3. ARABIA ANTES DE MAHOMA
• O Islam naceu na Península Arábica, no
Próximo Oriente, entre o mar Vermello e o
Golfo Pérsico.
4. • A principios do século VII, Arabia estaba habitada por
multitude de tribos independentes e enfrontadas entre
sí:
– Tribos do interior: practicaban o pastoreo nómade e a súa
relixión era fetichista (se lles da culto a obxectos
inanimados).
– Tribos da costa: eran sedentarias e dedicábanse a
agricultura ou ao comercio. Por exemplo, na rexión do
Hiyaz, importante polas cidades da Meca e Yatrib
(Medina).
• Que elementos en común tiñan?
– A lingua árabe.
– O culto á Pedra Negra (considerada polos musulmáns unha
pedra do Paraíso), pedra basáltica veberada no santuario
da Kaaba (na Meca).
5.
6. MAHOMA
• No século VII, Mahoma
conseguiu unir aos árabes
nunha nova relixión, o
islma.
• Mahoma naceu na Meca
dunha familia acomodada
e, ao quedar orfo moi
cedo, empezou a traballar
pronto como guía de
caravanas ao servizo de
Khadixa (Jadiya), unha
viúva rica, coa que casou
aos 25 anos.
7. • Convertido nun rico e
respectado mercador,
adoitaba retirarse a meditar
a unha cova no monte Hira,
preto da Meca.
• Nese monte, no ano 610,
tivo unha visión do arcanxo
Gabriel, que lle ordenou
memorizar e recitar os
versos que conteñen a
doutrina de Alá.
• Dende ese momento
comezou a predicar unha
nova relixión, o Islam, que
significa submisión á
vontade dun Deus único,
Alá.
8. A RELIXIÓN ISLÁMICA
• Tras a morte de Mahoma,
a relixión islámica foi
recollida no Corán, o libro
sagrado dos musulmáns.
• Os practicantes do islám,
chámanse musulmáns, é
dicir, submisos ou crentes
e deben cumplir cinco
preceptos (os piares do
islam) e diversas normas
de comportamento:
• CORÁN:
– Libro sagrado dos
musulmáns onde se
recollen os versos
recitados por Mahoma e
conteñen a doutrina
revelada por alá.
• SUNNA:
– Recompila tradicións
baseadas no que dixo ou
fixo o profeta sobre
dicersos asuntos.
9. – PRECEPTOS RELIXIOSOS:
• Profesión de Fé (“Non hai mais deus que Alá e Mahoma
é o seu profeta).
• Oración. Oración persoal cinco veces ao día mirando á
Meca e oración comunitaria os venres na mesquita.
• Esmola (limosna) aos necesitados.
• Xaxún (ayuno) no mes de Ramadán, dende a saída do
sol ata o solpor.
• Peregrinación á Meca, polo menos unha vez na vida.
10. – Normas de comportamento:
• Permiten a poligamia.
• Prohiben beber alcohol, comer carne de porco e os
xogos de azar.
• A vida do musulmán deben rexerse polos principios de
tolerancia, irmandade e unidade.
13. OS COMEZOS DO ISLAM
• No ano 622, Mahoma tivo que fuxir da Meca por
cuestións comerciais e trasladouse a Yatrib, que, dende
entón adoptou o nome de Medina (a cidade do
profeta).
• Este ano foi chamado ano da héxira ou fuxida e
tomouse como punto de partida do calendario
musulmán.
• Tras convertese en xefe político e relixioso de Medina,
recrutou un exército e conquistou a Meca en 630.
• Á súa morte, no 632, case toda Arabia era musulmá.
14. A CREACIÓN DUN GRANDE IMPERIO
• Tras a morte de Mahoma, os
musulmáns formaron un
grande imperio durante os
séculos VII e VIII.
• A súa expansión coñeceu tres
etapas:
– O Califato Ortodoxo (632-661):
• Os sucesores de Mahoma
elixíronse entre familiares e
amigos.
