1. 1. Ïîðøåíò ÊÌ
2. Ðîòîðò ÊÌ
3. Øóðãàí áóþó âèíòîâîé ÊÌ
4. Òóðáîêîìïðåññîð
Õөргөлтийн машинíû
êîìïðåññîð

2. Êîìïðåññîð
Компрессор гэдэг нь уурын хөргөлтийн машины
үндсэн төхөөрөмж юм.
Компрессор нь ууршуулагчид буцалсан уурыг
тасралтгүй сорсоноор ууршуулагчийн даралтыг
тогтмол байлгадаг.

3. Êîìïðåññîðûí àíãèëàë
1. Компрессорыг төрлөөр
• Ïîðøåíò
• Ðîòîðò
• Øóðãàí
• Òóðáîêîìïðåññîð
2. Õ¿éòýí ¿éëäâýðëýõ á¿òýýìæýýð íü
• áàãà /Q0=12êâò õ¿ðòýë/
• äóíä /Q0=12-120êâò/
• ºíäºð /Q0=120êâò-ààñ äýýø/ õ¿÷èí ÷àäàëòàé

4. Overview
3. Õºðãºëòèéí àãåíòûí òºð뺺ð íü
• Àììèàêûí
• Фðåîíû
• Хийн ба агаарын êîìïðåññîð
4. Òàõèð ãîë шатуíû ìåõàíèçìûí çîõèîí
áàéãóóëàëòààð íü
• êðåéöêîïôã¿é /ýíãèéí àæèëëàãààòàé/,
• êðåéöêîôòîé /2 àæèëëàãààòàé/ ãýæ
àíãèëäàã
5. Øàõàëòûí çýðãèéí òîîãîîð íü íýã áà îëîí
øàõàëòòàé ãýæ 2 õóâààäàã.

5. 6. Цилиндрийн тоогоор нь
• íýã
• õî¸ð ба îëîí öиëèíäðòýé
7. Кîìïðåññîðûã êèíåìàòèê ñõåì áà öèëèíäðèéí
áàéðëàëààð íü õýâòýý, áîñîî, áóëàíãèéí; V,
W, VV- õýëáýðèéí; øóóä óðñãàëòàé áà
øóóä áóñ óðñãàëòàé êîìïðåññîð ãýíý.

11. • Áèò¿¿ìæòýé êîìïðåññîð – Èõ áèåíèé äîòîð
òàëä êîìïðåññîðûã õºäºëã¿¿ðèéí õàìò
áàéðëóóëæ ñàëãàõ áîëîìæã¿éãýýð áèò¿¿
ãàãíàñàí áàéäàã.
• Ñàëüíèêã¿é – Õºäºëã¿¿ðèéí õàìò íýã èõ
áèåýíä áàéðëàõ áºãººä ãýõäýý ñàëãàæ
çàäëàõ áîëîìæòîé êîìïðåññîð þì.
• Çàäãàé áóþó ñàëüíèêòàé – Õºäºëã¿¿ð íü
êîìïðåññîðîîñ òóñäàà áàéðëàõ áºãººä ãîëîîð
äàìæóóëàí õîëáîãääîã áºãººä ãîë äýýð
ñàëüíèê òàâüæ áèò¿¿ìæèéã õàíãàñàí
áàéäàã.

12. Ðîòîðò êîìïðåññîð
• Ðîòîðò êîìïðåññîð íü òàõèð ãîë, øàòóíû
ìåõàíèçìã¿é ó÷èð ïîðøåíü äàâøèõ áóöàх
õºäºë㺺í õèéäýãã¿é òóë ïîрøåíüò
êîìïðåññîðûã áîäâîë èë¿¿ òýíöâýðòýé
áàéäàã.
• ¯¿íýýñ ãàäíà ðîòîðò êîìïðåññîð íü ñîðîõ
êëàïàíã¿é ó÷èð ìàø ºíäºð ýðãýëòýíä
àæèëëàæ ÷àääàã áàéíà.
• Ðîòîðò êîìïðåññîð íü îâîð áàãàòàé áàéäàã.

13. • Ðîòîðò êîìïðåññîðûã
ýðãýëääýã, ãàíõäàã, ãóëñäàã ðîòîðòîéãîîð
¿éëäâýðëýäýã. Ýðãýõ ðîòîðòîé êîìïðåññîð
õî¸ð áà äºðâºí ÿëòàñòàé áàéõààñ ãàäíà
öèëèíäð íü äóãóé áà çóéâàíëàã (ýëëèïèñ)
öèëèíäðòýé áàéíà.
• Ðîòîðò êîìïðåññîðûí ïîðøåíü ýðãýõ õºäºë㺺í
õèéäýã ó÷èð ðîòîð ãýæ íýðëýäýã.

