Hoe verzin je een veilig wachtwoord? Hoe stel je de privacysettings van je Facebookprofiel correct in? En wat kan je doen als je vriend het slachtoffer wordt van cyberpesten?
2. Mediaraven?
Mediaraven vzw grijpt de kansen van digitale media mét kinderen, jongeren en het brede
jeugdwerk.
Met onze ervaring en expertise creëren we samen de experimenteerruimte waarin we met
kinderen, jongeren en jeugdwerkers
• hun mediacompetenties en mediawijsheid ontwikkelen,
• online informatie delen over of voor de jeugd of het jeugdwerk,
• het brede jeugdwerk ondersteunen in werken met digitale media.
13. Facebook
• °2004
• 1,25 miljard gebruikers wereldwijd
• 5,6 miljoen gebruikers in België
• 9 op 10 jongeren (12-18j)
• 86% jongeren logt dagelijks in
• 3 manieren:
Profielen, groepen, pagina’s
14. Facebook bij jongeren
17% jongeren
denkt dat hun
naam
enkel voor
vrienden te zien is
40% jongeren
weet niet dat je
13 jaar moet zijn
om op FB te
mogen
33% jongeren maakt een relatie
binnen de week bekend op FB
55% weet niet dat FB
je profiel kan
verwijderen als je
valse info verstrekt
29% heeft meer
dan 500 vrienden
op Facebook
25. Verschil tussen pesten en cyberpesten
Pesten Cyberpesten
Face-to-face ( feedback)
Velig plekje nog te vinden
In beperkte groep
Pester identificeerbaar
Ziet fysieke reactie van de gepeste
24/7 ( geen feedback)
Nergens meer veilig
Véél getuigen en bijstaanders
Pester is anoniem
minder empathie met gepeste
Geen geografische grenzen
Gepeste wordt sneller pester
kan snel viraal gaan en blijven
Moeilijker detecteerbaar voor ouders,
leerkrachten,..
26. Cyberpesten in Vlaanderen
• Vlaamse meisjes vaker gepest dan jongens (14% vs 8%)
• Meeste kans in 1ste en 2de middelbaar
• Meer in BSO en TSO
• Link met internetgebruik
• Slachtoffer aanvaardt vreemde vriendschapsverzoeken
• Slachtoffer meestal geen goede privacyinstellingen
• 1 op 3 al eens geconfronteerd met cyberpesten (34%)
• 1 jongeren op 5 dader geweest (21%)
• 76% getuige maar niet actief betrokken
Bron: M.Walrave, S.Lenaerts, S.De Moor, (2009) Cyberteens @ risk? Tieners verknocht aan Internet, maar ook waakzaam voor
risico’s?
Wat is Mediaraven?
Mediaraven is in de eerste plaats een vrijwilligersorganisatie
Die jongeren wil laten experimenteren met alle mogelijke facetten van digitale media
Wie ben jij?
Naam + organisatie + ervaring met nieuwe media in hun organisatie + verwachtingen laten oplijsten
Onze wereld is wel veranderd. Er is veel meer technologie aanwezig in ons leven.
Voor jongeren en volwassenen, overigens!
We beginnen met een quizje: wat zijn de meest bezochte websites bij jongeren?
(even laten gokken)
Facebook is meer dan ooit de meest bezochte website bij jongeren en verstevigt zelfs nog haar positie. Concurrent Netlog, die van 2008 tot 2012 hoge ogen gooide, is nu helemaal verdwenen uit de top van de meest bezochte sites bij jongeren. YouTube houdt stand op plaats 2. Op 3 vinden we de elektronische leeromgevingen. Aangezien die verschillen per school, hebben we alle verwijzingen naar online leerplatformen samengenomen.
Opvallend: Zowel Hotmail als Gmail staan in de top 10. Gebruiken jongeren toch meer e-mail dan wel eens wordt gedacht? We komen er later in deze voorstelling op terug. Twitter en Tumblr worden vaker bezocht dan twee jaar geleden, maar dat betekent niet dat jongeren ook massaal berichten posten op die 2 sites. Het sociale netwerk Instagram is nieuw op plaats 6. HLN blijft de populairste krantensite bij jongeren. En ook spelletjessite spele.nl of .be is nog steeds populair.
Belangrijkste conclusie? Dat er eigenlijk niet zo heel veel veranderd is in vergelijking met 2 jaar terug. 16 van de 20 websites stonden toen ook al in de top 20.
