Prof.Mexhit Shaqiri

1. Komunikim Masiv
Temat për kollokfiumin e dytë viti 2017/18:
1. Shpifja – Mënyrat e Shpifjes ( Llojet e shpifjes – më paramendim dhe neglizhenca)
2. Privatsia (Mënyrat dhe llojet e saj).
3. Mbrojta e burimeve të reja.
4. Transmetimi i materialve të papershtatshme.
5. Efektet e dhunës në media dhe agresiviteti në internet.
6. Efektet e komunikimit masiv , njohurit , qëndrimet ,sjellet,bindjet dhe perceptimet.
1.Shpifja
- Veprimtaria e shtypit përgjate mbledhjes se informacioneve shpesh bie në konflikt me
qeverin. Veq kesaj e drejta e fjales dhe te drejtat e shtypit te lirë ndonjëher bien në konflikt më
të drejtën e ndonjë individi per të mbrojtur reputacionin e vet. Mbrojtja e reputacionit të një
personi sigurohet nga ligjet qe kanë të bejnë me shpifjen.
LLOJET E SHPIFJES:
1. Shpifja e shkruar- është perfolja e shkruar me qellim per të demtuar reputacionin apo emrin e
mirë,vlerat,respektin apo virtytet e nje personi.
2. Pergojimi- është shpifja e folur ,në shumë vende pergojimi është transmetuar në TV apo
radio,barazohet me shpifjen e shkruar. Shpifja e shkruar konsiderohet më e demshme dhe
zakonisht gjobitet me rëndë se pergojimi.
3. Shpifja e hapur- fjalet qe në menyrë të drejtpërdrejt e shprehin shpifjen. Akuzat e rreme me
shkrim si ato qe etiketojne nje person "hajdut" apo "mashtrues" perbejnë automatikisht
shpifje.
4. Shpifja e fshehur- fjalet që në vetvete duken persosmërisht të pafajshme mund të behen
bartese të shpifjes në rrethana te caktuara p.sh njoftimi se personi X është parë duke berë
gjueti në pyll një dite më parë mund të rezultoj i demshem nese ndodh qe i njejti te jetë
kryetar i shoqates per mbrojtjen e kafshëve.

2. 2. E DREJTA E PRIVATËSIS
Në lidhje të ngushtë me shpifjen ekziston edhe çeshtja e privatësis, ndryshimi mes tyre është se
shpifja e mbron reputacionin e nje personi, ndersa e privatësis e mbron qetsin mendore dhe
shpirterore të tij. Në kuader të privatesis janë të njohura 5 metoda të ndryshme se si media
mund të cenoi të drejtën e privatësis:
A. Nderhyrja në mevetesin e tjetrit.
- Kur reporteret perdorin me qellim mikrofonat,kamerat e pergjimit apo forma te tjera per të
regjistruar aktivitetet private të dikujt.
B. Dhenia e paautorizuar e informacionit privat.
- Ketu kemi të bejmë me publikimin privat të te dhënave p.sh publikimi në gazetë per nje
semundje vdekjeprurese të nje personi etj.
C. Krijimi i nje pershtypje të pavertetë.
- Nënkupton publicitetin që u behet njerzve nën nje dritë të rreme apo krijimi i nje pershtypje tjetër
per ta.
D. Pervetësimi i identitetit.
- Edhe njera nga mënyrat e cenimit të privatësis është pervetesimi i identitetit(emri) apo mesazhit
te tij per qëllime komerciale, zakonisht kjo ndodh tek njerezit e shquar, yjet e kinemase etj.
E. Hyrja në territorin e tjetrit.
- Hyrja në pronën e tjetrit është nje shkelje e rëndë që në shekullin XX pati gjithnjë e më shumë
ngritje që akuzohen per ketë shkelje, qdo kush qe hyn pa leje në territorin e tjetrit ai benë shkelje
per qka edhe dënohet.

