3. ILOG
YANGTZE
o Ito ang pinakamahabang ilog sa buong Asya
at pangatlo naman sa pinakamahabang ilog sa
buong mundo.
o Ito ay dinadaanan ng mga barkong
pangkalakalan.
4. ILOG HUANG HO
▪ pangalawa sa pinakamahabang ilog
sa Tsina
▪ tinatawag ding yellow river
dahil sa kulay ng makapal na
banlik na dala nito.
▪ tinatawag ding “pighati ng
Tsina”
5. SINAUNANG KASAYSAYAN NG
TSINA
• Noong 4000 BCE, nagsimulang manirahan ang
mga Tsino sa tabi ng Ilog Huang Ho.
Pangingisda at
Pagtatanim ang
pangunahing
ikinabubuhay
nila noon.
6. • umusbong sa tabing-ilog malapit
sa Yellow River
o Huang He
10. Xia
Hindi pa ito lubusang napatutunayan dahil sa kawalan ng
matibay na ebidensiyang arkeolohiya.
11. • YU
• namuno sa malawakang
pagkontrol
• pinaniniwalaang kauna –
unahang pinuno ng unang
imperyo sa China ang dinastiyang
Xia (Hsia)
• nagtatag ng lungsod ng Erlitou
12. BUMAGSAK DAHIL?
- Nag aalsa ang mga nasasakupan sa
pamumuno ni TANG dahil sa malupit na
pamumuno ni Emperador JIE
13. SHANG
(1500 B.C.E. –
1100 B.C.E.)
pinakamaunlad na kabihasnang gumamit
ng bronse
naniniwala sa Divination o pagtataya ng kapalaran sa
pamamagitan ng pagbabasa ng buto ng dragon
Umusbong sa 3 lungsod: Cheng-chou, Loyang at
Anyang
itinatag ni Cheng Tang
14. Naiwang kasulatan ng
panahong ito ang
pinakamatanda sa mga
panulat sa Tsino na
nakasulat sa mga oracle
bones o mga tortoise
shell at cattle bone.
nabuo ang sistema ng pagsulat
ng mga Tsino (Calligraphy)
15. Kultura
“SONS OF HEAVEN O ANAK NG LANGIT” TAWAG SA MGA
SINAUNANG PINUNO SA CHINA
Naniniwala ang mga Tsino noong panahong ito na taglay ng kanilang pinuno ang bisa ng
“Mandate of Heaven o Basbas ng Kalangitan” na batayan ng kanilang pamumuno. Kapag
nawala na ang bisa nito, babagsak ang pinuno at papalitan ng bago
Ang emperador ay namumuno sa kapahintulutan ng langit. Pinili siya dahil puno siya
ng kabutihan. Kapag siya ay naging masama at mapangabuso, ay babawiin ng
kalangitan sa anyo ng lindol, bagyo, tagtuyot, peste o digmaan.
Sa unang pagkakataon din ay gumamit ang mga Tsino ng chopsticks;
ito ay naimbento ni Shou Hsin.
16.
17. BUMAGSAK DAHIL?
- lumusob ang pwersa mula sa Estado ng Chou
- natalo ang huling Hari ng Shang sa labanan sa
MUYE, na siyang dahilan ng pagkamatay, at
tuluyang bumagsak ang kaharian
18. ZHOU O CHOU
tumagal nang 8 siglo
nahati ang China sa iba’t – ibang kaharian
itinatag ni Wu Wang
umiral ang Piyudalismo (sistemang pampulitika na nagbigay ng
kapangyarihan sa mga aristokrata o pyudal na panginoon
(panginoong maylupa) sa mga lupang pag-aari ng hari)
19. NATUTUNAN ANG PAG-AARARO AT PAGGAMIT NG
MATUTULIS NA SANDATANG YARI SA BAKAL (NAGSIMULA
ANG PAGGAMIT NG BAKAL SA CHINA)
napaunlad ang irigasyon para sa patubig ng mga pananim
kilala bilang Ginintuang Panahon ng Pilosopiyang Tsina
21. MGA PILOSOPIYA
Umusbong noon ang mahahalagang kaisipang humubog sa
kamalayang Tsino kabilang ang:
Confucianism (KUNG FU TZU O CONFUCIOUS) - Layuning magkaroon ng
isang tahimik at organisadong lipunan sa pamamagitan ng pagpapabuti sa sarili at
pagpapahalaga sa ugnayan ng mga tao sa lipunan.
- Upang makamit ang isang mapayapa at makatwirang lipunan kailangan na
pairalin ng bawat tao ang mabuting asal.
