Những chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng máy tính xách tay Cài đặt, cấu hình, tối ưu, sửa chữa các thiết bị ngoại vi hay dùng với máy tính xách tay Nâng cấp, thay thế các thiết bị máy tính xách tay Nguyên lý hoạt động của máy in Cài đặt máy in
2. Mục tiêu bài học
Những chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng máy tính xách tay
Cài đặt, cấu hình, tối ưu, sửa chữa các thiết bị ngoại vi hay
dùng với máy tính xách tay
Nâng cấp, thay thế các thiết bị máy tính xách tay
Nguyên lý hoạt động của máy in
Cài đặt máy in
Những chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng máy tính xách tay
Cài đặt, cấu hình, tối ưu, sửa chữa các thiết bị ngoại vi hay
dùng với máy tính xách tay
Nâng cấp, thay thế các thiết bị máy tính xách tay
Nguyên lý hoạt động của máy in
Cài đặt máy in
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 2
3. Hỗ trợ máy tính xách tay
Máy tính xách tay (notebook, laptop): máy tính cá nhân có
thể mang đi theo người.
So sánh với máy tính để bàn
Các công nghệ bên trong giống nhau, nhưng lại được xây dựng
thành một khối
Máy tính xách tay nhỏ hơn và di động được
Máy tính xách tay sử dụng ít điện hơn
Các chủ đề quan tâm:
Chọn mua máy tính xách tay
Các chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng sử dụng MTXT
Bảo trì MTXT
Kết nối các thiết bị ngoại vi hay dùng cho MTXT
Máy tính xách tay (notebook, laptop): máy tính cá nhân có
thể mang đi theo người.
So sánh với máy tính để bàn
Các công nghệ bên trong giống nhau, nhưng lại được xây dựng
thành một khối
Máy tính xách tay nhỏ hơn và di động được
Máy tính xách tay sử dụng ít điện hơn
Các chủ đề quan tâm:
Chọn mua máy tính xách tay
Các chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng sử dụng MTXT
Bảo trì MTXT
Kết nối các thiết bị ngoại vi hay dùng cho MTXT
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 3
4. Lưu ý khi mua MTXT
Lựa chọn MTXT khi bạn có nhu cầu cần di chuyển
Máy tính để bàn nhanh hơn, rẻ hơn và dễ nâng cấp hơn
Không mua thêm các tính năng nếu không cần thiết
Tính năng thêm khiến tăng giá thành + trọng lượng của MTXT
Lưu ý mua thêm bảo hành nếu cần thiết (các dòng máy cho
người dùng bình thường thường chỉ bảo hành 1 năm)
Chọn thương hiệu lớn và có dịch vụ bảo hành tốt
Lựa chọn MTXT khi bạn có nhu cầu cần di chuyển
Máy tính để bàn nhanh hơn, rẻ hơn và dễ nâng cấp hơn
Không mua thêm các tính năng nếu không cần thiết
Tính năng thêm khiến tăng giá thành + trọng lượng của MTXT
Lưu ý mua thêm bảo hành nếu cần thiết (các dòng máy cho
người dùng bình thường thường chỉ bảo hành 1 năm)
Chọn thương hiệu lớn và có dịch vụ bảo hành tốt
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 4
5. Các chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng MTXT
Vấn đề về bảo hành
Tránh làm mất bảo hành của hệ thống
Các thông tin cần có trước khi bảo hành
• Serial number và part number (mã máy và dòng máy)
• Tên, số điện thoại và địa chỉ người mua
Thông tin về dịch vụ và các thông tin khác
Cho phép bạn tháo máy một cách an toàn
Nơi tìm các tài liệu cần thiết
• Tài liệu cứng đi kèm theo máy, tài liệu mềm trên đĩa CD
• Thông tin trên trang chủ của hãng sản xuất
Vấn đề về bảo hành
Tránh làm mất bảo hành của hệ thống
Các thông tin cần có trước khi bảo hành
• Serial number và part number (mã máy và dòng máy)
• Tên, số điện thoại và địa chỉ người mua
Thông tin về dịch vụ và các thông tin khác
Cho phép bạn tháo máy một cách an toàn
Nơi tìm các tài liệu cần thiết
• Tài liệu cứng đi kèm theo máy, tài liệu mềm trên đĩa CD
• Thông tin trên trang chủ của hãng sản xuất
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 5
