More Related Content
Similar to Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү
Similar to Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү (20)
More from Adilbishiin Gelegjamts
More from Adilbishiin Gelegjamts (20)
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegjamts.blogspot.com/ -оос үзнэ үү
- 1. Олон улсын валютын
харилцаа ба валютын
системийн тухай ойлголт
ОУ-ын СЗЗ-ийн шинжээч А.ГЭЛЭГЖАМЦ
2009 он
- 4. Санхүүгийн систем нь санхүүгийн харилцаанууд,
санхүүгийн байгууллага, санхүүгийн зах зээлийн
сүлжээнээс бүрддэг.
Санхүүгийн систем
Санхүүгийн байгууллага Санхүүгийн зах зээл Санхүүгийн харилцаа
Банкны Банкны бус ҮЦЗЗ
байгууллага байгууллага
Валютын ЗЗ
Төв банк ББСБ
Бараа таваарын
Арилжааны ХЗХ г.м... ЗЗ гэх мэт...
банк
- 6. Валютын ханшийн тодорхойлолт
Валют гэдэг ойлголтонд улс орнуудын мөнгөн
тэмдэгтүүд, вексель, үнэт цаас гэх олон улсын
тооцоонд арилжаалагдаж байгаа төлбөрийн
хэрэгслүүд орно.
Нэг орны мөнгөн тэмдэгтийг нөгөө орны мөнгөн
тэмдэгтээр илэрхийлж байгаа үнийг валютын ханш гэнэ.
1.1$ = 1400 төг илэрхийлэх
2.1₮ = 1/1400 $
- 7. Ямар ч оронд өөрийн мөнгөний систем байдаг ба түүнийг бүрдүүлэгч
хэсгүүд үндэсний валютын систем болдог. Дотоод болон гадаад
валютын нөөц бүрэлдэх, олон улсын төлбөр тооцоог хийх гүйцэтгэх
механизмыг үндэсний валютын систем /тогтолцоо/ гэнэ.
Валютын ханшийг хэрхэн тогтоож байгаа байдлаар нь орчин үед
валютын ЗЗ-ийг ангилбал:
1. Тогтмол валютын систем /Ихэнх орнууд
1973 он хүртэл валютын тогтмол ханшны системд байсан.
Алтан стандартын систем, Генуэзийн систем, Бреттон
Вүүдсын систем нь тогтмол ханшны системийн жишээ юм/.
2. Хөвөгч валютын систем
• Зохицуулалттай
• Зохицуулалтгүй
- 9. ОУ-ын валютын систем
ОУ-ын валют-санхүүгийн системийн хөгжлийн үе шат:
1.19-р зууны дунд үеэс Дэлхийн 1-р дайн эхлэх
хүртэлх хугацаа
2.1920-иод оны эхнээс 40-өөд оны дунд хүртэлх
хугацаа
3.1944-өөс 1970-аад оны дунд хүртэлх хугацаа,
Бреттон Вудсын валютын систем
4.1976 оноос өнөөг хүртэл
Цаашид систем хэрхэн өөрчлөгдөх бол!!!
- 10. 1870–2000 онд хүртэлх ОУ-ын
валютын систем
?
Эх сурвалж: Feenstra and Taylor: International Economics, First Edition
Copyright © 2008 by Worth Publishers
- 11. Алтан стандарт: 1870-1914 он хүртэл үргэлжилсэн.
Алтны эрин 1822 онд эхэлсэн гэж үздэг бөгөөд энэ үед гол
үүргийг алт гүйцэтгэж байсан. Тэр үед хамгийн хүчирхэг
эдийн засагтай байсан Английн төр өөрийн үндэсний
мөнгөн нэгжийг /1 фунд стерлинг нь 7,322 гр алтны орцтой/
хэмээн алтаар баталгаажуулан энэ ханшаар чөлөөтэй
хөрвөх чанартай хэмээн зарласан. 1880-1900 онуудад оргил
үе байлаа.
Алтан стандарын давуу талууд:
•Ханшны эрс хэлбэлзэл багатай
•Инфляцийн түвшин бага
Алтан стандарын сул талууд:
•Мөнгөний эргэлт алтны олборлолттой
шууд хамааралтай
- 12. Алт-девизын стандартын систем: 1920-1943 Алт
болон хөрвөх чадвар бүхий цөөн улсын валютад
тулгуурласан валютын систем юм.
Бреттон-Вудсын систем: 1944-1973 оны хооронд
оршиж байсан. Энэ үед доллар алтаар баталгаажин бусад
валютууд доллартай харьцах хатуу ханштай байсан.
Хөвөгч ханшны систем: үүнийг зарим
тохиолдолд Ямайкийн систем ч гэж нэрлэдэг. 1976 онд
Ямайка арлын Кингстон хотод дэлхийн нөлөө бүхий
хүмүүс /ерөнхий сайд нар, эдийн засагчид/ цуглан
хэлэлцэж “валютын ханш” нь бусад барааны үнийн адил
эрэлт, нийлүүлэлтээр зохицуулагдаж байна хэмээн
тохиролцож гарын үсэг зуралцжээ.
- 14. Байршил, бүс нутгийн харьяаллын
хувьд валютын захыг
Сидней, Азийн
(Токио Гонконг
Сингапур Мельбурне),
Европын (Лондон,
Франкфурт, Цюрих),
Америк (Нью-Йорк,
Чикаго, Лос-
Анджелес)–ийн гэж
ангилж болох бөгөөд
одоо олон улсын
хэмжээний төлбөр
тооцооны 90% дээрх
валютын зах зээлүүдийг
дамжин хийгдэж байна.