Ahmet Keşli'nin 8 Nisan 2011 günü Sürdürülebilir Ulaşım 2011 Kocaeli'de yaptığı sunum.
Presentation done by Ahmet Keşli on 8 April 2011 during Sustainable Transport 2011 Kocaeli, Turkey
1. World Resources Institute
6 - 8 Nisan 2011 - Green Park Mountain Resort Hotel -Kartepe/ İZMİT
SÜRDÜRÜLEBİLİR ULAŞIM 2011
Ş
WWW.PPP.ORG.TR
Av. Dr. Ahmet T. KEŞLİ (LL.D., LL.M.)
4. BİR PROJENİN FİNANSMANI
1. ÖZ SERMAYE (KAMU-ÖZEL)
2. PROJE ORTAKLARI
•DOĞAL ORTAKLAR
•SERMAYE YATIRIMCILARI
3. BANKA KREDİLERİ
4. SERMAYE (EQUITY) YATIRIM FONLARI
5. SUKUK FONLARI VE YATIRIMCILARI
6. ALTYAPI YATIRIM FONLARI
7.
7 SERMAYE PİYASASI ARAÇLARI
8. HİBELER
5. PPP Tanımı
• Kamu ile özel sektör arasında,
• Kamusal mal ve hizmetlerin,
• Kamu tarafından özel sektörün katılımı ile sunulduğu,
• Özel ortağın riskleri
– sözleşme konusu eseri meydana getirme
– hazırda bulundurma
– hizmetin sunulmasını sağlama
• Diğer riskler: riskin o riski en iyi yönetecek tarafta bulunduğu,
• Esnek sözleşme modelleri
6. PPP
KARAKTERİSTİĞİ
1. Kamu – Özel Sektör
2. Kamu Hizmetinin Sunulması ile İlgili Olma
3. Anlaşma (Uzun Süreli)
4. Risk ve Sorumluluk Paylaşımı
y ş
5. İşletme (Özel veya Müşterek)
1.
1 Özel – Akdi PPP
2. Müşterek – Kurumsal PPP
6.
6 Sunulan Hizmetten Kamunun Sorumluluğu
7. PPP – KAMU İHALE – ÖZELLEŞTİRME
İLİŞKİSİ
Kaynak: TEKİN Ali Güner, Kamu-Özel Sektör İşbirlikleri - Kamu-Özel Ortaklıkları (Public Private Partnerships Veya PPP
Modelleri), İdarecinin Sesi Dergisi, Mayıs-Haziran 2007 (Cilt 21 Sayı 122).
8.
9.
10. PROJELERİN İDARELERE GÖRE DAĞILIMI
Regional
(Devolved)
Government
15% Local
(Municipal)
Central Government
Government 15%
70%
(Health)
Capital Values
14. PPP YAPILANMASI
• Kamuda PPP Projelerinden Sorumlu
PPP İdaresi Başkanlığı
İd iB k lğ
– Projelerin Hazırlanması ve Uygulanması
– PPP İhale Şartnameleri
– Standart Sözleşmeler
– Kurumsal Birikim
– İhale
• PPP Pl f
Platformu
– Projelerin Sağlıklı Şekillenmesi : Müzakere Zemini
– PPP Atmosferinin Sağlıklı Ş
ğ Şekillenmesi : Müzakere Zemini
– Match-Making
• Yatırım Destek Ajansı
– Projelere Yatırımcı Bulunması
– Yatırımcılara Proje Bulunması
15. International PPP Platform l Türkiye
y
• Türkiye’nin İLK ve TEK PPP Platformu
y
• Kuruluş: 31.12.2007
• Açılış:
– Ankara Hilton: 01.05.2008
– İstanbul Conrad: 02.05.2008
• Özel Sektör
– Bankalar ve Yatırım Şirketleri
– Müteahhitlik
– Müşavirlik
• Kamu Sektörü ÜYELERİMİZ
– Siyasetçiler ve Bürokratlar
– Yerel Yönetimler
• TBMM
17. Platformun Amacı
• Kamu – Özel KÖPRÜSÜ (PPP-İhale
(
Farkı)
• Tıkanma Noktalarını Açma
• Mevzuat Çalışmalarında Tartışma
• Uygulamadaki Hatalarda Uyarıcı ve
Çözüm Sunucu Ol
Çö ü S Olma
• Tarafların Buluşma Zemini Olma
• Ülk K
Ülke Kurumsal Kültü ü ü Ol t
l Kültürünü Oluşturma
• Akademik Çalışmalar, Sempozyum
Düzenleme
• Eğitimler Düzenleme
18. TURKİYE’NİN ULAŞIMDA İLK PPP
PROJESİ:
PROJESİ YIL 1874
• Dünyanın ikinci yer altı demiryolu “Tünel”
• Fransız-İngiliz Konsorsiyumu, 1874
yılında, BOT modeli.
