10ος αι., Μακεδονική δυναστεία, πολεμικές συγκρούσεις των Βυζαντινών εναντίον Αράβων και Βουλγάρων. Ιστορία Β Γυμνασίου, κεφάλαιο Γ.1.5

1. H ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΕΠΟΠΟΙΪΑ – 10ος αι. ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ
ΙΣΤΟΡΙΑ Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Δημιουργός : Κέλλη Ειρήνη - kelliteacher.weebly.com

2. Α. Αγώνες με τους Άραβες
Αντεπίθεση των Βυζαντινών
 926-944 : Επιτυχημένες εκστρατείες του στρατηγού Ιωάννη Κουρκούα στη
Συρία > Κατάληψη Μελιτηνής και Έδεσσας (στα χρόνια του αυτοκράτορα Ρωμανού
Λακαπηνού)
Η κατάληψη της Μελιτηνής σε μικρογραφία από το χειρόγραφο του Ιωάννη Σκυλίτζη

3.  Επικές νίκες των στρατηγών-αυτοκρατόρων Νικηφόρου Φωκά,
Ιωάννη Τσιμισκή και Βασιλείου Β΄ επί των Αράβων.
Νικηφόρος Φωκάς
963-969
Ιωάννης Τσιμισκής
969-976
Βασίλειος Β΄
976-1025

4. Συγκεκριμένα :
 το 961 ο Νικηφόρος
Φωκάς πετυχαίνει να
ανακαταλάβει την Κρήτη από
τους Άραβες.
 Επίσης στο διάστημα 963-
969 με μια σειρά σημαντικές
εκστρατείες ανακατέλαβε την
Κιλικία, την Αντιόχεια και την
Κύπρο.
Κατάληψη της Αντιόχειας από τον Νικηφόρο Φωκά
Πολιορκία του Χάνδακα από τους Βυζαντινούς

5.  Ο διάδοχος και ανιψιός του Ιωάννης Α΄ Τσιμισκής (969-976), ισάξιος
στρατιωτικός ηγέτης με το θείο του, ανέκτησε εδάφη της Συρίας και της
Παλαιστίνης.
 Ο Βασίλειος Β΄κατόρθωσε να επεκτείνει το βόρειο μικρασιατικό σύνορο της
αυτοκρατορίας στις περιοχέςτης Ιβηρίας και της Μεγάλης Αρμενίας, φτάνοντας
μέχρι τα νότια τηςΚασπίας θάλασσας.
O Βασίλειος Β΄ επιστρέφει θριαμβευτής από εκστρατεία

6. Β. Αγώνες με τους Βουλγάρους
Α’ φάση :Προβλήματα στις σχέσεις του Βυζαντίου με τη Βουλγαρία προέκυψαν την εποχή που
βασιλιάς (τσάρος) της Βουλγαρίας έγινε ο Συμεών.
- Είχε ζήσει τα νεανικά του χρόνια στην
Κωνσταντινούπολη και ήταν θαυμαστής του
ελληνικού πολιτισμού
- Δημιούργησε ένα εκτεταμένο Βουλγαρικό
κράτος
- Κατέκτησε πολλές Βυζαντινές περιοχές
και πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη
- Φιλοδοξούσε να ιδρύσει Βυζαντινο-
βουλγαρική αυτοκρατορία
- Πήρε τον τίτλο ‘βασιλεύς Βουλγάρων και
Ρωμαίων’
Ο θάνατός του ματαίωσε τις φιλοδοξίες του
Η Βουλγαρία την εποχή του Συμεών

7. Οι Βούλγαροι νικούν το Βυζαντινό στρατό στην Αγχίαλο, 917
μ.Χ. , (μικρογραφία από το χρονικό του Ιωάννη Σκυλίτζη).
Ο στρατός του Συμεών λεηλατεί τα περίχωρα της Κωνσταντινούπολης

8. Β΄φάση : Πολεμος ανάμεσα στους Βούλγαρους και τους βυζαντινούς στα χρόνια που
τσάρος της Βουλγαρίας ήταν ο Σαμουήλ.
- Επεκτείνει τα σύνορα του Βουλγαρικού
κράτους κατακτώντας Βυζαντινά
εδάφη και μεταφέρει την πρωτεύουσα
στην Αχρίδα.
- Ο πόλεμος με τον αυτοκράτορα
Βασίλειο Β’ υπήρξε μακρύς και
δύσκολος.
- Οι Βυζαντινοί πέτυχαν σημαντικές
νίκες στον Σπερχειό και στο Κλειδί
- Η Βουλγαρία υποτάχθηκε πλήρως
στο Βυζάντιο (1018) και οργανώθηκε σε
δύο θέματα. Τα Βυζαντινά σύνορα
έφτασαν πάλι στον Δούναβη.

9. Οι νίκες του Βυζαντινού στρατού στον
Σπερχειό (πάνω) και στο Κλειδί (δεξιά)

10. Η έκταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το 960 μ.Χ.

11. Η έκταση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1025 μ.Χ.

12.  Ευνοήθηκε η άνθηση της οικονομίας του Βυζαντίου : νέα εδάφη, παραγωγικό
δυναμικό, έσοδα προστέθηκαν στο κράτος, ενώ η διακοπή των αραβικών
επιδρομών επέτρεψε την καλλιέργεια της γης χωρίς προβλήματα. Έτσι η
παραγωγή και τα νομισματικά αποθέματα του Βυζαντινού Κράτους
πολλαπλασιάστηκαν.
 Ενισχύθηκε το διεθνές κύρος της αυτοκρατορίας και γεννήθηκε το αίσθημα
της αυτοπεποίθησης και της περηφάνιας στους υπηκόους της.
Γ. Οικονομικές συνέπειες των νικηφόρων για το Βυζάντιο πολέμων