1. Улаанбаатар Их Сургууль
Бизнесийн менежментийн тэнхим
Лекц :№1
Сэдвийн нэр: Үйлчилгээний маркетингийн тухай
ойлголт
Хичээлийн кредит: 3
Хичээлийн индекс: ВА339
Судлах анги: АЖМ-4

2. •
•
•
•
Õ¿í ¿¿ñýí áèé áîëñîí òýð ¿åýñ ºíººã õ¿ðòýë
õºãæëèéí õýä õýäýí ¿å øàòûã äàâàí òóóëæ
èðñýí áºãººä ¿¿íèéã ¿éëäâýðëýë õóäàëäàà
áèçíåñèéí òàëààñ àâ ¿çâýë 4 ¿å øàòòàé
áàéäàã.
¯éëäâýðëýëèéí ýðèí ¿å
Á¿òýýãäýõ¿¿íèé ýðèéí ¿å
Õóäàëäààíû ýðèí ¿å
Ìàðêåòèíãèéí ¿çýë áàðèìòëàë ãàð èðñýí ¿å

3. Ìàðêåòèíãèéí ¿íäñýí çàð èì
áàðèìæààëàë þì. ¯¿íèéã:
áîë
õýðýãëýã èéí
• Õýðýãëýã èéí ýðýëò õýðýãöýý, õ¿ñýë õàíäëàãûã
ñóäëàí ãàðãàæ àâñàí ìýäýýëýëýý áèçíåñèéí øèéäâýð
áîëîâñðóóëàõ, õýðýãæ¿¿ëýõýä àøèãëàõ.
• ¯éëäâýðëýë ¿éë èëãýýíèé ¿ð àøãèéã äýýøë¿¿ëýõ
çîðèëãîîð á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë èëãýýã çàõ çýýëèéí
øààðäëàãàä äýýä çýðãýýð íèéö¿¿ëýõ.
• Òóõàéí êîìïàíèéí áèçíåñèéí èãëýëä øààðäàãäàõ
ýðýëòèéã á¿ðä¿¿ëýõèéí òóëä áîëîìæèò á¿õèé ë àðãààð
çàõ çýýë õýðýãëýã èéí ýðýëòýä íºëººëºõ ãýñýí ºðãºí
óòãààð àâ ¿çäýã.

4. ¯éë èëãýýíèé øèíæ àíàðóóä
• Õýðýãëýã èä ¿éë ë¿¿ëýõýýñýý ºìíº áèåò á¿òýýãäýõ¿¿íèé àäèë
ò¿¿íèéã áàðüæ, ñîíñîæ, õàðæ, ¿íýð, àìòûã ìýäýð àäàõã¿é.
¿éë èëãýýã ¿íýëýõ íîòëîí õàðóóëàõ íü áýðõøýýëòýé. Ãýõäýý çàð
ñóðòàë èëãàà íü ¿éë ë¿¿ëýã äèéí îþóí ñàíààíä òóõàéí ñàíàë áîëãîæ
áóé ¿éë èëãýýíèé òàëààðõ áîäèò òºñººëëèéã áèé áîëãîõä óõàë
íºëººòýé. Òóð îïåðàòîð êîìïàíèóä ñàíàë áîëãîæ àÿëëûíõàà òóõàé ä¿ð¸
áè ëýã, áðîøóð ãýõ ìýò áîäèòîîð õàðàãäàõ ç¿éë¿¿äèéã áèé áîëãîñíîîð
¿éë èëãýýãýý æóóë äàä ºìíº íü ìýäð¿¿ëýõ áîëîìæòîé.
• ¯éë ë¿¿ëýã èä òóõàéí ¿éë èëãýýã çºâõºí ò¿ð çóóðûí õóãàöààíä ë
ýçýìøäýã îíöëîãòîé áºãººä æóóë äàä àÿëëûí äàðàà ñýòãýãäýë äóðñàìæ
ë ¿ëääýã. Àÿëëûí ¿åä õóäàëäàí àâñàí áèëýã äóðñãàë, íîì ñýòã¿¿ë áîëîí
ôîòî çóðàã ä¿ðñ áè ëýã çýðýã íü ¿¿íèéã ñýðãýýí ñàíóóëæ áàéäàã.

