SlideShare a Scribd company logo
1 of 123
Download to read offline
1000
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثسيار‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫(سيستةم‬
GIS
)
)َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫(ثارجا‬
( ‫نظيسكار‬
‫المؤلف‬
: )
‫نوفل‬ ‫صابر‬ ‫رشا‬.‫د‬
َ‫ى‬‫مصر‬ َ‫ى‬‫وةالت‬ ‫ل‬ )‫منوفية‬ ‫(زانكويا‬ َ‫ى‬‫ئاداب‬ ‫كوليذا‬ ‫ل‬ ‫ماموستا‬
‫َران‬‫ي‬‫وةرط‬
‫ئةتريشى‬ ‫صاحل‬ ‫حممد‬ ‫عبدالقادر‬ / ‫ئةندازيار‬
‫حوزةيران‬
-
2021
2
‫هللا‬ ‫بسم‬
‫الرحيم‬ ‫الرحمن‬
‫ا‬َ
‫ج‬َ
‫ر‬َ
‫د‬ َ
‫ْم‬‫ل‬ِ
‫ْع‬‫ل‬‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ت‬‫ُو‬‫أ‬ َ
‫ين‬ِ
‫ذ‬‫ه‬‫ل‬‫ا‬َ
‫و‬ ْ
‫م‬ُ
‫ك‬‫ن‬ِ
‫م‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ
‫آم‬ َ
‫ين‬ِ
‫ذ‬‫ه‬‫ل‬‫ا‬ ُ‫ه‬
‫اَّلل‬ ِ
‫ع‬َ‫ف‬ْ
‫ر‬َ‫ي‬
ٍ
‫ت‬
ۚ
‫ر‬
‫ي‬ِ‫ب‬َ
‫خ‬ َ
‫ن‬‫و‬ُ‫ل‬َ
‫م‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ ‫ا‬َِ
‫ِب‬ ُ‫ه‬
‫اَّلل‬َ
‫و‬
‫العظيم‬ ‫هللا‬ ‫صدق‬
( ‫األية‬ ‫المجادلة‬ ‫سورة‬
11
)
3
‫َرى‬‫ي‬‫وةرط‬ ‫يا‬ ‫َك‬‫ي‬‫دةستث‬
)‫للمرتجم‬ ‫(مقدمة‬
َ‫ى‬‫دلوظان‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫خود‬ َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫ب‬
‫دلوظان‬ ‫ثر‬
َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫ب‬ ‫ثةرتووكة‬ ‫ئةف‬
1000
‫يا‬ َ‫ى‬‫َس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئاى‬ ‫جى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثسيار‬
‫نظيسكار‬
‫صابر‬ ‫رشا‬.‫(د‬
,‫عةرةبى‬ َ‫ى‬‫زمان‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫مصر‬ َ‫ى‬‫وةالت‬ ‫ل‬ ‫منوفية‬ ‫زانكويا‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫ئاداب‬ ‫كوليذا‬ ‫ل‬ ‫ماموستا‬ )‫نوفل‬
‫كوردى‬ َ‫ى‬‫زمان‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َرانا‬‫ي‬‫وةرطي‬ ‫ب‬ ‫رابوم‬ ‫ئةس‬ ,‫وةرطرتى‬ َ‫ى‬‫ذ‬ ‫مولةت‬ ‫من‬ ‫ثشتى‬
َ‫ى‬‫زاراظ‬
‫هي‬ ,‫كرماجنى‬
‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫بكةم‬ ‫ظةكولةرا‬ ‫و‬ ‫قوتابى‬ ‫هاريكاريا‬ ‫شيامب‬ ‫ئةس‬ ‫ظيدارم‬
GIS
‫ى‬
.‫هةبيت‬ ‫شاشيةك‬ ‫هةكة‬ ‫دكةم‬ َ‫ى‬‫بورين‬ َ‫ىل‬ ‫داخازا‬ ‫و‬ ,‫بكاردئينن‬
( ‫كو‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ثارضا‬ ‫ئةظة‬ ‫و‬ ,‫ثارضة‬ ‫ضار‬ ‫كرية‬ ‫يا‬ ‫من‬ ‫ثةرتووك‬ :‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬
254
‫و‬ ,‫ثسيارن‬ )
‫خو‬ ‫هاريكاريا‬ ‫ب‬
‫د‬
.‫كةم‬ ‫متام‬ ‫دذى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫دلوظان‬ َ‫ى‬
‫َر‬‫ي‬‫وةرط‬
)‫ئةتريشى‬ ‫صاحل‬ ‫حممد‬ ‫عبدالقادر‬ /‫(ئةندازيار‬
‫حوزةيران‬
-
2021
4
)‫(احملتويات‬ ‫ناظةرووك‬
‫ثةرتووك‬
)َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫(ثارضا‬
:‫بةشا‬ ‫َنض‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬
-
‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫بناغ‬ :َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫بةش‬
( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬
1
)
َ‫ى‬
( ‫تا‬
28
.)
-
:َ‫ى‬‫دوو‬ َ‫ى‬‫بةش‬
‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫وا‬ ‫َن‬‫ي‬‫جوور‬ ‫و‬ ‫داتا‬
‫ثسيارا‬ ‫ذ‬
(
29
)
َ‫ى‬
( ‫تا‬
69
)
َ‫ى‬
.
-
‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ :َ‫ى‬‫َي‬‫ي‬‫س‬ َ‫ى‬‫بةش‬
‫ذ‬
( ‫ثسيارا‬
70
)
َ‫ى‬
( ‫تا‬
104
)
َ‫ى‬
.
-
َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َن‬‫ي‬‫بناغ‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫زظرينا‬ :َ‫ى‬‫ضار‬ َ‫ى‬‫بةش‬
( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬
105
)
َ‫ى‬
‫تا‬
(
194
)
َ‫ى‬
.
-
‫بةش‬
‫دوير‬ ‫هةستكرنا‬ ‫و‬ ‫هةوايى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بنةماي‬ :َ‫ى‬‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬
( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬
195
)
َ‫ى‬
‫تا‬
(
254
)
َ‫ى‬
.
5
‫ث‬
1
‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بونا‬ ‫سةرةراى‬
GIS
,َ‫ى‬‫بيست‬ َ‫ى‬‫ضةرخ‬ ‫ذ‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ش‬ ‫َن‬‫ي‬‫سال‬ ‫ل‬ ,
‫كو‬ ‫دزانن‬ ‫طةلةك‬ َ‫ىل‬
GIS
‫بت‬
‫ن‬
‫نةيا‬ ‫َزانينة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َشان‬‫ي‬‫نةخشةك‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ َ‫ى‬
‫ضونكى‬ ,‫دورستة‬
GIS
.َ‫ى‬‫بتن‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫ثرت‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫ثرة‬ ‫يا‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫طةلةكن‬
‫هةين‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬
:‫وانا‬ ‫ذ‬ ‫وهندةك‬
‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
DUIKER
‫ساال‬ ‫ل‬ )‫(دويكر‬
1979
َ‫ى‬
‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫تايبةتة‬ َ‫ى‬‫حالةتةك‬ ‫كو‬:
‫ذ‬ ‫هاتية‬
‫َنة‬‫ي‬‫دئ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫ئارماجنا‬ ‫و‬ ‫ضاالاكيا‬ ‫بةالفكرنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثيزانينا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنكست‬
.‫ظة‬ ‫جهى‬ َ‫ى‬‫ذالي‬ ‫سنورداركرن‬
( ‫ئةمريكى‬ ‫ناسيا‬ ‫زةظى‬ ‫مةسحا‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
USGS
‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫ية‬ ‫كومثيوتةرى‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ :)
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يان‬ ‫جوطرافى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫ضارةسةربكةت‬ ‫و‬ ‫هةلطريت‬ ‫و‬ ‫كومبكةت‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬
‫جوطرافى‬
.‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬
‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
SMITH
‫سميث‬
‫ساال‬ ‫ل‬
1987
َ‫ى‬
‫ئةو‬ :
‫ية‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫بنطةه‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫كو‬ َ‫ى‬‫ي‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرسظا‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َت‬‫ي‬‫كريار‬ ‫طةلةك‬ ‫كو‬ ‫سةرةراى‬ ‫َك‬‫ي‬‫وث‬ ‫ريك‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬
.‫دةت‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬
‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
PARKER
‫ساال‬ ‫ل‬
1988
َ‫ى‬
‫تةكنولو‬ ‫سيستةمى‬ ‫ئةو‬ :
‫ذ‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫ى‬
َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫ية‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬
.‫جهى‬ ‫نة‬ ‫َت‬‫ي‬‫وي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةمى‬ ‫نيشادةت‬ ‫و‬ ‫شلوظةدكةت‬ ‫و‬ ‫كومدكةت‬
‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬
COWEN
‫ساال‬ ‫ل‬
1988
:َ‫ى‬
‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫ية‬ ‫بريارا‬ ‫ثشتبةستنا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ئةو‬
.‫ذينطةهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َش‬‫ي‬‫ك‬ ‫ضارةسةريا‬ ‫بو‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكةلكرنا‬‫ي‬‫ت‬
6
َ‫ىل‬
‫بةرفرةهرت‬ ‫َناسةكا‬‫ي‬‫ث‬
‫مة‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫لدويف‬
‫َز‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬
‫ا‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نين‬
‫ئةو‬ ‫كو‬ :
‫بن‬ ‫مروظى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ض‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َت‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫هةمى‬ ‫و‬ ‫دكةت‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫ب‬ ‫ثيتة‬ ‫يا‬ ‫زانستة‬
‫تةكنولوذيا‬ ‫بكارئينانا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬
‫ثروطراما‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ ‫ب‬ ‫سةردةميانة‬
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫بنطةه‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫وض‬
‫كو‬
‫ثاش‬ ‫و‬ ‫دياردا‬ ‫وان‬ ‫سةر‬ ‫ل‬
‫ظةكولي‬ ‫بو‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫شلوظةكرن‬
‫ضارةسةر‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫نا‬
‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬
‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫هاريكاري‬ ‫َشكرنا‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬ ‫وثاش‬ ‫دياردا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دبن‬ ‫ثةيدا‬ ‫َن‬‫ي‬‫طهورين‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثيشبينى‬
.‫دةن‬ َ‫ى‬‫بريار‬
‫ث‬
2
‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫ضةوا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دياركة‬
‫؟‬
‫َن‬‫ي‬‫سال‬ ‫لدومياهيكا‬
1960
‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬
‫بةرفرةه‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬
‫ل‬
.‫دةمى‬ ‫وى‬
‫َكا‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ل‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬
1970
‫س‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫يا‬ ‫وباشى‬ ,َ‫ى‬
‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫ةرةكى‬
‫دجييتال‬ ‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫دووبارة‬ ‫و‬ ‫بنب‬ ‫نوى‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬
‫سالني‬ ‫ل‬ ‫و‬ ,‫بن‬ ‫باشرت‬
1980
َ‫ى‬
‫دطةل‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شيان‬ ‫بريكا‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫يا‬ ‫َرى‬‫ي‬‫كارك‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬
‫و‬ ‫َدةبو‬‫ي‬‫ز‬ ‫داتا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫داخاز‬ ‫دةمى‬ ‫وى‬ ‫ل‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫َريا‬‫ي‬‫كارط‬ ‫َن‬‫ي‬‫شيان‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬ ‫هاتنة‬ ‫كومثانى‬
GIS
‫كومثانيا‬ ‫وةكى‬ ,َ‫ى‬
ESRI
‫و‬ ,
7
‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةردةوام‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامار‬ ‫بصاناهى‬
‫صاال‬ ‫ل‬ ‫جهى‬ ‫شلوظةكرنا‬
1990
.
‫بو‬ ‫هاريكاربون‬ ‫نوى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬ ‫هةروةصا‬ ‫و‬
‫دطةل‬ ‫تةمام‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شلوظةكرن‬ ‫دشيان‬ ‫و‬ ‫بكةن‬ ‫جهى‬ ‫بريارا‬ ‫ثشتةظانيا‬
.‫كةن‬ ‫َش‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشا‬ ‫بو‬ ‫ثيشكةفتى‬ ‫ضارةسةركرنا‬
‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كو‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫طوتن‬ ‫وهةذى‬
َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫دا‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫كار‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫بتن‬ ‫نة‬
َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ,‫َدةبون‬‫ي‬‫ز‬ ‫جهةكى‬ ‫هةر‬ ‫ل‬ ‫كومثيوتةر‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫د‬ ‫بةلكى‬ ‫بو‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
GIS
‫بو‬ َ‫ى‬‫َز‬‫ي‬‫م‬ ‫سةر‬ َ‫ى‬‫كومثيوتةر‬ ‫ذ‬
GIS
‫و‬ َ‫ى‬‫َت‬‫ي‬‫انرتن‬ ‫بو‬ ‫ى‬
GIS
َ‫ى‬
‫ثاش‬ ‫و‬ ‫موبايال‬
GIS
.َ‫ى‬‫بةالفكرن‬ َ‫ى‬
‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫دكةت‬ ‫زيدة‬ ‫َنةرا‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫هذمارا‬ َ‫ى‬‫بةالفكرن‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫بطةهينة‬ ‫خو‬ ‫كو‬ ‫وان‬ ‫كرنا‬ ‫سةربةست‬
‫و‬
‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫ضارةسةركرن‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئاالظ‬ ‫وضارةسةركرنا‬
َ‫ي‬‫انرتن‬ ‫بريكا‬ ‫كاريطةر‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬
‫دانانا‬ ‫َى‬‫ي‬‫ب‬ ‫فاى‬ ‫واى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫ثةيوةنديكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫و‬ ‫تى‬
‫بةالفكةر‬ ‫تةكنولوذيا‬ َ‫ى‬‫ضةند‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫وسةرةراى‬ .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬
‫بطوجنينيت‬ ‫خو‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬
‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئاستةنط‬ َ‫ى‬‫بي‬ ‫سيستةما‬ ‫دطةل‬
.َ‫ى‬‫كاركرن‬
‫نوكة‬ ‫و‬
GIS
‫هةى‬ ‫يا‬
‫سةر‬ ‫ل‬
‫مى‬ ‫هة‬
‫و‬ ,‫موبايال‬ ‫هةمى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫و‬ ,‫كومثيوتةرا‬
.‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بةالظة‬ ‫بةر‬ ‫يا‬ ‫طةلةك‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫دكومةلطةه‬
8
‫ث‬
3
‫جياوازى‬
‫دنافبةرا‬
‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
َ‫ى‬‫سالوخةت‬ ‫ئةو‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫طرنك‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫ثيزانينا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ذ‬
‫دبيت‬ ‫بصاناهي‬ ‫كو‬ )‫نةخشةى‬ ‫(ب‬ ‫َكظةكةت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ب‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬
( ‫جهى‬ ‫شلوظةكرنا‬
Spatial analysis
.َ‫ى‬‫و‬ ‫يا‬ )
َ‫ى‬‫ثسياركرن‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫بو‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬ ‫ية‬ ‫هاتى‬ ‫يا‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
Query
َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫و‬
analysis
َ‫ى‬‫هةلطرتن‬ ‫و‬
storage
‫جه‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثيزانين‬ ‫بو‬
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫ى‬
‫تةخا‬
Layers
( ‫ظة‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫ب‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬
Data Base
‫بةردةوام‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫و‬ )
‫ثسيارا‬ ‫بريكا‬ ‫َن‬‫ي‬‫دشي‬ ‫ئةم‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫و‬ ‫ببيت‬ ‫نوى‬
‫طةلةك‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫وةرطرين‬ َ‫ى‬‫بةرسظ‬
,‫خشتا‬ ,‫جورا‬ ‫هةمى‬ ‫ب‬ ‫(نةخشا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫دةت‬ ‫مة‬ ‫نيشا‬ ‫ئةجناما‬ ‫سيستةم‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬
‫ب‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫جياوازى‬ .)‫هتد‬...
‫ئةوة‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ةرا‬
‫جوكرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫كو‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫وا‬ َ‫ى‬‫وجه‬ ‫ئامارا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬
.َ‫ى‬‫نةخش‬
‫ث‬
4
‫كومثيوتةرى‬ ‫كارئينانا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫نةخشةكيشان‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫طرنطيا‬ ‫دياركرنا‬
(
CAD
‫)؟‬
‫و‬ َ‫ى‬‫نةخشةكيشان‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةو‬
‫بوار‬ ‫طةلةك‬ ‫د‬ ‫ئةندازيارى‬ َ‫ى‬‫ين‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬
‫دا‬
‫د‬ ‫بكار‬
‫َت‬‫ي‬‫ه‬
‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ َ‫ىل‬
( ‫دياركةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬
‫وصفي‬
‫دظان‬ )
‫بكارئينانا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ,)َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬ َ‫ى‬‫(سيستةم‬ ‫َمن‬‫ي‬‫دك‬ ‫سيستةمادا‬
.‫ناطريت‬ ‫خوظة‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫توثولوجى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬
9
‫ئة‬ ‫و‬
‫ش‬ ‫َكة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫و‬
‫َنة‬‫ي‬‫و‬ ‫بو‬ ‫بكارئينان‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةثليكيشن‬
‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫و‬ ‫كارةب‬ ‫ذ‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫تةالرسازى‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫و‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ديزاين‬ ‫و‬
‫َن‬‫ي‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫ئاظ‬
2D
‫و‬
3D
‫ظةطوهاستنا‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫و‬ ,
‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫بو‬ ‫دجيتال‬
‫هةمى‬ ‫ب‬ ‫توثوطرافى‬
‫هرياتى‬ ‫و‬ ‫لةزاتى‬ ‫ب‬ ‫بةرنياسة‬ َ‫ي‬‫ي‬ ‫كو‬ ‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫جور‬
.َ‫ى‬‫ي‬
‫ث‬
5
‫سيستةم‬
‫َن‬‫ي‬
( ‫كارتوغرافى‬
Cartography
)
‫َناسةكة‬‫ي‬‫ث‬
‫؟‬
‫كارتوطرافى‬ َ‫ى‬‫زانست‬
Cartography
َ‫ى‬‫زانست‬ ‫َن‬‫ي‬‫تاي‬ ‫طرنكرتين‬ ‫ذ‬ ‫نةخشا‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ‫يان‬
‫ثيتة‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫جوطرافى‬
‫ب‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫طرنطى‬ ‫و‬
‫د‬ َ‫ى‬‫نةخش‬
‫ةت‬
‫ب‬ ‫ب‬
‫نيشادانا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ,‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ابةت‬
‫هةمى‬ ‫ئةو‬ ‫ئانكو‬ ,‫وةرطرتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ه‬ َ‫ى‬‫ذ‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫مفا‬ ‫ضةوا‬ ‫و‬ ,‫وان‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َن‬‫ي‬‫قوناغ‬ ‫و‬ ‫وان‬
َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َت‬‫ي‬‫َس‬‫ي‬‫ثروس‬
‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راستةقينة‬ ‫روويثيظا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ذ‬ ‫هةر‬ ‫دطريت‬
.َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫ضاثكرنا‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫تا‬
َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دةركةفتنا‬ ‫ثشتى‬ ‫و‬
‫كر‬ ‫لةز‬ ‫تايبةمتةندا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫جياوازى‬ ‫دياركرنا‬ ‫بو‬
َ‫ى‬‫ي‬
‫دنافبةرا‬
‫نةخشةيى‬ ‫يان‬ ‫كارتوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫جطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬
‫هةبن‬ ‫اوتوماتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةند‬ ‫كو‬ ‫بةرهةظة‬ ‫نةيا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫دوماهى‬ ‫يا‬ ‫ضونكى‬
‫دنافبةرا‬
‫َشتا‬‫ي‬‫دةرهاظ‬
‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫وشةنطست‬
‫َزا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ىل‬ ,
‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َكةىل‬‫ي‬‫ت‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫دكةت‬ ‫َشكيش‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نين‬
‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫ية‬ ‫جياوازى‬ ‫ئةف‬ ‫كو‬ ‫باوةردكةين‬ ‫ئةم‬ ‫و‬ ‫باش‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬
Georeferencing
‫دا‬ ‫آ‬
‫كارتوطرافى‬ َ‫ى‬‫تشتةك‬ ‫هةر‬ ‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئانكو‬
‫ب‬
‫َن‬‫ي‬‫بووت‬
(
‫احداثيات‬
َ‫ى‬‫روي‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راستةقينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ )
‫باش‬ ‫يةكا‬ ‫َكةىل‬‫ي‬‫ت‬ ‫َدةبارى‬‫ي‬‫ز‬ ‫ئةردى‬
‫دنافبةر‬
‫ا‬
10
‫دا‬ َ‫ى‬‫كرن‬ ‫متام‬ ‫يا‬ ‫لةزاتى‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫َشتا‬‫ي‬‫دةرهاظ‬
‫ئةوا‬
‫طةلةك‬
‫دةمى‬ ‫ذ‬ ‫مفا‬
‫َتة‬‫ي‬‫ده‬
‫دينت‬
)
.
‫ث‬
6
‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
) DBMS
Database
Management System
‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ )
‫ضارةسةركرنا‬ ‫و‬ ‫زظراندن‬ ‫و‬ ‫كومكرنا‬ ‫بو‬ ‫ئيخسنت‬ ‫َش‬‫ي‬‫ث‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫ئةو‬
‫ديتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتياي‬
‫الوصفية‬ ‫(البيانات‬
)
‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫بو‬ ‫هاريكار‬ ‫د‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫ئةو‬ ‫يان‬ ,‫بنةجه‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬
‫شةن‬
‫َدطكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫ثشتى‬ ‫منونة‬ ‫بو‬ .‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫هةلطرتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫كاركرنا‬ ‫و‬ ‫دطةلدا‬ ‫كار‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫طست‬
‫ب‬ ‫الفا‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫سةرشنوى‬ ‫َخى‬‫ي‬‫َكب‬‫ي‬‫ر‬ ‫ناظا‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫تو‬ ‫تيلةفونا‬ َ‫ى‬‫َبةر‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫نوى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ناظ‬
َ‫ى‬‫يتك‬
‫وى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راثورتا‬ ‫ضاثكرنا‬ ‫و‬ ‫داتايا‬ ‫نويكرنا‬ ‫و‬ ‫نوى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫ئانكو‬
‫تةد‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
‫منون‬ ‫و‬ ‫خشتا‬ ‫و‬ ‫ليستا‬ ‫وةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ظ‬
.‫هتد‬.... ‫ا‬
‫بيت‬ ‫مةزن‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬
‫ثرتة‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫َدابن‬‫ي‬‫ت‬ ‫ثةيظ‬ ‫مليارا‬ ‫يان‬ ‫هزارا‬ ‫ب‬ ‫و‬
‫دةرئةجنام‬ ‫و‬ ‫هةى‬ ‫بريدانكا‬ ‫ذ‬
DBMS
‫دكةت‬ ‫داتا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫ضارةسةري‬
‫بريدانكا‬ ‫د‬
َ‫ى‬‫ضةند‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫بو‬ ‫كرن‬ ‫ديزاين‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫هةين‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫دواناظنجى‬
:َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫وةكى‬
DBASE IV
‫و‬
Clipper
‫و‬
Paradox
‫و‬
Oracle
‫و‬
FoxBase
‫و‬
FoxPro
‫و‬
SQL
‫و‬
DMS
‫و‬
MS Access
.
‫ك‬ ‫ذ‬ ‫َكدهيت‬‫ي‬‫ث‬ ‫داتا‬ ‫ريظةبرنا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫و‬
‫فايال‬ ‫ومةكا‬
‫كومةكا‬ ‫يان‬ ‫ثروطراما‬ ‫سةرةراى‬
‫وى‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫يان‬ ‫دكةت‬ ‫دةستى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫َـ‬‫ي‬‫َش‬‫ي‬‫ك‬ ‫ضارةسةريا‬ ‫ئةوين‬ ‫ثروطراما‬
‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫كاردكةت‬ ‫سيستةمةكى‬ ‫بو‬
‫ظةطوهاستنا‬ ‫وةكى‬
‫يان‬ ‫كاركةرا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ناظ‬
‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ ‫و‬ ‫سيستةم‬ ‫بو‬ ‫دةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةفتةر‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ذ‬ ‫عةمبارا‬ ‫َرياريا‬‫ي‬‫ذم‬
‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬
.‫كومثيوتةرى‬ ‫هاريكاريا‬
11
‫ث‬
7
‫ضنة؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬
:‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬
-
.‫وان‬ ‫زظراندنا‬ ‫وشيانا‬ ‫ئامريا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫شيانا‬
-
‫مف‬ ‫دطةل‬ ‫نةخشا‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫طهورينا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫ريكخسنت‬ ‫شيانا‬
‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫ا‬
.‫دا‬ ‫قوناغا‬ ‫ظان‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ‫دةمى‬
-
.‫دا‬ ‫دةمةكى‬ ‫هةر‬ ‫ل‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫راستظةكرن‬ ‫شيانا‬ ‫و‬ ‫وان‬ ‫َن‬‫ي‬‫جه‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫بةرا‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬
-
.‫هويرى‬ ‫ب‬ ‫وان‬ ‫نويكرنا‬ ‫شيانا‬ ‫دطةل‬ ‫نةخشا‬ ‫دةرئيخستنا‬ ‫شيانا‬
-
.‫داتا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثسيار‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرسظدانا‬ ‫دشيانداية‬
-
‫دشيا‬
‫دةرئيخستنا‬ ‫داية‬ ‫ن‬
.‫صاناهى‬ ‫ب‬ ‫َشانا‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ ‫و‬ ‫راثورتا‬
-
.‫طةل‬ ‫ل‬ ‫رةفتار‬ ‫وبصاناهى‬ ‫تةخا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫داتا‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫شيانا‬
-
‫وان‬ ‫يا‬ ‫هاريكارى‬ ‫و‬ ‫دةرا‬ ‫بريار‬ ‫بو‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كرنا‬ ‫بةردةست‬
‫َن‬‫ي‬‫َشان‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ ‫دانانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬
.‫باش‬
.‫بلةز‬ ‫و‬ ‫بريار‬ ‫باشرتين‬ ‫وةرطرتنا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬
‫ث‬
8
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫َت؟‬‫ي‬‫ثيكده‬ ‫ض‬ ‫ش‬ ‫جوكرافى‬
,‫توور‬ :َ‫ى‬‫كاركرن‬ ‫بو‬ ‫سةرةكينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫شةش‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫شلوظةكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ه‬ َ‫ى‬‫د‬ َ‫ى‬‫خار‬ ‫ل‬ ‫و‬ .‫َرابون‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫مروظ‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ,‫ثروطرام‬ ,‫ئامري‬
:‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬
12
-
:‫كومثيوتةرى‬ ‫توورا‬ :َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬
‫دوو‬ ‫ذ‬ ‫ثرت‬ ‫يان‬ ‫دوو‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫بنةجهة‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ئةو‬
‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬
‫ئا‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرى‬
‫طهورينا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ل‬ ‫بو‬ ‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫مري‬
‫َن‬‫ي‬‫َرياري‬‫ي‬‫ذم‬ ‫و‬ )‫(موارد‬ ‫سةرضافك‬
‫هاوشان‬
‫خلودطريت‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫توور‬ .)‫(موازي‬
( ‫يى‬ ‫نافخو‬ ‫َن‬‫ي‬‫توور‬
LAN
‫َن‬‫ي‬‫توور‬ ‫و‬ )
‫َت‬‫ي‬‫انرتن‬ ‫و‬ ,‫بةرفرةه‬
.‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫نة‬ ‫سةرةكى‬ ‫د‬ ‫توورة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ .
-
‫ئام‬ :‫ئامري‬ :‫دوو‬
‫نة‬ ‫سةرةكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َكهاتة‬‫ي‬‫ث‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ري‬
‫كاركرنا‬ ‫يا‬ ‫ناظةندى‬ ‫ضارةسةريا‬ َ‫ى‬‫َسةر‬‫ي‬‫ثيوس‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫كومثيوتةرى‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬
‫بو‬ ‫دى‬ ‫سى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫و‬ ,‫ثروطرامى‬
‫وئامري‬ ,‫ثروطراما‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫يا‬ ‫مةزن‬ ‫هذمارةكا‬
‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫بو‬ ‫دبن‬ ‫دابةش‬
‫َكةتنا‬‫ي‬‫ت‬
)‫(ادخال‬
‫سكةنةرا‬ ‫و‬ ‫ذمارةيى‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫وةكى‬
‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫كارده‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ َ‫ى‬‫َخستن‬‫ي‬‫دةرئ‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫كارده‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬
.‫ئةجناما‬ ‫َشكرنا‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬
‫و‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاردكةن‬ َ‫ى‬‫نةبتن‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةثليكةيشن‬ ‫نوكةدا‬ ‫د‬
.‫موبايال‬ ‫و‬ ‫َالدا‬‫ي‬‫ئوتومب‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫و‬ ‫ذى‬ ‫الثتوثا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ىل‬‫بة‬ ‫ديسكتوث‬ ‫َن‬‫ي‬‫كومثيوتةر‬
-
َ‫ى‬‫ثروطرام‬ :َ‫ى‬‫س‬
GIS
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫نيشادانا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫و‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫ذ‬ ‫بةرثرسة‬
‫نوك‬ ‫و‬ .‫جوطرافى‬
‫ة‬
‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫جوطرافىي‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيزانين‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬
( ‫وةكى‬ ‫بازرطامى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ريكالم‬ ‫دناف‬
ESRI
,
Intergraph
,
Autodesk
‫و‬ )
‫ظةكرى‬ ‫َت‬‫ي‬‫سةرجاظ‬
,‫منونة‬ ‫(بو‬
QGIS
,
GRASS
.)
-
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫خلودطريت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ :‫داتا‬ :‫ضار‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫جهى‬
.‫وةصفى‬
13
-
‫و‬ ‫طشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كاركةر‬ ‫و‬ ‫بينةر‬ :‫وان‬ ‫كاريطةريا‬ ‫لدويف‬ ‫بةشن‬ َ‫ى‬‫س‬ ‫ئةوذى‬ :‫مروظ‬ :‫َنج‬‫ي‬‫ث‬
.‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫تايبةمتةند‬
‫ث‬
9
‫تا‬ ‫ض‬
‫ي‬
‫نة‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫د‬ ‫بةمتةندى‬
‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬
-
.‫سيستةمى‬ َ‫ى‬‫َظةبةر‬‫ي‬‫ر‬
-
.‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫شلوظةكةر‬
-
.‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ َ‫ى‬‫سةرثةرشت‬
-
.َ‫ى‬‫َشان‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ َ‫ى‬‫تةكنيكار‬
-
.‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫تايبةمتةند‬
-
.‫نظيس‬ ‫داتا‬
-
.‫ساز‬ ‫ثروطرام‬
14
‫ث‬
10
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫فةرمان‬
‫دياركة؟‬ ‫جوطرافى‬
-
( ‫َطةريان‬‫ي‬‫ل‬
Identify
( ‫كرن‬ ‫ثسيار‬ ‫و‬ )
Query
.)
-
( ‫ثيظان‬
Measurement
.)
-
.‫ظةطوهاسنت‬
-
( ‫ئامارى‬ ‫شلوظةكرنا‬
statistical Analysis
.)
-
‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬
DEM
.‫وى‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬
-
Simulation
.
-
.‫باشرتين‬ ‫هةلبذارتنا‬
‫ث‬
11
‫ش‬ ‫برت‬ ‫بارا‬ ‫و‬ ‫جوراوجور‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫هةين‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
.‫دى‬ ‫يا‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫بر‬ ‫دئينن‬ ‫بكار‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ئةظرو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫تايبةمتةندى‬
‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬ ‫دياركة‬ .‫متامة‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةف‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫سةرةكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةطةر‬ ‫ذ‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬
‫ذ‬ ‫كاريطةر‬ ‫ئةوين‬ ‫سةرةكى‬
‫كو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫الي‬
‫متام‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫ببيتة‬
‫؟‬
-
‫وةكو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
َ‫ى‬‫لينك‬ :‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكةلكرنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫كارةك‬
‫دنافبةرا‬
‫دخوينن‬ ‫تشتةكى‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫دا‬ ‫يا‬ ‫تايبةمتةندى‬ ‫هةمى‬
َ‫ى‬‫جه‬
‫ئةظة‬ ‫و‬ .‫دياركةن‬ ‫َن‬‫ي‬‫دش‬
‫و‬ ‫دياركرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةجنام‬ ‫كو‬ ‫دةت‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫هوصا‬ ‫و‬ ,‫شلوظةكرن‬
‫د‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫كرن‬ ‫َدة‬‫ي‬‫ز‬ ‫سةر‬ ‫كو‬ ‫داية‬ ‫شيان‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫دبيت‬ ‫دورست‬ ‫كار‬ ‫جوطرافى‬
.‫كرن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫دطةل‬ ‫وكار‬ ‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫تايبةمتةندي‬ ‫هةمى‬
-
‫دكةت‬ ‫تيكةل‬ ‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫يا‬ ‫مةزن‬ ‫وثارضةكا‬ .
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫بكارئينانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةركةفتني‬ َ‫ى‬‫دوماهيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫صال‬ ‫ظان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬
15
‫بةرفرةهكرنا‬ ‫بو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬ ‫رادةيةكى‬ ‫تا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬ ‫جهى‬
‫َن‬‫ي‬‫شيان‬
,‫َنرتالة‬‫ي‬‫س‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ضونكى‬ ‫و‬ .‫سيستةمى‬ ‫ظى‬
GIS
‫هةى‬ ‫يا‬ ‫خو‬ ‫يا‬ ‫طرنطى‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثةيوةندي‬ ‫سةر‬ ‫ل‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫و‬ .‫تابةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫ب‬
.‫دطريت‬ ‫خبوظة‬ ‫بكارهينةرا‬ ‫يا‬ ‫بةرفرةه‬ ‫كومةكا‬ ‫جوطرافى‬
-
:‫دا‬ ‫تيورى‬ ‫َن‬‫ي‬‫بوار‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫َكةلكرن‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫تشتةك‬ ‫وةكو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬
‫سيستةم‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫َبطةهني‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫دشي‬ ‫ئةم‬
‫كو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬
GIS
‫دكةت‬ ‫كوم‬
‫دنافبةرا‬
‫هةى‬ ‫شلوظةكرنةكا‬ َ‫ىل‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫يا‬ ‫تايبةمتةندى‬
‫َن‬‫ي‬‫بوار‬ ‫طةلةك‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫تر‬ ‫بةرفرةه‬
َ‫ى‬‫تةكنولوذياي‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةوا‬ ‫وةكى‬ ,‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫زانستى‬
‫َري‬‫ي‬‫كارط‬ ‫و‬
‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ا‬
,)‫دجييتال‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ ‫شلوظةكرنا‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ديزاينكرنا‬ ,‫كومثيوترى‬ ‫َن‬‫ي‬‫(زانست‬
‫َدةبارى‬‫ي‬‫ز‬
‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫ئةو‬
‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬
‫ئةردى‬
َ‫ى‬‫الي‬ ‫ذ‬
َ‫ى‬‫زانست‬ ,‫ناسى‬ ‫(زةظى‬ ‫ظة‬ ‫مادى‬
‫مروظى‬ ‫و‬ ‫كومةاليةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫يان‬ )‫دجييتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫شلوظةكرنا‬ ,‫ئوقيانوسا‬
(
,‫جوطرافيا‬ ,‫انرتوثولوجيا‬
.‫دةرونى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫و‬ ,)‫ذينطةهى‬ َ‫ى‬‫زانست‬
‫ث‬
12
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاردكةن‬ ‫فاكتةرن‬ ‫ض‬
َ‫ى‬‫بهاي‬
‫سيست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬
‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫ةم‬
-
.‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫ذ‬ ‫ئارمانج‬
-
.‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫هويربينى‬ َ‫ى‬‫ئاست‬
-
.‫كومكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬
-
‫َد‬‫ي‬‫ذ‬ ‫هةبونا‬
.‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫ةر‬
-
.‫سيستةمى‬ ‫كاركرنا‬ ‫بو‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫مروظ‬ ‫يا‬ ‫شارةزايى‬
16
‫ث‬
13
‫ضنة‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬
‫؟‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫و‬ ‫نظيسني‬ ‫بو‬ ‫هوى‬ ‫شيان‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرامن‬ ‫ئةو‬
‫ثروطرامة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬
.‫ظةكرية‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫وان‬ َ‫ى‬‫َدةر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫ثروطرامن‬ ‫يان‬ ‫نة‬ ‫بازرطانى‬ ‫يان‬
‫ئةف‬ ‫و‬
:‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرامن‬ ‫ترين‬ ‫بةرنياس‬ ‫ثروطرامة‬
ArchGIS - QGIS - GeoMedia – Idrisi – MapInfo –
Manifold – AUTOCAD MAP 3D – Maptitude –
GRASS -MicroImages -ERDAS – Bently Map –
Smallworld – ILWIS.
‫ث‬
14
‫ث‬
‫ر‬
‫َن؟‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫ض‬ ‫ذ‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫وطرام‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫ثروطرامةك‬ ‫هةر‬
‫ذ‬
‫بنةرةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬
‫َك‬‫ي‬‫ث‬
:‫ئةظةنة‬ ‫ئةوذى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬
-
.‫داتا‬ ‫نظيسيسنا‬ ‫شاشا‬
-
.‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫نيشاندانا‬ َ‫ى‬‫ئامري‬
-
.َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫كومةكا‬
-
.‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةرئةجنام‬ ‫شاشا‬
17
‫ث‬
15
‫دياربوونا‬ ‫بو‬ ‫هاريكار‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫ئةطةرن‬ ‫ض‬
GIS
‫ى؟‬
-
.‫كومثيوتةرا‬ ‫تورا‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬
-
.‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬
-
‫دويرظة‬ ‫ذ‬ ‫كرن‬ ‫َهةست‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ئامسانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬
.
-
.‫ثراكتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬
‫ث‬
16
‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫كوما‬ ‫كورتى‬ ‫ب‬ ‫كة‬ ‫ديار‬
Arc GIS Desktop
َ‫ى‬‫كار‬ ‫دطةل‬
‫وان؟‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc GIS Desktop
)‫(فرعى‬ ‫الوكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ :
‫دان‬ ‫ئةجنام‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستوم‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫كريار‬ ‫هةمى‬ ‫دا‬ ‫وان‬ ‫َكا‬‫ي‬‫در‬ ‫و‬
:‫ذى‬ ‫ئةو‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc Map
:
‫َكرنا‬‫ي‬‫وض‬ ‫نةخشا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاركرن‬ ‫وانا‬ ‫ذ‬ ‫رادبيت‬ ‫كريارا‬ ‫بطةلةك‬
( ‫تةخا‬ ‫شةر‬ ‫ل‬ ‫كاركرن‬ ‫و‬ ‫دجييتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫وان‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫وان‬
‫طبقات‬
)
‫و‬
‫نةخشاظة‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬
‫وةكى‬
(
َ‫ى‬‫نةخش‬ َ‫ى‬‫ثيظةر‬
)
‫و‬ ‫نةخشةى‬ ‫كليال‬ ‫و‬
.‫نةخشةى‬ ‫يا‬ ‫دةر‬ ‫ئينانا‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc Catalog
:
‫داتا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫َكخستنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫ثروطرامةكة‬ ‫ئةو‬
‫هةنة‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫ليطةريانا‬ ‫َت‬‫ي‬‫كةرست‬ ‫دا‬ ‫دناف‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫ناف‬ ‫د‬
‫جوطرافى‬ ،َ‫ين‬‫َزاني‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬ ‫تايبةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫و‬
.‫ظة‬
18
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc Toolbox
‫دنا‬ ‫ثروطرامى‬ ‫ئةظى‬ :
‫كةرست‬ ‫دا‬ ‫ف‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ة‬
‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫ناف‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫هةماهةنطى‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ثروطرامة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ‫هةين‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬
.‫داتا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫دا‬ ‫ناف‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫كةرستة‬ ‫طةلةك‬ ‫و‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc Scene
:
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫داتا‬ ‫نيشاندانا‬ ‫بو‬ ‫ية‬ )‫(فرعى‬ ‫الوكى‬ ‫ئةثليكيشنةكا‬
3D
.
َ‫ى‬‫ثروطرام‬
Arc Globe
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫شلوظةكرنا‬ :
3D
‫كوما‬ ‫ثارجةكا‬ ‫وةكو‬ ,
Esri
ArcGIS
.‫مةزن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫َن‬‫ي‬‫جه‬ ‫و‬ ‫جيهانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫كوم‬ ‫ب‬ ‫تايبةمتةندة‬ ,
Arc Administrator
َ‫ى‬‫ي‬ ‫هةماهةنطى‬ ‫بو‬ ‫كرينة‬ ‫ديزاين‬ ‫ثروطرامة‬ ‫جورة‬ ‫ئةظان‬ :
‫دنافبةرا‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫هةمى‬ ‫دانا‬ ‫ئةجنام‬ ‫بو‬ ‫ودودا‬ ‫َكو‬‫ي‬‫ئ‬
.‫جوطرافى‬
‫ث‬
17
‫بنةرةتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫هةر‬ ‫بو‬ ‫نة‬ ‫ض‬
-
‫َالنة‬‫ي‬‫راستةه‬ ( َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫ئةوذى‬ :‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬
Vector
‫نة‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬
Raster
)
.
-
.‫سيستةمى‬ ‫كاركرنا‬ ‫َضونا‬‫ي‬‫ت‬ ‫و‬ ‫سيستةمى‬ ‫ئاظاكرنا‬ ‫َضونا‬‫ي‬‫ت‬ :‫مادى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
-
.‫ثروطرام‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ :‫تةكنيكى‬ ،َ‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
-
.‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كادر‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َظةبرن‬‫ي‬‫ر‬ ‫َن‬‫ي‬‫كادر‬ :‫مروظى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
-
‫(نظيسني‬ :َ‫ى‬‫كاركرن‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
-
‫شلوظةكرن‬
-
‫هةلطرتن‬
-
.)‫َشنت‬‫ي‬‫دةرهاظ‬
19
‫ث‬
18
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫ضوونا‬ ‫بو‬ ‫هةنة‬ ‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫ض‬
-
‫سكةنةر‬
.
-
.‫ماوس‬
-
.‫كيبورد‬
-
‫دجييتال‬ ‫َزا‬‫ي‬‫م‬
(
Digitizer
.)
-
GPS
‫ث‬
19
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دناف‬ ‫دضيتة‬ ‫و‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نظيسين‬ ‫د‬ ‫كاردكةت‬ ‫كيبورد‬ ‫ضةوا‬
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬
,‫كرن‬ ‫كوثى‬ ,‫(ظةكرن‬ َ‫ى‬‫كاركرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫راسثارد‬ ‫نظيسينا‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫كيبورد‬
.)‫هتد‬... ,‫ثانى‬ ,‫َذى‬‫ي‬‫در‬ ,‫شةقامى‬ َ‫ى‬‫(ناظ‬ ‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ .)‫هتد‬...‫كاركرن‬
20
‫ث‬
20
‫دناف‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نظيسين‬ ‫د‬ ‫ضية‬ ‫ماوسى‬ َ‫ى‬‫كار‬
GIS
‫ى؟‬
‫ل‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫سالوخةتا‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نةخشةكرن‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫بكارئينان‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬
.‫نةخشا‬ ‫كرنا‬ ‫ذمارة‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫شاش‬ ‫سةر‬
‫ث‬
21
‫ضنة؟‬ ‫وى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫و‬ ‫سكةنةر‬
‫بو‬ ‫وان‬ ‫طهورينا‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ناف‬ ‫بو‬ ‫نةخشا‬ ‫و‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫برنا‬ ‫بو‬ ‫ئامريةكة‬ ‫سكةنةر‬
‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬
,
‫ثيزانينا‬ ‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫يان‬ ‫دجييتال‬ ‫بو‬ ‫كاغةزى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ ‫طهورينا‬ ‫ئانكو‬
Raster
.
‫ث‬
22
Digitizer
‫ضية؟‬
‫ئامريةكة‬
‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬
‫ذ‬
‫تا‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫بلويةك‬
‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫هةستيار‬
َ‫ى‬‫نةخشةيةك‬ ‫هةر‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫و‬ ‫ظة‬
Vector
‫و‬
‫نيشاندةر‬
‫(مؤشر‬
)
‫َتة‬‫ي‬‫ده‬
‫نظ‬ ‫بو‬ ‫ئينان‬ ‫بكار‬
‫سيست‬ ‫طرنطرتين‬ ‫و‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫يسينا‬
‫د‬ ‫َنةرة‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫وبةرفرةهرتين‬ ‫ةمة‬
‫بدةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ذمارةكرن‬ ‫بو‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كرنا‬ ‫ذمارة‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬
َ‫ي‬‫بر‬
‫تابلويا‬ ‫كا‬
.َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬
21
‫ث‬
23
َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬ ‫تابلويا‬
‫ضية؟‬
‫ية‬ ‫دةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫تابلويا‬ ‫وةكى‬
‫ماوسةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫تابلوي‬ ‫بن‬ ‫ل‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫يا‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ ‫توورةكا‬ َ‫ىل‬
( ‫بووتان‬ )‫(ادخال‬ ‫َكةتنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬
‫االحداثيات‬
)
َ‫ى‬‫جه‬ ‫خاندنا‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫بةستن‬ ‫ثشت‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫هزرا‬ ‫و‬ ,
َ‫ى‬‫رووي‬ ‫بن‬ ‫ل‬ ‫دكةت‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ ‫توورا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫َنس‬‫ي‬‫ل‬
‫بو‬ ‫َزيت‬‫ي‬‫ظةدطوه‬ ‫و‬ ‫ذمارةكرى‬
.)‫(ص‬ ‫و‬ )‫(س‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬
‫ث‬
24
‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫دةرئينان‬ ‫ذورا‬
‫و‬ ,‫كومثيوتةرى‬ ‫ذ‬ ‫ئةجناما‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫دةرئينانا‬ ‫بو‬ ‫دكةن‬ ‫مة‬ ‫يا‬ ‫هاريكارى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ئامرين‬ ‫ئةو‬
.‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫مفا‬
‫ث‬
25
‫َن‬‫ي‬‫ذور‬
‫ضنة؟‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫دةرئينان‬
-
.َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬
-
.‫ثرينتةر‬
‫ث‬
26
‫ضنة؟‬ َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬
‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ َ‫ى‬‫ئامري‬ ‫شاشا‬ ‫ئةو‬
َ‫ى‬‫كار‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ,َ‫ى‬‫موبايل‬ ‫ل‬ ‫يان‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ل‬ ‫ض‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةت‬ َ‫ى‬‫بريار‬ ‫َنةر‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫سيستةمى‬ ‫نيشادانا‬
22
‫ثرينت‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫هةلطرتن‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫راستظةكرن‬
‫ةر‬
َ‫ى‬‫شاش‬ ‫يا‬ ‫روونى‬ ‫ذ‬ ‫ئاطةه‬ ‫ية‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫كرن‬
‫روون‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هةمى‬ ‫نيشادانا‬ ‫بو‬ ‫هةبيت‬
.
‫ث‬
27
‫هذمارتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫َشتة‬‫ي‬‫دةرهاظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثارض‬ ‫ذ‬ ‫ثرينتةر‬ ‫بوضى‬
‫َن‬‫ي‬‫ي‬
GIS
‫ى‬
‫؟‬
‫دجيتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫طهورينا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ضونكى‬
‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫ودةرئيخستنا‬
.‫كاغةزى‬
‫ث‬
28
‫َكظة؟‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫َخستن‬‫ي‬‫ودةرئ‬ ‫ئينان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بينة‬ ‫منونا‬ ‫هندةك‬
-
CD- ROM, DVD
-
EMagnetic Tape, Floppy Disk
-
.َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬
‫ث‬
29
‫هةية‬ ‫جياوازى‬ ‫ض‬
‫دنافبةرا‬
‫َ؟‬‫ى‬‫زانين‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫داتا‬
( ‫داتا‬
Data
‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫مةيدانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيظان‬ َ‫ى‬‫وةك‬ :)
.‫راستةقينة‬
( ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬
Information
‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َزانينن‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئانكو‬ ‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫دةرئةجنامن‬ ‫ئةو‬ :)
.‫ثيظان‬ ‫هاتينة‬
( ‫زانني‬
Knowledge
‫دةرئةجنام‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيزانين‬ ‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ :)
23
‫ث‬
30
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫داتايان‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬
-
( ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
Spatial Data
.)
-
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
( ‫سالوخةتى‬
Attribute Data
.)
‫ث‬
31
‫وان؟‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ريكخستنا‬ ‫طرنطيا‬ ‫بكة‬ ‫ديار‬
-
‫تةخةكى‬ ‫هةر‬ ‫ضارةسةركرنا‬
‫جودايى‬ ‫ب‬ ‫جوكرافى‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫دبيتة‬
.
-
.‫ية‬ ‫بصاناهى‬ ‫وان‬ ‫َكخستنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫داتايا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬
-
‫و‬ ,‫كرن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫تةخةك‬ َ‫ى‬‫كار‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫فوكس‬ ,‫َنب‬‫ي‬‫ض‬ ‫هةكة‬ ‫يا‬ ‫خةلةتى‬ ‫كيمكرنا‬
.‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تةخ‬ ‫كرنا‬ ‫دابني‬
-
.َ‫ى‬‫نويكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫كريار‬ ‫كرنا‬ ‫بلند‬ ‫و‬ ,‫دا‬ ‫تةخان‬ ‫د‬ ‫داتا‬ ‫نويكرنا‬ ‫و‬ ‫كرن‬ ‫سظك‬
24
‫ث‬
32
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬
-
‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
‫ى‬
Vector Data
-
‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
‫ى‬
Raster Data
‫ث‬
33
‫منايشكرنا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫دياركة‬
Vector Date
‫؟‬
‫زجنريةكا‬ ‫داتا‬ ‫جورة‬ ‫ئةظ‬
x-y
‫ب‬ ‫داتا‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ ‫بكاردئينيت‬
‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫(خال‬ ‫ئةوذى‬ ‫دياركرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫بنةرةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬ َ‫ى‬‫س‬
.).....‫و‬
‫روونكرنا‬
Vector Data
‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫و‬ ‫منونةكا‬ ‫ضةند‬ ‫ب‬
‫ث‬
34
(‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬
‫النقطية‬ ‫الظواهر‬
‫ية؟‬ ‫ضي‬ )
َ‫ى‬‫و‬ ‫رامانا‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫َمايةكى‬‫ي‬‫ه‬ ‫ب‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫نةخشةى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫جوداية‬ َ‫ى‬‫جهةك‬