Taoism (LAO TZU) - Hangad ang balanseng sa kalikasan at daigdig at
pakikiayon ng tao sa kalikasan.
- Naniniwala na maraming batas ang nakapagpapagulo sa buhay kung kaya dapat bumalik
ang tao sa kaparaanan ng kalikasan.
Mohismo (MOZI) – Naniniwala na dapat pangalagaan ng pamahalaan ang
kapakanan ng mamamayan. Kapag hindi nagbago ang masamang sistema ng pamahalaan,
pwd itong baguhin ng mamamayan kahit na sa pamamagitan ng dahas.
Legalism (HAN FEI TZU) - Ipinanganak ang tao na masama at makasarili.
Subalit sila ay maaaring mapasunod sa pamamagitan ng mahigpit na batas at marahas na
kaparusahan.
- Upang malutas ang ang kaguluhan sa mundo, marapat na sumunod ang lahat ng tao
sa batas. Taliwas sa aral nu CONFUCIANISMO.
22.
23. • Anak ng
mandirigmang
Shu Yang Ho
• nagpakilala sa daigdig
ng Five Classics at
Four Books
CONFUCIUS (KUNG FU
TZE)
24. HUWAG MONG GAWIN SA IBA ANG
AYAW MONG GAWIN SA IYO NG
IBANG TAO
Kapag nakakita ka ng mabuting tao,
tularan mo siya; kapag masamang tao,
suriin mo ang iyong puso
Ang taong nakagawa ng kamalian na hindi
nagtatangkang iwasto ito ay makagagawa
pang muli ng isa pang kamalian
25.
26. LAO TZU
• nagpakilala ng Tao Te-ching kung
saan nakasulat ang kanyang mga
turo. May mga paliwanag ito ukol sa
landas na dapat tahakin ng bawat tao
tungo sa kabutihan.
• Hangad nito ang balanse sa kalikasan
at daigdig at ang pakikiayon ng tao sa
kalikasan.
27. Ayon din sa kanya, makakamtan ng
tao ang walang hanggang kaligayahan
kung susundin niya ang “Daan Tungo
sa Kabutihan” o “Way of Virtue”
Itinuro niya na kailangang:
- maging matiyaga
- mahinhin
- mababa ang loob ng tao
28. LUMAGI KA SA HULIHAN AT
BAGO MO MALAMAN, IKAW
AY NASA UNAHAN NA.
Ang taong nasusupil ang iba ay
matapang, subalit ang taong
nasusupilang sarili ay higit na
matapang.
29. c. Mencius
(372-289
B.C.)
– may-akda ng Doctrine
of Mean, naniniwalang
may karapatan ang mga
mamamayang gumamit
ng dahas ngunit dapat
sikaping manatili ang
kapayapaan dahil walang
mabuting ibubunga ang
digmaan.
30. Para sa kanya, ang tao ang
pinakamahalagang salik ng bansa kaya
tungkulin ng pamahalaan na paunlarin
ang kanilang kabuhayan at kaisipan.
Ayon sa kanya, ang taong hindi
nagtataglay ng damdaming makatao
ay walang karapatang manatili sa
trono ng kapangyarihan
31. d. MoZI o Mo Tzu
(480-390 B.C.) –
nagtaguyod ng
pandaigdigang
pagmamahalan at
pagtutulungan
bilang mga
prinsipyo ng isang
maayos na
lipunan.
32. Tinawag na Mohism ang
pilosopiyang kanyang itinaguyod.
• May elemento ng pilosopiya,
kasaysayan, at tula ang panitikan
na yumabong noong panahong ito.
Kinakatawan ito ng tatlong aklat:
33. • a. Book of Changes
• b. Book of Documents
• c. Book of Poetry o Book of Songs
34. BUMAGSAK DAHIL?
- nagkaroon ng tunggali.an ang mga
MAHARLIKA dahil sa kayamanan at
teritoryo na siyang dahilan na napatalsik
sila ng sumunod na Dinastiya, ang
DINASTIYANG CH’IN O QIN
35. Q’IN O
CH’IN
-nagawang pag-isahin ang mga
nagdidigmaang estado
-- isinailalim sa kaniyang kapangyarihan ang
iba’t ibang rehiyon sa China
-- inihayag SHIH HUANG TI ang sarili bilang
“Unang Emperador” ng China
-kinilala bilang si Shi Huangdi o Shih Huang Ti
36.
