-

1. นักโบราณคดีและนักวิจัยทั่วโลกต่างทางานหนักเพื่อขุดค้นหลักฐานใหม่ๆ ที่ทาให้เราทราบความเป็นไปต่างๆ ของ
มนุษยชาติ ขณะเดียวกันก็หาคาอธิบายหรือการตีความให้กับหลักฐานที่แม้จะมีการค้นพบนานแล้ว แต่เทคโนโลยีใหม่ๆ ก็
อาจให้คาอธิบายที่ดีขึ้นได้เช่นกัน
ตลอดปี ค.ศ.2016 ที่ผ่านมา มีหลักฐานทางโบราณคดีทั้งที่ค้นพบใหม่ รวมถึงคาอธิบายใหม่ที่มีให้กับเรื่องราวหรือ
หลักฐานที่ค้นพบมาก่อนหน้านั้นแล้ว ซึ่งนิตยสาร Archeology ของสถาบันโบราณคดีแห่งอเมริกา รวบรวมไว้เป็น 10 สุด
ยอดการค้นพบแห่งปี Gypzyworld จึงเรียบเรียงมาฝากกัน
10. แผ่นขี้ผึ้งแห่งลอนดอน
แผ่นไม้ศตวรรษที่ 1 ซึ่งขุดพบในลอนดอน กล่าวถึงสถานที่ดังกล่าวว่า “โลนดินิอุม” ที่มาของภาพ
แผ่นไม้กว่า 400 ชิ้นที่นักโบราณคดีจากพิพิธภัณฑ์โบราณคดีลอนดอน (MOLA) ขุดได้จากสถานที่ก่อสร้างที่ทาการ
บริษัทบลูมเบอรีภาคพื้นยุโรป เป็นแผ่นไม้ที่ครั้งหนึ่งเคยรอง "แผ่นขี้ผึ้ง" ซึ่งเป็นวัสดุรองรับการเขียนสมัยโรมันซึ่งเข้ามาตั้ง
ถิ่นฐานในอังกฤษเมื่อราว ค.ศ.50
เรื่องราวที่บันทึกไว้แสดงถึงวิถีชีวิต การทางาน การค้าขาย และการบริหาร "เมืองใหม่" ทั้งด้านสังคม เศรษฐกิจ และ
กฎระเบียบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นสัญญาและข้อตกลงทางกฎหมาย รวมไปถึงแบบฝึกหัดของนักเรียน

2. 9. นครเขมรโบราณ
ภาพจากเทคโนโลยีเลเซอร์ทางอากาศ เผยให้เห็นผังเมืองโบราณของอาณาจักรเขมร ที่มาของภาพ
นักวิจัยในเขตตะวันตกเฉียงเหนือของกัมพูชา (เมืองเสียมเรียบ)ใช้เทคโนโลยีเลเซอร์ทางอากาศ (Lidar) ที่เผยให้เห็นเมือง
โบราณอายุหลายร้อยปี (กาหนดอายุราวศตวรรษที่ 11-12) ที่ครั้งหนึ่งเคยอยู่ในจักรวรรดิเขมรอันกว้างใหญ่
นักโบราณคดีใช้เวลานับสิบปีเพื่อค้นหาแหล่งเศรษฐกิจสาคัญทางตะวันออกของเมืองพระนคร (นครวัด) คือ เมืองพระ
ขรรค์แห่งกาปงสวาย จนเมื่อมีเทคโนโลยีเลเซอร์ทางอากาศ จึงเผยให้เห็นซากเมืองขนาด 3x3 ไมล์ที่ปกคลุมด้วยป่าทึบ
ขนาดดังกล่าวถือว่าใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

