Hoach dinh ton kho

Ho ch nh t n kho http://cnx.org/content/m30483/latest/

Connexions
You are here: Home » Content » Ho ch đ nh t n kho

Ho ch nh t n kho
Module by: ThS. Trương Chí Ti n.

User rating (?): (0 ratings)

Summary: Chính sách t n kho r t quan tr ng khi n cho các nhà qu n lý s n xu t, qu n lý marketing và qu n lý tài chính ph i
làm vi c cùng nhau đ đ t đư c s th ng nh t. Có nhi u quan đi m khác nhau v chính sách t n kho, đ có s cân b ng các m c
tiêu khác nhau như: gi m chi phí s n xu t, gi m chi phí t n kho và tăng kh năng đáp ng nhu c u cho khách hàng. Chương này
s gi i quy t các quan đi m đ i ch i nhau đ thi t l p chính sách t n kho. Chúng ta kh o sát v b n ch t c a t n kho và các công
vi c bên trong h th ng t n kho, xây d ng nh ng v n đ cơ b n trong ho ch đ nh t n kho và k thu t phân tích m t s v n đ t n
kho.

Note: Firefox requires additional mathematics fonts to display MathML correctly. See our browser support page for additional details. You can always
view the correct math in the PDF version.

M TS KHÁI NI M LIÊN QUAN N T N KHO:

H th ng t n kho:

M t h th ng t n kho có là m t t p h p các th th c xác đ nh lư ng hàng hoá t n kho s đư c b sung m i l n bao nhiêu,
th i đi m nào, các máy móc thi t b , nhân s th c hi n các th t c m t cách có hi u qu .

M i h th ng t n kho bao gi cũng yêu c u nh ng phí t n đ v n hành nó. Phí t n đó ph thu c vào:

Phương pháp ki m soát hàng hoá t n kho;

Qui mô c a vi c ph c v khách hàng hay kh năng ch ng l i s c n lư ng d tr trong th i gian đ t hàng;

S lư ng hàng t n kho b sung m i l n đ t;

H th ng t n kho hi u qu s làm gi m t i thi u các kho n chi phí thông qua vi c l a ch n phương pháp ki m soát t n
kho và tính toán h p lý các thông s cơ b n c a h th ng t n kho.

Các quan i m khác nhau v lư ng t n kho.

T n kho là c n thi t trên các phương di n sau:

T n kho đ gi m th i gian c n thi t đáp ng nhu c u;

Làm n đ nh m c s n xu t c a đơn v trong khi nhu c u bi n đ i;

B o v đơn v trư c nh ng d báo th p v nhu c u.

Trên m t khía c nh khác, t n kho bao gi cũng đư c coi là ngu n nhàn r i, do đo khi t n kho càng cao thì càng gây ra s
lãng phí. V y bao nhiêu t n kho là h p lý?

Các nhà qu n tr tài chính mu n gi m c t n kho th p và s n xu t m m d o đ doanh nghi p có th đáp ng nhu c u
nhưng s h th p m c đ u tư vào hàng t n kho. Th c t , t n kho như m t l p đ m lót gi a nhu c u và kh năng s n xu t.

1 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Khi nhu c u bi n đ i mà h th ng s n xu t có đi u ch nh kh năng s n xu t c a mình, h th ng s n xu t s không c n
đ n l p đ m lót t n kho. V i cách nhìn nh n như v y các n l c đ u tư s hư ng vào m t h th ng s n xu t linh ho t,
đi u ch nh s n xu t nhanh, thi t l p quan h r t t t v i nhà cung ng đ có th đ t hàng s n xu t và mua s m th t nhanh
v i qui mô nh .

Các nhà qu n tr s n xu t mu n có th i gian v n hành s n xu t dài đ s d ng hi u qu máy móc thi t b , lao đ ng. H
tin r ng hi u qu s n xu t, đ t hàng qui mô l n có th bù đ p nh ng lãng phí mà t n kho cao gây ra. Đi u này d n đ n
t n kho cao.

M c dù cùng m c tiêu gi m th p các phí t n liên quan đ n t n kho, song cách nhìn nh n v v n đ có th theo nh ng
chi u hư ng khác nhau. Rõ ràng, trong nh ng đi u ki n nh t đ nh lư ng t n kho h p lý c n đư c xét m t cách toàn di n.

Phân tích chi phí t n kho.