8. Các chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng MTXT
Các phần mềm chẩn đoán nhà sản xuất cung cấp
Dùng để phát hiện bộ phận có vấn đề
Nguồn cung cấp: CD đi kèm hoặc trên trang chủ hãng sản xuất
VD: PC-Doctor
Hệ điều hành cài kèm theo máy
MTXT khi bán đều có kèm theo hệ điều hành cài sẵn
OEM: original equipment manufacturer
Hệ điều hành thường kèm thêm các phần mềm riêng của nhà
sản xuất
Phần sao lưu và khôi phục hệ điều hành: CD hoặc phân vùng
khôi phục (recovery partition)
Các phần mềm chẩn đoán nhà sản xuất cung cấp
Dùng để phát hiện bộ phận có vấn đề
Nguồn cung cấp: CD đi kèm hoặc trên trang chủ hãng sản xuất
VD: PC-Doctor
Hệ điều hành cài kèm theo máy
MTXT khi bán đều có kèm theo hệ điều hành cài sẵn
OEM: original equipment manufacturer
Hệ điều hành thường kèm thêm các phần mềm riêng của nhà
sản xuất
Phần sao lưu và khôi phục hệ điều hành: CD hoặc phân vùng
khôi phục (recovery partition)
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 8
10. Các chú ý đặc biệt khi hỗ trợ người dùng MTXT
Nâng cấp hệ điều hành nếu cần
Chú ý khi nâng cấp hệ điều hành
Có thể có bản dành riêng của nhà sản xuất
Kiểm tra xem có chú ý đặc biệt gì khi cài đặt từ phía nhà sản
xuất không
Kiểm tra xem tất cả các thiết bị phần cứng có tương thích với hệ
điều hành mới không
Chú ý cài đầy đủ driver của các thiết bị kèm theo.
Nếu có khuyến cáo của nhà sản xuất, nạp lại BIOS trước khi cập
nhật
Nâng cấp hệ điều hành nếu cần
Chú ý khi nâng cấp hệ điều hành
Có thể có bản dành riêng của nhà sản xuất
Kiểm tra xem có chú ý đặc biệt gì khi cài đặt từ phía nhà sản
xuất không
Kiểm tra xem tất cả các thiết bị phần cứng có tương thích với hệ
điều hành mới không
Chú ý cài đầy đủ driver của các thiết bị kèm theo.
Nếu có khuyến cáo của nhà sản xuất, nạp lại BIOS trước khi cập
nhật
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 10
11. Bảo trì MTXT
Một số quy tắc chung:
Không dùng vật sắc chạm màn hình LCD
Sử dụng pin và nguồn mà nhà sản xuất khuyên dùng
Giữ máy ở trong khoảng nhiệt độ cho phép
Tránh để máy tiếp xúc ánh sáng mặt trời trực tiếp trong một thời
gian dài
Để ý các hiện tượng tĩch điện (cách điện trước khi sử dụng
MTXT)
Không buộc chặt hay đè nặng lên MTXT vì nó có thể gây hại cho
màn LCD
Không cầm vào màn hình để nâng MTXT lên
Không làm việc ở các môi trường có hại như bụi bẩn, độ ẩm cao,
bể bơi bãi biển … trừ khi sử dụng máy chuyên dụng
Không dịch chuyển laptop khi ổ cứng đang hoạt động
Không đặt laptop cạnh các thiết bị có từ trường mạnh
Một số quy tắc chung:
Không dùng vật sắc chạm màn hình LCD
Sử dụng pin và nguồn mà nhà sản xuất khuyên dùng
Giữ máy ở trong khoảng nhiệt độ cho phép
Tránh để máy tiếp xúc ánh sáng mặt trời trực tiếp trong một thời
gian dài
Để ý các hiện tượng tĩch điện (cách điện trước khi sử dụng
MTXT)
Không buộc chặt hay đè nặng lên MTXT vì nó có thể gây hại cho
màn LCD
Không cầm vào màn hình để nâng MTXT lên
Không làm việc ở các môi trường có hại như bụi bẩn, độ ẩm cao,
bể bơi bãi biển … trừ khi sử dụng máy chuyên dụng
Không dịch chuyển laptop khi ổ cứng đang hoạt động
Không đặt laptop cạnh các thiết bị có từ trường mạnh
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 11
12. Bảo trì MTXT
Chú ý khi vệ sinh máy:
Không tháo máy ra khi không cần thiết
Lau màn LCD bằng khăn mềm khô
Vệ sinh bàn phím dùng các loại bơm nén khí
Bảo mật cho MTXT
Đặt password cho các user của hệ thống
Không nên kết nối vào các mạng wifi công cộng mà không có
firewall
Nhớ khóa màn hình khi tạm rời khỏi máy tính
Chú ý khi vệ sinh máy:
Không tháo máy ra khi không cần thiết
Lau màn LCD bằng khăn mềm khô
Vệ sinh bàn phím dùng các loại bơm nén khí
Bảo mật cho MTXT
