Μινωικός Πολιτισμός - Γραφή, Θρησκεία, Τέχνη Ιστορία α΄γυμνασίου

1. Ο ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΓΡΑΦΗ - ΘΡΗΣΚΕΙΑ - ΤΕΧΝΗ
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

2. Ιερογλυφική και Γραμμική Α΄γραφή
Ιερογλυφική: Η αρχαιότερη μορφή γραφής της
μινωικής Κρήτης – χαρακτηριστικό δείγμα της ο
δίσκος της Φαιστού με ιδεογράμματα. Αποτελεί
το πρώτο τυπωμένο κείμενο στον κόσμο, καθώς
τα 45 σύμβολα – σφραγίδες του έχουν τυπωθεί
επάνω στον ψημένο πηλό. Δεν έχει πλήρως
αποκωδικοποιηθεί. Ίσως αποδίδει θρησκ. ύμνο.
Γραμμική Α:Η επόμενη μορφή γραφής που είναι
συλλαβική, δηλ. κάθε σημείο (γράμμα της)
αντιστοιχούσε σε μία συλλαβή. Περιέχει και
ιδεογράμματα που δείχνουν την εξέλιξή της από
την παλαιότερη ιερογλυφική. Θεωρείται πρότυπο
για την ανάπτυξη της Γραμμικής Β΄ των
Μυκηναίων. Ούτε αυτή έχει διαβαστεί.
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

3. Η θεά των όφεων: τα φίδια στα χέρια
μαρτυρούν τον χθόνιο χαρακτήρα
της, ενώ το αιλουροειδές στο κεφάλι
την κυριαρχία της στην άγρια φύση
• Η ΜΙΝΩΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ
• Περιλαμβάνει ένα σύμπλεγμα γυναικείων
θεοτήτων που λειτουργούσαν ως σύμβολα
κυρίως της διαδοχής των εποχών:
συμβόλιζαν δηλ. τον μαρασμό κα τη
βλάστηση - ανάσταση της φύσης στη
διάρκεια του έτους.
• Ιερό δέντρο: Η ελιά Ιερό ζώο: Ο ταύρος
• Ιερά σύμβολα: Τα διπλά κέρατα, ο διπλός
πέλεκυς
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

4. Οι χώροι λατρείας: ιερά κορυφής-σπήλαια, όπως το
Δικταίο Άντρο, μικρά ανακτορικά ή οικιακά ιερά
Στο ρυτό από τη Ζάκρο απεικονίζεται ένα
ιερό κορυφής με αίγαγρους στη στέγη του
και κέρατα καθοσιώσεως στην κάτω
πλευρά
Πήλινο ομοίωμα οικιακού ιερού με 3
περιστέρια, σύμβολα της θεότητας
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

5. Η θρησκευτική λατρεία περιλάμβανε ιερές τελετές με επίκεντρο τον ιερό ταύρο – Εδώ
απεικονίζεται η τελετή των ταυροκαθαψίων που γινόταν στη μεγάλη αυλή του
ανακτόρου. Οι γυναικείες μορφές που υποβοηθούν την ανδρική αποδίδονται με λευκό
χρώμα, ενώ ο άνδρας που εκτελεί το επικίνδυνο άλμα με γαιώδες καφέ .
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

6. Αφιερώματα – τάματα
Στη διαχρονική σχέση του καθημερινού
ανθρώπου με τη θεότητα καταγράφεται
και η αφιέρωση μελών του ανθρώπινου
σώματος που λειτουργούν ως αναθήματα-
τάματα των πιστών (Α.Μ.Η.)
Η γυναικεία μορφή με το οίδημα στο πόδι
(Αρχ. Μουσείο Ηρακλείου )
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com

7. Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com
Σφραγίδα με παράσταση πλοίου
Χρυσό περίαπτο σε
σχήμα κρινοειδούς
άνθους
Καλαθόσχημο
αγγείο με
διπλούς
πελέκεις
Χαρακτηριστικά της μινωικής τέχνης είναι η
ποικιλία και η πρωτοτυπία. Τα θέματα
σχετίζονται με τη φύση και την καθημερινότητα
των Μινωιτών. Χάρη και ζωντάνια κυριαρχούν.
Η μινωική τέχνη άσκησε επιρροή στον
κυκλαδικό και μυκηναϊκό πολιτισμό.
Καμαραϊκό αγγείο
φυσιοκρατικού ρυθμού

8. Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com
Λεπτομέρεια από την τοιχογραφία της πομπής -
Κνωσός
Κνωσός - Ο πρίγκιπας με τα
κρίνα
Ιέρεια, γνωστή και ως
«Παριζιάνα»
Πίθηκοι που συλλέγουν κρόκο
Οι τοιχογραφίες – έχουν γίνει με
την τεχνική της νωπογραφίας
(τοποθέτηση του χρώματος ενώ το
κονίαμα του τοίχου είναι ακόμα
νωπό).Τα θέματα αφορούν
τελετουργικές πομπές, τον κόσμο
της θάλασσας, τοπία με ζώα και
πλούσια βλάστηση.

9. Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com
Κεραμική: Τα διάσημα καμαραϊκά αγγεία είχαν διακόσμηση με πολύπλοκα καμπυλόγραμμα σχέδια
και λιγότερο θέματα από τον φυτικό και ζωικό κόσμο. Κατασκευασμένα στα ανάκτορα της Φαιστού και
της Κνωσού εξάγονταν σε όλο τον κόσμο της ανατολικής Μεσογείου και την Αίγυπτο.
Με ολόγλυφα άνθη και πολύχρωμα
σχέδια
Με λεπτά τοιχώματα
σαν κέλυφος αυγού
(ωοκέλυφα)
Με έντονα
χρώματα και
ανάγλυφες ακίδες
στην επιφάνεια

10. Ρυτά: Μια ιδιαίτερη κατηγορία τελετουργικών αγγείων ,
κάποια από τα οποία έχουν σχήμα κεφαλής ζώου
Κωνικό ρυτό από ορεία κρύσταλλο με χρυσές
ενθέσεις
Ρυτό από οφείτη σε σχήμα κεφαλής ταύρου.
Στη βάση του λαιμού υπήρχε πολύ λεπτή οπή,
ώστε να ρέει αργά το υγρό που περιείχε
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com
Το περίφημο «ρυτό των θεριστών»
απεικονίζει πομπή ανδρών που προχωρούν
σε ομάδες τραγουδώντας και κρατώντας
θεριστικά εργαλεία στον ώμο τους

11. Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com
Μινωική τέχνη
Πολλά πήλινα ειδώλια
απεικονίζουν γυναίκες: Εδώ
χορός γυναικών με
συνοδεία λύρας
Υψηλής ποιότητας είναι και η
μινωική κοσμηματοποιία: είτε
πρόκειται για το διάσημο
περίαπτο των μελισσών που
κρατούν μια σταγόνα μέλι, είτε
για τα σκουλαρίκια σε σχήμα
κεφαλής ταύρου, είτε για
περιδέραια με ημιπολύτιμους
λίθους, όλα εκπλήσσουν σήμερα
με την πρωτοτυπία της
σύλληψης και την αρτιότητα της
κατασκευής

12. ΠΗΓΕΣ
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμος Α΄, Εκδοτική Αθηνών
Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού : www.ime.chronos.gr
Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ψηφιακές
Συλλογές : www.odysseus.culture.gr
Πρόγραμμα Ψηφιακή τάξη : Επικοινωνίες μεταξύ των πολιτισμών
του Αιγαίου κατά την εποχή του Χαλκού
Μ. Ευθυμίου: Παγκόσμια Ιστορία - Ο άνθρωπος απέναντι στη φύση
( Mathesis)
Ίδρυμα Λάτση – Ο κύκλος των μουσείων : Το Αρχαιολογικό
Μουσείο Ηρακλείου
Κατσουλάκου, Κοκκορού- Αλευρά, Σκουλάτου: Αρχαία Ιστορία
α΄γυμνασίου, ΟΕΔΒ
Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com