II Konferencja Naukowa : Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian, Warszawa, 15-16.04.2013 r. Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski The 2nd Scientific Conference : Information Science in an Age of Change, April 15-16, 2013. Institute of Information and Book Studies, University of Warsaw

1. e-Urząd-Biblioteka-Obywatel.
Biblioteki jako pośrednicy w dostępie do
informacji i usług publicznych.
Mariusz Luterek
Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian. 15-16 kwietnia 2013, Warszawa

2. Informacje ogólne
 Projekt finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki
(2011/03/D/HS2/01124)
 Okres realizacji 2012-08-09 - 2015-10-08 (38 miesięcy)
 Zespół badawczy – 7 osób

3. Kontekst
 Informatyzacja instytucji sektora publicznego
 Podział cyfrowy
 Niski poziom zaufania
 Udostępnianie usług publicznych wyłącznie w środowisku elektronicznym

4. United Nations E-Government Survey 2012. UNPAN, New York 2012. *Dostęp 01.10.2012+. Dostępny w World Wide Web:
http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/unpan048065.pdf

8. Celem badao jest dokonanie wieloaspektowej analizy relacji
zachodzących w trójkącie e-urząd-biblioteka-obywatel w obszarze
udostępniania informacji i usług publicznych oraz zidentyfikowanie
i przeanalizowanie najlepszych praktyk.

9. Hipotezy badawcze
 H1: Biblioteki publiczne mogą pełnid funkcję pośrednika w dostępie do
informacji i usług publicznych dla obywateli.
 H2: Użytkownicy bibliotek publicznych są zainteresowani pośredniczeniem
bibliotek publicznych w dostępie do informacji i usług publicznych.
 H3: Urzędy na poziomie lokalnym są zainteresowane współpracą z bibliotekami
publicznymi w zakresie udostępniania informacji i usług publicznych.
 H4: Zapotrzebowanie na pełnienie przez biblioteki publiczne funkcji pośrednika
w dostępie do informacji i usług publicznych jest zależne od poziomu
zaawansowania informatyzacji właściwego urzędu.

10. Hipoteza 1
 Kierunek zmian zachodzących w wielu bibliotekach publicznych w krajach
wysoko rozwiniętych:
 w USA 63% bibliotek publicznych wskazuje e-government jako jeden z kluczowych
obszarów ich działalności informacyjnej (2010),
 w Danii biblioteki działające w oparciu o tzw. Model Gellerup, pośredniczą w
poszukiwaniach pracy,
 w Niemczech dokumenty osobiste można odebrad w bibliotece.
 w Polsce, jak pokazują badania przeprowadzone na potrzeby Programu Rozwoju
Bibliotek, biblioteki publiczne np. organizują dyżury urzędników w swoich siedzibach.

11. Hipoteza 2
 Biblioteki wypełniają istotne funkcje w zwalczaniu podziału cyfrowego na
poziomie lokalnym, np. poprzez organizację szkoleo dla seniorów (grupa
wiekowa 50+).
 Hipoteza H2 oparta jest na założeniu, że podobne funkcje biblioteki mogą
wypełniad w kontekście usług e-government, przy zainteresowaniu
potencjalnych odbiorców.

12. Hipoteza 3
 Pracownicy bibliotek publicznych posiadają kompetencje, które na poziomie
lokalnym są często unikatowe:
 rozumieją zasady porządkowania informacji, w szczególności o charakterze
tematycznym, mogą służyd urzędom wsparciem przy wdrażaniu różnych rozwiązao
informatycznych skierowanych do obywateli. Nawet w sytuacji, gdy dana biblioteka
publiczna zatrudnia starszą kadrę, może ona w sposób istotny poprawid jakośd produktu
koocowego (kategorie tematyczne na stronach, przypisanie grup informacji do tych
kategorii) oraz poziom upowszechnienia informacji publicznych przy użyciu innych kanałów
(np. budując kolekcje dokumentów urzędowych dostępnych w czytelni).

13. Etap 1 – faza wstępna
1. Zebranie i opracowanie pogłębionej bibliografii przedmiotu
2. Zebranie i opracowanie dostępnych danych statystycznych dotyczących
działalności bibliotek, wykorzystywania ICT przez obywateli
3. Zidentyfikowanie i analiza (studium przypadku) najlepszych przykładów w
zakresie pośredniczenia przez biblioteki w dostępie do e-government oraz
współpracy bibliotek z urzędami w tym obszarze (wyjazdy studyjne) w
wybranych krajach
4. Przygotowanie i opublikowanie raportu przedstawiającego wnioski płynące
z analizy literatury przedmiotu oraz wyjazdów studyjnych i określającego
szczegółowe założenia dalszych badao.

14. Etap 2 – badania ilościowe
5. Opracowanie kwestionariusza ankiety „biblioteka” (badania ilościowe)
6. Badanie pilotażowe- weryfikacja ankiety w wybranych bibliotekach
7. Korekta ankiety na podstawie badania pilotażowego
8. Rekrutacja bibliotek do udziału w badaniu

15. Etap 2 – badania ilościowe
9. Opracowanie kwestionariusza ankiety „obywatel” (badania ilościowe)
10. Opracowanie kwestionariusza ankiety „urząd” (badania ilościowe)
11. Rekrutacja urzędów do udziału w badaniu (urzędy właściwe dla bibliotek
publicznych, które zgłosiły się do badania)
12. Opracowanie ilościowe danych

16. Etap 2 – badania ilościowe
12. Opracowanie metody oceny poziomu zaawansowania e-government w
urzędach (benchmarking oferty elektronicznej w zakresie BIP oraz usług –
e-urząd, wrota regionalne, e-PUAP, analiza organizacji informacji w
serwisach i systemach informacji publicznej)
13. Przeprowadzenie badao ankietowych
14. Benchmarking oferty elektronicznej w zakresie BIP oraz usług oferowanych
przez urzędy

17. Etap 3 – badania jakościowe
15. Zidentyfikowanie i analiza (studium przypadku) wybranych przykładów w
zakresie pośredniczenia przez biblioteki w dostępie do e-government oraz
współpracy bibliotek z urzędami w tym obszarze (wyjazdy studyjne) w
Polsce.

18. Upowszechnianie wyników
16. Opracowanie raportów podsumowujących uzyskane wyniki w
poszczególnych obszarach badania
17. Przygotowanie raportu koocowego i publikacji
18. Działania popularyzatorskie (prowadzenie strony WWW, artykuły w
czasopismach, prezentowanie wyników na konferencjach)

19. e-Urząd-Biblioteka-Obywatel.
Biblioteki jako pośrednicy w dostępie do
informacji i usług publicznych.
Mariusz Luterek
Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian. 15-16 kwietnia 2013, Warszawa
m.luterek@uw.edu.pl