Plenair ehv circulaire economie

2. Circulaire economie & biodiversiteit
Gé Huismans
RVO.nl
NCP NWE programma
Arnhem, 11 November 2014
2

3. Circulaire economie
& biodiversiteit
3

4. INTERREG | 11 november, 2014
4

5. Waarom focus op circulaire economie &
biodiversiteit in INTERREG?
In de deelnemende landen en regio’s aan de programma’s noodzaak om:
1. De ontkoppeling van economische groei en het gebruik van grond- en
hulpstoffen te versnellen;
2. De noodzakelijke import van grondstoffen en materialen terug te dringen;
3. Eco-innovatie als middel inzetten om materiaalgebruik terug te dringen;
4. De inzet van materialen gemaakt van hernieuwbare bronnen te stimuleren;
5. De mogelijkheden voor hergebruik van materialen en grondstoffen te
verbeteren;
6. Ecosystemen te beschermen tegen de invloed van klimaatverandering,
vervuiling en uitputting (NSR)
7. Natuurlijk- en cultureel erfgoed te bewaren, promoten en beschermen
(EUROPE)
Elk programma legt daarbij net iets andere accenten
5

6. “Cooperation Programma’s”: als u ze zelf gaat lezen
DE LOGICA
Prioriteit = inhoudelijk thema
• Investeringsprioriteit = beschrijving van het doelgebied binnen het
brede thema waarop investeringen mogelijk zijn
SO = specific objective: specifiek doel dat het programma wenst te
bereiken door het subsidiëren van projecten die in dat SO worden
goedgekeurd. RESULT INDICATORS
ToA = Welke soort activiteiten men in projecten verwacht
6 De nieuwe programma’s NWE, NSR, EUROPE

7. Circulaire economie & biodiversiteit: accenten
NWE: 1 Thema / 1 SO / 95 miljoen (van 396)
Inzet van innovatieve technologieën (producten, diensten, processen) om
materiaalhergebruik te bevorderen en gebruik en inzet van hernieuwbare bronnen
te bevorderen: specifiek genoemd: afval, water, bodem (sector) en
luchtverontreiniging
NSR: 2 Thema’s / 3 SO / 82 miljoen (van 167)
Net als bij NWE aandacht voor materiaal-hergebruik en grondstofefficiency;
• Meer aandacht voor tegengaan van en bescherming effecten klimaatverandering;
• Meer aandacht voor algemeen terugdringen van “environmental footprint”
• Specifiek aandacht voor methoden die ecosystemen in het NSR gebied
beschermen
Europe: 1 Thema / 1 SO / 84 miljoen (van 359)
Behouden, beschermen, promoten en ontwikkelen van natuurlijk en cultureel
erfgoed, via de implementatie van regionale ‘action plans’
7

8. NWE
• Specifieke doelstelling: to optimize
(re)use of material and natural
resources in NWE through
international cooperation
• Activiteiten die kunnen worden
gefinancierd:
– implementing new technologies,
services, products and processes
to improve resource efficiency;
– transfer and implementation of,
for example, new technologies
and solutions is required to
optimise the use of material
resources in line with territorial
strategies
8

9. NWE
Mogelijke activiteiten:
• Implementing solutions to mitigate the impact of resource intensive industrial sectors
• Designing and implementing new production measures, products, processes,
9
technologies or solutions that minimize resource use and / or replace non-renewable
materials
• Implementing life cycle analyses of products and services as a tool to improve
resource efficiency
• Developing and implementing collaborative approaches to increase the usefulness of
waste, such as extraction of energy from waste
• Developing 'industrial ecology' practices, encouraging collaborative approaches
between organisations to use waste, energy and materials

10. NWE
Voorbeelden van projecten in de vorige programmaperiode die hier
ook goed passen:
10
Projecten in dit NWE-V thema zijn complementair aan die in thema
2: CO2-reductie (alles over energie) en thema 1: Innovatie

11. NWE: specifieke doelstelling Innovatie
1. Het verbeteren van de
innovatieprestatie van de NWE-regio
als geheel door
internationale samenwerking
Acties
• Opbouw van de capaciteit voor
innovatie in regio’s;
•Verbetering van de
concurrentiekracht van bedrijven;
•Het stimuleren van sociale innovatie
Voorbeelden
• Opzetten van sociale incubators;
• Ondersteunen of implementeren van
open innovatiesystemen of modellen;
• Demonstreren en testen van
technologieën in real life omgeving
11

