A literature based comparative study of health insurance in selected countries and the Afghanistan.

1. ‫صحی‬ ‫بیمه‬(Health Insurance)
‫کننده‬ ‫ترتیب‬:‫احمدی‬ ‫عابد‬ ‫احمد‬
‫رهنما‬ ‫استاد‬:‫شهیم‬ ‫هللا‬ ‫شفیق‬ ‫داکتر‬ ‫پوهنیار‬

2. ‫مطالب‬ ‫فهرست‬
‫موضوع‬ ‫ضرورت‬ ‫و‬ ‫اهمیت‬ 1
‫تحقیق‬ ‫اهداف‬ 2
‫کار‬ ‫روش‬ 3
‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬ 4
5‫منتخب‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬
‫افغانستا‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬‫ن‬ 6
‫پیشنهادات‬ 8
9‫منابع‬ ‫فهرست‬
‫گیری‬ ‫نتیجه‬ 7

3. ‫موضوع‬ ‫ضرورت‬ ‫و‬ ‫اهمیت‬
•‫باتوجه‬‫به‬‫هزینه‬‫های‬‫هنگفت‬‫سکتور‬،‫صحت‬‫بیمه‬‫صحی‬‫یکی‬‫از‬‫شیوه‬‫های‬‫اصلی‬‫ت‬‫مویل‬
‫صحت‬‫در‬‫جهان‬‫بشمار‬‫میرود‬‫ولی‬‫در‬‫افغانستان‬‫راهبرد‬‫مشخصی‬‫در‬‫این‬‫زمینه‬‫وجود‬‫ند‬‫ارد‬.
•‫سیر‬‫صعودی‬‫هزینه‬‫های‬،‫تشخیصی‬‫ورود‬‫تکنالوژی‬‫های‬‫گران‬‫قیمت‬،‫طبی‬‫پیشرفت‬‫های‬
‫طبی‬،‫وضعیت‬‫نابسامان‬‫مردم‬‫و‬‫فقر‬‫گسترده‬‫در‬‫کشور‬‫همه‬‫نیازمند‬‫ایجاد‬‫روش‬‫های‬‫ک‬‫ارآ‬‫و‬
‫موثر‬‫بیموی‬‫است‬.
•‫بیشتر‬‫از‬70‫درصد‬‫کل‬‫مصارف‬‫خدمات‬‫صحی‬‫در‬‫افغانستان‬‫توسط‬‫خانواده‬‫ها‬‫پرداخت‬
‫میگردد‬.
•‫تطبیق‬‫نمودن‬‫کوریکولم‬‫درسی‬ً‫پوهنح‬‫ی‬‫صحت‬‫عامه‬‫و‬‫فراهم‬‫نمودن‬‫زمینه‬‫فراغت‬‫از‬‫ا‬‫ین‬
ً‫پوهنح‬‫ی‬.

4. ‫تحقیق‬ ‫اهداف‬
‫بررسی‬‫وضعیت‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫افغانستان‬‫و‬‫دریافت‬‫مشکالت‬‫م‬‫وجود‬. 1
‫مطالعه‬‫نظامهای‬‫رایج‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫کشورهای‬‫منتخب‬(‫جمهوری‬‫فدرال‬
،‫آلمان‬‫ایاالت‬‫متحده‬‫آمریکا‬‫و‬‫جمهوری‬‫اسالمی‬‫ایران‬).
2
‫ارائه‬‫پیشنهادات‬‫موثر‬‫برای‬‫بهبود‬‫وضعیت‬‫کنونی‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫کشور‬. 3

5. ‫کار‬ ‫روش‬
•‫اینًتحقیقًبهًروشًکتابخانهًئیًصورتًگرفتهًاست‬.
•‫در‬‫تهیه‬‫این‬‫مونوگراف‬‫از‬‫آثار‬‫کتبی‬‫مولفین‬‫در‬‫زمینه‬‫اقتصاد‬‫صحت‬‫و‬‫بیمه‬‫و‬‫همچنان‬
‫تحقیقات‬‫انجام‬‫شده‬‫در‬‫کشور‬‫های‬‫منتخب‬‫و‬‫جهان‬‫استفاده‬‫شده‬‫است‬.
•‫بمنظور‬‫جمع‬‫آوری‬‫اطالعات‬‫الزم‬‫برعالوه‬‫کتابها‬‫از‬‫سایت‬‫های‬‫انترنتی‬‫و‬‫بازدید‬‫م‬‫ستقیم‬
‫با‬‫برخی‬‫کارمندان‬‫این‬‫عرصه‬‫نیز‬‫استفاده‬‫صورت‬‫گرفته‬‫است‬.

6. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫بیمه‬ ‫تعریف‬
•‫ازنظر‬‫لغوی‬
•‫از‬‫اصطالحی‬ ‫نظر‬
•‫در‬‫ادبیات‬‫زبان‬‫دری‬‫از‬‫لغت‬‫بیم‬‫یا‬‫ترس‬‫مشتق‬‫شده‬‫و‬‫بمعنی‬‫بیم‬‫و‬‫حراس‬‫از‬‫حوادث‬‫و‬
‫خسارت‬‫آمده‬‫است‬.
•‫بیمه‬‫عملی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫موجب‬‫آن‬‫یک‬‫طرف‬(‫بیمه‬‫شونده‬‫و‬‫یا‬‫بیمه‬‫گذار‬)‫در‬‫اذای‬‫پرداخ‬‫ت‬
‫مبلغ‬(‫حق‬‫البیمه‬)‫از‬‫طرف‬‫دیگر‬(‫بیمه‬‫گر‬‫و‬‫یا‬‫بیمه‬‫کننده‬)‫تعهد‬‫پرداخت‬‫وجهی‬‫را‬‫د‬‫ر‬
‫صورت‬‫تحقق‬‫خطر‬‫بدست‬‫می‬‫آورد‬.
•‫عقدی‬‫است‬‫میان‬‫بیمه‬‫کننده‬‫و‬‫بیمه‬‫شونده‬‫که‬‫طور‬‫کتبی‬‫صورت‬‫گرفته‬‫و‬‫به‬‫موج‬‫ب‬‫آن‬‫بیمه‬
‫کننده‬‫در‬‫مقابل‬‫اخذ‬‫حق‬‫البیمه‬‫معین‬،‫جبران‬‫خساره‬‫طرف‬‫مقابل‬‫را‬‫متعهد‬‫میگردد‬.

7. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫بیمه‬ ‫انواع‬
‫بیمه‬‫خسارات‬ 1
‫بیمه‬‫اشخاص‬ 2
‫براساس‬‫طبیعت‬‫گذار‬ ‫بیمه‬ ‫و‬ ‫گر‬ ‫بیمه‬ ‫قراردادی‬ ‫تعهدات‬
ً‫بیمهًهایًاختیاری‬(‫بیمهًهایًخصوصی‬) 1
ً‫بیمهًهایًاجباری‬(‫بیمهًهایًاجتماعی‬) 2
‫استفاده‬ ‫لحاظ‬ ‫از‬

8. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫صحی‬ ‫بیمه‬
•‫با‬‫توجه‬‫به‬‫تعاریف‬‫متعدد‬‫که‬‫از‬‫بیمه‬‫صحی‬‫صورت‬‫گرفته؛‬‫بصورت‬‫مجموعی‬‫می‬‫توان‬
‫گفت‬‫که‬:
•‫بیمه‬‫صحی‬‫یک‬‫نوع‬‫خاص‬‫بیمه‬‫بوده‬‫و‬‫بیانگر‬‫یک‬‫تعهد‬‫میان‬‫بیمه‬‫کننده‬‫و‬‫بیم‬‫ه‬‫شونده‬
‫است‬‫که‬‫به‬‫موجب‬‫آن‬‫بیمه‬‫کننده‬‫دربدل‬‫یک‬‫حق‬‫البیمه‬،‫معین‬‫یا‬‫طبق‬‫اصول‬‫دیگر‬‫ی‬‫که‬‫در‬
‫قرار‬‫داد‬‫بیمه‬‫ذکر‬‫میگردد‬‫مصارف‬‫صحی‬‫بیمه‬‫شده‬‫را‬‫بعهده‬‫میگیرد‬.

9. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫د‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫تاریخی‬ ‫پیشینه‬‫رجهان‬
ً‫کمکًوًهمکاری‬ ‫قراردادًباًداکترانًشرکت‬ 1911‫درًانگلستان‬
‫قرونًوسطی‬
ً‫الی‬
‫انقالبًصنعتی‬
‫قرنًنزدهم‬ ‫قرنًبیستم‬
ً‫تشکیلًاتحادیهًها‬
ً‫اتحادیهًکارمندان‬‫و‬
ً‫ایجادًکلنیک‬‫هایًشرکت‬
1883‫درًآلمان‬
1930‫درًفرانسه‬
1980ً‫تقریباًهمه‬
‫کشورهایًتوسعهًیافته‬

10. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫افغانستا‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫تاریخچه‬‫ن‬
ً‫ایجاد‬ ‫تبدیل‬ ‫متوقف‬
1334 1343 1357
‫فعال‬ ‫متوقف‬ ‫فعال‬
1358 1371 1372
‫متوقف‬ ً‫فعال‬
1375 1381
ً‫بیمهًصحیًدرًافغانستانًبیشًاز‬50‫سالًقدامتًدارد‬!
‫امکانات‬‫بیمه‬‫صحی‬‫مامورین‬‫در‬‫شروع‬‫صرف‬‫برای‬‫مامورین‬‫عالیرتبه‬‫ب‬‫ود‬.
‫برای‬‫کسانیکه‬‫واجد‬‫شرایط‬‫بیمه‬‫بودند‬‫کارت‬‫های‬‫مخصوص‬‫توزیع‬‫می‬‫گردید‬.
‫حساب‬‫مخصوص‬‫بانکی‬‫از‬‫طرف‬‫وزارت‬‫مالیه‬‫جهت‬‫بیمه‬‫صحی‬‫مامورین‬
‫باز‬‫گردیده‬‫بود‬.

11. ‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬–‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫انواع‬
‫بیمهًصحیًازًجملهًبیمهًاشخاصًب‬ً‫وده‬
‫وًبصورتًکلیًبهًسهًکتگوریًب‬ً‫زرگ‬
‫تقسیمًمیشود‬
ً‫بیمهًصحیًخصوصی‬
(Private Health Insurance)
ً‫بیمهًصحیًمبتنیًبرًجامعه‬
(Community-Based
Health Insurance)
ً‫بیمهًصحیًاجتماعی‬
(Social Health Insurance)

12. ‫بیمه‬ ‫انواع‬‫صحی‬–‫اجتماعی‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬
•‫بیمه‬‫صحی‬‫اجتماعی‬‫یکی‬‫از‬‫اشکال‬‫تمویل‬‫و‬‫مدیریت‬‫مراقبت‬‫های‬‫صحی‬‫براساس‬‫ا‬‫ئتالف‬
‫خطرات‬‫صحی‬‫میباشد‬.
•‫مشخصات‬‫عمده‬
•‫موجودیتًهزینهًمستقلًیاًنیمهًمستقل‬
•ً‫متکیًبودنًباالیًسهمًگیریًاجباریًافراد‬
•‫ارتباطًمیانًسهمًافرادًوًحقًآنانًبهًفوایدًمجموعهًخدماتًصحی‬
•‫ادارهًذریعهًدولت،ًارگانًنیمهًدولتیًیاًموسسهًغیرًانتفاعی‬

13. ‫بیمه‬ ‫انواع‬‫صحی‬–‫جامعه‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬
•‫بیمه‬‫صحی‬‫مبتنی‬‫بر‬‫جامعه‬‫عبارت‬‫از‬‫برنامه‬‫های‬‫پیش‬‫پرداخت‬‫غیر‬‫انتفاعی‬‫جهت‬‫مراقبت‬
‫های‬‫صحی‬‫میباشد‬‫که‬‫ذریعه‬‫جامعه‬‫کنترول‬‫گردیده‬‫و‬‫مردم‬‫بصورت‬‫داوطلبانه‬‫در‬‫آن‬
‫عضویت‬‫حاصل‬‫مینمایند‬.
•‫مشخصات‬‫عمده‬
•‫سایزًکوچک‬.
•‫افرادًراًکهًتحتًپوششًانواعًدیگرًبیمهًقرارًندارندًپوششًمیدهد‬.
•‫منجرًبهًکاهشًمصارفًازًجیبًمیگردد‬.
•‫اینًشیوهًهمیشهًازًقابلیتًافزایشًمنابعًازًباعثًعوایدًمحدودًجامعهًبرخوردارًنیست‬.

