2. Programma
• Evaluatie lesplan les 2: informatievaardigheden
• Cyberpesten: wat is het?
• Curatieve aanpak
• Preventieve aanpak
• Werken aan het lesplan
13. Stap 2
Bepaal acties en maatregelen
Bedenk zelf, óf maak gebruik van achtergrond informatie
op een van onderstaande sites:
• www.vraaghetdepolitie.nl
• www.schoolenveiligheid.nl
• www.internetsporen.nl
• www.meldknop.nl
• www.pestweb.nl
• www.mediaopvoeding.nl
• www.kennisnet.nl
• http://mijnkindonline.nl/leeftijd/13-18-jaar
• http://www.mediawijsheid.nl/online-pesten/
• Anti Pestprotocol PTO:
• http://bit.ly/PTOpestprotocol
Wie Mening
Ouders Willen aangifte doen tegen school. Zij vinden dat
school verantwoordelijk is omdat dit tijdens de
gymles onder schooltijd gebeurde.
Gymdocent Heeft wel gezien dat er gepest werd en daar iets van
gezegd in de trant van “hou daar nou eens mee op”,
maar heeft niet gezien dat er gefilmd werd.
Slachtoffer/
Gepeste
Vind de hele situatie gênant. Doordat zijn ouders
aangifte willen doen, komt hij nog meer in de kijker.
Hij wil gewoon dat het stopt.
Dader(s)/
Pester(s)
Vinden de reactie van de ouders overtrokken. Het
filmpje was maar een geintje.
Klas De leerlingen uit de klas hebben het filmpje gezien op
de whatsapp en sommigen hebben het gedeeld.
Wettelijk
kader
-Belediging (art. 266 en 271 Sr)
-Laster/Smaad (art. 261, 262 en 268 Sr)
-Schending portretrecht
14. Wie Mening Acties, maatregelen (vanuit
school) -> wat meld je aan…en
hoe?
Ouders Willen aangifte doen tegen school. Zij vinden dat school
verantwoordelijk is omdat dit tijdens de gymles onder schooltijd
gebeurde.
Gymdocent Heeft wel gezien dat er gepest werd en daar iets van gezegd in de
trant van “hou daar nou eens mee op”, maar heeft niet gezien dat er
gefilmd werd.
Slachtoffer/
Gepeste
Vind de hele situatie gênant. Doordat zijn ouders aangifte willen
doen, komt hij nog meer in de kijker. Hij wil gewoon dat het stopt.
Dader(s)/
Pester(s)
Vinden de reactie van de ouders overtrokken. Het filmpje was maar
een geintje.
Klas De leerlingen uit de klas hebben het filmpje gezien op de whatsapp
en sommigen hebben het gedeeld.
Wettelijk kader -Belediging (art. 266 en 271 Sr)
-Laster/Smaad (art. 261, 262 en 268 Sr)
-Schending portretrecht
16. Leerling: welke tips geven?
• Reageer niet op de mails, berichtjes of filmpjes
• Bewaar alle mails, berichtjes of filmpjes. Sla ze op
of maak er screenshots/foto's van. Het kan dienen
als bewijsmateriaal
• Aangifte doen? Kijk dan
op www.vraaghetdepolitie.nl
• Blokkeer degene die je lastig valt
• Staan de filmpjes of berichten op een website?
Benader de eigenaar en vraag om het materiaal te
laten verwijderen (maak eerst foto's als
bewijsmateriaal)
17. Pesters: NOblame methode
• Stap 1 gesprek met het slachtoffer: luister naar de leerling, waarbij het vooral gaat
om zijn gevoelens, niet om de toedracht. Garandeer dat je met de pesters alleen over
het gevoel van de leerling zult praten, niet over de toedracht en dat er geen straf
volgt.
• Stap 2 ga met de pesters in gesprek, de gepeste is hier niet bij.
• Stap 3 het probleem duidelijk maken: leg uit hoe de gepeste zich voelt en zeg dat het
doel niet is om uit te vinden wie wat gedaan heeft.