l d d li
• Karaköy - Beyoğlu arasında 17 Ocak 1875
de l
d çalışmaya başladı
b l d
• 42 yıllık işletmeden sonra Osmanlı
İmparatorluğu’nun mahalli idaresine
devredildi.
• http://www.baktabul.net/turk-dunyasi-ve-kulturu/192369-istanbul-daki-bir-ilk-yap-islet-devret-metro-seruveni.html
19. MEVCUT KANUNLAR – 1
• Menafii Umumiyeye Müteallik İmtiyazat Hakkında
Kanun,1326 1910
Kanun 1326 -1910.
• 406 Sayılı, Telgraf ve Telefon Kanunu, 1924.
• 2813 Sayılı, Telsiz Kanunu, 1983.
• 3096 Sayılı, Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki
Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve
Ticareti ile Görevlendirilmesi Hakkında Kanun, 1984.
• 3465 Sayılı, Karayolları Genel Müdürlüğü Dışındaki
Kuruluşların Erişme Kontrollü Karayolu (Otoyol)
Yapımı, Bakımı ve İşletilmesi ile Görevlendirilmesi
Hakkında Kanun 1988
Kanun, 1988.
• 3996 Sayılı, Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-
Devret Modeli Çerçevesinde Gerçekleştirilmesi
Hakkında Kanun 1994 (4047 SK-1994, 4180 SK –
Kanun, SK 1994
1996, 4493 SK-1999, 5335 SK-2005, 5762 SK-2008).
20. MEVCUT KANUNLAR – 2
• 4046 Sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında
Kanunun, 1994 (3291 SK-1994, 3974 SK-1994,
5335 SK-2005).
• 96/8269 Sayılı, Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin
y , j
Kurulması Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı, 1996.
• 4283 Sayılı, Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi
Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji
ş j
Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun, 1997.
• 5216, 5222, 5393 Sayılı (Büyükşehir) Belediye
Kanunu, 2004, 2004, 2005.
• 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu, 2005.
• 5396 Sayılı, Sağlık Hizmetleri Temel Kanununa Bir
Ek Madde Eklenmesi Hakkında Kanun, 2005. ,
21. TEMEL SORUNLAR
• Kamunun “İŞBİRLİĞİ” mantığından uzak olması
• Devletin İşletmecilik Merakı
• Yargı ile Yatırımcı ve İdarenin Birbirini Anlayamaması
• Bürokrasi: Proje İzinlerinin Zaman Alması + Çok Fazla Kurumda İşlem
Yapılması
• Hukuki Risklerden Kaçınma: Bürokratlar çok ciddi hukuki ve cezai
sorumluluk altında
• Siyasi Risklerden Kaçınma: Projenin Fizıbl olması- politik risk – Bağımsız
İdari PPP Otoritesi
• Danışman S Seçiminde Sınırlama: Kamu Ö
S Öğreniyor, Özel Sektör Türkiye’nin
Ö S ö ü ’
En İyileri ile Çalışıyor
• Eğitimlerde Sınırlama: ÖS En iyi eğitimleri alıyor, KS eğitim alamıyor
• Kurumsal Birikim Oluşturmama: Koordinasyonsuzluk - kümülatif bilgi
• Tip Sözleşme: Hataları tekrar
• Koordinasyonsuzluk: Kurumlar + Kanunlar (1910)
• Rakam Büyük Olmak Zorunda: 3996 – PPP küçük sözleşmelere de uygun
• Modeller Sınırlı: 3996, Yİ+YİD+YKD+İDH+BOT Süre Sonu Yenileme
Sözleşmesi– Ancak 4046 Sınırlama Getirmemiş
• Kanunlarda Sektör Sınırlaması Var: 3996
22. BİR PROJENİN KRONOLOJİSİ
