Сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай холбоотой нийтлэг журамд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай

1. ТАНИЛЦУУЛГА
Сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай
холбоотой нийтлэг журамд нэмэлт,
өөрчлөлт оруулах тухай
Хуульчдын холбооны зөвлөлийн 2013 оны 11 дүгээр сарын 2-ны өдрийн 9 дүгээр
тогтоолоор баталсан Хуульчдын холбооны сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай
холбоотой нийтлэг журмаар сайн дурын хороодын удирдлага, бүтэц, зохион байгуулалт,
үйл ажиллагаатай холбогдсон нийтлэг харилцааг зохицуулж ирсэн.
Тус журмын 5 дугаар бүлгээр сайн дурын хороодын санхүүжилттэй холбогдсон
харилцааг зохицуулахдаа хорооны санхүүжилт нь зөвхөн гишүүдийн татвар, хандиваас
бүрдэхээр заажээ.
Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 49 дүгээр зүйлийн 49.11 дэх хэсэгт
мэргэшлийн чиглэлээр байгуулагдсанаас бусад сайн дурын хороо нь гишүүний татвартай
байж болохоор заасан хэдий ч энэ нь хороод үйл ажиллагаагаа явуулахад шаардлагатай
санхүүжилтийн эх үүсвэр болж чадахгүй байна.
Иймд сайн дурын хороодоос хууль болон дүрэмд заасан зорилт, чиг үүргийг
хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон үйл ажиллагааны орлогын тодорхой хувийг тухайн хорооныхоо
орлогод төвлөрүүлэх замаар санхүүжилтийн хувьд үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулах
орчныг бүрдүүлж өгөх шаардлагатай байна.
Тухайлбал, Хуульчдын холбооны Захиргааны эрх зүйн хорооноос тус хорооны
гишүүдийн мэдлэг, ур чадварыг дээшлүүлэх зорилгоор магадлан итгэмжлэгдсэн
хөтөлбөрийн дагуу 2016 онд 4.5 багц цагийн сургалтыг 3 удаа зохион байгуулж, 103
хуульчийг хамруулан нийт 7.905.000 төгрөг /үүнээс зардал – 4.084.00 төгрөг, ашиг –
3.821.000 төгрөг/-ийг Хуульчдын холбооны төсөвт төвлөрүүлсэн боловч сургалтын ашгаас
хороонд ямар нэгэн орлого ороогүй байна. Мөн сайн дурын хорооны зүгээс дүрмийн
зорилгоо хэрэгжүүлэхтэй холбогдуулан аливаа төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх замаар орлого
олох боломж, нөхцөл хязгаарлагдмал байна.
Иймд Хуульчдын холбооны зөвлөлийн гишүүн Э.Халиунбаяр, Э.Зоригтбаатар,
Д.Сүнжид, Б.Энхзаяа бид Хуульчдын холбоо, түүний бүтцийн байгууллагуудаас дүрэм,
журам боловсруулахад баримтлах журмын 2.1 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт заасан бүрэн
эрхийн хүрээнд “Хуульчдын холбооны сайн дурын хорооны зохион байгуулалттай
холбоотой нийтлэг журамд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай” Хуульчдын холбооны
зөвлөлийн хурлын тогтоолын төслийг боловсрууллаа.
Журамд дараах зарчмын шинжтэй нэмэлт, өөрчлөлтийг оруулахаар тусгасан болно:
1/ Сайн дурын хорооны орлогын эх үүсвэрийг төрөлжүүлэх үүднээс гишүүний татвар,
хувь хүн, байгууллагын хандиваас гадна тухайн хорооны дүрэмд заасан зорилгоо
хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон үйл ажиллагаанаас олсон орлого болон нийгэмд ашиг тустай
үйл ажиллагаа явуулсны төлөө төрөөс үзүүлсэн санхүү, эдийн засгийн дэмжлэгээс
бүрдэхээр оруулж, эдгээр орлогын тодорхой хувийг Хуульчдын холбооны төсөвт
төвлөрүүлж, үлдсэн хувийг Хуульчдын холбооны Тамгын газрын хяналтан дор тухайн хороо
өөрөө захиран зарцуулах эрхтэй байхаар заав.
2/ Сайн дурын хороо нь орлогоо зөвхөн дүрэмд заасан зорилгоо хэрэгжүүлэх үйл
ажиллагаанд зарцуулах бөгөөд хорооны орлогоос ногдол ашиг хуваарилах, хувь хүн,
байгууллагад хөрөнгийн баталгаа гаргах, тэдгээрийн төлбөрийг төлөх зэргийг хориглосон
зохицуулалтыг нэмж тусгав.