12. NWE: specifieke doelstellingen CO2-reductie
1. Implementeren van CO2 reductie, energie-of
klimaatstrategieën
Acties:
• CO2-reductie in steden en regio’s
• Implementeren van gecombineerde adaptatie en
mitigatie oplossingen
Voorbeelden:
Ontwikkelen en bouwen van duurzame structuren
om risico’s te beheersen, bijvoorbeeld in stedelijke
regio’s
2. Vergroten van de invoering (ook uptake)
van technologieën, producten, diensten,
processen
Acties:
De implementatie van CO2-reductie technologieën
door de demonstratie en invoering van
bestaande technologieën, producten en
oplossingen
Voorbeelden:
Opzetten van transnationale “living labs” om
nieuwe technieken in real life omstandigheden te
kunnen uittesten
3. Invoeren van milieuvriendelijker
transportsystemen met behulp van
internationale samenwerking
Acties:
oTesten, demonstreren van nieuwe
vervoersoplossingen en/of technieken;
o Beïnvloeden van gedragsveranderingen gericht
op het grootschalig kunnen toepassen van
alternatieve transportmiddelen;
o Optimalisatie van vervoersmanagement
Voorbeelden:
• nieuwe aandrijfsystemen;
• optimalisatie in vervoersketens;
• alternatieve vervoerssystemen
INTERREG | 11 november 2014
12

13. NSR: Eco-innovation & Sustainable NSR
Middelen voor prioriteit 2: € 45 miljoen
Middelen voor prioriteit 3: € 37 miljoen
13

14. NSR: Eco-innovation (stimulating the green economy)
NSR kent hoog verbruik van hulpbronnen met navenant hoge
uitstoot van koolstof.
Doel van activiteiten is om via experimenten aan te tonen hoe:
• het gebruik van hulpbronnen en de koolstofuitstoot aanzienlijk
kan worden verminderd; en/ of
• niet-hernieuwbare bronnen kunnen worden vervangen door
hernieuwbare en bij voorkeur lokale materialen.
Splitst zich uit naar prioriteit 2.1 (green economy) en 2.2
(energie). Voor thema circulaire economie is match met prioriteit
2.1!
14

15. NSR: Eco-innovation (stimulating the green economy)
Priority 2.1: Accelerate greening of the NSR economy
• Pilots to identify resource savings through innovative industrial
design and manufacturing processes
• Pilots to experiment with new uses of renewable and locally
sourced materials
• Increased recycling of non-renewable materials supported by
improved lifecycle design
• Awareness raising of greening methods and results
15

16. NSR: Eco-innovation (stimulating the green economy)
Voorbeeld 2007-2013: Biochar
http://www.biochar-interreg4b.eu/
Dat is een soort houtskool van organisch
materiaal.
16
In NSR-projectverband worden
labstudies, veldproeven en
levenscyclusanalyses uitgevoerd.
Daaraan doen partners uit zeven
landen rond de Noordzee mee. Zowel
onderzoeksinstellingen, regionale
overheden en MKB zijn betrokken.
Er is kleinschalig biochar geproduceerd
om daarmee veldproeven te kunnen
uitvoeren en zo de effecten ervan op
gewasproductie en bodemkwaliteit te
testen. Bij dat laatste: bepalen of het
een manier is om langdurig koolstof in
de bodem op te slaan.

17. NSR: Sustainable NSR (protecting against climate
change en preserving the environment)
Met een kustlijn van ca 36.000 km
blijft omgaan met de gevolgen van
klimaatsverandering een uitdaging.
Groot aantal geschonden habitats en
ecosystemen. Veel kwetsbare kust- en
deltagebieden.
En: menselijke activiteiten drukken op
het milieu in NSR, met verlies van
habitat en biodiversiteit als gevolg.
Splitst zich uit naar prioriteit 3.1 en
3.2. Beide matchen met het thema
biodiversiteit.
17

18. NSR: Sustainable NSR (protecting against climate
change en preserving the environment)
Priority 3.1: Demonstrate new and/or
improved methods for improving the
climate resilience of target sites
• Exchange of knowledge on the latest
flood defence construction techniques
targeting especially ‘build with
nature’ methods
• Adoption of new and/or improved
methods for tackling other effects of
climate change such as drought,
increased nutrient leaching and
invasive species
Priority 3.2: Develop new methods for
the long-term sustainable management
of North Sea ecosystems
• Develop and implement long-term
strategies for sustainable
management of North Sea
landscapes and the North Sea itself
• Develop and test new methods and
technologies for tackling
environmental problems
• Use participatory processes to win
stakeholder support for
environmental measures including
promoting understanding of
ecosystem services
18

19. NSR: Sustainable NSR (protecting against climate
change en preserving the environment)
Voorbeelden 2007-2013:
Zie ‘staalkaart’,
http://www.rvo.nl/sites/default/files/S
taalkaart%20projecten%20INTERREG
%20IVB%20Noordzee%20regio%20p
rogramma%20juni%202013.pdf
onder noemer
‘Prioriteit 2: Bevorderen van een
duurzaam beheer van ons milieu’
19

