Yenilenebilir enerji

1. Yenilenebilir enerji
kaynakları
Hazırlayan: Bakhtiyar Najafov
DanışmanÖğretim Üyesi: Doç.Dr. Nevra ERCAN

2. SUNUM İÇERİĞİ
 Yenilenebilir enerji kaynakları
 Enerji İhtiyacı
 Hidroelektrik enerji
 Rüzgar enerjisi
 Jeotermal enerji
 Güneş enerjisi
 Biyokütle – biyoenerji
 Dalga enerjisi

3. Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor
2030 yılında tahmini enerjiye olan ihtiyacımız,
ekmekvesu ihtiyacımızdan dahafazlaartacak.*
• Çin : 54
• Hindistan : 63
• Türkiye : 90
• ABD
• OECD
• Dünya
: 10
: 13
: 29
Kaynaklar: ETKB (2013 yılı Bütçe Sunumu), TÜİK, TMO, The U.S. Energy Information
Administration, International EnergyAgency(Key World Energy Statistics 2012).
2030 yılında tahmini enerjiye ihtiyacı artışı*(%)

4. Hidroelektrik enerji Rüzgar enerjisi Jeotermal enerji Güneş enerjisi
Biyokütle – biyoenerjiDalga enerjisi
Yenilenebilir enerji kaynakları

5. Hidroelektrik enerji
 Bir miktar yükseklik kazandırılmış akışkanın(suyun) potansiyel enerjisine hidrolik
enerji denir .
 Bu enerjiyi önce çeşitli düzeneklerle mekanik enerjiye, mekanik enerjinin elektrik
enerjisine dönüştürülmesiyle elde edilen yeni elektrik enerjisine ise hidroelektrik
enerji denir.
Kaynaklar: www.yegm.gov.tr Hidroelektrik enerjisi nedir

6. DepolamaYapılarına Göre:
• Depolamalı (rezervuarlı) HES’ler
• NehirTipi (regülatör) HES’ler
Kaynaklar : DSİ (2012), ETKB (2013 yılı Bütçe Sunumu),TURBO Enstitüsü: www.turboinstitut.si

7. Hidroelektrik Enerjinin Avantajları ve Dezavantajları
 Yenilenebilir kaynak olan sudan enerji elde edilmesi,
 Sera gazı emisyonu yaratmamaları,
 Baraj inşaatın yerli imkanlarla yapılabilmesi,
 Teknik ömrünün uzun olması ve yakıt giderlerinin olmaması,
 İşletme bakım giderlerinin düşük olması,
 Hidroelektrik santrallerin yüksek maliyeti
 Kurulumu çok uzun sürmesi
 Baraj alanında kalan yerlerde nadir bazı bitki ve hayvan türleri yok olabilir.
Kaynaklar: Bacanlı, Ü. (2006)Türkiye’de Enerji Kaynakları ve Hidroelektrik Enerjinin Önemi,
Dünya Enerji KonseyiTürk Milli KomitesiTürkiye 10. Enerji Kongresi, Kasım, İstanbul.

8. Rüzgar Enerjisi
 Rüzgar ile elde ettiği kinetik enerjiyi mekanik
enerjiye çevirerek elektrik enerjisi üreten
sistemlere denir.
 pervane, jeneratör ve şaft

9. Rüzgar türbinleri toplamda 2 temel yapıda bulunur.
1. yatay eksenli rüzgar türbinleri
2. dikey eksenli rüzgar türbinler
Kaynaklar:2011Yılı Genel Enerji DengesiTablosu, http://www.enerji.gov.tr

10. Rüzgar Enerjisinin Avantajları ve Dezavantajları
 Kısa sürede kurulumu
yapılır
 Temiz emisyonsuz bir
enerji kaynağıdır
 Yakıt maliyeti yoktur
 20-30 yıl sorunsuz çalışırlar
 Enerjinin rüzgara bağlı olması
 Türbin maliyetinin yüksek olması
 Çevrede kuş ölümlerine neden olması
 Ses rahatsızlığı
Kaynaklar: Çağlar, Ü., Ceniz, C., Çakam, E., Onan, M. ve Kocaoğlu, S. (2008)Türkiye’ninAtıl
Enerji Kaynağı: Rüzgar Enerjisi, 2.Ulusal İktisat Kongresi, 20–22 Şubat, İzmir.