• Adoptaron o título de califa
(“sucesor do mensaxeiro de
Deus”).
• Capital: Medina.
• Nesta etapa o Islam estendeuse
por Siria, Palestina, Exipto, parte
do norte de África,
Mesopotamia e Persia.
15. – O Califato Omeia (661-750):
• Implántase a sucesión hereditaria na familia dos omeias.
• Capital: Damasco.
• Máxima expansión do Imperio Musulmán: norte de África,
Península Ibérica e Turquestán.
16. • O Califato Abasí (750-1055):
• Capital: Baghdad.
• Tras a conquista de Creta e Sicilia, a expansión musulmá detívose.
• Os turcos conquistaron o califato en 1055, aínda que os reis abasís se mantiveron
baixo o dominio turco ata 1258 (toma de Baghdad polos Mongois).
17.
18.
19.
20. CAUSAS DA RÁPIDA EXPANSIÓN
MUSULMÁ
• Desexo de estender a súa fé.
• Organización dun exército no que a cabalería
desempeñaba un papel esencial.
• Afán de conseguir botín de guerra.
• Debilidade interna dos seus adversarios.
21. A ORGANIZACIÓN DAS TERRAS
CONQUISTADAS
• Califa:
– Goberna o Imperio (considerábase “A sombra de Deus
sobre a Terra”).
– Xefe relixioso: presidía a oración comunitaria dos venres.
– Xefe político: administraba xustiza e dirixía o exército.
• Visir:
– Era o primeiro ministro, axudaba ao calida e dirixía aos
demáis funcionarios.
• Emir ou Valí:
– Goberna unha kora ou provincia.
• Xuíz ou Cadí:
– Administraba xustiza.
24. AS NOVAS PRÁCTICAS AGRARIAS
• A agricultura converteuse na base da economía musulmá, aínda
que en zonas desérticas continuábase traballando a gandería
nómade de camelos.
• Características:
– Diversidade de cultivos:
• Exemplos: trigo duro, cana de azucre, azafrán, cítricos e verduras.
• Difundíronse dende os vales regados das zonas orientais ata a parte occidental
do imperio musulmán.
– Técnicas agrarias:
• Utilización de noras (norias) para extraer auga.
• Contrucción de canles (canales) para distribuir auga.
• Pozos e alxibes para almacenar auga.
– Propiedade privada da terra:
• A terra conquistada continuou en mans dos seus antigos donos, a cambio dun
pago de impostos.
• As terras do Estado sometido pasaron a mans do Califa (1/5 parte) e da
aristocracia musulmá.
25.
26. A ARTESANÍA E O COMERCIO
• Artesanía:
– Organizada en pequenos talleres onde se vendían os produtos.
– Tipos de produto: tecidos (algodón ou liño), alfombras, tapices, artigos de
coiro, cerámica e metal, perfumes, papel.
• Comercio:
– Beneficious da posición xeográfica do Imperio, entre Europa e Oriente.
– Transporte por terra: mediante caravanas de camelos.
– Transporte marítimo:
• Barcos de vela.
• Rutas Comerciais:
– Percorrían grandes distancias polo Mediterráneo, o Índico, o interior de África, Extremo oriente
e o norte de Europa.
– Produtos: artigos de luxo (metais, peles, sedas, especias e escravos, entre outros).
– Sistemas de pagamento:
• Moeda de ouro ou dinar.
• Moeda de prata: dirham.
• Letra de cambio.
• Cheque.
33. VOCABULARIO SOBRE A CIDADE
MUSULMÁ
• MEDINA: parte da cidade situada no interior das murallas. Incluía
un recinto fortificado (Fortaleza), situado na parte máis elevada
para protexer á poboación; tamén incluía diversos barrios.
• ALJAMA/MESQUITA MAIOR: edificio para a oración colectiva do
venres a mediodía, obrigatoria para os varóns. A oración diaria se
realizaba en mesquitas mais pequenas.
• ZOCO: mercado onde os artesáns vendían os seus produtos.