• 1999: Kavram Projesinin Hazırlanması ve ihaleye çıkılması
• 2001: …. Ana Planı ve Fizibilite Etüt şartnamesi … Bakanlığı onayı
• 2001: … ana planı ve fizibilite etüdünün tamamlanarak … Bakanlığı onayı
• 2004: Projenin y
j yatırım p g
programına alınmasına dair bakanlar kurulu kararı
• 2007: Mühendislik ve müşavirlik hizmetleri ihalesinin yapılması
• 2007: Yapım ihalesinin ilana çıkılması
• 2008: Yapım ihalesinin tarihi
• 2008: İhale komisyonunun kararı
• 2008: Sözleşme Tarihi
• 2008: İş yeri teslim tarihi
• 2010: İ i biti tarihi
İşin bitim t ihi
• 2011: İşletme ve bakım dönemi, 1 Yıl
23. -İLKELER-
İLKELER
• En iyi finansal kaynağın en uygun finansman imkanı ile temin edilmesi,
• En uygun yatırımcının temini,
• Proje risklerinin riski en iyi yönetecek tarafa ait olması,
• Ekonomik veya sosyal kalkınmaya katkıda bulunması,
• Yatırımın en kısa sürede tamamlanması ve hizmetin aksaksız
yürütülmesinin sağlanması,
• Uygulamaların rekabete ve eşit muameleye dayalı, açık ve şeffaf
usullerle yapılması,
• İdarelerin kendi görev alanları kapsamında proje üretmeleri,
• Kamu tarafından garanti verilmesi durumunda garantinin miktar ve
süresinin piyasanın işleyişi ile uyumlu olması,
• Verilen garantilerin, kamunun ve idarelerin finansman dengeleri ile
uyumlu olması,
• Görevli şirketlere sağlanan desteklerin devlet yardımlarına ilişkin
desteklerin,
genel kurallara uygun olması,
• İdarenin uygulanacak PPP yöntemini belirlemekte esnek olması,
• Yatırım projelerinin seçiminde fayda/maliyet analizi’nin dikkate
alınması,
alınması
• Projelerde başka bir kamu biriminin aday ve/veya istekli olamaması,
24. PPP PROJELERİNDE KULLANILACAK
MODELLER ESNEK OLMALIDIR
• Kamu idareleri, görev ve sorumluluklarıyla uyumlu olmak kaydıyla,
bir hizmetin sağlanması ve/veya bir eserin tasarımı, yapımı,
işletilmesi, kiralanması, ortaklık, menkul kıymetleştirme ve
finansmanının temininde özel sektörle genel hükümler ve özel
kanunlarda belirtilen isimli sözleşmeler ile aşağıda örnekleri
verilen isimsiz sözleşme yöntemlerinin uygulanması suretiyle özel
hukuk hükümlerine tabi sözleşmeler yapabilir.
ANA UNSURLAR
• Yapım
• İşletme
• Kiralama
• Ortaklık
• Menkul Kıymetleştirme
• Sınırlı Ayni Hakların Tesisi
25. • (1) Kamu idareleri, görev ve sorumluluklarıyla uyumlu olmak kaydıyla, bir hizmetin sağlanması ve/veya bir eserin[A1] tasarımı, yapımı, işletilmesi, kiralanması, ortaklık,
menkul kıymetleştirme ve finansmanının temininde özel sektörle genel hükümler ve özel kanunlarda belirtilen isimli sözleşmeler ile aşağıda örnekleri[A2] verilen isimsiz
sözleşme[A3] yöntemlerinin uygulanması suretiyle özel hukuk hükümlerine tabi sözleşmeler yapabilir. Bu madde kapsamında yapılan sözleşmenin konusu veya unsuru
olan şey[A4] üzerindeki mülkiyet hakkı sözleşmede belirlenen şekilde ve şartlarla kamuya geçebileceği gibi özel sektörde de kalabilir.
