1. A PROJECT REPORT ON
ಲಾಲ್ಭಾಗ್ಒಂದು ಕಿರು ಪರಿಚಯ
Submitted By
BHAGYASHREE H K
Register Number – HS190204 (2020-2021)
Under the Guidance of
Mrs. SUMA D
Assistant Professor
Dept. of History
Govt. Arts College
BENGALURU-560001
Submitted To
DEPARTMENT OF POST GRADUATE STUDIES AND
RESEARCH CENTER IN HISTORY
GOVERNMENT ARTS COLLEGE
Dr II B.R. AMBEDKAR VEEDHI , BENGALURU - 560001
3. ಇತಿಹಾಸ ಸ್ನಾ ತಕೋತ
ತ ರ ಅಧ್ಯ ಯನ ಮತ್ತ
ತ ಸಂಶೋಧ್ನಾ ಕಂದ್
ರ
ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ರ್ಕಲೇಜು
ಅಂಬೇಡ್ಕ ರ್ ವೋಧಿ, ಬಂಗಳೂರು - 560001
ಪತಿ
ರ ಕೆ: 4.1 – ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತ
ತ ಗಣಕಿೋಕರಣ
(History and Computing)
ನಿಯೋಜಿತ ರ್ಕಯಾ
ವಷಯ : ಲಾಲ್ಭಾಗ್ಒಂದು ಕಿರು ಪರಿಚಯ
ಅಪಾಣೆ
ಮಾಗಾದ್ರ್ಾಕರು ಅರ್ಪಾಸುವವರು
ಶ್
ರ ೋಮತಿ ಸುಮಾ ಡಿ ಡಾ|| ಆರ್. ರ್ಕವಲ್
ಲ ಮಮ ಭಾಗಯ ಶ್
ರ ೋ ಹೆಚ್ಕೆ
ಸಹಾಯಕ ಪ್ರ
ರ ಧ್ಯಯ ಪಕರು ಸಂಯೋಜಕರು ದ್ವಿ ತಿೋಯ ಎಂ.ಎ- 4 ನೇ ಸೆಮಿಸಟ ರ್್
ಇತಿಹಾಸ ವಭಾಗ ಇತಿಹಾಸ ಸ್ನಾ ತಕೋತ
ತ ರ ಅಧ್ಯ ಯನ ನಂದ್ಣಿ ಸಂಖ್ಯಯ : HS190212
ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ರ್ಕಲೇಜು ವಭಾಗ ಮತ್ತ
ತ ಸಂಶೋಧ್ನ ಕಂದ್
ರ 2020-2021
ಬಂಗಳೂರು-560001 ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ರ್ಕಲೇಜು ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ರ್ಕಲೇಜು
ಬಂಗಳೂರು-560001 ಬಂಗಳೂರು-560001
5. ❖ ಲಾಲ್
ಬಾಗ ಬಂಗಳೂರಿನಲ್ಲ
ಲ ರುವ ಒಂದು
ಜನರ್ಪ
ರ ಯ ಸಸ್ಯ ೋದ್ವಯ ನವಾಗಿದೆ. ಈ
ಉದ್ವಯ ನವು ವೈವಧ್ಯ ಮಯ ಸಸಯ ಮತ್ತ
ತ
ಪ್ರ
ರ ಣಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಮೈನಾ, ರ್ಕಮ್
ಎಗೆ
ರ ಟ್, ಪ್ರಯ ರಕಿೋಟ್
್ , ಮತ್ತ
ತ ಪ್ರಂಡ್ ಹೆರಾ್
ಮಂತಾದ್ ಹಲ್ವು ಬಗೆಯ ಪಕಿ
ಿ ಪ
ರ ಭೇದ್ಗಳು
ಇಲ್ಲ
ಲ ಕಂಡುಬರುತ
ತ ವೆ.
❖ ಲಾಲ್
ಬಾಗ ಸಸ್ಯ ೋದ್ವಯ ನವು ಗಾಜಿನ ಮನೆ,
ಅಕೆಿ ೋರಿಯಂ ಮತ್ತ
ತ ಸರೋವರವನ್ನಾ
ಹಂದ್ವದುು ಅದು ಈಗಾಗಲೇ ಉದ್ವಯ ನದ್
ಸಂದ್ಯಾವನ್ನಾ ಹೆಚ್ಚಿ ಸುತ
ತ ದೆ.