2. 3/ Сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай холбоотой нийтлэг журамд гишүүний
эдлэх эрхийг заасан боловч хуульч нь хороонд гишүүнээр элссэнээр ямар үүрэг хүлээхийг
зохицуулаагүй байсныг тодруулж, хорооны гишүүний хүлээх үүргийг төсөлд тусгалаа.
Үүнтэй холбогдуулан сайн дурын хорооны гишүүн нь үүргээ хоёр буюу түүнээс дээш удаа
биелүүлээгүй, эсхүл ноцтой зөрчил гаргасан бол тухайн гишүүнийг хорооноос хасах
шийдвэрийг гаргах, ийнхүү хассан бол уг гишүүн нэг жилийн дотор хорооны гишүүнээр элсэх
эрхгүй байхаар Хуульчдын холбооны бүртгэлийн нэгдсэн журамд нэмэлт оруулах тухай
тогтоолын төслийг мөн дагалдуулан боловсрууллаа.
Тогтоолын төслүүд батлагдсанаар сайн дурын хороодын үйл ажиллагаагаа хэвийн
явуулахад шаардлагатай санхүүжилтийн бусад эх үүсвэр бий болж, хорооны төсвийн
орлогыг бүрдүүлэх, үйл ажиллагааг эрчимжүүлэх, хорооны үйл ажиллагаанд гишүүдийн
үүрэг, оролцоог нэмэгдүүлэх, хариуцлагажуулах боломж, нөхцөл бүрдэх юм.
ХУУЛЬЧДЫН ХОЛБООНЫ
ЗӨВЛӨЛИЙН ГИШҮҮН: Э.ХАЛИУНБАЯР,
Э.ЗОРИГТБААТАР,
Д.СҮНЖИД,
Б.ЭНХЗАЯА

3. Төсөл
МОНГОЛЫН ХУУЛЬЧДЫН ХОЛБООНЫ
ЗӨВЛӨЛИЙН ХУРЛЫН ТОГТООЛ
2017 оны ... дүгээр Дугаар ... Улаанбаатар
сарын ...-ны өдөр хот
Сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай холбоотой
нийтлэг журамд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай
Монголын Хуульчдын холбооны дүрмийн 8.16 дугаар зүйлийн 2 дахь хэсгийг
үндэслэн ТОГТООХ нь:
Нэг.Монголын Хуульчдын холбооны сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай
холбоотой нийтлэг журмын 5.1 дүгээр зүйлийн 1, 2 дахь хэсгийг дор дурдсанаар
өөрчилсүгэй:
“5.1 дүгээр зүйл.Хорооны орлого
1.Хорооны орлого нь дараах эх үүсвэрээс бүрдэж болно:
1.1.гишүүний татвар;
1.2.хувь хүн, байгууллагын хандив, тусламж, дэмжлэг;
1.3.дүрэмд заасан зорилгоо хэрэгжүүлэхтэй холбогдсон үйл ажиллагаанаас
олсон орлого;
2.Хороо нь энэ журмын 5.1 дүгээр зүйлийн 1.3-т заасан орлогынхоо 20 хувийг
Хуульчдын холбооны төсөвт тухай бүр төвлөрүүлэх үүрэгтэй бөгөөд үлдсэн 80 хувийг
захиран зарцуулах эрхтэй байна.”
Хоёр.Монголын Хуульчдын холбооны сайн дурын хороодын зохион байгуулалттай
холбоотой нийтлэг журмын 2, 5 дугаар бүлэгт дор дурдсан агуулгатай дараах зүйл, хэсэг,
заалтыг тус тус нэмсүгэй:
“2.6 дугаар зүйл.Хорооны гишүүний үүрэг
1.Хорооны гишүүн дараах үүрэг хүлээнэ:
1.1.хорооны дүрэм, удирдах зөвлөлийн хуралд оролцсон тохиолдолд хурлын
дэгд захирагдах;
1.2.хорооны гишүүдийн хурал болон цахим хэлбэрээр зохион байгуулах
санал хураалтад оролцох;
1.3.хорооны үйл ажиллагаанд оролцох, хариуцуулсан ажил, үүргийг цаг
тухайд нь гүйцэтгэх;
1.4.хороог төлөөлж Холбооны удирдлага, бүтцийн байгууллагад ажиллаж
байгаа тохиолдолд хорооны нэр хүндийг өндөрт өргөж, хариуцлагатай ажиллах;
1.5.өөрт олгогдоогүй асуудлаар хороог төлөөлөх, олон нийтэд мэдээлэл
өгөхгүй байх;
1.6.холбогдох утас, цахим шуудангийн хаяг өөрчлөгдсөн тохиолдолд хороонд
тухай бүр мэдэгдэх;
1.7.хууль болон холбогдох дүрэм, журамд заасан бусад.”
“5.2 дугаар зүйл.Хорооны зарлага