14. ‫بیمه‬ ‫انواع‬‫صحی‬–‫خصوصی‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬
•‫بیمه‬‫صحی‬‫است‬‫که‬‫توسط‬‫موسسات‬‫شخصی‬‫انتفاعی‬‫عرضه‬‫گردیده‬‫و‬‫در‬‫اذای‬‫حق‬‫ال‬‫بیمه‬
‫مشخص‬‫خریداری‬‫میگردد‬.
‫خصوصیات‬‫عمده‬:
•‫اکثر‬‫بیمه‬‫های‬‫شخصی‬‫داوطلبانه‬‫است‬
•‫قرارداد‬‫های‬‫بیمه‬‫صحی‬‫خصوصی‬‫توسط‬‫اشخاص‬‫پرداخت‬‫میشود‬‫و‬‫هیچگونه‬‫رابطه‬‫با‬‫درآمد‬‫افر‬‫اد‬
‫ندارد‬.
•‫میتواند‬‫که‬‫نقش‬‫های‬(،‫اساسی‬،‫مضاعف‬‫مکمله‬‫ویا‬‫متممه‬)‫را‬‫باالی‬‫پوشش‬‫عامه‬‫یک‬‫کشور‬‫بازی‬
‫نماید‬.

15. ‫و‬ ‫مبانی‬‫کلیات‬–‫یا‬ ‫متمم‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬‫تکمیلی‬
•‫این‬‫نوع‬‫بیمه‬‫ها‬‫برای‬‫تامین‬‫یکی‬‫از‬‫موارد‬‫زیر‬‫شکل‬‫یافته‬‫اند‬:
•‫خالهای‬‫خدماتی‬‫که‬‫در‬‫بیمه‬‫های‬‫پایه‬‫وجود‬‫دارد‬.
•‫خالهای‬‫هزینه‬‫ای‬‫که‬‫در‬‫بیمه‬‫های‬‫پایه‬‫وجود‬‫دارد‬.
•‫بیمه‬‫های‬‫متمم‬‫میتوانند‬‫که‬‫توسط‬‫برنامه‬‫های‬‫دولتی‬‫یا‬‫خصوصی‬‫ارائه‬‫گردند‬‫ولی‬‫د‬‫ر‬‫اکثر‬
‫ممالک‬‫توسط‬‫طرح‬‫های‬‫خصوصی‬‫ارائه‬‫میشود‬.

16. ‫شفاخانه‬ ‫بل‬
‫و‬ ‫مبانی‬‫کلیات‬–‫صحی‬ ‫های‬ ‫بیمه‬ ‫برای‬ ‫تقاضا‬
‫عواملًموثرًبرًتقاضایًبیمهًهایًصحیًراًمیتوانًبطو‬ً‫ر‬
‫ذیلًخالصهًنمود‬:

17. ‫منتخب‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬–‫آلمان‬

18. ‫آلمان‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬

19. ‫آلمان‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬
•‫کشور‬‫آلمان‬‫دارای‬‫یک‬‫سیستم‬‫کثیر‬‫الپرداختی‬‫همگانی‬‫همراه‬‫با‬‫دو‬‫نوع‬‫اصلی‬‫بیمه‬‫میباش‬‫د‬:
•‫بیمه‬‫صحی‬‫تحت‬‫حمایت‬‫قانون‬(‫ویا‬‫بیمه‬‫صحی‬‫عامه‬)(Gesetzliche Krankenversicherung (GKV)
•‫بیمه‬‫خصوصی‬(Private Krankenversicherung (PKV)
•‫کسانیکه‬‫در‬‫آمد‬‫شان‬‫از‬‫یک‬‫مقدار‬‫معین‬(‫که‬‫درسال‬2014،€4,462.50‫در‬‫ماه‬‫بود‬)‫کمتر‬
‫باشد‬‫مجبور‬‫هستند‬‫که‬‫تحت‬‫پوشش‬‫یکی‬‫از‬‫برنامه‬‫های‬‫بیمه‬‫صحی‬‫عامه‬(SHI)‫باشند‬.
•SHI‫توسط‬‫تقریبا‬150‫صندوق‬‫های‬‫مریضی‬‫رقابتی‬(SFs)‫عمل‬‫مینماید‬.
•‫صندوق‬‫های‬‫مریضی‬‫به‬‫شش‬‫گروپ‬‫عمده‬‫دسته‬‫بندی‬‫میگردند‬.
•‫هزینه‬‫های‬‫عملیاتی‬‫شفاخانه‬‫ها‬‫توسط‬‫صندوقهای‬‫مریضی‬‫و‬‫هزینه‬‫های‬‫سرمایه‬‫ای‬‫آنها‬
‫توسط‬‫دولت‬‫محلی‬‫یا‬‫منطقه‬‫ای‬‫تامین‬‫می‬‫شود‬.