15. Øóðãàí êîìïðåññîð
• Øóðãàí (âèíòýí) êîìïðåññîðûí ¿íäñýí ýä àíãè íü
õî¸ð ðîòîð /õî¸óëàà øóðãàí õîâèë áà ø¿ä
ãàðãàñàí ãîë þì/ áàéäàã.
• Ýíýõ¿¿ ðîòîðò ãîëûí íýãýíä íü õîâèë, íºãººä íü
øóðãàí ø¿ä ãàðãàæ áàéäàã.
• Òýäãýýðèéí äîòîð íü õºòëºã÷ áà õºòëºãäºã÷
ðîòîð ãýæ ÿëãàãääàã.

16. • Õîâèë á¿õèé ðîòîðûí õîíõîðõîé õýñýã ñîðîõ
öîíõîîð ºíãºðºõ人 õèéí áàéäàëòàé õºðãºëòèéí
àãåíòààð ä¿¿ðäýã.
• Ðîòîð öààø ¿ðãýëæë¿¿ëýí ýðãýõýä íýã ðîòîðûí
øóðãàí ø¿ä áóþó ã¿äãýð ãàäàðãóó íºãºº
ðîòîðûí øóðãàí õîíõîðõîé /õîâèëä/ îðñоíîîð
ò¿¿íèé ýçëýõ¿¿í áàãàñ÷ ò¿¿í äîòîðõ óóð
øàõàãäàíà.
• Øàõàãäñàí õèé á¿õèé õîâèë øàõàõ öîíõîí
äýýð èðýõýä øàõàõ ïðîöåññ äóóñíà. Ðîòîðò
ãàðãàñàí õýä õýäýí øóðãàí õîâèë áà ø¿ä íü
øàõàëòûã òàñðàëòã¿é ÿâóóëàõ íºõöëèéã

17. • Тухайн КМ-ын õ¿÷èí ÷àäëûã ñýëã¿¿ð
/çîëîòíèê/ õýìýýí íýðëýãäýõ òºõººðºìæèéí
òóñëàìæòàéãààð ðîòîðíû èäýâõèòýé øóðãàí
ãàäàðãóóíû óðòûã ººð÷ëºõ çàìààð ààæèì
òîõèðóóëàõ áîëîìæòîé áàéäàã.
• Èíãýñíýýð êîìïðåññîðûí á¿òýýìæèéã 10%
õ¿ðòýë áóóðóóëäàã. Øóðãàí êîìïðåññîð íü
ðîòîðò áà ïîðøåíüò êîìïðåññîðûã áîäâîë îâîð
áà ìàññ áàãàòàé áàéäàã.

19. Турбокомпрессор
• Òóðáîêîìïðåññîð íü ïîðøåíüò êîìïðåññîðûã
áîäâîë õýä õýäýí äàâóó òàëòàé. ¯¿íä:
• êëàïàíã¿é,
• äèíàìèê òýíöâýðæèëò ñàéòàé,
• ºíäºð ýðãýëòòýé,
• îâîð áàãàòàé çýðýã äàâóó òàëóóä õàìààðíà.
• Òóðáî êîìïðåññîð íü õýä õýäýí äóãóéíààñ
òîãòäîã ó÷èð èõýíõäýý îëîí øàõàëòòàé
áàéäàã.

20. • Òóðáîêîìïðåññîð íü àæèëëàõ çàð÷ìààðàà
òºâººñ çóãòààõ õ¿÷íèé, òýíõëýãèéí ãýæ
õóâààãääàã.
• Òýíõëýãèéí òóðáî êîìïðåññîðûã ìàø ºíäºð
á¿òýýìæòýé õ¿éòýí ¿éëäâýðëýõ
øààðäëàãàòàé ¿åä õýðýãëýäýã.

22. Компрессорын тооцоо
Íýãæ õóãàöààíä õºðãºæ áóé
îð÷íîîñ øèíãýýí àâ÷ áàéãàà
äóëààíû õýìæýýã
õºðãºëòèéí ìàøèí áà
Q0  V  q êîìïðåññîðûí õ¿éòýí
¿éëäâýðëýõ á¿òýýìæ гэнэ.
V    VÏ
q0
Q0    V Ï  q    V Ï 
1
 D 2
VÏ  S nz
4

23. • ßíç á¿ðèéí êîìïðåññîðûí õóâüä ãîë ¿ç¿¿ëýëò
áîë õ¿éòýí ¿éëäâýðëýõ á¿òýýìæèéã ÷àäàëä
õàðüöóóëñàí õàðüöààãààð
èëýðõèéëýãääýã õºðãºëòèéí êîýôôèöèåíò
þì. Q0
 îíîë 
• Îíîëûí õºðãºëòèéí N îíîë
êîýôôèöèåíò
• Êîìïðåññîðûí îíîëûí áà àæëûí ïðîöåññûí ¿åä
óóðûã àäèàáàòààð øàõàõàä
çàðöóóëàãäàõ ò¿¿íèé ÷àäал (i2  i1 )
N îíîë  M

24. Iejugy