E Drejta Civile - Hipoteka Universiteti i Prizrenit "Ukshin Hoti" - Fakulteti Juridik Arber Susuri

1. UNIVERSITETI I PRIZRENIT
UNIVERSITY OF PRIZREN
„UKSHIN HOTI“
FAKULTETI JURIDIK
FACULTY OF LAË
PUNIM SEMINARIK
Lënda: E Drejta Civile
Tema:Fitimi i Hipotekës
Profesori: Studenti:
Prof.dr.Skender Gojani Arbër Susuri
Ramadan Hadri
Janar 2016, Prizren

2. 2
Përmbajtja:
HYRJE........................................................................................................................................3
1. HIPOTEKA....................................................................................................................4
1.1. Ç’kuptojmë me fjalën hipotekë.................................................................................4
1.2. Objekti i hipotekës....................................................................................................5
1.3. Llojet e hipotekës sipas themelimit...........................................................................5
1.3.1.Hipoteka e kontraktuar......................................................................................5
1.3.2.Hipoteka ligjore.................................................................................................6
1.3.3.Hipoteka gjyqësore............................................................................................6
2. PARIMET E HIPOTEKËS...........................................................................................6
2.1. Parimi i Akcesoritetit.................................................................................................6
2.2. Parimi i Oficialitetit...................................................................................................7
2.3. Parimi i Specialitetit..................................................................................................7
2.4. Parimi i Papjestueshmerise........................................................................................7
2.5. Parimi i Prioritetit......................................................................................................7
3. FITIMI I HIPOTEKËS.................................................................................................8
3.1. Mënyrat e fitimit të hipotekës....................................................................................8
3.2. Titujë juridik për fitimin e të drejtës së hipotekës………………………….............9
3.3. Kontrata si titull juridik për fitimin e hipotekës………………………………........9
4. SHUARJA E HIPOTEKËS...........................................................................................11
5. PËRFUNDIMI................................................................................................................12
6. LITERATURA...............................................................................................................13

3. 3
Hyrje
Punim seminarik me temën “Fitimi i Hipotekës” synon që të ofroj të dhëna për Hipotekën si një
të drejtë sendore mbi sendin e huaj, në veçanti për mënyrën se si fitohet hipoteka.
Punimi seminarik për të qenë sa më më i plotë, përmbledhës dhe permbajtësor, pos pjesës hyrëse
(faqe 3) përmban të dhëna dhe informacione për Hipotekën si institut juridik, duke përfshirë
objektin, llojet, parimet, mbi të gjitha mënyrat e fitimit të saj (faqe 4 – 11). Gjithashtu punimi
seminarik ka edhe pjesën përfundimtare (fq 12) dhe në fund pjesën bibliografike (faqe 13).
Literatura bazë e konsultuar për këtë punim seminarik është: “E Drejta Sendore” e autorit
Prof.Dr.Abdullah Aliu, “Fjalor i terminologjisë juridike” i autorit Prof.Dr.Skender Gojani dhe
Ligjin Nr. 03/L-154 për Pronësinë dhe të Drejtat tjera Sendore i Kosovës.
Një nxitje që këtë punim ta punojmë me përkushtim e kemi fituar edhe nga udhëzimet dhe
këshillat të cilat i kemi fituar gjatë ligjëratave nga profesori i nderuar Prof.Dr.Skender Gojani,
ndaj te cilit mbetemi falenderues.