َ‫ى‬‫كارةب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ستين‬ ‫وةكى‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫نينن‬ ‫رووبةر‬ ‫ض‬ ‫ية‬ ‫جوطرافى‬ ‫دياردةكا‬ ‫رامان‬ ‫ئةو‬ ,َ‫ىل‬‫خا‬
.َ‫ى‬‫ضوون‬ ‫و‬ ‫هاتن‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬
‫ث‬
35
‫خا‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬
‫ال‬
Point
‫كرن‬ ‫ديار‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬
‫ضنة؟‬
‫بضيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬
‫هةى‬ ‫صفرى‬ ‫دويريا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬
‫وةكى‬
‫دارا‬
.‫َرا‬‫ي‬‫ب‬ ‫و‬
25
‫ث‬
36
‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬
Line
‫ضنة؟‬ ‫منايشكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬
َ‫ىل‬‫خا‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫بدومياهيك‬ ‫و‬ َ‫ىل‬‫خا‬ ‫ب‬ ‫َدكةن‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬
‫وةكى‬
‫رويبارا‬
.‫شةمندةفرا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َل‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬
‫ث‬
37
‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬
‫ب‬ ‫وان‬ ‫نيشانا‬
Polygon
‫ضنة؟‬
‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫زجنريةكا‬ ‫ذ‬ ‫و‬ ‫دطرن‬ ‫مةزد‬ َ‫ى‬‫رووربةرةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫جهةك‬ ‫و‬ ‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةوديارد‬
‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َكرية‬‫ي‬‫ث‬ ‫دةست‬ ‫بنةرةت‬ ‫ل‬ ‫كو‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ ‫طرتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬
‫ئيك‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫خال‬
‫َكرية‬‫ي‬‫ث‬ ‫ودةست‬
‫هاتة‬ َ‫ى‬‫طرت‬ َ‫ى‬‫رووبةرةك‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫خاال‬ ‫ب‬ ‫هاتية‬ ‫بدوماهيك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫خاال‬ ‫ذ‬
‫َن‬‫ي‬‫طوم‬ ‫و‬ ‫يا‬ ‫خانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫طةرةك‬ ‫وةكى‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬
‫ئ‬
.َ‫ى‬‫اظ‬
‫ث‬
38
‫كرنا‬ ‫نيشان‬ ‫دةست‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكار‬‫ي‬‫ر‬ ‫بكة‬ ‫ديار‬
‫َال؟‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ب‬ ‫جهى‬
1
-
( ‫َن‬‫ي‬‫احداثيات‬ ‫ب‬ ‫جه‬ :‫خال‬
X
( ‫و‬ )
Y
.‫كرن‬ ‫سنوردار‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ )
2
-
‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬
-
‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫لدويف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫خاال‬ ‫زجنريةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬
‫دويف‬ ‫ول‬
‫َن‬‫ي‬‫بووت‬
.‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫وا‬
3
-
‫رووبةر‬
-
‫َضى‬‫ي‬‫دورث‬ ‫خاال‬ ‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َن‬‫ي‬‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫كومةكا‬ ‫ب‬ ‫سنورداردبيت‬
‫لدويف‬ ‫و‬ ‫طرتى‬ ‫َال‬‫ي‬‫ه‬ ‫راستة‬ ‫ئيك‬ ‫يان‬ ‫رووربةرى‬
)‫(ص‬ ‫و‬ )‫(س‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬
.
‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫و‬
‫يان‬ َ‫ى‬‫دياردةك‬ ‫هةر‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةردةست‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫كو‬
‫ل‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫َنةك‬‫ي‬‫و‬
‫و‬ ‫ئةردى‬ ‫سةر‬
‫َن‬‫ي‬‫بووت‬
‫ئاشكةرابن‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫و‬
X ,Y
‫د‬ ‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫و‬ ,
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫دياردة‬ ‫ئةف‬ ‫ضيدبيت‬ ‫و‬ ‫ظة‬ َ‫ى‬‫ديارد‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫ب‬ ‫تايبةت‬ ‫يا‬ ‫دا‬ ‫داتايان‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬
َ‫ىل‬‫خا‬
Point
‫يان‬
Line
َ‫ى‬‫طرت‬ َ‫ى‬‫َنةك‬‫ي‬‫و‬ ‫يان‬
Polygon
.‫بيت‬
26
‫ث‬
39
َ‫ى‬‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
Raster data
‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬
‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ "‫ستني‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫"ر‬ ‫ضارطوشةيان‬ ‫تورةكا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫نشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
( ‫ثيكسل‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫دكةن‬ ‫دورست‬ ‫بضيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫خانةي‬
Pixel
.)
‫ث‬
40
‫ثيكسل‬
Pixel
‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬
‫ثيكسل‬
Pixel
( ‫ثةيظا‬ ‫دوو‬ ‫ذ‬ ‫هاتى‬ َ‫ى‬‫ي‬
Picture Element
‫َن‬‫ي‬‫شارطوشةي‬ ‫ئةوذى‬ )
‫نظيسينا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫ستينان‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫ر‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫دبضيكن‬ ‫َدة‬‫ي‬‫ز‬ ‫بضيكن‬
( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ستينى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫ئامسانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
Orthophoto
)
.‫دةستكرد‬ ‫َن‬‫ي‬‫هةيظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ ‫يان‬
‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ثيظانا‬ ‫يةكةيةكا‬ ‫َكسل‬‫ي‬‫ث‬
َ‫ى‬‫وين‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ‫يا‬ ‫ئةوة‬ ‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫بهاي‬
‫و‬ ‫َدهيت‬‫ي‬‫ل‬ ‫ثرت‬ َ‫ى‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ‫ببيت‬ ‫بضيك‬ ‫ثيكسل‬ ‫ضةند‬ ‫ئةظجا‬ ,‫دكةت‬ ‫ديار‬
.‫بةروظاذى‬
27
‫ث‬
41
‫هةية‬ ‫جياوازى‬ ‫ض‬
‫دنافبةرا‬
‫ثيكسلى؟‬ َ‫ى‬‫رووبةر‬ ‫و‬ ‫ثيكسلى‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬
‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫بونةك‬ ‫تيكةل‬ ‫جارا‬ ‫طةلةك‬
‫دنافبةرا‬
‫هويربي‬
‫ينى‬
َ‫ىل‬ ,‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫رووبةر‬ ‫و‬
‫ضار‬ َ‫ى‬‫رةخ‬ ‫ثيكسلى‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ,‫هةى‬ ‫يا‬ ‫جياوازى‬
‫ط‬
َ‫ى‬‫وش‬
‫ية‬
‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫رووربةر‬ َ‫ىل‬
.‫خبوية‬ ‫رةخى‬ ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫رةخ‬
‫ث‬
42
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ضةوا‬ ‫كة‬ ‫ديار‬
Raster
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫نيشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫ى‬
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬
‫ب‬ ‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫شان‬ َ‫ى‬‫جهةك‬ ‫هةر‬
‫رستةك‬
‫ا‬
‫ذمارةك‬
‫رى‬
‫ستين‬ ‫و‬
‫ةكا‬
‫ذمارةك‬
‫رى‬
‫كوما‬ ‫ذ‬
‫َزكرى‬‫ي‬‫ر‬
َ‫ى‬‫ثيتةك‬ ‫ب‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫ذمارةك‬ ‫ب‬ ‫ئانكو‬ ,‫هةى‬ ‫يا‬ ‫ذمارةك‬ ‫يان‬ ‫ناظةك‬ َ‫ى‬‫شانةك‬ ‫ر‬ ‫هه‬ ,
َ‫ى‬‫شان‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كرى‬ ‫كونرتول‬ ‫سالوخةتةكى‬ ‫يان‬ ‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫َمايةك‬‫ي‬‫ه‬ ‫ب‬ ‫يان‬
‫سروشتى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةت‬ ‫نيشا‬ ‫تشةكى‬ ‫ئةوا‬
‫ئةوا‬ َ‫ى‬‫توور‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫بتن‬ ‫شانا‬ ‫كو‬ ‫رامانا‬ ‫ب‬
َ‫ي‬‫ه‬
‫خالةك‬ ‫دبيتة‬ ‫كو‬ ‫دةوروبةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫شانةي‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫ش‬ ‫جياوازة‬ ‫يا‬ ‫هةلدطريت‬ َ‫ى‬‫د‬ َ‫ى‬‫مايةك‬
‫ش‬ ‫جياوازة‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ,‫هةلطرتى‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫وةك‬ َ‫ى‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫ئةوا‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫شانة‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ل‬
.‫شكستى‬ ‫هيلةكا‬ ‫دبيتة‬ ‫كو‬ ‫ظة‬ ‫برةخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬
‫د‬ ‫و‬ ‫هةظة‬ ‫وةك‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫هيماي‬ ‫و‬ ‫جها‬ ‫هةردوو‬ ‫ل‬ ‫ظة‬ ‫برةخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫شانةي‬ ‫و‬
‫بو‬ ‫رووبةر‬ ‫بيتة‬
‫سنورداركرى‬ ‫سالوخةتةكى‬
.
‫ث‬
43
‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫دياركة‬
‫شلوظةكرنا‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬
‫؟‬
"‫"خوارزميات‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َس‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫كومةكا‬ َ‫ى‬‫بنةرةت‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬
َ‫ى‬‫خةورازم‬ : ‫بنةرةتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةوارزمى‬ ‫دوو‬ " ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫ب‬ ‫رادبن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬
‫َت‬‫ي‬‫ي‬
َ‫ى‬‫دراوس‬ ‫"شلوظةكرنا‬ "‫َكى‬‫ي‬‫ئ‬
)‫(جريان‬
‫شلوظةكرنا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ئةوةا‬ "
‫يا‬ َ‫ى‬‫ثةيوةند‬
28
‫دورستكرنا‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ َ‫ى‬‫دوو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةورازمى‬ )‫(جريان‬ َ‫ى‬‫دراوس‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثيكسل‬ ‫ب‬ ‫ثيكسال‬
‫وةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكسل‬‫ي‬‫ث‬ ‫ب‬ ‫ثيكسلى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫ظةكولينا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ئةوا‬ ‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬
.‫دا‬ ‫جهى‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫و‬
‫ث‬
44
‫جياوا‬ ‫كة‬ ‫ديار‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫بةرا‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫زى‬
Vector
‫و‬
Raster
‫؟‬
(
Vector Data
)
(
Raster Data
)
‫سالوخةت‬
١
-
‫بو‬ ‫جوكرافى‬ ‫نيشادانا‬ ‫كرنا‬ ‫صاناهى‬
‫سروشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬
.
٢
-
( ‫َلى‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫جوداكرنا‬
,‫خال‬
‫ب‬ ‫وان‬ ‫نيشادانا‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ‫ل‬ )‫رووبةر‬ ,‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬
‫تةخا‬
.)‫(طبقات‬
٣
-
‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫دياركرنا‬
‫دنافبةرا‬
َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫ئةوادب‬ ‫رووبةرا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫خاال‬
.‫توثولوجى‬ ‫ئاظاكرنا‬
٤
-
‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫بصاناهى‬
‫موديال‬
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬
.‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ب‬ ‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬
٥
-
َ‫ي‬‫ثروس‬ ‫كرنا‬
َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫س‬
َ‫ى‬‫ثيظان‬ ‫و‬
‫و‬ ‫رووبةرى‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َذى‬‫ي‬‫در‬ ‫هذمارتنا‬ : ‫وةكى‬
.‫بصاناهى‬ َ‫ى‬‫مست‬
٦
-
‫راستظةكرن‬ ‫و‬ ‫نويكرن‬ ‫و‬ ‫ضارةسةركرن‬
‫بصاناهى‬
.
٧
-
‫بضيك‬ ‫زوور‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫دوماهيك‬ َ‫ى‬‫فايل‬
.‫دبيت‬
1
-
.‫واقعى‬ ‫بو‬ ‫دكةت‬ ‫َزيك‬‫ي‬‫ن‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫بش‬ َ‫ى‬‫ديارد‬ َ‫ى‬‫َن‬‫ي‬‫و‬
٢
-
,‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫َي‬ ‫ثةيوةندى‬ َ‫ى‬‫سالوخةت‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
‫باشة‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫هند‬ ‫ذبةر‬ ,‫ظةدطريت‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ َ‫ى‬‫جه‬ َ‫ى‬‫هةم‬ ‫ئةو‬
‫َن‬‫ي‬‫دياردةي‬ ‫و‬ ,‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫يا‬ ‫نزمى‬ ‫و‬ ‫بلندى‬ ‫ديارطرنا‬ ‫بو‬
.‫سروشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫دى‬
٣
-
‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َكدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫رووبةر‬ ‫نيشادانا‬ ‫بو‬ ‫باشة‬ ‫يا‬ ‫زوور‬
‫نيشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫زةمحةت‬
‫و‬
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫وةكى‬ ,‫جوداكرن‬ ‫َك‬‫ي‬‫ذ‬
.‫ئةردى‬ َ‫ى‬‫رووةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ئاخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬
٤
-
‫و‬ ‫دا‬ ‫دكارى‬ ‫لةزاتى‬ ‫و‬ ‫ثارةى‬ ‫مةزاختنا‬ ‫بونا‬ ‫َم‬‫ي‬‫ك‬
‫شلو‬
‫ظة‬
‫د‬ َ‫ى‬‫كرن‬
٥
–
‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬
‫موديال‬
‫بو‬ ‫بكاربينيت‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتايا‬
‫م‬ ‫َت‬‫ي‬‫رووبةر‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫داتا‬ ‫كومكرنا‬
‫ة‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرفرةه‬ ‫و‬ ‫زن‬
‫ئةردى‬
.
٦
-
‫بو‬ ‫َدةرةكة‬‫ي‬‫ذ‬
‫موديال‬
.‫راستةهيل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
َ‫ي‬‫ك‬
‫ماسى‬
١
-
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫نادةت‬ ‫راستةقينة‬ ‫َنةكى‬‫ي‬‫و‬
َ‫ى‬‫وةك‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫نيشادانا‬
‫و‬ ‫يا‬ ‫بلنداهى‬
َ‫ى‬‫طةرم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثلي‬
.
٢
-
‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
‫ب‬
‫دانانا‬
‫منونةكى‬
‫هةل‬ ‫بو‬ ‫ية‬
‫ط‬
‫رتن‬
.َ‫ى‬‫َظةبرن‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬
٣
-
‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
‫ن‬ ‫بو‬ ‫نةخشاية‬ ‫ديزاينا‬
‫ي‬
‫شادانا‬
.‫َنةرا‬‫ي‬‫بكاره‬
١
-
‫بي‬ ‫َذا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫هويربينى‬
‫ني‬
‫بينينا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ن‬
.‫ية‬ ‫جهى‬
٢
-
‫مةزن‬ َ‫ى‬‫رووبةرةك‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬
‫ن‬
‫بو‬
‫هةلطرتن‬
.َ‫ى‬
٣
-
‫ل‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬ ‫دياركرنا‬ ‫زةمحةت‬ ‫ب‬
.‫بيت‬ ‫روون‬ ‫نةيا‬ ‫جهى‬ ‫بينينا‬ ‫دةمى‬
٤
-
‫يا‬ ‫نة‬
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫و‬ ‫سالوخةت‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫طوجناية‬
‫َكسةر‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫جوطرافى‬
.
29
‫ث‬
45
( ‫دطةل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ية‬ ‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ض‬ ‫ذ‬
Metadata
‫)؟‬
-
َ‫ى‬‫ناظ‬
.‫َكةرى‬‫ي‬‫ض‬ َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫و‬ ,‫داتايا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬
-
( ‫ئةندازةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬
Topology
‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئو‬ )
َ‫ي‬‫ده‬ ‫كار‬
.‫ن‬
-
.‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫كار‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬
-
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ َ‫ى‬‫َكشن‬‫ي‬‫ثروج‬ ‫وةكى‬ ,‫نةخشةيى‬
‫و‬ ,‫جوطرافى‬
‫َدةر‬‫ي‬‫ذ‬
.
-
‫ب‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬
‫ن‬
َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫يا‬ ‫ةرةتى‬
‫دات‬
‫داتا‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬ ‫وةكى‬ ,‫ا‬
.
-
‫ميظ‬ ‫و‬ ‫ضه‬
‫ذوو‬
‫داتا‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫كومكرن‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ,‫داتا‬ ‫كومكرنا‬ ‫ميذوويا‬ ‫وةكى‬ ,‫داتايا‬ ‫يا‬
‫كوم‬ ‫هاتينة‬ َ‫ىل‬
.‫كرن‬
-
َ‫ى‬‫ثاشةروذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َشنيار‬‫ي‬‫ث‬
.‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َشخستنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬ ‫داتا‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫بو‬
‫ث‬
46
‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ساوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫يا‬ ‫ئةوة‬
‫و‬ ‫نة‬ ‫خشتةى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ئةوذى‬ ‫ظة‬ ‫جهى‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ َ‫ى‬‫دةربرين‬
.‫دكةت‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫سالوخةت‬ ‫ب‬ ‫ثيتة‬ ‫نظيسينن‬
٤
-
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةلةتى‬
َ‫ى‬‫دةم‬ ‫ل‬ ‫مروظى‬
‫ده‬ ‫داتا‬
‫َنة‬‫ي‬
.‫نظيسني‬
٥
-
َ‫ي‬‫راو‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
‫ذ‬
‫شلوظةكرن‬ ‫بو‬ ‫ية‬ ‫َشكةفتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫كارى‬
‫و‬
َ‫ى‬‫راستظةكرن‬
.
‫داتا‬ ‫نيشادانا‬
‫َن‬‫ي‬‫ي‬
Raster
"
b
"
‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬
Vector
"
a"
30
‫ث‬
47
‫ظةطوهاسنت؟‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫خشتةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ضةوا‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫برنا‬ ‫و‬ ‫ذدةرظة‬ َ‫ى‬‫شةنطستةك‬ ‫د‬ ‫وان‬ ‫نظيسينا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬
‫ج‬
.‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫ل‬ ‫َكسةر‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نفيسينا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫يان‬ ‫وطرافى‬
‫ث‬
48
‫خشتةكرى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َماسى‬‫ي‬‫ك‬
-
.‫نة‬ ‫كارى‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ‫طةلةك‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬
-
‫شاشى‬ ‫َذا‬‫ي‬‫ر‬
َ‫ى‬‫ي‬
.‫نظيسن‬ ‫د‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫مروظى‬ ‫بكارئينانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫جياوازة‬ ‫يا‬
‫ث‬
49
‫تةخ‬ ‫دياركة‬
Layers
‫ضنة؟‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬
َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬
‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫دبن‬ ‫دابةش‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫دا‬
‫بو‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫سةر‬ ‫ل‬
‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةلطرتن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئةظجا‬ ,‫بيت‬ ‫ذى‬ ‫جهى‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫بو‬ ‫هةكة‬ ,‫تةخا‬ ‫كةلةك‬
‫وى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬ ‫ئانكو‬.‫جودا‬ َ‫ى‬‫بشيوةك‬ ‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫طهورين‬
.‫جهى‬
َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫ئةفا‬ .‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫تشتايا‬ ‫كومةكا‬ ‫يان‬ ‫طهورى‬ ‫تشتةكى‬ ‫وان‬ ‫ش‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫هةر‬
.‫تةخ‬
‫َطةهشتن‬‫ي‬‫ت‬
‫كا‬ ‫ا‬
‫ضية‬ ‫تةخ‬
‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َطةهشتنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫فةرة‬ ‫يا‬
‫هةمى‬ ,‫دورست‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫َكخسنت‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬
.‫ية‬ ‫تةخا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫دابش‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫ئينني‬ ‫بكار‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
َ‫ى‬‫تةخةك‬ ‫هةر‬ ‫بكارئينانا‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬
‫ئةظةذى‬ ‫و‬ ,‫َكظة‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬ ‫جودا‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫بش‬
‫كومكرنا‬ ,‫دا‬ ‫نةخشان‬ ‫د‬ .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ ‫سالوخةتةكة‬
‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬
‫ا‬
.‫َكة‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ريك‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫نة‬ ‫و‬ ‫ئالوزة‬ َ‫ى‬‫كارةك‬
31
‫ث‬
50
‫تةخا؟‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫داتايا‬ ‫نيشادانا‬ َ‫ى‬‫مفاي‬
1
-
‫داتا‬ ‫كرنا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬
‫يا‬
.‫باش‬ ‫طةلةك‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬
2
-
‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫يا‬ ‫تةخةك‬ ‫هةر‬ ‫ضونكى‬ ,‫داتايا‬ ‫نةبونا‬ ‫دووبارة‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫تةخا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬
.‫سالوخةتا‬ َ‫ى‬‫جورةك‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫ية‬
3
-
‫بةرفرةهرت‬ ‫و‬ ‫طاريطةر‬ ‫و‬ ‫باش‬ ‫َكخستنةكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫مفا‬ ‫تةخا‬ ‫دطةل‬ ‫كاركرن‬
‫َظة‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫بو‬ ‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫سةرةراى‬ ,‫داتايا‬ ‫بو‬
.َ‫ى‬‫بكارئينان‬ ‫و‬ ‫برن‬
‫ضنة‬ ‫تةخ‬ ‫دبيت‬ ‫ديار‬ ‫دا‬ ‫َنةى‬‫ي‬‫و‬ ‫د‬
‫ث‬
51
‫تو‬
‫ث‬
‫َناسةبكة؟‬‫ي‬‫ث‬ ‫ولوجى‬
‫شاشى‬ ‫راستظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫دانان‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫نة‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫كومةكا‬ ‫توثولوجى‬
‫ذمارةكر‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫و‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫بةربةالظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬
‫دا‬ ‫نةخشا‬ ‫نا‬
‫توثولوجى‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ,
‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بكةت‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫نةخشةكار‬ ‫دا‬
‫دنافبةرا‬
‫هةر‬
32
‫بكةت‬ ‫ديار‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ ‫دا‬ ‫سالوخةتةكى‬
‫دنافبةرا‬
‫و‬ ‫خاال‬
.‫هتد‬...‫َكدا‬‫ي‬‫دناف‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫ضوونا‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫ذ‬ ‫اليا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬
‫َى‬‫ي‬‫ب‬ َ‫ى‬‫تةخةك‬ ‫دياركرنا‬
‫توثولوجى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫توثولوجى‬
‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫دياردكةن‬ ‫بازنة‬ ‫و‬
‫دنافبةرا‬
‫َكا‬‫ي‬‫ر‬
‫ث‬
52
‫ضية؟‬ ‫توثولوجى‬ َ‫ى‬‫مفاي‬
‫شاشيا‬ ‫راستظةكرنا‬ ,‫َرا‬‫ي‬‫باذ‬ ‫نويكرنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثروذ‬ ‫وةكى‬ ,‫دا‬ ‫مةزن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروذ‬ ‫د‬ ‫توثولوجى‬ َ‫ى‬‫مفاي‬
‫ئةظجا‬ ,‫دينت‬ ‫َى‬‫ي‬‫ب‬ ‫بن‬ ‫دةراس‬ ‫شاشى‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫كو‬ ‫سةرةراى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دظ‬ ‫َذ‬‫ي‬‫در‬ َ‫ى‬‫دةمةك‬ ‫دةستى‬ ‫ب‬
َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ئوتوماتيكى‬ ‫شاشيا‬ ‫ظان‬ ‫دياركرنا‬ ‫كو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫توثولوجى‬
ArcGIS
,‫ى‬
‫ث‬ ‫و‬
‫د‬ َ‫ى‬‫ثالن‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫اش‬
‫دةستةواذوى‬ ‫َت‬‫ي‬‫بظ‬ ‫هةكة‬ ‫خوية‬ ‫بكةيفا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫انيت‬
(
‫خط‬
)
‫طهوريت‬ ‫ب‬
‫نة‬ ‫يان‬
.
33
‫ث‬
53
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫توثولوجى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫سنورداركرنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫سظك‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬
‫جهى؟‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
-
( ‫َك‬‫ي‬‫طر‬
Nodes
.‫ية‬ ‫زجنريا‬ ‫و‬ ‫هيال‬ ‫دومياهيكا‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ئةوذى‬ )
-
( ‫زجنرية‬
Chains
‫ية‬ ‫َال‬‫ي‬‫ه‬ ‫وةكى‬ )
‫و‬ َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫طر‬ ‫ب‬ ‫زجنريةك‬ ‫هةر‬ ‫َدكةت‬‫ي‬‫دةستث‬
‫يان‬ ‫جهةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫سنور‬ ‫دانانا‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫بكار‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫طر‬ ‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫بدومياهيك‬
.‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫يان‬ ‫رووبةرى‬ َ‫ى‬‫سالوخةتةك‬
-
( ‫َكى‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫كومةكا‬
Polygons
‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫بازنةيةك‬ ‫هةر‬ ‫و‬ ‫نة‬ ‫طرتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫بازنةي‬ )
‫ئ‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬ ‫َكظة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫زجنريا‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬
.‫َك‬‫ي‬
‫ث‬
‫ك‬
54
‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫د‬ ‫توثولوجى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬ ‫كاراترين‬

