Чийглэх дамжлагын зорилго: Гутлын хэлбэр хадгалалтыг сайжруулж, арьсны уян хатан чанарыг дээшлүүлж хэвлэгээний үеийн татлагын хүчийг багасгахад оршино.

1. Чийглэх технологи

2. Чийглэх технологи
• Чийглэх дамжлагын зорилго: Гутлын хэлбэр
хадгалалтыг сайжруулж,арьсны уян хатан
чанарыг дээшлүүлж хэвлэгээний үеийн тат-лагын
хүчийг багасгахад оршино.

3. • Чийг,дулааны үйлчлэлээр материалын фи-зик-
механик шинж чанар өөрчлөгддөгт гу-тал
үйлдвэрлэлийн үндсэн ажиллагаа тул-гуурласан
байдаг.
• Толгой татлага хийхийн өмнө түрийг чийглэ-хэд
материалын суналтыг ихэсгэж, хэвлэгээ-ний үед
үүссэн хүчдлийг намжаах хурдыг и-хэсгэдэг.

4. • Чийг материалтай янз бүрээр холбогдсо-ноос материалын физик-
механик шинж чанар өөрчлөгдөнө.
• Чийг материалын холбоог 3 хуваадаг.Үүнийг материал чийгийн
холбоог салгахад зарцуу-лаглагдах энергийн хэмжээнд тулгуурлан
тодорхойлжээ.

5. • Гутлын түрий чийглэх ажиллагаа нь мате-риалын физик-механик
шинж чанар агуулж буй чийгийн хэмжээнээс шалтгаалж өөрч-
лөгддөг.
• Энэ шинж чанарыг түрий хэлбэх ажиллагааг хөнгөвчлөх,үр дүнтэй
болгоход ашигладаг.

6. Чийг материалын холбоо
Үүнд: 1.Химийн холбоо
2.Физик-химийн
3.Физик-механикийн
1.Химийн холбоо нь хамгийн бөх бат холбоо бөгөөд ус ердийн
байдлаа алдаж,шинэ бо-дис болсон байна.

7. 2.Физик-химийн холбоонд усны молекулууд коллаген ба
полимертэй нэгдэнэ.Усанд уу-гагч бодисуудыг уусгадаггүй.Өөрөөр
хэлбэл ус,арьсны эд эсэд нэвчих үзэгдэл.
3.Физик-механикийн холбоо нь арьсны тал-байн татах хүч, дуслын
даралтын хүч хоё-рын үр дүнд үүснэ.

8. Химийн холбоо
• Химийн холбоонд чийг гурван янзаар явагддаг.
1.Адсорбци чийг нь уснаас ялгаатай, усанд уус-гагч бодисуудыг
уусгадаггүй,харин усны моле-кулууд арьсны коллаген ба
полимертэй нэгдэж хийгдэнэ.Арьс чийглэхэд хамгийн сайн
чийглэ-гээ болдог.
2.Осмотичесик чийг нь ус,арьсны эд эсэд нэвчих үзэгдэл үзүүлнэ.
3.Байгууламжийн буюу хэв оруулагч гелин чийг.

9. Физик-механик холбоо
• Энд чийг дусал хэлбэрээр үүсдэг.
-0,1мкм-ээс бага бол микро-дусал
-0,1-ээс их 10мкм-ээс бага бол макро-дусал
-Дуслын хэмжээ 10 мкм-ээс их бол дусал
биш болно.
• Чийглэгээнд хүндийн хүч үйлчилдэг бөгөөд уг чийглэгээг норгох
чийг гэнэ.

10. • Арьсыг чийглэхэд түүний физик механик шинж чанар өөрчлөгдөх
нь зөвхөн арьсны чийглэлт төдийгүй,ус шингээлтээс хамаарна.
• Иймд арьсны ус шингээх чадварыг тооцох шаардлагатай бөгөөд
энэ нь түүний шинж чанарт янз бүрээр нөлөөлнө.

11. Физик-механик холбоо
• Микродуслын чийглэгээ нь арьсны суналтыг онц сайжруулна.Учир
нь чийг хамгийн бага зай эзлэх бөгөөд молекулын хоорондын зайг
ихэсгэж өгснөөр арьсны суналт бөх бат сайжирна.

12. • Мөн арьсны зузаан,талбайг нэмэгдүүлж ме-ханик шинж чанарыг
өөрчилдөг.
• Харин норгох чийг нь арьсны хэмжээг бараг өөрчилдөггүй.Энд ус
шингэн хэлбэртэй байх тул арьсны усанд уусдаг бодисуудыг
уусгаж, арилгах муу талтай. Мөн хатаах дамжлагын
температур,хугацааг уртасгана.