4. 4
1. Hipoteka
1.1.Ç’ kuptojmë me hipotekë ?
“ E drejta sendore është degë pozitive e së drejtës, që rregullon marëdhëniet midis njerëzve
lidhur me sendet. Këto dispozita (rregulla juridike) përcaktojnë përkatësin e sendit. Pra e drejta
sendore është ajo dëgë e së drejtës që përcakton bartësit (titullarët) e të drejtave lidhur me
sendet”1.
Sendet konsiderohen sendet e luajtshme, paluajtshmëritë dhe të drejtat jotrupore. Sendet e
luajtshme janë objektet trupore të pavarura, që nuk janë në mënyrë të përhershme të lidhura me
tokën ose pjesët e tokës dhe që në përgjithësi mund të lëvizin ( LPDTS – nr.03/L – 154 – neni 8
dhe 9 )
Çdo person mund të fitoj të drejta sendore. Titullari i një të drejte sendore mund të paraqesë këtë
të drejtë kundrejt cilitdo person, përveq nëse me ligj parashihet ndryshe.
“Të drejtat e sigurimit sendor, janë të drejta akcesore, sepse janë të varura nga e drejta kryesore,
dhe në këtë rast e drejtë kryesore e kreditorit është e drejta e kërkesës ndaj debitorit”2. Në rendin
dhe literaturën juridike janë të njohura dy kategori juridike të cilat rregullojnë (përcaktojnë) të
drejtën e sigurimit sendor: e drejta e pengut në sendet e luajtshme dhe hipoteka.
“Hipotek-ë, e drejtë që i jepet huadhënësit në shoqërinë kapitaliste për të marrë e për të shitur
një pasuri të patundshme, të cilën huamarrësi e ka lënë si peng; marrja peng. Hua që një
huadhënës në shoqërinë kapitaliste i jep një huamarrësi, pasi ky ka lënë si peng një pasuri të
patundshme që siguron shlyerjen e huas.” 3
“Hipoteka do të thotë krijimi i interesit në pasurinë e paluajtshme me anë të marrëveshjes apo
ligjit, që kreditorit të hipotekës (pengmbajtësit) i jep të drejtën të iniciojë procedurën për heqjen e
të drejtës mbi pronën e vënë në hipotekë për pasurinë e tillë të paluajtshme, me qëllim të
përmbushjes së një detyrimi që është siguruar me hipotekë dhe që duhet të paguhet.”4
“Hipotekë e drejtë që i jepet huadhënësit, për të marrë e për të shitur një pasuri të patundshme,
të cilën huamarrësi e ka lënë si peng; marrja peng. Hua që një huadhënës i jep një huamarrësi,
pasi ky ka lënë si peng një pasuri të patundshme, tek që siguron shlyerjen e huasë.” 5
“Në çdo rast, kur objekt i të drejtës së pengut, është paluajtshmëria kjo quhet hipotekë. Në
teorinë juridike hipoteka është e drejtë sendore, e drejtë sendore në sendin e huaj” 6
1 Aliu Abullah, E drejta sendore,Prishtinë, 2014, fq.20
2 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq. 293
3 Grup autorësh,Fjalor i gjuhës së sotme shqipe,Prishtinë, 1980, fq.684
4 Ligji Nr. 03/L-154 për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës,neni 172
5 Gojani, Skender, Fjalor i terminologjisë juridike, Prishtinë, 2013, fq.107
6 Statovci, Ejup, E drejta e pengut,Prishtinë, 2009, fq. 123

