A summary of lecture note with some experiments and tasks on the science subject for Roong Aroon school's M.3 term 1/2553.

1. 11. ภูมิอากาศกับมนุษยชาติ ที่อยู่อาศัยในแต่ละถิ่นภูมิอากาศ/ อิทธิพลของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่ออารยธรรมมนุษย์/ ภูมิอากาศในมหานครทันสมัย 10. พลังงานคืออะไร?พลังงานรูปแบบต่างๆ/ การเปลี่ยนรูปและสมดุลพลังงาน/ เชื้อเพลิงฟอสซิลและวิกฤตการณ์พลังงานของโลก/ “My Energy Footprint” 12. การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศรูรั่วของชั้นโอโซน/ภาวะเรือนกระจก/ วัฏจักรคาร์บอนและการเปลี่ยนแปลงจากฝีมือมนุษย์ 9. ความร้อน และพลังงานความร้อน กฎของก๊าซ/ อุณหภูมิกับพลังงานความร้อน/ การแพร่ความร้อน/ พลังงานความร้อนกับการเปลี่ยนสถานะของสาร/ การใช้ประโยชน์จากความร้อน 3. มนุษย์กับเทคโนโลยี“My Sci Project” 4. The Atmosphereสภาพแวดล้อมที่เคลื่อนไหว/ ความกดอากาศ/ ชั้นบรรยากาศ 2. กำเนิดวิทยาการ และเทคโนโลยี 13. Sci Camp: “Is Global Warming?” Weather Forecasting /Evidences of Human Impact on Global Warming 8. การพยากรณ์อากาศ ลมมรสุม/ การเกิดพายุฝนฟ้าคะนอง - พายุโซนร้อน -ไต้ฝุ่น/การอ่านแผนที่ลมฟ้าอากาศ 1. เทคโนโลยี คืออะไร? 5. เพราะอากาศเปลี่ยนแปลงบ่อยอุณหภูมิ/ การเกิดลม/ความชื้น/ วัฏจักรน้ำ/ การเกิดเมฆ/ มวลอากาศ/ ระบบความกดอากาศ/ แนวปะทะมวลอากาศ/ การเกิดหมอกและฝน 7. อิทธิพลดวงอาทิตย์กับระบบภูมิอากาศการเอียงของแกนโลก/ เขตภูมิอากาศของโลก/ น้ำแข็งขั้วโลก/ ฤดูกาล/ แรงโคริโอลิสกับกระแสลมของโลก/ การเกิดคลื่น น้ำขึ้น-น้ำลง/กระแสน้ำอุ่น-กระแสน้ำเย็น 6. สถานีตรวจอากาศเทอโมมิเตอร์/ บาโรมิเตอร์/ การวัดทิศทางและความเร็วลม/ รู้จักเมฆชนิดต่างๆ/ การวัดปริมาณน้ำฝน/ ค่าความสกปรกของหยาดฝน/ “Weather Diary” วัฏจักรลมฟ้าอากาศ Weather Academy ระดับมัธยม ๓ เทอม ๑/๒๕๕๒

2. “Some are weatherwise, some are otherwise …” Benjamin Franklin วัฏจักรลมฟ้าอากาศ

6. Weather Academy ในช่วงทศวรรษ 1770 การทดลองของ Joseph Priestley (ซ้าย) ทำให้เชื่อว่าในอากาศมี “สารพลังชีวิต” (phlogiston – โฟล-จิส-ตัน) ที่สิ่งมีชีวิตต้องการ แต่ในทศวรรษต่อมา Antoine Lavoisier นักเคมีชาวฝรั่งเศสพบว่าที่จริงแล้วมันคือก๊าซออกซิเจน

7. Oxygen (21%) ช่วยในกระบวนการเผาผลาญสารอาหารเพื่อปลดปล่อยพลังงานให้แก่เซลล์ของสิ่งมีชีวิตส่วนใหญ่ในโลก องค์ประกอบสำคัญในกระบวนการสันดาป(combustion) เชื้อเพลิงต่างๆ ทำปฏิกิริยากับโลหะต่างๆ เกิด “สนิมโลหะ” (rust – iron oxide) โดยทั่วไป โมเลกุลประกอบด้วย 2 อะตอม ยกเว้น “โอโซน” (Ozone) มี 3 อะตอม Nitrogen (78%) ส่วนประกอบสำคัญของกรดอะมิโน ที่ประกอบกันขึ้นเป็นโปรตีน ที่พบอยู่ในสิ่งมีชีวิต Argon, Carbon Dioxide, and other trace gases *ทั้งหมดนี้เป็นองค์ประกอบของ “อากาศแห้ง” (dry air)

13. อากาศเบาบาง มีความชื้นและฝุ่นละอองเพียงเล็กน้อย

14. ที่ระดับความสูงประมาณ 25 – 30 กม. มีความเข้มข้นของก๊าซโอโซน (O3) มาก จึงอาจเรียกบรรยากาศชั้นนี้ได้ว่า “โอโซโนสเฟียร์” (Ozonosphere)

15. ด้านล่างของชั้นนี้จะหนาวเย็น แต่อุณหภูมิจะค่อยๆ เพิ่มขึ้นตามความสูง เนื่องจากโอโซนดูดซับพลังงานและรังสี UV จากแสงอาทิตย์ จึงทำให้อากาศอุ่นขึ้น

17. เมื่อเข้าสู่ชั้นนี้ อุณหภูมิจะเริ่มลดลงอีกครั้ง และลดลงต่ำสุดที่ราว -90 oC เมื่อถึงขอบบนของชั้นนี้

18. แหล่งกำเนิดปรากฏการณ์ดาวตก คือ อุกกาบาตที่ตกลงสู่โลก ซึ่งส่วนใหญ่จะถูกเผาไหม้หมดไปในบรรยากาศชั้นนี้

23. เริ่มตั้งแต่ระดับความสูงราว 80 กม. ขึ้นไปจนออกสู่อวกาศภายนอก

24. โมเลกุลอากาศในชั้นนี้มีความร้อนสูงมาก อุณหภูมิเฉลี่ยสูงถึง 1,800 oCเนื่องจากต้องปะทะกับแสงอาทิตย์โดยตรง

26. โมเลกุลก๊าซพลังงานสูงมีสภาพเป็นประจุไฟฟ้า หรือ “อิออน” ช่วยทำหน้าที่สะท้อนคลื่นวิทยุกลับมายังพื้นผิวโลก

35. มี น้ำ อยู่บนท้องฟ้า ... จริงๆนะ!!