• (2) Bu kapsamda kullanılacak ana unsurlar özellikle şunlardır;
• a) Yapım: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir eserin[A5] , tamamlama, yenileştirme, geliştirme, arama, restorasyon, bakım-onarım,
ilave yatırım yapma ve benzeri işler biçiminde yapılmasıdır.
• b) İşletme: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, mevcut veya yapılacak mal veya hizmetin veya bunların üretim birimlerinin bir bütün
olarak veya kısmen özel sektör tarafından işletilmesidir.
• c) Kiralama: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir eserin belirli bir süre için kiralanmasıdır.
• d) Ortaklık: bir projenin geliştirilmesi veya gerçekleştirilmesi ve/veya finansman katkısı sağlanması amacıyla [A6] kamu kuruluşları özel sektör ile kamu nakdi ve/veya
ayni sermaye karşılığı gelir ortaklığı ve/veya ortaklık kurulmasıdır. Ancak, ortaklık kurulması halinde kamu payı %49’u geçemez.
• e) Menkul Kıymetleştirme: Mevcut veya yapılacak bir varlığın kendisinin ve/veya bu varlığı aktifinde bulunduran şirketin menkul kıymetleştirilmesidir.
• f) Sınırlı Ayni Hakların Tesisi: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, mevcut veya yapılacak mal ve hizmet üretim birimleri ile varlıkların,
Türk Medeni Kanununda öngörülen şekil ve şartlar dahilinde, malike ait kullanma hakkına ilişkin bazı tasarruflara rıza gösterilmesine veya malikin mülkiyete bağlı
ede u u d g e şe ş d de, e u ş b s u g se es e vey ye e b ğ
haklarını kullanmasından vazgeçmesi sonucunu doğurmasına ilişkin hakların tesisidir.
• (3) Bu unsurların bileşiminde yapılacak sözleşme türleri, özellikle şunlardır:
• Yap-İşlet-Devret Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir eserin özel sektör tarafından gerekli hallerde tasarlandığı, finanse
edilerek yapıldığı, işletildiği ve belirlenen süre sonunda idareye devredildiği modeldir.
• Yap-İşlet Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir yapının özel sektör tarafından gerekli hallerde tasarlandığı, finanse edilerek
yapıldığı, işletildiği ve yapının mülkiyetinin özel sektörde kaldığı modeldir.
• Yap-Kirala Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir yapının özel sektör tarafından tasarlandığı, finanse edilerek yapıldığı, belirli
bir süre için idareye kiralandığı, gerekli hallerde yatırım kapsamındaki mal ve hizmet üretim birimlerinin kısmen veya tamamen yapımcı tarafından işletildiği ve yapının
mülkiyetinin kira dönemi sonunda sözleşmede düzenlenmesi durumunda kamuya geçtiği modeldir.
• İşletme Hakkı Devri Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde İdarelerin aktifindeki mal veya hizmet üretim birimlerinin bir bütün
olarak veya kısmen, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla bir bedel karşılığında belli süre ve şartlarla işletilmesi hakkının özel sektöre verildiği modeldir.
• İşletme - Bakım Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde; su temini ve atık su arıtma tesisi, kanalizasyon sistemleri, katı atık işleme
üniteleri, yol bakımı, park ve oyun alanları peyzajı, bakımı ve benzeri hizmetlerin bir bedel karşılığında belli süre ve şartlarla yapımı, işletilmesi ve bakımı ile ilgili
faaliyetlerin özel sektöre verildiği modeldir.
• Tasarla-Yap Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde; yollar, otoyollar, su ve atık su işleme istasyonları, kanalizasyon sistemleri ve
benzeri tesislerin kamunun standart ve ihtiyaçlarına uygun olarak tasarlanması ve inşasının, mülkiyet hakkı saklı kalmak kaydıyla bir bedel karşılığında özel sektöre
y ç yg ş , y y y ş ğ
verildiği modeldir.