3. 8. หลุมศพหมู่แห่งเอเธนส์
ศพผู้ชาย 80 ศพในสภาพถูกมัดมือไว้ด้วยกันในหลุมศพที่ป่าช้าใกล้กรุงเอเธนส์ ที่มาของภาพ
ช่วงปลายศตวรรษที่ 7 ก่อนคริสต์ศักราช เป็นช่วงเวลาที่วุ่นวายที่สุดในประวัติศาสตร์เอเธนส์ แม้ครั้งหนึ่งจะเคยปกครองใน
ระบอบกษัตริย์ แต่ต่อมาก็ต้องเปิดทางให้ "อภิชน" (aristocrats) ก้าวขึ้นมามีอานาจจากการครอบครองที่ดิน แล้ว
บรรยากาศทางการเมืองก็เปลี่ยนไปสู่ระบอบเผด็จการที่อานาจอยู่ที่คนผู้เดียว หรือ “ทรราชย์” (tyrant) หลุมศพที่พบ
บริเวณชานเมืองเอเธนส์เป็นหลักฐานสาคัญของยุคสมัยดังกล่าว
ที่แหล่งขุดค้นป่าช้าดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้าฟาเลรอน พบโครงกระดูกมนุษย์ 80 ศพ ในสภาพมัดโยงข้อมือเข้า
ด้วยกันในหลุมศพขนาดใหญ่ การศึกษาพบว่าอายุเฉลี่ยของศพเหล่านี้อยู่ระหว่าง 20-30 ปี มี 4 ศพที่อายุน้อยกว่านั้น แต่
ทั้ง 80 ศพตายในลักษณะเดียวกันคือ ถูกตีอย่างแรงที่ศีรษะ ภาชนะดินเผาเล็กๆ 2 ใบที่พบในหลุมศพทาให้นักโบราณคดี
กาหนดอายุหลุมศพได้ในราวกลางศตวรรษที่ 7 ก่อนคริสต์ศักราช และสันนิษฐานว่าคนเหล่านี้เสียชีวิตจากการแก่งแย่ง
อานาจทางการเมือง

4. 7. ชุดเก่าที่สุดในโลก
ชุดเก่าแก่ที่สุดในโลก พบในอียิปต์ อายุอย่างน้อย 5,100 ปีมาแล้ว ที่มาของภาพ
แทบเป็นไปไม่ได้ที่เสื้อผ้าซึ่งสวมใส่เมื่อหลายพันปีก่อนจะหลงเหลือมาถึงปัจจุบัน แต่ "ชุดตาร์คัน" (Tarkhan Dress) ที่ตั้ง
ตามชื่อมาจากเมืองในอียิปต์ที่ค้นพบตั้งแต่ ค.ศ.1913 ยังคงอยู่ และใน ค.ศ.2016 ก็ได้รับการกาหนดอายุแน่นอนด้วย
เทคโนโลยีทันสมัยที่สุดในเวลานี้
นักวิจัยพบว่าชุดดังกล่าวตัดเย็บจากผ้าลินินเนื้อละเอียด มีอายุระหว่าง 3,482-3,103 ปีก่อนคริสต์ศักราช ทาให้กลายเป็น
เครื่องนุ่มห่มจากการทอเก่าแก่ที่สุดในโลก

5. 6. ถ้ายุคแรกของมนุษย์
วง
ปริศนาของมนุษย์นีแอนเดอร์ธัลภายในถ้าที่ฝรั่งเศส ที่มาของภาพ
ลึกเข้าไป 1/5 ไมล์ในถ้าบรูนิเคล (Bruniquel) ทางตะวันตกเฉียงใต้ของฝรั่งเศส มีหินงอกวางไว้เป็นรูปวงแหวนหลายแห่ง
การทดสอบอายุของกระดูกหมีที่ถูกเผาซึ่งพบในถ้าดังกล่าวกาหนดอายุได้ราว 47,000 ปีมาแล้ว แต่การทดสอบล่าสุดโดย
ใช้เทคโนโลยียูเรเนียม-ธอเรียมจากหินงอกเหล่านั้น ทาให้กาหนดอายุได้ใหม่ราว 176,000 ปีมาแล้ว และเนื่องจากมีเพียง
มนุษย์นีแอนเดอร์ธัลเท่านั้นที่อาศัยอยู่ในบริเวณนี้นักวิจัยจึงสรุปได้ว่านี่คือผลงานของมนุษย์กลุ่มดังกล่าว กระนั้นก็ยังคง
เป็นสงสัยกันอยู่ว่า นอกจากการแสดงความร่วมไม้ร่วมมือในแง่ความเป็นกลุ่มก้อนแล้ว มนุษย์นีแอนเดอร์ธัลเข้ามาทาวง
ปริศนาภายในถ้าลึกขนาดนี้เพื่ออะไร