58. Mission 4 : Cloud Detective นั ก สื บ ( เ ห นื อ ) เ ม ฆ สร้างคอลเลคชั่นภาพถ่ายเมฆด้วยฝีมือของคุณเอง ใช้กล้องดิจิตัล หรือกล้องติดโทรศัพท์ของคุณ บันทึกภาพเมฆแบบต่างๆ ที่ได้พบ สังเกต และพิจารณารูปร่างลักษณะ ความสูงของเมฆ และสภาพอากาศขณะที่พบ (เช่น ความร้อน ความชื้น) รวมถึงการเปลี่ยนแปลงก่อน หรือหลังจากที่พบเมฆนั้น ศึกษาเปรียบเทียบกับข้อมูลใน “คู่มือระบบการจำแนกชนิดเมฆ” เพื่อลองทายชนิดของเมฆที่พบ บันทึกภาพถ่าย พร้อมข้อมูล วัน - เวลา และสภาพลมฟ้าอากาศ ลงใน facebookของคุณ ตลอดเทอมนี้ ลองค้นหาเมฆแบบต่างๆ ให้ได้อย่างน้อย ๕ แบบ

61. Mission 4 # Cloud Detective

66. Mission 4 # Cloud Detective

67. ทฤษฎี กำเนิดเมฆ เมฆ คือกลุ่มของหยดน้ำเล็กๆ และผลึกน้ำแข็ง ที่อยู่รวมกันในอากาศ ที่ระดับสูงจากพื้นดินขึ้นไปมาก

68. เมฆ Clouds เกิดจากมวลของอากาศบริเวณใกล้พื้นดินมีอุณหภูมิสูง จึงลอยตัวสูงขึ้น

69. ในขณะที่ลอยตัวสูงขึ้นในระดับหนึ่งอุณหภูมิของมวลอากาศจะลดลง

70. ไอน้ำที่มวลอากาศพามาด้วยก็จะมีอุณหภูมิลดลง และไอน้ำจะกลั่นตัวเป็นหยดน้ำและก่อตัวเป็นเมฆ

71. โดยสามารถจัดจำแนกเมฆตาม รูปร่างลักษณะ ออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ๆ คือ 1. เมฆคิวมูลัส หรือ เมฆก้อน 2. เมฆสเตรตัส หรือ เมฆแผ่น 3. เมฆเซอรัส หรือ เมฆริ้ว

72. เมฆคิวมูลัส (Cumulus) หรือเมฆก้อน มักพบเห็นในยามท้องฟ้าแจ่มใส อากาศดี มองดูเหมือนปุยสำลีลอยอยู่บนฟ้า มีรูปร่างเปลี่ยนไปเรื่อยๆ

73. เมฆสเตรตัส (Stratus) หรือเมฆแผ่ คำว่า “สเตรตัส” ในภาษาละตินแปลว่าเป็นชั้นๆ แต่มักไม่ค่อยเห็นเมฆ สเตรตัสเกิดเป็นชั้นๆตามชื่อ กลับจะพบเป็นเมฆสีเทาแผ่เป็นแผ่นกว้างใหญ่ บางทีอาจแผ่ไปไกลหลายร้อยกิโลเมตร

74. เมฆเซอรัส (Cirrus) หรือ เมฆริ้ว เป็นริ้วๆ เหมือนขนนก เกิดที่ระดับสูงมาก อุณหภูมิอากาศหนาวจัดจนหยดน้ำกลายเป็นผลึกน้ำแข็งขนาดจิ๋ว บางครั้งอาจเรียกว่า “เมฆหางม้า” เพราะกระแสลมแรงจัดเบื้องบนพัดจนกลุ่มเมฆกระจายออกเป็นริ้วโค้งๆ เหมือนกับหางม้า

76. ขึ้นกับการกำเนิดในระดับความสูงที่แตกต่างกันภายในชั้นโทรโพสเฟียร์

78. เมฆระดับต่ำ (Low Clouds)มีความสูงประมาณ 500 – 2,000 เมตร ประกอบด้วยอนุภาคน้ำเกือบทั้งหมด ได้แก่ 2. เมฆสเตรโตคิวมูลัส ลักษณะเป็นลอนแผ่ออกเป็นแผ่น กระจายเป็นหย่อมๆ มีสีอ่อนจนถึงเทาเข้ม หากปรากฏขึ้นยามเช้ามักเกิดฝนตกในวันนั้น

79. เมฆระดับต่ำ (Low Clouds)มีความสูงประมาณ 500 – 2,000 เมตร ประกอบด้วยอนุภาคน้ำเกือบทั้งหมด ได้แก่ 3. เมฆนิมโบสเตรตัส ลักษณะเป็นแผ่น หรือเป็นหย่อมๆ มีสีเทาเข้มค่อนข้างดำ หากมีเมฆนี้เกิดขึ้น มักมีฝนพรำๆตกแผ่เป็นบริเวณกว้าง ต่อเนื่องเป็นเวลานาน 3

80. เมฆระดับปานกลาง (Middle Clouds)ความสูงประมาณ 2,000 – 6,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งและอนุภาคน้ำ ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “อัลโต” (Alto) ได้แก่ 4. เมฆอัลโตสเตรตัส เมฆแผ่นบาง โปร่งแสง สีเทาหรือน้ำเงินอ่อน แผ่กระจายคลุมท้องฟ้าเป็นบริเวณกว้าง ทำให้เห็นพระอาทิตย์เหมือนมองผ่านกระจกฝ้า 3

81. เมฆระดับปานกลาง (Middle Clouds)ความสูงประมาณ 2,000 – 6,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งและอนุภาคน้ำ ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “อัลโต” (Alto) ได้แก่ 5. เมฆอัลโตคิวมูลัส มีสีขาวหรือสีเทา ลักษณะเป็นคลื่นหรือเป็นลอน หากปรากฏในยามเช้าของวันที่ร้อนชื้น มักเกิดพายุฝนฟ้าคะนองขึ้นในวันนั้น 3

82. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่ 6. เซอโรสเตรตัส เป็นเมฆแผ่นสีขาว ที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์พระอาทิตย์ หรือพระจันทร์ “ทรงกลด” (haloes)

83. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่ 7. เซอโรคิวมูลัส เป็นเมฆสีขาว มีลักษณะคล้ายระลอก หรือฟองคลื่นเล็กๆหรือเกล็ดปลา

84. เมฆระดับสูง (High Clouds)ความสูงประมาณ 6,000 – 10,000 เมตร ประกอบด้วยผลึกน้ำแข็งเกือบทั้งหมดเพราะอุณหภูมิที่ระดับนี้ต่ำกว่าจุดเยือกแข็ง มีชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “เซอโร” (Cirro) ได้แก่ 8. เซอรัส เมฆสีขาว โปร่งแสง ลักษณะเป็นเส้นๆ ยาวต่อเนื่องกันคล้ายขนนก หรือหางม้า

85. เมฆก่อตัวในแนวตั้ง (Vertical Development Clouds)ฐานเมฆอยู่ที่ระดับประมาณ 1 กิโลเมตร แต่ยอดเมฆอาจมีความสูงได้มากถึงสุดขอบชั้นโทรโพสเฟียร์ ที่ราว 10 – 12 กิโลเมตร 9. คิวมูลัส เมฆก้อน เกิดจากการยกตัวของมวลอากาศอุ่นขึ้นจากพื้นโลก ไอน้ำในอากาศเย็นลงและควบแน่นเป็นหยดเล็กๆ โดยทั่วไปมีอายุสั้น ราว 5 – 40 นาที แต่ก็อาจพัฒนาไปเป็นเมฆฝนได้

86. เมฆก่อตัวในแนวตั้ง (Vertical Development Clouds)ฐานเมฆอยู่ที่ระดับประมาณ 1 กิโลเมตร แต่ยอดเมฆอาจมีความสูงได้มากถึงสุดขอบชั้นโทรโพสเฟียร์ ที่ราว 10 – 12 กิโลเมตร 10. คิวมูโลนิมบัส (cumulonimbus)“นิมบัส” ในภาษาละตินหมายถึง “ฝน” พัฒนามาจากเมฆคิวมูลัส เป็นเมฆพายุฝนฟ้าคะนอง สีเทาเข้มถึงดำ บางครั้งในเขตศูนย์สูตร สามารถก่อตัวขึ้นสูงถึง 15 กม. (เมฆหอคอย) และกระหน่ำฝน 0.9 เมตร ได้ภายในบ่ายเดียว

88. แรงดันของอากาศในทิศที่ขึ้นสู่ด้านบน มีมากกว่าน้ำหนักของน้ำในแก้ว จึงทำให้น้ำยังคงอยู่ในแก้วได้

90. แรงดันอากาศบนพื้นที่ขนาดต่างๆกัน จะมีค่าไม่เท่ากัน

91. ถ้าพื้นที่มาก แรงดันอากาศที่กระทำต่อพื้นที่จะมีมาก

93. Measuring Air Pressure “Torricelli’s emptiness” สูญญากาศทอริเซลลี่ ก า ร วั ด ค ว า ม ดั น อ า ก า ศ ลำน้ำ ความสูง 10ม. ค.ศ.1644 EVANGELISTA TORRICELLI (ลูกศิษย์ของกาลิเลโอ) ประดิษฐ์ “บารอมิเตอร์” เครื่องแรก และพิสูจน์ว่า อากาศมีความดัน เขาตระหนักว่าเป็นเพราะน้ำหนัก หรือ “ความดัน” ของอากาศที่กระทำต่อน้ำในอ่าง ที่ทำให้น้ำในหลอดแก้วไม่ไหลลงมา เนื่องจากลำน้ำมีความสูงเกินไป ไม่สะดวก ต่อการใช้งาน ต่อมา เขาจึงเปลี่ยนเป็นใช้ปรอท หลอดแก้วปลายปิดด้านบน อ่างน้ำ

94. Barometer เ ค รื่ อ ง มื อ วั ด ค ว า ม ก ด อ า ก า ศ เติมปรอทลงในหลอดแก้วยาว 1 เมตร จนเต็ม คว่ำปลายด้านเปิดลงในอ่างปรอท ระดับปรอทในหลอดแก้วลดต่ำลงอยู่ที่ราว 76 ซม. โดยมีด้านบนสุดของปลายปิดเป็นสุญญากาศ Vacuum สุญญากาศ ระดับปรอท ความดันอากาศกดลงบนผิวปรอทในอ่าง ทำให้ลำปรอทยกค้างอยู่ในหลอด เมื่อความดันอากาศสูงขึ้น ทำให้ลำปรอทถูกยกสูงขึ้น

98. Mission 4 : Measuring Air Pressure ภ า ร กิ จ วั ด ค ว า ม ก ด อ า ก า ศ ทดลองสร้างเครื่องมือวัดความกดอากาศด้วยตนเอง ทำ nature sketch เครื่องมือที่สร้างขึ้น สังเกตและบันทึกการเปลี่ยนแปลงของความกดอากาศและสภาพลมฟ้าอากาศตลอดทั้งวัน เป็นเวลา ๑ สัปดาห์ 22 มิ.ย. 15.30 น. ลดลง 2 ขีด ครึ้มฟ้าครึ้มฝน

100. เมื่อความสูงเพิ่มขึ้น ความหนาแน่นของอากาศจะลดลง หมายถึงโมเลกุลของก๊าซในบรรยากาศจะอยู่ห่างไกลกันมากกว่า เมื่อเทียบกับ ณ ระดับน้ำทะเล

102. มายากล “เสกขวดให้แบน เทน้ำเดือดประมาณครึ่งถ้วยกาแฟใส่ขวดพลาสติกเปล่า ปิดฝาจุกให้แน่น จับบริเวณคอขวดด้านบน แกว่งขวดไปมาเบาๆ ให้น้ำร้อนกระจายไปทั่วภายในขวด ราว ๑ นาที สังเกตว่ารูปทรงของขวดมีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร ค่อยๆ หมุนเพื่อเปิดฝา สังเกตสิ่งที่เกิดขึ้นขณะที่ฝาถูกเปิด คว่ำขวดเพื่อเทน้ำร้อนออกจนหมด แล้วรีบปิดฝาอย่างรวดเร็ว วางขวดลงบนโต๊ะ ร่ายเวทมนตร์ สังเกตการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับขวด!