(klik)
Bij de kinderen uit de lagere school merken we meer verschuivingen. De sociale media YouTube, Ketnet en Facebook maken er de top 3 uit en voor de rest treffen we vooral spelletjessites aan in hun top 10.
We vragen ons trouwens af hoe we deze vraag in 2016 best aanpakken. Het onderscheid tussen een programma, een app en een website is voor de jongeren immers steeds minder duidelijk. In de antwoorden doken namelijk ook heel wat games op en apps als Snapchat en Whatsapp.
Dit zijn de populairste apps bij jongeren (12-18j)
Facebook staat met stip op 1 op beide toestellen. De top 5 wordt voor beide toestellen aangevuld met dezelfde apps: Snapchat, YouTube, Instagram en Twitter, alleen in een andere volgorde.
Op de tablet worden meer spelletjes gespeeld, waardoor er meer games die in de top 10 voorkomen
Met de smartphone wordt meer genetwerkt.
Sociale media. We like? In de komende slides bekijken we hoe kinderen en jongeren met sociale media omgaan.
Wettelijk gezien mag je maar op Facebook, YouTube, Twitter en co vanaf 13 jaar. Maar het is erg gemakkelijk om een valse geboortedatum in te geven en toch al in de lagere school lid te zijn van sociale netwerken. Welk netwerk is het populairst? Facebook? YouTube?
Niks van: het sociale netwerk van Ketnet, dat in 2012 gelanceerd werd, haalt het nipt voor YouTube en Facebook. Ketnet is Belgisch en dus niet gebonden aan de Amerikaanse 13jaar-regel. Ketnet heeft er de voorbije 2 jaar wel zwaar op ingezet om een veilige online omgeving voor kinderen uit te bouwen. En blijkbaar met succes.
En dan wat te denken van Google+? Uit deze cijfers lijkt het alsof het bijna even populair is als Facebook, maar dat moeten we nuanceren. Uit de focusgroepen met de kinderen bleek dat ze die account vooral hebben omdat ze Gmail of de Play Store van Google gebruiken. Maar dat ze daar voor de rest niet zo heel veel mee doen.
Het gaat hier voor alle duidelijkheid over inloggen op dit netwerk, niet over de website bezoeken. De cijfers zeggen ook niks over de frequentie van gebruik of wat ze precies op deze websites doen. Maar ze geven wel een indicatie van de populariteit van sociale media bij kinderen.
Bij jongeren hanteren we de courante definitie van ‘actieve gebruikers’, namelijk ‘Ben je de afgelopen maand nog op dit netwerk ingelogd’.
En wat zien we dan? Facebook wordt meer dan ooit gebruikt! Ter vergelijking: in 2012 stond Facebook ook bovenaan, maar met 80% actieve gebruikers. In 2014 is dat gestegen tot bijna 90%. 86% logt bovendien dagelijks in op Facebook.
YouTube heeft 62% actieve gebruikers onder jongeren. Instagram en Spotify deden in 2012 nog niet mee, maar scoren nu wel al vlotjes rond de 30%. Ook hier duikt Google+ op op de 4e plaats. Uit de 64 face-to-face interviews die we voerden konden we evenwel niet afleiden wat ze ermee doen. Vaak was het netwerk niet gekend, of gaven ze toe er niks mee te doen. Ook hier is de verklaring wellicht dat je ingelogd bent op Google+ als je inlogt op Gmail, YouTube, de Play Store, …
Dat merk je ook in de opkomst van de populaire berichtendiensten als Facebook Messenger, Viber of hier Whatsapp
Wellicht sms’t er niemand nog over 5 jaar. Iedereen stuurt berichten en belt over het internet (zoals bij Skype, Triiing)
Een specialleke in dit rijtje is snapchat: fotochatberichten tussen 2 mensen die maar 7 seconden zichtbaar zijn en dan zichzelf verwijderen.
Ideaal om sexting tegen te gaan? Ja, want geen bezwarend materiaal meer, maar anderzijds wordt het ook al gebruikt om te cyberpesten.
Een haatboodschap is immers ook meteen weg.
Verklaring? Foto’s sturen die niet bewaard blijven: omdat anders te veel geheugen ingenomen wordt op toestel? Of omdat je de foto eigenlijk niet nodig hebt, maar iets met een beeld ipv woorden wil zeggen (lui?)
Bvb: “is dit een goed tshirt voor naar die fuif te gaan?”
