More Related Content
Similar to 10 labor and delivery translation
Similar to 10 labor and delivery translation (20)
More from Hishgeeubuns (20)
10 labor and delivery translation
- 2. Төрөлтийн процесс
Төрөлтийн эхлэл
Умайн суналтын онол
Дааврын онол
- Окситоцины ялгарал
- Prostagrandins production increase
Простогландины ялгарал нэмэгдэнэ
-Ургаас кортизол ялгарна
- 3. (5P)
Төрөлтөнд нөлөөлөх хүчин зүйлс
1.
1.
1.
1.
1.
Power(uterine contraction)
Хүч (умайн базлалт)
Passage(pelvis, cervix)
Зам (аарцаг, умайн хүзүү)
Passenger(fetus, placenta)
Зорчигч (ураг, ихэс)
Position(maternal position)
Байрлал (эхийн байрлал)
Psychology(maternal psychology)
Физиологи (эхийн физиологи)
- 4. 1. power(uterine contractions)
Хүч (умайн базлалт)
Амжилттай төрөлт нь умай жигд хэмнэлтэй
гээр, хангалттай хүчтэйгээр базлаж чадах э
сэхээс шалтгаалдаг.
Умайн базлалт нь нь оюун ухаанаар
зохицуулагддаггүй бөгөөд төрөлтийн үед
түр зуур үүсдэг.
Умайн базлалтын үед умайн идэвхтэй дээд
хэсэг нь илүү зузаан болж байхад умайн
доод хэсэг сунан илүү нарийн болж байдаг.
- 5. 1. power(uterine contractions)
Хүч (умайн базлалт)
Умайн хэвийн базлалт нь яг давалгаа шиг өсөн
нэмэгддэг, оргил цэгдээ хүрдэг, багасан
буурдаг.
Давтамж гэдэг нь умайн нэг удаагийн базлалт
эхэлснээс авахуулаад дараагийн базлалт эхлэх
хүртэлх хугацааг юм.
Үргэлжлэл гэдэг нь умайн нэг удаагийн
базлалт эхэлснээс авахуулаад тухайн базлалт
дуусах хүртэлх хугацааг юм.
Хүчдэл гэдэг нь оргил үеийн хүчтэй холбоотой.
- 7. 2. Passage(pelvis)
Зам (аарцаг)
Аарцгийн орох хэсэг хангалттай зайтай
байх (урд хойд диаметр, хэвийн хэлбэр)
2. Аарцгийн дунд хэсэг хангалттай байх
(суудал яс биеийн хөндийрүү товойн
ороогүй байх)
3. Аарцгийн гарах хэсэг хангалттай зайтай
байх (аарцгийн төвгөрүүдийн хооронд
хангалттай зайтай байх, ахар сүүл хөдлөх)
1.
- 8. 3. Passenger(fetus)
Зорчигч (ураг)
Ургийн хэмжээ
Ургийн биеийн хэлбэр
- Ургийн толгой нугарсан, нуруу бөхийсөн,
хөл гар нугарсан хэлбэртэй байна.
- Ургийн толгой нугаларч өгснөөр ураг
толгойнхоо хамгийн бага диаметртэй
хэсгээр цухуйн гарч, төрөх замыг дамжин
гадагшлах боломжтой болдог.
- 10. Ургийн гарах байрлал
Ураг уртаашаа юмуу хөндлөнгөөрөө чиглэн б
айрладаг. (ургийн босоо тэнхлэгийг эхийн бо
соо тэнхлэгтэй харьцуулна )
Уртаашаа байрлах (нийт төрөлтийн 99 хувь)
- Ураг зулай хэсгээрээ түрүүлнэ.
-Ураг өгзөг хэсгээрээ түрүүлнэ.
Хөндлөн байрлалтай бол ургийн мөр
түрүүлнэ.
- 12. Ураг түрүүлж гарах хэсэг
Ургийн биеийн хэсгийн төрөх замд
хамгийн их гүнзгий орсон хэсэг бөгөөд
үтрээний үзлэгээр тэр хэсэг нь мэдрэгддэг
бөгөөд үүнийг ургийн түрүүлэлт гэж
нэрлэдэг.
- 14. 3-3. Fetal position
Ургийн байрлал
Ургийн түрүүлэх хэсэг эмэгтэй аарцагны ба
руун, зүүн, урд, хойд, хөндлөн хэсэгт байна
уу гэдгийг нь тэмдэглэх.
Жишээлбэл, ургийн түрүүлэх хэсэг нь
дагзны оройгоороо эмэгтэйн аарцагны зүүн
урд хэсэгт байгаа бол үүнийг LOA (left occi
put anterior ) гэж тэмдэглэнэ.
- 16. Ургийн толгой
1.