20. ‫آلمان‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬
‫جدول‬1‫آلمان‬ ‫در‬ ‫مریضی‬ ‫های‬ ‫صندوق‬ ‫تعداد‬ ،2007-2014
20072008200920102011201220132014
‫محلی‬ ‫های‬ ‫صندوق‬(AOK)1615151412121111
‫جات‬ ‫کارخانه‬ ‫و‬ ‫ها‬ ‫شرکت‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫های‬ ‫صندوق‬(BKK)189170155130121112109107
‫جایگزین‬ ‫های‬ ‫صندوق‬(Ersatzkassen)109866666
‫تجاران‬ ‫صنف‬ ‫های‬ ‫صندوق‬(IKK)16171497666
‫کشاورزان‬ ‫های‬ ‫صندوق‬(LKK)99999911
‫نوردان‬ ‫دریا‬ ‫های‬ ‫صندوق‬1−−−−−−−
‫چیان‬ ‫معدن‬ ‫های‬ ‫صندوق‬11111111
‫مجموعه‬242221202169156146134132

21. ‫آلمان‬ ‫کشور‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬
‫خصوصی‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬(PHI) ‫رسمی‬ ‫یا‬ ‫دولتی‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬(SHI)
12.5‫فیصد‬:ً‫عمدتا‬‫افرادیکه‬‫از‬‫بیمه‬‫ص‬‫حی‬
‫دولتی‬‫محروم‬‫اند‬(‫افراد‬‫خودشاغل‬‫و‬‫کسانیکه‬
‫درآمد‬‫شان‬‫از‬‫معیار‬‫معین‬‫زیاد‬‫گردد‬)
87.5‫فیصد‬:75‫فیصد‬‫بشکل‬‫اجباری‬(‫کارمندان‬‫که‬‫در‬‫تحت‬‫معیار‬‫مشخص‬
‫درآمد‬‫قرار‬،‫دارند‬‫اشخاص‬‫بیکار‬‫و‬‫متقاعدین‬)،12.5‫فیصد‬‫بشکل‬‫اختیاری‬
‫تحت‬ ‫جمعیت‬
‫پوشش‬
ً‫نظرًبهًانتخابًشخصًبیمهًشدهًدرًقرارًداد‬
ً‫بیمهًتفاوتًمیکند‬
‫خدمات‬‫وقایوی‬(‫مخصوصا‬‫در‬‫جریان‬‫حاملگی‬‫و‬‫کشف‬‫بموقع‬‫کنسرها‬)،‫خدمات‬‫طبی‬،
‫مراقبت‬‫های‬‫شفاخانه‬‫یی‬‫سراپا‬‫و‬‫داخل‬،‫بستر‬‫احیای‬،‫مجدد‬‫مراقبت‬‫های‬‫صحت‬‫رو‬،‫انی‬
‫مراقبت‬‫های‬،‫دندان‬‫تجویز‬،‫ادویه‬‫تالفی‬‫استراحت‬،‫بیماری‬‫مراقبت‬‫های‬‫نرسنگ‬‫خ‬‫انگی‬
‫تحت‬ ‫فواید‬
‫پوشش‬
ً‫حقًالبیمهًمرتبطًباًخطر‬ ‫فیصدی‬‫اجرت‬(15.5‫درصد‬)،8.2‫فیصد‬‫شخص‬‫بیمه‬‫شده‬‫و‬7.3‫فیصد‬،‫کارفرما‬‫حق‬
‫البیمه‬‫متقاعدین‬‫به‬‫تناسب‬‫حق‬،‫تقاعد‬‫حق‬‫البیمه‬‫بیکاران‬‫به‬‫واسطه‬‫صندوق‬‫ا‬،‫جتماعی‬
‫حق‬‫البیمه‬‫اطفال‬‫بوسیله‬‫درآمد‬‫مالیات‬.‫تاسیس‬‫صندوق‬‫مرکزی‬‫صحت‬(2009)
‫مالی‬ ‫امور‬
ً‫حدود‬50ً‫بیمهًگرًخصوصیًدرًتحتًنظر‬
ً‫قانونًبیمهًخصوصی‬(FP/ NFP)
ً‫صندوقًهایًبیماری‬(‫نهادهایًغیرًانتفاعیًخودگردانًتحتًنظرًقانونًعامه‬) ‫گران‬ ‫بیمه‬
ً‫انتخابًآزادانه‬ ً‫انتخابًازًمیانًتمامًعرضهًکنندهًهایًقرارًدادی‬)ً‫تقریبا‬97ً‫فیصدًتمامًمراقبتًهای‬
ً‫سراپاًو‬99‫درصدًبسترًهایًشفاخانهًیی‬)
‫ها‬ ‫کننده‬ ‫عرضه‬

22. ‫منتخب‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬–‫آمریک‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬‫ا‬

23. ‫امریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫های‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬
‫میدیکیر‬(Medicare)
‫مدیکید‬(Medicaid)
SCHIP
State Risk Pools
PCIP
‫فواید‬‫صحی‬‫اردو‬
Employer-sponsored
Individually purchased
Types of medical insurance
‫پوشش‬‫تکمیلی‬‫بیمه‬‫های‬‫صحی‬
.....
Association group health
insurance

24. ‫منتخب‬ ‫کشورهای‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬–‫ایران‬

25. ‫ادامه‬...
•‫طرح‬‫های‬‫بیمه‬‫خصوصی‬‫در‬‫ایران‬‫بدلیل‬‫پوشش‬‫باالی‬‫که‬‫توسط‬‫طرح‬‫های‬‫بیمه‬‫اجتما‬‫عی‬
‫فراهم‬‫میگردد‬‫نسبتا‬‫انکشاف‬‫نیافته‬،‫اند‬‫ساکنین‬‫بومی‬‫ایران‬‫ممکن‬‫است‬‫که‬‫این‬‫ط‬‫رح‬‫ها‬‫را‬
‫بعنوان‬‫برنامه‬‫های‬‫تکمیلی‬‫یا‬‫مکمل‬‫خریداری‬‫نمایند‬.
•‫بصورت‬‫عموم‬‫در‬‫جمهوری‬‫اسالمی‬‫ایران‬‫چهار‬‫نوع‬‫طرح‬‫های‬‫بیمه‬‫صحی‬‫تحت‬‫کنترول‬
‫حکومت‬‫وجود‬‫دارد‬:
•‫سازمان‬‫بیمه‬‫خدمات‬‫طبی‬(MSIO)
•‫سازمان‬‫تامین‬‫اجتماعی‬(SSO)
•‫بنیاد‬‫امام‬‫خمینی‬(IKF)
•‫سازمان‬‫خدمات‬‫طبی‬‫نیروهای‬‫مسلح‬(AFMSO)