5. • ¯éë èëãýýã õàäãàëæ áîëîõã¿é ó èð òóõàéí öàã ¿åä íü
¿éë ë¿¿ëýã èäýä áîðëóóëàõ øààðäëàãàòàé. Æèøýý íü:
çîð èã ã¿é íèññýí îíãîöíû ñóóäàë, çî èíã¿é õîíîñîí çî èä
áóóäëûí ºðºº íü òóõàéí ¿åèéí àëäàãäàë áîëîîä ºíãºðäºã.
òèéìýýñ õ¿ èí àäëàà ýðýëòýä íèéö¿¿ëýõ õýðýãòýé
áîëäîã áºãººä øààðäëàãàòàé ¿åä ¿íýý áóóðóóëàõ íü
çîõèñòîé áàéäàã.
• ¯éë èëãýý ò¿¿íèé õýðýãëýý íü ¿ðãýëæ íýãýí çýðýã
áóþó ¿éë èëãýýã õàíãàã
áîëîí õýðýãëýã
íü
¿éë èëãýýíèé ÿâöàä ººð õîîðîíäîî õàðèëöñàíààð õèéãäýæ
áàéäàã. Ýíýõ¿¿ õîîðîíäûí õàðèëöñàíààð õèéãäýæ áàéäàã.
Ýíýõ¿¿ õîîðîíäûíõàðèëöàà íü õýðõýí ÿâàãäñàíààñ
öààøäûí àìæèëò øàëòãààëíà.

6. Àÿëàë æóóë ëàë íü áóñàä ¿éë èëãýýíýýñ
ÿëãàðàõ îíöëîãóóä
• Àÿëàë æóóë ëàëûí õóâüä áóñàä ¿éë èëãýýíýýñ èë¿¿òýéãýýð
íèéë¿¿ëýëòèéã óäèðäàí èãë¿¿ëäýã
• Àÿëàë æóóë ëàëûí ¿éëäâýðëýëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í íü õýä õýäýí õàíãàí
íèéë¿¿ëýã äèéí õàìòûí àæèëëàãààíû îðîëöîîòîéãîîð áèé áîëîõ ó èð
ò¿¿íä àíàðûí õÿíàëò òàâèõ íü áíðõøýýëòýé. Àëü íýã áàéãóóëëàãûí
äóòàãäàëòàé ¿éë àæèëëàãàà íü áóñäûíõàà íýð õ¿íäýä õîðòîéãîîð
íºëººëäºã. æèøýý íü çî èä áóóäëûí õîîë àíàðã¿éãýýñ ýñâýë àãààðûí
òýýâðèéí ñààòàë íü òóð îïåðàòîðûí ¿éë àæèëëàãààíä íºëººëäºã.
• Á¿òýýãäýõ¿¿íèéã õóäàëäàí àâàõ íü æóóë äûí õóâüä èõýýõýí
ýðñäýëòýé ç¿éë áàéäàã. Òýä ºìíº íü õàðæ, ¿íýëæ áîëîõã¿é ç¿éëä
èõýýõýí õýìæýýíèé ìºí㺠çàðöóóëæ àÿëàëä ÿâààä ýöýñò íü ñýòãýë
äóíäóóð ¿ëäýõýýñ áîëãîîìæèëäîã. Ò¿¿í ëýí òàíüæ ìýäýõã¿é ãàçàðò
òîõü òóõã¿é áàéð ñóóö, òýýâðèéí õýðýãñýë àíàðã¿é õîîë õ¿íñ
õýðýãëýõ áîëîí ãýìò õýðýã çýðýã íü òýäíèéã ò¿ãøýýäýã.