5. 5
1.2. Objekti i Hipotekës
Hipoteka është garanci reale, përcaktohet si e drejtë reale e garancisë mbi sendet e të tjerve.
Hipoteka ka për objekt sendet e paluajtshme ose sende të luajtshme të regjistrueshme në
regjistrat publikë si: makinat, autobusët, kamionët, anijet, mjetet e tjera të transportit etj. që i
nënshtrohen regjistrimit, sipas ligjeve pozitive përkatëse. Hipoteka krijohet përmes marreveshjes
në mes të debitorit dhe kreditorit (huadhënësit dhe huamarrësit, procedurave gjygjesore dhe
ligjit.
Krijimi i hipotekës në Kosovë përcaktohet me Ligjin 03/L-154 për Pronësinë dhe të drejtat tjera
sendore të Kosovës, konkretisht neni 172 dhe 173. “Hipoteka krijohet përmes një kontrate ndërmjet
pronarit të paluajtshmërisë së ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si dhe përmes regjistrimit në
Regjistrin e të drejtave për paluajtshmëritë”.7
Po sipas dispozitave të ligjit të sipërshenuar ( LPTDS – neni 176, 177, 178 ) hipoteka shtrihet
mbi të gjitha pjesët e paluajtshmërisë së ngarkuar, duke përfshirë edhe ndërtesat që aty ndodhen
apo janë të lidhura në mënyrë të pandashme me tokën, frutet natyrore të paluajtshmërisë (nëse ka
të tilla), përderisa nuk janë të ndara nga sendi kryesor, pasurit natyrore nëntokësore, bimët me
rrënjë nëntokësore, objektet tjera të lidhura me bazament tokësor, sendet akcesore të cilat
qëndrojnë në pronësi të pronarit të paluajtshmërisë. Nëse paluajtshmëria është dhënë me qira,
hipoteka shtrihet edhe në kërkesat nga qiraja të pronarit të paluajtshmërisë.
Sipas Ligjit nr.04/L-139 për Procedurën përmbarimore të Kosovës, objekt i përmbarimit nuk
mund të jetë toka bujqësore në sipërfaqe prej gjysmë hektari.“ Paluajtshmëritë që nuk mund të
bëhen objekt përmbarimi 1. Nuk mund të jetë objekt përmbarimi toka bujqësore e bujkut në
sipërfaqe prej gjysmë hektari. 2. Dispozitat e paragrafit 1. të këtij neni, nuk kanë të bëjnë me
përmbarimin për realizimin e kredive të siguruara me të drejtën e pengut të kontraktuar për
sendin e paluajtshëm (me hipotekë).”8
1.3. Llojet e Hipotekës
Në praktikën dhe literaturën juridike bashkëkohore njihen disa lloje të hipotekës për nga mënyra
e themelimit: Hipoteka e konktraktuar (vullnetare), hipoteka ligjore dhe hipoteka gjyqësore.
1.3.1. Hipoteka e kontraktuar
“ Lloj hipoteke e cila krijohet me kontratën mbi hipotekën mes kreditorit pengmarrës
(hipotekues) dhe debitorit pengdhënës ( ose pronarit të sendit i cili e lë sendin peng për detyrimin
7 Ligji Nr. 03/L-154 për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës,neni 173
8
Ligji Nr. 04/L-139 Për Procedurën Përmbarimore, neni 216

6. 6
e debitorit ), në formën me shkrim, sipas së cilës obligohet debitori (ose ndonji i tretë) të lejohet
që kreditori hipotekues të regjistroj të drejtën e vet të pengut (hipotekën) në librat publikë si
ngarkesë (barrë) mbi sendin e caktuar, ndërsa kreditori obligohet që t’i mundësojë debitorit
shlyerjen e hipotekës nga libri publik.” 9 Kjo lloj hipoteke është e karakterit vullnetar sepse
krijohet me vullnetin e kreditorit dhe debitorit. Në literaturën juridike shpesh njihet edhe me
emrin kontratë vullnetare.
1.3.2 Hipoteka ligjore
“ Lloj hipoteke e cila themelohet kur paraqiten kushtet e parapara me ligj, e cila
konstituohet për pashmangëshmërinë e likuidimit të prestimit (përmbushjes së kontratës
kryesore).” 10 Kjo hipotekë ekziston gjithmonë kur ajo themelohet drejtëpërsëdrejti nga ligji.
Konsiderohet hipotekë ligjore ngase ligji shprehimisht dhe takstativisht parasheh krijimin e
hipotekës ligjore dhe nuk është i nevojshëm deklarimi i vullnetit të palëve kontraktuese.
1.3.3. Hipoteka gjyqësore
“Lloj hipoteke e cila themelohet me vendim të gjykatës e që konstituohet për
pashmangëshmërinë e likuidimit të presitimit (përmbushjes së kontratës kryesore).” 11 Në raste të
veçanta gjykata (përmbaruese) mund të caktoj hipotekën dhe kjo është hipotekë e dhunshme, për
sigurimin e kërkesës e cila duhet të përmbushet në procedurën e përmbarimit.
2. Parimet e Hipotekës
Në literaturën juridike, në kuadër të së drejtës së pengut në paluajtshmëri (hipotekës) janë të
njohura disa parime (përfundime të përgjithshme) : Parimi i akcesoritetit, Parimi i oficialitetit,
Parimi i specialitetit, Parimi i papjestueshmërisë dhe Parimi i prioritetit.
2.1. Parimi i akcesoritetit
Hipoteka edhe pse është e drejtë sendore me karakter absolut, megjithatë ajo është një e drejtë
akcesore, përkatësisht e drejtë sendore e dorës së dytë, e cila është e varur nga një e drejtë tjetër
që është e drejtë kryesore. “Hipoteka është e drejtë sendore e karakterit akcesor sepse krijimi,
kohëzgjatja dhe shuarja e hipotekës varet nga ekzistimi i kërkesës e cila sigurohet me hipotekë.
Kjo e drejtë sendore varet nga ekzistimi i vet marrëdhënies detyrimore, ku ekzsiton detyrim i
caktuar i debitorit ndaj kreditorit.” 12
9 Gojani Skender, Fjalor i terminologjisë juridike, Prishtinë, 2013, fq.108
10 Gojani Skender, vepra e cituar, fq.108
11 Gojani Skender, vepra e cituar, fq.107
12 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq. 370