6. ❖ ಗಾಜಿನ ಮನೆಯಲ್ಲ
ಲ ಎರಡು ವಾರ್ಷಾಕ
ಪುಷಪ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನಗಳನ್ನಾ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ
ತ ದೆ.
ಭಾರತದ್ಲ್ಲ
ಲ ಉಷಣ ವಲ್ಯದ್ ಸಸಯ ಗಳ
ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಂಗ
ರ ಹ ಲಾಲ್
ಬಾಗ್
ನಲ್ಲ
ಲ ದೆ.
❖ ಈ ಉದ್ವಯ ನವು ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ
ಪರಿಕಲ್ಪ ನೆಯನ್ನಾ ಉತ್
ತ ೋಜಿಸುತ
ತ ದೆ ಮತ್ತ
ತ
ಬಳೆಸಿದೆ ಮತ್ತ
ತ ತೋಟಗಾರಿಕೆ
ನಿರ್ದಾರ್ನಾಲ್ಯದ್ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲ
ಲ ದೆ. ಇದು 240
ಎಕರೆಗಳಲ್ಲ
ಲ ವಾಯ ರ್ಪಸಿದೆ. ಇದು ಬಂಗಳೂರಿನ
ಪ
ರ ಮಖ ಪ
ರ ವಾಸಿ ಆಕಷಾಣೆಗಳಲ್ಲ
ಲ
ಒಂದ್ವಗಿದೆ.
9. ಕೆಂಪೇಗೌಡ್ರ ವೋಕ್ಷಣಾ ಗೋಪುರ
• ಕೆಂಪೇಗೌಡರು ತಮ್ಮ ವೀಕ್ಷಣಾ ಗೀಪುರವನ್ನು ಇಲ್ಲ
ಿ
ಸ್ವಾ ಪಿಸಿದ್ದ ರು. ಇದು ಬೆಂಗಳೂರು ಬಳೆಯ ಬೇಕಾದ್ ಮಿತಿಯ
ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತ
ು .
ಮಾಗಡಿ ಕೆಂಪೇಗೌಡ್ರು
ಕೆಂಪೇಗೌಡ್ರು ಸ್ನಾ ರ್ಪಸಿದ್
ವೋಕ್ಷಣಾ ಗೋಪುರ
10. ❖ 1760 ರಲ್ಲ
ಲ ಹೈದ್ರ್ ಅಲ್ಲಯ ಆಳಿ
ಿ ಕೆಯಲ್ಲ
ಲ , ಈ ಉದ್ವಯ ನದ್
ನಿಮಾಾಣವು ಪ್ರ
ರ ರಂಭವಾಯಿತ್ತ ಆದ್ರೆ ನಂತರ ಅವನ
ಮಗ ಟಿಪುಪ ಸುಲಾ
ತ ನನ ಆರ್ದರ್ದ್ ಮೇರೆಗೆ
ಪೂಣಾಗಂಡಿತ್ತ. ಆ ಸಮಯದ್ಲ್ಲ
ಲ ಮೊಘಲ
ಉದ್ವಯ ನಗಳು ಹೆಚ್ಚಿ ನ ಜನರ್ಪ
ರ ಯತ್ಯನ್ನಾ
ಗಳಿಸಿದ್ು ರಿಂದ್ ಹೈದ್ರ್ ಅಲ್ಲ ಈ ಸ್ಗಸ್ನದ್
ಸಸ್ಯ ೋದ್ವಯ ನವನ್ನಾ ಬಳೆಸಲು ಬಯಸಿದ್ು ರು.
