Po dynamicznym okresie wzrostu rynku faktoringu przez ostatnie 5 lat, w pierwszym półroczu b.r. nastąpiło jego nieznaczne wyhamowanie, na rzecz przyspieszenia tempa wzrostu kredytów bieżących Odbywało się to w warunkach dobrej koniunktury przedsiębiorstw, a zwłaszcza ich korzystnej sytuacji płynnościowej. Obroty firm faktoringowych wzrosły o +13,6% r/r, jednak dynamika wzrostu była niższa od średniorocznego tempa wzrostu w ostatnich latach, które było na poziomie +17,5%. Branża faktoringowa sfinansowała wierzytelności o wartości 83,6 mld zł.

1. RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK KREDYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN
W OTOCZENIU KONKURENCYJNYM PKO FAKTORING (1H 2017 R.)
Departament Strategii Banku
Zespół Analiz Rynku i Konkurencji
Strona 1 z 5
Katarzyna Hyż
Katarzyna.hyz@pkobp.pl
t: 22 580 25 77
27 lipca 2017 r.
RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK BANKOWY
W 1H 2017 r. był kontynuowany dwucyfrowy wzrost rynku faktoringu
– rozwój rynku faktoringu odbywał się w warunkach dobrej kondycji sektora przedsiębiorstw, w tym
korzystnej sytuacji płynnościowej firm;
– branża faktoringowa sfinansowała wierzytelności o wartości 83,6 mld PLN
1
;
Źródło: ZPL.
– obroty firm faktoringowych wzrosły w dwucyfrowym tempie (+13,6% r/r); jednak tempo wzrostu
wyhamowało r/r i kw/kw; jednocześnie było niższe niż średnioroczne tempo wzrostu (CAGR) w
ostatnich 5 latach (17,5% r/r);
– w 2Q 2017 r. nastąpił spadek r/r średniej kwartalnej wartości faktury (-7,8% r/r wobec 2,0% r/r
w 1Q 2017 r.), co może być rezultatem docierania z ofertą usług faktoringowych do mniejszych
podmiotów;
– w strukturze obrotów rynku wzrósł r/r udział faktoringu pełnego
2
do 58,8% (+4,7 p.p. r/r) – efekt
otwarcia firm faktoringowych na wyższe ryzyko;
– największy pozytywny wpływ na wzrost rynku faktoringu miał faktoring krajowy pełny (wartość
obrotów 37,8 mld PLN; + 25,1% r/r); wysoki udział w strukturze rynku dotyczył również faktoringu
krajowego niepełnego (z regresem), dla którego obroty wyniosły 27,5 mld PLN (+5,2% r/r); niższym
zainteresowaniem przedsiębiorców cieszyła się natomiast oferta dotycząca faktoringu
eksportowego przy obrotach na poziomie 17,5 mld PLN (+7,1% r/r);
– z usług firm faktoringowych najczęściej korzystały podmioty z branży spożywczej, chemicznej
i metalowej
3
;
– spółki faktoringowe rozwijały ofertę i inwestowały w kanały zdalne, by dotrzeć do mniejszych
podmiotów.
Umiarkowane, rosnące tempo wzrostu wolumenu kredytów bieżących przy wyhamowaniu wzrostu
rynku faktoringu
– po dynamicznym wzroście rynku faktoringu w ostatnich 5 latach, w 2Q 2017 r. istotnie
wyhamowało tempo wzrostu w warunkach przyspieszającego tempa wzrostu kredytów bieżących
dla niefinansowych podmiotów gospodarczych;
– w najbliższych kwartałach oczekiwane pozytywne trendy na rynku kredytów mogą nieznacznie
negatywnie wpłynąć na rozwój rynku faktoringu.