7. 7
2.2. Parimi i oficialitetit
Parimi i oficialitetit ka të bëjë me realizimin e të drejtës së pengut apo përmbushjen e të drejtës
së kërkesës nga sendi i lënë peng, në rrugë zyrtare, përmes gjykatës. Ligji i për Pronësinë dhe të
drejtat tjera sendore i Kosovës përmban dispozita konkrete ligjore të cilat kreditorit hipotekues i
mundësojnë përmes përmbarimit të detyrueshëm realizimin e të drejtave sipas kontratës. Në rast
të vonesës ose të shkeljeve tjera të kontratës nga debitori, kreditori hipotekues mund të fitoj të
drejtën duke iu drejtuar gjykatës që paluajtshmërinë e ngarkuar ta shes dhe kërkesën e siguruar ta
përmbush në rradhë të parë nga shuma rezultuese (e fituar nga shitja). Shitja bëhet përmes
ankandit publik.
2.3. Parimi i specialitetit
Ky parim nënkupton se me hipotekë sigurohen vetëm kërkesa e caktuar e kreditorit dhe se
hipoteka mund të ekzistoj vetëm mbi sendet individuale të përcaktuara. Objekt i hipotekës mund
të jenë një apo më shumë sende individualisht të përcaktuara. Hipoteka nuk mund të krijohet në
mënyrë të përgjithësuar mbi të gjitha paluajtshmëritë e debitorit ose të personit të tretë i cili e lë
paluajtshmërinë në hipotekën e debitorit. Sendi i lënë peng duhet të jetë “inspecies” e jo
“gjenera”.
2.4. Parimi i papjestueshmërisë
Ky parim nënkupton se hipoteka sipas natyrës së vet është e papjestueshme. Paluajtshmëria e
lënë peng siguron kërkesën e kreditorit derisa ajo nuk përmbushet në tërësi. Paluajtshmëria
(objekti i hipotekës) nuk mund të ndahet derisa nuk paguhet në tërësi kërkesa e kreditorit.
2.5. Parimi i prioritetit
Ky parim nënkupton se titullari i kësaj të drejte sendore ka të drejtë që të realizoj kërkesën e vet
para kreditorëve të tjerë, të cilët kanë konstituuar të drejtën e hipotekës pas tij ose nuk kanë fare
të drejtë hipoteke në atë paluajtshmëri. Ligji përkatës në Kosovë parasheh renditjen e disa
hipotekave sipas kohës së regjistrimit të tyre në regjistrin për të drejtat në paluajtshmëri. Për një
ndryshim të rradhës së përparësisë është e nevojshme një marrveshje në mes të titullarëve të
drejtave të cilat preken nga ndryshimi i përparësisë dhe regjistri i ndryshimit në regjistrin e të
drejtës në paluajtshmëri.