3. 3. MBROJTJA E BURIMEVE TE REJA
Në ketë temë çeshtjet janë të nderlikuara dhe perfshihen konfliktet e interesave. Reporteret
argumentojnë që nese detyrohen të zbulojne burimet e tyre, ato do të shteren dhe do të
cenohet e drejta e publikut per tu informuar.
Në nje situate të till te veshtirë janë gjendur edhe raporter si POL BRANZBURG, ai shikoi nje
lajmë per Luisvill në të cilen pershkruante se si dy banor lokal perpunonin hashash nga
mariuana. Në artikullin e tij thuhej se ai u kishte premtuar te mos ua zbulonte identitetin mirpo
menjeher pas kesaj Branzburg e thirrë në nje juri te madhe , ai refuzoi ti pergjigjet pytjeve per
burimet e tij duke deklaruar se do te shkelte Amandamentin e Parë per lirine e shtypit. Rasti
perfundoi në Gjykaten e Larte e cila sanksionoi.
Gjithashtu në Florida nje reportere e Pittesburgut Times refuzoi të zbulonte burimet e saj per
nje shkrim mbi raportin e nje jurie te madhe per korrupsionin ne bashkesin e qytetit, ajo u
fajsua per mosparaqitje ne Gjykatë dhe u denua me 90 ditë burg. Gjykata thotë që të jetë
informacioni i domosdoshem ai duhet:
1. Të ligjet më fajesin apo pafajsinë e të akuzuarit.
2. Të ketë te bejë me ulje te akuzes.
3. Zbutjen e denimit.

4. 4.TRANSMETIMI I MATERIALEVE TE PAPERSHTATSHME
NGASJA DHE PORNOGRAFIA
Më termin ngasje seksuale nënkuptojmë faktin kur nje person i zakonshem që respekton
standardet bashkohore te komunitetit do të konstatonte se vepra si e terë kishte prirje
epsh-ndjellese, kur vepra paraqiste ose pershkruante në menyrë qartësisht fyese sjellje të
caktuara seksuale që cilesoheshin të paligjeshme nje shtet të caktuar, nese në te gjithë vepren
mungonin vlerat serioze letrare, artistike, politike apo shkencore.
Pornografia është e ndaluar në internet sikurse edhe në mediat tjera, kompjuteri ëshë njeri
nder kanalet në te cilin qarkullon ky material i jashtligjeshem.
Me 1988 u miratua " akti per mbrojtjen dhe ndalimin e ngasjes seksuale, kur behet fjal per
permbajtjën e papershtatshme FCC gjendet midis asaj qe deshiron kongresi dhe vendimeve te
sistemit gjyqësor.
Nje vendim i gjykates së lart i dha FCC te drejtë per të kontrolluar materialet e papershtatshme
sepse perhapja e tyre n’tv, radio e benë transmetimin e tyre lehtesisht te arritshem tek femijet.

5. 5. EFEKTET E DHUNES NE MEDIA, AGRIVISITETI NE INTERNET.
Eshtë shumë e vertetë se te shikuarit e televizionit dhe programimi apo perdorimi i lojrave ne
internet e rrisin dhunen, si dhe sjelljet tjera anti sociale nga ana e shikuesit. Ato ndikohen me
shumë nga perdorimi apo ndikimi i lojrave te tilla si rezultat i te cileve më vonë mund te behen
te dhunshem dhe agresiv.
Studimet tregojnë se agrisiviteti verbal dhe shenjat fyese te njerzve mund te shkaktojnë tek
individi po aq demtime psikologjike sa mund te shkaktohet dhunë fizike n’trupin e tij.
Egzistojnë lloje të ndryshme te keqtrajtimit permes internetit te cilat mund te jenë të kqija dhe
më te rënda se ato qe mund te ndodhin ballë per ballë.
Kemi dy teori te cilat kanë te bejnë me qeshtjet e dhunës.
Teoria e parë: i qendron ides se si te shikuarit të skenave të dhunshme mund të pesojë njeriu
nga ndjenjat e tija agresive.
Teoria e dytë : argumenton te kundertën se si të shikuarit e skenave te dhunshme e nxisin
individin te sillet në menyrë te dhunshme.

6. 6. EFEKTET E KOMUNIKIMIT MASIV,NJOHURIT& QENDRIMET
Dallimi mes qendrimeve dhe sjelljeve është shumë i paqartē.
Ne shumë raste ne mund te bejmë abotragimin që nje qendrim apo perceptim ekziston vetem
kur vezhgojmë nje sjellje te caktuar. Ne ketë seksion perfshihen edhe vlersime të qendrimeve e
poashtu edhe i sjelljeve.
Katër qeshtje qe kan paraqitur interes te madh per studiuesit jane:
1. Roli i medias në socialize.
2. Analiza e kultivimit.
3. Ndikimi i reklamave te televizionit tek femijet.
4. Percaktimi i agjendës.
MEDIAT DHE SOCIALIZMI:
Socializmi është tersi e menyrave qe individi perdorë per t'iu pershtatur sjelljeve dhe vlerave te
nje grupi. Prosocializmi është proces kompleks qe zgjatë per shumë kohë (vite) dhe perfshinë
shumë njerz dhe organizata te ndryshme te quajtura AGJENSI TE SOCIALIZMIT.