PKO Faktoring wyróżniał się wysoką dynamiką wzrostu
– W 1H 2017 r. PKO Faktoring wyróżniał się wysoką (+23,4% r/r) dynamiką wzrostu obrotów wśród
największych firm faktoringowych (TOP10). Motorem jego wzrostu był faktoring niepełny (krajowy
oraz eksportowy), stanowiący 58% obrotów;
– PKO Faktoring zrealizował obroty w wysokości 5,5 mld PLN (+1,0 mld PLN r/r), co przełożyło się
na wzrost udziału w rynku do 6,6% (+0,5 p.p. r/r) oraz utrzymanie 9 pozycji rynkowej. Spółka
istotnie zmniejszyła dystans wobec zajmującego 8 pozycję rynkową mFaktoring (do 516 mln PLN
wobec 972 mln PLN na koniec 1H 2016 r.).
Konkurencja na rynku faktoringu
– rośnie konkurencja na rynku faktoringu: do 56,8% spadła koncentracja rynku faktoringu mierzona
udziałem obrotów 5 największych faktorów (-1,8 p.p. r/r);
– większość spółek faktoringowych z grupy TOP5 zmniejszyła r/r udział w rynku;
– spółki faktoringowe coraz częściej zmieniają ofertę kierując ją nawet do najmniejszych podmiotów
gospodarczych.
1
dotyczy 22 firm faktoringowych zrzeszonych w Polskim Związku Faktorów.
2
Wyjaśnienia:
faktoring pełny (bez regresu): finansowanie działalności przez faktora wraz z przejęciem przez niego ryzyka niewypłacalności podmiotu, który ma zapłacić fakturę;
faktoring niepełny (z regresem): finansowanie działalności przez faktora jednak bez przejęcia przez niego ryzyka niewypłacalności podmiotu, który ma zapłacić fakturę.
3
Komentarz do wyników za I półrocze 2017 r.; PZF, 18.07.2017 r.
73,6
83,6
1H 2016 1H 2017
Obroty firm faktoringowych (mld PLN)
13,6%

2. RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK KREDYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN
W OTOCZENIU KONKURENCYJNYM PKO FAKTORING (1H 2017 R.)
Departament Strategii Banku
Zespół Analiz Rynku i Konkurencji
Strona 2 z 5
Kontynuacja trendu wzrostowego na rynku
faktoringu wynikała z rosnącej wśród firm
świadomości korzyści płynących z faktoringu,
rozwoju przez banki oferty związanej z alter -
natywnymi do kredytów formami finansowania
działalności bieżącej, a także coraz lepszego
dopasowania ofert firm faktoringowych do potrzeb
nawet najmniejszych podmiotów gospodarczych.
W 1H 2017 r. obroty firm faktoringowych wzrosły
w dwucyfrowym tempie (+13,6% r/r); jednak tempo
wzrostu wyhamowało r/r i kw/kw i było niższe niż
średnioroczne tempo wzrostu (CAGR) w okresie
ostatnich 5 lat (+17,5% r/r).
Klienci firm faktoringowych przede wszystkim
korzystali z faktoringu krajowego pełnego (bez
regresu). W tym segmencie obroty wzrosły
o 25,1% r/r do poziomu 37,8 mld PLN, co stanowiło
ok. 45% łącznych obrotów.
W warunkach dobrej koniunktury gospodarczej
oraz dobrej sytuacji przedsiębiorstw obserwuje się
wyższy apetyt na ryzyko firm faktoringowych.
W efekcie rosną r/r udziały faktoringu pełnego
(krajowego, jak i eksportowego) w strukturze
obrotów na rynku.
W 2Q 2017 r. silne wyhamowanie tempa wzrostu
obrotów firm faktoringowych do +7,4% r/r wobec
+20,7% r/r na koniec 1Q 2017 r.
Wyhamowanie tempa wzrostu obrotów
faktoringowych w 2Q 2017 r. wynikało głównie ze
spadku r/r obrotów faktoringu krajowego
niepełnego o -12,8% r/r wobec wzrostu
o +25,8% r/r w 1Q 2017 r.
W odwrotnym kierunku oddziaływało istotne
przyspieszenie rocznego tempa wzrostu faktoringu
krajowego pełnego.
