Opracowanie dotyczy celów opieki i zadań opiekuna medycznego wobec pacjentów chorujących na chorobę otępienną. Przykładem takiej choroby jest właśnie choroba Alzheimera. Opracowanie może być przydatne dla osób kształcących się w zawodzie opiekuna medycznego, opiekuna osób starszych, opiekuna w domu pomocy społecznej oraz w zawodach pokrewnych.

1. Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
1
Problemy i potrzeby
pacjentow cierpiących z
powodu chorob otępiennych
wraz z celami opieki oraz
działaniami opiekuna
medycznego
dr Łukasz Kołodziej
Nowy Sącz, dnia 10 lipca 2019 r.

2. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt konsultacyjny dla opiekunów
2
Poniżej przedstawiono zestawienie czynności pielęgnacyjnych i opiekuńczych,
mających zastosowanie wobec osób cierpiących z powodu chorób otępiennych np. choroby
Alzheimera.
Celem powstania tego dokumentu było ułatwienie słuchaczom kwalifikacyjnych
kursów zawodowych opanowanie materiału, wymaganego do zdania egzaminu państwowego
na opiekuna medycznego. Nauczyciele przedmiotów zawodowych na kierunku opiekun
medyczny mogą również wykorzystywać to opracowanie jako pomoc naukową w swojej
codziennej pracy ze słuchaczami.
Życzę powodzenia na egzaminie zawodowym oraz w dalszej pracy zawodowej.
dr Łukasz Kołodziej

3. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
3
Nota prawna
Przedstawione opracowanie ma charakter poglądowy i czysto edukacyjny.
Wykorzystanie zawartych w dokumencie słów i wyrażeń na egzaminie praktycznym,
potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie opiekun medyczny, nie gwarantuje zdania
egzaminu. U pacjentów zabiegi pielęgnacyjne powinny być zawsze dobrane do potrzeb
zdrowotnych indywidualnych osób. Również zakres opieki powinien być dostosowany do
stanu zdrowia podopiecznego.

4. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
4
1. Potrzeba oddychania
Cele opieki:
Zapewnienie prawidłowej wymiany gazowej i przeciwdziałanie dusznościom.
Działania opiekuna:
 zapewnianie drożności i wentylacji dróg oddechowych przez zachęcanie pacjenta do
odkrztuszania zalegającej wydzieliny,
 prowadzenie gimnastyki oddechowej
 oklepywanie klatki piersiowej
 wietrzenie pomieszczeń itp.
2. Potrzeba odżywiania i dostarczania płynów.
Cel opieki:
Celem opieki jest zapobieganie niedożywieniu i odwodnieniu pacjenta. Temu celowi
przyświecają również cele pośrednie. Są nimi: pomoc pacjentowi w jak najdłuższym samodzielnym
spożywaniu posiłków oraz zapewnienie pacjentowi komfortu oraz zmniejszenie trudności podczas
jedzenia i picia.
Działania opiekuna:
 ocenić stan odżywienia i nawodnienia pacjenta, posługując się np. indeksem BMI
 określić czynniki utrudniające pacjentowi przyjmowanie posiłków
 nie karmić pacjenta pobudzonego i sennego
 przy odżywianiu doustnym podawać dania pojedynczo oraz nakładać bezpośrednio na talerz,
aby pacjent nie miał problemu z wyborem. Zapobiega to bawieniu się jedzeniem przez
pacjenta.
 używać naczyń kontrastujących z kolorem stołu, najlepiej wykonanych z tworzywa
sztucznego.
 korzystanie ze sprzętów ułatwiających karmienie i pojenie pacjenta tj. słomki, sztućce z
pogrubionymi uchwytami itp.
 podczas spożywania posiłku:
a) zakładać na ubranie serwetę zabezpieczającą przed zabrudzeniem
b) zabezpieczyć wygodną pozycję, atmosferę intymności i pokoju oraz wystarczającą

5. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
5
ilość czasu
c) zmniejszyć wpływ czynników nasilających niepokój, lęk i utrudniających
koncentrację (np. telewizja, inne dźwięki z otoczenia, oraz stosować techniki
zmniejszające niepokój np. głaskanie pacjenta po plecach).
d) pozwolić pacjentowi na samodzielne spożywanie posiłków, nawet wtedy gdy nie
potrafi już posługiwać się sztućcami. Opóźnia to konieczność karmienia go przez inne
osoby.
e) zachęcać pacjenta do spożywania posiłków powoli, małymi kęsami, dokładnego
gryzienia, spokojnego połykania i popijania kęsów, przełykania nadmiaru śliny przed
kolejnym kęsem.
f) przypominać o żuciu i połykaniu
g) gdy pacjent się krztusi pokarmami o gęstości zbliżonej do gęstości wody podawać
gęstsze napoje np., sok marchwiowy, kisiel itp.
h) w przypadku krztuszenia się udzielić pierwszej pomocy.
 po zakończeniu posiłku pozostawić pacjenta w tej pozycji do około 15 minut
 przypominać pacjentowi o piciu lub często podawać płyny do picia.
 zapobiegać spożywaniu przez pacjenta produktów niezalecanych przez dietetyka i lekarza np.
konieczność przestrzegania diety cukrzycowej
 w przypadku karmienia przez zgłębnik żołądkowy czy przezskórną gastrostomię
endoskopową (PEG) przestrzegać zasad podawania pożywienia i napojów wraz z obserwacją
nieprawidłowych objawów i profilaktyką przeciwodleżynową.
3. Potrzeba wydalania
Cele opieki:
Celem opieki jest wyeliminowanie lub znaczące ograniczenie czynników przyczyniających się
do nasilenia zaburzeń wydalania. Równie ważnym celem opieki jest zmniejszenie dyskomfortu
pacjenta, spowodowane problemami z trzymaniem moczu i kału. Celem opieki jest także pomoc
pacjentowi w jak najdłuższym utrzymywaniu kontroli nad wydalaniem moczu i stolca.
Działania opiekuna:
 pozostawianie basenu oraz kaczki w pobliżu łóżka

6. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
6
 przypominanie pacjentowi o potrzebie oddania moczu i stolca. Zwracanie uwagi na
pozawerbalne sygnały potrzeby oddania moczu i stolca.
 Wyraźnie oznakować drogę do łazienki i ubikacji.
 Usuwać zbędne przedmioty w pobliżu WC np. kosze, które pacjent może wykorzystywać do
zaspokojenia potrzeb fizjologicznych.
 Stosować pieluchomajtki i wkładki absorpcyjne u pacjentów z niekontrolowanym
oddawaniem moczu i stolca.
 Zapewnić podaż 1,5 – 2 litrów płynów
4. Potrzeba czystości ciała i schludnego wyglądu ciała wraz z profilaktyką przeciwodleżynową
Cele opieki:
Celem opieki jest utrzymanie ciała pacjenta w czystości oraz zapobieganie powstawaniu
odparzeń i odleżyn.
Działania opiekuna:
 systematyczne ocenianie stanu powłok skórnych pacjenta pod kątem ryzyka wystąpienia
odleżyn
 regularne mycie całego ciała, optymalnie raz na kilka dni lub w razie potrzeby codziennie
 regularna toaleta krocza
 dbanie o stan skóry, zapobieganie zawilgoceniu i maceracji
 odpowiedni dobór środków myjących i pielęgnujących skórę
 zapewnienie ubrań z naturalnych włókien, dostosowanych do warunków atmosferycznych i
temperatury pomieszczeń.
 prowadzenie intensywnej profilaktyki przeciwodleżynowej
5. Potrzeba komunikowania się z innymi oraz potrzeba wyrażania emocji, pragnień i lęków
Cele opieki:
Celem opieki jest dążenie do indywidualnej relacji z pacjentem, podczas której będzie on
zdolny do pozostawania w relacji przez np. kilka minut. Dąży się również do wspierania pacjenta w
nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktu z innymi osobami w społecznie akceptowany sposób.
Kolejnym celem opieki jest podtrzymywanie komunikacji werbalnej i niewerbalnej z pacjentem oraz
radzenie sobie z objawami narastającego lęku i niepokoju.

7. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
7
Działania opiekuna:
 inicjować kontakt z pacjentem. Podtrzymywać już zainicjowany kontakt (zwłaszcza w trakcie
wykonywania czynności pielęgnacyjnych).
 przedstawiać się wielokrotnie temu samemu pacjentowi, jeśli zapomina opiekuna i dopytuje
kim on jest.
 zwracać się do pacjenta po nazwisku, utrzymując kontakt wzrokowy, mówiąc powoli, niskim,
łagodnym tonem, wyraźnie, używając krótkich zwrotów (pytań i instrukcji).
 upewnić się czy jest się słyszanym przez pacjenta.
 pokazywać, wręczać przedmioty, opisywać czynności gestami, inicjować ruchy pacjenta np.
podczas mycia.
 stworzyć w relacji z pacjentem atmosferę bezpieczeństwa, zaufania, szacunku, życzliwości,
zrozumienia dla postępujących trudności w komunikowaniu się. Unikać ośmieszania, krytyki,
negatywnych emocji, pośpiechu, mówienia o pacjencie w trzeciej osobie.
 stosować po uprzedzeniu pacjenta
 uzyskiwać informacje od pacjenta na temat jego samopoczucia psychicznego i fizycznego
przez formułowanie pytań dotyczących konkretnych potrzeb np. czy jest głodny, chce mu się
pić itp.
 okazywać zainteresowanie pacjentowi i towarzyszyć mu nawet wtedy gdy utracił on zdolność
porozumiewania się z innymi osobami i otoczeniem.
6. Potrzeba poruszania się wraz z potrzebą zachowania właściwej postawy ciała
Celem opieki jest zapewnienie pacjentowi potrzeby ruchu i przeciwdziałanie negatywnym
skutkom długotrwałego unieruchomienia.
Działania opiekuna:
 motywować pacjenta do współuczestnictwa w rehabilitacji ruchowej
 kontrola chodu pacjenta i jeśli to możliwe nauka chodu tj. z postawą ciała bez nadmiernego
pochylenia głowy do przodu, stopy lekko rozstawione, unikanie chodzenia na palcach,
świadome wydłużanie kroku, balansowanie kończynami górnymi, przy zmianie kierunku
chodu obejście po łuku koła, a nie obrót na pięcie, chodzenie w stabilnych, płaskich, dobrze
umocowanych butach
 kontrola utrzymania wyprostowanej postawy ciała tj. głowa uniesiona z cofniętym

8. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
8
podbródkiem, wzrok skierowany przed siebie, nie pod nogi, plecy wyprostowane, ręce
skrzyżowane z tyłu, popychają miednicę do przodu. Pacjent może wykonywać ćwiczenia
postawy kilka razy dziennie np wykorzystując do tego pomoc w postaci kontrolowania
postawy ciała w lustrze.
 podejmowanie interwencji pielęgnacyjno-opiekuńczych ukierunkowanych na
przeciwdziałanie spastyczności i zapobieganie powikłaniom:
a) wykorzystanie specjalistycznego łózka rehabilitacyjnego, wielopozycyjnego z materacem
przeciwodleżynowym.
b) unikanie układania pacjenta na plecach, ponieważ nasila to wzorzec zgięciowo-wyprostny
ciała. Tym samym zalecane są pozycje na boku.
c) umieszczanie poduszek lub wałka między kolanami, gdy występuje tendencja do rotacji
wewnętrznej stawów kolanowych i biodrowych. Nie nalży podkładać wałków pod kolana,
ponieważ nasila to spastyczne zgięcie kolan oraz blokuje przepływ krwi, zwiększając
wystąpienie odleżyn o owrzodzeń żylnych
d) dbać o odpowiednie ułożenie stóp pacjenta, tzw. ułożenie pośrednie stóp.
e) często zmieniać pozycję ułożeniową pacjenta, co 2-3 godziny.
f) wykonywać regularnie ćwiczenia bierne i czynno-bierne
g) zamontować przy łóżku stosowane uchwyty, pomagające pacjentowi zmieniać pozycję
samodzielnie.
7. Potrzeba zabezpieczenia ciała przed urazami
Celem opieki jest minimalizowane wystąpienia upadku i urazu, a tym samym zapewnienie
pacjentowi bezpieczeństwa fizycznego i zapobieganie upadkom.
Działania opiekuna:
 usunąć przeszkody z drogi pacjenta, np. dywaniki, progi itp.
 zapewnić możliwość korzystania z poręczy, zamontowanych na korytarzach, w łazienkach,
ubikacjach, schodach. Stosowanie mat antypoślizgowych w wannach, łazienkach. Regularne
włączanie oświetlenia nocnego w trakcie godzin wieczornych (najlepiej sprawdza się
oświetlenie przypodłogowe nocne)
 umożliwianie pacjentowi korzystania z poprawnie dobranych sprzętów rehabilitacyjnych
przez rehabilitanta np. lasek, trójnogów, balkoników itp.
 poruszanie się pacjenta pod nadzorem opiekuna

9. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
9
 często zmieniać pozycję w fotelu i na wózku inwalidzkim, aby przeciwdziałać wystąpieniu
odleżyn.
 ile jest to możliwe uczenie pacjenta zasad prawidłowego chodu
 pomoc pacjentowi podczas wstawania z uwzględnieniem zasad prawidłowego wstawania z
pozycji siedzącej tj. przesunąć pacjenta na brzeg krzesła, cofnąć mu stopy do tyłu, lekko je
rozstawić i oprzeć mocno na podłodze. Ręce oprzeć na siedzisku krzesła lub poręczy fotela.
Pacjent powinien odepchnąć się i wyprostować tułów. Wszystko to powinno odbywać się przy
asekuracji pacjenta przez opiekuna.
 w przypadku osób niemogących już chodzić powinno się im umożliwić siedzenie w fotelu.
Niemniej jednak należy zabezpieczyć fotel poduszkami. Jeśli pacjent przechyla się do przodu
nadmiernie to należy go przymocować w pasie prześcieradłem związanym ze siedzeniem.
8. Potrzeba unikania zagrożeń ze strony środowiska
Cele opieki sprowadzają się do zapewnienia pacjentowi bezpieczeństwa. Opiekun powinien
również pomagać podopiecznemu w jak najdłuższym zachowaniu prawidłowego rytmu dobowego,
aktywności w ciągu dnia, orientacji w przestrzeni budynku, domu, oddziału itp., oraz w
opanowywaniu tendencji do wędrowania
Działania opiekuna:
 ścisła obserwacja pacjenta, ale z poszanowaniem jego przyzwyczajeń i godności
 częste upewnianie się, czy znajduje się na oddziale
 towarzyszyć pacjentowi w drodze na badania i w koniecznych wyjściach na zewnątrz
oddziału, domu.
 ciągłe przypominanie podopiecznemu, gdzie się aktualnie znajduje. Zmniejsza to poczucie
lęku u pacjenta, a zwiększa poczucie bezpieczeństwa.
 zadbać, aby podczas badań pacjenta towarzyszyła mu bliska i zaufana osoba. Jeśli to możliwe
zachęcać bliskich do częstych odwiedzin.
 założyć pacjentowi na rękę bransoletkę z danymi personalnymi i nazwą oddziału
 stopniowo wprowadzać pacjenta w nowe sytuacje.
 zapewnić pacjentowi dostateczną ilość ruchu oraz aktywności w ciągu dnia (poprzez
ćwiczenia, ukierunkowane zajęcia, spacery itp.).
 zapewnić pacjentowi dostateczną ilość kalorii. Głód i niedobór glukozy we krwi mogą nasilać

10. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
10
zagubienie pacjenta, szczególnie gdy jest aktywny.
 zapobiegać sytuacjom zwiększającym ryzyko nasilenia się bezcelowego wędrowania np..
poprzez unikanie narzucania swojego zdania w trakcie wykonywania jakiś czynności,
odwracanie uwagi pacjenta, gdy nasila się bezcelowe wędrowanie, podanie pacjentowi
znajomego przedmiotu, gdy szuka czegoś.
 obserwacja ewentualnych obrzęków kończyn dolnych, powstałych w wyniku długotrwałego
bezcelowego wędrowania. W przypadku wystąpienia obrzęków unieść pacjentowi nogi do
góry na jakiś czas.
9. Potrzeba snu i odpoczynku
Celem działania opiekuna medycznego jest pomoc pacjentowi w zachowaniu prawidłowego
rytmu dobowego.
Działania opiekuna:
 monitorowanie przebiegu snu (czasu snu, drzemki, przebudzenia w nocy)
 utrzymywanie aktywności pacjenta w trakcie dnia (zapobieganie przysypianiu w dzień)
 odpowiednie przygotowanie pokoju do snu (wywietrzyć pokój przed snem, zapewnić ciszę,
odpowiednią temperaturę, zasłonić okna, zostawić oświetlenie nocne itp.)
 prześcielić przed snem łóżko, używać lekkiej kołdry, zamiast ciężkiego koca,
 zadbać, aby na kilka godzin przed snem pacjent nie spożywał ciężkostrawnych posiłków,
większych ilości płynów,, zwłaszcza z zawartością kofeiny i teiny (herbata, kawa, kakao,
czekolada). Nikotyna może działać pobudzająco. Pacjent nie powinien więc palić papierosów
na godzinę przed planowanym snem.
 stosować przed snem metody i techniki wpływająco wyciszająco i relaksująco. Stosować
ćwiczenia relaksacyjne, słuchanie łagodnej muzyki, czytanie, rozmowa, ciepła kąpiel, picie
ciepłych i wyciszających napojów (np. mleko, ziołowe herbaty itp.)
10. Potrzeba zabawy i uczestniczenia w różnych formach rekreacji
Cele opieki:
Celem opieki jest zapewnienie pacjentowi indywidualnej relacji interpersonalnej oraz dążenie
do podtrzymywania jak najdłużej jego zdolności do nawiązywania i utrzymywania relacji z innymi
osobami. Celem opieki jest również pomoc pacjentowi w jak najdłuższym utrzymywaniu aktywności

11. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
11
dającej poczucie przydatności.
Zadania opiekuna:
 stymulować i mobilizować pacjenta do codziennej aktywności życiowej i angażowania się w
organizowane wydarzenia sportowo-kulturalne.
 zachęcanie do kontynuowania wykonywania niektórych obowiązków np. przygotowywania
posiłków, zamiatania podłogi itp.
 koncentrowanie się na aktualnie wykonywanych czynnościach i częste chwalenie pacjenta.
 pomoc pacjentowi w uproszczeniu wykonywania niektórych zajęć.
 motywowanie pacjenta do kontynuowania hobby, dawnych zainteresowań
 motywowanie pacjenta do wykonywania ćwiczeń ruchowych.
 zapewnienie pacjentowi z zaawansowanym procesem chorobowym towarzystwa innych osób.
Na tym etapie choroby niezmiernie ważne staje się słuchanie pacjenta, potwierdzanie
wypowiedzi, mówienie do niego, trzymanie za rękę itp.
 zachęcanie rodziny do współpracy w procesie pielęgnacyjnym i terapeutycznym. Wspólne
omawianie z rodziną zagadnień związanych z ich oczekiwaniami wobec opieki, zachowania
pacjenta itp.
11. Potrzeba miłości, akceptacji ze strony bliskich oraz przynależności
Celem działania opiekuna jest zmniejszenie obciążenia rodziny i krewnych chorego przez
przygotowanie rodziny do sprawowania opieki. Chodzi o podtrzymanie u opiekuna nieformalnego sił
psychicznych i fizycznych wymaganych do opieki nad osobą chorą na chorobę Alzheimera.
Działania opiekuna
 w razie potrzeby przeprowadzić stosowny instruktarz na temat sposobów postępowania wobec
pacjenta
 zachęcanie opiekuna nieformalnego (członka rodziny, osobę bliską choremu) do rozmawiania
z innymi na temat swojego samopoczucia, wyrażania uczuć (zwłaszcza złości) lub korzystania
z profesjonalnych źródeł wsparcia (grupy dyskusyjne, grupy wsparcia, duchowni, pracownik
socjalny, pielęgniarka środowiskowa, psycholog, terapeuta, lekarz rodzinny itp.)
 zachęcanie opiekuna nieformalnego do korzystania z okazji do wypoczynku i prowadzenia
stylu życia minimalizującego zmęczenie (regularne ćwiczenia gimnastyczne, przestrzeganie
zrównoważonej diety itp.)

12. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
12
 nauka opiekuna nieformalnego dbania o zaspokajanie własnych potrzeb zdrowotnych,
 zachęcanie opiekuna nieformalnego do podtrzymywania dotychczasowych kontaktów
towarzyskich i nawiązywania nowych znajomości
 przygotować opiekuna nieformalnego na niepomyślny przebieg choroby poprzez zachęcenie
do rozmowy na ten temat z lekarzem, przygotowanie planu na radzenie sobie z pojawiającymi
się nowymi objawami choroby, oraz naukę radzenia sobie z pogłębiającymi się aktualnymi
problemami zdrowotnymi pacjenta.
 odradzanie opiekunowi nieformalnemu przejadania się, stosowania używek, leków
uspokajających (innych niż zlecone przez lekarza i w zmienionych dawkach aniżeli zalecane
przez lekarza)
 obserwacja stanu zdrowia opiekuna nieformalnego, a w razie potrzeby prośba o dokonanie
pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, stężenia glukozy we krwi, masy ciała.
 podać opiekunowi nieformalnemu adresy oraz numery telefonów różnych instytucji oraz
organizacji pomocowych, w tym także zajmujących się specyficznie opieką nad osobami z
chorobą Alzheimera i ich rodzinami.
Oprócz działań opiekuna medycznego wobec osoby cierpiącej na chorobę Alzheimera,
wynikających bezpośrednio z potrzeb tej grupy pacjentów, opiekun może również podjąć szereg
działań ułatwiających sprawowanie opieki nad kimś chorym na Alzheimera i podnoszących jakość
życia osób chorych.
Działania opiekuna:
 podnoszenie jakości życia pacjenta przez regularne przewidywalne i proste schematy
dotyczące dnia codziennego.
 systematyczne powtarzanie i łagodne przypominanie pacjentowi zachowanych zdolności z
częstym chwaleniem
 niewyręczanie pacjenta w trakcie wykonywania prostych czynności dnia codziennego lub
tych, w których dobrze radzi sobie sam
 umieszczanie w widocznym dla pacjenta miejscu listy codziennych czynności, kartki z
codziennym przypominaniem wykonywania prostych czynności. Kartki należy umieszczać na
szufladach, szfkach itp.
 w widocznym miejscu umieścić duży kalendarz i wykreślać minione dni. Ułatwi to pacjentowi

13. Problemy i potrzeby pacjentów z chorobami otępiennymi.
Działania opiekuna medycznego.
Fundacja Instytut Zdrowia FIZ-LK
Punkt Konsultacyjny dla Opiekunów
13
orientację w upływie czasu.
 pamiętać o odkładaniu sprzętów codziennego użytku w jednym miejscu.
 usuwać zbędne przedmioty z zasięgu ręki pacjenta, jeśli nie pamięta do czego służą.
 przypominać pacjentowi, gdzie się znajduje
 przestrzegać z pacjentem jednolitych zasad funkcjonowania zespołu terapeutycznego.
 w przypadku kiedy pacjent opowiada kimś zmarłym to unikać powtarzania informacji i
śmierci tej osoby, ale dopytywać o to co pacjent pamięta o tej osobie i o przeżycia związane z
tymi wspomnieniami.
Działania opiekuna medycznego wobec osób przejawiających zachowania agresywne i
autoagresywne:
 obserwowanie wraz z oceną stopnia nasilenia narastającego stresu
 zachowywać spokój (w postawie ciała, wypowiedziach i zachowaniach niewerbalnych)
 starać się odwrócić uwagę pacjenta od wydarzenia, które wywołało gwałtowną reakcję. Starać
się zidentyfikować przyczyny, które wywołały taką reakcję.
 ograniczyć pacjentowi dostęp do niebezpiecznych narzędzi i przedmiotów
 ograniczyć liczbę i intensywność rożnych bodźców
 zachować dystans psychiczny i fizyczny wobec pacjenta (odległość 2 m)
 odpowiadać rzeczowo na pytania pacjenta i dążyć do uzyskania współpracy z pacjentem
 jeśli zachowania pacjenta zagraża jemu lub innym, w warunkach innych niż szpitalne, pod
nieobecność personelu mającego uprawnienia do zastosowania przymusu bezpośredniego,
wezwać policję.