( َ‫ى‬‫طةهاندن‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬
Connectivity
‫كو‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ )
.‫ية‬ ‫َكى‬‫ي‬‫طر‬ ‫كيش‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫زجنرية‬ ‫كيش‬

( ‫اليى‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬
Direction
‫َكا‬‫ي‬‫طر‬ ‫بو‬ ‫َكى‬‫ي‬‫طر‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ )
‫د‬ ‫دى‬
.‫دا‬ َ‫ى‬‫َر‬‫ي‬‫زجن‬

( َ‫ى‬‫ي‬ ‫جريانى‬ ‫يا‬ ‫ثةيوندى‬
Adjacency
َ‫ى‬‫ضةث‬ ‫ل‬ ‫ال‬ ‫كيش‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ )
.َ‫ى‬‫زجنري‬ ‫ذ‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫راست‬ ‫يان‬

( َ‫ى‬‫ي‬ ‫َكرايى‬‫ي‬‫ت‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬
Nested
‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ )
‫يان‬ ‫بيت‬ ‫زجنرية‬ ‫يان‬ ‫بيت‬ َ‫ى‬‫طر‬ ‫سالوخةتة‬ ‫ئةف‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬ ,‫دا‬ ‫اليا‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬
.‫بن‬ ‫ال‬
34
‫ث‬
55
( ‫ضية‬ ‫توثولوجى‬ ‫َبونا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬
Building Topology
‫)؟‬
‫ظةكرنا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ذ‬ ‫بو‬ ‫ية‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةوةندي‬ ‫كرنا‬ ‫سنوردار‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫ئةو‬
‫دنافبةرا‬
‫خاال‬
‫ببيتة‬ ‫كو‬ َ‫ى‬‫ذمارةك‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫ثيتةك‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫وان‬ ‫ذمارةكرنا‬ ‫و‬ ‫رووبةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬
َ‫ى‬‫ي‬ ‫نياسينى‬ َ‫ى‬‫كود‬
ID
‫توثولوجى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬ ‫دياركرنا‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫سةرةراى‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫بو‬
‫دنافبةرا‬
‫و‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫كرنا‬ ‫ديار‬ ‫وةكى‬ ‫دودا‬ ‫َكو‬‫ي‬‫ئ‬
‫دنافبةرا‬
.‫رووبةرا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫خاال‬
‫ئةوذى‬ ‫سالوخةتا‬ ‫طةهاندنا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوندي‬ ‫يان‬ ‫توبولوجى‬ ‫َطةهشتنا‬‫ي‬‫ت‬
‫د‬ ‫هةبيت‬ ‫يةك‬ ‫دووبةةرةكى‬ ‫هةر‬ ‫كرنا‬ ‫بدوير‬
‫دا‬ ‫خاال‬ ‫د‬ ‫يان‬ ‫زجنريا‬ ‫د‬ ‫يان‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬
‫هوصا‬ ‫و‬ ,‫سادة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬ ‫نياسينا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫طر‬ ‫د‬ ‫يان‬
‫ذ‬
‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬
‫َدة‬‫ي‬‫ز‬
َ‫ى‬‫د‬
‫بن‬ ‫خالص‬
‫َى‬‫ش‬‫ب‬ ‫صاناهى‬ ‫ب‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطستةك‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫بو‬
.‫بكةى‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫كار‬
‫ث‬
56
‫جهى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬
-
‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬
Shape file
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬
*shp
.
-
‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬
Geodata base
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬
*MDB
.
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫وةكى‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬
‫ل‬‫فاي‬
*Dgn
‫كومثانيا‬ ‫ذ‬
Microstation
.
-
‫وةكى‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬
‫ل‬‫فاي‬
*Dwg
‫و‬
*DXF
‫كومثانيا‬ ‫ذ‬
KAutodesk
.
35
‫ث‬
57
‫ترين‬ ‫بةرنياس‬
‫َوة‬‫ي‬‫ش‬
‫َ؟‬‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫بكار‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬
IMG
‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ )
ERDAS IMAGINE
.
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬
LAN
‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ )
‫ري‬
IMAGINE
.
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬
CIB
()
Controlled Image Bas
‫َدا‬‫ي‬‫َت‬‫ي‬ ‫و‬
‫د‬ ‫وان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫شاشى‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬
.‫ضارةسةركرينة‬
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬
Compressed ARC Digital Raster
Graphics (CADRG).
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫بلنداهي‬ ‫َن‬‫ي‬‫منون‬
DEM
.)
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬
BMP
.‫مايكروسوفت‬ ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ )
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬
GIF
( ‫و‬ )
JEPG
( ‫و‬ )
PNG
( )
JPG
.)
-
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
‫َن‬‫ي‬‫فايل‬
(
TIFF
,)
Tagged Image File Format
(
TIF
‫و‬ )
( َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬
GeoTif
.)
‫ث‬
58
‫ضية‬ ‫جياوازى‬
‫دنافبةرا‬
Shape file
‫و‬
Geodata Base
‫؟‬
‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫ذوان‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫هةر‬
‫كة‬
,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هاوردةكرنا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫بو‬
Shape file
َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬
*shp
‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫داتايني‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫ي‬
.‫بكارئينان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫بصاناهى‬ ‫و‬ ,‫َدا‬‫ي‬‫ت‬
‫فايل‬ ‫ضةند‬ ‫ئةظجا‬ ,‫سنوردارة‬ ‫يا‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫بةرفرةهيا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫كيماسي‬ ‫ذ‬
.‫دبيت‬ ‫َم‬‫ي‬‫ك‬ ‫لةزاتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ب‬ َ‫ىل‬ ‫َدةتر‬‫ي‬‫ز‬
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf
١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf

More Related Content

Similar to ١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf

یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
  یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا  یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسداdr.luqmanraouf
 
Obsessive compulsive disorder and coronavirus
Obsessive compulsive disorder and coronavirusObsessive compulsive disorder and coronavirus
Obsessive compulsive disorder and coronavirusSaefullahMaye
 
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی Bahzad5
 
جۆینت لەکاری کۆنکرێتدا
جۆینت لەکاری کۆنکرێتداجۆینت لەکاری کۆنکرێتدا
جۆینت لەکاری کۆنکرێتداBahzad5
 
Kurdish computer skills lec3, Renas R. Rekany
Kurdish computer skills lec3, Renas R. RekanyKurdish computer skills lec3, Renas R. Rekany
Kurdish computer skills lec3, Renas R. RekanyRenas Rekany
 
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973Oume Slaoui
 
ابو عبداللە دلوفان السندی
ابو عبداللە دلوفان السندیابو عبداللە دلوفان السندی
ابو عبداللە دلوفان السندیSemian Sindi
 
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران raqibm
 
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
 کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسداdr.luqmanraouf
 
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتكات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتQAMTARANI
 
خود . توێژینەوە
خود . توێژینەوەخود . توێژینەوە
خود . توێژینەوەrawaabdullah
 
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسي
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسيبحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسي
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسيدكتور حاتم مرسى
 
أمل دنقل قصائد بالفصحى
أمل دنقل قصائد بالفصحىأمل دنقل قصائد بالفصحى
أمل دنقل قصائد بالفصحىahmed sebak
 
البيان في أحكام تجويد القرآن
البيان في أحكام تجويد القرآنالبيان في أحكام تجويد القرآن
البيان في أحكام تجويد القرآنسمير بسيوني
 
نمو السكان فى مصر
نمو السكان فى مصرنمو السكان فى مصر
نمو السكان فى مصروفاء محمد
 
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطة
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطةكورتةباسيَك دةربارةي ذينطة
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطةهيوا فاتح
 
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013Bahzad A. Kaka Kaka
 

Similar to ١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf (20)

یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
  یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا  یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
یاخیبوون لە شیعرەکانی شێرکۆبێکەسدا
 
Obsessive compulsive disorder and coronavirus
Obsessive compulsive disorder and coronavirusObsessive compulsive disorder and coronavirus
Obsessive compulsive disorder and coronavirus
 
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی
ڕابەری ئەندازیار بۆ پڕۆژەکانی ڕێگاوبان و ئاوەڕۆی شارەوانی
 
جۆینت لەکاری کۆنکرێتدا
جۆینت لەکاری کۆنکرێتداجۆینت لەکاری کۆنکرێتدا
جۆینت لەکاری کۆنکرێتدا
 
Kurdish computer skills lec3, Renas R. Rekany
Kurdish computer skills lec3, Renas R. RekanyKurdish computer skills lec3, Renas R. Rekany
Kurdish computer skills lec3, Renas R. Rekany
 
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973
لوحة شهيد-حرب-أكتوبر-1973
 
ابو عبداللە دلوفان السندی
ابو عبداللە دلوفان السندیابو عبداللە دلوفان السندی
ابو عبداللە دلوفان السندی
 
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران
هونةريَ ئاراستةكرنا ثرسياران
 
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
 کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
کارنامەی ناونیشان لە دەقەوالاکانی شێرکۆ بێکەسدا
 
Edrees
EdreesEdrees
Edrees
 
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَتكات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
كات وةك شمشيَر واية ئةطةر نةيبرِي دةتبرِيَت
 
خود . توێژینەوە
خود . توێژینەوەخود . توێژینەوە
خود . توێژینەوە
 
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسي
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسيبحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسي
بحث مهارات التفكير دكتور حاتم محمد مرسي
 
أمل دنقل قصائد بالفصحى
أمل دنقل قصائد بالفصحىأمل دنقل قصائد بالفصحى
أمل دنقل قصائد بالفصحى
 
وورك زلى
وورك زلىوورك زلى
وورك زلى
 
البيان في أحكام تجويد القرآن
البيان في أحكام تجويد القرآنالبيان في أحكام تجويد القرآن
البيان في أحكام تجويد القرآن
 
نمو السكان فى مصر
نمو السكان فى مصرنمو السكان فى مصر
نمو السكان فى مصر
 
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطة
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطةكورتةباسيَك دةربارةي ذينطة
كورتةباسيَك دةربارةي ذينطة
 
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013
University of sulaimanyah - School of dentistry - Yearbook - 2012/2013
 
البعد الإنساني في الخطب السياسية للمرجعية الدينية العليا : دراسة في ضوء تحلي...
البعد الإنساني  في الخطب السياسية للمرجعية الدينية العليا : دراسة في ضوء تحلي...البعد الإنساني  في الخطب السياسية للمرجعية الدينية العليا : دراسة في ضوء تحلي...
البعد الإنساني في الخطب السياسية للمرجعية الدينية العليا : دراسة في ضوء تحلي...
 

More from Bahzad5

دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratory
دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratoryدليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratory
دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide LaboratoryBahzad5
 
2013 (Total Station & Civil 3D) فێرکاری
2013  (Total Station & Civil 3D) فێرکاری2013  (Total Station & Civil 3D) فێرکاری
2013 (Total Station & Civil 3D) فێرکاریBahzad5
 
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاری
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاریEngineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاری
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاریBahzad5
 
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەیBahzad5
 
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بیناBahzad5
 
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی (Municipal guidelines)
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی  (Municipal guidelines)المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی  (Municipal guidelines)
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی (Municipal guidelines)Bahzad5
 
CONDITIONS OF CONTRACT FOR WORKS OF CIVIL ENGINEERING CONSTRUCTION
CONDITIONS OF CONTRACT  FOR WORKS OF CIVIL  ENGINEERING CONSTRUCTIONCONDITIONS OF CONTRACT  FOR WORKS OF CIVIL  ENGINEERING CONSTRUCTION
CONDITIONS OF CONTRACT FOR WORKS OF CIVIL ENGINEERING CONSTRUCTIONBahzad5
 
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)Bahzad5
 
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنية
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنيةالشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنية
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنيةBahzad5
 
GENERAL CONDITIONS FOR CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS
GENERAL CONDITIONS  FOR  CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS GENERAL CONDITIONS  FOR  CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS
GENERAL CONDITIONS FOR CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS Bahzad5
 
2 سەرەتاکانی دیزاین
2 سەرەتاکانی دیزاین2 سەرەتاکانی دیزاین
2 سەرەتاکانی دیزاینBahzad5
 
Soil Mechanics (Problems & solutions)
Soil Mechanics (Problems & solutions)Soil Mechanics (Problems & solutions)
Soil Mechanics (Problems & solutions)Bahzad5
 
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکان
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکانڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکان
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکانBahzad5
 
سەرەتاکانی دیزاین
سەرەتاکانی دیزاینسەرەتاکانی دیزاین
سەرەتاکانی دیزاینBahzad5
 
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیە
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیەڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیە
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیەBahzad5
 
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاری
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاریپرۆژەی ناساندنی ئەندازیاری
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاریBahzad5
 
بناغە و بنەپایە Footing and Foundation
بناغە و بنەپایە Footing and Foundationبناغە و بنەپایە Footing and Foundation
بناغە و بنەپایە Footing and FoundationBahzad5
 
slump test سڵەمپ تێست
slump test سڵەمپ تێستslump test سڵەمپ تێست
slump test سڵەمپ تێستBahzad5
 
Design of Storm Sewer System
Design of Storm Sewer SystemDesign of Storm Sewer System
Design of Storm Sewer SystemBahzad5
 
ڕۆنی بزوێنەر
ڕۆنی بزوێنەرڕۆنی بزوێنەر
ڕۆنی بزوێنەرBahzad5
 

More from Bahzad5 (20)

دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratory
دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratoryدليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratory
دليل تجارب الاسفلت المختبرية - Asphalt Experiments Guide Laboratory
 
2013 (Total Station & Civil 3D) فێرکاری
2013  (Total Station & Civil 3D) فێرکاری2013  (Total Station & Civil 3D) فێرکاری
2013 (Total Station & Civil 3D) فێرکاری
 
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاری
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاریEngineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاری
Engineering field knowledge -زانیاری بواری ئەندازیاری
 
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی
(atmosphere correction) زانیاری دەربارەی
 
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا
(Building Permit Guidelines ) ڕێنماییەکانی مۆڵەتی بینا
 
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی (Municipal guidelines)
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی  (Municipal guidelines)المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی  (Municipal guidelines)
المبادئ التوجيهية البلدية - ڕێنامەی شارەوانی (Municipal guidelines)
 