6. 5. หญิงเปรู
ศพหญิงในเปรูอายุราว 4,600 ปีมาแล้ว ที่มาของภาพ
เครื่องประดับทาจากกระดูกเป็นรูปลิงอะเมซอนที่พบในศพหญิงเปรู ที่มาของภาพ
บทบาทของผู้หญิงในวัฒนธรรมโบราณได้รับความสนใจมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นฟาโรห์หญิงแห่งอียิปต์ ไปจนถึงภรรยา
เหล่าไวกิ้งในยุโรปเหนือ เช่นเดียวกับการที่นักโบราณคดีในเปรูพบว่าที่แหล่งขุดค้นแอสเปโร (Áspero) มีโครงกระดูก
ผู้หญิงที่ตกแต่งด้วยเปลือกหอยในตระกูลสปอนไดลัส (Spondylus) ที่มาจากแหล่งที่อยู่ห่างไปหลายร้อยไมล์ทางตอน
เหนือของเปรู และเป็นสัญลักษณ์ของอานาจในวัฒนธรรมแถบเทือกเขาแอนดีสอยู่หลายศตวรรษ
การศึกษาพบว่าหญิงดังกล่าวตายขณะอายุราว 45 ปี เสื้อผ้าที่สวมใส่ประดับด้วยกระดูกที่แกะสลักเป็นรูปนกทะเลและ
ลิงอะเมซอนซึ่งเป็นเครื่องแสดงสถานะในสังคม ส่ิงที่น่าแปลกใจคือหลุมศพดังกล่าวกาหนดอายุได้ 4,600 ปี ซึ่งเป็นช่วงที่

7. เพิ่งเกิดสังคมที่ดารงชีพด้วยการหาปลาและการเพาะปลูกขึ้นบริเวณชายฝั่งทะเลของเปรู นอกจากนี้ยังพบรูปสลักผู้หญิง
รูปเล็กๆ จากช่วงเวลาเดียวกัน ซึ่งช่วยยืนยันว่าผู้หญิงมีฐานะสาคัญในสังคม
4. กระโหลกแห่งตูร์กานา
กระโหลกใบหนึ่งที่พบในการสังหารหมู่ริมทะเลสาบตูร์กานา ที่มาของภาพ
พบโครงกระดูก 27 ศพ อายุราว 10,000 ปี ในพื้นที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นริมทะเลสาบตูร์กานา (Turkana) ทางตะวันตกเฉียง
ใต้ของเคนยา โครงกระดูกเหล่านี้แสดงการฆ่าอย่างทารุณ กระดูกของผู้ใหญ่ 21 คน และเด็ก 6 คน มีอาการบาดเจ็บ
สาหัสจากลูกศรและกระบอง อาวุธที่พบในแหล่งขุดค้นทามาจากหินออบสิเดียนจากพื้นที่ห่างไกล แสดงว่าผู้โจมตีไม่ใช่คน
ในพื้นที่
นักวิจัยสันนิษฐานว่าการสังหารดังกล่าวเกิดจากการแย่งชิงพื้นที่ล่าสัตว์หรือหาอาหารในบริเวณริมชายฝั่งทะเลสาบซึ่งราย
ล้อมไปด้วยภูเขาและป่าไม้อันเป็นที่ที่สัตว์ต่างๆ มากินอาหารและน้า