Screenshots maken was initieel niet mogelijk, maar ook daar bestaan intussen apps en truken voor die dat wel toelaten
Instagram heeft intussen al gereageerd en biedt nu ook privéberichten aan voor hun foto’s
Bij de apps stonden ook opvallend veel games. Daar zien we de laatste jaren inderdaad dat de playstations en wii’s van deze wereld minder en minder populair zijn.
Alles heeft te maken met de tablets en smartphones waar je duizenden (vaak gratis) spelletjes-apps voor hebt. Alleen de heavy gamers blijven zo over voor de game consoles.
Een van de populairste is de app ‘clash of clans’, waarbij je een leger op de been moet brengen en een drop moet uitbouwen en verstevigen om daarna andermans dorp aan te vallen
Facebook met voorsprong het meest gebruikte netwerk (meer dan 85% van 12-18 jarigen heeft actieve account)
In de media duiken geregeld berichten op dat het netwerk niet meer zou aanslaan bij jongeren.
Het is waar dat het minder snel groeit dan 3-4 jaar geleden, maar dat is ook niet zo verwonderlijk (toen groeide het 300-400% per jaar)
Wat kunnen we nog meer vertellen over Facebook bij jongeren? (klik)
29% van de jongeren heeft meer dan 500 facebookvrienden (klik)
17% van de bevraagde jongeren denkt dat hun naam enkel voor hun vrienden te zien is. Terwijl – voor alle duidelijkheid – je naam een van de weinige dingen is op Facebook die je niet met een privacy setting kunt afschermen. (klik)
40% wist niet dat je 13 jaar moet zijn om op Facebook te mogen (klik)
55% wist niet dat Facebook je profiel kan verwijderen als je valse info verstrekt. (klik)
En nog een weetje: 33% van de jongeren maakt een nieuwe relatie binnen de week ‘Facebook official’
Jongeren leren hoe ze voor elk brokje info op facebook kunnen instellen wie het kan zien is cruciaal
En eigenlijk heb je maar 4 settings: openbaar, vrienden, ik en aangepast (= een deel van mijn vrienden)
Je kunt je eigen profiel zo goed dichttimmeren, als je wil, als anderen foto’s van je toevoegen, kun je daar helaas weinig aan doen. En toch. Sinds kort kun je je tags modereren. Zo bepaal jij welke foto’s zichtbaar worden of niet. Tags zelf verdwijnen niet, maar dat kun je achteraf wel nog doen. En voor alle duidelijkheid: officieel moet je altijd schriftelijke toestemming vragen als je een foto met iemand anders op wil gebruiken.
Je privacy beschermen zonder vriendenlijsten aan te maken, is vrijwel onmogelijk. Op die manier kun je aangeven wie van je vrienden welke status, foto’s, video’s, contactgegevens kan zien.
Een lijstje ‘beperkte toegang’ is geen overbodige luxe. Maar je kunt ook een lijstje ‘jeugdwerk’, ‘jongeren uit mijn dorp’… aanmaken
27% van de jongeren gebruikt vriendenlijsten om zich te beschermen. Dat lijkt weinig, maar dat is wellicht meer dan bij volwassenen
Werken met een facebookgroep kan helpen: die groepen kun je afsluiten zodat alleen de leden kunnen zien wat er in gezegd wordt
In die groep kun je links, foto’s, ideeën uitwisselen, zonder dat je met elkaar bevriend moet zijn
Vergelijk het met een forum
Ideaal voor leerkrachten en scholen
Als er tijd is, kun je iemand naar voren roepen om te testen hoe veilig zijn of haar wachtwoord is
Via www.howsecureismypassword.net
Het filmpje over Kayleigh is eigenlijk geen cyberpesten.
Het pesten gebeurde immers offline,
De mama verspreidde het filmpje niet om te pesten, maar om aandacht te vragen voor het probleem
(niet meteen de beste zet van haar, maar wel effectief op korte termijn)
De haatpagina’s met contactgegevens van pester Kacey zijn wel een vorm van cyberpesten
Kayleigh is licht autistisch en wordt gepest, geslagen, geschopt door Kacey terwijl ze staat te wachten op de bus.
Omstaanders filmen het gebeuren en de moeder van het gepeste meisje plaatst het filmpje op Youtube.
De hele situatie escaleert hier door enorm en er ontstaat een storm aan reacties op internet. Het Gsm-nummer van de pester wordt online geplaatst, Kacey wordt met de doodbedreigd,…
Telefoonnr pester doorgegeven aan media.. Door 1 van de FB’vrienden’ van de pester.