26. ‫مطالعه‬ ‫تحت‬ ‫کشورهای‬ ‫مختصر‬ ‫مقایسه‬
‫جدولً2،ًمقایسهًکشورهایًتحتًمطالعهًنظرًبهًویژگیًهایًعمومیًمربوطًبهًبیمهًصحی‬
‫کشورها‬
‫مجموعی‬‫نفوس‬
GDP
)GDP%(‫صحی‬‫مصارف‬
)$(‫درآمد‬‫اوسط‬
‫نفر‬1000/‫داکتر‬‫تعداد‬
‫نفر‬1000/‫یی‬‫شفاخانه‬‫بستر‬
‫تمام‬‫فیصدی‬‫اساس‬‫به‬(OOP
)‫صحی‬‫مصارف‬
‫مجموعه‬‫دولتی‬ ‫بیمه‬‫خصوصی‬ ‫بیمه‬‫گان‬ ‫نشده‬ ‫بیمه‬
‫آلمان‬ ‫فدرال‬ ‫جمهوری‬82,800,000)$ ‫(تریلیون‬ 3.7311.333,3333.818.213.29988101ً‫کمتراز‬
‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬318,000,000)$ً‫(تریلیون‬ 16.7717.951,9392.452.91386.634.364.213.4
‫ایران‬ ‫اسالمی‬ ‫جمهوری‬76,424,000)$ ‫(بیلیون‬ 368.96.76,3260.890.15585751010ً‫بیشتراز‬
‫افغانستان‬ ‫اسالمی‬ ‫جمهوری‬31280000)$ً‫(بیلیون‬ 20.3144260.230.570−−−−
‫ی‬‫ح‬‫ص‬
‫ه‬‫م‬‫ی‬‫ب‬‫ن‬‫ی‬‫د‬‫ی‬‫ف‬‫ت‬‫س‬‫م‬
‫ی‬‫ع‬‫و‬‫م‬‫ج‬‫م‬‫د‬‫ا‬‫د‬‫ع‬‫ت‬
)‫ی‬‫د‬‫ص‬
‫ی‬‫ف‬(

27. ‫افغانستان‬ ‫اسالمی‬ ‫جمهوری‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬
.
•‫افغانستان‬‫دارای‬‫یک‬‫سیستم‬‫توسعه‬‫یافته‬‫خدمات‬‫صحی‬‫ملی‬‫است‬‫که‬‫توسط‬‫وزارت‬
‫صحت‬‫عامه‬‫اداره‬‫گریده‬‫و‬‫ذریعه‬‫دونرها‬‫و‬‫حکومت‬‫تمویل‬‫میگردد‬.
•‫بیمه‬‫صحی‬‫اجتماعی‬‫در‬‫افغانستان‬‫در‬‫چوکات‬‫بیمه‬‫صحی‬‫مامورین‬‫عرضه‬‫میگر‬‫دید‬‫و‬
‫تنها‬‫شرکت‬‫بیمه‬‫ای‬‫دولتی‬‫در‬‫کشور‬‫شرکت‬‫بیمه‬‫ملی‬‫افغان‬‫است‬‫ولی‬‫درحال‬‫ح‬‫اضر‬
‫کدام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫اجتماعی‬‫عملی‬‫در‬‫کشور‬‫وجود‬‫ندارد‬.
•‫بیمه‬‫صحی‬‫مبتنی‬‫بر‬‫جامعه‬‫در‬‫افغانستان‬‫وجود‬‫ندارد‬.
•‫نقش‬‫بیمه‬‫صحی‬‫خصوصی‬‫در‬‫افغانستان‬‫بسیار‬‫ناچیز‬،‫است‬‫چند‬‫شرکت‬‫بی‬‫مه‬
‫خصوصی‬‫در‬‫کشور‬‫وجود‬‫دارد‬‫که‬‫آنها‬‫نیز‬‫در‬‫عرصه‬‫بیمه‬‫صحی‬‫فعالیت‬‫های‬‫خو‬‫بی‬
‫ندارند‬.‫در‬‫این‬،‫ًها‬‫ت‬‫شرک‬‫حدود‬‫هفت‬‫میلیون‬‫نفر‬‫بیمه‬،‫ًاند‬‫ه‬‫شد‬‫که‬‫چهار‬‫میلیون‬‫آ‬‫ن‬‫بیمه‬
‫موتر‬‫و‬‫سه‬‫میلیون‬‫دیگر‬‫بیمه‬‫صحی‬‫گرفته‬‫ًاند‬.

28. ‫افغانستان‬ ‫در‬ ‫صحی‬ ‫بیمه‬ ‫نظام‬
•‫بیمه‬‫صحی‬‫مامورین‬
•‫پالیسی‬‫قبلی‬
•‫پالیسی‬‫فعلی‬
•‫عرضه‬‫مراقبت‬‫های‬‫صحی‬‫برای‬‫کارمندان‬‫اردو‬
•‫شرکت‬‫بیمه‬‫ملی‬‫افغان‬
•‫بیمه‬‫صحی‬‫خصوصی‬‫در‬‫افغانستان‬(‫چهار‬‫شرکت‬‫بیمه‬‫خصوصی‬)
•‫شرکت‬‫بیمه‬‫افغانستان‬(ICA)
•‫شرکت‬‫بیمه‬‫افغان‬‫گلوبل‬(Afghan global insurance)
•‫بیمه‬‫صحی‬‫که‬‫توسط‬‫شرکت‬‫های‬‫خصوصی‬‫عرضه‬‫میگردد‬‫بشکل‬‫گروهی‬،‫بوده‬‫بیشتر‬‫ت‬‫وسط‬
‫شرکت‬‫ها‬‫و‬‫بازرگانان‬‫مورد‬‫استفاده‬‫قرار‬‫میگیرد‬‫و‬‫بدلیل‬‫قیمت‬‫بلند‬،‫آنها‬‫عام‬‫مردم‬‫کمتر‬‫از‬‫این‬
‫خدمات‬‫مستفید‬‫میگردند‬.

29. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬–‫کلیات‬ ‫و‬ ‫مبانی‬
•‫نیاز‬‫به‬‫اطمینان‬،‫خاطر‬‫تعاون‬‫و‬‫همکاری‬‫و‬‫جبران‬‫به‬‫موقع‬‫خسارات‬‫را‬‫میتوان‬‫علت‬‫پی‬‫دایش‬
‫تفکر‬‫بیمه‬‫در‬‫جهان‬‫دانست‬.
•‫بیمه‬‫صحی‬‫یکی‬‫از‬‫متداول‬‫ترین‬‫و‬‫موثرترین‬‫شیوه‬‫های‬‫تمویل‬‫و‬‫مدیریت‬‫مراقبت‬‫ه‬‫ای‬
‫صحی‬‫براساس‬‫ائتالف‬‫خطر‬‫است‬.
•‫تمام‬‫انواع‬‫شیوه‬‫های‬‫ائتالف‬‫خطر‬‫از‬‫چالش‬‫ها‬‫خالی‬‫نبوده‬‫و‬‫باید‬‫براساس‬‫اوضاع‬‫یک‬
‫کشور‬‫انتخاب‬‫گردد‬.
•‫در‬‫کشور‬‫های‬‫روبه‬‫انکشاف‬‫شرایط‬‫نظیر؛‬‫سطح‬‫عواید‬‫و‬‫رشد‬،‫اقتصادی‬‫برتری‬‫سک‬‫تور‬
‫رسمی‬‫در‬‫مقابل‬‫سکتور‬‫غیر‬،‫رسمی‬‫توزیع‬،‫نفوس‬‫فرصت‬‫برای‬‫بلند‬‫بردن‬‫هزین‬‫ه‬،‫کار‬
‫ظرفیت‬‫قوی‬،‫اداری‬‫زیربنای‬‫با‬‫کیفیت‬‫جهت‬‫ارایه‬‫مراقبت‬‫های‬ً،‫صحی‬‫اتفاق‬‫آراء‬‫د‬‫ست‬
‫اندرکاران‬‫به‬‫طرفداری‬‫از‬‫بیمه‬‫صحی‬‫اجتماعی‬‫و‬‫ثبات‬‫سیاسی‬‫و‬‫قابلیت‬‫توسعه‬‫ن‬‫ظام‬‫بیمه‬
‫صحی‬‫اجتماعی‬‫میتواند‬‫منتج‬‫به‬‫انکشاف‬‫موفقانه‬‫نظام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫اجتماعی‬‫گردد‬.

30. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬–‫آلمان‬
•‫درس‬‫های‬‫کلی‬‫را‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫از‬‫تجربه‬‫نظام‬‫صحی‬‫آلمان‬‫گرفت‬‫این‬‫است‬‫که‬:
.1‫می‬‫توان‬‫پوشش‬‫بیمه‬‫صحی‬‫همگانی‬‫ایجاد‬‫کرد‬‫بی‬‫آنکه‬‫هزینه‬‫های‬‫آن‬‫از‬‫بودجه‬‫دولت‬‫تامین‬‫ش‬‫ود‬.
.2‫فوق‬‫العاده‬‫مشکل‬‫است‬‫و‬‫شاید‬‫محال‬‫باشد‬‫که‬‫نظام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫خارج‬‫از‬‫چارچوب‬،‫مقررات‬‫متکث‬،‫ر‬
‫و‬‫رقابتی‬‫را‬‫که‬‫از‬‫ریسک‬‫حساب‬‫نشده‬‫اجتناب‬،‫کند‬‫سرپا‬،‫نگهداشت‬‫و‬‫ضمن‬،‫آن‬‫به‬‫عدالت‬‫اف‬‫قی‬‫در‬
‫تامین‬‫اعتبار‬‫و‬‫توزیع‬‫خدمات‬‫صحی‬‫دست‬‫یافت‬.
.3‫هرچه‬‫به‬‫مردم‬‫آزادی‬‫انتخاب‬‫بیشتر‬‫داده‬‫شود‬‫که‬‫از‬‫بین‬‫بیمه‬‫گران‬‫رقیب‬،‫متعدد‬‫یکی‬‫را‬‫انت‬‫خاب‬
،‫کنند‬‫هم‬‫مردم‬‫و‬‫هم‬‫بیمه‬‫گران‬‫امکان‬‫بیشتری‬‫خواهند‬‫داشت‬‫که‬‫مشتریان‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫نظر‬‫ریسک‬‫به‬
‫طبقاتی‬‫مشخص‬‫تقسیم‬‫کنند‬.

31. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬–‫آمریکا‬ ‫متحده‬ ‫ایاالت‬
•‫نظام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫ایاالت‬‫متحده‬‫آمریکا‬‫بیشتر‬‫باالی‬‫بخش‬‫خصوصی‬‫تکیه‬‫نمود‬‫ه‬‫و‬‫طرح‬
‫های‬‫دولت‬‫تنها‬‫افراد‬،‫مسن‬‫اطفال‬‫و‬‫خانواده‬‫های‬‫کم‬‫درآمد‬‫را‬‫تحت‬‫پوشش‬‫قرار‬‫میدهد‬.
•‫یکی‬‫از‬‫درس‬‫های‬‫مثبت‬‫که‬‫از‬‫مرور‬‫نظام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫این‬‫کشور‬‫میآموزم‬‫نقش‬‫موثر‬‫ط‬‫رح‬
‫های‬‫بیمه‬‫ای‬‫کارفرما‬‫محور‬‫است‬‫که‬‫در‬‫نظام‬‫بیمه‬‫صحی‬‫ایاالت‬‫متحده‬‫جایگاه‬‫خاصی‬‫د‬‫ارد‬.

32. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬–‫ایران‬
•‫داشتنًقوانینًمشخصًدرًعرصهًبیمهًصح‬‫ی‬.
•‫شورایًعالیًبیمهًخدماتًصحی‬
•‫پوششًخدماتًدرًسکتورًعامهًوًخصوصی‬.
•‫اهداًپاداشًیاًتشویقیهًبرایًداکترانًشام‬ً‫ل‬
‫طرحًهایًبیمهًای‬.
•‫اجباریًبودنًبیمهًروستاییانًازًطرفًدول‬‫ت‬.
•‫ایجادًطرحًهایًبمنظورًپوششًجمعیتًبیم‬ً‫ه‬
‫نشدهًشهری‬.
•‫عدم‬‫شفافیت‬‫رویکرد‬‫بیمه‬‫ای‬‫موجود‬‫در‬‫ب‬‫خش‬
‫بیمه‬‫های‬‫صحی‬.
•‫ایجاد‬‫صندوق‬‫های‬‫متعدد‬‫بیمه‬‫ای‬‫که‬‫طبق‬
‫نشریات‬‫سازمان‬‫جهانی‬،‫صحت‬‫یکی‬‫از‬
‫شاخص‬‫های‬‫گسیختگی‬‫در‬‫سازماندهی‬
‫صندوق‬‫ها‬‫شناخته‬‫شده‬‫است‬.
•‫رویکردهای‬‫مختلف‬‫برای‬‫پوشش‬‫جمعیت‬‫ک‬‫ه‬
‫سبب‬‫از‬‫بین‬‫رفتن‬‫شفافیت‬‫و‬‫ایجاد‬‫هم‬‫پ‬‫وشانی‬
‫در‬‫پوشش‬‫جمعیت‬‫میگردد‬.
•‫عدم‬‫موجودیت‬‫نقش‬‫موثر‬‫و‬‫زمینه‬‫مناسب‬
‫برای‬‫فعالیت‬‫بخش‬‫های‬‫غیر‬‫دولتی‬‫در‬‫عر‬‫صه‬
‫بیمه‬‫گری‬.

33. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬ ‫و‬ ‫بحث‬–‫افغانستان‬
•‫آنچه‬‫در‬‫جهان‬‫منحیث‬‫بیمه‬‫صحی‬‫شناخته‬‫شده‬‫است‬‫در‬‫حال‬‫حاضر‬‫در‬‫افغانستان‬‫در‬‫سط‬‫ح‬
‫ملی‬‫اصال‬‫وجود‬‫ندارد‬‫و‬‫فعالیت‬‫تعداد‬‫اندک‬‫شرکت‬‫های‬‫خصوصی‬‫نیز‬‫دراین‬‫عرصه‬‫ب‬‫سنده‬
‫نیست‬.
•‫برخی‬‫از‬‫مهمترین‬‫مشکالت‬‫موجود‬‫سر‬‫راه‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫افغانستان‬:
•‫عدم‬‫موجودیت‬‫قوانین‬‫و‬‫مقرره‬‫مشخص‬‫راجع‬‫به‬‫بیمه‬‫صحی‬
•‫مشکالت‬‫مدیریتی‬(‫بطور‬،‫مثال‬‫نبود‬‫سیستم‬‫های‬‫مناسب‬‫برای‬‫ثبت‬‫درآمد‬‫شرکت‬،‫ها‬‫عدم‬‫موج‬‫ودیت‬
‫سیستم‬‫های‬‫مناسب‬‫حسابدهی‬‫و‬‫حساب‬،‫رسی‬‫موجودیت‬‫فساد‬)
•‫سوء‬‫استفاده‬‫از‬‫واژه‬‫مجانی‬‫بودن‬‫صحت‬‫که‬‫گویا‬(‫نظر‬‫به‬‫ماده‬52‫قانون‬‫اساسی‬‫صحت‬‫مجانی‬‫است‬)
‫فعال‬‫شدن‬‫بیمه‬‫نظر‬‫به‬‫مجانی‬‫بودن‬‫صحت‬‫در‬‫قانون‬‫اساسی‬‫نا‬‫ممکن‬‫است‬.
•‫کمبود‬‫کارمندان‬‫مسلکی‬‫در‬‫بخش‬‫اقتصاد‬‫صحت‬‫و‬‫بیمه‬
•‫پاین‬‫بودن‬‫سطح‬‫درآمد‬‫مردم‬
•‫عدم‬‫آگاهی‬‫مردم‬‫از‬‫بیمه‬‫و‬‫مزایای‬‫آن‬

34. ‫پیشنهادات‬
.1‫تهیه‬‫قوانین‬‫و‬‫مقررات‬‫الزم‬‫برای‬‫بیمه‬‫صحی‬
.2‫اجرای‬‫مطالعات‬‫در‬‫خصوص‬‫دریافت‬‫سیاست‬‫مناسب‬‫بیمه‬‫صحی‬‫در‬‫کشور‬‫که‬‫از‬‫نظر‬‫اجرای‬‫ی‬
‫امکان‬‫پذیر‬‫باشد‬.
.3‫ایجاد‬‫رهبری‬‫واحدی‬‫برای‬‫بیمه‬‫صحی‬(‫مانند‬‫شواری‬‫عالی‬‫بیمه‬‫خدمات‬‫صحی‬‫در‬‫کشور‬‫ایران‬)
‫بمنظور‬‫تنظیم‬‫امورات‬‫بیمه‬‫صحی‬‫که‬‫متشکل‬‫از‬‫تمام‬‫بخش‬‫های‬‫ذیدخل‬‫در‬‫موضوع‬‫بیمه‬‫ب‬‫اشد‬.
.4‫بهبود‬‫مدیریت‬‫و‬‫سیاست‬‫گذاری‬‫از‬‫طریق‬‫ایجاد‬‫سیستم‬‫های‬‫مناسب‬،‫حسابدهی‬‫حسابرسی‬،‫ثبت‬
،‫درآمد‬‫ایجاد‬‫دیتابیس‬‫منظم‬‫برای‬‫ثبت‬،‫کارمندان‬‫ایجاد‬‫شفافیت‬‫در‬‫ادارات‬‫و‬‫سپردن‬‫کار‬‫به‬‫اهل‬
‫آن‬.
.5‫دفع‬‫مانع‬‫قانونی‬(‫تغییر‬‫در‬‫ماده‬52‫قانون‬‫اساسی‬‫توسط‬‫پارلمان‬‫ویا‬‫ایجاد‬‫تعبیر‬‫متفاوت‬‫ازین‬
‫قانون‬).