8. 8
3. Fitimi i Hipotekës
Në cdo sistem juridik ku funksionon ekonomia e lirë e tregut hipoteka ndihmon dinamizimin
dhe fuqizimin ekonomik dhe zhvillimor, ngase ofron sigurinë e kreditorëve, duke krijuar kushte
për investime të sigurta. Hipoteka është institut juridik dhe permes dispozitave pozitive ligjore
përcaktohen: mënyrat e krijimit të hipotekës, kontrata, marrveshjet, paluajtshmëria e ngarkuar,
shtrirja e hipotekës mbi sendet akcesore, paluajtshmëria e dhënë me qira, paluajtshmëria me
shumë pronar, hipoteka e përbashkët, fitimi dhe shuarja e hipotekës, raporti ndaj personave të
tretë etj.
3.1. Mënyrat e fitimit të hipotekës
“E drejta e hipotekës fitohet me kontratë, sipas ligjit (ex lege) dhe vendimit të gjykatës. LPDTS i
Kosovës parasheh se hipoteka krijohet përmes një kontrate ndërmjet pronarit të paluajtshmërisë
së ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si dhe përmes regjistrimit në Regjistrin e të drejtave për
paluajtshmërit”13 Kjo mënyrë e fitimit të hipotekës ështe e përcaktuar me nenin 172 dhe 173 te
LPTDS të Kosovës.
“ Nga ky përkufizim qartë shihet se përveq marrveshjes, hipoteka mund të krijohet edhe ex lege.
Rasti i krijimit të hipotekës ex lege është qështje e dispozitave te vecanta ligjore si psh. LT të
Kosovës ( Ligji për Trashëgimi i Kosovës ).”14
13 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.383
14 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.383
LPTDS - Neni 172
“Hipoteka” do të thotë krijimi i interesit në pasurinë e
paluajtshme me anë të marrëveshjes apo ligjit, që kreditorit të
hipotekës (pengmbajtësit) i jep të drejtën të iniciojë procedurën për
heqjen e të drejtës mbi pronën e vënë në hipotekë për pasurinë e
tillë të paluajtshme, me qëllim të përmbushjes së një detyrimi që
është siguruar me hipotekë dhe që duhet të paguhet.
LPTDS - Neni 173
Hipotekakrijohet përmes një kontratendërmjet pronarit tëpaluajtshmërisë së ngarkuar dhe kreditorit hipotekues si
dhe përmes regjistrimit në Regjistrin e të drejtave për paluajtshmëritë.

9. 9
3.2. Titujë juridik për fitimin e të drejtës së hipotekës
Për fitimin e hipotekës kërkohet titulli juridik (veprimi juridik) dhe mënyra e fitimit (modus
aquirendi). Në këtë rast titulli juridik është kontrata, respektivisht veprimi juridik (akti noterial).
Krahas titullit juridik kërkohet regjistrimi i tyre në Regjistrin për regjistrimin e të drejtave në
paluajtshmëri, dhe vetëm me aktin e regjistrimit fitohet e drejta sendore mbi paluajtshmërinë, pra
edhe e drejta e hipotekës fitohet në momentin e regjistrimit në Regjistrin për regjistrimin e të
drejtave në paluajtshmëri.
Hipoteka si e drejtë sendore ka efekt juridik por gjithmonë kur të plotësohen kushtet e caktuara
me ligj dhe për këtë në literaturën juridike si kushte të domosdoshme numërohen:
 Regjistrimi i hipotekës në librat e tokave, e bërë në bazë të punës juridike të vlefshme që
është kontrata mbi hipotekën dhe
 Pronari i sendit që ka aftësi që sendin ta ngarkoj me hipotekë.
“Titujt juridik për fitimin e së drejtës së hipotekës janë: veprimi juridik, vendimi gjyqësor
dhe ligji. Në raste kur e drejta e hipotekës për titullin juridik e ka një veprim juridik apo një
vendim gjyqësor, atëher fitimi i saj bëhet me regjistrimin në librat publik, ndërsa kur titulli i
të drejtës së hipotekës është ligji, atëherë fitimi i hipotekës bëhet në momentin kur janë
plotësuar kushtet e caktuara me ligj. Në bazë te veprimit juridik ose vendimit gjyqësor
hipoteka fitohet me regjistrimin në librin publik ose në mënyrë tjetër përkatëse të caktuar me
ligj.”15
3.3. Kontrata si titull juridik për fitimin e hipotekës
Nga sa u citua më lart shihet se kontrata është titull juridik për fitimin e hipotekës, ky titull duhet
të jetë të jetë gjithmonë i vlefshëm për të krijuar të drejtën e hipotekës. “Kontrata mbi hipotekën
është kontratë me të cilën detyrohet debitori ose ndonji person i tretë ndaj kreditorit që për
sigurimin e kërkesës së caktuar të kreditorit me hipotekë mbi sendin e vet të paluajtshëm do t’i
lejoj kreditorit që të drejtën e vet – hipotekën ta regjistroj në regjistrat e intabulacionit si barrë e
asaj paluajtshmërie, ndërsa pala tjetër kontraktuese (kreditori) merr obligim që me shuarjen e
kërkesës së siguruar me atë hipotekë do të ndërrmarr veprimet e nevojshme që të cregjistrohet
hipoteka nga librat e intabulacionit.”16
Për të krijuar një hipotekë duhet të ekzistoj pronësia mbi sendin, por jo në të gjitha rastet pronar i
paluajtshmërisë së lënë hipotekë duhet të jetë debitori, sepse për debitorin mund ta lë hipotekë
edhe pronari tjetër i cili jep pëlqimin për lejimin mbi sendin e tij të themelohet hipoteka për
detyrimin e debitorit.
15 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.385
16 Aliu Abdullah, vepra e cituar, fq.384