11. ❖ ಹೈದ್ರ್ ಅಲ್ಲ ಮಗ ಟಿಪುಪ ಸುಲಾ
ತ ್ ತೋಟದ್ಲ್ಲ
ಲ
ತೋಟಗಾರಿಕೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪ ನೆಯನ್ನಾ ಸೇರಿಸಿದ್ವಗ
ಉದ್ವಯ ನವು ಹೆಚ್ಚಿ ಪ್ರ
ರ ಮಖಯ ತ್ಯನ್ನಾ ಪಡೆಯಿತ್ತ. ಈ
ಉದ್ವಯ ನವನ್ನಾ ಪ
ರ ತಿಯಬಬ ರ ಕಣಿಣ ಗೆ ಸೇರುವಂತ್
ಮಾಡುವ ವವಧ್ ಜಾತಿಯ ಸಸಯ ಗಳನ್ನಾ ವವಧ್
ರ್ದರ್ಗಳಿಂದ್ ಆಮದು ಮಾಡಿಕಳ
ಳ ಲಾಗಿದೆ. ಮೊಘಲ
ಉದ್ವಯ ನಗಳಲ್ಲ
ಲ ಬಳಸಿದ್ ವನಾಯ ಸದಂತ್ಯೇ
ಉದ್ವಯ ನವನ್ನಾ ನಿಮಿಾಸಲಾಗಿದೆ.
ಟಿಪುಪ ಸುಲಾ
ತ ್್
12. ಲಾಲ್
ಬಾಗ ಬಗೆೆ ಹೆಚ್ಚಿ ನ ಜನರಿಗೆ ತಿಳಿದ್ವಲ್
ಲ ದ್
ಆಸಕಿ
ತ ದ್ವಯಕ ಸಂಗತಿಗಳು
• ಫಲ್ಪುಷಪ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನವು 102 ವಷಾಗಳ ಹಂದೆ ಮೈಸೂರು
ತೋಟಗಾರಿಕೆ ಸ್ಸೈಟಿಯ ಸದ್ಸಯ ರಿಂದ್ ಆರಂಭವಾಯಿತ್ತ.
• ಇದ್ನ್ನಾ 1856 ರಲ್ಲ
ಲ ಬ್ರ
ರ ಟಿಷ್ ಸ್ನಮಾ
ರ ಜಯ ದ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲ
ಲ
ಸಸ್ಯ ೋದ್ವಯ ನವೆಂದು ಘೋರ್ಷಸಲಾಯಿತ್ತ.
• ಬ್ರ
ರ ಟಿಷ್ ಆಡ್ಳಿತಗಾರರು ಉದ್ವಯ ನವನ್ನಾ ನಿವಾಹಸಲು ಮತ್ತ
ತ
ವಸ
ತ ರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ರು.
• ಈ ಉದ್ವಯ ನವನ್ನಾ ಮೊದ್ಲು 40 ಎಕರೆಗಳ ಖಾಸಗಿ ಉದ್ವಯ ನವಾಗಿ
ನಿಮಿಾಸಲಾಯಿತ್ತ ಆದ್ರೆ ನಂತರ ಅದ್ನ್ನಾ ಟಿಪುಪ ಸುಲಾ
ತ ್
ವಸ
ತ ರಿಸಿದ್ರು.
• ಎರಡು ವಾರ್ಷಾಕ ಹೂವನ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನಗಳನ್ನಾ ಮೊದ್ಲು ಬೇಸಿಗೆ
ಮತ್ತ
ತ ಚಳಿಗಾಲ್ದ್ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತಿ
ತ ತ್ತ
ತ .
