Hesap Verme Sorumluluğu

1. BUSUNUMŞUKAYNAKTANYARARLANıLARAKHAZıRLANMıŞTıR:
COŞKUNCANAKTAN&SERPILAĞCAKAYA&DILEKDILEYICI,“KAMUMALIYESINDEHESAPVERME
SORUMLULUĞUVEMALISAYDAMLıK”İÇINDE:KAMUMALIYESINDEÇAĞDAŞYAKLAŞıMLAR,ANKARA:
SEÇKIN YAYıNLARı,2004.
SUNUMUHAZıRLAYAN:ZEYNEPKURU

2. Genel Olarak Hesap Verme Sorumluluğu
• Hesap verme sorumluluğu, kısaca bir kimsenin yaptıklarından dolayı başka bir otoriteye
açıklamada bulunması olarak tanımlanabilir.
Hesap verme sorumluluğundan bahsedebilmek için gerekli bazı şartlar bulunmaktadır:
hesap verme sorumluluğu dışsaldır. Yani, başka bir dış otoriteye
karşı yapılır.
sosyal bir etkileşim ve karşılıklılık içerir, yani taraflardan biri
cevap ve düzeltim ister, diğeri ise buna karşılık verir ve
yaptırımları kabul eder.
otoritenin haklarının kabulü anlamına gelir, yani üst makamların
astları üzerindeki haklarını kapsar .

3. Birincisi, kamusal yetkilerin yanlış
kullanımının ve suiistimalinin kontrol
altına alınmasıdır.
İkincisi, kamusal kaynakların hukuka ve
kamusal değerlere uygun olarak
kullanımının güvenceye bağlanmasının
sağlanmasıdır.
Üçüncüsü ise, yönetişim ve kamu
işletmeciliği alanında sıkça vurgulanan
sürekli öğrenme amacının teşvik
edilmesidir.
Kamu Sektöründe Hesap Verme Sorumluluğunun
Amaçları

4. Hesap Verme Sorumluluğunun Başlıca Türleri
siyasal hesap
verme
sorumluluğu
idari hesap
verme
sorumluluğu
mali hesap
verme
sorumluluğu
hukuki hesap
verme
sorumluluğu

5. Siyasal hesap verme sorumluluğu,
halkın seçim ve oylama mekanizması aracılığıyla
vekillerini denetlemesi anlamına
gelmektedir.
İdari hesap verme sorumluluğu,
idari yönetimde kamu görevlilerinin ve
bürokratların üst yönetime
hesap verme yükümlülüğünü ifade eder.

6. Ombudsman sistemi; vatandaşların şikayetlerini dinleme ve
soruşturma yapma yetkisine sahip ombudsmanlık.
İdari mahkemelerinin idarenin karar, eylem ve
hizmetlerini denetime tabi tutması,
Bağımsız denetimin mevcut olması; idarenin kendi
denetim organları yanı sıra bağımsız denetim
sisteminin de mevcut olması.

7. Hukuki hesap verme sorumluluğu,
anayasa ve yasalar ve diğer mevzuat seçilmiş ve
atanmış yöneticilerindenetlenmesine ve
hesap vermesine imkan sağlamaktadır.
Mali hesap verme sorumluluğu,
idarenin mali alandaki güç ve yetkilerini kullanma
sorumluluğu üzerinde durmaktadır.

8. Seçim sisteminin mevcut olması,
Yöneticilerin seçilme süresinin önceden
belirli yıl olarak sınırlı olması,

9. Hesap Verme Sorumluluğunun Benzer Kavramlarla
Karşılaştırılması
Hesap verme sorumluluğu
ile yakın ilişkisi içerisinde
bulunan kavramlardan biri
denetimdir. Hesap verme
sorumluluğunun yerine
getirilmesinde denetim,
raporların inanılırlığını
diğer herhangi bir faktörden
çok daha güçlendirir.
Hesap verme sorumluluğunun
yakın ilişki içerisinde bulunduğu
bir kavram muhasebedir.
Muhasebe kamu mali yönetiminde
kilit bir rol oynar.

10. Etkin Hesap Verme
Sorumluluğu İçin Gerekli
Şartlar
Açık ve
anlaşılır
Maliyet etkin
Güvenilir
Ölçülebilir
Basit
Tarafsız
Düzenli
aralıklarla
sunulan

11. ETKİLİ BİR HESAP VERME SORUMLULUĞU İÇİN;
Hesap verme sorumluluk raporları faaliyet planlarını,
bütçeleri, yıllık raporları ve finansal tabloları
kapsamaktadır
Etkin bir hesap verme sorumluluğunun
gerçekleşebilmesi mutlaka ölçülebilir olmalıdır

12. Yayımlanan performans bilgilerinin denetlenmesi de önem
taşımaktadır.
Verilerin, kurumlararası ve gerektiğinde ülkelerarası karşılaştırma
yapmaya imkan verecek şekilde sunulması gereklidir.
Planlar, bütçeler, finansal tablolar ve yıllık raporlar dahil
olmak üzere temel hesap verme sorumluluk raporları
kamuoyuna açık olmalıdır.

13. Etkin bir hesap verme sorumluluk
çerçevesinin temel öğeleri yasalaştırılmalıdır.
Raporlama ve bilgi sunma masraflarının makul ve
kabul edilebilir büyüklükte olması gereklidir

14. CAN AKTAN: Sosyal Bilimler Kütüphanesi
CAN AKTAN: Social Science Library
http://www.canaktan.org
CAN AKTAN: Yaşam Felsefesi ve Gezme Sanatı
CAN AKTAN: Philosophy of Life and Art of Travel
http://www.canaktan.net
Prof.Dr. Can Aktan
Faculty of Economics & Management
Dokuz Eylul University
ccan.aktan@deu.edu.tr
Prof.Dr. Can Aktan
Chairman, Social Sciences Research Society
http://www.sobiad.org/