I. KONIUNKTURA NA RYNKU FAKTORINGU (narastająco)
Wykres 1. Wartość faktoringu, roczne tempo zmian
73,6 83,6
13,6%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1Q2013
1H2013
1-3Q2013
2013
1Q2014
1H2014
1-3Q2014
2014
1Q2015
1H2015
1-3Q2015
2015
1Q2016
1H2016
1-3Q2016
2016
1Q2017
1H2017
wartość faktoringu mld PLN (OL)
tempo zmian wartości faktoringu % r/r (OP)
Źródło: PZF.
Wykres 2. Struktura rynku, 1H 2017 r.
45%
(*41%)
33%
(*36%)
14%
(*13%)
7%
(*9%)
1,0%
(*1,2%)
faktoring krajowy
pełny
faktoring krajowy
niepełny
faktoring
eksportowy pełny
faktoring
eksportowy
niepełny
faktoring
importowy
Źródło: PZF. *1H 2016
II. KONIUNKTURA NA RYNKU FAKTORINGU (kwartalnie)
Wykres 3. Kwartalna wartość obrotów faktoringowych, roczne tempo zmian
39,2
42,1
20,7%
7,4%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1Q2013
2Q2013
3Q2013
4Q2013
1Q2014
2Q2014
3Q2014
4Q2014
1Q2015
2Q2015
3Q2015
4Q2015
1Q2016
2Q2016
3Q2016
4Q2016
1Q2017
2Q2017
wartość faktoringu mld PLN (OL)
tempo zmian wartości faktoringu % r/r (OP)
Źródło: PZF.
Wykres 4. Tempo wzrostu faktoringu w podziale na kategorie
15,7
14,0
5,4
3,6 0,5
20,3
12,2
6,5
2,8 0,4
0
4
8
12
16
20
24
faktoring
krajowy pełny
faktoring
krajowy
niepełny
faktoring
eksportowy
pełny
faktoring
eksportowy
niepełny
faktoring
importowy
obroty kwartalne (mld PLN, 2Q'16)
obroty kwartalne (mld PLN, 2Q'17)
29,1% -12,8%% 20,2% -22,9% -27,8% % r/r w 2Q 2017
20,8% 25,8% 15,9% 7,2% 17,9% % r/r w 1Q 2017
Źródło: PZF.

3. RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK KREDYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN
W OTOCZENIU KONKURENCYJNYM PKO FAKTORING (1H 2017 R.)
Departament Strategii Banku
Zespół Analiz Rynku i Konkurencji
Strona 3 z 5
Na koniec 2Q 2017 r. ponad 8,1 tys. podmiotów
gospodarczych korzystało z faktoringu; firmy
faktoringowe obsługiwały zobowiązania
pochodzące od ponad 174 tys. dłużników.
W 2Q 2017 r. wyhamowało jednak roczne tempo
wzrostu bazy klientowskiej, dłużników, faktur
i obrotów.
W 2Q 2017 r. było kontynuowane
wyhamowanie tempa wzrostu średniej
kwartalnej wartości faktury - tak jak
sygnalizowaliśmy w poprzedniej edycji raportu -
może być to skutkiem docierania przez firmy
faktoringowe do mniejszych podmiotów
(mniejsza wartość faktury); np. ING BSK w lutym
2017 r. rozpoczął współpracę z inviPay.com
(polski fintech oferujący mikrofaktoring).
Na trendy na rynku faktoringu ma wpływ
sytuacja ekonomiczno-finansowa
przedsiębiorstw, w tym sytuacja płynnościowa :
– płynność przedsiębiorstw utrzymuje się na
wysokim i bezpiecznym poziomie, choć
pojawiają się pierwsze oznaki jej pogorszenia;
obniża się zdolność firm do spłaty zobowiązań
handlowych
3
.
Choć dobra sytuacja płynnościowa
przedsiębiorstw nie wskazuje na istotny
potencjał do przyspieszenia tempa wzrostu
rynku faktoringu, to jego dalszy rozwój wspierać
będzie: rosnąca wiedza firm na temat tej formy
finansowania działalności, rosnące obroty
eksportu, oczekiwany wzrost inwestycji.
Wykres 5. Dane strukturalne dotyczące rynku faktoringu, 2Q 2017 r.
Wykres 6. Zmiana bazy klientowskiej, liczby dłużników, faktur i obrotów (r/r)
15,3%
12,5%
36,5%
23,3%
18,3%
16,5%
20,7%
7,4%
0%
10%
20%
30%
40%
1Q 2017 2Q 2017 1Q 2017 2Q 2017 1Q 2017 2Q 2017 1Q 2017 2Q 2017
klienci dłużnicy faktury obroty
Źródło: PZF
Wykres 7. Średnia wartość faktury
20,9
21,3
+2,0%
-7,8%
-80%
-60%
-40%
-20%
0%
20%
20,0
20,4
20,8
21,2
21,6
22,0
1Q 2017 2Q 2017
Tysiące
średnia wartość faktury (tys.PLN)
roczne tempo wzrostu średniej wartości faktury
Źródło: PZF.
Wykres 8. Sytuacja płynnościowa przedsiębiorstw (odsetek odpowiedzi)4
Źródło: Szybki Monitoring, NBP, lipiec 2017 r.
4
badanie NBP: Szybki Monitoring NBP. Analiza sytuacji sektora przedsiębiorstw (lipiec 2017).
174 tys.
dłużników
8,1 tys.
klientów
2,0 mln
faktur

4. RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK KREDYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN
W OTOCZENIU KONKURENCYJNYM PKO FAKTORING (1H 2017 R.)
Departament Strategii Banku
Zespół Analiz Rynku i Konkurencji
Strona 4 z 5
Od ponad 1,5 roku utrzymuje się odwrotna zależność
pomiędzy tempem zmian wartości faktoringu
a tempem zmian kredytów bieżących.
Po dynamicznym wzroście rynku faktoringu
w ostatnich 5 latach, w 2Q 2017 r. istotnie
wyhamowało tempo jego wzrostu, co nastąpiło w
warunkach przyspieszającego tempa wzrostu
kredytów bieżących dla niefinansowych podmiotów
gospodarczych.
W okresie kwiecień-maj 2017 r. tempo wzrostu
kredytów operacyjnych dla dużych firm utrzymało
się na relatywnie stabilnym poziomie; jednocześnie
nastąpiło przyspieszenie tempa wzrostu kredytów
operacyjnych dla MŚP.
Na koniec maja 2017 r. roczne tempo wzrostu
kredytów operacyjnych dla MŚP było wyższe (ponad
2-krotnie) niż tempo wzrostu kredytów operacyjnych
dla dużych firm.
Biorąc pod uwagę:
– ujemną korelację między tempem wzrostu
kredytów bieżących a tempem wzrostu rynku
faktoringu (Wykres 9);
– korzystne warunki udzielania kredytów
(dostępność i cena kredytu);
– założenie dalszego utrzymania się tempa wzrostu
kredytów bieżących w trendzie wzrostowym,
trendy na rynku kredytowym mogą nieznacznie
negatywnie oddziaływać na tempo wzrostu rynku
faktoringu w najbliższych kwartałach.
Na koniec 1H 2017 r. na rynku faktoringu
utrzymywała się silna konkurencja. Wskazuje na to:
– zmiana składu 5 czołowych firm faktoringowych
(TOP5); do grona największych graczy dołączył
BGŻ BNP Paribas Faktoring zastępując Pekao
Faktoring;
– spadek koncentracji rynku faktoringu mierzonej
udziałem obrotów 5 największych faktorów
(o -1,8 p.p. r/r do 56,8%, w ujęciu kwartalnym
wzrost o +0,9 p.p.);
W grupie TOP5 dwie spółki (BZ WBK Faktor oraz
BGŻ BNP Paribas Faktoring) odnotowały wzrost
udziału w rynku r/r (odpowiednio o +1,4 p.p. oraz
+1,1 p.p.).