CONDITIONS OF CONTRACT FOR WORKS OF CIVIL ENGINEERING CONSTRUCTION
CONDITIONS OF CONTRACT  FOR WORKS OF CIVIL  ENGINEERING CONSTRUCTIONCONDITIONS OF CONTRACT  FOR WORKS OF CIVIL  ENGINEERING CONSTRUCTION
CONDITIONS OF CONTRACT FOR WORKS OF CIVIL ENGINEERING CONSTRUCTION
 
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)
Lecture 1: Basics of trigonometry (surveying)
 
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنية
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنيةالشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنية
الشروط العامة لمقاولات اعمال الهندسة المدنية
 
GENERAL CONDITIONS FOR CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS
GENERAL CONDITIONS  FOR  CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS GENERAL CONDITIONS  FOR  CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS
GENERAL CONDITIONS FOR CONTRACTS OF CIVIL ENGINEERING WORKS
 
2 سەرەتاکانی دیزاین
2 سەرەتاکانی دیزاین2 سەرەتاکانی دیزاین
2 سەرەتاکانی دیزاین
 
Soil Mechanics (Problems & solutions)
Soil Mechanics (Problems & solutions)Soil Mechanics (Problems & solutions)
Soil Mechanics (Problems & solutions)
 
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکان
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکانڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکان
ڕێبەری بەشە ئەندازیارییەکان
 
سەرەتاکانی دیزاین
سەرەتاکانی دیزاینسەرەتاکانی دیزاین
سەرەتاکانی دیزاین
 
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیە
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیەڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیە
ڕێبەری بەشەئەندازیارییەكانی زانكۆی كۆیە
 
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاری
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاریپرۆژەی ناساندنی ئەندازیاری
پرۆژەی ناساندنی ئەندازیاری
 
بناغە و بنەپایە Footing and Foundation
بناغە و بنەپایە Footing and Foundationبناغە و بنەپایە Footing and Foundation
بناغە و بنەپایە Footing and Foundation
 
slump test سڵەمپ تێست
slump test سڵەمپ تێستslump test سڵەمپ تێست
slump test سڵەمپ تێست
 
Design of Storm Sewer System
Design of Storm Sewer SystemDesign of Storm Sewer System
Design of Storm Sewer System
 