13. Материалын чийг
• Материалд байгаа чийгийн хэмжээ нь түү-ний чийглэлтийн хувиар
тодорхойлогдоно.
• Чийгийг туйлын ба харьцангуй гэж ангилна.
• Туйлын чийгийг,чийгийн жинг хуурай мате-риалын жинд
харьцуулж тодорхойлно.
Wтуйл=М-Мху./Мху.х100=W/Мсух.х100

14. Материалын чийг
• Харьцангуй чийгийг,чийгийн жинг,чийглэгд- сэн материалын
жинд харьцуулж тодорхойл дог.
Wхарьц.=M-Мхуурай/Мх100=W/Mх100
• Энэ хоёр чийгийн үзүүлэлтийн хоорондын холбоог бичвэл:
Wхарьц.=Wтуйл./100+Wтуйл.х100
Wтуйл.=Wхарьц./100харьц.-Wх100

15. • Уг шинж нь түрийг хэлбэх ажиллагааг хөн-гөвчлөн улмаар үр дүнд
хүргэнэ.
• Чийг нь тохирсон материал татлаганд тэсвэр тэй,үлдэгдэл
суналт,хөндлөн чиглэлдээ аг-ших чанараар сайн байна.

16. Түрий чийглэх
• Түрий чийглэх олон арга бий:
-Чийгтэй алчуурт боож чийглэх
-Усанд дүрж чийглэх
-Даралтаар чийглэх
-Чийглэг агаарын урсгалаар чийглэх

17. Чийгтэй алчуурт боож чийглэх
• Материалыг чийгтэй алчуурт(таар,даавуу) 8-12цаг боож түрийг
жигд чийг автал байл-гана.
• Энэ аргаар чийглэхэд их хэмжээний байр талбай,удаан хугацаа
шаардахын зэрэгцээ ороолтын чийг жигдгүйгээс гутлын түрий чийг
жигд авахгүй байдаг.

18. Усанд дүрж чийглэх
• Ердийн атмосферийн даралтад усанд тү-рийн толгой хэсгийг дүрж
задгай,битүү нөх-цөлд сэврээдэг.
• Хэвтүүлэхэд том дуслууд арьсанд жигд тар-хана.Энд чийгийн
тархалт арьсны зузаан нягтаас хамаарч жигд байж чаддаггүй.Уг
аргыг ажлын гутлын түрийг чийглэхэд хэ-рэглэнэ.

19. • 28-32С-ийн усанд 2-4 мин байлгаж,1-1,5 цаг хатаана.Усыг
савангаар зөөлрүүлдэг.
• Дүрэх аргаар чийглэх үед арьсны торлог бү-тэц хэт чийг авах,
арьсны бүтцэд байдаг тос-лог,уусах бодис угаадаж толбо үүсэх,
хатуу-рах бэрхшээл гардаг учраас өргөн хэрэглэ-дэггүй.

20. • Харин хадгалах талбай хүрэлцээтэй нөхцөлд түрийн толгойн
хэсгийн шар махан талыг норгож чийглээд агаар,чийг нэвтрэхгүй
уу-танд хийж битүүлээд 8-16 байлгахад чийг аажимдаа жигд
тархдаг сайн талтай.
• Энэ аргыг хүүхдийн гутал,ботинкны түрийг чийглэхэд
тохиромжтой.

21. Даралттай усаар чийглэх
• Энэ аргыг гутлын доод хэсгийн эд ангийг чийглэхэд хэрэглэнэ.
• Арьсанд байгаа агаарын усны даралтаар шахахад ус нэвчиж,арьс
жигд чийг авч хөө-дөг.

22. • Чийг ихэдвэл хатаалганы дараа арьсанд толбо сууж хатуурдаг.
• Даралт 3МПа байх ба 30-35%-ийн чийг олгоход 20-28 сек хугацаа
хүрэлцээтэй юм.

23. • Эд ангийг 180 градус нугалахад ус шүүрэх-гүй байх ёстой.
• Хэвлэсэн ширэн зуузайг түрийд оёхын өмнө 20-25С температуртай
усаар дээд захыг 12-15мм,хажууг45мм өргөний хэмжээтэй 1-1,5
минут дүрж чийглээд 0,5-1 цаг хатаана.

24. Чийглэг агаарын урсгалаар чийглэх
• Энд агаарын харьцангуй чийгийг 97% хүр-гэж
хөдөлгөөн,солилцоонд оруулах зарчим дээр үндэслэнэ.
• Агаарын чийглэгийг ихэсгэхийн тулд ус ха-лааж ууршуулаад
чийгтэй халуун агаарын солилцооны үйлчлэлээр түрийг чийглэдэг.

25. • Энэ аргыг чийгээ алдсан,язралт ихтэй мате-риалд ашиглана.
• Мөн эд ангийг оёж нэгтгэхийн өмнө чийг-лэж болдог.

26. • Уг арга нь тухайн материалыг түүний анхны шинж чанараа
хадгалах хэмжээнд жигд чийглэх боловч хугацаа удаан,овор
хэмжээ ихтэй төхөөрамж шаардана.

27. Чийглэх төхөөрөмж
• Уураар чийглэх ажил-лагааг
цагт 1000-1500 хос түрий
чийглэх хү-чин чадалтай
машин дээр гүйцэтгэнэ.
• Усны халуун 80С,чийг-тэй
агаарын темпера-тур 30-
50С,уурын харь-цангуй чийг
98%,агаа-рын хурд 1-1,5мсек