Ургийн гавлын яс
Гавлын ард талд нэг дагзны яс
Гавлын хажуу талд хоѐр зулайн яс
Гавлын урд хэсэгт хоѐр чамархайн яс
Гавлын урд хэсэгт хоѐр духны яс
- 17. Ургийн толгой
2. Ургийн гавлын ясны заадас- Гавлын яснуудын
хооронд байрлах мембрант хэсэг
Духны заадас- 2 духны ясны хооронд байрлана
Суман заадас- 2 зулайн ясны хооронд байрлана
Титэм заадас- Духны яс ба зулайн ясны хооронд
байрлана
Ламбдойд заадас- Арын зулайн яс ба дагз ясны
хооронд байрлана
- 18. Ургийн толгой
2 ба түүнээс дээш заадсууд уулзаж үүсгэсэн тэгш
бус хэсгийг зулай гэдэг.
Заадсууд ба зулайнуудын тусламжтайгаар гавл
ын яснууд зөрж өгснөөр ураг эхийн аарцгаар д
амжин гадагшлах боломжтой болдог.
Урд зулай(их зулай) - Суман заадас, духны
заадас, титмэн заадсуудын уулзвар- Хүүхэд
төрөөд 18 сар орчмын дараа битүүрдэг.
Арын зулай(бага зулай)- Суман заадас
ламбдойд заадастай уулзах хэсэгт байрлах
бөгөөд хүүхэд төрөөд 6-8 долоо хоногтой
байхад нь битүүрдэг.
- 20. 4. Maternal Position
Эхийн байрлал
Lie down position: Хэвтээ байрлал:
Төрөлтийг удирдаж буй хүмүүст төрөлтийг
удирдан явуулахад нь хялбар боловч газрын
татах хүч ашигладахгүй, хүүхэд доошлоход
хүндрэлтэй, эхэд тухгүй байдаг.
Upright position: Босоо байрлал
Эхийн тухтай байдлыг сайжруулна, ураг
доошлон дүлэгдэн гарахад газрын татах
хүч дэм болдог: Өвдөглөсөн, суусан, гар ба
хөлний байрлал
- 21. Lithotomy position
Литотоми байрлал
• Эмэгтэй хөлөө тавиур
дээр тавиад хавтгай
байрлалаар хэвтэнэ.
• Энэхүү байрлал нь
төрөлт удирдагчийг
хярзанд сайтар хүрч
чадахад дэмтэй байрлал
бөгөөд ингэснээр төрөлт
удирдагчид төрөлтийг
хянах боломжийг
олгодог.
• Хэвтээ байрлалаас
үүдсэн даралт багадах
хам шинж ба гэмтэл
бэртэл авах эрсдэл
нэмэгдэнэ.
- 22. Modified dorsal recumbent position
нуруугаар хэвтэх байрлал
• Энэхүү байрлал нь
төрөлт удирдагчийг
хярзанд сайтар хүрч
чадахад дэмтэй
байрлал бөгөөд
ингэснээр төрөлт
удирдагчийг
төрөлтийг хянах
боломжийг олгодог.
• Энэ байрлал нь
эмэгтэйд тухгүй
байдаг бөгөөд ураг
дүлэгдэн гарахад дэм
болдоггүй.
- 23. Side-lying position
Хажуу талаар хэвтэх байрлал
• Энэ байрлал нь
эмэгтэйд тухтай
байдлыг нэмэгдүүлж
болно.
• Энэ байрлал нь
төрөлт удирдагчид
эвгүй байж магадгүй
бөгөөд мөн
төрөлтийн үед
эмэгтэйн гуяыг
барьж байх 3 дагч
хүн шаардагддаг.
- 24. Squatting position
Өвдөглөсөн байрлал
• Эхийн тухтай
байдлыг сайжруулна,
ураг дүлэгдэн
гарахад газрын татах
хүч дэм болдог.
• Эмэгтэй тэнцвэрээ
алдан унах эрсдэлтэй
учраас араас нь
барьж өгөх хүн юмуу
төрөлтийн түшлэг
хэрэгсэл
шаардлагатай.
- 25. Hand and Knee (four all) position
Гар ба хөл байрлал
• Энэ байрлал нь
ургийн толгой эргэх
хөдөлгөөн хийх ба
хярзан сунахад
дэмтэй байрлал
бөгөөд мөн төрөлт
удирдагч хярзанд
хүрэхэд хамгийн
дэмтэй байрлал юм.
Эмэгтэй илүү ядарч
магадгүй байдаг.
- 27. 5. Psychological response
Физиологийн хариу урвал
Эмэгтэйн физиологийн хариу урвал нь
төрөлтийн процесст нөлөөлдөг.
Айдас ба санаа зовнилт нь төрөлтийн
процесс ба ургийн эрүүл мэндэд муу
нөлөөтэй.