• Stap 4 de verantwoordelijkheid verdelen: zeg dat pesters er verantwoordelijk voor
zijn dat het slachtoffer zich weer goed gaat voelen.
• Stap 5 de daders naar ideeën vragen: vraag de pesters één voor één welke ideeën
ze hebben om de gepeste te helpen en spreek je waardering hiervoor uit.
• Stap 6 de verantwoordelijkheid op de daders overdragen: maak een afspraak voor
een vervolggesprek en geef ze de ruimte hun verantwoordelijkheid te nemen.
• Stap 7 evaluatie: praat met elke betrokken leerling afzonderlijk over hoe het gegaan
is, ook met de gepeste. Breng de schoolleiding, de leerkrachten en de ouders op de
hoogte van de gehanteerde methode.
19. Rol van de school
• De school is verantwoordelijk voor een veilig klimaat in en
rond de school.
• In een schoolveiligheidsplan beschrijft een school hoe zij de
fysieke en sociale veiligheid in en om het schoolgebouw
waarborgt. Daarin worden duidelijke regels opgenomen over
strafbare feiten, zaken of gedragingen die niet getolereerd
worden.
• Een anti-pestprotocol zorgt voor openheid en duidelijkheid
naar leerlingen, ouders en personeel over aanpak pesten op
school.
– > Anti-Pestprotocol PTO: http://bit.ly/PTOpestprotocol
21. Anti pest programma’s
Wat is een goed anti-pestprogramma?
Staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) en
Kinderombudsman Marc Dullaert lieten een
onafhankelijke commissie 61 anti-pestmethodes
onderzoeken. Daaruit blijkt dat slechts 13 anti-
pestmethodes 'veelbelovend' danwel 'kansrijk' zijn.
http://www.nji.nl/nl/Beoordeling-anti-pestprogrammas.pdf
22. Organiseer…
• een anti-pest dag (georganiseerd door leerlingen)
• een ouderavond
+ betrek ouders en wijs ze op hun rol/verantwoordelijkheid.
• een docentendag
+ docenten kennis laten opdoen, eenduidigheid creëren
• Klassenafspraken/klassenprotocol
+ bewustzijn van kinderen preventief ontwikkelen
• Een pest enquête
+ start schooljaar, inventariseren
voorbeeld: http://www.kennisnet.nl/diensten/diploma-veilig-internet/leerkrachten/pestenquete/
23. In de klas
Gesprekstips voor in de klas
• Cijfergooien is een reden om met de
klas te praten over omgangsvormen
op internet. Je kunt het fenomeen
afkeuren, maar wil je dat ze echt
beseffen wat het effect is van hun online
gedrag, dan is het beter niet meteen je
afkeuring laten blijken.
• Praat met leerlingen over aardig zijn op
internet. Wanneer ben je aardig voor
iemand op internet? En wat is niet
aardig? Begin niet meteen over 'pesten'.
Niet alles wat misgaat bij jongeren op
internet, is pesten te noemen. Tip: doe
de les WhatsHappy. Of Instagrap
• Ga in gesprek met kinderen
over humor op internet. Organiseer een
les “verkiezing van het grappigste
youtube filmpje van de klas”. Wat is
grappig, wat niet? Wat voor de ene
leerling als grappig wordt gezien,, wordt
door het andere als kwetsend ervaren.
25. 'Verkiezing van het grappigste
YouTube-filmpje van de Klas'
• Stel samen criteria op voor wat een filmpje grappig
maakt. Schrijf op wat grappig is, maar ook wat niet
grappig is.
• Iedereen mag een filmpje nomineren. Laat de leerlingen
de docent het filmpje mailen. De docent zet ze in een
YouTube-kanaal. Grote kans dat er filmpjes tussen zitten
die niet door de beugel kunnen.
• Eerst wordt er gestemd. Dat kan klassikaal door de
vingers op te steken, maar ook digitaal. Dat leidt
uiteindelijk tot een winnaar. Die zou je op de website van
de school kunnen zetten.