ڕۆنی بزوێنەر
ڕۆنی بزوێنەرڕۆنی بزوێنەر
ڕۆنی بزوێنەر
 

١٠٠٠پرسار ل سەر سیستەمێن پێزانینێن جوگرافی_GIS.pdf

  • 1. 1000 ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثسيار‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫(سيستةم‬ GIS ) )َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫(ثارجا‬ ( ‫نظيسكار‬ ‫المؤلف‬ : ) ‫نوفل‬ ‫صابر‬ ‫رشا‬.‫د‬ َ‫ى‬‫مصر‬ َ‫ى‬‫وةالت‬ ‫ل‬ )‫منوفية‬ ‫(زانكويا‬ َ‫ى‬‫ئاداب‬ ‫كوليذا‬ ‫ل‬ ‫ماموستا‬ ‫َران‬‫ي‬‫وةرط‬ ‫ئةتريشى‬ ‫صاحل‬ ‫حممد‬ ‫عبدالقادر‬ / ‫ئةندازيار‬ ‫حوزةيران‬ - 2021
  • 2. 2 ‫هللا‬ ‫بسم‬ ‫الرحيم‬ ‫الرحمن‬ ‫ا‬َ ‫ج‬َ ‫ر‬َ ‫د‬ َ ‫ْم‬‫ل‬ِ ‫ْع‬‫ل‬‫ا‬ ‫وا‬ُ‫ت‬‫ُو‬‫أ‬ َ ‫ين‬ِ ‫ذ‬‫ه‬‫ل‬‫ا‬َ ‫و‬ ْ ‫م‬ُ ‫ك‬‫ن‬ِ ‫م‬ ‫وا‬ُ‫ن‬َ ‫آم‬ َ ‫ين‬ِ ‫ذ‬‫ه‬‫ل‬‫ا‬ ُ‫ه‬ ‫اَّلل‬ ِ ‫ع‬َ‫ف‬ْ ‫ر‬َ‫ي‬ ٍ ‫ت‬ ۚ ‫ر‬ ‫ي‬ِ‫ب‬َ ‫خ‬ َ ‫ن‬‫و‬ُ‫ل‬َ ‫م‬ْ‫ع‬َ‫ت‬ ‫ا‬َِ ‫ِب‬ ُ‫ه‬ ‫اَّلل‬َ ‫و‬ ‫العظيم‬ ‫هللا‬ ‫صدق‬ ( ‫األية‬ ‫المجادلة‬ ‫سورة‬ 11 )
  • 3. 3 ‫َرى‬‫ي‬‫وةرط‬ ‫يا‬ ‫َك‬‫ي‬‫دةستث‬ )‫للمرتجم‬ ‫(مقدمة‬ َ‫ى‬‫دلوظان‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫خود‬ َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫ب‬ ‫دلوظان‬ ‫ثر‬ َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫ب‬ ‫ثةرتووكة‬ ‫ئةف‬ 1000 ‫يا‬ َ‫ى‬‫َس‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ئاى‬ ‫جى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثسيار‬ ‫نظيسكار‬ ‫صابر‬ ‫رشا‬.‫(د‬ ,‫عةرةبى‬ َ‫ى‬‫زمان‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫مصر‬ َ‫ى‬‫وةالت‬ ‫ل‬ ‫منوفية‬ ‫زانكويا‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫ئاداب‬ ‫كوليذا‬ ‫ل‬ ‫ماموستا‬ )‫نوفل‬ ‫كوردى‬ َ‫ى‬‫زمان‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َرانا‬‫ي‬‫وةرطي‬ ‫ب‬ ‫رابوم‬ ‫ئةس‬ ,‫وةرطرتى‬ َ‫ى‬‫ذ‬ ‫مولةت‬ ‫من‬ ‫ثشتى‬ َ‫ى‬‫زاراظ‬ ‫هي‬ ,‫كرماجنى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫بكةم‬ ‫ظةكولةرا‬ ‫و‬ ‫قوتابى‬ ‫هاريكاريا‬ ‫شيامب‬ ‫ئةس‬ ‫ظيدارم‬ GIS ‫ى‬ .‫هةبيت‬ ‫شاشيةك‬ ‫هةكة‬ ‫دكةم‬ َ‫ى‬‫بورين‬ َ‫ىل‬ ‫داخازا‬ ‫و‬ ,‫بكاردئينن‬ ( ‫كو‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ثارضا‬ ‫ئةظة‬ ‫و‬ ,‫ثارضة‬ ‫ضار‬ ‫كرية‬ ‫يا‬ ‫من‬ ‫ثةرتووك‬ :‫َبينى‬‫ي‬‫ت‬ 254 ‫و‬ ,‫ثسيارن‬ ) ‫خو‬ ‫هاريكاريا‬ ‫ب‬ ‫د‬ .‫كةم‬ ‫متام‬ ‫دذى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫دلوظان‬ َ‫ى‬ ‫َر‬‫ي‬‫وةرط‬ )‫ئةتريشى‬ ‫صاحل‬ ‫حممد‬ ‫عبدالقادر‬ /‫(ئةندازيار‬ ‫حوزةيران‬ - 2021
  • 4. 4 )‫(احملتويات‬ ‫ناظةرووك‬ ‫ثةرتووك‬ )َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫(ثارضا‬ :‫بةشا‬ ‫َنض‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ - ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫بناغ‬ :َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫بةش‬ ( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬ 1 ) َ‫ى‬ ( ‫تا‬ 28 .) - :َ‫ى‬‫دوو‬ َ‫ى‬‫بةش‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫وا‬ ‫َن‬‫ي‬‫جوور‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬ ( 29 ) َ‫ى‬ ( ‫تا‬ 69 ) َ‫ى‬ . - ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ :َ‫ى‬‫َي‬‫ي‬‫س‬ َ‫ى‬‫بةش‬ ‫ذ‬ ( ‫ثسيارا‬ 70 ) َ‫ى‬ ( ‫تا‬ 104 ) َ‫ى‬ . - َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َن‬‫ي‬‫بناغ‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫زظرينا‬ :َ‫ى‬‫ضار‬ َ‫ى‬‫بةش‬ ( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬ 105 ) َ‫ى‬ ‫تا‬ ( 194 ) َ‫ى‬ . - ‫بةش‬ ‫دوير‬ ‫هةستكرنا‬ ‫و‬ ‫هةوايى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫بنةماي‬ :َ‫ى‬‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬ ( ‫ثسيارا‬ ‫ذ‬ 195 ) َ‫ى‬ ‫تا‬ ( 254 ) َ‫ى‬ .
  • 5. 5 ‫ث‬ 1 ‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بونا‬ ‫سةرةراى‬ GIS ,َ‫ى‬‫بيست‬ َ‫ى‬‫ضةرخ‬ ‫ذ‬ ‫َستا‬‫ي‬‫ش‬ ‫َن‬‫ي‬‫سال‬ ‫ل‬ , ‫كو‬ ‫دزانن‬ ‫طةلةك‬ َ‫ىل‬ GIS ‫بت‬ ‫ن‬ ‫نةيا‬ ‫َزانينة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َشان‬‫ي‬‫نةخشةك‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ َ‫ى‬ ‫ضونكى‬ ,‫دورستة‬ GIS .َ‫ى‬‫بتن‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫ثرت‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫ثرة‬ ‫يا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫طةلةكن‬ ‫هةين‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ :‫وانا‬ ‫ذ‬ ‫وهندةك‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ DUIKER ‫ساال‬ ‫ل‬ )‫(دويكر‬ 1979 َ‫ى‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫تايبةتة‬ َ‫ى‬‫حالةتةك‬ ‫كو‬: ‫ذ‬ ‫هاتية‬ ‫َنة‬‫ي‬‫دئ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫ئارماجنا‬ ‫و‬ ‫ضاالاكيا‬ ‫بةالفكرنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ثيزانينا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنكست‬ .‫ظة‬ ‫جهى‬ َ‫ى‬‫ذالي‬ ‫سنورداركرن‬ ( ‫ئةمريكى‬ ‫ناسيا‬ ‫زةظى‬ ‫مةسحا‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ USGS ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫ية‬ ‫كومثيوتةرى‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ :) ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يان‬ ‫جوطرافى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫ضارةسةربكةت‬ ‫و‬ ‫هةلطريت‬ ‫و‬ ‫كومبكةت‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ .‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ SMITH ‫سميث‬ ‫ساال‬ ‫ل‬ 1987 َ‫ى‬ ‫ئةو‬ : ‫ية‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫بنطةه‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرسظا‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َت‬‫ي‬‫كريار‬ ‫طةلةك‬ ‫كو‬ ‫سةرةراى‬ ‫َك‬‫ي‬‫وث‬ ‫ريك‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ .‫دةت‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ PARKER ‫ساال‬ ‫ل‬ 1988 َ‫ى‬ ‫تةكنولو‬ ‫سيستةمى‬ ‫ئةو‬ : ‫ذ‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ى‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫ية‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ .‫جهى‬ ‫نة‬ ‫َت‬‫ي‬‫وي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةمى‬ ‫نيشادةت‬ ‫و‬ ‫شلوظةدكةت‬ ‫و‬ ‫كومدكةت‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ COWEN ‫ساال‬ ‫ل‬ 1988 :َ‫ى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫ية‬ ‫بريارا‬ ‫ثشتبةستنا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ئةو‬ .‫ذينطةهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َش‬‫ي‬‫ك‬ ‫ضارةسةريا‬ ‫بو‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكةلكرنا‬‫ي‬‫ت‬
  • 6. 6 َ‫ىل‬ ‫بةرفرةهرت‬ ‫َناسةكا‬‫ي‬‫ث‬ ‫مة‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫لدويف‬ ‫َز‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬ ‫ا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نين‬ ‫ئةو‬ ‫كو‬ : ‫بن‬ ‫مروظى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ض‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َت‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫هةمى‬ ‫و‬ ‫دكةت‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫ب‬ ‫ثيتة‬ ‫يا‬ ‫زانستة‬ ‫تةكنولوذيا‬ ‫بكارئينانا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫ثروطراما‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ ‫ب‬ ‫سةردةميانة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫بنطةه‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫وض‬ ‫كو‬ ‫ثاش‬ ‫و‬ ‫دياردا‬ ‫وان‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫ظةكولي‬ ‫بو‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫شلوظةكرن‬ ‫ضارةسةر‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫نا‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫هاريكاري‬ ‫َشكرنا‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬ ‫وثاش‬ ‫دياردا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دبن‬ ‫ثةيدا‬ ‫َن‬‫ي‬‫طهورين‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثيشبينى‬ .‫دةن‬ َ‫ى‬‫بريار‬ ‫ث‬ 2 ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫ضةوا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دياركة‬ ‫؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫سال‬ ‫لدومياهيكا‬ 1960 ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬ ‫بةرفرةه‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ ‫ل‬ .‫دةمى‬ ‫وى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ل‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ 1970 ‫س‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫يا‬ ‫وباشى‬ ,َ‫ى‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫ةرةكى‬ ‫دجييتال‬ ‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫دووبارة‬ ‫و‬ ‫بنب‬ ‫نوى‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫سالني‬ ‫ل‬ ‫و‬ ,‫بن‬ ‫باشرت‬ 1980 َ‫ى‬ ‫دطةل‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شيان‬ ‫بريكا‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫يا‬ ‫َرى‬‫ي‬‫كارك‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫َدةبو‬‫ي‬‫ز‬ ‫داتا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫داخاز‬ ‫دةمى‬ ‫وى‬ ‫ل‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫َريا‬‫ي‬‫كارط‬ ‫َن‬‫ي‬‫شيان‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬ ‫هاتنة‬ ‫كومثانى‬ GIS ‫كومثانيا‬ ‫وةكى‬ ,َ‫ى‬ ESRI ‫و‬ ,
  • 7. 7 ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫بةردةوام‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامار‬ ‫بصاناهى‬ ‫صاال‬ ‫ل‬ ‫جهى‬ ‫شلوظةكرنا‬ 1990 . ‫بو‬ ‫هاريكاربون‬ ‫نوى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬ ‫هةروةصا‬ ‫و‬ ‫دطةل‬ ‫تةمام‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شلوظةكرن‬ ‫دشيان‬ ‫و‬ ‫بكةن‬ ‫جهى‬ ‫بريارا‬ ‫ثشتةظانيا‬ .‫كةن‬ ‫َش‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬ ‫نةخشا‬ ‫بو‬ ‫ثيشكةفتى‬ ‫ضارةسةركرنا‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كو‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫طوتن‬ ‫وهةذى‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫كار‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫بتن‬ ‫نة‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َشكةفت‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ,‫َدةبون‬‫ي‬‫ز‬ ‫جهةكى‬ ‫هةر‬ ‫ل‬ ‫كومثيوتةر‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫د‬ ‫بةلكى‬ ‫بو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ GIS ‫بو‬ َ‫ى‬‫َز‬‫ي‬‫م‬ ‫سةر‬ َ‫ى‬‫كومثيوتةر‬ ‫ذ‬ GIS ‫و‬ َ‫ى‬‫َت‬‫ي‬‫انرتن‬ ‫بو‬ ‫ى‬ GIS َ‫ى‬ ‫ثاش‬ ‫و‬ ‫موبايال‬ GIS .َ‫ى‬‫بةالفكرن‬ َ‫ى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫دكةت‬ ‫زيدة‬ ‫َنةرا‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫هذمارا‬ َ‫ى‬‫بةالفكرن‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫بطةهينة‬ ‫خو‬ ‫كو‬ ‫وان‬ ‫كرنا‬ ‫سةربةست‬ ‫و‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫ضارةسةركرن‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئاالظ‬ ‫وضارةسةركرنا‬ َ‫ي‬‫انرتن‬ ‫بريكا‬ ‫كاريطةر‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ ‫دانانا‬ ‫َى‬‫ي‬‫ب‬ ‫فاى‬ ‫واى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫ثةيوةنديكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫و‬ ‫تى‬ ‫بةالفكةر‬ ‫تةكنولوذيا‬ َ‫ى‬‫ضةند‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫وسةرةراى‬ .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫بطوجنينيت‬ ‫خو‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئاستةنط‬ َ‫ى‬‫بي‬ ‫سيستةما‬ ‫دطةل‬ .َ‫ى‬‫كاركرن‬ ‫نوكة‬ ‫و‬ GIS ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫مى‬ ‫هة‬ ‫و‬ ,‫موبايال‬ ‫هةمى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫و‬ ,‫كومثيوتةرا‬ .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بةالظة‬ ‫بةر‬ ‫يا‬ ‫طةلةك‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫دكومةلطةه‬
  • 8. 8 ‫ث‬ 3 ‫جياوازى‬ ‫دنافبةرا‬ ‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫سالوخةت‬ ‫ئةو‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫طرنك‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫ثيزانينا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ذ‬ ‫دبيت‬ ‫بصاناهي‬ ‫كو‬ )‫نةخشةى‬ ‫(ب‬ ‫َكظةكةت‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ب‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ( ‫جهى‬ ‫شلوظةكرنا‬ Spatial analysis .َ‫ى‬‫و‬ ‫يا‬ ) َ‫ى‬‫ثسياركرن‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫بو‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬ ‫ية‬ ‫هاتى‬ ‫يا‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ Query َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫و‬ analysis َ‫ى‬‫هةلطرتن‬ ‫و‬ storage ‫جه‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثيزانين‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫ى‬ ‫تةخا‬ Layers ( ‫ظة‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫ب‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬ Data Base ‫بةردةوام‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫و‬ ) ‫ثسيارا‬ ‫بريكا‬ ‫َن‬‫ي‬‫دشي‬ ‫ئةم‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫و‬ ‫ببيت‬ ‫نوى‬ ‫طةلةك‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫وةرطرين‬ َ‫ى‬‫بةرسظ‬ ,‫خشتا‬ ,‫جورا‬ ‫هةمى‬ ‫ب‬ ‫(نةخشا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫دةت‬ ‫مة‬ ‫نيشا‬ ‫ئةجناما‬ ‫سيستةم‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫جياوازى‬ .)‫هتد‬... ‫ئةوة‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ةرا‬ ‫جوكرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫كو‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫وا‬ َ‫ى‬‫وجه‬ ‫ئامارا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ .َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫ث‬ 4 ‫كومثيوتةرى‬ ‫كارئينانا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫نةخشةكيشان‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫طرنطيا‬ ‫دياركرنا‬ ( CAD ‫)؟‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫نةخشةكيشان‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةو‬ ‫بوار‬ ‫طةلةك‬ ‫د‬ ‫ئةندازيارى‬ َ‫ى‬‫ين‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬ ‫دا‬ ‫د‬ ‫بكار‬ ‫َت‬‫ي‬‫ه‬ ‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ َ‫ىل‬ ( ‫دياركةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫وصفي‬ ‫دظان‬ ) ‫بكارئينانا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ,)َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬ َ‫ى‬‫(سيستةم‬ ‫َمن‬‫ي‬‫دك‬ ‫سيستةمادا‬ .‫ناطريت‬ ‫خوظة‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫توثولوجى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬
  • 9. 9 ‫ئة‬ ‫و‬ ‫ش‬ ‫َكة‬‫ي‬‫ئ‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫و‬ ‫بو‬ ‫بكارئينان‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةثليكيشن‬ ‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫و‬ ‫كارةب‬ ‫ذ‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫تةالرسازى‬ ‫َت‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫و‬ ‫ئةندازيارى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ديزاين‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫ئاظ‬ 2D ‫و‬ 3D ‫ظةطوهاستنا‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫و‬ , ‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬ ‫بو‬ ‫دجيتال‬ ‫هةمى‬ ‫ب‬ ‫توثوطرافى‬ ‫هرياتى‬ ‫و‬ ‫لةزاتى‬ ‫ب‬ ‫بةرنياسة‬ َ‫ي‬‫ي‬ ‫كو‬ ‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫جور‬ .َ‫ى‬‫ي‬ ‫ث‬ 5 ‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬ ( ‫كارتوغرافى‬ Cartography ) ‫َناسةكة‬‫ي‬‫ث‬ ‫؟‬ ‫كارتوطرافى‬ َ‫ى‬‫زانست‬ Cartography َ‫ى‬‫زانست‬ ‫َن‬‫ي‬‫تاي‬ ‫طرنكرتين‬ ‫ذ‬ ‫نةخشا‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ‫يان‬ ‫ثيتة‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫جوطرافى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫طرنطى‬ ‫و‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫ةت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫نيشادانا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ,‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ابةت‬ ‫هةمى‬ ‫ئةو‬ ‫ئانكو‬ ,‫وةرطرتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ه‬ َ‫ى‬‫ذ‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫مفا‬ ‫ضةوا‬ ‫و‬ ,‫وان‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َن‬‫ي‬‫قوناغ‬ ‫و‬ ‫وان‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َت‬‫ي‬‫َس‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راستةقينة‬ ‫روويثيظا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ذ‬ ‫هةر‬ ‫دطريت‬ .َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫ضاثكرنا‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫تا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دةركةفتنا‬ ‫ثشتى‬ ‫و‬ ‫كر‬ ‫لةز‬ ‫تايبةمتةندا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫جياوازى‬ ‫دياركرنا‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫دنافبةرا‬ ‫نةخشةيى‬ ‫يان‬ ‫كارتوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫جطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫هةبن‬ ‫اوتوماتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةند‬ ‫كو‬ ‫بةرهةظة‬ ‫نةيا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫دوماهى‬ ‫يا‬ ‫ضونكى‬ ‫دنافبةرا‬ ‫َشتا‬‫ي‬‫دةرهاظ‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫وشةنطست‬ ‫َزا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ىل‬ , ‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َكةىل‬‫ي‬‫ت‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫دكةت‬ ‫َشكيش‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نين‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫ية‬ ‫جياوازى‬ ‫ئةف‬ ‫كو‬ ‫باوةردكةين‬ ‫ئةم‬ ‫و‬ ‫باش‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ Georeferencing ‫دا‬ ‫آ‬ ‫كارتوطرافى‬ َ‫ى‬‫تشتةك‬ ‫هةر‬ ‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئانكو‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ ( ‫احداثيات‬ َ‫ى‬‫روي‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راستةقينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ) ‫باش‬ ‫يةكا‬ ‫َكةىل‬‫ي‬‫ت‬ ‫َدةبارى‬‫ي‬‫ز‬ ‫ئةردى‬ ‫دنافبةر‬ ‫ا‬
  • 10. 10 ‫دا‬ َ‫ى‬‫كرن‬ ‫متام‬ ‫يا‬ ‫لةزاتى‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫َشتا‬‫ي‬‫دةرهاظ‬ ‫ئةوا‬ ‫طةلةك‬ ‫دةمى‬ ‫ذ‬ ‫مفا‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫دينت‬ ) . ‫ث‬ 6 ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ) DBMS Database Management System ‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ) ‫ضارةسةركرنا‬ ‫و‬ ‫زظراندن‬ ‫و‬ ‫كومكرنا‬ ‫بو‬ ‫ئيخسنت‬ ‫َش‬‫ي‬‫ث‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫ئةو‬ ‫ديتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتياي‬ ‫الوصفية‬ ‫(البيانات‬ ) ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫بو‬ ‫هاريكار‬ ‫د‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫ئةو‬ ‫يان‬ ,‫بنةجه‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫شةن‬ ‫َدطكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫ثشتى‬ ‫منونة‬ ‫بو‬ .‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫هةلطرتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫كاركرنا‬ ‫و‬ ‫دطةلدا‬ ‫كار‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫طست‬ ‫ب‬ ‫الفا‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫سةرشنوى‬ ‫َخى‬‫ي‬‫َكب‬‫ي‬‫ر‬ ‫ناظا‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫تو‬ ‫تيلةفونا‬ َ‫ى‬‫َبةر‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫نوى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ناظ‬ َ‫ى‬‫يتك‬ ‫وى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫راثورتا‬ ‫ضاثكرنا‬ ‫و‬ ‫داتايا‬ ‫نويكرنا‬ ‫و‬ ‫نوى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫ئانكو‬ ‫تةد‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫منون‬ ‫و‬ ‫خشتا‬ ‫و‬ ‫ليستا‬ ‫وةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ظ‬ .‫هتد‬.... ‫ا‬ ‫بيت‬ ‫مةزن‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬ ‫ثرتة‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ‫َدابن‬‫ي‬‫ت‬ ‫ثةيظ‬ ‫مليارا‬ ‫يان‬ ‫هزارا‬ ‫ب‬ ‫و‬ ‫دةرئةجنام‬ ‫و‬ ‫هةى‬ ‫بريدانكا‬ ‫ذ‬ DBMS ‫دكةت‬ ‫داتا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫ضارةسةري‬ ‫بريدانكا‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ضةند‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫بو‬ ‫كرن‬ ‫ديزاين‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫هةين‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫دواناظنجى‬ :َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫وةكى‬ DBASE IV ‫و‬ Clipper ‫و‬ Paradox ‫و‬ Oracle ‫و‬ FoxBase ‫و‬ FoxPro ‫و‬ SQL ‫و‬ DMS ‫و‬ MS Access . ‫ك‬ ‫ذ‬ ‫َكدهيت‬‫ي‬‫ث‬ ‫داتا‬ ‫ريظةبرنا‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫و‬ ‫فايال‬ ‫ومةكا‬ ‫كومةكا‬ ‫يان‬ ‫ثروطراما‬ ‫سةرةراى‬ ‫وى‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫يان‬ ‫دكةت‬ ‫دةستى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫َـ‬‫ي‬‫َش‬‫ي‬‫ك‬ ‫ضارةسةريا‬ ‫ئةوين‬ ‫ثروطراما‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫كاردكةت‬ ‫سيستةمةكى‬ ‫بو‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫وةكى‬ ‫يان‬ ‫كاركةرا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ناظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ ‫و‬ ‫سيستةم‬ ‫بو‬ ‫دةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةفتةر‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ذ‬ ‫عةمبارا‬ ‫َرياريا‬‫ي‬‫ذم‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ .‫كومثيوتةرى‬ ‫هاريكاريا‬
  • 11. 11 ‫ث‬ 7 ‫ضنة؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ :‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬ - .‫وان‬ ‫زظراندنا‬ ‫وشيانا‬ ‫ئامريا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫شيانا‬ - ‫مف‬ ‫دطةل‬ ‫نةخشا‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫طهورينا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫ريكخسنت‬ ‫شيانا‬ ‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫ا‬ .‫دا‬ ‫قوناغا‬ ‫ظان‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫َز‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ‫دةمى‬ - .‫دا‬ ‫دةمةكى‬ ‫هةر‬ ‫ل‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫راستظةكرن‬ ‫شيانا‬ ‫و‬ ‫وان‬ ‫َن‬‫ي‬‫جه‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫بةرا‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ - .‫هويرى‬ ‫ب‬ ‫وان‬ ‫نويكرنا‬ ‫شيانا‬ ‫دطةل‬ ‫نةخشا‬ ‫دةرئيخستنا‬ ‫شيانا‬ - .‫داتا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثسيار‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرسظدانا‬ ‫دشيانداية‬ - ‫دشيا‬ ‫دةرئيخستنا‬ ‫داية‬ ‫ن‬ .‫صاناهى‬ ‫ب‬ ‫َشانا‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ ‫و‬ ‫راثورتا‬ - .‫طةل‬ ‫ل‬ ‫رةفتار‬ ‫وبصاناهى‬ ‫تةخا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫داتا‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫شيانا‬ - ‫وان‬ ‫يا‬ ‫هاريكارى‬ ‫و‬ ‫دةرا‬ ‫بريار‬ ‫بو‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كرنا‬ ‫بةردةست‬ ‫َن‬‫ي‬‫َشان‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ ‫دانانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ .‫باش‬ .‫بلةز‬ ‫و‬ ‫بريار‬ ‫باشرتين‬ ‫وةرطرتنا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫ث‬ 8 ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت؟‬‫ي‬‫ثيكده‬ ‫ض‬ ‫ش‬ ‫جوكرافى‬ ,‫توور‬ :َ‫ى‬‫كاركرن‬ ‫بو‬ ‫سةرةكينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫شةش‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫شلوظةكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ه‬ َ‫ى‬‫د‬ َ‫ى‬‫خار‬ ‫ل‬ ‫و‬ .‫َرابون‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫مروظ‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ,‫ثروطرام‬ ,‫ئامري‬ :‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬
  • 12. 12 - :‫كومثيوتةرى‬ ‫توورا‬ :َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫دوو‬ ‫ذ‬ ‫ثرت‬ ‫يان‬ ‫دوو‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫بنةجهة‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ئةو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫ئا‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫طهورينا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ل‬ ‫بو‬ ‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫مري‬ ‫َن‬‫ي‬‫َرياري‬‫ي‬‫ذم‬ ‫و‬ )‫(موارد‬ ‫سةرضافك‬ ‫هاوشان‬ ‫خلودطريت‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫توور‬ .)‫(موازي‬ ( ‫يى‬ ‫نافخو‬ ‫َن‬‫ي‬‫توور‬ LAN ‫َن‬‫ي‬‫توور‬ ‫و‬ ) ‫َت‬‫ي‬‫انرتن‬ ‫و‬ ,‫بةرفرةه‬ .‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫نة‬ ‫سةرةكى‬ ‫د‬ ‫توورة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ . - ‫ئام‬ :‫ئامري‬ :‫دوو‬ ‫نة‬ ‫سةرةكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َكهاتة‬‫ي‬‫ث‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ري‬ ‫كاركرنا‬ ‫يا‬ ‫ناظةندى‬ ‫ضارةسةريا‬ َ‫ى‬‫َسةر‬‫ي‬‫ثيوس‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫كومثيوتةرى‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬ ‫بو‬ ‫دى‬ ‫سى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫و‬ ,‫ثروطرامى‬ ‫وئامري‬ ,‫ثروطراما‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫يا‬ ‫مةزن‬ ‫هذمارةكا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫بو‬ ‫دبن‬ ‫دابةش‬ ‫َكةتنا‬‫ي‬‫ت‬ )‫(ادخال‬ ‫سكةنةرا‬ ‫و‬ ‫ذمارةيى‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫وةكى‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫كارده‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ َ‫ى‬‫َخستن‬‫ي‬‫دةرئ‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫كارده‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ .‫ئةجناما‬ ‫َشكرنا‬‫ي‬‫َشك‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاردكةن‬ َ‫ى‬‫نةبتن‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ئةثليكةيشن‬ ‫نوكةدا‬ ‫د‬ .‫موبايال‬ ‫و‬ ‫َالدا‬‫ي‬‫ئوتومب‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫و‬ ‫ذى‬ ‫الثتوثا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ىل‬‫بة‬ ‫ديسكتوث‬ ‫َن‬‫ي‬‫كومثيوتةر‬ - َ‫ى‬‫ثروطرام‬ :َ‫ى‬‫س‬ GIS ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫نيشادانا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫و‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫ذ‬ ‫بةرثرسة‬ ‫نوك‬ ‫و‬ .‫جوطرافى‬ ‫ة‬ ‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫جوطرافىي‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيزانين‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫طةلةك‬ ( ‫وةكى‬ ‫بازرطامى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ريكالم‬ ‫دناف‬ ESRI , Intergraph , Autodesk ‫و‬ ) ‫ظةكرى‬ ‫َت‬‫ي‬‫سةرجاظ‬ ,‫منونة‬ ‫(بو‬ QGIS , GRASS .) - ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫خلودطريت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ :‫داتا‬ :‫ضار‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫جهى‬ .‫وةصفى‬