Хэрэв эмэгтэй төрөлтийн процессийн
талаар мэдлэгтэй, нөхөр болон гэр
бүлийнхнээсээ хангалттай дэмжлэг авдаг
бол төрөлтийн явцад айдас ба санаа
зовнилтгүй байдаг.
- 29. Төрөлт нь байгалийн жамаар
явагддаг процесс юм,
гэвч төрөлт нь олон хяналтгүй
өөрчлөлттэй тулгардаг.
- 36. Төрөлтийн өмнөх урьдчилсан дохио
1. Ураг умайн доод хэсэгрүү шилжих
Ураг эхийн өрцнөөс холдож байгаа учраас эхэд
амьсгалахад амар таатай болж ирдэг.
b Ураг аарцагруу орж доошлож байгаа учраас эхий
н нурууны хотойлт нэмэгддэг. Алхахад хүндрэлт
эй болно.
c. Ураг давсгийг дарсны улмаас эхийн шээс ойр
ойрхон хүрдэг.
a.
- 37. Төрөлтийн өмнөх урьдчилсан дохио
2. Үтрээний шүүрэл ялгаралт нэмэгдэнэ
3. Умайн хүзүүнээс бага зэргийн цустай зуура
лдсан салст ялгарах бөгөөд үүнийг юм үзэг
дэх гэж хэлдэг.(цустай юм үзэгдэх)
4. Хуурамч төрөлтийн умайн базлалт үүсэж
болзошгүй байдаг.
5. Нурууны өвлөлт нэмэгдэнэ
- 38. Жинхэнэ ба Хуурамч умайн базлалт
True Labor Contractions
Жихэнэ төрөлтийн умайн базлалт
Умай тэлж, богиносож байгаагаас болсон
False Labor Contractions
Хуурамч төрөлтийн умайн базлалт
Умай
тэлж,
богиносож
байгаагаас
болоогүй
Жигд бус хэмнэлтэй
Жигд хэмнэлтэй
Базлалт хоорондын зай багасана
Базлалт хоорондын зай хэвээрээ байх
юмуу уртсана
Базлалтын хүч буурах юмуу хэвээрээ
байна
Базлалт хүчтэй болно
Гол төлөв нуруу ба хэвлий хэсгээр базла
на
Гол төлөв хэвлийн доод хэсэг ба
цавьны орчим базлана
Алхахаар хүч нь нэмэгдэнэ
Алхалт хүчдэлд нөлөө
Хөнгөн зэргийн тайвшруулагч нөлөөлөл Хөнгөн зэргийн тайвшруулагч нөлөөлөн
үзүүлэхгүй
намдаана
- 39. Төрөлтийн өмнөх урьдчилсан дохио
6. Умайн хүзүү зөөлөрч, богиносоно(нимгэрн
э)
Умайн хүзүү нь ихэвчлэн төрөх өдрөөс 2
долоо хоногийн өмнөөс эхлэн төрөлтөнд
бэлтгэж эхэлдэг.
Үүнийг “боловсрох” гэж
нэрлэдэг.
- 41. Жимс түүх
Хэрэв жимс боловсорсон байгаа бол амархан
түүгдэнэ. Харин ногооноороо, боловсроогүй бол
амархан түүгддэггүй.
Энэ бүхэн яг л умайн хүзүү мэт.
Умайн хүзүү яг л жимс шиг.
Хэрэв умайн хүзүү боловсорсон бол төрөхийн
өмнө зөөлөн, уян хатан болсон байдаг. Мөн
богиносон, нимгэрч эхэлдэг.
- 43. Төрөлтийн үе шат
Анхны шат
Хоёрдахь шат
Гуравдахь шат
Тэлэлтийнүе
0 to 10 cm
Дүлэлтийн үе
Умайн хүзүү бүрэн
тэлэгдсэний дараа
Ихэс гадагшлах үе
- 45. Төрөлтийн анхан шат
Умайн жинхэнэ базлалтаар эхлээд умай
бүрэн тэлэгдэж гүйцсэнээр төрөлтийн
анхан шат дуусна. (10 см тэлнэ).
2. Төрөлтийн анхан шат нь анхлан төрөгчдөд
12 цаг орчим, харин давтан төрөгчдөд 8 цаг
орчим үргэлжилдэг.
1.
- 47. Төрөлт
ийн үе
шат
1. Анхны шат
(Latent phase Далд үе)
Эмэгтэй инээмсэглэж, ярьж байгаа
бол энэ нь төрөлт эхэн үедээ
байсаар байна гэсэн үг юм.