III. FAKTORING vs KREDYTY
Wykres 9. Rozwój faktoringu vs. kredyty bieżące dla niefinansowych podmiotów gospodarczych5
Wykres 10. Kredyty operacyjne dla przedsiębiorstw (r/r)
Wykres 11. Finansowanie nowych inwestycji kredytami (% inwestorów)-
badanie ankietowe
IV. KONKURENCJA NA RYNKU FAKTORINGU (narastająco)
Wykres 12. Udział w rynku faktoringu największych firm + PKO Faktoring
5
Niefinansowe podmioty gospodarcze: przedsiębiorstwa, przedsiębiorcy indywidualni, rolnicy indywidualni, instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw
domowych.
13,6%
4,6%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
1Q2013
2Q2013
3Q2013
4Q2013
1Q2014
2Q2014
3Q2014
4Q2014
1Q2015
2Q2015
3Q2015
4Q2015
1Q2016
2Q2016
3Q2016
4Q2016
1Q2017
2Q2017
tempo zmian
wartości
faktoringu
(narastająco) r/r
tempo zmian r/r
kredytów
bieżących dla
niefinansowych
podmiotów
gospodarczych
Źródło: PZF, NBP.
2,5%
5,8%
-10%
-5%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
gru 11 gru 12 gru 13 gru 14 gru 15 gru 16
kredyty operacyjne dużych firm, r/r
kredyty operacyjne MŚP, r/rŹródło: KNF.
maj 17
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
1Q 2007 3Q 2017
Źródło: Szybki Monitoring, NBP.
0%
4%
8%
12%
16%
20%
1Q2013
1H2013
1-3Q2013
2013
1Q2014
1H2014
1-3Q2014
2014
1Q2015
1H2015
1-3Q2015
2015
1Q2016
1H2016
1-3Q2016
2016
1Q2017
1H2017
ING CF
BZ WBK Faktor
Raiffeisen Polbank
Bank Millennium
BGŻ BNP Paribas
Faktoring
...
PKO Faktoring
Źródło: PZF.
...
15,1%
13,3%
10,2%
9,5%
8,8%
6,6%

5. RYNEK FAKTORINGU VS RYNEK KREDYTÓW Z UWZGLĘDNIENIEM ZMIAN
W OTOCZENIU KONKURENCYJNYM PKO FAKTORING (1H 2017 R.)
Departament Strategii Banku
Zespół Analiz Rynku i Konkurencji
Strona 5 z 5
Na koniec 1H 2017 r.:
– PKO Faktoring zwiększył r/r udział w rynku ogółem
do 6,6% (+0,5 p.p.), w tym największy wzrost
udziału r/r dotyczył faktoringu eksportowego
niepełnego;
– Raiffeisen Polbank odnotował silny spadek udziału
w rynku faktoringu r/r (-1,7 p.p. r/r), głównie na
rynku faktoringu pełnego
(krajowego i eksportowego);
– ING CF – dotychczasowy lider w dwóch
najważniejszych segmentach rynku (faktoring
krajowy pełny i niepełny) - utracił pozycję
w faktoringu krajowym niepełnym na rzecz BZ
WBK Faktor;
– zmiana pozycji liderów nastąpiła także na rynku
faktoringu eksportowego pełnego (BGŻ BNP
Paribas Faktoring zastąpił Coface Poland), jak i
niepełnego (Raiffeisen Polbank zastąpił BGŻ BNP
Paribas Faktoring).
