1. Flanders DC Kenniscentrum
Stimulating Creativity in
Flemish Entrepreneurs
Flanders DC - Mission
Stimulating Entrepreneurship in
Flemish Creative Industries

2. Flanders DC Kenniscentrum
Flanders DC – Companies

3. Flanders DC Kenniscentrum
Flanders DC – Schools
3

4. Flanders DC Kenniscentrum
Flanders DC – General Public
4

5. Flanders DC Kenniscentrum
Financiering voor bedrijven wordt
onmogelijk? Nonsens.
Prof. dr. Sophie Manigart
Gimv Private Equity Chair

6. Flanders DC Kenniscentrum
Banken zijn de belangrijkste financiers
voor Belgische KMOs
6 |

7. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Banken zijn belangrijkste financiers van Belgische KMOs
7 |

8. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Grootbanken blijven actief in KMO segment
 In de tweede helft van 2013 hebben de vier grootbanken
samen 9.171 nieuwe kredieten op lange termijn toegekend aan
Vlaamse kmo's voor een totaalbedrag van 1,9 miljard euro. Het
gemiddeld bedrag per krediet bedraagt circa 205.000 euro.
8 |

9. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Europese ondernemingen zijn té afhankelijk van
bancaire kredieten
9 |
Bron: Deutsche Bank
Amerikaanse ondernemingen
zijn creatiever in hun financiering

10. Flanders DC Kenniscentrum
De toegang tot bancaire kredieten is gemiddeld
niet moeilijker geworden voor KMOs
in tegenstelling tot perceptie
10 |

11. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Perceptie van KMO bedrijfsleiders over de toegang tot
bankfinanciering
11 |
Bron: KeFiK

12. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Perceptie over het verkrijgen van kredieten
12 |

13. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Volume aan bancair krediet stijgt, behalve eind 2013
13 |
Bron: Belgostat – Centrale voor de kredieten aan ondernemingen
Kredietverlening van banken aan bedrijven is in 2013 voor het eerst gedaald – vooral
door daling van de kortetermijnkredieten.
Vooral door de lagere vraag naar kredieten.

14. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
De vraag naar bancaire bedrijfskredieten daalt
14 |

15. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Lagere vraag naar bancair krediet door…
 Grote cash reserves bij bedrijven (€120 miljard – 32% van BBP)
 Minder investeringsprojecten
 Ondernemingen gebruiken slechts 77% van productiecapaciteit
 Meer gebruik van alternatieve financiering
 Bedrijfsobligaties, vooral door de grote ondernemingen
 Daling bancaire krediet is geen gevolg van strenger
kredietbeleid door de banken (minder weigeringen)
15 |

16. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Is er in 2013 een kredietaanvraag afgewezen door de
bank (geheel of gedeeltelijk)?
16 |

17. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Heeft u in 2013 een vraag naar bankkrediet uitgesteld,
geannuleerd of verminderd?
17 |
“0ngeveer 18 procent van de ondervraagde bedrijfsleiders heeft minder krediet
aangevraagd omdat ze de toegang tot dit krediet als problematisch inschatten.”
(KeFiK, 2013)

18. Flanders DC Kenniscentrum
De voorwaarden waartegen banken
kredieten verstrekken, zijn verstrengd
18 |

19. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
De algemene voorwaarden van bancaire kredieten zijn
verstrengd
19 |
Bron: Observatorium voor de kredieten (+ verbeterd / - verslechterd)

20. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Nochtans is de kost van bancair krediet nergens zo laag
als in België
20 |
Bronnen: ECB, NBB (MIR Enquête)
The only way is up…

21. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Gebruikte waarborgen
21 |

22. Flanders DC Kenniscentrum
Kredietverlening wordt objectiever
22 |

23. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
(Interne) ratings worden steeds belangrijker
 Bepalen de kans op het verkrijgen van een bancair krediet
 Bepalen de kredietvoorwaarden
 Looptijd
 Kost
 Waarborgen
23 |

24. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Ratings worden vooral positief beïnvloed door
 Een professionele bedrijfsvoering
 Een sterk eigen vermogen, vb. via gereserveerde winsten (i.t.t.
fiscale optimalisatie) en andere financiële ratio’s
 Een hoge kredietcapaciteit, dankzij optimalisatie van de cash
flows
 Werkkapitaalbeheer: voorraden, leveranciers, klanten
 Een coherent en volledig kredietdossier
 Regelmatige communicatie met uw bankier
24 |

25. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Rating Simulator KeFiK
 Financiële instellingen kennen een rating of score toe aan
ondernemingen die een (bank)krediet willen bekomen. Deze
score geeft het ingeschatte kredietrisico weer.
 Elke bank heeft zijn specifieke kredietpolitiek en evalueert
risico’s op een eigen manier, hetgeen weerspiegeld wordt in de
uiteindelijke rating die banken toekennen aan kredietdossiers.
Desondanks baseren banken zich grotendeels op dezelfde
financiële en legale criteria bij de toekenning van een rating.
 Het KeFiK heeft een simulator ontwikkeld die toelaat een beter
begrip te verkrijgen over hoe een rating tot stand komt.
 Deze simulator heeft een educatief karakter, geen voorspellend
karakter.
25 |

26. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Discussietopic 1
 Mijn laatste kredietaanvraag is wel/niet toegekend tegen
(on)gunstige voorwaarden.
 De redenen hiervoor zijn…
 Bij een volgende kredietaanvraag kan ik mijn dossier
versterken door….
26 |

27. Flanders DC Kenniscentrum
Trends in het financieringslandschap
27 |

28. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Het aanbod aan financiering wordt diverser
 Verzekeringsmaatschappijen betreden de markt van
financiering van bedrijven
 Private investeringsfondsen voor kredietverlening aan KMOs
 Mezzanine financiering
 Hogere kostprijs
 Aanbod vanuit private equity financiers: meer schuld-
gerelateerd
 Verandering in de obligatiemarkt: meer mini-obligaties
 Uitgiftekosten
 Achtergesteld karakter zorgt voor hogere interestkost
28 |

29. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Financieringsbronnen gebruikt door Belgische KMOs
29 |

30. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Discussietopic 2
 Bronnen van financiering dienen best divers te zijn, om
afhankelijkheid van de bank(en) te verminderen. Met
volgende financieringsbronnen heb ik positieve / negatieve
ervaringen, of wil ik principieel wel/niet gebruiken.
 Familie, vrienden, collega’s
 Factoring / commercial lending
 Obligatieleningen
 Risicokapitaal (business angels, venture capital, private equity)
 Andere stakeholders (leveranciers, klanten, …)
30 |

31. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Financiering voor bedrijven wordt onmogelijk?
 Moeilijk? JA!
 Creativiteit vereist? JA!
 Open mind nodig? JA!
 Duurder? JA!
 ONMOGELIJK? NEEN!

32. Flanders DC Kenniscentrum 12 maart 2014 |
Meer info over financieringsmogelijkheden?
 VADEMECUM OVER KMO FINANCIERING
 KeFiK (Kenniscentrum voor de Financiering van KMOs)
 “Het Vademecum is een praktische gids waarin men alles te weten komt
over KMO-financiering en hoe men zijn kansen kan optimaliseren om de
vereiste financiële middelen voor zijn project te bekomen.”
 http://www.cefip.be/FILES/Documenten/NL/vademecum_NL.p
df
32 |