  • 13. 13 - ‫و‬ ‫طشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كاركةر‬ ‫و‬ ‫بينةر‬ :‫وان‬ ‫كاريطةريا‬ ‫لدويف‬ ‫بةشن‬ َ‫ى‬‫س‬ ‫ئةوذى‬ :‫مروظ‬ :‫َنج‬‫ي‬‫ث‬ .‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫تايبةمتةند‬ ‫ث‬ 9 ‫تا‬ ‫ض‬ ‫ي‬ ‫نة‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫د‬ ‫بةمتةندى‬ ‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫بو‬ - .‫سيستةمى‬ َ‫ى‬‫َظةبةر‬‫ي‬‫ر‬ - .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫شلوظةكةر‬ - .‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ َ‫ى‬‫سةرثةرشت‬ - .َ‫ى‬‫َشان‬‫ي‬‫ك‬ ‫نةخشة‬ َ‫ى‬‫تةكنيكار‬ - .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫تايبةمتةند‬ - .‫نظيس‬ ‫داتا‬ - .‫ساز‬ ‫ثروطرام‬
  • 14. 14 ‫ث‬ 10 ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫فةرمان‬ ‫دياركة؟‬ ‫جوطرافى‬ - ( ‫َطةريان‬‫ي‬‫ل‬ Identify ( ‫كرن‬ ‫ثسيار‬ ‫و‬ ) Query .) - ( ‫ثيظان‬ Measurement .) - .‫ظةطوهاسنت‬ - ( ‫ئامارى‬ ‫شلوظةكرنا‬ statistical Analysis .) - ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ DEM .‫وى‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ - Simulation . - .‫باشرتين‬ ‫هةلبذارتنا‬ ‫ث‬ 11 ‫ش‬ ‫برت‬ ‫بارا‬ ‫و‬ ‫جوراوجور‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫هةين‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ .‫دى‬ ‫يا‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫بر‬ ‫دئينن‬ ‫بكار‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ئةظرو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫تايبةمتةندى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬ ‫دياركة‬ .‫متامة‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫سيستةمة‬ ‫ئةف‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫سةرةكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةطةر‬ ‫ذ‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫ذ‬ ‫كاريطةر‬ ‫ئةوين‬ ‫سةرةكى‬ ‫كو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫متام‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫ببيتة‬ ‫؟‬ - ‫وةكو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫لينك‬ :‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َكةلكرنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫كارةك‬ ‫دنافبةرا‬ ‫دخوينن‬ ‫تشتةكى‬ ‫كو‬ ‫ئةوة‬ ‫دا‬ ‫يا‬ ‫تايبةمتةندى‬ ‫هةمى‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ئةظة‬ ‫و‬ .‫دياركةن‬ ‫َن‬‫ي‬‫دش‬ ‫و‬ ‫دياركرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ب‬ ‫ئةجنام‬ ‫كو‬ ‫دةت‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫هوصا‬ ‫و‬ ,‫شلوظةكرن‬ ‫د‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫كرن‬ ‫َدة‬‫ي‬‫ز‬ ‫سةر‬ ‫كو‬ ‫داية‬ ‫شيان‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫دبيت‬ ‫دورست‬ ‫كار‬ ‫جوطرافى‬ .‫كرن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ب‬ ‫دطةل‬ ‫وكار‬ ‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫تايبةمتةندي‬ ‫هةمى‬ - ‫دكةت‬ ‫تيكةل‬ ‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫يا‬ ‫مةزن‬ ‫وثارضةكا‬ . ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫بكارئينانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةركةفتني‬ َ‫ى‬‫دوماهيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫صال‬ ‫ظان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬
  • 15. 15 ‫بةرفرةهكرنا‬ ‫بو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬ ‫رادةيةكى‬ ‫تا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شيان‬ ,‫َنرتالة‬‫ي‬‫س‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ضونكى‬ ‫و‬ .‫سيستةمى‬ ‫ظى‬ GIS ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫خو‬ ‫يا‬ ‫طرنطى‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثةيوةندي‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫و‬ .‫تابةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫ب‬ .‫دطريت‬ ‫خبوظة‬ ‫بكارهينةرا‬ ‫يا‬ ‫بةرفرةه‬ ‫كومةكا‬ ‫جوطرافى‬ - :‫دا‬ ‫تيورى‬ ‫َن‬‫ي‬‫بوار‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫َكةلكرن‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫تشتةك‬ ‫وةكو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫سيستةم‬ ‫َناسا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫َبطةهني‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫دشي‬ ‫ئةم‬ ‫كو‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬ GIS ‫دكةت‬ ‫كوم‬ ‫دنافبةرا‬ ‫هةى‬ ‫شلوظةكرنةكا‬ َ‫ىل‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫يا‬ ‫تايبةمتةندى‬ ‫َن‬‫ي‬‫بوار‬ ‫طةلةك‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫كو‬ ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫تر‬ ‫بةرفرةه‬ َ‫ى‬‫تةكنولوذياي‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫ئةوا‬ ‫وةكى‬ ,‫جوراوجور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫زانستى‬ ‫َري‬‫ي‬‫كارط‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ا‬ ,)‫دجييتال‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ ‫شلوظةكرنا‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫ديزاينكرنا‬ ,‫كومثيوترى‬ ‫َن‬‫ي‬‫(زانست‬ ‫َدةبارى‬‫ي‬‫ز‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫ئةو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫ئةردى‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫ذ‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ,‫ناسى‬ ‫(زةظى‬ ‫ظة‬ ‫مادى‬ ‫مروظى‬ ‫و‬ ‫كومةاليةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫يان‬ )‫دجييتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫شلوظةكرنا‬ ,‫ئوقيانوسا‬ ( ,‫جوطرافيا‬ ,‫انرتوثولوجيا‬ .‫دةرونى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫و‬ ,)‫ذينطةهى‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ‫ث‬ 12 ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاردكةن‬ ‫فاكتةرن‬ ‫ض‬ َ‫ى‬‫بهاي‬ ‫سيست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫ةم‬ - .‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫ذ‬ ‫ئارمانج‬ - .‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫هويربينى‬ َ‫ى‬‫ئاست‬ - .‫كومكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ - ‫َد‬‫ي‬‫ذ‬ ‫هةبونا‬ .‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫ةر‬ - .‫سيستةمى‬ ‫كاركرنا‬ ‫بو‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫مروظ‬ ‫يا‬ ‫شارةزايى‬
  • 16. 16 ‫ث‬ 13 ‫ضنة‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫و‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫و‬ ‫نظيسني‬ ‫بو‬ ‫هوى‬ ‫شيان‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرامن‬ ‫ئةو‬ ‫ثروطرامة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ .‫ظةكرية‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫وان‬ َ‫ى‬‫َدةر‬‫ي‬‫ذ‬ ‫ثروطرامن‬ ‫يان‬ ‫نة‬ ‫بازرطانى‬ ‫يان‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ :‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثروطرامن‬ ‫ترين‬ ‫بةرنياس‬ ‫ثروطرامة‬ ArchGIS - QGIS - GeoMedia – Idrisi – MapInfo – Manifold – AUTOCAD MAP 3D – Maptitude – GRASS -MicroImages -ERDAS – Bently Map – Smallworld – ILWIS. ‫ث‬ 14 ‫ث‬ ‫ر‬ ‫َن؟‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫ض‬ ‫ذ‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫وطرام‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ َ‫ى‬‫ثروطرامةك‬ ‫هةر‬ ‫ذ‬ ‫بنةرةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ :‫ئةظةنة‬ ‫ئةوذى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ - .‫داتا‬ ‫نظيسيسنا‬ ‫شاشا‬ - .‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫نيشاندانا‬ َ‫ى‬‫ئامري‬ - .َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫كومةكا‬ - .‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫دةرئةجنام‬ ‫شاشا‬
  • 17. 17 ‫ث‬ 15 ‫دياربوونا‬ ‫بو‬ ‫هاريكار‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫ئةطةرن‬ ‫ض‬ GIS ‫ى؟‬ - .‫كومثيوتةرا‬ ‫تورا‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ - .‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ - ‫دويرظة‬ ‫ذ‬ ‫كرن‬ ‫َهةست‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ئامسانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ َ‫ى‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ . - .‫ثراكتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫زانست‬ ‫َشكةفتنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ث‬ 16 ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫كوما‬ ‫كورتى‬ ‫ب‬ ‫كة‬ ‫ديار‬ Arc GIS Desktop َ‫ى‬‫كار‬ ‫دطةل‬ ‫وان؟‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc GIS Desktop )‫(فرعى‬ ‫الوكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروطرام‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ : ‫دان‬ ‫ئةجنام‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستوم‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫كريار‬ ‫هةمى‬ ‫دا‬ ‫وان‬ ‫َكا‬‫ي‬‫در‬ ‫و‬ :‫ذى‬ ‫ئةو‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc Map : ‫َكرنا‬‫ي‬‫وض‬ ‫نةخشا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كاركرن‬ ‫وانا‬ ‫ذ‬ ‫رادبيت‬ ‫كريارا‬ ‫بطةلةك‬ ( ‫تةخا‬ ‫شةر‬ ‫ل‬ ‫كاركرن‬ ‫و‬ ‫دجييتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫وان‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫وان‬ ‫طبقات‬ ) ‫و‬ ‫نةخشاظة‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫وةكى‬ ( َ‫ى‬‫نةخش‬ َ‫ى‬‫ثيظةر‬ ) ‫و‬ ‫نةخشةى‬ ‫كليال‬ ‫و‬ .‫نةخشةى‬ ‫يا‬ ‫دةر‬ ‫ئينانا‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc Catalog : ‫داتا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫َكخستنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫ثروطرامةكة‬ ‫ئةو‬ ‫هةنة‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫ليطةريانا‬ ‫َت‬‫ي‬‫كةرست‬ ‫دا‬ ‫دناف‬ ‫و‬ ‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫جوطرافى‬ ،َ‫ين‬‫َزاني‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ب‬ ‫تايبةت‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫نيشاندانا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫و‬ .‫ظة‬
  • 18. 18 َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc Toolbox ‫دنا‬ ‫ثروطرامى‬ ‫ئةظى‬ : ‫كةرست‬ ‫دا‬ ‫ف‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ة‬ ‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫ناف‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫هةماهةنطى‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ثروطرامة‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ‫هةين‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫جوطرافى‬ .‫داتا‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫دا‬ ‫ناف‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫كةرستة‬ ‫طةلةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc Scene : َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫داتا‬ ‫نيشاندانا‬ ‫بو‬ ‫ية‬ )‫(فرعى‬ ‫الوكى‬ ‫ئةثليكيشنةكا‬ 3D . َ‫ى‬‫ثروطرام‬ Arc Globe َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫شلوظةكرنا‬ : 3D ‫كوما‬ ‫ثارجةكا‬ ‫وةكو‬ , Esri ArcGIS .‫مةزن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ظةكولين‬ ‫َن‬‫ي‬‫جه‬ ‫و‬ ‫جيهانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫َت‬‫ي‬‫كوم‬ ‫ب‬ ‫تايبةمتةندة‬ , Arc Administrator َ‫ى‬‫ي‬ ‫هةماهةنطى‬ ‫بو‬ ‫كرينة‬ ‫ديزاين‬ ‫ثروطرامة‬ ‫جورة‬ ‫ئةظان‬ : ‫دنافبةرا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫هةمى‬ ‫دانا‬ ‫ئةجنام‬ ‫بو‬ ‫ودودا‬ ‫َكو‬‫ي‬‫ئ‬ .‫جوطرافى‬ ‫ث‬ 17 ‫بنةرةتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةمةك‬ ‫هةر‬ ‫بو‬ ‫نة‬ ‫ض‬ - ‫َالنة‬‫ي‬‫راستةه‬ ( َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫ئةوذى‬ :‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ Vector ‫نة‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ Raster ) . - .‫سيستةمى‬ ‫كاركرنا‬ ‫َضونا‬‫ي‬‫ت‬ ‫و‬ ‫سيستةمى‬ ‫ئاظاكرنا‬ ‫َضونا‬‫ي‬‫ت‬ :‫مادى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ - .‫ثروطرام‬ ‫و‬ ‫ئامري‬ :‫تةكنيكى‬ ،َ‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ - .‫تةكنيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كادر‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َظةبرن‬‫ي‬‫ر‬ ‫َن‬‫ي‬‫كادر‬ :‫مروظى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ - ‫(نظيسني‬ :َ‫ى‬‫كاركرن‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ - ‫شلوظةكرن‬ - ‫هةلطرتن‬ - .)‫َشنت‬‫ي‬‫دةرهاظ‬
  • 19. 19 ‫ث‬ 18 ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫ضوونا‬ ‫بو‬ ‫هةنة‬ ‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫ض‬ - ‫سكةنةر‬ . - .‫ماوس‬ - .‫كيبورد‬ - ‫دجييتال‬ ‫َزا‬‫ي‬‫م‬ ( Digitizer .) - GPS ‫ث‬ 19 ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫دناف‬ ‫دضيتة‬ ‫و‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نظيسين‬ ‫د‬ ‫كاردكةت‬ ‫كيبورد‬ ‫ضةوا‬ ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ,‫كرن‬ ‫كوثى‬ ,‫(ظةكرن‬ َ‫ى‬‫كاركرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫راسثارد‬ ‫نظيسينا‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫كيبورد‬ .)‫هتد‬... ,‫ثانى‬ ,‫َذى‬‫ي‬‫در‬ ,‫شةقامى‬ َ‫ى‬‫(ناظ‬ ‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ .)‫هتد‬...‫كاركرن‬
  • 20. 20 ‫ث‬ 20 ‫دناف‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نظيسين‬ ‫د‬ ‫ضية‬ ‫ماوسى‬ َ‫ى‬‫كار‬ GIS ‫ى؟‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫سالوخةتا‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫نةخشةكرن‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫بكارئينان‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ .‫نةخشا‬ ‫كرنا‬ ‫ذمارة‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫شاش‬ ‫سةر‬ ‫ث‬ 21 ‫ضنة؟‬ ‫وى‬ ‫َن‬‫ي‬‫كار‬ ‫و‬ ‫سكةنةر‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫طهورينا‬ ‫و‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ناف‬ ‫بو‬ ‫نةخشا‬ ‫و‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫برنا‬ ‫بو‬ ‫ئامريةكة‬ ‫سكةنةر‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ , ‫ثيزانينا‬ ‫َن‬‫ي‬‫تور‬ ‫يان‬ ‫دجييتال‬ ‫بو‬ ‫كاغةزى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ ‫طهورينا‬ ‫ئانكو‬ Raster . ‫ث‬ 22 Digitizer ‫ضية؟‬ ‫ئامريةكة‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫تا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫بلويةك‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫هةستيار‬ َ‫ى‬‫نةخشةيةك‬ ‫هةر‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫و‬ ‫ظة‬ Vector ‫و‬ ‫نيشاندةر‬ ‫(مؤشر‬ ) ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫نظ‬ ‫بو‬ ‫ئينان‬ ‫بكار‬ ‫سيست‬ ‫طرنطرتين‬ ‫و‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫يسينا‬ ‫د‬ ‫َنةرة‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫وبةرفرةهرتين‬ ‫ةمة‬ ‫بدةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ذمارةكرن‬ ‫بو‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كرنا‬ ‫ذمارة‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ َ‫ي‬‫بر‬ ‫تابلويا‬ ‫كا‬ .َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬
  • 21. 21 ‫ث‬ 23 َ‫ى‬‫ذمارةكرن‬ ‫تابلويا‬ ‫ضية؟‬ ‫ية‬ ‫دةستى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫تابلويا‬ ‫وةكى‬ ‫ماوسةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫تابلوي‬ ‫بن‬ ‫ل‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫يا‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ ‫توورةكا‬ َ‫ىل‬ ( ‫بووتان‬ )‫(ادخال‬ ‫َكةتنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫االحداثيات‬ ) َ‫ى‬‫جه‬ ‫خاندنا‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫بةستن‬ ‫ثشت‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫هزرا‬ ‫و‬ , َ‫ى‬‫رووي‬ ‫بن‬ ‫ل‬ ‫دكةت‬ ‫َلكرتونى‬‫ي‬‫ئ‬ ‫توورا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫َنس‬‫ي‬‫ل‬ ‫بو‬ ‫َزيت‬‫ي‬‫ظةدطوه‬ ‫و‬ ‫ذمارةكرى‬ .)‫(ص‬ ‫و‬ )‫(س‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ ‫ث‬ 24 ‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫دةرئينان‬ ‫ذورا‬ ‫و‬ ,‫كومثيوتةرى‬ ‫ذ‬ ‫ئةجناما‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫دةرئينانا‬ ‫بو‬ ‫دكةن‬ ‫مة‬ ‫يا‬ ‫هاريكارى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ئامرين‬ ‫ئةو‬ .‫دا‬ ‫سيستةمى‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫مفا‬ ‫ث‬ 25 ‫َن‬‫ي‬‫ذور‬ ‫ضنة؟‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫دةرئينان‬ - .َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬ - .‫ثرينتةر‬ ‫ث‬ 26 ‫ضنة؟‬ َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬ ‫َت‬‫ي‬‫بكارده‬ َ‫ى‬‫ئامري‬ ‫شاشا‬ ‫ئةو‬ َ‫ى‬‫كار‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ,َ‫ى‬‫موبايل‬ ‫ل‬ ‫يان‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ل‬ ‫ض‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةت‬ َ‫ى‬‫بريار‬ ‫َنةر‬‫ي‬‫بكاره‬ ‫و‬ ‫نةخشا‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫سيستةمى‬ ‫نيشادانا‬
  • 22. 22 ‫ثرينت‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫هةلطرتن‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫راستظةكرن‬ ‫ةر‬ َ‫ى‬‫شاش‬ ‫يا‬ ‫روونى‬ ‫ذ‬ ‫ئاطةه‬ ‫ية‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫كرن‬ ‫روون‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هةمى‬ ‫نيشادانا‬ ‫بو‬ ‫هةبيت‬ . ‫ث‬ 27 ‫هذمارتن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫َشتة‬‫ي‬‫دةرهاظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثارض‬ ‫ذ‬ ‫ثرينتةر‬ ‫بوضى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ GIS ‫ى‬ ‫؟‬ ‫دجيتاىل‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫طهورينا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ضونكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫ودةرئيخستنا‬ .‫كاغةزى‬ ‫ث‬ 28 ‫َكظة؟‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫َخستن‬‫ي‬‫ودةرئ‬ ‫ئينان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئامري‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بينة‬ ‫منونا‬ ‫هندةك‬ - CD- ROM, DVD - EMagnetic Tape, Floppy Disk - .َ‫ى‬‫نيشادان‬ ‫َت‬‫ي‬‫شاش‬ ‫ث‬ 29 ‫هةية‬ ‫جياوازى‬ ‫ض‬ ‫دنافبةرا‬ ‫َ؟‬‫ى‬‫زانين‬ ‫و‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫داتا‬ ( ‫داتا‬ Data ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫مةيدانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيظان‬ َ‫ى‬‫وةك‬ :) .‫راستةقينة‬ ( ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ Information ‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َزانينن‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئانكو‬ ‫داتا‬ ‫ذ‬ ‫دةرئةجنامن‬ ‫ئةو‬ :) .‫ثيظان‬ ‫هاتينة‬ ( ‫زانني‬ Knowledge ‫دةرئةجنام‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثيزانين‬ ‫ذ‬ ‫وةرطرتن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ :)
  • 23. 23 ‫ث‬ 30 ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫داتايان‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬ - ( ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ Spatial Data .) - ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ( ‫سالوخةتى‬ Attribute Data .) ‫ث‬ 31 ‫وان؟‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ريكخستنا‬ ‫طرنطيا‬ ‫بكة‬ ‫ديار‬ - ‫تةخةكى‬ ‫هةر‬ ‫ضارةسةركرنا‬ ‫جودايى‬ ‫ب‬ ‫جوكرافى‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫دبيتة‬ . - .‫ية‬ ‫بصاناهى‬ ‫وان‬ ‫َكخستنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫داتايا‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ - ‫و‬ ,‫كرن‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫تةخةك‬ َ‫ى‬‫كار‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫فوكس‬ ,‫َنب‬‫ي‬‫ض‬ ‫هةكة‬ ‫يا‬ ‫خةلةتى‬ ‫كيمكرنا‬ .‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫تةخ‬ ‫كرنا‬ ‫دابني‬ - .َ‫ى‬‫نويكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫كريار‬ ‫كرنا‬ ‫بلند‬ ‫و‬ ,‫دا‬ ‫تةخان‬ ‫د‬ ‫داتا‬ ‫نويكرنا‬ ‫و‬ ‫كرن‬ ‫سظك‬
  • 24. 24 ‫ث‬ 32 ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬ - ‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ى‬ Vector Data - ‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ى‬ Raster Data ‫ث‬ 33 ‫منايشكرنا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫دياركة‬ Vector Date ‫؟‬ ‫زجنريةكا‬ ‫داتا‬ ‫جورة‬ ‫ئةظ‬ x-y ‫ب‬ ‫داتا‬ ‫ئةف‬ ‫و‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ ‫بكاردئينيت‬ ‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫(خال‬ ‫ئةوذى‬ ‫دياركرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫بنةرةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬ َ‫ى‬‫س‬ .).....‫و‬ ‫روونكرنا‬ Vector Data ‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫و‬ ‫منونةكا‬ ‫ضةند‬ ‫ب‬ ‫ث‬ 34 (‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫النقطية‬ ‫الظواهر‬ ‫ية؟‬ ‫ضي‬ ) َ‫ى‬‫و‬ ‫رامانا‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫َمايةكى‬‫ي‬‫ه‬ ‫ب‬ ‫َكرن‬‫ي‬‫ض‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫نةخشةى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫جوداية‬ َ‫ى‬‫جهةك‬ َ‫ى‬‫كارةب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ستين‬ ‫وةكى‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫نينن‬ ‫رووبةر‬ ‫ض‬ ‫ية‬ ‫جوطرافى‬ ‫دياردةكا‬ ‫رامان‬ ‫ئةو‬ ,َ‫ىل‬‫خا‬ .َ‫ى‬‫ضوون‬ ‫و‬ ‫هاتن‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ‫ث‬ 35 ‫خا‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ال‬ Point ‫كرن‬ ‫ديار‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫ضنة؟‬ ‫بضيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬ ‫هةى‬ ‫صفرى‬ ‫دويريا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫وةكى‬ ‫دارا‬ .‫َرا‬‫ي‬‫ب‬ ‫و‬
  • 25. 25 ‫ث‬ 36 ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ Line ‫ضنة؟‬ ‫منايشكرن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ىل‬‫خا‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫بدومياهيك‬ ‫و‬ َ‫ىل‬‫خا‬ ‫ب‬ ‫َدكةن‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬ ‫وةكى‬ ‫رويبارا‬ .‫شةمندةفرا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َل‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫ث‬ 37 ‫َن‬‫ي‬‫ديارد‬ ‫ب‬ ‫وان‬ ‫نيشانا‬ Polygon ‫ضنة؟‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫زجنريةكا‬ ‫ذ‬ ‫و‬ ‫دطرن‬ ‫مةزد‬ َ‫ى‬‫رووربةرةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫جهةك‬ ‫و‬ ‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةوديارد‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َكرية‬‫ي‬‫ث‬ ‫دةست‬ ‫بنةرةت‬ ‫ل‬ ‫كو‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكده‬‫ي‬‫ث‬ ‫طرتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ئيك‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫خال‬ ‫َكرية‬‫ي‬‫ث‬ ‫ودةست‬ ‫هاتة‬ َ‫ى‬‫طرت‬ َ‫ى‬‫رووبةرةك‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫خاال‬ ‫ب‬ ‫هاتية‬ ‫بدوماهيك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫خاال‬ ‫ذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫طوم‬ ‫و‬ ‫يا‬ ‫خانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫طةرةك‬ ‫وةكى‬ ‫كرن‬ ‫دورست‬ ‫ئ‬ .َ‫ى‬‫اظ‬ ‫ث‬ 38 ‫كرنا‬ ‫نيشان‬ ‫دةست‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكار‬‫ي‬‫ر‬ ‫بكة‬ ‫ديار‬ ‫َال؟‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ب‬ ‫جهى‬ 1 - ( ‫َن‬‫ي‬‫احداثيات‬ ‫ب‬ ‫جه‬ :‫خال‬ X ( ‫و‬ ) Y .‫كرن‬ ‫سنوردار‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ) 2 - ‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ - ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫لدويف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫خاال‬ ‫زجنريةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫دويف‬ ‫ول‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ .‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫وا‬ 3 - ‫رووبةر‬ - ‫َضى‬‫ي‬‫دورث‬ ‫خاال‬ ‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َن‬‫ي‬‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫كومةكا‬ ‫ب‬ ‫سنورداردبيت‬ ‫لدويف‬ ‫و‬ ‫طرتى‬ ‫َال‬‫ي‬‫ه‬ ‫راستة‬ ‫ئيك‬ ‫يان‬ ‫رووربةرى‬ )‫(ص‬ ‫و‬ )‫(س‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ . ‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ ‫و‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫دياردةك‬ ‫هةر‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةردةست‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫كو‬ ‫ل‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫َنةك‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ ‫ئاشكةرابن‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫و‬ X ,Y ‫د‬ ‫َظة‬‫ي‬‫و‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫و‬ , َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫دياردة‬ ‫ئةف‬ ‫ضيدبيت‬ ‫و‬ ‫ظة‬ َ‫ى‬‫ديارد‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫ب‬ ‫تايبةت‬ ‫يا‬ ‫دا‬ ‫داتايان‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ َ‫ىل‬‫خا‬ Point ‫يان‬ Line َ‫ى‬‫طرت‬ َ‫ى‬‫َنةك‬‫ي‬‫و‬ ‫يان‬ Polygon .‫بيت‬