Trong đi u ki n nh t đ nh, t n kho quá cao s làm tăng chi phí đ u tư vào t n kho, t n kho th p s t n kém chi phí trong
vi c đ t hàng, chuy n đ i lô s n xu t, b l có h i thu l i nhu n.

Khi gia tăng t n kho s có hai khuynh hư ng chi phí trái ngư c nhau: m t s chi phí này thì tăng, còn m t s kho n chi
phí khác thì gi m. Do đó c n phân tích k lư ng chi phí trư c khi đ n m t phương th c h p lý nh m c c ti u chi phí liên
quan đ n hàng t n kho.

Các chi phí tăng lên khi tăng t n kho.

Chi phí t n tr : Là nh ng chi phí phát sinh có liên quan đ n vi c t n tr như:

Chi phí v v n: đ u tư vào t n kho ph i đư c xét như t t c cơ h i đ u tư ng n h n khác. Trong đi u ki n ngu n v n có
h n, đ u tư vào hàng t n kho ph i ch p nh n phí t n cơ h i v v n. Phí t n cơ h i c a v n đ u tư vào t n kho là t su t
sinh l i c a d án đ u tư có l i nh t đã b b qua. S gia tăng t n kho làm tăng v n cho t n kho, và ch p nh n phí t n cơ
h i cao.

Chi phí kho: bao g m chi phí lưu gi t n kho như chi phí kho bãi, ti n lương nhân viên qu n lý kho, chi phí s d ng các
thi t b phương ti n trong kho (gi nóng, ch ng m, làm l nh,...)

Thu và b o hi m: chi phí ch ng l i các r i ro g n v i qu n lý hàng t n kho, đơn v có th ph i t n chi phí b o hi m, chi
phí này s tăng khi t n kho tăng. T n kho là m t tài s n, nó có th b đánh thu , do đó t n kho tăng chi phí thu s tăng.

Hao h t, hư h ng: t n kho càng tăng, th i gi n gi i to t n kho dài, nguy cơ hư h ng, hao h t, m t mát hàng hoá càng
l n. Đây cũng là m t kho n chi phí liên quan đ n t t c các t n kho m c đ khác nhau.

Chi phí cho vi c đáp ng khách hàng: N u lư ng bán thành ph m t n kho quá l n thì nó làm c n tr h th ng s n xu t.
Th i gian c n đ s n xu t, phân ph i các đơn hàng c a khách hàng gia tăng thì kh năng đáp ng nh ng thay đ i các đơn
hàng c a khách hàng y u đi.

Chi phí cho s ph i h p s n xu t: Do lư ng t n kho quá l n làm c n tr qui trình s n xu t nên nhi u lao đ ng đư c c n
đ n đ gi i to s t c ngh n, gi i quy t nh ng v n đ t c ngh n liên quan đ n s n xu t và l ch trình ph i h p.

Chi phí v ch t lư ng c a lô hàng l n: Khi s n xu t nh ng lô hàng có kích thư c l n s t o nên t n kho l n. Trong vài
trư ng h p, m t s s b h ng và m t s lư ng chi ti t c a lô s n xu t s có như c đi m. N u kích thư c lô hàng nh hơn
có th gi m đư c lư ng kém ph m ch t.

Các chi phí gi m khi t n kho tăng.

Chi phí đ t hàng: Bao g m nh ng phí t n trong vi c tìm ki m ngu n nguyên v t li u t nhà cung c p, các hình th c đ t
hàng. Khi chúng ta s n xu t m t lô hàng s phát sinh m t chi phí cho vi c chuy n đ i qui trình do s thay đ i s n ph m
t giai đo n trư c sang giai đo n ti p theo. Kích thư c lô hàng càng l n thì t n kho v t tư càng l n, nhưng chúng ta đ t
hàng ít l n trong năm thì chi phí đ t hàng hàng năm s th p hơn.

Chi phí thi u h t t n kho: M i khi chúng ta thi u hàng t n kho nguyên v t li u cho s n xu t ho c thành ph m cho
khách hàng, có th ch u m t kho n chi phí như là s gi m sút v doanh s bán hàng, và gây m t lòng tin đ i v i khách
hàng. N u thi u h t nguyên v t li u cho s n xu t có th bao g m nh ng chi phí c a s phá v qui trình s n xu t này và
đôi khi d n đ n m t doanh thu, m t lòng tin khách hàng. Đ kh c ph c tình tr ng này, ngư i ta ph i có d tr b sung

2 of 14 01/09/2010 10:29 AM


hay g i là d tr an toàn.

