Takaful Malaysia - Perbankan Islam

1. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
TAKAFUL
CHECKLIST
1. PENGENALAN
1.1. DEFINISI
1.2. KONSEP & FALSAFAH
1.3. PRINSIP TAKAFUL
2. JENIS PERNIAGAAN TAKAFUL
2.1. TAKAFUL AM
2.2. TAKAFUL KELUARGA
3. KONSEP PENAMAAN
3.1. SYARIAH
3.2. IFSA 2013
3.3. KES YANG DIPUTUSKAN DI MAHKAMAH
4. PERBEZAAN TAKAFUL & INSURANS KONVENSIONAL

2. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
1
1. PENGENALAN
1.1. DEFINISI
Bahasa arab
Kafala – Saling menjamin  Pakatan yang melibatkan sekurang-kurangnya antara 2 pihak
yang sama-sama bersetuju untuk menjamin 1 sama lain sekiranya berlaku
kehilangan/kerugian akibat ditimpa bencana
Akta Perkhidmatan Kewangan Islam 2013 (IFSA)
Suatu pengaturan yang berdasarkan saling membantu di mana peserta Takaful bersetuju
untuk menyumbang kepada kumpulan wang bersama yang memberi manfaat kewangan
bersama yang boleh dibayar kepada peserta Takaful/waris mereka apabila berlaku keadaan-
keadaan yang telah dipersetujui terlebih dahulu
1.2. KONSEP & FALSAFAH
- Pada dasarnya sistem takaful berasaskan: saling kerjasama, bertanggungjawab, jaminan,
perlindungan & membantu dalam kalangan peserta
- Sama seperti adat kebiasaan suku bangsa Arab (amalan al-aqilah) sebelum kedatangan
Islam  dibenarkan oleh Rasulullah SAW  dijadikan mandatori semasa zaman Khalifah
Saidina Umar Al Khatab RA
- Amalan al-aqilah: Seorang pembunuh dikehendaki membayar wang darah (diyat) sebagai
pampasan kepada keluarga si mati
ASAS
I. Asas Kerjasama
- Takaful berasaskan konsep ta’awun – saling membantu
- Peserta skim takaful bersetuju untuk membantu 1 sama lain dalam bentuk kewangan
untuk perkara keperluan yang khusus
- Disumbangkan/didermakan kepada 1 kumpulan wang umum
- Autoriti:

3. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
2
“... Bekerjasamalah kamu dalam kebaikan & ketakwaan, tetapi jangan kamu
membantu sama lain dalam dosa & permusuhan” – Surah Al Maidah: 2
Hadis Nabi Muhammad SAW:
“Allah akan sentiasa membantu hamba-Nya selagi dia membantu orang lain”
– Riwayat Ahmad dan Abu Daud
II. Asas Tanggungjawab
- Para peserta bersetuju untuk memberi pampasan sekiranya berlaku musibah
“Ibarat hubungan dan perasaan orang-orang yang beriman, antara satu sama lain,
adalah seperti jasad, apabila salah satu daripada bahagian-bahagian yang ditimpa
kesakitan, maka seluruh jasad akan merasainya”
– Riwayat Bukhari dan Muslim
III. Asas Saling Melindungi
- Para peserta bersetuju untuk saling bertanggungjawab/berkongsi tanggungjawab
“Demi hayatku yang berada dalam kekuasaan Allah, tiada siapa akan masuk Syurga
jika beliau tidak melindungi jirannya yang berada dalam kesusahan”
– Riwayat Ahmad
1.3. PRINSIP TAKAFUL
- Kontrak takaful tertakluk kepada prinsip-prinsip khusus undang-undang yang
termaktub dalam kontrak
- Kontrak takaful menyepadukan prinsip-prinsip normal insurans ke dalam amalan
Takaful berdasarkan konsep fiqh al-asl fi al-ashya ‘al-ibahah (semua perkara adalah
dibenarkan melainkan jika ditetapkan sebaliknya)

4. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
3
A. KEPENTINGAN BOLEH TAKAFUL (LINDUNG)
- Manfaat/faedah seseorang terhadap sesuatu objek/orang yang dilindungi
- Wujud apabila terdapat hubungan antara peserta dengan sesuatu benda,
kebiasaannya timbul dalam situasi berikut:-
HUBUNGAN DESKRIPSI
Pemilikan harta benda
Pemilik harta benda akan rugi daripada
segi kewangan jika harta benda mereka
rosak/musnah
PRINSIP
ASAS
TAKAFUL
KEPENTINGAN
BOLEH
TAKAFUL
(LINDUNG)
KEWAJIPAN
PENUH
PERCAYA
MUTLAK
PRINSIP
IDEMNITI
PRINSIP
SUBROGASI
PRINSIP
SUMBANGAN
SEBAB
TERHAMPIR
TABARRU'
(DERMA)

5. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
4
Potensi liabiliti undang-undang
Wujud apabila terdapat kerugian
kewangan yang berlaku akibat liabiliti
undang-undang
Hak perundangan
Wujud jika terdapat peruntukan dalam
kontrak bahawa 1 pihak
bertanggungjawab sepenuhnya bagi
sebarang kerosakan harta benda
B. KEWAJIPAN PENUH MUTLAK (UBERRIMA FIDES)
- Kewajipan secara sukarela untuk menzahirkan dengan tepat dan sepenuhnya semua
fakta penting mengenai risiko yang dicadangkan sama ada diminta atau tidak1
- Fakta penting: Sebarang fakta munasabah yang akan mempengaruhi keputusan
pengunderaitan2 Pengendali Takaful terhadap sijil
- Kegagalan mendedahkan maklumat penting walaupun tidak diminta  pihak yang
terkilan berhak untuk menganggap kontrak tidak sah
- Mesti tidak ada penyembunyian, salah nyataan atau penipuan fakta-fakta penting
- Seksyen 28 Akta Takaful 1984
“Pencadang hendaklah memberitahu sepenuhnya dan dengan jujur dalam borang
cadangan akan semua fakta yang diketahui atau sepatutnya diketahui, jika tidak, sijil
yang dikeluarkan mungkin menjadi tidak sah”
C. PRINSIP INDEMNITI
- Mekanisme yang digunakan oleh Pengendali Takaful untuk sediakan pampasan 
kembalikan peserta kepada kedudukan kewangan yang sama selepas kerugian seperti
yang dinikmati sebelum kerugian
1
Seksyen 141(4) Akta Perkhidmatan Kewangan Islam 2013
2
Suatu proses pemilihan dan pengkelasan risiko yang dilakukan oleh pengendali takaful terhadap permohonan
awal seseorang yang berminat untuk menyertai takaful. Ia antara proses bagi menentukan kadar sumbangan
yang bakal dikenakan kepada individu berdasarkan kepada penaksiran dan pemeriksaan yang dilakukan syarikat.
Proses ini dilakukan bagi tujuan menjaga kepentingan dana takaful bagi mengelakkan kemudaratan disebabkan
kekurangan dana takaful

6. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
5
D. PRINSIP SUBROGASI
- Hak Pengendali Takaful untuk berada di tempat peserta selepas pembayaran tuntutan
daripada pihak ketiga sehingga peserta kembali pulih
- Dilaksanakan Pengendali Takaful sebelum pembayaran kerugian
E. PRINSIP SUMBANGAN
- Hak orang yang dilindungi untuk meminta orang lain yang mempunyai perlindungan
yang sama tetapi tidak semestinya bertanggungjawab kepada peserta yang sama
untuk berkongsi kos pembayaran indemniti
F. PRINSIP SEBAB TERHAMPIR (PROXIMATE CAUSE)
- Punca terdekat yang membawa kepada kerugian tanpa dicemari oleh mana-mana
punca lain yang bermula & berfungsi secara aktif dari punca yang baharu
- Sed causa proxima non-remota spectature (tumpukan kepada sebab hampiran dan
bukan sebab terpencil)
- Punca: serentak/berturutan
- Beban pembuktian untuk buktikan kerugian: Peserta
- Contoh:
Louden v British Merchants Ins. Co [1961]
 Peserta menderita sakit batu karang  dilanggar sebuah kereta  mati
 Kematiannya bukan dalam polisi kemalangan yang diambil
G. TABARRU’ (DERMA)
- Kontrak  peserta setuju untuk menderma peratusan yang telah ditentukan daripada
carumannya  sediakan bantuan kepada peserta lain
- Penuhi kewajipan bagi jaminan bersama & saling membantu jika peserta lain
mengalami kerugian
- Konsep ini menghapuskan unsur gharar daripada kontrak Takaful

7. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
6
2. JENIS TAKAFUL
3. KONSEP PENAMAAN
DEFINISI
Penamaan: Perihal menamakan3
Penamaan: Orang yang dinamakan (dikemukakan) sebagai waris4
Penamaan: Suatu proses apabila seseorang yang menyimpan wang di institusi perbankan,
mengambil polisi insurans atau mencarum wang  Menamakan mana-mana orang untuk
menerima manfaat daripada simpanan, polisi insurans atau caruman setelah kematiannya
Laman web KWSP: Suatu pengisytiharan secara bertulis yang dibuat oleh ahi dalam Borang
Penamaan KWSP  lantik/namakan seseorang sebagai benefisiari/wasi (pentadbir bagi orang
yang beragama Islam) terhadap simpanan KWSP ahli apabila beliau meninggal dunia
Hakim Raja Musa dalam Re Ismail bin Rentah [1940]: Menamakan seseorang untuk terima
sesuatu kumpulan wang hasil tidak semestinya bermakna orang tersebut berhak dapat
3
Kamus Dewan Edisi Ketiga (1996)
4
Ibid
• Perlindungan terhadap aset
• Contoh: Kenderaan, bangunan
• Jangka masa: Pendek - diperbaharui setiap tahun
• Tiada elemen pelaburan
TAKAFUL AM
• Perlindungan yang melibatkan hayat
• Contoh: Kematian, kemalangan, sakit
• Jangka masa: Panjang
• Terdapat elemen pelaburan
TAKAFUL
KELUARGA

8. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
7
faedah kumpulan wang kumpulan. Menamakan seseorang kepada siapa harta akan
dipindahkan tidak bermakna orang tersebut berhak mengambil harta itu5
Pawanchek: Penamaan ada 2 jenis6
i. Penamaan kontrak – ada kesan untuk wujudkan amanah kepada orang yang
dinamakan. Contoh penamaan dalam polisi insurans hayat dalam Seksyen 23 Akta
Undang-undang Sivil 1956
ii. Penamaan berkanun – contoh penamaan yang dibuat di bawah Akta Kumpulan Wang
Simpanan Pekerja 1991
TUJUAN PENAMAAN
- Memudahkan penama mengeluarkan wang/harta atau menerima manfaat daripada
simpanan, caruman atau takaful si mati  untuk dimanfaatkan oleh waris si mati dengan
segera  tidak perlu dapat perintah daripada pihak yang uruskan harta
- Simpanan, caruman atau manfaat takaful akan dibayar kepada penama  sama ada
sebagai pemegang amanah (pentadbir) atau benefisiari yang dapat hak mutlak
3.1. SYARIAH
Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan bagi Hal Ehwal Agama Islam (fatwa dikeluarkan
pada 9 Oktober 1973): Penama-penama KWSP, Wang Simpanan Pejabat Pos, Bank, Insurans
dan Syarikat Kerjasama  orang-orang yang melaksanakan wasiat si mati/ wasi  mereka
boleh terima wang si mati  dibahagikan kepada orang-orang yang berhak ikut pembahagian
faraid
Jawatankuasa Perunding Hukum Syarak Wilayah Persekutuan (fatwa dikeluarkan pada
2001): Orang-orang Islam yang dinamakan sebagai penama dalam mana-mana skim simpanan
ialah pentadbir harta si mati  dikehendaki membahagikan harta yang ditinggalkan oleh si
mati kepada waris yang berhak menurut faraid
5
MLJ 1948
6
Pawanchek Marican. (2008). Islamic Inheritance laws in Malaysia. MLJ, 167 – 184

9. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
8
Resolusi Syariah Majlis Penasihat Syariah Bank Negara Malaysia (MPSBNM) pada 21 April
2003: Manfaat takaful boleh dihibahkan seperti yang termaktub dalam Akta Perkhidmatan
Kewangan Islam 2013.
Implikasi:
i. Penama sebagai pemegang amanah  bertanggungjawab membahagikan manfaat
takaful kepada ahli waris
ii. Penama sebagai benefisiari dalam hibah bersyarat  manfaat takaful menjadi hak
mutlak penama
3.2. AKTA PERKHIDMATAN KEWANGAN ISLAM 2013 (APKI)7
- Peserta takaful diberi pilihan untuk lantik penama  sebagai pemegang
amanah/benefisiari
- Pemegang amanah  bertanggungjawab membahagikan manfaat takaful kepada ahli
waris
- Penama sebagai benefisiari dalam hibah bersyarat  manfaat takaful menjadi hak mutlak
penama
- APKI 2013 terpakai bagi penamaan secara hibah kepada Muslim/bukan Muslim
- Mana-mana undang-undang yang tidak selaras/bercanggah dengan APKI  tidak diterima
& ditolak
- APKI 2013 tidak boleh dicabar oleh mana-mana undang-undang bertulis
- APKI 2013 terpakai kepada semua sijil takaful di Malaysia sama ada dikeluarkan sebelum
atau selepas APKI 2013 diwartakan
- APKI 2013  benarkan peserta takaful lantik sesiapa sahaja jadi penama termasuk
individu yang tiada hubungan dengan peserta takaful/individu yang tak kompeten untuk
berkontrak/individu tak sempurna akal/lemah tubuh badan
7
Islamic Financial Services Act 2013 (IFSA)

10. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
9
3.3. KES YANG DIPUTUSKAN DI MAHKAMAH
Re Ismail bin Rentah [1940]8
Hakim Raja Musa: Penamaan tersebut tidak memberi hak kepada penama untuk mengambil
manfaat daripada hadiah atau penamaan tersebut
Re Man bin Minhat [1965]9
Hakim Suffian: Wang insurans itu menjadi hak isterinya dengan merujuk Seksyen 23 Ordinan
Undang-undang Sivil 1956 (termasuk Seksyen 25) walaupun seksyen tersebut dengan jelas
menyatakan bahawa ianya tidak terpakai kepada orang Islam yang sepatutnya perlu mengikut
undang-undang Islam
Re Bahadun bin Haji Hassan [1974]10
Hakim Abdul Hamid: Tidak ada apa-apa dalam undang-undang Islam yang menghalang
seseorang membuat pemberian semasa hidupnya supaya orang yang dinamakan itu
mendapat faedah wang insurans itu apabila orang yang mengambil insurans itu mati
8
MLJ 98
9
2 MLJ 1
10
1 MLJ 14

11. INSYIRAH MOHAMAD NOH ISLAMIC BANKING & TAKAFUL
10
4. PERBEZAAN TAKAFUL & INSURANS KONVENSIONAL
Isu Takaful Insurans
Perundangan Akta Perkhidmatan Kewangan
Islam 2013
Akta Perkhidmatan Kewangan 2013
Inti pati niat Untuk mewujudkan kedua-dua
perhubungan rohani dan undang-
undang
Untuk mewujudkan hubungan
undang-undang sahaja
Isi kandungan Isi kandungan mestilah
dibenarkan Syariah
Isi kandungan mestilah dibenarkan
oleh Common Law
Jaminan Pengendali Takaful hanya
Pengurus Kumpulan Wang atau
Dana. Peserta saling menjamin
antara satu sama lain
Syarikat yang menyediakan jaminan
Kumpulan wang
atau dana
Kumpulan Wang atau Dana
adalah milik Peserta dan
diuruskan oleh Pengendali
Takaful bagi pertimbangan yang
sah terhadap perkhidmatan yang
diberikan
Kumpulan Wang adalah milik
Syarikat walaupun aset diasingkan
dan dikekalkan di antara pemegang
saham dengan pemegang polisi
Bayaran
sumbangan/
premium
Sumbangan dianggap sebagai
derma (tabarru’)
Premium yang dibayar mewujudkan
suatu kewajipan terhadap
penanggung insurans ke atas
kontrak jual beli
Unsur larangan Model Islam adalah berdasarkan
prinsip-prinsip Islam dan bebas
daripada sebarang unsur-unsur
haram
Polisi insurans berkisar unsur-unsur
Gharar, Riba dan Maisir
Keuntungan Keuntungan dikongsi antara
Peserta dengan Pengendali
Dalam insurans keuntungan adalah
mengikut budi bicara Syarikat