• Geliştir-İşlet Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde; İdarelerin aktifindeki mal veya hizmet üretim birimlerinin mülkiyet hakkı saklı
kalmak kaydıyla bir bütün olarak veya kısmen, modernizasyon veya genişletme yatırımı yaparak işletilmek üzere bir bedel karşılığında belli süre ve şartlarla yapımcı
tarafından işletildiği ve yapının mülkiyetinin işletme dönemi sonunda sözleşmede düzenlenmesi durumunda kamuya geçtiği modeldir.
• Ek Yatırım Yap - Tüm Tesisi İşlet - Ek Yatırıma Sahip Ol Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde; özel girişimcinin, mevcut bir
kamu yatırımına ilave bir yatırımı yapması karşılığında, ilave yatırımın da dahil olduğu tüm tesisin belirli bir süre işletme hakkına sahip olduğu ve işletme dönemi sonunda,
sözleşmede hüküm bulunması halinde ilave olarak yaptığı yatırıma sahip olma hakkını da elde edebilmesinin mümkün olduğu modeldir.
• Yap-Devret-İşlet Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde, bir yapının özel sektör tarafından finanse edilerek yapıldığı, uzun süreli
il hakkının l i yolu il yapımcı ö l sektöre verilmek ü
işletme h kk leasing l ile özel k ö il k üzere, mülkiyetinin k
ülki i i kamuya d devredildiği modeldir.
dildi i d ldi
• Yap-İşlet-Sahip Ol-Devret Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde bir yapının tasarlanması, finanse edilerek yapılması ve işletilmesine
ilişkin olarak bir franchising anlaşması yapılarak özel sektöre bazı imtiyazların verildiği, gerekli hallerde yapının özel sektörce yeniden tasarlandığı, finanse edildiği,
yapıldığı ve yapının mülkiyetinin belli bir süre için özel sektöre devredildiği ve süre sonunda mülkiyetin kamuya iade edildiği modeldir.
• Tasarla-Yap-Finanse Et-İşlet Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde bir yapının tasarlanması, finanse edilerek yapılması ve
işletilmesinin özel sektöre verildiği, sözleşme süresince belirli performans standartlarında sunduğu hizmet karşılığında özel sektöre ödeme yapılan, yapının mülkiyetinin
kamuda kaldığı modeldir.
• Tasarla-Yap-İşlet Modeli: Kamu ile özel sektör arasında akdedilen bir sözleşme çerçevesinde yapının tasarlanması ve yapılması için gereken finansmanın kamu sektörü
tarafından ğl d ğ k işletilmesinin yönetim ü ti öd
t f d sağlandığı, ancak i l til i i ö ti ücreti ödenerek ö l sektöre d
k özel ktö devredildiği modeldir.
dildiği d ldi
• Menkul Kıymetleştirme: Mevcut veya yapılacak bir varlığın kendisinin ve/veya bu varlığı aktifinde bulunduran şirketin menkul kıymetleştirilmesidir.
• Ortaklık: bir projenin geliştirilmesi veya gerçekleştirilmesi ve/veya finansman katkısı sağlanması amacıyla [A7] kamu kuruluşları, özel sektör ile kamu nakdi ve/veya
ayni sermaye karşılığı gelir ortaklığı ve/veya ortaklık kurulmasıdır. Ancak, ortaklık kurulması halinde kamu payı %49’u geçemez.
• (2) İdareler yukarıda belirtilen yöntemlerin veya unsurlarının birinin veya birkaçının birlikte uygulanması suretiyle kendi ihtiyaçlarına uygun veya uluslararası
uygulamalarda genel kabul gören yöntemler çerçevesinde başka modeller geliştirebilirler.
26. KAMU PROJELERİNDE
KULLANILACAK MODELLER
– Yap-İşlet-Devret Modeli
– Yap-İşlet M d li
Y İ l t Modeli
– Yap-Kirala Modeli
– İşletme Hakkı Devri Modeli
– İşletme - Bakım Modeli
ş
– Tasarla-Yap Modeli
– Geliştir-İşlet Modeli
– Ek Yatırım Yap - Tüm Tesisi İşlet - Ek Yatırıma Sahip Ol Modeli
– Yap-Devret-İşlet
Yap Devret İşlet Modeli
– Yap-İşlet-Sahip Ol-Devret Modeli
– Tasarla-Yap-Finanse Et-İşlet Modeli
– Tasarla-Yap-İşlet Modeli
– Menkul Kıymetleştirme
– Ortaklık
İdare yukarıda belirtilen yöntemlerin veya unsurlarının birinin veya
birkaçının birlikte uygulanması suretiyle kendi ihtiyaçlarına uygun veya
uluslararası uygulamalarda genel kabul gören yöntemler çerçevesinde
başka modeller geliştirebilir.