• Maar er wordt ook gediscussieerd. De filmpjes worden
besproken. Er wordt gelachen om de filmpjes die echt
leuk zijn. Er wordt besmuikt gelachen om de filmpjes die
niet iedereen kan waarderen. En daar heb je dan een
goed gesprek over.
• Sturen ze geen 'foute' filmpjes in? Zet ze er dan zelf in.
26. Meer lesmateriaal
Interactieve film die
leerlingen bewust maakt van
hun rol bij cyberpesten
Film It's up to you
Film over pesten, bekroond
tot beste Europese jeugdfilm
film Spijt!
Speak Up http://www.kennisnet.nl/sectoren/speciaal-
onderwijs/blog/week-tegen-pesten-horen-zien-en-speak-
up/
Kids in actie tegen online
pesten
Kids in actie tegen online pesten
Lespakket Pesten, dat pikken we niet
Kennisnet Lessuggesties tegen (cyber)pesten
Stop pesten nu 40 lestips om pesten bespreekbaar te maken
Curatief: “genezend” actie ondernemen zodra het gebeurt.
Preventief: hoe kun je het mediabewustzijn van jongeren/ouders/school ontwikkelen. (poortwachtersfunctie school/ouders is komen te vervallen)
DOEL: omgevingsfactoren leren kennen van cyberpesten. Samen met elkaar de weg vinden naar een gestructureerde “curatieve”aanpak.
Klopt de info: soms is het account van de zogenaamde persoon die filmpje geplaatst heeft gehackt.
Wat de context? Doe je aannames op basis van wat je hoort, hoe check je?
(kaartjes met standpunten diverse betrokkenen uitdelen)
(gebruik google of links sites (volgende slide) om info op te zoeken)
Welke interventies?
Op schoolniveau
Op klasniveau
Op individueel niveau
http://www.scholenopdekaart.nl/rapport/vensters/31107-21CY-003/publish/voind15_leesmeer/Pestprotocol%20Prinsentuin%20Oudenbosch.pdf
Hoe stel je je op als schoolorganisatie? Wat meld je aan…en hoe?
Bijv. acties bij slachtoffer: welke hulp nodig voor verwerking en herstellen veilig gevoel?
Bij gymdocent: Hoe kan een docent pestgedrag herkennen en adequaat gedrag aanleren?
Bij schoolafspraken: wat meld je aan de andere leerlingen, docenten, ouders, pers en hoe?
Bij ouders: hoe kun je ervoor
School
De schoolorganisatie reageert conform het anti pestprotocol
Voorbeeld antipest dag http://www.haarlemsdagblad.nl/regionaal/ijmond/article27031962.ece/Anti-pestdag-op-Jan-Campert
http://mijnkindonline.nl/artikelen/cijfergooien-op-instagram-gesprekstips
Wat is er zo leuk aan? Zolang vriendjes, vriendinnetjes en klasgenoten elkaar hoge cijfers geven, kan het best een aardige en fijne ervaring met veel likes (hartjes bij Instagram) en smiley’s en kusjes in de reacties erbij. Kinderen doen eraan mee omdat ze bevestiging willen van hun leeftijdsgenootjes. Bovendien: als iedereen uit een vriendengroep meedoet, is het lastig om achter te blijven. Waarom is het niet leuk? Er worden ook regelmatig lage cijfers uitgedeeld. Cijfers gooien lokt uit tot pesten, uitschelden en buitensluiten. De reacties onder een foto kunnen vernietigend zijn. ‘Ik geef je een twee, je bent echt lelijk,’ krijgt al snel bevestiging van de hele groep of een grof weerwoord van de persoon op de foto. Complete scheldpartijen waarbij een groep één kind tot op het bot beledigt, zijn helaas geen uitzondering.
Van achter een scherm zien de kinderen niet wat vervelende opmerkingen werkelijk met anderen doen, dus iedereen gaat maar door met boos reageren. Hoe maak je dat bespreekbaar?
Instagrap: http://mijnkindonline.nl/publicaties/lesmateriaal/instagrap-de-les