8. 3. จุดบรรจบสองวัฒนธรรม

9. ภาพเทพตามวัฒนธรรมดั้งเดิมของชาวไทโน (ภาพบน) และเครื่องหมายของศาสนาคริสต์ (ภาพล่าง) พบในถ้าบนเกาะโม
นา ที่มาของภาพ
ตั้งแต่ศตวรรษที่ 12 ชนพื้นเมืองเผ่าไทโน (Taino) ในเกาะโมนา บนชายฝั่งตะวันตกของเปอร์โต ริโก ทาเครื่องหมายเซมี
(cemies) หรือเครื่องหมายเทพไว้บนผนังถ้าหินปูนจานวนมาก ขณะเดียวกันนักโบราณคดีก็พบว่านอกจากเครื่องหมาย
โบราณแล้ว ยังมีเครื่องหมายที่ชาวสเปนในศตวรรษที่ 16 ทาไว้ ไม่ว่าจะเป็นรูปไม้กางเขน ข้อความภาษาละตินจากพระ
คัมภีร์ไบเบิล หรือแม้แต่ลายเซ็นบุคคล อาทิ ข้าราชการสเปนคนหนึ่ง ชื่อว่า ฟรานซิสโก อาเลเกร ที่ครั้งหนึ่งเคยตัดสินคดี
ความบนเกาะโมนา
นักวิจัยชี้ว่าเครื่องหมายของชาวสเปนถึงจะอยู่ใกล้เครื่องหมายชนพื้นเมือง แต่ไม่ทับกัน แสดงว่าชาวสเปนระมัดระวังไม่
ทาลายศิลปะผนังถ้าของชาวไทโน ขณะเดียวกันก็มีการสันนิษฐานว่าอาจเป็นผลงานของชาวไทโนที่เปลี่ยนไปนับถือ
ศาสนาคริสต์ก็เป็นได้
2. มนุษย์แอนติไคธีรา
นักโบราณคดีใต้น้ากาลังสารวจโครงกระดูกมนุษย์ที่พบเป็นครั้งแรกนับแต่มีการขุดค้นแหล่งเรืออับปางแห่งนี้เมื่อเกือบ 40
ปีมาแล้ว ที่มาของภาพ
แหล่งเรืออับปางแอนติไคธีรา (อายุราว 65 ปีก่อนคริสต์ศักราช) เป็นแหล่งเรืออับปางที่มีขนาดใหญ่และมีชื่อเสียงที่สุด
ค้นพบเมื่อปี 1990 นอกชายฝั่งแอนติไคธีราของกรีซ มีทั้งสมบัติต่างๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นเครื่องสัมฤทธิ์และรูปสลัก
หิน รวมไปถึงเครื่องคานวณโบราณที่เรียกว่า เครื่องกลแห่งแอนติไคธีรา ซึ่งเชื่อกันว่าทาหน้าที่เหมือนเครื่องคอมพิวเตอร์
โบราณ

10. ค.ศ.2016 มีการค้นพบโครงกระดูกมนุษย์ทั้งกระโหลก ขากรรไกร ฟัน ซี่โครง และกระดูกแขน-ขา เชื่อกันว่าน่าจะเป็นคน
หนุ่ม และยังพบโครงกระดูกอีก 4 โครงในแหล่งเดียวกัน และเป็นครั้งแรกที่จะนาไปสู่การศึกษา DNA ของโครงกระดูกจาก
แหล่งเรืออับปาง ซึ่งจะช่วยให้ข้อมูลเกี่ยวกับบรรพบุรุษและแหล่งกาเนิดของลูกเรือได้
1. ตะแลงแกงที่ซาเล็ม
ที่มาของภาพ
เนินหินที่ได้รับการยืนยันแล้วว่าเป็นจุดที่มีการแขวนคอคนที่ถูกกล่าวหาว่าเป็นแม่มด ในเมืองซาเล็ม รัฐแมสซาชูเซตส์ ที่มา
ของภาพ
หลักฐานนับพันชิ้นและข้อมูลประวัติศาสตร์ร่วมสมัยจานวนมากเกี่ยวกับเหตุการณ์การสอบสวนแม่มดซาเล็ม (Salem
witch trials) ระหว่าง ค.ศ.1692-1693 แต่กลับไม่มีข้อมูลมากนักเกี่ยวกับการแขวนคอคน 19 คน และไม่มีหลักฐานใด
เลยที่กล่าวว่าคนเหล่านั้นถูกแขวนคนที่ใด

11. เชื่อกันมานานแล้วว่าน่าจะเป็นที่ใดที่หนึ่งใกล้ๆ กับเนินตะแลงแกง (Gallows Hill) ที่ถูกลืมไปแล้วในต้นศตวรรษที่ 19
ขณะเดียวกันซิดนีย์ เพอร์ลีย์ นักประวัติศาสตร์ในศตวรรษที่ 20 สันนิษฐานว่าน่าจะแขวนคอที่หน้าผาใกล้ๆ เนิน
ตะแลงแกงนั่นเอง
ค.ศ.2016 นักวิจัยใช้เทคโนโลยีร่วมสมัยยืนยันข้อสันนิษฐานของเพอร์ลีย์ ซึ่งจากการศึกษาทางธรณีฟิสิกส์ไม่พบศพมนุษย์
หรือหลักฐานของการแขวนคอที่แหล่งดังกล่าว ซึ่งตรงกับตานานท้องถิ่นที่บอกว่า ครอบครัวผู้เคราะห์ร้ายจะลอบเข้ามานา
ศพไปฝังไว้ในสุสานของครอบครัวในเวลากลางคืน