11. Jeotermal enerji
Jeotermal enerji yerkürenin iç ısısıdır. Bu ısı çekirdekten yeryüzüne doğru yayılır.
Jeotermal alanlarda sıcak kayaç ve yüksek yeraltı suyu sıcaklığı normal alanlara göre
daha sığ yerlerde bulunur. Bunun başlıca nedenleri arasında:
*Magmanın kabuğa doğru yükselmesi ve dolayısıyla ısıyı taşıması,
*Kabuğun inceldiği yerlerde yüksek sıcaklık farkı sonucunda oluşan ısı akışı,
*Yeraltı suyunun birkaç kilometre derine inip ısındıktan sonra yüzeye doğru
yükselmesi.
Kaynaklar:Kruger, P. and Carel Otte, Geothermal Energy, Stanford University Press,
360p., 1973.

12. Jeotermel Enerjisinin Avantajları ve Dezavantajları
 Jeotermal enerji çevreye zarar vermez.
 Isı ve sıcaklık sayesinde buharlaşma
olayının gerçekleşmesiyle yüksek
kapasitede elektrik üretilmesine neden
olur.
 Fosil yakıt ihtiyacının ortadan kalkmasına
neden olur.
 Jeotermal enerji ekonomik üretim
açısından oldukça elverişlidir.
 Jeotermal enerji tesislerinin
kurulması yüksek maliyetli
olmaktadır.
 Jeotermal enerji üretilmesi sırasında
bazı zehirli gazlar açığa çıkarak
çevreye yayılabilir.
 Çevre kirlilikleri oldukça az olmasına
rağmen güvenli olmama durumları
sağlık sorunlarının oluşmasına neden
olabilir.
Kaynaklar:Kruger, P. and Carel Otte, Geothermal Energy, Stanford University
Press, 360p., 1973.

13. Güneş enerjisi
Güneş enerjisi, güneş ışığından enerji elde edilmesine dayalı bir teknolojidir.
Güneşin yaydığı ve Dünya'mıza da ulaşan enerji, güneş'in çekirdeğinde yer
alan füzyon süreci ile açığa çıkan ışınım enerjisidir.Güneşteki hidrojen gazının
helyuma dönüşmesi şeklindeki füzyon sürecinden kaynaklanır.
Kaynaklar: Sözen, A., Arcaklioglu, E., Ozalp, M. and Caglar, N. (2005). Forecasting based on neural
network approach of solar potential inTurkey. Renewable Energy, 30, 1075 – 1090.

14. Pv dizi Dc tüketici Ac tüketici
Şarj Regülatörü
Off grid
inverter
Akü grubu
Şebeke
Paneller
İnvertör Sayaç
Kaynaklar:Sözen, A.,Arcaklioglu, E.,
Ozalp, M. and Caglar, N. (2005).
Forecasting based on neural network
approach of solar potential inTurkey.
Renewable Energy, 30, 1075 – 1090.