De moeder van Kyleigh de gepeste, merkt het filmpje op en plaatst het online. OP het internet komt er massaal reactie op de pester KACEY. Dit wou de moeder ook niet, maar het liep als snel uit de hand; een offline pestsituatie begint online een eigen leven te leiden. En niemand kan er nog iets aan doen..
Hoewel Youtube de originele video vrij snel verwijderd heeft, kan men de beelden nog steeds bekijken daar vele (nieuws)sites reeds het nieuws en het filmpje hadden overgenomen…
Print screen genomen op 28/09/2014
Feiten dateren uit sept 2012.
Wat kan je zelf doen?
Rapporteer deze filmpjes zodat ze verdwijnen van het internet.
https://support.google.com/youtube/answer/2802268
Waar het klassieke pesten meestal begon en eindigde bij de schoolpoort of bij het verlaten van de sportclub was de jongere relatiefveilig voor z’n pesters.
Bij Cyberpesten is men 24/24 en 7 op 7 vatbaar voor de pesterijen. Door de opkomst van smartphones kan het nu ook echt op elk moment en van overal.
Emailadressen aanmaken is kinderspel en ook meerdere accounts aanmaken op sociale media is niet zo moeilijk.
Facebook werkt hier wel aan vandaar ook dat nu tal van accountnamen geweigerd worden.
Cyberpesten kan altijd en (van) overal
Het kan (relatief) anomiem
Anonieme simkaart
Vals e-mailadres/facebookaccount/..
Veel meer ‘getuigen’ dan bij fysiek pesten
Alles wordt gefilmd, opgenomen, gedeeld
Makkelijk meedoen (like, share, …)
Begint vaak als een onnozele grap…
DICA studie
Cyberpesten =‘pesten via internet en/of gsm’.
“Pesten” is gedrag waarbij de pestkop daadwerkelijk de bedoeling heeft om de ander te kwetsen. Het gaat niet om een eenmalige agressieve uithaal, maar om het steeds opnieuw lastig vallen van dezelfde persoon.
De pestkop heeft meer (fysieke of sociale) macht dan het slachtoffer.
De pesters zijn zelf vooral mensen die aandacht en liefde nodig hebben…
Ze zien zelf de directe impact niet van hun daden…
Pesten:
Gedrag waarbij de pestkop daadwerkelijk de bedoeling heeft om de ander te kwetsen.
Het gaat niet om een éénmalige agressieve uithaal, maar om steeds opnieuw lastig vallen van dezelfde persoon.
De pestkop heeft meer (fysieke en sociale) macht dan het slachtoffer (ziet zelf de impact niet direct…)
Wie op zoek is naar uitgewerkte methodieken, achtergrondinfo, vragen, … ivm met cyberpesten
Kan terecht op www.clicksafe.be (site van child focus)
Zowel voor jongeren, kinderen, ouders als leerkrachten vind je daar heel wat tips en handige info
Grooming (is het benaderen van en contact leggen met kinderen door een pedofiel met als uiteindelijke doel het mogelijk maken van seksueel contact door de seksuele drempels en remmingen van het kind te verlagen.[1] De Nederlandse uitdrukking 'kinderlokker' komt hier dicht bij in de buurt, hoewel het niet hetzelfde is. Ook bij seksueel misbruik binnen een gezin kan sprake zijn van een groomingproces, waarbij de dader de normale familierelatie stap voor stap 'ombuigt' tot een seksuele relatie. )
Sexting
Cyberstalking ( is het herhaaldelijk lastigvallen of bedreigen van een individu op het internet of andere elektronische communicatiemiddelen.[1] Cyberstalking is niet hetzelfde als iemand stalken in het dagelijkse leven. Het is wel mogelijk dat de twee soms samen voorkomen in eenzelfde zaak.)
Cyberbaiting (is een vorm van cyberpesten waarbij leerlingen hun leerkrachten uitdagen in de klas, waardoor de leerkracht de controle over de klas en zichzelf verliest. De boze of ongecontroleerde reactie wordt opgenomen met een mobiele telefoon en wordt nadien gedeeld op sociaalnetwerksites. Dit om de leerkrachten voor schut te zetten.[1])
Trolling (Een trol (mv.: trollen) in een internetomgeving is een persoon die op fora, websites of chatkanalen berichten plaatst met het doel voorspelbare emotionele reacties (bijvoorbeeld woede, irritatie, verdriet, of scheldpartijen - ook wel flames genoemd in internetjargon) van andere mensen uit te lokken,[1] opzettelijk verkeerde informatie (desinformatie) te geven of zichzelf expres anders voor te doen en een rol te spelen. )
Happy slapping ( is een eufemisme voor het verschijnsel dat een willekeurige persoon door een groepje, meestal jongeren, in elkaar wordt geslagen hetgeen op een videocamera, meestal een mobiele telefooncamera, wordt vastgelegd. De beelden worden veelal op het internet geplaatst, waarbij de filmers pronken wie het beste iemand heeft gemolesteerd.)
