нүб
- 1. НҮБ гэж юу вэ?
НҮБ-ын гол байгууллагууд
НҮБ-ын төрөлжсөн байгууллагууд
НҮБ
- 2. НҮБ гэж ву вэ?
Байгууллага (НҮБ) нь олон улсын хууль, эдийн засгийн
хөгжил, аюулгүй байдал, нийгмийн асуудлууд болон
хүний эрхийн талаар хамтран ажиллах зорилго бүхий
олон улсын байгууллага юм. Үндэстнүүдийн Лиг үүргээ
гүйцэтгэж чадалгүй дэлхийн дайн гаргуулснаас улбаалан
Дэлхийн хоѐрдугаар дайны ялагч тал болох Холбоотнууд
голлон 1945 байгуулжээ.
Өнөөдөр дэлхийн бараг бүх улс гүрэн энэхүү
байгууллагад элсчээ. Тухайн үед дайнд ялсан улсууд
Аюулгүйн Зөвлөлийн байнгын гишүүн орнууд болсон
бөгөөд тэдгээр улсуудын нөлөө маш их байдаг нь
даяаршил, Нэгдсэн Үндэстний байгууллагыг
эсэргүүцэгчдийн шалтгаан болдог байна.
НҮБ нь 1945 оны 10-р сарын 24-нд АНУ-ын Калифорни
муж улсын Сан-Франциско хотод 51 гишүүн оронтойгоор
үндэс сууриа тавьжээ.
- 4. НҮБ-ын түүхээс:
1943 оны 10-р сард Москва хотноо АНУ, Их Британи, ЗХУ-
уудын Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалтаар "Хүн
төрөлхтний аюулгүй байдлын талаарх 4 улсын тунхаглал"
гаргаж, Дэлхийн хоѐрдугаар дайны дараа олон улсын
хэмжээний энхтайвны байгууллагыг дахин байгуулах
хэрэгцээтэй гэж үзжээ.
Үүнд үндэслэн 1944 оны 8-10 дугаар саруудад АНУ, Их
Британи, Бүгд Найрамдах Хятад Улс, ЗХУ-ын төлөөлөгчид
Вашингтон дахь Дамбэртон Оукст хуралдан, НҮБ-ын
дүрмийн төсөл "Олон Улсын Байгууллага байгуулах
тухай" -ийг боловсруулсан юм.
1945 оны 4-р сарын 25-нд Герман буюу Японд дайн зарлаад
байсан Холбоотны 50 орны төлөөлөгчид Сан-Францискод
цугларан, НҮБ-ыг байгуулах Сан-Францискогийн чуулган
чуулж, Дамбэртон Өүксийн хурлаас боловсруулагдсан НҮБ-
ын дүрмийн төслийг хэлэлцэн баталжээ
- 7. НҮБ-ын гишүүн орнууд
2006 оны 6 сарын
28-нд Монтенегро
НҮБ-д
элссэнээр, нийт 192
гишүүн оронтой
болжээ
НҮБ-ын албан ѐсны
хэл нь
Нью-Йорк дахь
Араб, Хятад, Англ
НҮБ-ын төв байр и, Франц, Орос, Ис
пани юм.
- 8. НҮБ-ын гол бхйгууллагууд
НҮБ нь доорхи 5 үндсэн
байгууллагаас бүрдэнэ
Үүнд:
1. Ерөнхий асамблей, Хуучин 6 байсан ба
2. Аюулгүйн зөвлөл, Фонд хариуцсан
3. Эдийн засаг, нийгмийн зөвлөлыг буюу
зөвлөл, Асрамжийн зөвлөлийг
1994 онд татан
4. Ажлын алба (Нарын буулгасан
бичгийн дарга нарын
газар - the Secretariat),
5. Олон улсын шүүх
багтана
- 9. 1. Ерөнхий асамблей
Бүх гишүүн улсаас бүрдэх
Ерөнхий Чуулганд улс бүр 1
саналын эрхтэй бөгөөд НҮБ-тэй Гэвч Ерөнхий Чуулганы
холбоотой бүх асуудлыг шийдвэр нь гишүүн
хэлэлцэнэ. улсууд болон Аюулгүйн
Зөвлөлд хүргүүлэх санал
Ерөнхий асамблей нь жил төдий байх бөгөөд
бүрийн 9 сарын 3 дахь мягмар шийдвэрээ хэрэгжүүлэх
гариг ажлаа эхэлж 12-р сард эрхгүй.
завсарладаг.
