2. Jest to największy fundusz, ustanowiony w 1975 r. Jego celem jest wspieranie
regionów, a dokładniej wyrównywanie różnic w stosunku do regionów
bogatszych, lepiej rozwiniętych. EFRR finansuje wszystkie programy unijne,
które mają na celu pomoc opóźnionym w rozwoju regionom. Dziedziny,
które mogą być finansowane z tego funduszu:
inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też
działalności małych i średnich przedsiębiorstw;
rentowne inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub
utrzymywanie trwałego zatrudnienia;
infrastruktura;
rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury;
ochrona i poprawa stanu środowiska;
rozwój społeczeństwa informacyjnego.
Dzięki inwestycjom w wyżej wymienionych dziedzinach finansowanych z
EFRR, Unia Europejska wspiera rozwój i tworzenie nowych miejsc pracy, a
także wpływa pozytywnie na rozwój gospodarki.
3. Wspiera dwa sektory: środowisko i transport. Co ciekawe, od momentu
przystąpienia do Unii Europejskiej w 2004 roku Polska otrzymała najwięcej
środków z tego funduszu wśród wszystkich członków Unii! Z Funduszu
Spójności można otrzymać dofinansowanie na duże projekty inwestycyjne z
zakresu ochrony środowiska. Głównymi odbiorcami pomocy w ramach
Funduszu Spójności są jednostki samorządu terytorialnego, tworzone przez
nie związki gmin lub inne podmioty publiczne, np. przedsiębiorstwa
komunalne będące własnością gminy. Fundusz ten wspiera następujące
dziedziny:
poprawa jakości wód powierzchniowych;
polepszenie jakości i dystrybucji wody przeznaczonej do picia;
racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi;
poprawa jakości powietrza;
zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego;
zapewnienie spójności sieci komunikacyjnej kraju i poszczególnych
regionów z innymi krajami Europy;
rozwój bezpiecznej infrastruktury drogowej.
4. ustanowiony w 2006 r.
Fundusz wspiera wspólną politykę
rybołówstwa w celu zapewnienia eksploatacji
żywych zasobów wodnych i wsparcie dla
akwakultury w celu zapewnienia trwałości w
sensie gospodarczym, środowiskowym i
społecznym.
5. Został stworzony na mocy Traktatu Rzymskiego ustanawiającego Europejską
Wspólnotę Gospodarczą, podpisanego w 1957 roku.
EFS najczęściej kojarzy się z możliwością finansowania szkoleń,
warsztatów, wspieraniem zatrudnienia itp. W istocie EFS został stworzony
po to, aby poprawić jakość i dostępność miejsc pracy i możliwości
zatrudnienia w Unii Europejskiej. EFS zajmuje się następującymi
dziedzinami:
promocją aktywnej polityki rynku pracy mającą na celu przeciwdziałanie i
zapobieganie bezrobociu;
przeciwdziałaniem zjawisku wykluczenia społecznego;
kształceniem ustawicznym;
doskonaleniem kadr gospodarki
rozwojem przedsiębiorczości;
zwiększeniem dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy.
W Polsce w latach 2007-2013 wydatki z Europejskiego Funduszu Społecznego
są realizowane głównie poprzez Program Operacyjny Kapitał Ludzki.
6. Jest instrumentem realizacji polityki Unii Europejskiej w zakresie
rozwoju obszarów wiejskich (ROW). Dokument określa cele,
priorytety oraz zasady, na podstawie których będą wspierane
działania dotyczące tej problematyki.
Obejmuje 22 działania, które są wdrażane w ramach 4 osi priorytetowych.
Wszystkie te działania są finansowane z Europejskiego Funduszu
Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz współfinansowane
z krajowego budżetu. 14 Działań z PROW 2007-2013 wdraża ARiMR, 6
samorządy wojewódzkie a po jednym Agencja Rynku Rolnego i Fundacja
Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA).
Oś 1: Poprawa konkurencyjności sektora rolnego i leśnego;
Oś 2: Poprawa stanu środowiska naturalnego i obszarów wiejskich;
Oś 3: Jakość życia na obszarach wiejskich i
różnicowanie gospodarki wiejskiej;
Oś 4: LEADER.
7. Działania skupione w dwóch pierwszych osiach służą w głównej
mierze dostosowaniu sektora rolnego i leśnego do rosnących
wymagań wspólnotowych, w tym związanych z ochroną środowiska
i są skierowane głównie do producentów rolnych.
Działania wspierane w ramach osi 3. uzupełniają działania
zdefiniowane w ramach dwóch pierwszych osi i mają w sposób
synergiczny oddziaływać na rozwój obszarów wiejskich poprzez:
różnicowanie działalności gospodarczej i tworzenie
pozarolniczych miejsc pracy oraz poprawę jakości życia na obszarach
wiejskich
Wdrażanie działań osi 4. LEADER opiera się w głównej mierze na
wykorzystaniu dla rozwoju regionu - wiedzy i doświadczenia
lokalnej społeczności. Włączanie partnerów społecznych i
gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych inicjatyw ma
służyć lepszemu zdefiniowaniu problemów obszaru oraz znalezieniu
lepszych sposobów na ich rozwiązanie.