103. มายากลมือที่มองไม่เห็น ตัดแผ่นอลูมิเนียมเป็นวงกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราว ๑๐ เซนติเมตร เจาะรูเล็กๆ ตรงกลางด้วยปลายวงเวียน ตัดแผ่นวงกลมให้เป็รูปเกลียวคล้ายขดยากันยุง ร้อยเส้นด้ายยาว ๑ เมตรกับรูที่เจาะไว้ จับปลายอีกด้านหนึ่งของเส้นด้าย ห้อยแผ่นรูปเกลียวไว้เหนือแหล่งความร้อน (เช่น เปลวเทียน หรือ hot plate)ที่ระดับความสูงราว ๑๐ เซนติเมตร สังเกตปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นกับแผ่นรูปเกลียว คิดว่าเกิดขึ้นจากสาเหตุใด

105. แต่ถ้าคนกลุ่มนี้เริ่มเต้นรำ พวกเขาจะต้องการใช้ที่ว่างมากขึ้น และขนาดของกลุ่มจะเริ่มขยายออก

106. ในทำนองเดียวกัน เมื่ออากาศร้อนขึ้น โมเลกุลของอากาศมี พลังงาน สูงขึ้นเริ่มเคลื่อนที่มากขึ้น มันจึงต้องการพื้นที่ว่างมากขึ้น อากาศจึงขยายตัว

108. โมเลกุลเคลื่อนที่เร็วขึ้น ต้องการพื้นที่ว่างมากขึ้น เกิดการชนกระแทกกับโมเลกุลอื่นๆ ที่อยู่ใกล้กัน

109. ทำให้เกิดระยะห่างระหว่างโมเลกุลมากขึ้น ปริมาตรของอากาศจึงขยายตัว

110. โมเลกุลอากาศร้อนลอยขึ้นสู่ที่สูง ความหนาแน่นของอากาศบริเวณนั้นจึง ลดลง

111. ทำให้ความดันของอากาศบริเวณนั้น ลดลง

112. เกิดความแตกต่างของความดันอากาศระหว่างบริเวณนั้น กับพื้นที่ใกล้เคียง

113. มวลอากาศบริเวณที่มีความดันสูงกว่า ไหลเข้ามาสู่บริเวณที่มีความดันต่ำกว่า

116. เกิดขึ้นเนื่องจากอุณหภูมิของอากาศมีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งทำให้ความกดอากาศเกิดการเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย

117. ซึ่งเมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น อากาศขยายตัว ความกดอากาศจะลดลง และเมื่ออุณหภูมิลดลง อากาศหดตัว ความกดอากาศก็จะเพิ่มขึ้น

120. ใกล้เขตศูนย์สูตร รังสีจากดวงอาทิตย์ทำมุมตรงเข้าสู่พื้นผิวโลก ได้รับพลังงานมากกว่า

122. อากาศที่จมลง จะ กด ลงบนพื้นผิวโลก ก่อให้เกิดบริเวณความกดอากาศสูง จากนั้น จะเคลื่อนไปทางเหนือและใต้ เข้าสู่บริเวณความกดอากาศต่ำ

123. ที่บริเวณละติจูด 60o เหนือและใต้ อากาศเย็นเคลื่อนที่ออกจากขั้วโลก มาปะทะกับอากาศร้อนจากเขตศูนย์สูตร

124. อากาศร้อนมีความหนาแน่นน้อยกว่า ถูกบังคับให้ลอยสูงขึ้น ทำให้เกิดบริเวณความกดอากาศต่ำที่พื้นผิว

125. อากาศนี้จะเย็นและจมลงที่ขั้วโลกเกิดเป็นบริเวณความกดอากาศสูงบริเวณความกดอากาศ ที่สำคัญของโลก

127. วงจรการไหลเวียนของอากาศ จะมีเพียง 2 วงจร จากขั้วโลกทั้งสองไปสู่แถบศูนย์สูตร

129. จึงทำให้กระแสลมเคลื่อนที่เป็นเส้นโค้งโดยมีสาเหตุมาจากการหมุนรอบตัวเองของโลก

130. แรงที่ทำให้ลมมีทิศทางการเคลื่อนที่เปลี่ยนไปนี้เรียกว่า “แรงเฉ” หรือ “แรงโคริโอลิส”เส้นทางกระแสลมที่เป็นจริง เส้นทางกระแสลมหากโลกไม่หมุน เส้นทางกระแสลมที่เป็นจริง GustaveGaspard de Coriolis (1792 – 1843)

132. วงจรการไหลเวียนของอากาศแตกออกเป็น 6 วง แต่ละวงมีรูปแบบการพัดที่แน่นอน

133. ชาวเรือใช้ในการเดินเรือมาแต่ครั้งโบราณ

134. ระหว่างละติจูดที่ 30 องศาเหนือ และ 30 องศาใต้ ลมที่พัดเข้าหาศูนย์สูตรจะพัดจากทิศตะวันออกไปทิศตะวันตก เรียกว่า “ลมสินค้า”

135. ในเขตอบอุ่น ลมที่พัดสู่ขั้วโลกจะเบนจากทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออก เรียกว่า “ลมตะวันตก”

136. และในเขตขั้วโลก ก็มี “ลมตะวันออกแถบขั้วโลก”ลมตะวันตก ลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ ลมค้าตะวันออกเฉียงเหนือ ลมตะวันตก

140. ก่อนนี้ใช้เรียกลมที่เกิดขึ้นในทะเลอาหรับเท่านั้น

141. เป็น ลมประจำฤดูกาล เกิดขึ้นจากความแตกต่างระหว่างอุณหภูมิของแผ่นพื้นทวีปและทะเล ในช่วงฤดูร้อน และฤดูหนาว

