2. Ջրիմուռներ,ստորակարգ, ավտոտրոֆ սննդառություն, քլորոֆիլ պարունակող
բույսերի էկոլոգիական խումբ են, որոնց գերակշռող մասը տարածված է և
բնակվում է ջրային միջավայրում, որտեղ նրանք կազմում են բուսական
զանգվածի հիմնական մասը։ Ջրիմուռները հարմարված են ցամաքային
կյանքին, հանդիպում են հողում, ծառերի կեղևի վրա։ Ջրիմուռները, որպես
էկոլոգիական խումբ համախմբված են ըստ իրենց ապրելակերպի։ Բաժինները
տարբերվում են՝
պիգմենտների հավաքակազմով,
պաշարանյութերով,
մտրակային ապարատի կառուցվածքով,
քրոմատոֆորի կառուցվածքով
Ջրիմուռների կարևոր բաժիններն են՝ կապտականաչ ջրիմուռներ, կանաչ
ջրիմուռներ, դեղնականաչ ջրիմուռներ, Դիատոմային ջրիմուռներ , գորշ
ջրիմուռներ, կարմիր ջրիմուռներ։ Բացառությամբ կապտականաչ ջրիմուռների,
որն ընդգրկված է պրոկարիոտ վերնաթագավորության մեջ, մնացած բաժինների
ներկայաչուցիչներն ընդգրկված են էուկարիոտների վերնաթգավորության մեջ և
ունեն դրանց բնորոշ առանձնահատկությունները՝ բջիջները պարունակում են
բոլոր այն կարևոր օրգանոիդները, որոնք բնորոշ են էուկարիոտներին և
կարևորը՝ ունեն հստակ ձևավորված կորիզ։ Ըստ իրենց ինքնուրույն ծագման`
ջրիմուռները տարբեր բաժիններում հանդիպում են թալոմի մորֆոլոգիական
դիֆերենցիայ համանման աստիճաններ կամ կառուցվածքայի տիպեր։
Ջրիմուռների չափսերը տատանվում են 30-50 մետրի սահմաններում:
3. ՋՐԻՄՈՒՌՆԵՐԻ ԲԱԶՄԱՑՈՒՄԸ
Ջրիմուռները բազմանում են երեք ճանապարհով՝
վեգետատիվ, սեռական և անսեռ։
Վեգետատիվ բազմացում
Վեգետատիվ բազմացումը միաբջիջ ջրիմուռների մոտ
կատարվում է կիսման ճանապարհով, թելանման
ջրիմուռների թալոմի ֆրագմենտացիայի միջոցով,
այսինքն առանձին հատվածների մասնատման,
պաշարանյութով հարուստ մասնագիտացված
հաստապատ բջիջների՝ ակինետների և ավելի
զարգացած ջրիմուռների մոտ միաբջիջ կամ
բազմաբջիջ պալարիկների միջոցով։
Անսեռ բազմացում
Անսեռ բազմացումը իրականացվում է սպորների,
զոոսպորների և ապլանտոսպորների միջոցով։
Գաղութային օրգանիզմների մոտ անսեռ բազմացման
արդյունքում առաջնում է դուստր գաղութ։
4. ՋՐԻՄՈՒՌՆԵՐԻ ԲԱԶՄԱՑՈՒՄԸ
Սեռական բազմացման ժամանակ միաձուլվում են գամետանգիումներում
ձևավորված երկու սեռական բջիջներ՝ գամետներ, որի հետևանքով առաջանում է
զիգոտ։ Ջրիմուռների տարբեր ներկայացուցիչների մոտ սեռական բազմացումը
կատարվում է տարբեր ձևով։ Առվել պրիմիտիվ ներկայացուցիչներին բնորոշ է
իզոգամ սեռական պրոցեսը, երբ միաձուլվում են երկու շարժուն, իրարից
մորֆոլոգիապես չտարբերվող գամետներ։ Անիզոգամ է կոչվում այն սեռական
պրոցեսը, երբ միաձուլվում են երկու տարբեր չափսերի շարժունակ գամետներ։
Օօգամ սեռական պրոցեսը բնորոշ է ջրիմուռների ավելի կատարելագործված
ներկայացուցիչներին։ Այդ պրոցեսի ընթացքում միաձուլվում են իգական սեռական
օրգանում՝ օօգոնիումում առաջացած խոշոր աշարժ ձվաբջիջը և արական սեռական
օրգանում՝ անթերիդումում գոյացած մտրակներով օժտված,
մանր սպերմատոզոիդները կամ անշարժ սպերմացիումները։ Ջրիմուռների մի շարք
ներկայացուցիչների մոտ միաձուլվում ն երկու վեգտատիվ բջիջների
պարունակությունները, որոնք չեն դիֆերենցված գամետների, ակայն ֆիզիոլոգիապես
կատարում են գամետների ֆունկցիա։ Այդպիսի սեռական պրոցեսը կեչվում է
կոնյուգացիա։ Բոլոր ձևերի սեռական պրոցեսներն անվարտվում են նույնանման.
միաձուլվում են երկու գամետների ցիտոպլազմաները և դրանց կորիզները։
Միաձուլման հետևանքով առաջացած զիգոտի կորիզը դիպլոիդ է։ Զիգոտը պատվում
է հաստ թաղանթով, լի է պաշրային նյութերով և կարմիր գունանյութվ՝
աստաքսանտինով։ Որոշ ջրիմուռների զիգոտը ընդունակ է ծլել անմիջապես,
մյուսների մոտ զիգոտի ծլումը կատարվում է որոշակի հանգստի ժամանակաշրջան
անցնելուց հետո, ընդ որում այդ պրոցեն ուղեկցվում է դիպլոիդ կորիզի ռեդուկցիոն
բաժանումով։
Ջրիմուռները կարող են լինել երկսեռ հոմոթալիկ։ Այս դեպքում միաձուլվում են մեկ
բույսից անջատված գամետները։ Կան նաև տարասեռ հետերոթալիկ ձևեր, որի
դեպքում միձուլվում են տարբեր բույսերից առաջացած գամետները։ Ջրիմուռների
մոտ դիտվում է նսեռ դիպլոիդ սպորոֆիտի և սեռական
հապլոիդ գամետոֆիտի հաջորդականություն։ Երկու սերունդները կարող են
մորֆոլոգիապես նմանվել կամ տարբերվել։