Chi phí mua hàng: Khi mua nguyên v t li u v i kích thư c lô hàng l n s làm tăng chi phí t n tr nhưng chi phí mua
hàng th p hơn do chi t kh u theo s lư ng và cư c phí v n chuy n cũng gi m.

Chi phí ch t lư ng kh i đ ng: Khi chúng ta b t đ u s n xu t m t lô hàng thì s có nhi u như c đi m trong giai đo n
đ u, như công nhân có th đang h c cách th c s n xu t, v t li u không đ t đ c tính, máy móc l p đ t c n có s đi u
ch nh. Kích thư c lô hàng càng l n thì có ít thay đ i trong năm và ít ph li u hơn.

Tóm l i: khi t n kho tăng s có các chi phí tăng lên và có các kho n chi phí khác gi m đi, m c t n kho h p lý s làm c c
ti u t ng chi phí liên quan đ n t n kho.

K thu t phân tích ABC trong phân lo i hàng t n kho:

K thu t phân tích ABC thư ng đư c s d ng trong phân lo i hàng hóa t n kho, nh m xác đ nh m c đ quan tr ng c a
hàng hóa t n kho khác nhau. T đó xây d ng các phương pháp d báo, chu n b ngu n l c và ki m soát t n kho cho t ng
nhóm hàng khác nhau.

Trong k thu t phân tích ABC phân lo i toàn b hàng hóa d tr c a đơn v thành 3 nhóm hàng: Nhóm A, nhóm B và
nhóm C. Căn c vào m i quan h giá tr hàng năm v i s lư ng ch ng lo i hàng.

Giá tr hàng hoá d tr hàng năm đư c xác đ nh b ng tích s gi a giá bán m t đơn v hàng hoá v i lư ng d tr hàng hoá
đó trong năm. S lư ng ch ng lo i hàng là s lư ng t ng lo i hàng hoá d tr trong năm.

Nhóm A: Bao g m nh ng hàng hóa d tr có giá tr hàng năm cao nh t, chi m t 7080% so v i t ng giá tr hàng hoá s
tr , nhưng v m t s lư ng, ch ng lo i thì ch chi m kho ng 1015% lư ng hàng d tr .

Nhóm B: Bao g m nh ng lo i hàng hoá d tr có giá tr hàng năm m c trung bình, chi m t 1525% so v i t ng giá tr
hàng d tr , nhưng v s lư ng, ch ng lo i chúng ch chi m kho ng 30% t ng s hàng d tr .

Nhóm C: G m nh ng lo i hàng có giá tr th p, giá tr d tr ch chi m kho ng 5% so v i t ng giá tr hàng d tr , nhưng
s lư ng chi m kho ng 5055% t ng s lư ng hàng d tr .

Hình 1

Sơ đ 7.1: Phân lo i hàng hóa t n kho.

Ví d 7.1: Phân lo i v t li u t n kho theo k thu t phân tích ABC.

3 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Lo iv t li u Nhu c u hàng năm % s lư ng Giá đơn v T ng giá tr hàng năm % giá tr Lo i

1 1.000 3,92 4.300 4.300.000 38,64 A

2 2.500 9,80 1.520 3.800.000 34,15 A

3 1.900 7,45 500 950.000 8,54 B

4 1.000 3,92 710 710.000 6,38 B

5 2.500 9,80 250 625.000 5,62 B

6 2.500 9,80 192 480.000 4,31 B

7 400 1,57 200 80.000 0,72 C

8 500 1,96 100 50.000 0,45 C

9 200 0,78 210 42.000 0,38 C

10 1.000 3,92 35 35.000 0,31 C

11 3.000 11,76 10 30.000 0,27 C

12 9.000 35,29 3 27.000 0,24 C

T ng 25.500 100,00 8.030 11.129.000 100,00
B NG 1

4 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Trong đi u ki n hi n nay vi c s d ng phương pháp phân tích ABC đư c th c hi n thông qua h th ng qu n tr d tr t
đ ng hoá b ng máy vi tính. Tuy nhiên, trong m t s doanh nghi p chưa có đi u ki n t đ ng hoá qu n tr d tr , vi c
phân tích ABC đư c th c hi n b ng th công m c dù m t nhi u th i gian nhưng nó đem l i nh ng l i ích nh t đ nh. K
thu t phân tích ABC trong công tác qu n tr có nh ng tác d ng sau:

Các ngu n v n dùng đ mua hàng nhóm A c n ph i nhi u hơn so v i nhóm C, do đó c n s ưu tiên đ u tư thích đáng vào
qu n tr nhóm A.