4. 1.Хороо нь орлогоо зөвхөн дүрэмд заасан зорилгоо хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаанд
зарцуулах бөгөөд зарцуулалтад Хуульчдын холбооны Тамгын газар хяналт тавина.
2.Хорооны орлогоос ногдол ашиг хуваарилах, хувь хүн, байгууллагад хөрөнгийн
баталгаа гаргах, тэдгээрийн төлбөрийг төлөх зэргийг хориглоно.”
Гурав.Энэ тогтоолыг баталсан өдрөөс эхлэн дагаж мөрдсүгэй.
ХУРАЛ ДАРГАЛАГЧ Б.ГҮНБИЛЭГ

5. Төсөл
МОНГОЛЫН ХУУЛЬЧДЫН ХОЛБООНЫ
ЗӨВЛӨЛИЙН ХУРЛЫН ТОГТООЛ
2017 оны ... дүгээр Дугаар ... Улаанбаатар
сарын ...-ны өдөр хот
Хуульчдын холбооны бүртгэлийн нэгдсэн
журамд нэмэлт оруулах тухай
Хуульчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.9.12, Монголын
Хуульчдын холбооны дүрмийн 4.13 дугаар зүйлийн 1.14 дэх заалтыг тус тус үндэслэн
ТОГТООХ нь:
Нэг.Монголын Хуульчдын холбооны бүртгэлийн нэгдсэн журмын 7.5 дугаар зүйлийн
1 дэх хэсэгт дор дурдсан агуулгатай дараах заалтыг нэмсүгэй:
“1.4.Хорооны гишүүний үүргээ хоёр буюу түүнээс дээш удаа биелүүлээгүй, эсхүл
ноцтой зөрчил гаргасан үндэслэлээр гишүүнээс хасах тухай хорооны удирдах зөвлөлийн
шийдвэр гарсан.”
Хоёр.Монголын Хуульчдын холбооны бүртгэлийн нэгдсэн журмын 7.5 дугаар зүйлд
дор дурдсан агуулгатай дараах хэсгийг нэмсүгэй:
“3.Энэ зүйлийн 1 дэх хэсгийн 1.4-т заасны дагуу хасагдсан гишүүн ийнхүү шийдвэр
гарснаас хойш нэг жилийн хугацаанд тухайн хорооны гишүүнээр элсэх эрхгүй.”
Гурав.Энэ тогтоолыг баталсан өдрөөс эхлэн дагаж мөрдсүгэй.
ХУРАЛ ДАРГАЛАГЧ Б.ГҮНБИЛЭГ