143. ประเทศไทยอยู่ภายใต้อิทธิพลของลมมรสุม 2 ชนิดคือ ฤ ดู ห น า ว ฤ ดู ร้ อ น ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ (Southwest monsoon) ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ (Northeast monsoon)

145. เกิดขึ้นในช่วงฤดูร้อนจึงเรียกว่า “ลมมรสุมฤดูร้อน” โดยจะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคมถึงเดือนตุลาคม

146. ลมมรสุมนี้จะพัดนำมวลอากาศชื้นจากมหาสมุทรอินเดียมาสู่ประเทศไทย ทำให้มีเมฆมากและฝนตกชุกโดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณชายฝั่งทะเลฤ ดู ร้ อ น

148. เกิดขึ้นในช่วงฤดูหนาวจึงเรียกว่า “ลมมรสุมฤดูหนาว” โดยจะเริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนถึงเดือนกุมภาพันธ์

149. ลมมรสุมชนิดนี้จะพัดพานำมวลอากาศเย็นและแห้งแถบประเทศมองโกเลียและจีนนำมาสู่ประเทศไทย ทำให้ภาคเหนือและตะวันออกเฉียงเหนือ มีอากาศหนาวเย็นและแห้งแล้ง ภาคใต้มีฝนตกชุกฤ ดู ห น า ว

151. Measuring The Wind

152. Measuring The Wind

153. Measuring The Wind

154. มายากล สร้างเมฆในขวด เตรียมขวดพลาสติกใสหนึ่งใบ เติมน้ำใส่ขวดเพียงเล็กน้อย เขย่าขวดแรงๆ เพื่อให้ไอน้ำจับตัวกับอากาศในขวด เทน้ำออก รีบปิดฝาขวดให้แน่น ใช้มือสองข้างจับขวดให้แน่น บีบขวดอย่างแรง แล้วคลาย สังเกตภายในขวด คว่ำขวดลง เปิดฝา ใส่ควันธูปเข้าไปในขวด ปิดฝาให้แน่น ลองบีบขวดอย่างแรงอีกครั้งหนึ่ง คลายแรงบีบ แล้วสังเกตสิ่งที่เกิดขึ้นภายในขวด ลองอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นตามความเข้าใจ

155. ทฤษฎี การเกิดเมฆ เกิดจากการเย็นตัวลงของอากาศ ทำให้ไอน้ำ (water vapor) ในอากาศ เกิดการ “กลั่นตัว” หรือ “ควบแน่น” (condensation) เป็น “หยาดเมฆ” ที่มีขนาดใหญ่ขึ้น กำเนิดเมฆแตกต่างกันไปตามอุณหภูมิการกลั่นตัว หรือเรียกว่า “จุดน้ำค้าง” (dew point) หยาดเมฆอาจอยู่ในรูปของเหลว หรือผลึกน้ำแข็ง หยาดเมฆที่มีขนาดเล็ก เบาพอที่กระแสอากาศสามารถพยุงให้ลอยอยู่ในอากาศได้จนกว่าจะควบแน่นจนมีขนาดใหญ่ น้ำหนักมาก จึงตกลงสู่พื้นโลกในรูป “หยาดน้ำฟ้า” ได้แก่ ฝน หิมะ และ ลูกเห็บ

156. ทฤษฎี การเกิดเมฆ ไอน้ำจะควบแน่นเป็นละอองน้ำได้ จำเป็นต้องมีแกนให้ไอน้ำเกาะ เรียกว่า “แกนการกลั่นตัว” (condensation nuclei – คอนเดนเซชั่น นิวคลีไอ) ซึ่งได้แก่ ฝุ่นละออง ผงเกลือ เขม่าจากโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น หากอากาศสะอาด ปราศจากฝุ่นละออง (aerosol - แอโรซอล) การกลั่นตัวของไอน้ำจะเกิดขึ้นได้ยากมาก การเคลื่อนที่ของกระแสอากาศมีผลต่อการกำเนิดของเมฆ ขณะลมสงบ มีการยกตัวเบาบาง มีแนวโน้มที่จะเกิดเมฆแผ่ (stratus) ในภาวะที่มีลมพัดแรง หรือกระแสอากาศยกตัวขึ้นในแนวดิ่งอย่างรุนแรง เมฆจะก่อตัวเป็น “เมฆก้อน” (cumulus) หรือ “เมฆหอคอย” (cumulonimbus)

158. ทำให้ความหนาแน่นลดลง จึงลอยสูงขึ้น

164. ขณะมวลอากาศเคลื่อนที่ขึ้นที่สูง ความกดอากาศลดลง ทำให้มวลอากาศขยายตัว และเย็นลงช้าๆ

166. ทำไม กรุงเทพฯ ฝนตกบ่อยจัง!

167. เลย จอดรถ ที่ใต้ สะพาน สายสี่ ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะ กลัว กระจกแตก และ ลมแรงมากๆ ตอนนี้ อากาศ คง สุดๆ แล้ว ใน กรุงเทพ ก็มีพายุลูกเห็บโลกร้อน มาใกล้ ตัว มากๆ แล้วรูปนี้ หาจาก แถมในวันที่ร้อนจัด บางทีก็มี ลูกเห็บ ตก! พายุฝน-ลูกเห็บกระหน่ำกรุงร่วม 3 ชม.รถติดหนัก เมื่อเวลา 15.30 น. ผู้สื่อข่าวรายงานว่าในเขตอุดมสุข บางนา พระโขนง และประเวศ เกิดพายุฝนกระหน่ำลงมาอย่างหนัก และลมกระโชกแรง พร้อมกับมีลูกเห็บขนาดเท่าหัวแม่มือหล่นลงมาจำนวนมาก ซึ่งพายุลูกเห็บตกลงมานานกว่า 10 นาที ผู้สื่อข่าวรายงานอีกว่า พายุฝนลมแรงและลูกเห็บตกดังกล่าวได้ตกลงอย่างต่อเนื่อง เป็นเวลานานร่วม3 ชั่วโมง เป็นเหตุให้เกิดน้ำท่วมขัง โดยเฉพาะถนนศรีนครินทร์ตั้งแต่บริเวณโรงแรมโนโวเทลยาวไปเกือบถึงห้างเสรีเซ็นเตอร์ ระยะทางประมาณ 3 กิโลเมตร เกิดน้ำท่วมขัง ทำให้รถที่สัญจรไปมาเดินทางได้ลำบาก เป็นเหตุให้การจราจรติดขัด ขณะเดียวกัน บริเวณปากซอยอุดมสุข 58 มีต้นไม้หักโค่นกีดขวางการจราจร เนื่องจากลมกระโชกแรง ส่งผลให้การจราจรติดขัดเช่นกัน (22 กย. 52 - กรุงเทพธุรกิจ)

168. วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4 โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่ รถ และ กระจก ดังแรงมากๆ วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่ รถ และ กระจก ดังแรงมากๆเลย จอดรถ ที่ใต้ สะพาน สายสี่ ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะ กลัว กระจกแตก และ ลมแรงมากๆ ตอนนี้ อากาศ คง สุดๆ แล้ว ใน กรุงเทพ ก็มีพายุลูกเห็บโลกร้อน มาใกล้ ตัว มากๆ แล้วรูปนี้๖( วันนี้ ขับรถจาก สามพราน มาถึง แยกพุทธมลฑลสาย4 โดน พายุ ลูกเห็บ ตกใส่รถ และกระจก ดังแรงมากๆ เลยจอดรถที่ใต้สะพานสายสี่ตรงช่วง U-TURN ใต้สะพานเพราะกลัวกระจกแตก และลมแรงมากๆ ตอนนี้อากาศคงสุดๆแล้ว ในกรุงเทพก็มีพายุลูกเห็บ โลกร้อนมาใกล้ตัวมากๆ แล้ว (Bloggang.com)

169. กทม.ร้อนจัดวันนี้ เตือนระวังพายุ-ลูกเห็บ โดย : กรุงเทพธุรกิจออนไลน์ กรุงเทพฯร้อนสุดวันนี้ อุณภูมิไม่เกิน 40 องศา หลังจากนั้นอีกสัปดาห์ถึงคิวเชียงใหม่ อุตุฯเตือนระวังพายุฤดูร้อน ลูกเห็บอาจตกในกรุง นายอานนท์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา ผู้อำนวยการศูนย์เครือข่ายงานวิเคราะห์วิจัยและฝึกอบรมการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลกแห่งภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เปิดเผยว่า สถานการณ์อากาศร้อนของประเทศ วันที่ร้อนที่สุดในพื้นที่กรุงเทพมหานคร จะเป็นวันนี้(22 เม.ย.) โดยอุณหภูมิจะอยู่ที่ประมาณ 40 องศาเซลเซียส เนื่องจากเป็นช่วงที่ดวงอาทิตย์อยู่เหนือกรุงเทพฯ พอดี ส่วนจังหวัดอื่นๆ จะแตกต่างกันไป โดยภาคเหนือ วันที่ร้อนที่สุด จะช้ากว่ากรุงเทพฯ ประมาณ 1 สัปดาห์ เช่น เชียงใหม่ จะร้อนช้ากว่ากรุงเทพฯ 5-6 วัน ขณะที่กรมอุตุนิยมวิทยา เตือนว่า อากาศร้อนอบอ้าวไม่ใช่เรื่องน่ากังวล เพราะตลอดเดือนนี้อุณหภูมิไม่น่าสูงเกิน 40 องศาเซลเซียส แต่สิ่งที่ต้องกังวลคือ พายุฤดูร้อนในช่วงเปลี่ยนฤดู เนื่องจากจะเกิดลมกระโชกแรง อาจส่งผลให้เกิดลูกเห็บในพื้นที่ตอนบนของประเทศไทย ซึ่งพื้นที่กรุงเทพฯ มีแนวโน้มจะเกิดลูกเห็บด้วย

170. ลูกเห็บ(HAIL) แถมในวันที่ร้อนจัด บางทีก็มี ลูกเห็บ ตก! ชิ้นน้ำแข็งขนาดเล็กถูกพัดขึ้นๆ ลงๆ อยู่ภายในเมฆคิวมูโลนิมบัส มีน้ำแข็งมาเกาะพอกจนเป็นชั้นหนาขึ้น จนมีขนาดใหญ่และหนักมากพอ จึงตกลงสู่พื้นดิน

172. Air Humidity ความชื้นของอากาศ คือปริมาณของไอน้ำ ที่มีอยู่ในบรรยากาศ ไอน้ำถูกเพิ่มสู่บรรยากาศตลอดเวลา โดยการระเหย และการคายน้ำของพืช และถูกนำออกจากบรรยากาศเมื่ออากาศ “อิ่มตัว” ไอน้ำจึงเกิดการ “ควบแน่น” และตกกลับมาสู่โลก ภาวะ “อากาศอิ่มตัว” (saturated air) คือ อากาศที่รับไอน้ำไว้เต็มที่แล้ว ณ อุณหภูมิหนึ่ง ไม่สามารถรับไอน้ำที่ระเหยเข้ามาเพิ่มได้อีก อุณหภูมิที่ไอน้ำในภาวะอากาศอิ่มตัว เริ่มกลั่นตัว เป็นหยดน้ำ เรียกว่า “จุดน้ำค้าง” (dew point)

173. วิธีการวัด ปริมาณความชื้นของอากาศ ได้แก่ ความชื้นสัมบูรณ์ (Absolute Humidity) หมายถึง มวลของไอน้ำ ที่มีอยู่จริงในอากาศ ณ ขณะใดขณะหนึ่ง หน่วยเป็น กรัมต่อลูกบาศก์เมตร ความชื้นสัมบูรณ์ = มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศ (กรัม) ปริมาตรของอากาศ (ลูกบาศก์เมตร)