13. ಗಾಜಿನ ಬಾಗಿಲು
ತೋಟಗಾರಿಕೆಗೆ ಪ
ರ ಮಖ ಕಂದ್
ರ ವಾಗಿರುವ ಗಾಜಿನ ಬಾಗಿಲ್ನ್ನಾ 1890 ರಲ್ಲ
ಲ
ಅಭಿವೃದ್ವಿ ಪಡಿಸಲಾಯಿತ್ತ ಮತ್ತ
ತ ಲಂಡ್್್
ನ ಕಿ
ರ ಸಟ ಲ ಪ್ರಯ ಲೇ್‌್
ನಂತ್
ಮಾದ್ರಿಯಾಗಿದುು , ಅದು ಆಕಸಿಮ ಕವಾಗಿ ಬಂಕಿ ತಗುಲ್ಲ 1936 ರಲ್ಲ
ಲ
ಹಾಳಾಯಿತ್ತ. ವಾರ್ಷಾಕ ಹೂವನ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನವನ್ನಾ ಗಾಜಿನ ಮನೆಯಲ್ಲ
ಲ
ನಡೆಸಲಾಗುತ
ತ ದೆ. ಉದ್ವಯ ನದ್ ಒಳಗೆ ಎಲೆರ್ಕಟ ರ ನಿಕ್ ಸಫ ಟಿಕ ಯಾಂತಿ
ರ ಕತ್ಯ
ಮೇಲೆ ಕೆಲ್ಸ ಮಾಡುವ ಹೂವನ ಗಡಿಯಾರವದೆ. ಗಡಿಯಾರ ಡ್ಯಲ
ಅಂದ್ವಜು. 7 ಮಿೋಟರ್ ವಾಯ ಸ ಮತ್ತ
ತ ಬಹು ಬಣಣ ದ್ ಹೂವುಗಳಿಂದ್
ಸುಂದ್ರವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಲಾಲ್ಭಾಗ್ಆವರಣದ್ಲ್ಲ
ಲ ರುವ ಗಾಜಿನ ಬಾಗಿಲು
15. ಪೆನಿನ್ನ್ ಲ್ರ್ ಗೆಾ ೈ್‌ ರಾಕ್
• ಈ ಬಂಡೆಯು ವರ್
ಿ ದ್ ಅತಯ ಂತ ಹಳೆಯ ಬಂಡೆಗಳಲ್ಲ
ಲ ಒಂದ್ವಗಿದೆ. ಈ ಕಲ್ಲ
ಲ ನ
ಮೇಲೆ ಒಂದು ಸಣಣ ಸ್ನಮ ರಕವನ್ನಾ ನಿಮಿಾಸಲಾಗಿದುು ಅದು ರಾರ್ಷಟ ರ ೋಯ
ಭೂವೈಜಾಾ ನಿಕ ಸ್ನಮ ರಕವನ್ನಾ ಗುರುತಿಸಿದೆ. ಈ ಉದ್ವಯ ನವು ಮನರಂಜನೆ
ಮತ್ತ
ತ ಜಾಾ ನದ್ ಸಂಪೂಣಾ ಪ್ರಯ ಕಜ್ ಆಗಿದೆ.
ಲಾಲ್ಭಾಗ್ಆವರಣದ್ಲ್ಲ
ಲ ರುವ ಪೆನಿನ್ನ್ ಲ್ರ್ ಗೆಾ ೈ್‌ ರಾಕ್ ನ ದೃರ್ಯ
16. ಲಾಲ್
ಬಾಗ್
ನಲ್ಲ
ಲ ಜರುಗುವ
ವಶೇಷ ರ್ಕಯಾಕ
ರ ಮಗಳು
• ಲಾಲ್
ಬಾಗ್
ನಲ್ಲ
ಲ ವಷಾಪೂತಿಾ ನಡೆಯುವ ಅನೇಕ
ರ್ಕಯಾಕ
ರ ಮಗಳು ಈ ಉದ್ವಯ ನವನಕೆಕ ಪ
ರ ವಾಸಿಗರನ್ನಾ
ಆಕರ್ಷಾಸುತ
ತ ದೆ.
• ಕೆಲ್ವು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ನಮ ರಕಗಳನ್ನಾ ಅಥವಾ ಕೆಲ್ವು
ಪ
ರ ಸಿದ್ಿ ವಯ ಕಿ
ತ ಗಳನ್ನಾ ನಿಮಿಾಸಲು ವವಧ್ ಜಾತಿಯ
ಹೂವುಗಳನ್ನಾ ಬಳಸಲಾಗುತ
ತ ದೆ. ಈ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನವನ್ನಾ
ಗಾಜಿನ ಮನೆಯಳಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ
ತ ದೆ. ಕೆಂಪು ಕೋಟೆ,
ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್ ಇತಾಯ ದ್ವ ಸ್ನಮ ರಕಗಳನ್ನಾ ರ್ಕಲ್ರ್ಕಲ್ಕೆಕ
ಹೂವುಗಳಿಂದ್ ನಿಮಿಾಸಲಾಗಿದೆ.