Đặt password cho các user của hệ thống
Không nên kết nối vào các mạng wifi công cộng mà không có
firewall
Nhớ khóa màn hình khi tạm rời khỏi máy tính
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 12
13. Nguồn điện cho MTXT
Hai loại bộ nguồn: AC adapter và DC adapter
Các loại pin:
Ni-Cad (nickel-cadmium)
NiMH (nickel-metal-hydride)
Lithium Ion
Direct Methanol Fuel Cell (DMFC): Đang thử nghiệm
Quản lý năng lượng:
Đọc tài liệu hướng dẫn cách sạc pin (mỗi loại pin có cách sạc
khác nhau để duy trì tuổi thọ)
Sử dụng tính năng quản lý pin của hệ điều hành
Sử dụng chế độ stand-by hay hibernate khi để máy ở lúc nghỉ
Hai loại bộ nguồn: AC adapter và DC adapter
Các loại pin:
Ni-Cad (nickel-cadmium)
NiMH (nickel-metal-hydride)
Lithium Ion
Direct Methanol Fuel Cell (DMFC): Đang thử nghiệm
Quản lý năng lượng:
Đọc tài liệu hướng dẫn cách sạc pin (mỗi loại pin có cách sạc
khác nhau để duy trì tuổi thọ)
Sử dụng tính năng quản lý pin của hệ điều hành
Sử dụng chế độ stand-by hay hibernate khi để máy ở lúc nghỉ
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 13
14. Quản lý năng lượng
Nhắc lại: các chế độ ACPI
Hộp thoại Power Options
Control Panel -> Hardware and Sound -> Power Options
Chọn các chế độ sử dụng điện khác nhau
Một số nhà sản xuất có chế độ tối ưu riêng
Thực hành: Setup một profile riêng
Nhắc lại: các chế độ ACPI
Hộp thoại Power Options
Control Panel -> Hardware and Sound -> Power Options
Chọn các chế độ sử dụng điện khác nhau
Một số nhà sản xuất có chế độ tối ưu riêng
Thực hành: Setup một profile riêng
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 14
17. Nối thiết bị ngoại vi vào MTXT
Một số cổng kết nối
Khe ExpressCard và khe PC Card/CardBus (lỗi thời)
Cổng USB, FireWire
Cổng mạng, modem, công tắc wifi
Lỗ cắm điện
Cổng cắm VGA, HDMI, các cổng tiếng 3.5”
Cổng USB là cổng dùng phổ biến để cắm các thiết bị ngoại vi
Một số laptop có cổng docking ở mặt dưới để cắm các
docking station (đế máy)
PCMCIA: chuẩn định dạng để cắm thiết bị ngoại vi cho MTXT
Các chuẩn con PC Card, Card Bus, Express Card
Card mạng, modem, ổ cứng
Một số cổng kết nối
Khe ExpressCard và khe PC Card/CardBus (lỗi thời)
Cổng USB, FireWire
Cổng mạng, modem, công tắc wifi
Lỗ cắm điện
Cổng cắm VGA, HDMI, các cổng tiếng 3.5”
Cổng USB là cổng dùng phổ biến để cắm các thiết bị ngoại vi
Một số laptop có cổng docking ở mặt dưới để cắm các
docking station (đế máy)
PCMCIA: chuẩn định dạng để cắm thiết bị ngoại vi cho MTXT
Các chuẩn con PC Card, Card Bus, Express Card
Card mạng, modem, ổ cứng
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 17
21. Sử dụng WiFi, Bluetooth và sóng điện thoại
MTXT thường đi kèm card mạng WiFi và bluetooth, một số
máy còn có thể có card mạng di động (WWAN, thường là 3G)
Kết nối WiFi:
Hai chế độ: ad-hoc và qua access point
Cấu hình mạng WiFi qua Network and Sharing Center
Sử dụng công tắc WiFi để bật/tắt ăng-ten WiFi
Bluetooth :
Sử dụng để kết nối với các thiết bị trong phạm vi hẹp
WWAN:
Các công nghệ mạng WiMAX GPRS/EDGE CDMA (3G)
WWAN card kết nối với máy qua USB, ExpressSlot
MTXT thường đi kèm card mạng WiFi và bluetooth, một số
máy còn có thể có card mạng di động (WWAN, thường là 3G)
Kết nối WiFi:
Hai chế độ: ad-hoc và qua access point
Cấu hình mạng WiFi qua Network and Sharing Center
Sử dụng công tắc WiFi để bật/tắt ăng-ten WiFi
Bluetooth :
Sử dụng để kết nối với các thiết bị trong phạm vi hẹp
WWAN:
Các công nghệ mạng WiMAX GPRS/EDGE CDMA (3G)
WWAN card kết nối với máy qua USB, ExpressSlot
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 21
22. Các thiết bị vào ra
Các thiết bị vào (Input)
MTXT nào cũng đi kèm với bàn phím và touchpad.