174. วิธีการวัด ปริมาณความชื้นของอากาศ ความชื้นสัมพัทธ์ (Relative Humidity) คือการเปรียบเทียบ มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศ (ความชื้นสัมบูรณ์) กับ มวลไอน้ำในอากาศอิ่มตัว ที่อุณหภูมิและปริมาตรเดียวกัน คิดเป็น ร้อยละ (%) ความชื้นสัมพัทธ์ =มวลไอน้ำที่มีอยู่จริงในอากาศ มวลไอน้ำในอากาศอิ่มตัว ที่อุณหภูมิและปริมาตรเดียวกัน X 100%

175. HYGROMETER ไฮโกรมิเตอร์ - เครื่องมือวัดค่าความชื้นสัมพัทธ์ ไฮโกรมิเตอร์แบบเส้นผม ใช้เส้นผมของคนหรือสัตว์อื่น เมื่ออากาศชื้นจะยืดออก แต่เมื่ออากาศแห้งจะหดตัว ทำให้แสดงผลผ่านกลไกได้

176. HYGROMETER ไฮโกรมิเตอร์ - เครื่องมือวัดค่าความชื้นสัมพัทธ์ ไฮโกรมิเตอร์แบบกระเปาะเปียก – กระเปาะแห้ง ประกอบด้วยเทอร์โมมิเตอร์สองตัว โดยเทอร์โมมิเตอร์กระเปาะเปียกจะบอกอุณหภูมิต่ำกว่าของกระเปาะแห้ง ถ้าเทอร์โมมิเตอร์ทั้งสองตัวบอกค่าอุณหภูมิเท่ากัน แสดงว่าน้ำในผ้าหุ้มกระเปาะเปียกไม่สามารถระเหยกลายเป็นไอน้ำสู่อากาศได้ คืออากาศขณะนั้นอยู่ในภาวะ “อิ่มตัว” ด้วยไอน้ำ ความชื้นสัมพัทธ์จะเท่ากับ 100%

177. Wet and Dry Hygrometer ไฮโกรมิเตอร์กระเปาะเปียก-กระเปาะแห้ง กระเปาะเปียก Wet Bulb กระเปาะแห้ง Dry Bulb

178. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ ความชื้นสัมพัทธ์ที่ 60% เป็นความชื้นที่พอเหมาะ ทำให้เรารู้สึกสบาย ถ้ามากกว่านี้ จะทำให้รู้สึกอึดอัด ตัวเหนียวเหนอะหนะ แต่ถ้าความชื้นน้อยกว่านี้ จะรู้สึกว่าอากาศแห้ง บางครั้งผิวแห้งและแตก ณ ภาวะอากาศอิ่มตัว ความชื้นสัมพันธ์มีค่า 100% ถ้าค่าความชื้นสัมพัทธ์มากกว่า 100% อากาศจะอยู่ในภาวะ “อิ่มตัวยิ่งยวด” (supersaturated) ไอน้ำจะควบแน่นกลายเป็นหยดน้ำ หรือแข็งตัวเป็นผลึกน้ำแข็ง

179. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ ปริมาณของไอน้ำที่มีอยู่ในอากาศ ณ ภาวะอิ่มตัวจะขึ้นอยู่กับอุณหภูมิของอากาศ โดยปริมาณของไอน้ำ ณ ภาวะอากาศอิ่มตัวจะเพิ่มขึ้น เมื่ออุณหภูมิของอากาศเพิ่มขึ้น(ดังตัวอย่างจากมายากล “สร้างเมฆในขวด”) จึงเห็นได้ว่า เมื่ออุณหภูมิเปลี่ยน ความชื้นสัมพัทธ์สามารถเปลี่ยนแปลงได้ ถึงแม้ว่าปริมาณไอน้ำในอากาศจะยังคงเดิม

180. Relative Humidity ความชื้นสัมพัทธ์ ในวันอากาศสงบ แจ่มใส อุณหภูมิของอากาศจะค่อยๆ สูงขึ้น ตั้งแต่พระอาทิตย์ขึ้น กระทั่งถึงเวลาช่วงบ่าย แล้วอุณหภูมิจะค่อยๆ ลดต่ำลง จนกว่าพระอาทิตย์ขึ้นอีกครั้งในวันถัดมา ในช่วงระหว่างวัน หากปริมาณความชื้นของอากาศมีค่าคงตัว ความชื้นสัมพัทธ์ย่อมจะแปรผกผันกับอุณหภูมิ นั่นหมายความว่า ความชื้นสัมพัทธ์จะลดลงในช่วงเช้าไปจนถึงกลางบ่าย และเพิ่มขึ้นในช่วงเย็นตลอดจนถึงเช้ามืดของวันรุ่งขึ้น

181. การใช้ประโยชน์จากความเข้าใจเรื่อง ความชื้นสัมพัทธ์ เป็นปัจจัยร่วมแสดงการก่อตัวของกลุ่มเมฆ และร่วมทำนายว่าฝนจะตกหรือไม่ ไอน้ำในบรรยากาศเป็นส่วนสำคัญของระบบวัฏจักรน้ำ การวัดปริมาณไอน้ำในบรรยากาศสามารถใช้จำแนกลักษณะสภาพภูมิอากาศในแต่ละพื้นที่ว่าเป็นประเภทแห้งแล้ง หรือประเภทชื้น ความชื้นสัมพัทธ์ มีผลกับการทำให้อากาศร้อนหรือเย็นด้วยเช่นกัน เนื่องจากน้ำมีค่าความจุความร้อนมากกว่าอากาศ ปริมาณไอน้ำที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงเพียงเล็กน้อยส่งผลต่ออัตราเร็วของการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของมวลอากาศได้ สิ่งนี้คือสาเหตุของการเย็นตัวอย่างรวดเร็วของอากาศในทะเลทรายตอนกลางคืน ซึ่งมีความชื้นสัมพัทธ์น้อย ขณะที่บริเวณที่มีความชื้นอากาศจะเย็นตัวลงช้ากว่า

