SlideShare a Scribd company logo
1 of 13
Pamumuhay ng mga
Sinaunang Pilipino sa
Panahong Pre-Kolonyal
BALIK ARAL
Isang malaking kayaman ng
ating bansa ang balikan natin
ang kasaysayan kung paano
namuhay ang ating mga ninuno
bago paman dumating ang mga
dayuhan o tinatawag na pre-
kolonyal. Mayaman sila sa
kultura at ito ay napatunayan sa
kanilang uri ng pamumuhay.
Nahati sa iba’t-ibang yugto ang
panahong pre-kolonyal.
Tinawag ang mga yugtong ito
ng kasaysayan bilang Panahon ng
Bato na nahahati sa Panahong
Paleolitiko o Lumang Bato at
Panahong Neolitiko o Bagong
Bato at Panahon ng Metal.
Ibinatay ang katawagan ng
panahong pre-kolonyal sa mga uri
ng gamit na natuklasan ng mga
tao. Natutunan ng mga sinaunang
Pilipino ang paggamit ng mga
kasangkapang yari bato.
Panahon ng Paleolitiko o
Panahon ng Lumang
Naninirahan sila sa mga yungib at gumamit ng
mga tinapyas na batong magaspang bilang
kasangkapan ang mga tao noong Panahon ng
Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500
000-6000 B. C. E.). Nabuhay sila sa pangangaso at
pangangalap ng pagkain. Pinaniniwalaang sa
panahong ito nabuhay ang mga Taong Tabon. Isa
pang patunay ng mga dalubhasa ay ang mga
natagpuang buto ng malalaking hayop tulad ng
baboy- ramo at usa (nabuhay may 4000-8000
taong nakalilipas) sa Guri Cave (Tabon Complex sa
Palawan), at kung ihahambing ng mga
antropologo ay higit na mahusay mangaso ang
mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa
Taong Tabon.
Panahong Neolitiko o Panahon
ng Bagong Bato
Nagsimulang paunlarin ang
kanilang pamumuhay ayon sa kanilang
pangangailangan at hamon sa
kapaligiran noong Panahong Neolitiko
o Panahon ng Bagong Bato (6000-500
B.C.E). Dahil sa kakulangan ng pagkain
sa kanilang paligid, nilisan ng mga
sinaunang tao ang mga yungib at hinasa
at pinakinis nila ang dating magaspang
na mga kasangkapang bato. Nagsimula
silang nanirahan sa tabi ng mga dagat at
ilog.
Panahong Neolitiko o Panahon
ng Bagong Bato
Nagsimula na silang magsaka
at mag-alaga ng hayop. Gumamit
sila ng irigasyon sa pagsasaka ng
palay, taro, nipa, at iba pa. Ang
pagkakaroon ng tiyak na
mapagkukunan ng pagkain ng mga
sinaunang tao sa pamamagitan ng
pangingisda at pagsasaka ang
dahilan ng pagiging sedentaryo o
permanente ng kanilang
paninirahan.
Panahong Neolitiko o Panahon
ng Bagong Bato
Natuto ring gumawa ng mga banga
at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa
panahong ito. Ginamit nila itong imbakan
ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng
mga buto ng kanilang mga yumao.
Dahil sa pag-usbong ng kanilang uri
ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino,
nagkaroon sila ng mga espesyalisasyon sa
paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda,
at pangangaso, gayun din ng paghahabi,
paggawa ng bangka, at pagpapalayok.
Panahon ng Metal
Sa pagdaan ng panahon ay
natuklasan ng ating mga ninuno ang
paggamit ng metal. Tinatawag ang
panahong ito na Panahon ng Metal.
Nahati ito sa dalawa: ang Maagang
Panahon ng Metal at ang Maunlad na
Panahon ng Metal.
Samantala, pinaniniwalaan ng mga
antropologo na ang mga bronse ay buhat
sa mga mangangalakal ng Timog –
Silangang Asya na nakipagkalakalan sa
mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang
ilang palamuti tulad ng ling-ling-o at ilang
yari sa jade.
Panahon ng Metal
Noong maunlad na Panahon ng
Metal, higit na napaghusay ng mga
sinaunang Pilipino ang kanilang mga
kasangkapang metal. Patunay rito ang
mga nahukay na talim ng sibat, kampit,
gulok, kutsilyo, at iba pang sandata sa
Kalanay, Masbate at Novaliches, Quezon
City.
Naganap sa panahon ng Metal ang
pagsisimula ng paghahabi sa
pamamagitan ng backloom tulad ng
ginagawa ng mga pangkat sa Bontoc,
Ifugao at ilang bahagi ng Mindanao.
Panahon ng Metal
Nagsimulang umunlad ang
pamumuhay ng mga sinaunang
Pilipino. Nagkaroon ng antas o
nahati ang mga mamayan sa
iba’t-ibang pangkat na may iba’t-
ibang katangian, tungkuling
ginagampanan, at pribiliheyong
tinatamasa sa pamayanang
kinabibilangan.
TATLONG ANTAS TAO SA LIPUNAN
Nahahati sa tatlong antas tao sa lipunan
noon. Ang Maginoo sa mga Tagalog o Datu sa
mga Bisaya ang pinakamataas na uri ng pangkat.
Maaaring maging datu ang kasapi ng barangay
kung siya ay matalino, matapang at nakapagmana
ng kayamanan. Pangalawang uri ng tao sa lipunan
ang mga Maharlika at Timawa. Ang mga
maharlika ay tumutulong sa datu sa pagtatanggol
at pagpapanatili ng kapayapaan sa barangay. Ilan
sa kanila ay mga mahuhusay na mandirigma na
tinatawag na Bagani. Ang mga Timawa naman ay
mga malalayang at mga lumayang tao mula sa
pagkakaalipin. Sila ay may karapatan sa kanilang
ani nang hindi nagbabayad ng tributo sa datu.
TATLONG ANTAS TAO SA LIPUNAN
Pinakamababang uri ng tao sa lipunan ang
mga Alipin sa Tagalog o Oripun sa Bisaya. Sila
ang karaniwang pambayad sa mga nagawang
krimen. Naninilbihan sila sa datu at nagbibigay ng
taunang tributo o buwis. Ang pamayanan o
barangay na pinamumunuan ng datu ang
nagpapatupad ng mga batas. May dalawang uri ng
batas na umiiral sa barangay. Ang batas na
nakasulat at hindi nakasulat. Saklaw ng batas na
nakasulat ang usapin tungkol sa diborsyo, krimen,
pagkakaroon ng ari-arian at iba pa. Natatamasa ng
mga kababaihan ang pantay na karapatan sa mga
kalalakihan. Ipinapaalam sa buong pamayanan ang
mga batas na ito sa isang pagtitipon sa
pamamagitan ng umalohokan o tagapagbalita.