- 48. 3. Далд үе(эхэн үе)
Умайн хүзүү 0-4 см болж тэлнэ
b. 5-20 мин тутамд умайн базлалт үүсээд бага
зэргийн хүчдэлтэйгээр 20-40 секунд үргэл
жлэнэ.
c. Базлалт 5 минут тутмын процесстойгоор
явж, жигд хэмнэлээ хадгална.
a.
- 49. 4. Идэвхтэй үе
4-7 см болж тэлнэ.
b. Базлалт ихэвчлэн 2-5 минут тутамд
давтагдан, 30-50 секунд үргэлжлэх бөгөөд
хөнгөнөөс дунд зэргийн хүчтэй болно..
c. Идэвхтэй үед хүрснийхээ дараа, тэлэлт
анхлан төрөгчдөд нэг цаг тутамд дунджаар
1.2 см харин давтан төрөгчдөд 1.5 см тэлнэ.
a.
- 51. 5. Шилжилтийн үе
Умайн хүзүү 8-10 см болж тэлэгдэнэ.
2. Базлалт 2-3 минут тутамд давтагдах бөгөөд
50-60 секундт үргэлжлэнэ, дунд зэргээс хүч
тэй болж өөрчлөгдөнө.
1.
Зарим базлалт 90 сек хүртэл үргэлжилдэг.
- 52. Төрөлтийн хоѐрдугаар шат
1. Бүрэн тэлэлтээр эхэлж хүүхэд гарснаар
төгсөнө.
2. Хоѐрдугаар шат анхлан төрөгчдөд 1 цагаас
1 цаг 30 минут үргэлжлэх бөгөөд давтан
төрөгчдөд 20 минутаас 45 минут
үргэлжлэнэ.
- 56. Давших
Ургийн толгой хоѐр зулайн ясны диаметраараа
аарцгийн орох хэсгээр дамжин гарах үе.
1. Анхлан төрөгчдөд- төрөлтийн эхлэлээс өмнөх
2 долоо хоногт явагдана.
2. Давтан төрөгчдөд- төрөлт эхлэхтэй зэрэгцэн
явагдана
3. Ургийн толгойн хоѐр зулайн ясны диаметр нь
ургийн толгойн хамгийн нарийн диаметр нь бө
гөөд аарцгийн урд хойд диаметр нь аарцгийн х
амгийн нарийн диаметр нь учраас ургийн толг
ой аарцагруу орохдоо хөндлөн байрлалаар орд
ог юм.
- 57. Доошлолт
Төрөлтийн үед явагдах бөгөөд энэ нь төрж г
арахын өмнөх ургийн эргэлт юм.
Умайн ѐроол орчимд байгаа ургийн хэсэг у
майн ашгилтаар хүчээр хөөгдөн гардаг бөг
өөд энэ нь төрөлтийн хоѐрдугаар үед явагда
х бөгөөд доошоо дүлэлт өгнө.
- 60. Нугалах
Доошлох үеийн эсэргүүцэл ургийн толгойг
нугалаж өгснөөр эрүү нь цээжрүүгээ
шахагддаг бөгөөд ингэж байж ургийн
толгой хамгийн бага диаметртэй болдог.
Дагзны хойд хэсгээс духны урд хэсэг
хүртэлх диаметр нь 9.5 см орчим болох
бөгөөд төрөх зам цухуйн гарна.
- 62. Дотогшоо эргэлт
Төрөх сувагт зохицон таарахын тулд дагз өө
рийн төрөлх байрлалаасаа эргэн урагшаагаа
эргэж өгдөг.
Энэ хөдөлгөөн нь толгойн хэлбэрийн улмаа
с үүсэж буй бөгөөд аарцгийн боломжит зай
нд тохирон, хярзангийн булчинд зохицоно.
Суудал яс нь аарцгийн дунд хэсэгрүү түрэн
гарсан байдаг бөгөөд энэ нь ургийн толгойг
урагш эргүүлэн боломжит зайнд зохицон
тааруулдаг..
- 63. Гэдийлт
Ургийн толгой улам бүр доошлоход хярзанг
ийн булчингаас ирэх эсэргүүцэлтэй тулгарч
арагш гэдийнэ.
Ургийн толгой бэлгийн уруулаар цухуйн
харагдах бөгөөд толгойн хамгийн том
диаметр нь тойрог болсон байна. Тийнхүү у
ргийн толгой үтрээнээс гарч ирнэ.
- 64. Гадагшаа эргэлт
Толгой цухуйсны дараа мөр аарцгийн дунд хэс
гийн дагуу дотогш эргэх бөгөөд энэ нь суудал
ясны хамгаалалтанд зохицон таарахын тулд
юм.
Мөр дотогш эргэж, ургийн толгой төрөн гарна.
Editor's Notes
- So nurse and midwife have to help birthing women and family.
- So we are here. We have to teaching and learning maternal and women’s health nursing that’s why.
- Now I’m going to talking about 4 stage of labor