10. 10
Kontrata e hipotekës duhet të lidhet në formë me shkrim, nënshkrimet e pronarit të
paluajtshmërisë dhe kreditorit hipotekues duhet të vërtetohen sipas të njejtave rregulla sikurse
punët e tjera juridike rreth paluajtshmërisë.
Ligji për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës nr.03/L-154 ka dispozita të vecanta
(nene) të cilat në mënyrë takstative përshkruajë kriteret dhe elementet themelore të kontratës
hipotekuese, në mënyrë qe e njejta të jetë e vlefshme.
“2. Kontrata e hipotekës duhet të përmbajë së paku këto të dhëna:
2.1. emrat dhe adresat e pronarit të paluajtshmërisë dhe të kreditorit hipotekues si dhe të debitorit
të kërkesës së siguruar, në rast se ky nuk është njëkohësisht pronar i paluajtshmërisë së ngarkuar;
2.2. përshkrimin e saktë të paluajtshmërisë së ngarkuar sipas vendit, rrugës dhe numrit të
shtëpisë; ose
2.3. të dhëna të tjera të sakta rreth pozitës si dhe numrin kadastral;
2.4. një fletë poseduese dhe vërtetimet rreth përdorimit të paluajtshmërisë, nëse është e
nevojshme;
2.5. shumën e kërkesës së siguruar përmes hipotekës, duke përfshirë edhe kamatën; eventualisht
jepet huma maksimale e kontraktuar;
2.6. një paralajmërim në shkrim me shkronja të mëdha të theksuara, se në rast të vonesës së
pagesës ose paraqitjes (arritjes) së kushteve të tjera të kontraktuara kreditori hipotekues do të
nisë procedurën e përmbarimit, e cila mund të shpie tek humbja e pronësisë në paluajtshmërinë e
ngarkuar dhe braktisjen e shtëpisë dhe paluajtshmërisë;
2.7. palët bëjnë marrëveshje të tjera, nëse këtë e kërkon ky ligj apo ligje të tjera;
2.8. palët mund të bëjnë marrëveshje të tjera, përderisa këtë e lejojnë rregullat imperative;
2.9. datën e nënshkrimit të kontratës;
2.10. nënshkrimet e vërtetuara të pronarit të paluajtshmërisë së ngarkuar dhe të kreditorit
hipotekues.”17
Kreditori dhe debitori hipotekues mund të jenë persona fizik apo juridik. Gjithashtu edhe
shtetasit e huaj fizik apo juridik, mund të krijojnë te drejtën e hipotekës në ato sende që munden
edhe ta fitojnë të drejtën e pronësisë. Objekt i hipotekës nuk mund të jetë paluajtshmëria e cila
nuk mund të jetë në pronësi të personit fizik apo juridik të huaj. Hipoteka mund të jetë
individuale dhe e përbashkët. Hipotekën e përbashkët shprehimisht e parasheh edhe LPTDS i
Kosovës ( neni 179, 180).
17 Ligji Nr. 03/L-154 për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës,neni 174

