kasaysayan

1. Kasaysayan ng wikang Pambansa sa
panahon ng rebolusyong Pilipino

2. ANO NGA BA ANG
REBOLUSYON?
Ang REBOLUSYON ay maari
ring tawaging HIMAGSIKAN O
PAGHIHIMAGSIK (INGLES:
REVOLUTION, REBELLION,
INSURECTION, REVOLT) ito
ay tumutukoy sa pag-aalsa o
pagrerebelde ng taumbayan
laban sa pamahalaan dahil sa
pagtutol o pag-tanggi sa
pamamalakad ng mga
awtoridad o mga katungkulan.

3. REBOLUSYONSA PILIPINAS
• Nagsimula ang Himagsikang
Pilipino noong Agosto 19, 1896.
Marami ang naaresto at ikinulong
na mga Katipunero matapos na
madiskubre ng mga Espanyol ang
Katipunan.
• Wala nang mapagpilian pang
pinuno maliban kay Andres
Bonifacio. Ang pagpunit ng cedula
sa mga Katipunero ay sumisimbolo
sa paglaya ng mga Pilipino sa mga
Espanyol.
• Ang pagpunit ng kanilang cedula
sa Pugadlawin. Ito ang opisyal na
pagsisimula ng mga Katipunerong
Pilipino laban sa mga Espanyol.

4. WIKA SA PANAHON NG KASTILA BAGO ANG
REBOLUSYON
•Alibata
May labimpitong letra(3
patinig, 14 katinig)
Tagapagbadya ng mga
nasulat na kaisipan ng
mga ninunong Pilipino.

5. MGA PROPAGANDISTA AT NAKIPAG
LABAN SA PANAHON NG REBOLUSYON
SA PILIPINAS

6. ANDRES BONIFACIO y DE CASTRO
• Siya ay pinanganak noong
Nobyembre 30, 1863 at
namatay noong Mayo 10,
1897. Siya ay isang
Pilipinong makabayan at
rebolusyonaryo na makikita
sa sampumpisong barya na
isyu ng Bangko Sentral ng
Pilipinas. Binansagan siyang
“Ama ng Katipunan”.

7. • Siya ang nagtatag at lumaon
naging Supremo ng
kilusang Katipunan na
naglayong makamtan ang
kasarinlan ng Pilipinas mula
sa Espanya at nagpasimula
ng Himagsikang Pilipino.
• Kinikilala rin siya ng ilang
mga dalubhasa sa
kasaysayan bílang unang
Pangulo ng Pilipinas, subalit
hindi siya opisyal na
kinikilala.

8. JOSE PROTACIO RIZAL MERCADO ALONZO Y
REALONDA
• Siya ay pinanganak noong JUNE
19,1861 sa CALAMBA LAGUNA at
namatay noong DISYEMBRE 30,
1896.
• Siya ay makata, manunulat, at
nobelista na ang pinakatanyag sa
kanyang mga gawa ay ang nobelang
Noli me Tangere at ang kasunod
nitong El Filibusterismo. Poliglita rin
si Rizal na nakakaunawa ng
dalawamput dalawang wika
• Siya ay naniniwala na ang wika ay
malaking bagay upang mapagbuklod
ang kaniyang mga kababayan kaya
sinulat niya ang kaniyang nobela upang
maging sandata para sa mga kastila.

9. GRACIANO LOPEZ JAENA
• Siya ay ipinanganak noong
Disyembre18, 1856 at namatay
noong Enero 20, 1896. Siya ay
isang Pilipinong manunulat,
rebolusyonaryo, at pambansang
bayani mula sa lalawigan ng Iloilo,
na nakilala sa kanyang
pahayagang, “La Solidaridad”.
Nakilala rin siya sa kaniyang
akdang Fray Butod. “Butod” ang
salitang Hiligaynon para sa
“kabag” at katumbas din ito ng
balbal na “tabatsoy”.
• Siya ay isang Pilipinong
mamahayag, tagapagsalita,
rebolusyonaryo at editor sa
kilalang pahayagan.

10. FRAY BOTOD
• Ang Fray Botod ay kathang
satiriko ni Graciano Lopez
Jaena noong 1874, tungkol
sa isang paring espanyol na
ginagamit ang relihiyon
upang apihin at abusuhin
ang iba at upang busugin ang
sarili sa pagkain, salapi, at
babae. Ang pangalan ng fraile
ay hango sa salitang
hiligaynon na “Botod” na
nangangahulugang bundat o
malaki ang tiyan dahil sa
sobrang pagkain.