More Related Content

What's hot

Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinas
Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinasPagtukoy ng lokasyon ng pilipinas
Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinasJazzyyy11
 
Aralin 6 kultura ng mga Sinaunang Filipino
Aralin 6   kultura ng mga Sinaunang FilipinoAralin 6   kultura ng mga Sinaunang Filipino
Aralin 6 kultura ng mga Sinaunang FilipinoForrest Cunningham
 
4th peridical exam in fil. 8
4th peridical exam in fil. 84th peridical exam in fil. 8
4th peridical exam in fil. 8Ethiel Baltero
 
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga Espanyol
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga EspanyolKolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga Espanyol
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga EspanyolMarie Jaja Tan Roa
 
Mga pangkat etniko sa pilipinas
Mga pangkat etniko sa pilipinasMga pangkat etniko sa pilipinas
Mga pangkat etniko sa pilipinasJared Ram Juezan
 
Aralin 8 Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
Aralin 8   Mga Paraan sa Pagsasailalim sa PilipinasAralin 8   Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
Aralin 8 Mga Paraan sa Pagsasailalim sa PilipinasForrest Cunningham
 
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanya
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanyaQ2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanya
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanyaRivera Arnel
 
Mga Pangkat- Etniko sa Pilipinas
Mga Pangkat- Etniko sa PilipinasMga Pangkat- Etniko sa Pilipinas
Mga Pangkat- Etniko sa PilipinasMAILYNVIODOR1
 
Kaantasan ng Pang-uri
Kaantasan ng Pang-uriKaantasan ng Pang-uri
Kaantasan ng Pang-uriRitchenMadura
 
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa PilipinasAP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa PilipinasJuan Miguel Palero
 
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5Roselyn Dela Cruz
 
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahulugan
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahuluganMga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahulugan
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahuluganMa. Luisa Ricasio
 

What's hot (20)

Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinas
Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinasPagtukoy ng lokasyon ng pilipinas
Pagtukoy ng lokasyon ng pilipinas
 
Aralin 6 kultura ng mga Sinaunang Filipino
Aralin 6   kultura ng mga Sinaunang FilipinoAralin 6   kultura ng mga Sinaunang Filipino
Aralin 6 kultura ng mga Sinaunang Filipino
 
Pang Ukol
Pang UkolPang Ukol
Pang Ukol
 
Nasyonalismo
NasyonalismoNasyonalismo
Nasyonalismo
 
4th peridical exam in fil. 8
4th peridical exam in fil. 84th peridical exam in fil. 8
4th peridical exam in fil. 8
 
Mga sawikain o idyuma
Mga sawikain o idyumaMga sawikain o idyuma
Mga sawikain o idyuma
 
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga Espanyol
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga EspanyolKolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga Espanyol
Kolonyalismo: Dahilan at Layunin ng Pananakop ng mga Espanyol
 
Aspekto ng pandiwa
Aspekto ng pandiwaAspekto ng pandiwa
Aspekto ng pandiwa
 
Mga pangkat etniko sa pilipinas
Mga pangkat etniko sa pilipinasMga pangkat etniko sa pilipinas
Mga pangkat etniko sa pilipinas
 
Sinaunang pilipino
Sinaunang pilipinoSinaunang pilipino
Sinaunang pilipino
 
Aralin 8 Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
Aralin 8   Mga Paraan sa Pagsasailalim sa PilipinasAralin 8   Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
Aralin 8 Mga Paraan sa Pagsasailalim sa Pilipinas
 
Kulturang Pilipino
Kulturang PilipinoKulturang Pilipino
Kulturang Pilipino
 
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanya
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanyaQ2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanya
Q2 lesson 9 pag-aalsa ng mga pilipino laban sa espanya
 
Mga Pangkat- Etniko sa Pilipinas
Mga Pangkat- Etniko sa PilipinasMga Pangkat- Etniko sa Pilipinas
Mga Pangkat- Etniko sa Pilipinas
 
Kaantasan ng Pang-uri
Kaantasan ng Pang-uriKaantasan ng Pang-uri
Kaantasan ng Pang-uri
 
Kaugaliang pilipino
Kaugaliang pilipinoKaugaliang pilipino
Kaugaliang pilipino
 
Pangungusap(uri)
Pangungusap(uri)Pangungusap(uri)
Pangungusap(uri)
 
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa PilipinasAP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas
AP 6 Ang Pananakop ng mga Amerikano sa Pilipinas
 
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5
Antas ng katayuan ng mga pilipino sa panahon ng espanyol - Grade 5
 
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahulugan
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahuluganMga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahulugan
Mga salitang magkapareho ang baybay ngunit magkaiba angkahulugan
 

Similar to Pamumuhay ng mga sinaunang pilipino sa panahong pre kolonyal

Aralin 5 Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...
Aralin 5   Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...Aralin 5   Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...
Aralin 5 Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...Forrest Cunningham
 
Aralin ugnayang panlipunan
Aralin ugnayang panlipunanAralin ugnayang panlipunan
Aralin ugnayang panlipunanJanaGascon
 
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptx
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptxpamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptx
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptxJudahBenNgDucusin
 
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asya
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asyaModyul 5 ebolusyong kultural sa asya
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asyaEvalyn Llanera
 
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).ppt
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).pptap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).ppt
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).pptPantzPastor
 
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptx
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptxAP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptx
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptxCALEBDEARENGBEMBO
 
Arpan 9 - Ebolusyong Kultural
Arpan 9 - Ebolusyong KulturalArpan 9 - Ebolusyong Kultural
Arpan 9 - Ebolusyong KulturalLorenza Garcia
 
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...glaisa3
 
2. mga sinaunang tao sa daigdig
2. mga sinaunang tao sa daigdig2. mga sinaunang tao sa daigdig
2. mga sinaunang tao sa daigdigEvalyn Llanera
 
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)Gigi Mondelo
 
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Noreen Canacan-Adtud
 
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiya
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiyaPAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiya
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiyavhina bautista
 
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng Tao
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng TaoYugto sa Pag-unlad ng Kultura ng Tao
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng TaoRuel Palcuto
 
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]Elna Panopio
 
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Jimwell Terence Tiria
 
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdf
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdfMga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdf
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdfClarenceJarantilla
 

Similar to Pamumuhay ng mga sinaunang pilipino sa panahong pre kolonyal (20)

Aralin 5 Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...
Aralin 5   Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...Aralin 5   Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...
Aralin 5 Ugnayang Panlipunan at Kalagayang Pangkabuhayan ng mga Sinaunang F...
 
Aralin ugnayang panlipunan
Aralin ugnayang panlipunanAralin ugnayang panlipunan
Aralin ugnayang panlipunan
 
Aralin 5
Aralin 5Aralin 5
Aralin 5
 
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptx
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptxpamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptx
pamumuhay ng mga sinaunang pilipino.pptx
 
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asya
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asyaModyul 5 ebolusyong kultural sa asya
Modyul 5 ebolusyong kultural sa asya
 
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).ppt
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).pptap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).ppt
ap8week4yugtongpagunladngtao-230426212206-e1a42895 (1).ppt
 
AP5-Q1-W4.pptx
AP5-Q1-W4.pptxAP5-Q1-W4.pptx
AP5-Q1-W4.pptx
 
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptx
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptxAP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptx
AP8 WEEK4 YUGTO NG PAG UNLAD NG TAO.pptx
 
Arpan 9 - Ebolusyong Kultural
Arpan 9 - Ebolusyong KulturalArpan 9 - Ebolusyong Kultural
Arpan 9 - Ebolusyong Kultural
 
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...
dokumen.tips_mga-yugto-ng-pagunlad-ng-sinaunang-tao-paleolitikomesoneo-at-met...
 
2. mga sinaunang tao sa daigdig
2. mga sinaunang tao sa daigdig2. mga sinaunang tao sa daigdig
2. mga sinaunang tao sa daigdig
 
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)
Kasaysayang lokal ng pilipinas (PRE-HISTORY OF THE PHILIPPINES)
 
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
 
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiya
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiyaPAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiya
PAMUMUHAY NG SINAUNANG FILIPINO- teknolohiya
 
Prehistory
PrehistoryPrehistory
Prehistory
 
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng Tao
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng TaoYugto sa Pag-unlad ng Kultura ng Tao
Yugto sa Pag-unlad ng Kultura ng Tao
 
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]
Presentation 2-100712214811-phpapp02 [autosaved]
 
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
Pamumuhayngatingmganinuno 120812075332-phpapp01
 
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdf
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdfMga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdf
Mga Teorya ng Pagsasatao sa Pilipinas.pdf
 
EBOLUSYONG-KULTURAL.pptx
EBOLUSYONG-KULTURAL.pptxEBOLUSYONG-KULTURAL.pptx
EBOLUSYONG-KULTURAL.pptx
 

Recently uploaded

power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxpower point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxRosemarieGaring
 
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....ryannioda32
 
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptx
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptxGrade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptx
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptxmtmedel20in0037
 
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxAng Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxmaryjoyrobis2
 
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptx
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptxG9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptx
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptxCharmaineMacailan1
 
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for education
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for educationNoli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for education
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for educationkimdavidmerana03
 
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1NorbileneCayabyab1
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxSundieGraceBataan
 
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYQ4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYYamAltib
 
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...VielMarvinPBerbano
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxZERos7
 
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATION
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATIONPPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATION
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATIONFarahDeGuzman
 
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptx
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptxMga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptx
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptxKristineMolina10
 
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELC
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELCARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELC
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELCRichardProtasio1
 
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 p
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 pKabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 p
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 pmarryrosegardose
 
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxPAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxmaryjoydoles2415
 
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxmgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxKimberlyValdez19
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfYollySamontezaCargad
 
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...erickacalugcugan001
 
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptx
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptxBatas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptx
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptxDanicaAndoyoDuhali
 

Recently uploaded (20)

power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptxpower point  ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
power point ARALING PANLIPUNAN IV S.pptx
 
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....
Noli Me Tangere/Kabanata 33-34/Presentasyon ng pagsasalaysay; gawa ni Ryan E....
 
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptx
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptxGrade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptx
Grade 9, Suliranin sa Sektor ng Agrikultura Module 4 ppt.pptx
 
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptxAng Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
Ang Kababaihan sa sa Rebolusyong Pilipino. (1).pptx
 
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptx
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptxG9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptx
G9 Araling Panlipunan Sektor ng Industriya.pptx
 
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for education
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for educationNoli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for education
Noli Me Tangere,Kabanata 12.pptx for education
 
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1
ESP 10- pangangalaga sa kalikasan week 1
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
 
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAYQ4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
Q4-ESP9-MODULE 14-PERSONAL NA PAHAYAG NG MISYON SA BUHAY
 
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...
1st-comga-salik-na-nakakaapekto-sa-pagpili-ng-kurso-o-track-220911025716-8af5...
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
 
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATION
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATIONPPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATION
PPT week5 MATH.4th QUARTER POWERPOINT PRESENTATION
 
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptx
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptxMga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptx
Mga Pangyayari sa Pagtatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig 4.4.pptx
 
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELC
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELCARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELC
ARALING PANLIPUNAN 6 QUARTER 4 WEEK 2 MELC
 
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 p
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 pKabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 p
Kabanata 6 Si Kapitan Tiyago Filipino 9 p
 
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxPAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
 
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxmgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
 
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
Araling Panlipunan 6 4th Quarter Mga Pangyayaring nagbigay daan sa People pow...
 
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptx
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptxBatas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptx
Batas Cooper (Philippine Organic Act of 1902.pptx
 

Pamumuhay ng mga sinaunang pilipino sa panahong pre kolonyal

  • 1. Pamumuhay ng mga Sinaunang Pilipino sa Panahong Pre-Kolonyal
  • 3. Isang malaking kayaman ng ating bansa ang balikan natin ang kasaysayan kung paano namuhay ang ating mga ninuno bago paman dumating ang mga dayuhan o tinatawag na pre- kolonyal. Mayaman sila sa kultura at ito ay napatunayan sa kanilang uri ng pamumuhay. Nahati sa iba’t-ibang yugto ang panahong pre-kolonyal.
  • 4. Tinawag ang mga yugtong ito ng kasaysayan bilang Panahon ng Bato na nahahati sa Panahong Paleolitiko o Lumang Bato at Panahong Neolitiko o Bagong Bato at Panahon ng Metal. Ibinatay ang katawagan ng panahong pre-kolonyal sa mga uri ng gamit na natuklasan ng mga tao. Natutunan ng mga sinaunang Pilipino ang paggamit ng mga kasangkapang yari bato.
  • 5. Panahon ng Paleolitiko o Panahon ng Lumang Naninirahan sila sa mga yungib at gumamit ng mga tinapyas na batong magaspang bilang kasangkapan ang mga tao noong Panahon ng Paleolitiko o Panahon ng Lumang Bato (500 000-6000 B. C. E.). Nabuhay sila sa pangangaso at pangangalap ng pagkain. Pinaniniwalaang sa panahong ito nabuhay ang mga Taong Tabon. Isa pang patunay ng mga dalubhasa ay ang mga natagpuang buto ng malalaking hayop tulad ng baboy- ramo at usa (nabuhay may 4000-8000 taong nakalilipas) sa Guri Cave (Tabon Complex sa Palawan), at kung ihahambing ng mga antropologo ay higit na mahusay mangaso ang mga sinaunang tao sa naturang yungib kaysa Taong Tabon.
  • 6. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong Bato Nagsimulang paunlarin ang kanilang pamumuhay ayon sa kanilang pangangailangan at hamon sa kapaligiran noong Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong Bato (6000-500 B.C.E). Dahil sa kakulangan ng pagkain sa kanilang paligid, nilisan ng mga sinaunang tao ang mga yungib at hinasa at pinakinis nila ang dating magaspang na mga kasangkapang bato. Nagsimula silang nanirahan sa tabi ng mga dagat at ilog.
  • 7. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong Bato Nagsimula na silang magsaka at mag-alaga ng hayop. Gumamit sila ng irigasyon sa pagsasaka ng palay, taro, nipa, at iba pa. Ang pagkakaroon ng tiyak na mapagkukunan ng pagkain ng mga sinaunang tao sa pamamagitan ng pangingisda at pagsasaka ang dahilan ng pagiging sedentaryo o permanente ng kanilang paninirahan.
  • 8. Panahong Neolitiko o Panahon ng Bagong Bato Natuto ring gumawa ng mga banga at palayok ang mga sinaunang Pilipino sa panahong ito. Ginamit nila itong imbakan ng mga sobrang pagkain at sisidlan ng mga buto ng kanilang mga yumao. Dahil sa pag-usbong ng kanilang uri ng pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino, nagkaroon sila ng mga espesyalisasyon sa paggawa, tulad ng pagsasaka, pangingisda, at pangangaso, gayun din ng paghahabi, paggawa ng bangka, at pagpapalayok.
  • 9. Panahon ng Metal Sa pagdaan ng panahon ay natuklasan ng ating mga ninuno ang paggamit ng metal. Tinatawag ang panahong ito na Panahon ng Metal. Nahati ito sa dalawa: ang Maagang Panahon ng Metal at ang Maunlad na Panahon ng Metal. Samantala, pinaniniwalaan ng mga antropologo na ang mga bronse ay buhat sa mga mangangalakal ng Timog – Silangang Asya na nakipagkalakalan sa mga sinaunang Pilipino. Nahukay rin ang ilang palamuti tulad ng ling-ling-o at ilang yari sa jade.
  • 10. Panahon ng Metal Noong maunlad na Panahon ng Metal, higit na napaghusay ng mga sinaunang Pilipino ang kanilang mga kasangkapang metal. Patunay rito ang mga nahukay na talim ng sibat, kampit, gulok, kutsilyo, at iba pang sandata sa Kalanay, Masbate at Novaliches, Quezon City. Naganap sa panahon ng Metal ang pagsisimula ng paghahabi sa pamamagitan ng backloom tulad ng ginagawa ng mga pangkat sa Bontoc, Ifugao at ilang bahagi ng Mindanao.
  • 11. Panahon ng Metal Nagsimulang umunlad ang pamumuhay ng mga sinaunang Pilipino. Nagkaroon ng antas o nahati ang mga mamayan sa iba’t-ibang pangkat na may iba’t- ibang katangian, tungkuling ginagampanan, at pribiliheyong tinatamasa sa pamayanang kinabibilangan.
  • 12. TATLONG ANTAS TAO SA LIPUNAN Nahahati sa tatlong antas tao sa lipunan noon. Ang Maginoo sa mga Tagalog o Datu sa mga Bisaya ang pinakamataas na uri ng pangkat. Maaaring maging datu ang kasapi ng barangay kung siya ay matalino, matapang at nakapagmana ng kayamanan. Pangalawang uri ng tao sa lipunan ang mga Maharlika at Timawa. Ang mga maharlika ay tumutulong sa datu sa pagtatanggol at pagpapanatili ng kapayapaan sa barangay. Ilan sa kanila ay mga mahuhusay na mandirigma na tinatawag na Bagani. Ang mga Timawa naman ay mga malalayang at mga lumayang tao mula sa pagkakaalipin. Sila ay may karapatan sa kanilang ani nang hindi nagbabayad ng tributo sa datu.
  • 13. TATLONG ANTAS TAO SA LIPUNAN Pinakamababang uri ng tao sa lipunan ang mga Alipin sa Tagalog o Oripun sa Bisaya. Sila ang karaniwang pambayad sa mga nagawang krimen. Naninilbihan sila sa datu at nagbibigay ng taunang tributo o buwis. Ang pamayanan o barangay na pinamumunuan ng datu ang nagpapatupad ng mga batas. May dalawang uri ng batas na umiiral sa barangay. Ang batas na nakasulat at hindi nakasulat. Saklaw ng batas na nakasulat ang usapin tungkol sa diborsyo, krimen, pagkakaroon ng ari-arian at iba pa. Natatamasa ng mga kababaihan ang pantay na karapatan sa mga kalalakihan. Ipinapaalam sa buong pamayanan ang mga batas na ito sa isang pagtitipon sa pamamagitan ng umalohokan o tagapagbalita.