37. • sinimulang ipatayo sa panahon ni Shih
HuangTi
• nagsilbing depensa laban sa mga barbaro
mula sa Hilaga/ mga MONGGOL
• may habang 2,200 kilometro
• taas na 7 metro
• lapad na 6 metro
• may tore ito sa bawat 9 metro
• bumabaybay ito mula hilagang silangan ng
Hopei hanggang kanluran ng Kansu
38. • Naniniwala sa Legalism o
nagsasaad na ang tao ay
ipinanganak na masama at
makasarili subalit sila ay
mapapasunod sa
malulupit na batas at
mabibigat na parusa .
43. BUMAGSAK DAHIL?
- Nagpataw ng malalaking buwis ang
pamahalaan dahil sa proyekto
- malupit ang pamamalakad ng pamahalaan,
- force labor sa paggawa ng GREAT WALL OF
CHINA
- Nag-aalsa ang mga mamamayan at nagluklok
ng panibagong DINASTIYA ANG HAN
44. DINASTIYANG HAN
- Itinatag ni HAN GAOZU
- Naniniwala sa CONFUCIANISMO
- Naging maunlad ang Tsina , naimbento ang papel,
araro, wheelbarrow, water clock at sundial
- panasimulan sa panahong ito ang pagsusulit sa
serbisyong sibil( civil service) para magtrabaho sa
pamahalaan
- Maliban kay HAN GAOZU kinilala din si WU DI bilang
pinuno ng dinastiya at pinalawak niya ang China sa
pamamagitan ng pagsakop sa Korea, Manchuria,
Pamir at Hilagang Vietnam.
45. BUMAGSAK DAHIL?
- Nahahati ang dinastiyang HAN na dahilan ng
PANAHON NG WALANG PAGKAKAISA(AGE
OF DISUNITY)
- nagdeklara ang ISOLATIONISM
46. DINASTIYANG SUI
- Itinatag ni SUI WENDI
- Sa panahong ito nagawa ang GRAND CANAL
na nag-uugnay sa yellow river at yangtze
- Ipinagpatuloy ang paggawa ng GREAT WALL
OF CHINA
47. BUMAGSAK DAHIL?
- muling nag aalsa ang mga mamamayan
dahil sa mataas na bayarin sa buwis na
naging dahilan ng pagbagsak
48. DINASTIYANG TANG
- Itinatag ni TANG TAIZONG
- Sumunod na namuno si TANG TSUNG
- Sumunod na namuno ang babaeng pinuno na si
EMPERATRIZ WU HOU nagpatuloy siya sa
pagsakop sa KOREA
- BUDISMO ang opisyal na relihiyon ngunit
lumaganap din ang ISLAM AT KRISTIYANISMO.
- Naimbento ang pulbura at woodblock printing sa
panahong ito.
49. BUMAGSAK DAHIL?
- hindi naging madali ang pamamahala dahil sa
malawak na nasasakupan dahilan na
nasasalakay sila
- lumaganap din ang kaguluhan dahil sa rebelyon
ng mamamayan
- pinaslang ang huling emperador
50. DINASTIYANG SUNG
- Itinatag ni SUNG TAIZU
- katulad ng TANG tinagurian din ang
dinastiyang ito na GININTUANG PANAHON NG
CHINA dahil sa mabilis nitong pag-unlad
- higit na naging sentralisado ang pamahalaan
- ipinagpatuloy ang pagsusulit sa civil service
para sa gustong magtrabaho sa pamahalaan
51. DINASTIYANG YUAN
- itinatag ni GENGHIS KHAN isang mongol sa sumakop sa
China
- ipinagpatuloy ng kanyang apo na si KUBLAI KHAN
- itinatag niya ang kabisera sa PEKING
- Naging maunlad ang kalakalan sa inag bahagi ng ASYA
BUMAGSAK DAHIL
1. Nag-aalsa ang mga tao sa pamumuno ng humalili kay
KUBLAI KHAN
2. Pinabagsak ng budistang monghe na si CHU YUAN-
CHANG
52. DINASTIYANG MING
- Itinatag ni CHU YUAN-CHANG siya ay isang budistang monghe
- nag-aalsa at napabagsak ang mga MONGOL
- Ibinalik niyang ang pagsusulit sa civil service
- ipinatayo niya ang FORBIDDEN CITY na naging kapitolyo ng
TSINA at tirahan ng mga EMPERADOR
- BUMAGSAK ANG DINASTIYA DAHIL...
- 1. mahina ang humaliling pinuno
- 2. malaki ang gastos sa pagtatanggol sa imperyo laban sa
mananakop
- 3. dahil sa pagbabago ng klima na nagdulot ng malakas na pag-
ulan at mapaminsalang baha sa pag apaw ng yellow river