27. YEREL YÖNETİM
Anayasa m.127 mahalli idareler;
y ;
• “il, belediye ve köy halkının
• mahalli müşterek ihtiyaçlarını
karşılamak üzere,
• kuruluş esasları kanunla belirtilen ve
• karar organları gene kanunda
g g
gösterilen, seçmenler tarafından
seçilerek oluşturulan
ç ş
• kamu tüzel kişilikleri”dir.
28. İL ÖZEL İDARESİ
• İl özel idaresi: İl halkının mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını
karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından
seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel
kişisini,
• İl özel idaresinin görev ve sorumlulukları m.6;
• a) Sağlık, tarım, sanayi ve ticaret; ilin çevre düzeni plânı, bayındırlık ve
iskân, toprağın korunması, erozyonun önlenmesi, sosyal hizmet ve
yardımlar, yoksullara mikro kredi verilmesi, çocuk yuvaları ve yetiştirme
y
yurtları; ilk ve orta öğretim kurumlarının arsa temini, binalarının yapım,
; ğ , y p ,
bakım ve onarımı ile diğer ihtiyaçlarının karşılanmasına ilişkin hizmetleri il
sınırları içinde,
• b) İmar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma,
kültür, turizm,
kültür turizm gençlik ve spor; orman köylerinin desteklenmesi desteklenmesi,
ağaçlandırma, park ve bahçe tesisine ilişkin hizmetleri belediye sınırları
dışında,
• i) İl özel idaresi adına imtiyaz verilmesine ve il özel idaresi yatırımlarının
yap-işlet
yap işlet veya yap işlet devret modeli ile yapılmasına il özel idaresine ait
yap-işlet-devret yapılmasına,
şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.
29. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ
• Büyükşehir Belediyesinin Yetkileri ve
İmtiyazları
• MADDE 10.- Büyükşehir, ilçe ve ilk
kademe belediyeleri; görevli oldukları
konularda bu Kanunla birlikte Belediye
Kanunu ve diğer mevzuat hükümleri ile
ğ
ilgisine göre belediyelere tanınan yetki,
imtiyaz ve muafiyetlere sahiptir.
30. BELEDİYENİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI
• 5393 Sayılı Belediye Kanunu m.14/a;
• a) İİmar, su ve kanalizasyon, ulaşım gibi kentsel alt yapı; coğrafî ve kent bilgi
sistemleri; çevre ve çevre sağlığı, temizlik ve katı atık; zabıta, itfaiye, acil yardım,
kurtarma ve ambulans; şehir içi trafik; defin ve mezarlıklar; ağaçlandırma, park ve
yeşil alanlar; konut; kültür ve sanat, turizm ve tanıtım, gençlik ve spor; sosyal
hizmet ve yardım nikâh meslek ve beceri kazandırma; ekonomi ve ticaretin
yardım, nikâh,
geliştirilmesi hizmetlerini yapar veya yaptırır. Büyükşehir belediyeleri ile
nüfusu 50.000'i geçen belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri açar.
• b) (…) Devlete ait her derecedeki okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını
yapabilir veya yaptırabilir, her türlü araç, gereç ve malzeme ihtiyaçlarını
karşılayabilir; sağlıkla ilgili her türlü tesisi açabilir ve işletebilir; kültür ve tabiat
varlıkları ile tarihî dokunun ve kent tarihi bakımından önem taşıyan mekânların ve
işlevlerinin korunmasını sağlayabilir; bu amaçla bakım ve onarımını yapabilir,
korunması mümkün olmayanları aslına uygun olarak yeniden inşa edebilir.