8. PROGRAMY OPERACYJNE 2007 - 2013
Program Infrastruktura i Środowisko
Program Kapitał Ludzki
Program Innowacyjna Gospodarka
Program Rozwój Polski Wschodniej
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej
Program Pomoc Techniczna
Regionalne Programy Operacyjne dla
poszczególnych województw
9. INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO (PO IŚ)
W ramach programu realizuje się duże inwestycje
infrastrukturalne w zakresie ochrony środowiska, transportu,
energetyki, kultury i dziedzictwa narodowego, ochrony zdrowia
oraz szkolnictwa wyższego.
Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski
i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy
równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia,
zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności
terytorialnej.
Podział środków UE dostępnych w ramach Programu
Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko pomiędzy
poszczególne sektory przedstawia się następująco:
transport – 19,6 mld euro
środowisko – 5,1 mld euro
energetyka – 1,7 mld euro
szkolnictwo wyższe – 586,5 mln euro
kultura – 533,6 mln euro
zdrowie – 395,5 mln euro
10. W ramach programu realizowanych jest 15 priorytetów
Instytucjami odpowiedzialnymi za wdrażanie
poszczególnych priorytetów Programu Operacyjnego
Infrastruktura i Środowisko (Instytucjami
Pośredniczącymi) są:
Ministerstwo Środowiska (priorytety I-V);
Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki
Morskiej (priorytety VI-VIII);
Ministerstwo Gospodarki (priorytety IX-X);
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (priorytet
XI);
Ministerstwo Zdrowia (priorytet XII);
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (priorytet XIII).
11. INNOWACYJNA GOSPODARKA (PO IG)
Program ma na celu wspieranie szeroko rozumianej
innowacyjności. Będzie to zarówno bezpośrednie wsparcie dla
przedsiębiorstw, instytucji otoczenia biznesu oraz jednostek
naukowych świadczących przedsiębiorstwom usługi o wysokiej
jakości, a także wsparcie systemowe zapewniające rozwój
środowiska instytucjonalnego innowacyjnych przedsiębiorstw.
W ramach Programu wspierane będą działania z zakresu
innowacyjności produktowej, procesowej, marketingowej i
organizacyjnej, które w sposób bezpośredni lub pośredni
przyczyniają się do powstawania i rozwoju innowacyjnych
przedsiębiorstw.
W latach 2007-2013 w ramach Programu przedsiębiorcy,
instytucje otoczenia biznesu, jednostki badawcze i naukowe oraz
instytucje administracji publicznej uzyskają wsparcie w wysokości
10,186 miliarda euro na realizację różnego rodzaju projektów,
które przyczyniają się do podnoszenia innowacyjności polskiej
gospodarki i polskich przedsiębiorstw.
12. Celem głównym Programu Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013
jest rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne
przedsiębiorstwa, poprzez:
Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw
Wzrost konkurencyjności polskiej nauki
Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym
Zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w
rynku międzynarodowym
Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy
Wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w
gospodarce
Instytucją Zarządzającą (IZ) dla Programu jest Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego (MRR). Oprócz IZ są również instytucje, które
pośredniczą w realizacji Programu – tzw. Instytucje Pośredniczące:
Ministerstwo Gospodarki (MG)
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR); poprzednio, do 31
sierpnia 2011 r. - Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji; poprzednio, do 17 listopada 2011
r. - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji
13. KAPITAŁ LUDZKI (PO KL)
Program stanowi odpowiedź na wyzwania, jakie przed państwami członkowskimi
UE:
uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do lokowania inwestycji i
podejmowania pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie większej liczby
trwałych miejsc pracy, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego przyczynia się do
pełniejszego wykorzystania zasobów pracy oraz wsparcia wzrostu
konkurencyjności gospodarki
Celem głównym Programu jest: wzrost zatrudnienia i spójności społecznej a do
osiągnięcia tego celu przyczynia się realizacja sześciu celów strategicznych do
których należą:
Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób
bezrobotnych i biernych zawodowo
Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian
zachodzących w gospodarce
Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy
równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym
powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy
Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i
świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
Wzrost spójności terytorialnej.
14. W ramach PO KL przewiduje się możliwość realizacji
projektów w dwóch głównych trybach: systemowym i
konkursowym. W trybie systemowym projekty są realizowane
przez beneficjentów imiennie wskazanych w Programie lub
dodatkowych dokumentach stanowiących jego
uszczegółowienie. Natomiast w trybie konkursowym projekty
będą mogły realizować wszystkie podmioty m.in.:
instytucje rynku pracy,
instytucje szkoleniowe,
jednostki administracji rządowej i samorządowej,
przedsiębiorcy,
instytucje otoczenia biznesu,
organizacje pozarządowe,
instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego,
inne podmioty.