Các lo i hàng nhóm A c n có s ưu tiên trong b trí, ki m tra, ki m soát hi n v t. Vi c thi t l p các báo cáo chính xác v
nhóm A ph i đư c th c hi n thư ng xuyên nh m đ m b o kh năng an toàn trong s n xu t.

Trong d báo nhu c u d tr , chúng ta c n áp d ng các phương pháp d báo khác nhau cho nhóm m t hàng khác nhau,
nhóm A c n đư c d báo c n th n hơn so v i các nhóm khác.

Nh có k thu t phân tích ABC trình đ c a nhân viên gi kho tăng lên không ng ng, do h thư ng xuyên th c hi n các
chu kỳ ki m tra, ki m soát t ng nhóm hàng.

Tóm l i, k thu t phân tích ABC s cho chúng ta nh ng k t qu t t hơn trong d báo, ki m soát, đ m b o tính kh thi c a
ngu n cung ng, t i ưu hoá lư ng d tr .

T N KHO ÚNG TH I I M.

Khái ni m v t n kho úng th i i m.

Hàng d tr trong h th ng s n xu t và cung ng nh m m c đích đ phòng nh ng b t tr c có th x y ra trong quá trình
s n xu t và phân ph i. Đ đ m b o hi u qu t i ưu c a s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p c n áp d ng cung ng đúng
th i đi m.

Lư ng d tr đúng th i đi m là lư ng d tr t i thi u c n thi t gi cho h th ng s n xu t ho t đ ng bình thư ng. V i
phương th c t ch c cung ng và d tr đúng th i đi m đ đ m b o lư ng hàng hoá đư c đưa đ n nơi có nhu c u đúng
lúc, k p th i sao cho ho t đ ng c a b t kỳ nơi nào cũng đư c liên t c (không s m quá cũng không mu n quá).

Đ đ t đư c lư ng d tr đúng th i đi m, các nhà qu n tr s n xu t đúng th i đi m ph i tìm cách gi m nh ng bi n đ i do
các nhân t bên trong và bên ngoài c a quá trình s n xu t gây ra.

Nh ng nguyên nhân ch m tr c a quá trình cung ng.

Có nhi u nguyên nhân gây ra s ch m tr ho c cung ng không đúng lúc nguyên v t li u, hàng hoá. Nh ng nguyên
thư ng x y ra là:

Các nguyên nhân thu c v lao đ ng, thi t b , ngu n v t ư cung ng không đ m b o các yêu c u, do đó có nh ng s n
ph m s n xu t ra không đ t yêu c u v tiêu chu n, ho c s lư ng s n xu t ra không đ lô hàng ph i giao;

Thi t k công ngh , thi t k s n ph m không chính xác;

Các b ph n s n xu t ti n hành ch t o trư c khi có b n v k thu t hay thi t k chi ti t;

Không n m ch c các yêu c u c a khách hàng;

Thi t l p m i quan h gi a các khâu không ch t ch ;

H th ng cung ng chưa đ m b o đúng các yêu c u c a d tr , gây m t mát, hư h ng,...

T t c nh ng nguyên nhân trên gây ra bi n đ i làm nh hư ng đ n lư ng d tr trong các giai đo n c a quá trình s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.

Bi n pháp gi m t n kho trong các giai o n.

5 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Gi m b t lư ng d tr ban đ u: nguyên v t li u d tr trong giai đo n đ u th hi n ch c năng liên k t s n xu t cung ng.
Cách đ u tiên, cơ b n nh t, phù h p v i n n kinh t th trư ng, làm gi m b t lư ng d tr này là tìm cách gi m b t
nh ng s thay đ i trong ngu n cung ng v s lư ng, ch t lư ng, th i đi m giao hàng, s là công c ch y u đ đ t đ n
trình đ cung ng đúng th i đi m.