Một số dòng máy còn có thêm trackpoint (Lenovo Thinkpad, HP
Elitebook…)
Người dùng có thể cắm thêm chuột có dây hoặc không dây
Một thiết bị vào khác là bàn vẽ, hay còn gọi là digitizer
Các thiết bị ra
MTXT có một màn LCD, cổng ra VGA, và có thể có thêm cổng ra
S-Video, HDMI
Mỗi MTXT sẽ có phím tắt riêng để tùy chỉnh chế độ hiển thị khi
cắm thêm màn hình ngoài.
Các thiết bị vào (Input)
MTXT nào cũng đi kèm với bàn phím và touchpad.
Một số dòng máy còn có thêm trackpoint (Lenovo Thinkpad, HP
Elitebook…)
Người dùng có thể cắm thêm chuột có dây hoặc không dây
Một thiết bị vào khác là bàn vẽ, hay còn gọi là digitizer
Các thiết bị ra
MTXT có một màn LCD, cổng ra VGA, và có thể có thêm cổng ra
S-Video, HDMI
Mỗi MTXT sẽ có phím tắt riêng để tùy chỉnh chế độ hiển thị khi
cắm thêm màn hình ngoài.
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 22
23. Nâng cấp và thay thế các thành phần bên trong
Các công việc nâng cấp thường gặp
Nâng cấp RAM
Nâng cấp ổ cứng
Thay thế một thành phần hỏng. VD: khung LCD, bàn phím
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 23
24. Các hướng giải quyết
Một số vấn đề cần quan tâm trước khi sửa
Kiểm tra xem liệu vấn đề có nằm trong phạm vi bảo hành không
Kiểm tra xem liệu hành động của mình có làm mất bảo hành
không
Thời gian cần để giải quyết
Giải pháp thay thế cho việc tự sửa
Đưa máy đến trung tâm sửa chữa của hãng
Thay thành phần hỏng bằng thiết bị ngoại vị tương đương
Chú ý khi bạn chọn cách tự sửa:
Tìm hướng dẫn tháo lắp thiết bị cần sửa
Back up thông tin quan trọng
Một số vấn đề cần quan tâm trước khi sửa
Kiểm tra xem liệu vấn đề có nằm trong phạm vi bảo hành không
Kiểm tra xem liệu hành động của mình có làm mất bảo hành
không
Thời gian cần để giải quyết
Giải pháp thay thế cho việc tự sửa
Đưa máy đến trung tâm sửa chữa của hãng
Thay thành phần hỏng bằng thiết bị ngoại vị tương đương
Chú ý khi bạn chọn cách tự sửa:
Tìm hướng dẫn tháo lắp thiết bị cần sửa
Back up thông tin quan trọng
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 24
25. Nâng cấp RAM
Các loại RAM sử dụng trong MTXT:
SO-DIMM (small outline DIMM)
SO-RIMM (small outline RIMM)
Các loại RAM chế tạo riêng
MicroDIMM
Các loại RAM sử dụng trong MTXT:
SO-DIMM (small outline DIMM)
SO-RIMM (small outline RIMM)
Các loại RAM chế tạo riêng
MicroDIMM
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 25
26. Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 26
Một số loại RAM dành cho máy tính xách tay. Từ trái qua phải:
SO-DIMM DDR3, SO-DIMM DDR2, SO-DIMM DDR, SO-DIMM SDRAM,
SO-DIMM 72 chân, SO-RIMM
27. Nâng cấp RAM
Chuẩn bị nâng cấp
Kiểm tra lại xem liệu nâng cấp có làm mất bảo hành không
Tìm mua thanh RAM phù hợp
Thao tác nâng cấp tương tự như ở máy để bàn
Các bước chung:
Lật ngược máy
Tháo vít và tấm che
Tìm vị trí khe RAM và lắp
Với mỗi loại MTXT sẽ có các thao tác cụ thể trên trang web
nhà sản xuất.