Gerektiğinde, öğrencilere, amatör spor kulüplerine malzeme verir ve gerekli
desteği sağlar, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenler, yurt içi ve yurt dışı
müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan sporculara belediye
meclisi kararıyla ödül verebilir Gıda bankacılığı yapabilir
verebilir. yapabilir.
• İPTAL: m.14/b/2: Belediye, kanunlarla başka bir kamu kurum ve kuruluşuna verilmeyen
mahallî müşterek nitelikteki diğer görev ve hizmetleri de yapar veya yaptırır.
(Anayasa Mahkemesi’nin 24/1/2007 tarihli ve E. 2005/95, K. 2007/5 sayılı Kararı )
31. BELEDİYENİN YETKİLERİ VE İMTİYAZLARI
• 5393 Sayılı Belediye Kanunu m.15;
• e) Müktesep haklar saklı kalmak üzere; içme, kullanma ve endüstri suyu
sağlamak; atık su ve yağmur suyunun uzaklaştırılmasını sağlamak; bunlar
için gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek; kaynak
sularını işletmek veya işlettirmek.
• f) Toplu taşıma yapmak; bu amaçla otobüs, deniz ve su
ulaşım araçları, tünel, raylı sistem dâhil her türlü toplu taşıma
sistemlerini kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek.
• g) Katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan
kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak.
• …
• l)…
l)
• Belediye, (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri Danıştayın görüşü ve
İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi kırkdokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz
yoluyla devredebilir; toplu taşıma hizmetlerini imtiyaz veya tekel
oluşturmayacak şekilde ruhsat vermek suretiyle yerine getirebileceği gibi
toplu taşıma hatlarını kiraya verme veya 67 nci maddedeki esaslara göre
hizmet satın alma yoluyla yerine getirebilir.
32. YEREL YÖNETİMLERİN HİZMET SUNUMU
• BELEDİYE KANUNU MADDE 14:Kamu hizmetlerini
yapar veya yaptırır.
• Hizmetin kamusal nitelikte olması, o hizmetin
doğrudan Belediye/Kamu tarafından sunulmasını
gerektirmez.
gerektirmez
• Önemli
Ö e oa
olan hizmetin
et su u as da
sunulmasındaki
SORUMLULUKTUR.
• “…hizmetlerini yapar veya yaptırır.” Yaptırır = PPP
33. YEREL YÖNETİMLERİN YETKİSİNİN SINIRI
• MADDE 10; İl genel meclisi
• i) İl özel idaresi adına imtiyaz verilmesine ve il özel idaresi yatırımlarının
yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına, il özel idaresine ait
şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.
• MADDE 18 Meclisin görev ve yetkileri
• j) Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye yatırımlarının yap-işlet
veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına; belediyeye ait şirket, işletme
ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.
ş ş
• İMTİYAZ
• YAP-İŞLET
İ
• YAP-İŞLET-DEVRET
34. PROJELERİN HUKUKİ REJİMİ-I
REJİMİ I
• Özelleştirme Kanunu m. 26/1: Belediye ve il özel idarelerine
ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın
her türlü iştiraklerindeki paylarının özelleştirilmesine ilişkin
işlemler Ö Özelleştirme Kanunundaki esaslara göre, yetkili
organlarınca belirlenir ve yürütülür.
• Belediyeler ve diğer mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler
tarafından ticari amaçla faaliyette bulunmak üzere ticari kuruluşlar
kurulması, mevcut veya kurulacak şirketlere sermaye katılımında
bulunması,
bulunması Bakanlar Kurulu’nun iznine tabidir
Kurulu nun tabidir.