Cyber harassment (tussen peers)
Cyberattack (éénmalig)
GROOMING (bron:http://www.meldpunt-kinderporno.nl/files/Meldpunt%20Kinderporno%20Factsheet%20Grooming%20juni%202011.pdf)
Grooming komt van het Engelse werkwoord ‘to groom’, wat
‘voorbereiden’ betekent. In dit geval heeft grooming betrekking op de
planfase van seksueel kindermisbruik.
Bij grooming benaderen en verleiden personen op websites actief
minderjarigen met als doel seksueel misbruik. Dit proces kan kort maar
ook heel lang duren en kan ook omschreven worden als ‘de strategie van
het misbruik’1
. Tijdens dit proces staat voor de groomer centraal welke
verleidingstactieken en/of technieken hij/zij zal gaan hanteren om het
beoogde slachtoffer binnen zijn invloedsfeer te krijgen. Groomers worden
ook wel ‘online kinderlokkers’, of ‘cyberlokkers’ genoemd.
SEXTING:
Sexting is een samentrekking van het woord seks en het woord texting
(sms'en). Sexting is het versturen van sms’jes met seksueel getinte foto’s
die (vaak) met mobiele telefoons worden gemaakt. Het is bekend dat
vooral jongeren zulke seksueel getinte berichten naar elkaar sturen.
Sexting is ontstaan door de toename van mogelijkheden om via mobiele
telefoons foto’s en video’s te maken en te verzenden en ontvangen. Ook
hebben jongeren via hun mobiel bijvoorbeeld direct toegang tot hun
profielsites.
CYBERBAITING ( bron: wikpedia)
Cyberbaiting is een vorm van cyberpesten of pesten via het internet. Het zijn vooral leerkrachten die het slachtoffer zijn van deze vorm van pesten.
'Cyberbaiting' is een vorm van cyberpesten waarbij leerlingen hun leerkrachten uitdagen in de klas, waardoor de leerkracht de controle over de klas en zichzelf verliest. De boze of ongecontroleerde reactie wordt opgenomen met een mobiele telefoon en wordt nadien gedeeld op sociaalnetwerksites. Dit om de leerkrachten voor schut te zetten.[1]
De laatste jaren komen steeds meer berichten op Facebook of Twitter van leerlingen die haatberichten schijven over hun leerkracht of school.[1][2] Naast het pesten via de filmpjes alleen, treffen leerlingen een groot aantal voorbereidingen om hun leerkracht zover te krijgen dat hij of zij breekt en de zelfcontrole verliest.
Het is onmogelijk op te sporen wat hen aanzet tot het stellen van dit gedrag, maar het internet is een relatief eenvoudig medium om manieren of redenen te bedenken en te delen met anderen.
Een trol (mv.: trollen) in een internetomgeving is een persoon die op fora, websites of chatkanalen berichten plaatst met het doel voorspelbare emotionele reacties (bijvoorbeeld woede, irritatie, verdriet, of scheldpartijen - ook wel flames genoemd in internetjargon) van andere mensen uit te lokken,[1] opzettelijk verkeerde informatie (desinformatie) te geven of zichzelf expres anders voor te doen en een rol te spelen. Het gebruik van het woord trol in deze zin, is afkomstig van de vroege uitsluitend Engelstalige internetgemeenschap.
De resultaten zijn afkomstig van Apestaartjaren 5, op 20/5 2014 voorgesteld in Vooruit in Gent
In najaar nog een update in Leuven, met 5-6 sprekers. Inschrijven vanaf half juni
Onderzoeksresultaten in deze ppt komen uit ASJ5 (mei 2014), bevraagd bij 1500 leerlingen middelbaar (door weging opgetrokken tot 1731) via online enquête
Daarnaast ook steekproef bij kinderen (250) in 4-6e leerjaar (9-12j) op papier afgenomen
Verwerkt door UGent