  • 26. 26 ‫ث‬ 39 َ‫ى‬‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ Raster data ‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ "‫ستني‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫"ر‬ ‫ضارطوشةيان‬ ‫تورةكا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫نشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ( ‫ثيكسل‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫دكةن‬ ‫دورست‬ ‫بضيك‬ ‫َن‬‫ي‬‫خانةي‬ Pixel .) ‫ث‬ 40 ‫ثيكسل‬ Pixel ‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ثيكسل‬ Pixel ( ‫ثةيظا‬ ‫دوو‬ ‫ذ‬ ‫هاتى‬ َ‫ى‬‫ي‬ Picture Element ‫َن‬‫ي‬‫شارطوشةي‬ ‫ئةوذى‬ ) ‫نظيسينا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫ستينان‬ ‫و‬ ‫َز‬‫ي‬‫ر‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫دبضيكن‬ ‫َدة‬‫ي‬‫ز‬ ‫بضيكن‬ ( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ستينى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫و‬ ‫ئامسانى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫ذ‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ Orthophoto ) .‫دةستكرد‬ ‫َن‬‫ي‬‫هةيظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ ‫يان‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫توور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ثيظانا‬ ‫يةكةيةكا‬ ‫َكسل‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫وين‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ‫يا‬ ‫ئةوة‬ ‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫بهاي‬ ‫و‬ ‫َدهيت‬‫ي‬‫ل‬ ‫ثرت‬ َ‫ى‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ‫ببيت‬ ‫بضيك‬ ‫ثيكسل‬ ‫ضةند‬ ‫ئةظجا‬ ,‫دكةت‬ ‫ديار‬ .‫بةروظاذى‬
  • 27. 27 ‫ث‬ 41 ‫هةية‬ ‫جياوازى‬ ‫ض‬ ‫دنافبةرا‬ ‫ثيكسلى؟‬ َ‫ى‬‫رووبةر‬ ‫و‬ ‫ثيكسلى‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫بونةك‬ ‫تيكةل‬ ‫جارا‬ ‫طةلةك‬ ‫دنافبةرا‬ ‫هويربي‬ ‫ينى‬ َ‫ىل‬ ,‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫رووبةر‬ ‫و‬ ‫ضار‬ َ‫ى‬‫رةخ‬ ‫ثيكسلى‬ ‫يا‬ ‫هويربينى‬ ,‫هةى‬ ‫يا‬ ‫جياوازى‬ ‫ط‬ َ‫ى‬‫وش‬ ‫ية‬ ‫ثيكسلى‬ َ‫ى‬‫رووربةر‬ َ‫ىل‬ .‫خبوية‬ ‫رةخى‬ ‫َكدانى‬‫ي‬‫ل‬ ‫رةخ‬ ‫ث‬ 42 ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ضةوا‬ ‫كة‬ ‫ديار‬ Raster ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫نيشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫ى‬ ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫ب‬ ‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫شان‬ َ‫ى‬‫جهةك‬ ‫هةر‬ ‫رستةك‬ ‫ا‬ ‫ذمارةك‬ ‫رى‬ ‫ستين‬ ‫و‬ ‫ةكا‬ ‫ذمارةك‬ ‫رى‬ ‫كوما‬ ‫ذ‬ ‫َزكرى‬‫ي‬‫ر‬ َ‫ى‬‫ثيتةك‬ ‫ب‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫ذمارةك‬ ‫ب‬ ‫ئانكو‬ ,‫هةى‬ ‫يا‬ ‫ذمارةك‬ ‫يان‬ ‫ناظةك‬ َ‫ى‬‫شانةك‬ ‫ر‬ ‫هه‬ , َ‫ى‬‫شان‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫كرى‬ ‫كونرتول‬ ‫سالوخةتةكى‬ ‫يان‬ ‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫َمايةك‬‫ي‬‫ه‬ ‫ب‬ ‫يان‬ ‫سروشتى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫دةت‬ ‫نيشا‬ ‫تشةكى‬ ‫ئةوا‬ ‫ئةوا‬ َ‫ى‬‫توور‬ َ‫ى‬‫ظ‬ ‫ل‬ َ‫ى‬‫بتن‬ ‫شانا‬ ‫كو‬ ‫رامانا‬ ‫ب‬ َ‫ي‬‫ه‬ ‫خالةك‬ ‫دبيتة‬ ‫كو‬ ‫دةوروبةر‬ ‫َن‬‫ي‬‫شانةي‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫ش‬ ‫جياوازة‬ ‫يا‬ ‫هةلدطريت‬ َ‫ى‬‫د‬ َ‫ى‬‫مايةك‬ ‫ش‬ ‫جياوازة‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫و‬ ,‫هةلطرتى‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫وةك‬ َ‫ى‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫ئةوا‬ ‫دويف‬ ‫ل‬ ‫شانة‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫ل‬ .‫شكستى‬ ‫هيلةكا‬ ‫دبيتة‬ ‫كو‬ ‫ظة‬ ‫برةخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫َماي‬‫ي‬‫ه‬ ‫د‬ ‫و‬ ‫هةظة‬ ‫وةك‬ َ‫ى‬‫و‬ َ‫ى‬‫هيماي‬ ‫و‬ ‫جها‬ ‫هةردوو‬ ‫ل‬ ‫ظة‬ ‫برةخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫شانةي‬ ‫و‬ ‫بو‬ ‫رووبةر‬ ‫بيتة‬ ‫سنورداركرى‬ ‫سالوخةتةكى‬ . ‫ث‬ 43 ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫دياركة‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ‫؟‬ "‫"خوارزميات‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َس‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫كومةكا‬ َ‫ى‬‫بنةرةت‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ َ‫ى‬‫خةورازم‬ : ‫بنةرةتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةوارزمى‬ ‫دوو‬ " ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫ب‬ ‫رادبن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ َ‫ى‬‫دراوس‬ ‫"شلوظةكرنا‬ "‫َكى‬‫ي‬‫ئ‬ )‫(جريان‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ئةوةا‬ " ‫يا‬ َ‫ى‬‫ثةيوةند‬
  • 28. 28 ‫دورستكرنا‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ َ‫ى‬‫دوو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةورازمى‬ )‫(جريان‬ َ‫ى‬‫دراوس‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثيكسل‬ ‫ب‬ ‫ثيكسال‬ ‫وةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َكسل‬‫ي‬‫ث‬ ‫ب‬ ‫ثيكسلى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫ظةكولينا‬ ‫ب‬ ‫رادبيت‬ ‫ئةوا‬ ‫خاال‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ .‫دا‬ ‫جهى‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫ث‬ 44 ‫جياوا‬ ‫كة‬ ‫ديار‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫بةرا‬ ‫ناف‬ ‫د‬ ‫يا‬ ‫زى‬ Vector ‫و‬ Raster ‫؟‬ ( Vector Data ) ( Raster Data ) ‫سالوخةت‬ ١ - ‫بو‬ ‫جوكرافى‬ ‫نيشادانا‬ ‫كرنا‬ ‫صاناهى‬ ‫سروشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ . ٢ - ( ‫َلى‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫جوداكرنا‬ ,‫خال‬ ‫ب‬ ‫وان‬ ‫نيشادانا‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ‫ل‬ )‫رووبةر‬ ,‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫تةخا‬ .)‫(طبقات‬ ٣ - ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫دياركرنا‬ ‫دنافبةرا‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫ئةوادب‬ ‫رووبةرا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫خاال‬ .‫توثولوجى‬ ‫ئاظاكرنا‬ ٤ - ‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫بصاناهى‬ ‫موديال‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ .‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ب‬ ‫َل‬‫ي‬‫راستةه‬ ٥ - َ‫ي‬‫ثروس‬ ‫كرنا‬ َ‫ى‬‫شلوظةكرن‬ ‫َن‬‫ي‬‫س‬ َ‫ى‬‫ثيظان‬ ‫و‬ ‫و‬ ‫رووبةرى‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫َذى‬‫ي‬‫در‬ ‫هذمارتنا‬ : ‫وةكى‬ .‫بصاناهى‬ َ‫ى‬‫مست‬ ٦ - ‫راستظةكرن‬ ‫و‬ ‫نويكرن‬ ‫و‬ ‫ضارةسةركرن‬ ‫بصاناهى‬ . ٧ - ‫بضيك‬ ‫زوور‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫ي‬ َ‫ى‬‫دوماهيك‬ َ‫ى‬‫فايل‬ .‫دبيت‬ 1 - .‫واقعى‬ ‫بو‬ ‫دكةت‬ ‫َزيك‬‫ي‬‫ن‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫بش‬ َ‫ى‬‫ديارد‬ َ‫ى‬‫َن‬‫ي‬‫و‬ ٢ - ,‫نياسني‬ ‫َتة‬‫ي‬‫ده‬ َ‫ى‬‫َي‬ ‫ثةيوةندى‬ َ‫ى‬‫سالوخةت‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫باشة‬ ‫يا‬ َ‫ى‬‫هند‬ ‫ذبةر‬ ,‫ظةدطريت‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ َ‫ى‬‫جه‬ َ‫ى‬‫هةم‬ ‫ئةو‬ ‫َن‬‫ي‬‫دياردةي‬ ‫و‬ ,‫ئةردى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫يا‬ ‫نزمى‬ ‫و‬ ‫بلندى‬ ‫ديارطرنا‬ ‫بو‬ .‫سروشتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫دى‬ ٣ - ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َكدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫َن‬‫ي‬‫رووبةر‬ ‫نيشادانا‬ ‫بو‬ ‫باشة‬ ‫يا‬ ‫زوور‬ ‫نيشادان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫زةمحةت‬ ‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫وةكى‬ ,‫جوداكرن‬ ‫َك‬‫ي‬‫ذ‬ .‫ئةردى‬ َ‫ى‬‫رووةك‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ئاخ‬ ‫َن‬‫ي‬‫جور‬ ٤ - ‫و‬ ‫دا‬ ‫دكارى‬ ‫لةزاتى‬ ‫و‬ ‫ثارةى‬ ‫مةزاختنا‬ ‫بونا‬ ‫َم‬‫ي‬‫ك‬ ‫شلو‬ ‫ظة‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫كرن‬ ٥ – ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫موديال‬ ‫بو‬ ‫بكاربينيت‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتايا‬ ‫م‬ ‫َت‬‫ي‬‫رووبةر‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫داتا‬ ‫كومكرنا‬ ‫ة‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بةرفرةه‬ ‫و‬ ‫زن‬ ‫ئةردى‬ . ٦ - ‫بو‬ ‫َدةرةكة‬‫ي‬‫ذ‬ ‫موديال‬ .‫راستةهيل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ َ‫ي‬‫ك‬ ‫ماسى‬ ١ - ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫نادةت‬ ‫راستةقينة‬ ‫َنةكى‬‫ي‬‫و‬ َ‫ى‬‫وةك‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫نيشادانا‬ ‫و‬ ‫يا‬ ‫بلنداهى‬ َ‫ى‬‫طةرم‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثلي‬ . ٢ - ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ب‬ ‫دانانا‬ ‫منونةكى‬ ‫هةل‬ ‫بو‬ ‫ية‬ ‫ط‬ ‫رتن‬ .َ‫ى‬‫َظةبرن‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ٣ - ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ن‬ ‫بو‬ ‫نةخشاية‬ ‫ديزاينا‬ ‫ي‬ ‫شادانا‬ .‫َنةرا‬‫ي‬‫بكاره‬ ١ - ‫بي‬ ‫َذا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫هويربينى‬ ‫ني‬ ‫بينينا‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫دا‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ن‬ .‫ية‬ ‫جهى‬ ٢ - ‫مةزن‬ َ‫ى‬‫رووبةرةك‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ن‬ ‫بو‬ ‫هةلطرتن‬ .َ‫ى‬ ٣ - ‫ل‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫هندةك‬ ‫دياركرنا‬ ‫زةمحةت‬ ‫ب‬ .‫بيت‬ ‫روون‬ ‫نةيا‬ ‫جهى‬ ‫بينينا‬ ‫دةمى‬ ٤ - ‫يا‬ ‫نة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫داتا‬ ‫و‬ ‫سالوخةت‬ ‫شلوظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫طوجناية‬ ‫َكسةر‬‫ي‬‫ئ‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ ‫جوطرافى‬ .
  • 29. 29 ‫ث‬ 45 ( ‫دطةل‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ية‬ ‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ض‬ ‫ذ‬ Metadata ‫)؟‬ - َ‫ى‬‫ناظ‬ .‫َكةرى‬‫ي‬‫ض‬ َ‫ى‬‫ناظ‬ ‫و‬ ,‫داتايا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ - ( ‫ئةندازةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬ Topology ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئو‬ ) َ‫ي‬‫ده‬ ‫كار‬ .‫ن‬ - .‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫كار‬ ‫ب‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫سالوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬ - ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َن‬‫ي‬‫بووت‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ َ‫ى‬‫َكشن‬‫ي‬‫ثروج‬ ‫وةكى‬ ,‫نةخشةيى‬ ‫و‬ ,‫جوطرافى‬ ‫َدةر‬‫ي‬‫ذ‬ . - ‫ب‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ ‫ن‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫يا‬ ‫ةرةتى‬ ‫دات‬ ‫داتا‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫يا‬ ‫ضةوانى‬ ‫وةكى‬ ,‫ا‬ . - ‫ميظ‬ ‫و‬ ‫ضه‬ ‫ذوو‬ ‫داتا‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫كومكرن‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ,‫داتا‬ ‫كومكرنا‬ ‫ميذوويا‬ ‫وةكى‬ ,‫داتايا‬ ‫يا‬ ‫كوم‬ ‫هاتينة‬ َ‫ىل‬ .‫كرن‬ - َ‫ى‬‫ثاشةروذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫َشنيار‬‫ي‬‫ث‬ .‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َشخستنا‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬ ‫داتا‬ ‫َدةكرنا‬‫ي‬‫ز‬ ‫بو‬ ‫ث‬ 46 ‫بكة؟‬ ‫َناسة‬‫ي‬‫ث‬ ‫ساوخةتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫يا‬ ‫ئةوة‬ ‫و‬ ‫نة‬ ‫خشتةى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ئةوذى‬ ‫ظة‬ ‫جهى‬ ‫ب‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ َ‫ى‬‫دةربرين‬ .‫دكةت‬ َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َن‬‫ي‬‫تشت‬ ‫و‬ ‫سالوخةت‬ ‫ب‬ ‫ثيتة‬ ‫نظيسينن‬ ٤ - ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫خةلةتى‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ‫ل‬ ‫مروظى‬ ‫ده‬ ‫داتا‬ ‫َنة‬‫ي‬ .‫نظيسني‬ ٥ - َ‫ي‬‫راو‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫شلوظةكرن‬ ‫بو‬ ‫ية‬ ‫َشكةفتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫كارى‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫راستظةكرن‬ . ‫داتا‬ ‫نيشادانا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ Raster " b " ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫و‬ Vector " a"
  • 30. 30 ‫ث‬ 47 ‫ظةطوهاسنت؟‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫خشتةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ضةوا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫برنا‬ ‫و‬ ‫ذدةرظة‬ َ‫ى‬‫شةنطستةك‬ ‫د‬ ‫وان‬ ‫نظيسينا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ج‬ .‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫ناف‬ ‫ل‬ ‫َكسةر‬‫ي‬‫ئ‬ ‫نفيسينا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫يان‬ ‫وطرافى‬ ‫ث‬ 48 ‫خشتةكرى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫ظةطوهاستنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫َماسى‬‫ي‬‫ك‬ - .‫نة‬ ‫كارى‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫دةم‬ ‫طةلةك‬ ‫ب‬ ‫َتظى‬‫ي‬‫ث‬ - ‫شاشى‬ ‫َذا‬‫ي‬‫ر‬ َ‫ى‬‫ي‬ .‫نظيسن‬ ‫د‬ ‫داتا‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫مروظى‬ ‫بكارئينانا‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫جياوازة‬ ‫يا‬ ‫ث‬ 49 ‫تةخ‬ ‫دياركة‬ Layers ‫ضنة؟‬ ‫دا‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫دبن‬ ‫دابةش‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫دا‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ َ‫ى‬‫جه‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةلطرتن‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫َزانني‬‫ي‬‫ث‬ ‫ئةظجا‬ ,‫بيت‬ ‫ذى‬ ‫جهى‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫بو‬ ‫هةكة‬ ,‫تةخا‬ ‫كةلةك‬ ‫وى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫هةى‬ ‫يا‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬ ‫ئانكو‬.‫جودا‬ َ‫ى‬‫بشيوةك‬ ‫جور‬ ‫جوراو‬ ‫َن‬‫ي‬‫طهورين‬ .‫جهى‬ َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ ‫ئةفا‬ .‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫تشتايا‬ ‫كومةكا‬ ‫يان‬ ‫طهورى‬ ‫تشتةكى‬ ‫وان‬ ‫ش‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫هةر‬ .‫تةخ‬ ‫َطةهشتن‬‫ي‬‫ت‬ ‫كا‬ ‫ا‬ ‫ضية‬ ‫تةخ‬ ‫و‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َطةهشتنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫بو‬ ‫فةرة‬ ‫يا‬ ‫هةمى‬ ,‫دورست‬ َ‫ى‬‫َوةك‬‫ي‬‫بش‬ ‫جوكرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َظةبرنا‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫َكخسنت‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ .‫ية‬ ‫تةخا‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫دابش‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫د‬ ‫ئينني‬ ‫بكار‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫تةخةك‬ ‫هةر‬ ‫بكارئينانا‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫ئةظةذى‬ ‫و‬ ,‫َكظة‬‫ي‬‫ث‬ ‫يان‬ ‫جودا‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫بش‬ ‫كومكرنا‬ ,‫دا‬ ‫نةخشان‬ ‫د‬ .‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫سيستةم‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ ‫سالوخةتةكة‬ ‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫كومةكا‬ ‫ا‬ .‫َكة‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫ريك‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫نة‬ ‫و‬ ‫ئالوزة‬ َ‫ى‬‫كارةك‬
  • 31. 31 ‫ث‬ 50 ‫تةخا؟‬ َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫بش‬ ‫داتايا‬ ‫نيشادانا‬ َ‫ى‬‫مفاي‬ 1 - ‫داتا‬ ‫كرنا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫يا‬ .‫باش‬ ‫طةلةك‬ ‫َوةكى‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ 2 - ‫َكهاتى‬‫ي‬‫ث‬ ‫يا‬ ‫تةخةك‬ ‫هةر‬ ‫ضونكى‬ ,‫داتايا‬ ‫نةبونا‬ ‫دووبارة‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫تةخا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ .‫سالوخةتا‬ َ‫ى‬‫جورةك‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫ذ‬ ‫ية‬ 3 - ‫بةرفرةهرت‬ ‫و‬ ‫طاريطةر‬ ‫و‬ ‫باش‬ ‫َكخستنةكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫بو‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫مفا‬ ‫تةخا‬ ‫دطةل‬ ‫كاركرن‬ ‫َظة‬‫ي‬‫ر‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫بو‬ ‫دى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫سةرةراى‬ ,‫داتايا‬ ‫بو‬ .َ‫ى‬‫بكارئينان‬ ‫و‬ ‫برن‬ ‫ضنة‬ ‫تةخ‬ ‫دبيت‬ ‫ديار‬ ‫دا‬ ‫َنةى‬‫ي‬‫و‬ ‫د‬ ‫ث‬ 51 ‫تو‬ ‫ث‬ ‫َناسةبكة؟‬‫ي‬‫ث‬ ‫ولوجى‬ ‫شاشى‬ ‫راستظةكرنا‬ ‫بو‬ ‫دانان‬ ‫هاتينة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ ‫نة‬ ‫مامتاتيكى‬ ‫َن‬‫ي‬‫شةنطست‬ ‫كومةكا‬ ‫توثولوجى‬ ‫ذمارةكر‬ ‫و‬ ‫َنة‬‫ي‬‫و‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫د‬ ‫بةربةالظ‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫دا‬ ‫نةخشا‬ ‫نا‬ ‫توثولوجى‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ , ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫سةر‬ ‫ل‬ ‫بكةت‬ َ‫ى‬‫ظةكولين‬ ‫َت‬‫ي‬‫دش‬ ‫نةخشةكار‬ ‫دا‬ ‫دنافبةرا‬ ‫هةر‬
  • 32. 32 ‫بكةت‬ ‫ديار‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫ذ‬ ‫دا‬ ‫سالوخةتةكى‬ ‫دنافبةرا‬ ‫و‬ ‫خاال‬ .‫هتد‬...‫َكدا‬‫ي‬‫دناف‬ ‫بو‬ ‫وان‬ ‫ضوونا‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫ذ‬ ‫اليا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫َى‬‫ي‬‫ب‬ َ‫ى‬‫تةخةك‬ ‫دياركرنا‬ ‫توثولوجى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫دياركرنا‬ ‫و‬ ‫توثولوجى‬ ‫َدانا‬‫ي‬‫طر‬ ‫دياردكةن‬ ‫بازنة‬ ‫و‬ ‫دنافبةرا‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ث‬ 52 ‫ضية؟‬ ‫توثولوجى‬ َ‫ى‬‫مفاي‬ ‫شاشيا‬ ‫راستظةكرنا‬ ,‫َرا‬‫ي‬‫باذ‬ ‫نويكرنا‬ ‫َت‬‫ي‬‫ثروذ‬ ‫وةكى‬ ,‫دا‬ ‫مةزن‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثروذ‬ ‫د‬ ‫توثولوجى‬ َ‫ى‬‫مفاي‬ ‫ئةظجا‬ ,‫دينت‬ ‫َى‬‫ي‬‫ب‬ ‫بن‬ ‫دةراس‬ ‫شاشى‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫كو‬ ‫سةرةراى‬ ‫َت‬‫ي‬‫دظ‬ ‫َذ‬‫ي‬‫در‬ َ‫ى‬‫دةمةك‬ ‫دةستى‬ ‫ب‬ َ‫ى‬‫ثروطرام‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ ‫ب‬ ‫ئوتوماتيكى‬ ‫شاشيا‬ ‫ظان‬ ‫دياركرنا‬ ‫كو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫توثولوجى‬ ArcGIS ,‫ى‬ ‫ث‬ ‫و‬ ‫د‬ َ‫ى‬‫ثالن‬ َ‫ى‬‫ئةو‬ ‫اش‬ ‫دةستةواذوى‬ ‫َت‬‫ي‬‫بظ‬ ‫هةكة‬ ‫خوية‬ ‫بكةيفا‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫انيت‬ ( ‫خط‬ ) ‫طهوريت‬ ‫ب‬ ‫نة‬ ‫يان‬ .
  • 33. 33 ‫ث‬ 53 ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫توثولوجى‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫سنورداركرنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫سظك‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬ ‫جهى؟‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ - ( ‫َك‬‫ي‬‫طر‬ Nodes .‫ية‬ ‫زجنريا‬ ‫و‬ ‫هيال‬ ‫دومياهيكا‬ ‫و‬ ‫َك‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫ئةوذى‬ ) - ( ‫زجنرية‬ Chains ‫ية‬ ‫َال‬‫ي‬‫ه‬ ‫وةكى‬ ) ‫و‬ َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫طر‬ ‫ب‬ ‫زجنريةك‬ ‫هةر‬ ‫َدكةت‬‫ي‬‫دةستث‬ ‫يان‬ ‫جهةكى‬ ‫َت‬‫ي‬‫سنور‬ ‫دانانا‬ ‫بو‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫بكار‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫َكةك‬‫ي‬‫طر‬ ‫ب‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ ‫بدومياهيك‬ .‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫يان‬ ‫رووبةرى‬ َ‫ى‬‫سالوخةتةك‬ - ( ‫َكى‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫كومةكا‬ Polygons ‫َك‬‫ي‬‫ث‬ ‫بازنةيةك‬ ‫هةر‬ ‫و‬ ‫نة‬ ‫طرتى‬ ‫َت‬‫ي‬‫بازنةي‬ ) ‫ئ‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫و‬ ‫َكظة‬‫ي‬‫ث‬ ‫َت‬‫ي‬‫ي‬ ‫زجنريا‬ ‫كومةكا‬ ‫ذ‬ ‫َت‬‫ي‬‫ده‬ .‫َك‬‫ي‬ ‫ث‬ ‫ك‬ 54 ‫دا؟‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫سيستةمى‬ ‫د‬ ‫توثولوجى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬ ‫كاراترين‬  ( َ‫ى‬‫طةهاندن‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫َدان‬‫ي‬‫طر‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬ Connectivity ‫كو‬ ‫دكةن‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ) .‫ية‬ ‫َكى‬‫ي‬‫طر‬ ‫كيش‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫زجنرية‬ ‫كيش‬  ( ‫اليى‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬ Direction ‫َكا‬‫ي‬‫طر‬ ‫بو‬ ‫َكى‬‫ي‬‫طر‬ َ‫ى‬‫الي‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ) ‫د‬ ‫دى‬ .‫دا‬ َ‫ى‬‫َر‬‫ي‬‫زجن‬  ( َ‫ى‬‫ي‬ ‫جريانى‬ ‫يا‬ ‫ثةيوندى‬ Adjacency َ‫ى‬‫ضةث‬ ‫ل‬ ‫ال‬ ‫كيش‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ) .َ‫ى‬‫زجنري‬ ‫ذ‬ ‫ية‬ َ‫ى‬‫راست‬ ‫يان‬  ( َ‫ى‬‫ي‬ ‫َكرايى‬‫ي‬‫ت‬ ‫يا‬ ‫ثةيوةندى‬ Nested ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫دكةت‬ ‫ديار‬ ‫ئةو‬ ‫و‬ ) ‫يان‬ ‫بيت‬ ‫زجنرية‬ ‫يان‬ ‫بيت‬ َ‫ى‬‫طر‬ ‫سالوخةتة‬ ‫ئةف‬ ‫َدبيت‬‫ي‬‫ض‬ ‫و‬ ,‫دا‬ ‫اليا‬ ‫دناف‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ .‫بن‬ ‫ال‬
  • 34. 34 ‫ث‬ 55 ( ‫ضية‬ ‫توثولوجى‬ ‫َبونا‬‫ي‬‫ض‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ Building Topology ‫)؟‬ ‫ظةكرنا‬ ‫َك‬‫ي‬‫ذ‬ ‫بو‬ ‫ية‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫داتاي‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةوةندي‬ ‫كرنا‬ ‫سنوردار‬ ‫َسا‬‫ي‬‫ثروس‬ ‫ئةو‬ ‫دنافبةرا‬ ‫خاال‬ ‫ببيتة‬ ‫كو‬ َ‫ى‬‫ذمارةك‬ ‫يان‬ َ‫ى‬‫ثيتةك‬ ‫َكا‬‫ي‬‫بر‬ ‫وان‬ ‫ذمارةكرنا‬ ‫و‬ ‫رووبةرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َن‬‫ي‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ َ‫ى‬‫ي‬ ‫نياسينى‬ َ‫ى‬‫كود‬ ID ‫توثولوجى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوةندي‬ ‫دياركرنا‬ َ‫ى‬‫ئةظ‬ ‫سةرةراى‬ ‫و‬ ,َ‫ى‬‫نةخش‬ ‫بو‬ ‫دنافبةرا‬ ‫و‬ ‫ثةيوةندى‬ ‫كرنا‬ ‫ديار‬ ‫وةكى‬ ‫دودا‬ ‫َكو‬‫ي‬‫ئ‬ ‫دنافبةرا‬ .‫رووبةرا‬ ‫و‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫و‬ ‫خاال‬ ‫ئةوذى‬ ‫سالوخةتا‬ ‫طةهاندنا‬ ‫بو‬ ‫هاريكارة‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ثةيوندي‬ ‫يان‬ ‫توبولوجى‬ ‫َطةهشتنا‬‫ي‬‫ت‬ ‫د‬ ‫هةبيت‬ ‫يةك‬ ‫دووبةةرةكى‬ ‫هةر‬ ‫كرنا‬ ‫بدوير‬ ‫دا‬ ‫خاال‬ ‫د‬ ‫يان‬ ‫زجنريا‬ ‫د‬ ‫يان‬ ‫َال‬‫ي‬‫راستةه‬ ‫هوصا‬ ‫و‬ ,‫سادة‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َكهاتةي‬‫ي‬‫ث‬ ‫نياسينا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫بكارده‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫طر‬ ‫د‬ ‫يان‬ ‫ذ‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َدة‬‫ي‬‫ز‬ َ‫ى‬‫د‬ ‫بن‬ ‫خالص‬ ‫َى‬‫ش‬‫ب‬ ‫صاناهى‬ ‫ب‬ ‫جوطرافى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ َ‫ى‬‫شةنطستةك‬ ‫َكرنا‬‫ي‬‫ض‬ ‫بو‬ .‫بكةى‬ ‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫كار‬ ‫ث‬ 56 ‫جهى؟‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫َن‬‫ي‬‫َك‬‫ي‬‫ر‬ - ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ Shape file َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ *shp . - ‫داتا‬ َ‫ى‬‫شةنطست‬ ‫َكا‬‫ي‬‫ر‬ Geodata base َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫ب‬ *MDB . - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫وةكى‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬ ‫ل‬‫فاي‬ *Dgn ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ Microstation . - ‫وةكى‬ ‫كومثيوتةرى‬ ‫ب‬ ‫َنا‬‫ي‬‫و‬ ‫َن‬ ‫ل‬‫فاي‬ *Dwg ‫و‬ *DXF ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ KAutodesk .
  • 35. 35 ‫ث‬ 57 ‫ترين‬ ‫بةرنياس‬ ‫َوة‬‫ي‬‫ش‬ ‫َ؟‬‫ى‬‫تور‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ ‫َن‬‫ي‬‫ده‬ ‫بكار‬ ‫َن‬‫ي‬‫ئةو‬ - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ IMG ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ ) ERDAS IMAGINE . - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ LAN ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ ) ‫ري‬ IMAGINE . - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ CIB () Controlled Image Bas ‫َدا‬‫ي‬‫َت‬‫ي‬ ‫و‬ ‫د‬ ‫وان‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫شاشى‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫وين‬ .‫ضارةسةركرينة‬ - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫راستظةكرى‬ ‫َن‬‫ي‬‫نةخش‬ Compressed ARC Digital Raster Graphics (CADRG). - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫ذمارةيى‬ ‫َن‬‫ي‬‫بلنداهي‬ ‫َن‬‫ي‬‫منون‬ DEM .) - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ BMP .‫مايكروسوفت‬ ‫كومثانيا‬ ‫ذ‬ ) - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ( ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ GIF ( ‫و‬ ) JEPG ( ‫و‬ ) PNG ( ) JPG .) - َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ ‫َن‬‫ي‬‫فايل‬ ( TIFF ,) Tagged Image File Format ( TIF ‫و‬ ) ( َ‫ى‬‫َذن‬‫ي‬‫دب‬ GeoTif .) ‫ث‬ 58 ‫ضية‬ ‫جياوازى‬ ‫دنافبةرا‬ Shape file ‫و‬ Geodata Base ‫؟‬ ‫َوةية‬‫ي‬‫ش‬ ‫ذوان‬ ‫َك‬‫ي‬‫ئ‬ ‫هةر‬ ‫كة‬ ,‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هاوردةكرنا‬ ‫و‬ ‫هةلطرتن‬ ‫بو‬ Shape file َ‫ى‬‫َو‬‫ي‬‫ش‬ *shp ‫َن‬‫ي‬‫ي‬ ‫جهى‬ ‫َن‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫َداى‬‫ي‬‫طر‬ ‫َن‬‫ي‬‫سالوخةت‬ ‫داتايني‬ ‫و‬ ‫جهى‬ ‫َت‬‫ي‬‫َزانين‬‫ي‬‫ث‬ ‫و‬ ‫هةى‬ َ‫ى‬‫ي‬ .‫بكارئينان‬ ‫َنة‬‫ي‬‫ده‬ ‫بصاناهى‬ ‫و‬ ,‫َدا‬‫ي‬‫ت‬ ‫فايل‬ ‫ضةند‬ ‫ئةظجا‬ ,‫سنوردارة‬ ‫يا‬ ‫َزانينا‬‫ي‬‫ث‬ ‫هةلطرتنا‬ ‫بو‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫بةرفرةهيا‬ َ‫ى‬‫و‬ ‫َت‬‫ي‬‫كيماسي‬ ‫ذ‬ .‫دبيت‬ ‫َم‬‫ي‬‫ك‬ ‫لةزاتى‬ ‫َن‬‫ي‬‫ب‬ َ‫ىل‬ ‫َدةتر‬‫ي‬‫ز‬