11. Antonio Narciso Luna de San Pedro y Novicio Ancheta
• Si Antonio Luna ay isang
pilipinong parmasiyotiko, at
lumaban sa panahon ng
rebulosyon sa pamamagitan ng
sulat, merong impresyon na
inaambag sa la solidaridad.
Isang pilipinong parmasiyotiko at
isang heneral na lumaban
sa digmaang pilipino-amerikano.
Siya rin ang nagtatag ng kauna-
unahang akademyang militar sa
pilipinas, na naitatag
noong unang republika ng
pilipinas.

12. • Tinagurian siya bilang
pinakamahusay na
pilipinong opisyal ng militar
noong digmaan. Sinundan
niya si Artemio Ricarte
bilang kumander
ng Hukbong Pilipinong
Mapaghimagsik, at nagbuo
ng mga prupesyunal na
sundalong gerilya. Ang
kanyang maigting na
depensa, na tinawag
ngayong linyang depensa ni
luna, ang nagpahirap sa mga
hukbong amerikano sa mga
lalawigan sa hilaga ng
talisay.

13. MARCELO H. DEL PILAR
• Mas mahusay na kilala
bilang Plaridel, isang
Pilipinong manunulat,
abugado,at
mamamahayag. Si Del
Pilar, kasama sina José
Rizal at Graciano López
Jaena, ay kilala bilang isa
sa mga lider ng Kilusang
Propaganda sa Espanya.

14. • Si Marcelo Hilario del Pilar y
Gatmaitan (30 Agosto 1850 -
4 Hulyo 1896), kilala rin
bilang ang “Dakilang
Propagandista”, ay
isang ilustrado noong
panahon ng Espanyol. Ang
kanyang pangalan sa dyaryo
ay Plaridel. Pinalitan niya
si Graciano López
Jaena bilang patnugot ng La
Solidaridad.

15. KILUSANG PROPAGANDA
• Ang Kilusang Propaganda ay isang kilusan
sa Barcelona, Espanya noong 1872 hanggang 1892.
Sinimulan ito dahil sa pagbitay sa tatlong pari na
sina Mariano Gomez, Jose Burgos, at Jacinto Zamora
(Gomburza). Layunin ng kilusan ang kilalanin ng mga
Kastila ang Pilipinas bilang bahagi at lalawigan ng
bansang Espanya, pantay na pagtingin sa
bawat Pilipino at Kastila sa harapan ng batas,
pagkakaroon ng kinatawan sa Cortes Generales ang
Pilipinas, pagkakaroon ng sekularisasyon sa mga
parokya ng Pilipinas, kalayaan sa pagpupulong nang
matiwasay, pagpapalathala, at pagsasabi ng mga pang-
aabuso at ano mang anomalya sa pamahalaan.
Nilalayon ng kilusang ito na humingi sa pamahalaang
Kastila ng mga reporma sa mapayapang pamamaraan.

16. Dito nagsimula ang La Solidaridad bilang gamit upang
maka propaganda sa Espanya.
Itinatag ito ng mga Pilipinong ilustrado sa Madrid para
sa layuning pampanitikan at kultural sa halip
na politikal na layunin. Sina Jose Rizal, Graciano Lopez
Jaena, Marcelo H. del Pilar, Mariano Ponce at ang
magkapatid na Luna—Juan at Antonio--ang ilan sa mga
kasapi dito.

17. EMILIO AGUINALDO
• Si Emilio Aguinaldo y Famy (Marso
22, 1869 – Pebrero 6, 1964) ay
isang Pilipinong heneral, estadista,
at manghihimagsik na kinikilala
bilang unang pangulo ng Pilipinas,
kung saan siya namahala mula
1899 hanggang 1901.
Pinangunahan niya ang mga
puwersang Pilipino laban
sa Espanya noong Himagsikang
Pilipino at Digmaang Espanyol–
Amerikano, at sa Estados
Unidos noong Digmaang Pilipino–
Amerikano
• .

18. Siya ay isa sa mga pinakakilalang
pinuno ng pakikibaka laban sa
mga Kastila, at nang lumaon
laban sa mga Amerikano, tungo
sa kasarinlan ng Pilipinas.
Namuno siya sa isang pag-aalsa
laban sa pamahalaang Kastila
noong taong 1896. Namuno rin
siya sa ikalawang pagdigma laban
sa sandatahang Kastila noong
taong 1898 habang kakampi ang
mga Amerikano.Bilang pinuno ng
himagsikan, isinakatuparan niya
ang pagpapahayag ng kalayaan ng
Pilipinas noong Hunyo 12 1898.
Siya ang itinanghal na
unang pangulo ng Republika ng
Pilipinas noong .
Enero 231899

19. • Siya ang nagtatag nang
unang republika kung saan
isinasaad sa konstitusyonal
na ang pag gamit ng wikang
Tagalog ay opsyonal. Sa
mga nangangailangan
lamang ng wikang Tagalog
ito gagamitin, ang
pamamayani ng mga
ilustrado sa asembleyang
konstitusyonal ang naging
pangunahing dahilan nito.

20. KONSTITUSYON NG BIAK NA BATO
• Noong 1899, ginawang opisyal na
wika ang Tagalog, ngunit walang
isinasaad na ito ang ang magiging
wikang pambansa ng republika.
• Isinasaad sa saligang batas na
ang biak na bato ang
paghihiwalay ng Pilipinas sa
Espanya at ang pagtatayo ng
Republikang Pilipino. Ngunit ito
ay hindi nasunod. Nagpatuloy ang
pakikipaglaban at tumangging
isuko ng mga rebolusyonaryo ang
kanilang mga armas.

21. MGA ISTRATEHIYA NA PINANg
LABAN SA MGA KASTILA NOONG
PANAHON NG REBOLUSYON

22. DAHAS
• Ang pangunahing bayani na
gumamit ng dahas sa panahon
ng rebolusyon ay si Andres
Bonifacio. Siya ay kilala bilang
ang “Ama ng Rebolusyon”
dahil sa kanyang
makapangyarihang papel sa
pagtatag ng Katipunan, isang
rebolusyonaryong organisasyon
sa Pilipinas noong 1896. Siya
ang nagtatag ng
“Kataastaasan, Kagalang-
galang na Katipunan ng mga
Anak ng Bayan”, at ang unang
Supremo ng Katipunan.

23. NOLI ME TANGERE
• Ito ay ang nobela ni Rizal
na tumatalakay sa mga
kinagisnang kultura ng
Pilipinas sa pagiging
kolonya nito ng Espanya.
Binabatikos din ng nobela
ang mga bisyo na
nakasanayan ng mga
Pilipino at ang
kapangyarihang taglay ng
simbahang katoliko

24. • Makasaysayan ang aklat na
ito at naging instrumento
upang makabuo ang mga
Pilipino ng pambansang
pagkakakilanlan. Sa di-
tuwirang paraan,
nakaimpluwensiya ang aklat
ni Rizal sa rebolusyon subalit
si Rizal mismo ay isang
nananalig sa isang
mapayapang pagkilos at
isang tuwirang
representasyon sa
pamahalaang kastila.

25. EL FILIBUSTERISMO
• Ang nobelang El
filibusterismo (literal na
“Ang Pilibusterismo”)
o “Ang Paghahari ng
Kasakiman” ay ang
pangalawang nobelang
isinulat ng pambansang
bayani ng Pilipinas na
si José Rizal, na kaniyang
buong pusong inialay sa
tatlong paring martir na
lalong kilala sa bansag
na Gomburza o Gomez,
Burgos, at Zamora.

26. • Ito ang karugtong o sikwel
sa Noli Me Tangere at tulad
sa Noli, nagdanas si Rizal
ng hírap habang sinusulat
ito at, tulad din nito,
nakasulat ito sa Kastila.
Sinimulan niya ang akda
noong Oktubre ng 1887
habang nagpapraktis ng
medisina sa Calamba.

27. Ang kanilang pagpunit ng cedula ay sumasagisag sa
pagpapalaya ng mga Pilipino sa kapangyarihan ng
Espanya, ang pagpunit na ito ay nakilala sa kasaysayan sa
tawag na “Sigaw sa Pugadlawin”- ito ang pagsisimula ng
Himagsikan ng Pilipinas laban sa mga Espanyol. Dito
ipinakita ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol na handa
silang magbuwis ng buhay para sa Kapayapaan at
Kalayaan ng Pilipinas. Ito rin ang nagbigay daan sa
pagkilala ng Pilipinas bilang kauna-unahang republika sa
Asya.