Chuẩn bị nâng cấp
Kiểm tra lại xem liệu nâng cấp có làm mất bảo hành không
Tìm mua thanh RAM phù hợp
Thao tác nâng cấp tương tự như ở máy để bàn
Các bước chung:
Lật ngược máy
Tháo vít và tấm che
Tìm vị trí khe RAM và lắp
Với mỗi loại MTXT sẽ có các thao tác cụ thể trên trang web
nhà sản xuất.
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 27
29. Thay thế ổ cứng
Tương tự như thay thế RAM
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 29
30. Tháo và lắp rời các thành phần của MTXT
Xem các video đi kèm sách và các video trên trang web:
http://www.professormesser.com/
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 30
31. Máy in
Các chủ đề
Các loại máy in phổ biến
Nguyên lý hoạt động
Hỗ trợ người dùng máy in và máy scan
Các kỹ năng
Cài đặt máy in
Bảo trì máy in
Kiểm tra một số lỗi máy in
Các chủ đề
Các loại máy in phổ biến
Nguyên lý hoạt động
Hỗ trợ người dùng máy in và máy scan
Các kỹ năng
Cài đặt máy in
Bảo trì máy in
Kiểm tra một số lỗi máy in
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 31
32. Các loại máy in
Loại
Máy in Laser
Máy in phun Inkjet
Máy in kim
Máy in nhiệt
Các tính năng
In màu / đen trắng
In hai mặt
Độ phân giải
Thời gian khởi động, tốc độ in
Công nghệ xử lý hình ảnh; VD: PostScript, PCL
Các loại giấy hỗ trợ
Loại
Máy in Laser
Máy in phun Inkjet
Máy in kim
Máy in nhiệt
Các tính năng
In màu / đen trắng
In hai mặt
Độ phân giải
Thời gian khởi động, tốc độ in
Công nghệ xử lý hình ảnh; VD: PostScript, PCL
Các loại giấy hỗ trợ
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 32
33. Cài đặt máy in cục bộ (local printer)
Các bước thực hiện
Đăng nhập sử dụng quyền admin
Cho đĩa driver vào và chạy setup
Làm theo hướng dẫn cài đặt
Nối máy in vào máy tính qua cổng USB, COM
Chương trình cài đặt sẽ tự động phát hiện và thêm máy in vào
cho bạn
In thử xem máy in có hoạt động bình thường không.
Các bước thực hiện
Đăng nhập sử dụng quyền admin
Cho đĩa driver vào và chạy setup
Làm theo hướng dẫn cài đặt
Nối máy in vào máy tính qua cổng USB, COM
Chương trình cài đặt sẽ tự động phát hiện và thêm máy in vào
cho bạn
In thử xem máy in có hoạt động bình thường không.
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 33
34. Tổng kết
MTXT (laptop): Máy tính dùng cho những người có nhu cầu di
chuyển máy nhiều
PCMCIA: Định dạng khe mở rộng cho MTXT
Hai chế độ mạng không dây: mạng ad-hoc và access point
Thanh RAM dành cho MTXT: SO-DIMM
Bốn loại máy in: Laser, phun, kim, nhiệt
Các đặc tính máy in quan trọng: thời gian khởi động, tốc độ
in, độ phân giải, công nghệ xử lý ảnh, in hai mặt, in màu…
MTXT (laptop): Máy tính dùng cho những người có nhu cầu di
chuyển máy nhiều
PCMCIA: Định dạng khe mở rộng cho MTXT
Hai chế độ mạng không dây: mạng ad-hoc và access point
Thanh RAM dành cho MTXT: SO-DIMM
Bốn loại máy in: Laser, phun, kim, nhiệt
Các đặc tính máy in quan trọng: thời gian khởi động, tốc độ
in, độ phân giải, công nghệ xử lý ảnh, in hai mặt, in màu…
Bài 7 – Máy tính xách tay và máy in 34