• BAÑOS PÚBLICOS: parecido aos baños romanos e utilizada por
todos os habitantes da cidade (aínda que en distinto horario).
• ALHÓNDIGAS/CELEIROS: grandes almacéns, onde se gardaban
mercadorías e hospedábanse os mercaderes que viñan de lonxe.
• ARRABALDE: Barrios de fora do recinto amurallado. Habitados por
persoas de baixos ingresos.
• ALMUNIAS: Terreos de recreo de persoas adiñeiradas máis alá dos
arrabaldes.
36. A DIFUSIÓN DE INVENTOS ORIENTAIS
• O PAPEL
– Fabricouse en China por primeira vez no ano 105 a. C.
– Tras unha vitoria musulmá no 751, preto de China, fixéronse
prisioneiros, entre os cales había algúns fabricantes de papel, que
introduciron o seu oficio no mundo islámico.
• A PÓLVORA
– Outro invento chinés coñecido polos musulmáns dende o século XIII a
través do comercio. No século XV difundírona por Occidente (en
Flandes, Florencia ou Inglaterra xa se viña usando a comezos do XIV).
• O ASTROLABIO e o COMPÁS
– Instrumentos astronómicos de navegación moi útiles e difundidos
polos musulmáns.
– O primeiro determina a latitude a partir da posición das estrelas e o
segundo permitía establecer o rumbo durante a navegación.
INVESTIGA: QUE OUTRAS INVENCIÓNS SON XENUINAMENTE MUSULMÁS?
37. OS AVANCES EN MEDICINA
• A MEDICINA PREVENTIVA: a través da dieta equilibrada e o
estudo das propiedades dos alimentos.
• OS TRATAMENTOS. Os médicos musulmáns trataron
numerosas enfermidades. Chama a atención o tratamento
de enfermidades mentais con terapias baseadas na música,
no teatro ou na suxestión.
• LUGARES DE ATENCIÓN MÉDICA. O MERCADO. Para
pacientes con menos recursos atendidos por médicos
menos respectables.
• LUGARES DE ATENCIÓN MÉDICA. O HOSPITAL. Os hospitais
xurdiron en Iraq no´século IX con doazóns caritativas e
dotes. Atopábanse nas urbes máis grandes e contaban con
médicos de máis prestixio.
39. ARQUITECTURA E DECORACIÓN
• A relixión islámica prohibe
representar figuras (humanas e
animais), por iso as
manifestacións artísticas máis
significativas son a arquitectura
e as artes aplicadas.
• Decoración exterior sobria, pero
a interior recúbrese de
mármores, azulexos e planchas
de xeso con distintos motivos,
como o ataurique (debuxos
vexetais estilizados), lacería
(figuras xeométricas
entrelazadas formando estrelas
ou polígonos) ou inscripcións do
Corán.
40.
41.
42.
43. A MESQUITA
• É o edificio máis destacado.
• A súa estrutura baséase na casa de Mahoma en Medina.
• Consta de dúas partes:
– Patio:
• Aberto, rodeado por un pórtico.
• No centro ten unha fonte das ablucións, onde os fiesis se lavan a purifican
antes de orar.
• Conta cunha torre ou Minarete, dende a cal o almuédano chama os fieis á
oración.
– Sala de Oración:
• Espazo pechado, dividido en naves por soportes e arcos.
• Un dos seus muros, a Quibla, oriéntase cara á Meca, e identifícase porque no
centro ten o Mihrab ou nicho baleiro que alberga o Corán.
• Exemplos: Medina, Damasco, Samarra, Córdoba, Xerusalén, etc.
51. OUTROS EDIFICIOS
• PALACIOS OU ALCÁZARES:
– Residencia dos califas.
– Parte pública onde estaba o salón do trono.
– Parte privada, onde se atopaban os apousentos,
baños e harén.
– Contaban todos con xardíns e fontes.
• FORTALEZAS.
• MAUSOLEOS.
• MADRASAS (Centros de estudio do Corán).