15.  Güneş Pillerinin verimleri
düşüktür (%15 civari),
 Fotovoltaik pillerin üretim
kaynaklı başlangıç ve tüketim
maliyeti yüksektir
 Kesintili bir kaynak olan güneş
enerjisinin depolanma imkanları
sınırlıdır.
 Depolama ünitelerinin bakımı ve
ömürleri gibi dezavantajlar
sistemin verimini düşürmekte ve
enerjinin maliyetini artırmaktadır.
 Güneş enerjisi ile çalışan sistemler kolaylıkla
taşınıp kurulabilir.
 Güneş enerjisinin, yakıt sorununun olmaması,
 Güneş pili, dayanıklı, güvenilir ve uzun
ömürlüdür.
 Elektrik şebeke hattı bulunmayan ya da şebeke
hattının götürülmesinin pahalı olduğu kırsal
yörelerde güneş pillerinin kullanımı daha
ekonomik olabilmektedir.
 Her ev, kendi enerjisini çatısına kurduğu güneş
pilleri ile karşılayabilir.
Kaynaklar:Sözen, A., Arcaklioglu, E., Ozalp, M. and Caglar, N. (2005). Forecasting based on
neural network approach of solar potential inTurkey. Renewable Energy, 30, 1075 – 1090.

16. Biyokütle – biyoenerji
 Biyokütle biyolojik kökenli fosil olamayan organik madde kütlesidir.
 Ana bileşenleri karbonhidrat bileşikleri olan bitkisel ve hayvansal kökenli tüm doğal
maddeler biokütle enerji kaynağı, bu kaynaklardan elde edilen enerji ise biyokütle
enerjisi olarak tanımlanmaktadır
Biokütle enerjisi modern uygulamaları
1. Biyoetanol
2. Biyodizel
3. Biyomentanol
4. Biyodimetileter
5. Biyoyağ
Kaynaklar:Öğüt, H. (2007) Biyoyakıtlar, Ekonomik SosyalAraştırmalar Dergisi, (1): 130-
133.

17. Biyoetanol-şeker ve nişastalı tarım
ürünlerinden elde edilebilen oktan sayısı
yüksek, benzin ve motorinle (kullanımı
benzine göre daha az) karıştırılarak
kullanılabilen alternatif bir yakıt türüdür.
Bitkisel yağlı tohumlardan elde edilen
yağların yeni ya da kullanılmış atık kızartma
yağlarının ve hayvansal yağların, homojen ve
heterojen katalizörler eşliğinde, kısa zincirli
bir alkol ile belirli koşullar altında reaksiyonu
sonucu üretilen, yakıt değeri yüksek yağ asidi
metil esterleridir.
Kaynaklar:Bakhtiyar N.(2013) Hidrotermal şartlarda Marn kullanımı ile biyodizel üretimi /
Production of biodiesel under hydrothermal conditions using Marl Yüksek LisansTezi Gazi
Universitesi

18. Dalga enerjisi
 Dalga enerjisi, rüzgarın deniz ve okyanus yüzeylerinde hareketi sonucunda
oluşan dalgalanma hareketinden elde edilen enerji türüdür.
 Dalga enerjisi ile elektrik üretmek için
birçok yöntem vardır. Başlıca dalga enerjisi
çeşitleri ise şunlardır;
1. Gel-git enerjisi sistemleri,
2. Dalga çiti ile enerji üretimi,
3. Deniz suyu salınımı enerji sistemleri,
4. Deniz suyu ısıl enerji kazanım sistemleri,
5. Akıntı ile enerji üretim sistemleri,
Kaynaklar: www.enerjibes.com

19. Gelgit enerjisi, yüksek su kütlelerinin
hareketi ile oluşmaktadır . Su
seviyelerindeki periyodik değişimler
ve bununla oluşan gelgit akımları,
Güneş ve Ay'ın çekimsel güçleri
aracılığı ile oluşmaktadır.
OPT Dalga Enerji Dönüştürücüsü(WEC)
2-5 metre çaplı üstü kapalı, tabanı
denize açık silindirik bir yapı içerir.
Yapının tepesi ile yapı içerisinde yüzen
çelik yüzücü arasına hidrolik pompa
yerleştirilmiştir.Yapının yüzücüye göre
hareketinden elektrik üretilir. Bu sistem,
Doğu Atlantik’te büyük ölçekte test
edilmiştir ve ilk ticari yapılarAvustralya
ve Pasifik’te kurulmak üzeredir.
Kaynaklar: www.yegm.gov.tr Dalga Enerjisi Üretim Sistemleri

20. Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim