2. Shkaqet e zbulimeve gjeografike
Vendet lindore, India dhe Kina, kane qene furnizuesit kryesore te evropes, me
Melmesate ndryshme dhe me ar,gure te cmueshem,mendafsh etj.Me pushtim-
In e Azise se Vogel nga ana e osmanjlinjeve u nderprene rruget tregtare toke-
Sore per ne Lindje. Kjo I nxiti evropjanet te mendojne site gjejne rruge tjeter
Per ne Indi dhe ne vendet tjera te Lindjes.
3. Shpikjet e reja teknike
Si rezultati I shvillimit te shkences dhe teknikes ne shek.XIV
Dhe XV u bene shpikje te reja teknike. Keto kane qene: harta
Gjeografike,busulla,armet e zjarrit,baroti etj.
U ndertua nje lloj I ri I anijes e quajtur karavela e cila ka qene
Me e qendrueshme levizte shpejt dhe mund te barte me tepe
r marinar. Aritjet e reja teknike kane bere te mundshme udhe
timet e gjata detare.
4. Zbulimi i Amerikes
Udhetimet e para I bene detaret spanjolle dhe portugjeze.Nder zbulimet
me te rendesishme eshte zbulimi I kontinentit te ri te Amerikes. Merite me te
Madhe per kete ka pasur Krsitofor Kolombo. Ai ne vitin 1492 me 3 karavela
U nis nga Spanja dhe pas disa muajsh arriti ne ishullin qe e quajti San Salvad
Or. Kolombo ishte I mendimit se e ka zbulluar rrugen e re per ne Indi,Prandaj
Edhe banoret e atjeshem I quajt Indian.Amerigo Vespuci tregou se nuk behet
Fjale per indin por per nje kontinent te ri I cili sipas emrit te tij u quajt Amerika .
5. Zbulimi I rruges detare per ne Indi
dhe udhetimi I pare rreth botes
Rrugen detare per ne Indi e zbuloi detari Vasko De Gama.Ai ne v.1498 ai
Shkoi reth e perqark afrikes dhe arriti ne bregun Indian.
Detari potugjez Fernando Meglani ne v.1519 e nisi udhetimin e tij reth botes
Edhe pse Meglani gjatte udhetimit u vra, por nje pjese e udhetareve te tij ne v.
1522 u kthyen ne spanje. Ne kete menyre u deshmue se toka ka forme te
Rrubullaket.
6. Amerigo Vespuci
Është i lindur në Firencë të Italisë me 9 maj të vitit 1451. Në vitin 1491 është dërguar
në Sevilë, ku ka ndihmuar në përgatitjen e anijeve për ekspeditën e Krostofor
Kolubos. Ka marrë pjesë dy udhëtime në "Botën e Re", dhe ka qenë udhëheqës i
ekspeditës detare Spanjolle (1499-1500) e cila si duket ka zbuluar grykëderdhjen e
lumit Amazon. Madej ka udhëheqë edhe ekspeditën portugeze (1501-1502) e cila e
ka zbuluarRio de Zheneiro dhe Rio de Plata.
Duke i paraqitur zbulimet e tija për herë të parë përmendet shprehja Amerikë dhe
Bota e Re.
Duke lundruar me flamurin Spanjoll, arriti deri te bregdeti i Brazilit dhe Hundurasit.
Në dallim me Kollumbon, ka qenë i sigurt se ka zbuluar "Botën e Re" e cili gjindet në
mes të Evropës dhe Azisë.
Përshkak se hartografët e kanë injoruar Kolombin, kontinenti i ri e mori
emrin Amerikë nga ky hulumtues dhe detar italian.
7. Kristofor Kolombo
Kristofor Kolombi (it. Cristoforo Colombo, sp.
Cristóbal Colón, angl. Christopher
Columbus) ; (1451. - 20. мај 1506.) ishte
hulumtus dhe tregetar i cili i pari
kaloiOqeanin Atlantik dhe
zbuloi Amerikën në vitin 1492 nën flamurin
e Kastilës, Spanjë. Ai mendonte
se Toka është relativisht e vogël dhe se
mundet me anije të arrihet deri në Lindje të
Largët duke lundruar në drejtim të
perëndimit. Vleresimi i tij i gabuar rreth
madhësisë së Tokës, shkaktoi edhe në
llogaritjen e rezervave ushqimore dhe të
pijeve për një rrugë kaq të gjatë, vlerësim i
cili ka mundur të shkaktojë edhe dështimin
e ekspeditës së tij, por për FAT të mirë, në
rrugë e “pengoi” e papritura për atë kohë,
kontinenti i panjohur, Amerika. Prapë se
prapë Kolombi vdiq duke menduar se ka
zbuluar rrugën për në Indi dhe jo
kontinentin e ri, Amerikën, kur më vonë e
vërtetoi Ameriko Vespuçi, sipas të cilit
edhe e mori emrin ky kontinent.
8. Rendesia e zbulimeve te medha
Zbulimet e medha gjeografike kontribuan ne zhvillimin me te shpejt te quteteve
Te E evropes Perendimore ,Te cilat U bene qendra te medha tregetare evrop
Ianet sillnin ar,argjend,vajra ekzotike etj.
Nisi popullimi edhe I Amerikes. Prej azndej ne Evrope u sollen kultura t e reja
Bujqesore deri ateher te panjohura :patatja,misri duahni,kakao etj
Ne amerike, nga ana tjeter nisen te kultivohen pambuku edhe perimet e
Ndryshme si dhe shume kafshe shtepijake.
9. Fernando Meglani
Ferdinand Magelani (port. Fernão
de Magalhães,
* 1480 Sabrosa, Potugali; 27
prill 1521 Maktan, Filipine) ishte
një eksplorues detar portugez,
që shërbente në
Mbretërine spanjolle. Flota e
drejtuar nga Magelani arriti të
lundronte rreth gjithë tokës. Ky
lundrim nisi me 10
gusht 1519 dhe përfundoi me6
shtator 1522. Nga 234 ushtarë
dhe detarë që përbenin flotën
prej 5 anijeshnë fillimin e
lundrimit, u kthyen vetëm 36 veta
me dy anije. Magelani ishte i pari
që u nis nga Evropa kah
Perëndimi në drejtim
të Azise dhe i pari evropian që
lundroi në Oqeanin Paqësor.
10. Vasko De Gama
Vasco da Gama (shqipërimi: Vako de Gama;
lindur rreth vitit 1469 në Sines ose
Vidigueira të Portugalisë dhe ka vdekur në
dhjetor të vitit 1524 në Koçi të Indisë).
Vasko de Gama ka qenë kërkues dhe
detar nga Portugalia. Ai ishte njeriu i pare
që zbuloi rrugën detare prej Europës për
në Indi, duke ju larguar krejtësisht nga
rruga tokësore e cila kalonte nëpër
Perandorin Otomane. Ai i ka sjell shum
përparësi kolonozimit portugez për lidhjen
me vendet e Azisë jugore. Babai i Vasko
de Gamës quhej Estevao, gjatë vitit 1460
ai ishte peshkatar në guverantorin e qytetit
Vizeu. Estevao de Gama ishte i martuar
me Dona Izabela Sodra. Për jetën e Vasko
de Gamës në rini dihet shum pak , dihet se
ka mësuar në qytetin Evora ku ka mësuar
për teorit edhe praktikën matematikore dhe
navigacionin, ndërsa më tepër i kushtoj
rendësi astronomies ku mësues e kishte
astronomin e njohur Ibrahim Zakuto.