20. ಲಾಲ್
ಬಾಗ್
ನ ಮಾರಾಟ
ಮಳಿಗೆಗಳು
ತೋಟದ್ಲ್ಲ
ಲ ತೋಟಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ ಉತಪ ನಾ ಗಳನ್ನಾ ಮಾರಾಟ
ಮಾಡುವ ವವಧ್ ಮಳಿಗೆಗಳಿವೆ. ಬ್ರೋಜ ಸ್ನಟ ಲ ಅತಯ ಂತ ಜನರ್ಪ
ರ ಯವಾಗಿದೆ,
ಅಲ್ಲ
ಲ ಂದ್ ನಿೋವು ಬ್ರೋಜಗಳು, ಹೂವುಗಳು, ಸಸಯ ಗಳು ಮತ್ತ
ತ
ತೋಟಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲ
ಲ ಬಳಸುವ ಸಲ್ಕರಣೆಗಳನ್ನಾ ಖರಿೋದ್ವಸಬಹುದು.
ಇದ್ಲ್
ಲ ರ್ದ, ವೆಟಿವರ್ ಕರಕುರ್ಲ್ ವಸು
ತ ಗಳನ್ನಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ
ಸ್ನಟ ಲ್
ಗಳಿವೆ. ವೆಟಿವರ್ ಒಂದು ರಿೋತಿಯ ಹುಲುಲ . ಯಾವುರ್ದ
ರಾಸ್ನಯನಿಕಗಳು ಅಥವಾ ಸಂರಕ್ಷಕಗಳನ್ನಾ ಹಂದ್ವರದ್ ಹೂಗು
ಲ
ನೈಸಗಿಾಕ ಹಣಿಣ ನ ರಸವನ್ನಾ ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ಮಳಿಗೆಗಳಿವೆ.
ಕನಾಾಟಕದ್ ಸಿಹತಿಂಡಿಗಳು ಮತ್ತ
ತ ಖಾದ್ಯ ಗಳಿಗಾಗಿ ಒಂದು ವಶೇಷವಾದ್
ಸ್ನಟ ಲ ಕೂಡ್ ಇದೆ, ಜನರು ಹೆಚ್ಚಿ ನ ಉತಾ್ ಹದೊಂದ್ವಗೆ ಖರಿೋದ್ವಸುತಾ
ತ ರೆ.
ವಾರ್ಷಾಕ ಹೂವನ ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನಗಳಲ್ಲ
ಲ , ಈ ಮಳಿಗೆಗಳು ತೋಟಗಾರಿರ್ಕ
ಪ
ರ ದ್ರ್ಾನದ್ ಭಾಗವಾಗುತ
ತ ವೆ.
21. ಗ
ರ ಂಥ ಋಣ
❖ಬಂಗಳೂರು ದ್ರ್ಾನ- ಗ
ರ ಂಥ ಸಂಪ್ರದ್ಕರು- ನಾಡೋಜ
ರ್ಪ
ರ .ಎಂ.ಎಚ್
. ಕೃಷಣ ಯಯ , ಡಾ. ವಜಯಾ -2017-
ಉದ್ಯಭಾನ್ನ ಕಲಾ ಸಂಘ (ನೋಂ), ಬಂಗಳೂರು.
❖ಅಂಗೈಯಲ್ಲ
ಲ ಬಂಗಳೂರು-ರಾ.ನಂ. ಚಂದ್
ರ ಶೇಖರ್್ಮತ್ತ
ತ
ರಾಜು ಮಳವಳಿ
ಳ ,-2015 - ಬಂಗಳೂರು ನಗರ ಜಿಲಾ
ಲ
ಕನಾ ಡ್ ಸ್ನಹತಯ ಪರಿಷತ್ತ
ತ , ಬಂಗಳೂರು.
❖ನಮಮ ಬಂಗಳೂರು – ಬಾ. ನ . ಸುಂದ್ರ ರಾವ್
❖https://horticulturedir.karnataka.gov.in/page/Gardens/Lalbag
h/kn