182. ความร้อน กับ ความชื้น อุณหภูมิ (Temperature) หมายถึงระดับของความร้อนในวัตถุ เครื่องมือที่ใช้วัดอุณหภูมิ คือ เทอร์โมมิเตอร์ (Thermometer)มักทำด้วยแท่งแก้วใสปลายปิดสองด้าน มีรูตรงกลาง ด้านล่างเป็นกระเปาะบรรจุของเหลวที่ขยายตัวและ หดตัวได้ดี เมื่อรับและคายความร้อน ได้แก่ ปรอท หรือ แอลกอฮอล หน่วยของเทอร์โมมิเตอร์ที่ใช้อยู่ทั่วไปได้แก่ ระบบเมตริก : องศาเซลเซียส (oC) ระบบอังกฤษ : องศาฟาเรนไฮต์ (oF) ระบบเอสไอ : เคลวิน (K)

183. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วย

184. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วย จากภาพจะพบว่า อัตราส่วนระหว่าง อุณหภูมิที่อ่านได้ - จุดเยือกแข็งจะมีค่าเท่ากันทุกหน่วย จุดเดือด - จุดเยือกแข็ง

185. การเปรียบเทียบค่าอุณหภูมิแต่ละหน่วย จึงเขียนเป็นสูตรการแปลงหน่วยอุณหภูมิได้ดังนี้ C=R = F - 32 = K - 273 = X - M 5 4 9 5 B - M จากภาพจะพบว่า อัตราส่วนระหว่าง อุณหภูมิที่อ่านได้ - จุดเยือกแข็งจะมีค่าเท่ากันทุกหน่วย จุดเดือด - จุดเยือกแข็ง หรือเทียบเฉพาะองศาเซลเซียสกับเคลวิน ได้ดังนี้ C = K - 273หรือ K =273+ C

186. อุณหภูมิมวลอากาศในภาพนี้มีหน่วยเป็น องศาฟาเรนไฮต์ จงแปลงให้เป็น องศาเซลเซียส 5.6 oC 0 oC -3.9 oC 12.8 oC 10 oC สูตรการแปลงหน่วยอุณหภูมิที่ต้องใช้ C = F - 32 5 9 3.9 oC

188. สถานะทั้ง ๓ ของสสาร ในของเหลว โมเลกุลเคลื่อนที่ช้า ถูกยึดให้อยู่ใกล้กันด้วยแรงระหว่างโมเลกุล คือสาเหตุให้ก๊าซปริมาตรมาก เมื่อควบแน่นแล้วจะกลายเป็นของเหลวที่มีปริมาตรน้อยลง แรงระหว่างโมเลกุล ทำให้ของเหลวมีปริมาตรแน่นอน แต่ยังสามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่าง และไหลได้

189. สถานะทั้ง ๓ ของสสาร ในของแข็ง มีพลังงานภายในโมเลกุลต่ำมาก จึงถูกแรงระหว่างโมเลกุลที่มากกว่ายึดโมเลกุลไว้ให้อยู่ในตำแหน่งที่แน่นอน ของแข็งจึงมีรูปร่างและปริมาตรคงที่ แรงระหว่างโมเลกุลมีอยู่ ๒ ชนิด คือ แรงดึงดูด และ แรงผลัก ทั้งสองอย่างนี้เป็นแรงทางไฟฟ้า ที่ปกติแล้วจะสมดุลกัน

190. จุดหลอมเหลวและ จุดเยือกแข็ง ช่วงที่น้ำแข็งกำลังหลอมเหลวเป็นช่วงที่น้ำแข็งกำลังเปลี่ยนสถานะเป็นน้ำ อุณหภูมิช่วงนี้จะคงที่ เรียกว่า “จุดหลอมเหลว”(Melting Point) ของน้ำแข็ง ในทางกลับกัน เมื่ออุณหภูมิของน้ำลดลงถึงจุดหนึ่ง จะเกิดการแข็งตัวเป็นน้ำแข็ง เรียกว่า “จุดเยือกแข็ง” (Freezing Point)

191. จุดเดือดและ จุดควบแน่น เมื่อให้ความร้อนแก่น้ำ อุณหภูมิของน้ำจะสูงขึ้น และเมื่ออุณหภูมิถึงจุดหนึ่ง น้ำก็จะเดือด มีไอน้ำเกิดขึ้นเป็นจำนวนมาก ช่วงนี้อุณหภูมิของน้ำจะคงที่ เรียกอุณหภูมิขณะนี้ว่า “จุดเดือด” (Boiling Point) ของน้ำ

193. ค่า C มีหน่วยเป็น cal/g oC , J/ kg oC , J/ kg K

194. 1 แคลอรี (cal) คือปริมาณความร้อน ที่ทำให้น้ำ 1 g มีอุณหภูมิเปลี่ยนไป 1 oC

195. ค่าความจุความร้อนจำเพาะของน้ำ เท่ากับ 1 cal/g oCหมายถึง ต้องใช้ปริมาณความร้อน 1 แคลอรี ในการทำให้น้ำ 1 กรัมมีอุณหภูมิเพิ่มขึ้น 1 oCQ = m c ∆t ปริมาณความร้อนที่สสารรับเพิ่ม หรือคายออก (cal) อุณหภูมิที่เปลี่ยนไปของสสาร (oC ) ค่าความจุความร้อนจำเพาะของสสาร(cal/g oC ) มวลของสสาร (g)

197. ค่า L มีหน่วยเป็น cal/g , kcal/ kg , J/ kg

198. ค่าความร้อนแฝงของการหลอมเหลว (Lf)ของน้ำ 80 แคลอรีต่อกรัม หมายถึงการทำให้น้ำแข็ง 1 g ที่ 0oCหลอมเหลวเป็นน้ำต้องใช้ความร้อน 80 แคลอรี

199. ค่าความร้อนแฝงของการกลายเป็นไอ (Lv)ของน้ำ 540 แคลอรีต่อกรัม หมายถึงการทำให้น้ำ 1 g ที่ 100oCระเหยกลายเป็นไอ ต้องใช้ความร้อน 540 แคลอรีQ = m L ค่าความร้อนแฝงในการเปลี่ยนสถานะของสสาร(cal/g ) ปริมาณความร้อนที่สสารรับเพิ่ม หรือคายออก (cal) มวลของสสาร (g)

201. สามารถสร้างภัยพิบัติรุนแรงต่อพื้นที่ที่พัดผ่าน ได้แก่ น้ำท่วม ดินถล่ม วาตภัย