20. NSR: Innovatie
(Thinking growth: Supporting growth in NSR economies)
1.1 Develop knowledge partnerships
between businesses, knowledge
institutions, public administrations and
end users with a view to long-term
cooperation (post project) on developing
products and services
1.2 Enhance regional innovation support
capacity to increase long-term
innovation levels and support smart
specialization strategies (RIS)
1.3 Stimulate the public sector to
generate innovation demand and
innovative solutions for improving
public service delivery
20

21. NSR: Energie + transport en mobiliteit
Priority 2.2
Reduce the environmental
footprint
i.e.
• energy saving techniques and
21
technologies and behavioral
change
• flexible power supply and
distribution networks (smart grids)
• pilot installation of newer
renewable technologies such as
wave power and blue energy
Priority 4
• Develop demonstrations of
innovative and/or improved
transport and logistics solutions
with potential to move large
volumes of freight away from long-distance
road transportation
• Stimulate the take-up and
application of green transport
solutions for regional freight and
personal transport

22. EUROPE: anders dan NWE en NSR…
Doel: partijen te laten leren van elkaar, zodat de uitvoering van
regionaal beleid verbetert
Projecten:
• 3-5 jaar op gezamenlijk beleidsvraagstuk
• 1-2 uitvoeren ‘action plan’ en monitoring daarop
Doelgroep: publieke autoriteiten of “publiek gelijkgestelde” instellingen/organisaties en
“private non-profit” instellingen (openbare of particuliere organisaties zonder
winstoogmerk
En: platforms voor beleidsleren over de vier thematische doelstellingen
Doelgroep: regio’s en betrokken bij de uitvoering van nationale EFRO programma’s over
investeren in groei en banen (die willen profiteren van het leren en de kennis in de
projecten van het programma)
22

23. EUROPE: Protecting the environment and promoting
resource efficiency
Regionale beleidsmakers staan voor de uitdaging om:
- ecosystemen, landschappen en biodiversiteit te beschermen en te
23
voorkomen dat natuurlijke en culturele troeven (verder) worden
aangetast; en
- een economie te creëren waar resource-efficiëntie, groene technologieën
en eco-innovatie zijn drivers voor groei en werkgelegenheid; en
- hun milieubeleid te sturen in de richting van een efficiënter gebruik van
lucht, water, afval en bodem.
Overall:
Interregionale samenwerking kan regio’s helpen om hun regionale
strategieën voor duurzame groei te verbeteren

24. EUROPE: Protecting the environment and promoting
resource efficiency
Priority 4
- prepare development and integration of regional green infrastructures in
24
zones under urban pressure
- identify mitigative measures in vulnerable regional and cross-border
ecosystems and plan their application through regional Growth&Jobs and
ETC/cross-border cooperation programmes
- plan measures to encourage manufacturing SMEs to assess their resource
use and introduce more resource efficient work processes
- plan implementation of measures to reduce waste volumes and increase
recycling rates among small businesses

25. EUROPE: Technologische ontwikkeling en innovatie &
Concurrentiekracht MKB
Prioriteit 1: innovatie
1. Versterking van regionale infrastructuur
en capaciteit rondom onderzoek en
innovatie;
2. Verbeteren regionale innovatie ketens
in sectoren die opgenomen zijn in
slimme specialisatie strategieën
Voorbeelden:
- verbetering van de financiële
instrumenten voor de ondersteuning van
innovatie;
- maatregelen bedenken die
commercialisering laten toenemen van
O&O-resultaten
25
Prioriteit 2: MKB
Dit thema laat regio’s werken aan het
verbeteren van hun beleid rond
ondersteuning van kleine en middelgrote
ondernemingen.
Voorbeeld:
Uitwisselen van methoden die
ondernemerschap creëren en stimuleren

26. EUROPE: Koolstofarme economie
Prioriteit 3:
Binnen dit thema werken regio’s aan
beleid dat gericht is op het verhogen van
hernieuwbare energiebronnen in de
energiemix en van multimodaal
duurzaam vervoer
Voorbeeld:
Ontwikkeling van regionale koolstofarme
strategieën
26

27. Contactgegevens
INTERREG-contactpersonen bij RVO
Algemeen INTERREG secretariaat: Anouck de Groot: 088 - 6022613
NSR Maaike Beld maaike.beld@rvo.nl 06 15897690
NWE Jacqueline Brouwer jacqueline.brouwer@rvo.nl 06 10946524
27
Ge Huismans ge.huismans@rvo.nl 06 53374625
EUROPE Machtelijn Brummel machtelijn.brummel@rvo.nl 06 15873753