabayad pinsala at tangagapin ang isang British resident sa palasyo ng hari.
Nagkaroon pa ng 2 pang digmaang Anglo-Burmese kung saan natalo pa rin ang mga Burmese.
Sila na ay tuluyang napasailalaim sa kapangyarihan ng mga Briton. Ang British Resident, sila ang representative ng hari ng England. Mayroon ding mga naging advisers ang mga Burmese na namumuno at dapat nilang sundin ang kautusan ng monarkiya sa England.
Bakit ito nasakop? Ayaw kasing makipagkalakal ng Dutch upang makontrol nila ang monopoly ng klakalan ang mga English sa Indonesia kaya ang ginawa, nagtatag ng isang daungan sa Malacca dahil sa lokasyon nito. Ito ay madaling ipagtanggol.
Penang, Malacca at Singapore na tinawag na straits settlement na naging sapat na para sa mga Briton ang pakikilahok sa kalakalan kaya nagpatayo ng himpilan sa mga daungan ng Straits of Malacca. Dito ang naging sentro ng kalkalan sa Timog Silangang Asya. At dahil maaring sakupin ang mga lugar na ito, nagkaroon ng kasunduan ang mga Briton at mga namumuno sa mga lugar na ito.
Resident System: May tungkulin ang mga namumuno sa mga estad ng Straits of Malacca at mga residents na Briton na dapat tuparin. Para sa mga pinuno ng estado, kailangang tuparin ng mga sultan ang pagtanggap sa mga residnets at sundin ang mga payo ng mga residents maliban sa relihiyon at paniniwala, kpapalit nito ang proteksyon ng mga Sultan mula sa mga residents.
Sa pamumuno ng Manchu dynasty, mahigpit ang Tsina sa kalakalan. Pabago-bago at mataas na buwis at hindi pwedeng makipagsalamuha ang mga Briton sa mga Tsino. Nais ng Briton na kumita, kapitalismo nga, nais nilang mas maring ipagbili kaysa mabili sa Tsina ngunit walang maipantapat sa seda at porselana, sai nga ng Tsina nasa kanila na ang lahat at hinid nila kailnagang makipagkalakalan. Ang nangyari ngayon, nag-isip ang Briton ng panttapat at ito ang? Opyo.
Tinangkilik ito ng mga Tsino, ang nangyari pa nga, ibebenta mo lahat para lang masustentuhanmo ang adiksyon mo ng opyo kaya mas marami ng nakukuhang kita ang Briton dahil sa malkas na bentahe ng opyo. Ayaw ito ng mga namamahala sa Tsina dahil sa masama nitong epekto kaya sinira ang barko ng opyo na ibebenta sa China. Nagkaroon ngayon ng 3 years na Unang Digmamang Opyo noong 1839 ngunit natalo din sila dahil wala silang hukbong pandagat.
Treaty of Nanking: give Hongkong at nagbigay ng 5 daungan, magbayad ng danyos at katamtamang pagbubuwis sa pangangalakal.
2nd Opium War
Dahilan: pagpigil ng barko ng mga opyo. Sumama ang mga Pranses dahil sa poot ng mga Tsino sa mga misyonaryong Pranses.
Anong ginawa ng mga Briton at Pranses? Pinaalis ang emperor at pinagsusunog ang mga palsyo.
Ginawang legal ang opium.
extraterritoriality…Ang mga criminal na English ay hindi saklaw ng batas ng Tsina. Hal.
Sphere of Influence: Dahil sa pagkatalo sa opium wars nawawala na ang kapangyarihan sa kamay ng Tsino.
French ang Indochina
Burma kinuha ng British
Sino-Jpanese war kuha Korea, Formosa at Pescadores karapatan dito ng Tsina.
Pagpapalaganap dito ng kanilang ipluwnsyang pang-ekonomiya na may concession o karapatn sa lupaing saklaw. With extraterritoriality. , magtayo ng tren, minahan at pabrika at bawal ang makipagkalakalan sa mga ito.
Agawan nakabahala sa US. Ang solusyon ay ang pantay na open door policy o pantay na pakikipagkalakalan.
Hindi nila ito direktang sinakop kundi pinanatili nilang namumuno pa rin ang mga katutubong mamumuno basta ang lahat ng pampalasa ay sa mga Dutch mapupunta.
Culture System/cultivativation system: produksyon ng mga pananim na ibebenta sa pandaigdigang merkado. 66 araw pagtatanim para sa panluwas na produktong gaya ng asukal at kape, tsaa, sili, bulak, palm oils atbp.