11. 11
4. Shuarja e Hipotekës
Hipoteka si e drejtë sendore mbi sendin e huaj e cila e autorizon titullarin që nga paluajtshmëria
e lënë peng të përmbush kërkesën e vet me shtijen e sendit në rrugë gjyqësore, hipoteka mund të
shuhet. Hipoteka mund të shuhet edhe me marrveshje midis kreditorit dhe debitorit ose me
kërkesën e kreditorit kur plotësohet kushtet ligjore ose kur paluajtshmëria merret për interes të
përgjithshëm (shpronësohet) apo shkatatërrohet paluajtshmëria. LPTDS i Kosovës në mënyrë
takstative në nenin 193 përcakton kushtet në të cilat një hipotekë shuhet.
“1. Hipoteka shuhet përmes shlyerjes së regjistrimit në Regjistrin për të drejtat në
paluajtshmëritë.
2. Shuarja e hipotekës mund të kërkohet, nëse:
2.1. debitori i kërkesës së siguruar ka përmbushur kërkesën përmes pagesës ose në ndonjë
mënyrë tjetër;
2.2. kërkesa e siguruar shuhet për arsye të tjera;
2.3. kreditori hipotekues heq dorë nga hipoteka në formën me shkrim dhe duke vërtetuar
nënshkrimin e tij;
2.4. kreditori hipotekues dhe pronari i paluajtshmërisë së ngarkuar janë ose bëhen i njëjti person;
2.5. paluajtshmëria e ngarkuar shitet për të përmbushur kërkesën e siguruar.”18
18 Ligji Nr. 03/L-154 për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës,neni 193

12. 12
5. Përfundimet:
* Hipoteka është institucion juridik, ajo ndihmon dhe kontribuon ne zhvillimin
ekonomik, perkatesisht dinamizimin e ekonomise se tregut, duke ju ofruar kredi (huadhenie)
debitoreve, por mbi te gjitha duke i siguruar dhe garantuar interesat e kreditorëve (huadhenesve).
* Hipoekta është e drejtë sendore në sendin e huaj, e ky send është palujtshmëria ose
sendet e luajtshme të cilat regjistrohen në regjistrin për regjistrimin paluajtshmërive.
* Paluajtshmëria e lënë peng mbetet gjithmonë në posedim të pronarit (pengdhënësit).
Për kreditorin mjafton konstituimi i të drejtës së hipotekës e cila bëhet me veprim juridik, me
vendim të organit shtetëror apo në bazë të ligjit dhe regjistrimin e saj në librat publik.
* Gjithmonë për krijimin e hipotekës duhet të ekzistoj pronësia mbi sendin.
* Për fitimin e hipotkës ne te gjitha rastet kërkohet titulli juridik, mënyra e fitimit dhe
regjistrimi i paluajtshmërisë në regjistrat për regjistrim.
* Hipoteka mund të ketë tre burime përmes:
- marreveshjes ( hipoteka vullnetare),
- hipoteka gjyqësore (bazohet mbi një vendim gjyqësor) dhe
- hipoteka ligjore (mund të regjistrohet edhe kundër vullnetit të debitorit në rastet e
parashikuara me ligj).
* Titujt juridik për fitimin e së drejtës së hipotekës janë: veprimi juridik, vendimi
gjyqësor dhe ligji.
* Në raste kur e drejta e hipotekës për titullin juridik e ka një veprim juridik apo një
vendim gjyqësor, atëher fitimi i saj bëhet me regjistrimin në librat publik, ndërsa kur titulli i të
drejtës së hipotekës është ligji, atëherë fitimi i hipotekës bëhet në momentin kur janë plotësuar
kushtet e caktuara me ligj. Në bazë te veprimit juridik ose vendimit gjyqësor hipoteka fitohet me
regjistrimin në librin publik ose në mënyrë tjetër përkatëse të caktuar me ligj.

13. 13
6. LITERATURA
Aliu Abdullah, E Drejta Sendore, Prishtinë, 2014
Galgano Françesko, E Drejta Private, Botimi i Parë, Tiranë, 1999
Gojani Skender, Fjalor i Terminologjisë Juridike, Prishtinë, 2013
Grup Autorësh, Fjalor i Gjuhës Shqipe, Prishtinë, 1980
LIGJE
Ligji Nr. 03/L-154 për pronësinë dhe të drejtat tjera sendore i Kosovës,
Ligji Nr. 04/L-139 Për Procedurën Përmbarimore i Kosovës,
Ligji Nr. 2004 / 26 Ligji Për Trashëgiminë i Kosovës,