Бүх гишүүд санал нэгдсэн
Дэргэдэх байгууллагууд
асуудал л батлагддаг системтэй
байснаас болж үйл ажиллагаа Туслах байгууллагу
нь зогсонги байдалд орсон НҮБ-ын Хөгжлийн Хөтөлбөр
Үндэстнүүдийн Лигийн (UNDP)
туршлагад тулгуурлан Ерөнхий НҮБ-ын Их Сургууль (UNU)
Чуулганаар чухал асуудлуудыг НҮБ-ын Хүүхдийн Сан
(UNICEF) гэх мэт.
гуравны хоѐр, энгийн
асуудлуудыг олонхийн
саналаар шийдвэрлэх болсон.
- 10. 2. Аюулгүйн зөвлөл,
Түүнчлэн Аюулгүйн
НҮБ нь Аюулгүйн Зөвлөлийн байнгын гишүүн
Зөвлөлд маш том орон болох 5 орон
(АНУ, Франц, ОХУ, Их
эрх мэдэл олгосон Британи, БНХАУ) нь
дангаараа хориг тавих
байдаг бөгөөд НҮБ- эрхтэй байдаг[ нь хүйтэн
дайны үед АЗ-ын байнгын
ын Энхийг Сахиулах гишүүн орнуудын
хүчний сөргөлдөөнөөс болж үйл
ажиллагаанд нь нөлөөлж
тусламжтайгаар байв.
Мөн Аюулгүйн Зөвлөл нь
энхийг сахиулах үйл НҮБ-ын байгууллагууд
ажиллагаа явуулах дундаас гаргасан шийдвэрээ
хэрэгжүүлэх эрхтэй цорын
эрхтэй. ганц байгууллага юм
- 11. 3.Эдийн засаг, нийгмийн зөвлөл,
Эдийн
засаг, нийгэм, соѐл, боловсрол, эрүүл
мэндийн асуудлаар үйл ажиллагаа Дэргэдэх байгууллагууд
явуулахаар заагдсан байдаг ч ихэнхдээ Олон Улсын Хөдөлмөрийн
дэргэдээ байх Олон Улсын Хөдөлмөрийн Байгууллага(ILO)
Байгууллага (ILO) зэрэг тусгай
байгууллагуудаар дамжуулан явуулдаг. Бүс Нутгийн Эдийн Засгийн
Зөвлөлүүд
Ази Номхон Далайн Эдийн Засаг
Бүтэц: 53 улсыг жил тутам гуравны нэг Нийгмийн Зөвлөл
нь шинэчлэгдэхээр 3 жилийн хугацаагаар
сонгоно. 1947 онд байгуулагдсан,
анхны бүс нутгийн эдийн
засгийн байгууллага(ESCAP)
Комиссарууд
НҮБ-ын Хүний Эрхийн
Комиссаруудын хороо
1948 онд байгуулагдсан,
Хүний Эрхийн Түгээмэл
Тунхаглал, Олон Улсын Хүний
Эрхийн Гэрээ зэрэг баримт
бичгийг гаргасан.
- 12. 4.Ажлын алба (Нарын бичгийн
дарга нарын газар - the Secretariat),
Aль нэг улс орны
нөлөөнд авталгүй
дундыг баримтлан
НҮБ-ын өдөр
тутмын үйл
ажиллагааг эрхлэн
явуулдаг
байгууллага юм.
НҮБ-ын Ерөнхий
нарийн бичгийн
дарга удирддаг.
- 13. 5. Олон улсын шүүх
Зорилго нь улс
НҮБ-ын Олон улсын хооронд гарсан
шүүх нь 1945 онд маргааныг таслан
байгуулагдсан ба шийдвэрлэх юм.
Нидерландын Гааг Шүүхээр дайны гэмт
хотод байрлана. Үйл хэрэг, улсын дотоод
ажиллагаагаа 1946 хэрэгт хууль бусаар
оноос эхэлсэн байна. хөндлөнгөөс
оролцох, үндэстний
хомроголон устгах
зэрэг асуудлуудыг
шүүн хэлэлцэн
- 14. 6. Асрамжийн зөвлөл
1994 онд үйл ажиллагаа нь зогссон. Ядуу
орнуудад тусламж үзүүлэх зорилготой
байсан
- 15. НҮБ-ын энхийг сахиулах үйл ажиллагаа. Цайвар цэнхэрээр одоо
явагдаж байгаа, хар хөхөөр явагдаж дууссан үйл ажиллагааг
тэмдэглэв