7. • Àÿëàë
æóóë ëàëûí
á¿òýýãäýõ¿¿íèéã
íýã
õýñýã
¿éë ë¿¿ëýã äèéí ìºðººäºë, óðàí ñýòãýìæýýð á¿ðýëääýã.
Æóóë äàä àÿëëûí òàëààðõ òºñººëºë ñîíèí õà èí ç¿éëñèéí
òóõàé óðàí ñýòãýìæ ºìíº íü áèé áîëñîí áàéäàã. Àÿëàë çîõèîí
áàéãóóëàã èä æóóë äû㠺人ã ìîòåâàöûã îéëãîæ ìýäýð
ìàðêåòèíãèéí õ¿ èí
àðìàéëòààðàà òýäíèé ìºðººäºëä
íºëººæ àäâàëàìæèëò îëíî.
• Àÿëàë æóóë ëàë íü ãàäààä õ¿ èí ç¿éëñèéí íºëººëºëä ºðòºõ人
àìàðõàí ýìçýã ¿éëäâýðëýë. Æèøýý íü äàéí, áîñëîãî, áàéãàëèéí
ãàìøèã, áàéãàëèéí ãîëîìòîò ºâ èí, ýäèéí çàñãèéí óíàëò çýðýã
øóóä íºëººëæ áàéäàã.
• Àÿëàë æóóë ëàëûí
õýëáýëçýëòýé.
çàõ
çýýëèéí
ýðýëò
íü
óëèðëûí

8. Àÿëàë æóóë ëàëûí ¿éë èëãýýíèé ìºí àíàð
• ¯éë èëãýýã õ¿ëýýí àâàõ õ¿ðòýë ìºí àíàðûã ìýäðýõ áîëîìæã¿é.
Õóäàëäàí àâàõ áà ¿éë ë¿¿ëýõýýñ ºìíº ¿éë èëãýýíèé ìºí àíàðûã
ìýäðýõã¿é õàðèí çºâõºí õóäàëäàí àâ ¿éë ë¿¿ëýõ çàìààð àç òóðøèëò
õèéõ áîëîìæòîé áàéäàã. ¯éë èëãýýã ìýäðýõ áîëîìæã¿é áàéäàã áàéäàë
íü õýä õýäýí äóòàãäàëòàé. Àÿëàë æóóë ëàëûí ìàðêåòåðóóä íü
ìýäðýãäýõ áîëîìæèò ¿éë èëãýýíèé äóòàãäàëòàé áàéäëóóäûã
òîäîðõîéëæ ïðàêòèê àìüäðàë äýýð òýäãýýð ñóë òàëóóäûã õýðõýí
äàâàí òóóëàõ òàëààð àðãà çàìóóä áîëîâñðóóëàõ àðãà ç¿éã ýçýìøèõ
õýðýãòýé áîëíî.
• ¯éë èëãýý îëîí òºðëèéí øèíæòýé áàéäàã. Àÿëàë æóóë ëàëûí
¿éë èëãýý áîëîõ íèñýõ, çî èä áóóäàë, òýýâýð, ðåñòîðàíû ¿éë èëãýý
çýðýãò ñòàíäàðò òîãòîîæ áîëíî. Ýíý ñòàíäàðòûí ¿éë èëãýýíä àÿëàë
æóóë ëàëûí îïåðàòîð õÿíàëò òàâèõàä õ¿íäðýëòýé. Õàðèí àÿëàë
æóóë ëàëûí òîâ îîíû îïåðàòîð íü öàã àãààð õýäèéä ñàéí, áàéõ òàëààð
ë çºâºë㺺 ºã áîëîõ þì. Çàðèì ¿åä õýðýãëýã èéí õóäàëäàí àâàëò íü
òîäîðõîé õ¿ì¿¿ñýýñ øàëòãààëàí áàéíãà ººð ëºãäºæ áàéäàã.

9. • Àÿëàë æóóë ëàëûí á¿òýýãäýõ¿¿í íü äýýä çýðýã ìºíõ
øèíæòýé. Àÿëàë æóóë ëàëûí ñàëáàð äàõü ýðýëò íü öàã
õóãàöààòàé èõýýõýí õîëáîîòîé áàéäàã. Ýíý íü îíãîöíû ñóóäàë
çî èä áóóäëûí ºðºº á¿ãä ë öàãòàà áîðëîãäîíî ãýæ ¿çýæ
áîëîõã¿é öàã õóãàöààíààñ øàëòãààëíà.
• ¯éë èëãýý íü õýðýãëýã ýýñýý ñàëäàãã¿é øèíæòýé. Àÿëàë
æóóë ëàëûí á¿õ ¿éë èëãýýã æóóë èäààñ ñàëãàí îéëãîõ
áîëîìæã¿é.