Na koniec 1H 2017 r. wyższym niż rynkowe tempem
wzrostu w grupie TOP10 wyróżniały się cztery
podmioty gospodarcze :
– BGŻ BNP Paribas Faktoring (+30,3% r/r) – przede
wszystkim rozwijał faktoring pełny (zarówno
krajowy, jak i eksportowy);
– HSBC (+28,5% r/r) – głównie rozwijał faktoring
krajowy pełny;
– BZ WBK Faktor (+26,9% r/r) – rozwijał wszystkie
segmenty rynku faktoringu;
– PKO BP Faktoring (+23,4% r/r) – motorem wzrostu
był faktoring niepełny (krajowy oraz eksportowy).
Pekao Faktoring, Coface Poland, BGŻ BNP Paribas
Faktoring oraz HSBC z wysokimi udziałami
faktoringu krajowego pełnego wyróżniały się na tle
struktury obrotów pozostałych banków TOP10.
W porównaniu do poprzedniego kwartału
szczególnie silna zmiana struktury obrotów nastąpiła
w BGŻ BNP Paribas Faktoring, który istotnie
zwiększył udział faktoringu krajowego pełnego (do
60% z 28% na koniec 1Q 2017 r.). Spółka ta ma
także wyraźnie wyższy niż pozostałe spółki
faktoringowe udział faktoringu eksportowego
pełnego.
PKO Faktoring:
– zrealizował obroty w wysokości 5,5 mld PLN
(+1,0 mld PLN r/r), co pozwoliło na zmniejszenie
dystansu wobec mFaktoring - spółki zajmującej 8
pozycję rynkową (do 516 mln PLN wobec 972 mln
PLN na koniec 1H 2016 r.);
– utrzymał 9 pozycję na rynku.
Wykres 13. Udział w rynku lidera segmentu oraz PKO Faktoring
Tabela1. TOP10: wolumen obrotów (narastająco) i tempo wzrostu.
Wykres 14. Struktura obrotów TOP10 (1H 2017 r.)
wolumen obrotów
(mln PLN)
% r/r
ING CF 12 587 9,1%
BZ WBK Faktor 11 095 26,9%
Raiffeisen Polbank 8 538 -2,7%
Bank Millennium 7 979 11,1%
BGŻ BNP Paribas Faktoring 7 314 30,3%
Pekao Faktoring 7 231 5,4%
Coface Poland 6 817 13,6%
mFaktoring 6 045 10,9%
PKO Faktoring 5 529 23,4%
HSBC 1 759 28,5%
rynek 13,6%
Legenda:
tempo wzrostu > rynek
47%
35% 40%
45%
60% 61% 62%
33%
40%
58%
32%
44%
46%
29%
8%
21%
10%
37%
48% 6%
15% 13% 1%
17% 29% 6% 27%
13%
2%
28%
4% 7%
13% 9% 2%
7% 17%
10%
INGCF
BZWBK
Faktor
Raiffeisen
Polbank
Bank
Millennium
BGŻBNP
Paribas
Faktoring
Pekao
Faktoring
Coface
Poland
mFaktoring
PKO
Faktoring
HSBC
faktoring
importowy
faktoring
eksportowy
niepełny
faktoring
eksportowy
pełny
faktoring
krajowy
niepełny
faktoring
krajowy pełny
Źródło: PZF.
Faktoring krajowy pełny Faktoring krajowy niepełny
18,5%
15,6%
7,2% 5,9%
1H 2016 1H 2017 1H 2016 1H 2017
ING CF PKO Faktoring
Źródło: PZF.
15,4%
17,9%
8,3% 9,6%
1H 2016 1H 2017 1H 2016 1H 2017
BZ WBK Faktor PKO Faktoring
Źródło: PZF.
Faktoring eksportowy pełny
10,4%
18,7%
0,5% 0,9%
1H 2016 1H 2017 1H 2016 1H 2017
BGŻ BNP Paribas
Faktoring
PKO Faktoring
Źródło: PZF
Faktoring eksportowy niepełny
18,4% 18,0%
1,1%
9,3%
1H 2016 1H 2017 1H 2016 1H 2017
Raiffeisen Polbank PKO Faktoring
Źródło: PZF.