Program składa się z 10 Priorytetów
15. REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (RPO WŚL)
jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego
szacunkowa całkowita kwota na realizację
Programu wynosi ponad 2 057 mln EUR, co czyni z
RPO WSL drugi co do wielkości program regionalny
w Polsce - po RPO mazowieckim - pod względem
alokacji finansowej.
Instytucją wdrażającą jest Urząd Marszałkowski
Województwa Śląskiego
16.
17. LOKALNA GRUPA DZIAŁANIA
„ZIEMIA PSZCZYŃSKA”
Lokalna Grupa Działania "Ziemia Pszczyńska" jest
stowarzyszeniem, które łączy podmioty gospodarcze, samorządy,
organizacje pozarządowe oraz osoby fizyczne we wspólnym
działaniu na rzecz rozwoju lokalnego.
Swoim zasięgiem obejmuje 6 gmin powiatu pszczyńskiego:
Kobiór, Pszczyna, Goczałkowice Zdrój, Miedźna, Pawłowice i
Suszec.
LGD zapewnia prawidłową realizację założeń osi 4 – LEADER w
ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013
Głównym celem tego programu jest budowanie kapitału
społecznego na wsi poprzez aktywizację mieszkańców oraz
przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy oraz
lepsze wykorzystanie posiadanych zasobów przyrodniczych,
historycznych, kulturowych, gospodarczych, itp.
18. Misją Lokalnej Grupy Działania Ziemia Pszczyńska jest
stworzenie warunków wspierających:
budowanie aktywnych i odpowiedzialnych postaw
społeczności lokalnych podejmujących działania na rzecz
efektywnego, przedsiębiorczego, zgodnego z zasadami
rozwoju zrównoważonego wykorzystywania potencjałów
obszaru;
zawiązywanie partnerstwa między lokalnymi podmiotami,
którego rezultatem będzie zwiększenie możliwości realizacji
nowych projektów, ważnych dla podnoszenia jakości życia i
poprawiania pozycji obszaru w otoczeniu;
tworzenie i wdrażanie innowacyjnych koncepcji na rzecz
rozwoju Ziemi Pszczyńskiej oraz odkrywanie przez
mieszkańców nowych ścieżek rozwoju obszaru
przyczyniających się do pozytywnych przemian społeczno-gospodarczych
obszaru.
19. Począwszy od 2010 r. mieszkańcy obszaru LGD, firmy i instytucje
mogą ubiegać się o pomoc finansową w zakresie następujących
działań:
różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej,
odnowa i rozwój wsi,
rozwój mikroprzedsiębiorstw,
małe projekty.
Ze środków programu będzie również finansowane bieżące
funkcjonowanie LGD, obejmujące:
nabywanie umiejętności i aktywizację, w szczególności: badania
nad obszarem objętym LSR, informowanie o obszarze działania
LGD oraz o LSR, szkolenia kadr biorących udział we wdrażaniu
LSR, wydarzenia o charakterze promocyjnym związanych z
obszarem działania LGD, szkolenia lokalnych liderów, animowanie
społeczności lokalnych oraz kosztów bieżące LGD.
wdrażanie projektów współpracy, tj. wspólne przedsięwzięcia
realizowane przez LGD.
20. "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" (działanie ma
przyczyniać się do tworzenia pozarolniczych źródeł dochodów w
gospodarstwach, a także powstawania miejsc pracy poza rolnictwem na
obszarach wiejskich przez udzielenie pomocy na podejmowanie lub
rozwijanie przez rolników, domowników i małżonków rolników działalności
nierolniczej lub związanej z rolnictwem w zakresie produkcji lub usług);
"Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" (działanie tworzy warunki dla
dywersyfikacji działalności gospodarczej i poprawy możliwości zatrudnienia,
przyczyniając się tym samym do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego
obszrów wiejskich. Celem jest wzrost konkurencyjności
gospodarczej obszarów wiejskich, rozwój przedsiębiorczości i rynku pracy,
wzrost zatrudnienia na obszarach wiejskich);
"Odnowa i rozwój wsi" (celem działania jest wpływanie na poprawę
jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb
społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów
wiejskich przez wsparcie inwestycyjne przyznawane na realizację projektów
związanych z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej, w tym
utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i
przyrodniczego na wsi oraz podniesienie atrakcyjności turystycznej
obszarów wiejskich);
oraz innych projektów zwanych dalej "małymi projektami" (działanie
oferuje wsparcie finansowe drobnych, lokalnych inicjatyw; ma wzbudzać
większe zainteresowanie własnym obszarem, wzmacniać lokalną
tożsamość, wpływać na większą aktywizację mieszkańców, organizacji i
innych podmiotów).
21. Gdzie po dotacje?
Urząd Marszałkowski
Wojewódzki Urząd Pracy
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP)
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW)
Lokalne Grupy Działania
Urząd Wojewódzki
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
Ministerstwa