35. ‫پیشنهادات‬
.6‫حمایت‬‫مناسب‬‫از‬‫شرکت‬‫های‬‫خصوصی‬‫بیمه‬‫در‬‫خصوص‬‫طرح‬‫های‬‫بیمه‬‫صحی‬.
.7‫تهیه‬‫کادر‬‫های‬‫مسلکی‬‫در‬‫بخش‬‫بیمه‬‫صحی‬
.8‫جلب‬‫همکاری‬‫متخصصین‬‫بین‬‫المللی‬‫در‬‫عرصه‬‫بیمه‬‫صحی‬‫بخصوص‬‫کشورهای‬‫ک‬‫ه‬
‫نزدیکی‬‫نسبی‬‫با‬‫شرایط‬‫افغانستان‬‫دارند‬‫و‬‫توانسته‬‫اند‬‫یک‬‫سیستم‬‫مناسب‬‫ب‬‫یمه‬‫صحی‬‫را‬‫در‬
‫کشور‬‫خود‬‫به‬‫موفقیت‬‫ایجاد‬‫نمایند‬.
.9‫درنظر‬‫گرفتن‬‫یک‬‫میکانیزم‬‫مختلط‬‫بیمه‬‫صحی‬‫برای‬‫حفاظت‬‫تمام‬‫افغانها‬‫در‬‫یک‬
‫چارچوب‬‫قانونی‬‫و‬‫مالی‬.

36. ‫منابع‬ ‫فهرست‬
.1ً‫تینگار،ًپوهندویًدوکتورًسیدًمحمد‬(1393.)‫اهمیتًبیمهًدرًجهانًمعاصر،ًکابل‬:ً‫پوهنتونًکابل،ًمطبعه‬
‫کاروان‬.
.2‫راینهارت،ًاووه‬.‫نظامًخدماتًوًبیمهًدرمانیًآلمان‬.‫عزیز،ًکیاوند،ًمترجم‬.ً‫مجلهًتامینًاجتماعی،ًپایز‬
1379ً‫،ًشماره‬6(28ً‫صفحه،ًاز‬221ً‫تا‬248.)
.3‫زارع،ًحسین‬.‫صمیمی،ًقاسم‬.ً‫مروریًبرًپوششًبیمهًخدماتًدرمانیًوًبرخورداریًازًخدماتًدر‬
‫سازمانًبیمهًخدماتًدرمانی‬.‫فصلنامهًتامینًاجتماعی،ًسالًهشتم،ًشمارهًبیستًوًششمًوًبیستًو‬‫هفتم‬.
.4‫صالحی،ًداکترًاحمدشاه‬(1392.)‫مبانیًاقتصادًصحت،ًکابل‬:‫شرکتًمطبعهًپرویز‬.
.5ً‫فلیپس،ًچارلیسًای‬(1376.)‫اقتصادًبهداشت‬.‫عسگری،ًمنوچهر،ًمترجم‬.‫تهران‬:ً‫شرکتًچاپًوًنشر‬
‫بازرگانی‬.
.6ً‫کرمانی،ًداکترًمجیدًصباغ‬(1385.)‫اقتصادًسالمت،ًتهران‬:،‫سازمانًمطالعهًوًتدوینًکتبًعلومًانسانی‬
‫دانشگاهًسمت‬.
.7‫گتزن،ًتوماسًای‬.ً‫اقتصادًسالمت‬(2004.)‫نکویی،ًدکترًمحمود،ًمترجم‬.
.8‫مقدسی،ًحمید‬.‫حسینی،ًاعظمًالسادات‬.ً‫اسدی،ًفرخنده‬.‫اسماعیلی،ًمجتبی‬.‫مشکالتًنظامًبیمهًدرم‬ً‫انی‬
‫ایرانًوًضرورتًاجرایًرویکردیًاصالحی‬.
.9ً‫وزارتًعدلیه‬(1387.)ً‫قانونًبیمهًجریدهًرسمی‬(954.)‫کابل‬:‫ریاستًنشریاتًوزارتًعدلیه‬.

37. ‫منابع‬ ‫فهرست‬
1. Centers for Medicare and Medicaid services, USA government (august 2013). What is
Medicare, available through: www.medicare.gov
2. Erich Schneider. The main features of German Private Health Insurance. Available through:
www.actuaries.org
3. Healthcare systems: Germany, based on the 2001 Civitas Reported by David Green and
Benedict Irvine, Updated by Emily Clarke (2012) and Elliot Bidgood (January 2013). Available
through: www.civitas.org.uk/nhs/download/germany.pdf
4. http://worldbank.org
5. http://who.int
6. Islamic Republic of Afghanistan Ministry of Public Health, Health Financing Policy 2012 –
2020. Available through: http://moph.gov.af
7. Jessica C. Smith and Carla Medalia, issued September 2014. Health insurance coverage in
the United States 2013, Available through: www.census.gov
8. www.icaaf.co/
9. www.anic.gov.af/
10. www.afghanglobalinsurance.com/

38. ‫تان‬ ‫توجه‬ ‫از‬ ‫تشکر‬