KURUMSAL/AKDİ PPP
35. PROJELERİNİN HUKUKİ REJİMİ II
REJİMİ-II
• Kamu İhale Hukuku
– Kısa Süre (3 yıl)
– Belediye Bütçesinden Ödeme
y ç
• 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu
y
– Yetki Sınırı: Kamudan Ödeme Yapılmaması
• 3996 – YİD
– Süreç çok uzun
– Kurumsal Kapasite Yetersiz
36. YEREL YÖNETİMLERİN
KARŞILAŞTIĞI ZORLUKLAR
• M li k
Mali kaynakların k tl olması
kl kısıtlı l
• Gelir kalemlerinin gider kalemlerinden
az olması
• İdari ve mali yetkilerin çoğunun merkezi
y ç ğ
yönetime ait olması
• Dar yetki alanında kanunen kendilerine
yüklenen birçok hizmeti sağlamakla
yükümlü olmaları
37. BELEDİYELERDE PPP
UYGULANABİLEN ALANLAR
• SUTESİSLERİ (İÇME VE KULLANMA)
• ARITMA TESİSLERİ
• KATI ATIK BERTARAF VE ATIKTAN
ENERJİ ÜRETİM TESİSLERİ
• GAYRIMENKUL PROJE GELİŞTİRMEYE
DAYALI UYGULAMALAR
• TURİZM TESİSLERİ
• ULAŞTIRMA
39. PROJENİN HUKUKİ REJİMİ I
REJİMİ-I
• Özelleştirme Kanunu m. 26/1: Belediye ve il özel idarelerine
ait ticari amaçlı kuruluşlar ile pay oranlarına bakılmaksızın
her türlü iştiraklerindeki paylarının özelleştirilmesine ilişkin
işlemler Ö Özelleştirme Kanunundaki esaslara göre, yetkili
organlarınca belirlenir ve yürütülür.
• Belediyeler ve diğer mahalli idareler ile bunların kurdukları birlikler
tarafından ticari amaçla faaliyette bulunmak üzere ticari kuruluşlar
kurulması, mevcut veya kurulacak şirketlere sermaye katılımında
bulunması,
bulunması Bakanlar Kurulu’nun iznine tabidir
Kurulu nun tabidir.
KURUMSAL/AKDİ PPP
40. PROJENİN HUKUKİ REJİMİ II
REJİMİ-II
• Kamu İhale Hukuku
– Kısa Süre (3 yıl)
– Belediye Bütçesinden Ödeme
y ç
• 2886 Sayılı Devlet İhale Kanunu
y
– Yetki Sınırı: Kamudan Ödeme Yapılmaması
• 3996 – YİD ve İmtiyaz
– Süreç çok uzun
– Kurumsal Kapasite Yetersiz
42. ŞİRKETLEŞMENİN AVANTAJLARI
• Vahşi Rekabetten Kurumsal Rekabete geçiş
• Bireysel güçten kurumsal güce geçiş
• Şehir i i t fikt
Ş hi içi trafikte rahatlama
h tl
• Çalışan/çalıştıran statüsünden ORTAK statüsüne geçiş
• Belediye ve diğer kamu kurumları ile ilişkilerin güçlenmesi
• Hizmet kalitesinde gözle görülür artış
• Alımlarda toplu l l l
Al l d t l alımlarla pazarlık gücünü artırma
lk ü ü ü t
• Birim maliyet avantajından faydalanma
43. BAŞKANIN POLİTİK İSTEĞİ
VE DESTEĞİ
• Projenin Hazırlanması,
• Yatırımcı Bulunması
• İhalesi,
• Sözleşmesi,
• İşletilmesi,
İ l til i
44. MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ
ANALİZİ:BÜKREŞ
İ İ Ü
Her yıl Kasım Ayında yapılan
y y y p
Kurulan Müşteri Temsilciliğine Bağımsız Denetim Müşteri
Ulaşan Yazılı Şikayet Sayısı Memnuniyet Anketi Sonucu
75%
71%
66% 67% 67%
11.245 60%
10.687
46%
7.586
4.306
.306
3.738
1.603
1.100
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
• Veolia, Public Private Partnership in the Water Sector “Best practices”, Doing PPP, 14-17 Aralık 2010 Istanbul.
45. Dikkatiniz için teşekkür ederim.
Av. Dr. Ahmet T. KEŞLİ (LL.D., LL.M.)
Group Law Firm, Founding Partner
International PPP Platform, Founding President
ppp@GroupLaw.com.tr
www.ppp.org.tr
www ppp org tr
Tel : +90 212 211 66 11 - Fax : +90 212 211 55 75