baiferniiez

1. เรื่อง คำซ้อน
ระดับชั้นมัธยมศึกษำปีที่ ๑
ลักษณะคำซ้อน (ต่อ)
๓. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน แต่คำหนึ่งเป็นภำษำถิ่น
ควำมหมำยอยู่ที่คำภำษำกลำงหรือภำษำมำตรฐำน
เช่น
เสื่อสำด สำด เป็นภำถิ่น(เหนือ อีสำนใต้)
หมำยถึง เสื่อ
ข่มเหง เหง เป็นภำษำถิ่น(ใต้) หมำยถึง ทับ
๔. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน แต่คำหนึ่งเป็นภำษำต่ำงประเทศ
ควำมหมำยอยู่ที่คำไทย เช่น
สร้ำงสรรค์ สรรค์ เป็นคำภำษำสันสกฤต
หมำยถึง สร้ำง
พงไพร ไพร เป็นคำภำษำเขมร หมำยถึง
พง
๕. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน มีควำมหมำยใหม่กว้ำงกว่ำคำมูล
เดิม เช่น
พี่น้อง ไม่ได้หมำยเฉพำะพี่กับน้องแต่รวมถึง
ญำติทั้งหมด
ลูกหลำน ไม่ได้หมำยเฉพำะลูกกับหลำน แต่
รวมถึงญำติทั้งหมด
นำงสำวกฤติญำ พินธุรักษ์
รหัส ๕๖๘๑๑๒๔๐๔๑
ผู้จัดทำ
ห ลักภำษ ำไทย
คำชี้แจง
จับคู่คำที่เป็นคำซ้อนเข้ำหำกัน
๑. ก่อร่ำง ไม้ตอก
๒. โง่เง่ำ เก้ำสิบ
๓. สิ้นไร้ เต่ำตุ่น
๔. บอกเล่ำ ใจจริง
๕. น้ำใส สร้ำงตัว
กิจกรรม
๓. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน แต่คำหนึ่งเป็นภำษำถิ่น
ควำมหมำยอยู่ที่คำภำษำกลำงหรือภำษำมำตรฐำน
เช่น
เสื่อสำด สำด เป็นภำถิ่น(เหนือ อีสำนใต้)
หมำยถึง เสื่อ
ข่มเหง เหง เป็นภำษำถิ่น(ใต้) หมำยถึง ทับ
๔. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน แต่คำหนึ่งเป็นภำษำต่ำงประเทศ
ควำมหมำยอยู่ที่คำไทย เช่น
สร้ำงสรรค์ สรรค์ เป็นคำภำษำสันสกฤต
หมำยถึง สร้ำง
พงไพร ไพร เป็นคำภำษำเขมร หมำยถึง
พง
๕. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน มีควำมหมำยใหม่กว้ำงกว่ำคำมูล
เดิม เช่น
พี่น้อง ไม่ได้หมำยเฉพำะพี่กับน้องแต่รวมถึง
ญำติทั้งหมด
ลูกหลำน ไม่ได้หมำยเฉพำะลูกกับหลำน แต่

2. ควำมหมำยคำซ้อน คือ คำที่เกิดจำก
กำรเอำคำมูลที่มีควำมหมำยเหมือนกัน หรือ
คล้ำยคลึงกัน เป็นคำประเภทเดียวกัน ตั้งแต่ ๒
คำขึ้นไป มำรวมกันควำมหมำยที่เกิดขึ้นมี
ลักษณะใดลักษณะหนึ่งดังนี้
๑. มีควำมหมำยชัดเจนหนักแน่นขึ้น เช่น
ใหญ่โต หมำยถึง ใหญ่มำก
ทรัพย์สิน หมำยถึง ของมีค่ำทั้งหมด
๒. มีควำมหมำยกว้ำงขึ้น เช่น
พี่น้อง หมำยถึง ญำติทั้งหมด
เสื้อผ้ำ หมำยถึง เครื่องนุ่งห่ม
๓. มีควำมหมำยแคบลง เช่น
หยิบยืม หมำยถึง ยืม
เงียบเชียบ หมำยถึง เงียบ
เอร็ดอร่อย หมำยถึง อร่อย
๔. มีควำมหมำยเชิงอุปมำ เช่น
คับแคบ อุ้มชู ถำกถำง หนักแน่น ดูดดื่ม
ชนิดของคำซ้อนคำซ้อน ลักษณะคำซ้อน
๑. คำซ้อนเพื่อควำมหมำย ได้แก่กำรนำคำมูล
ที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกัน หรือใกล้เคียงกัน
มำหรือตรงกันข้ำมมำรวมกัน
๑.๑) ควำมหมำยอย่ำงเดียวกัน เช่น
เติบโต อ้วนพี มำกมำย ข้ำทำส สูญหำย
๑.๒) ควำมหมำยตรงกันข้ำม เช่น
ถูกผิด ยำกง่ำย หนักเบำ สูงต่ำดำขำว
ศึกเหนือเสือใต้ ดีร้ำย ผิดชอบ
๑.๓) ควำมหมำยใกล้เคียงกัน เช่น
เรือแพ หน้ำตำ คัดเลือก ข้ำวปลำ เสื้อผ้ำ
๒. คำซ้อนเพื่อเสียง เกิดจำกกำรนำคำที่มี
เสียงคล้ำยกันมำซ้อนกันเพื่อให้ออกเสียงง่ำย
ขึ้น มีเสียงคล้องจองกัน เกิดควำมไพเรำะขึ้น
เช่น เกะกะ ขรุขระ เก้งก้ำง โผงผำง ท้อแท้
เพลิดเพลิน กินแก็น ยู่ยี่ หลุกหลิก จุ๋มจิ๋ม
หยุมหยิม โอนเอน ตุกติก ตูมตำม
๑. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกันหรือ
ทำนองเดียวกัน ส่วนมำกอยู่ที่คำใดคำหนึ่งเพียง
คำเดียว เช่น
กีดกัน ควำมหมำยอยู่ที่ กัน
ปำกคอ ควำมหมำยอยู่ที่ ปำก
๒. เกิดจำกคำมูลที่มีควำมหมำยอย่ำงเดียวกัน
หรือทำนองเดียวกัน โดยควำมหมำยอยู่ที่คำมูล
คำหน้ำหรือคำหลังคำใดคำหนึ่ง เช่น
บ้ำนเรือน ควำมหมำยอยู่ที่ บ้ำน/เรือน
รูปร่ำง ควำมหมำยอยู่ที่ รูป/ร่ำง