Gi m b t lư ng s n ph m d dang trên dây chuy n s n xu t: có lo i d tr này là do nhu c u thi t y u c a quá trình s n
xu t, ch u tác đ ng c a chu kỳ s n xu t. N u gi m đư c chu kỳ s n xu t thì s gi m đư c lư ng d tr này. Mu n làm
đư c đi u đó, chúng ta c n kh o sát k lư ng cơ c u c a chu kỳ s n xu t.

Gi m b t lư ng d ng c ph tùng: lo i d tr này t n t i do nhu c u duy trì và b o qu n, s a ch a máy móc thi t b . Nhu
c u này tương đ i khó xác đ nh m t cách chính xác.

Gi m thành ph m d tr : s t n t i c a s d tr này xu t phát t nhu c u c a khách hàng trong t ng th i đi m nh t
đ nh. Do đó, n u chúng ta d báo chính xác nhu c u c a khách hàng s làm gi m đư c lo i d tr này.

Ngoài ra, đ đ t đư c lư ng d tr đúng th i đi m, nhà qu n tr c n tìm cách gi m b t các s c , gi m b t s bi n đ i n
n p bên trong, đây là m t công vi c c c kỳ quan tr ng trong qu n tr s n xu t. V n đ cơ b n đ đ t đư c yêu c u đúng
th i đi m trong qu n tr s n xu t là s n xu t nh ng lô hàng nh theo tiêu chu n đ nh trư c. Chính vi c gi m b t kích
thư c các lô hàng là m t bi n pháp h tr cơ b n trong vi c gi m lư ng d tr và chi phí hàng d tr .

Khi m c tiêu dùng không thay đ i thì lư ng d tr trung bình đư c xác đ nh như sau:



M t trong nh ng gi i pháp đ gi m đ n m c th p nh t lư ng d tr (cung ng đúng th i đi m) là ch chuy n lư ng d tr
đ n nơi có nhu c u th c s , không đưa đ n nơi chưa có nhu c u.

Các mô hình t n kho.
H th ng lư ng đ t hàng c đ nh thi t l p các đơn hàng v i cùng s lư ng cho m t lo i v t li u khi v t li u đó đư c đ t hàng.
Lư ng t n kho gi m cho đ n m c gi i h n nào đó s đư c ti n hành đ t hàng, t i th i đi m đó lư ng hàng còn l i đư c tính b ng
cách ư c lư ng s lư ng v t li u mong đ i đư c s d ng gi a th i gian chúng ta đ t hàng đ n khi nh n đư c lô hàng khác c a lo i
v t li u này.

Vi c ki m tra t n kho đơn gi n nh t là ng d ng ki u h th ng hai ngăn. Trong ki u h th ng hai ngăn, t ng lo i v t li u đư c gi
trong hai ngăn c a nhà kho. Khi s d ng, v t li u ngăn l n đư c xài cho đ n h t, th i đi m này đơn hàng m i đư c g i đi và
ngay lúc v t li u trong ngăn nh đư c s d ng h t, t c là lư ng t n kho đã đ xài cho đ n khi nh n đư c v t tư m i, khi đó c hai
ngăn v t li u đ u đ y và chu kỳ l p l i.

Quy t đ nh ch y u c a h th ng lư ng đ t hàng c đ nh là xác đ nh s lư ng hàng c n đ t cho m i đơn hàng là bao nhiêu? và khi
nào thì ti n hành đ t hàng l i?

Khi các nhà qu n tr tác nghi p ph i quy t đ nh s lư ng c a m t v t li u đ đ t hàng trong h th ng đ t hàng c đ nh, không có
công th c đơn gi n nào áp d ng cho m i tình hu ng. Chúng ta kh o sát đây ư c lư ng t i ưu đơn hàng theo 3 ki u t n kho.

Mô hình lư ng t hàng kinh t cơ b n (EOQEconomic Order Quantity)

V i nh ng gi thi t dư i đây, sơ đ bi u di n mô hình EOQ có d ng:

6 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Hình 2

Sơ 7.2a: Mô hình EOQ

Các gi thi t đ áp d ng mô hình:

Nhu c u s d ng nguyên v t li u hàng năm (D) đư c xác đ nh và m c đ u;

Chi phí đ t hàng (S) và nh n m t đơn hàng không ph thu c vào s lư ng hàng;

Chi phí t n tr (H) là tuy n tính theo s lư ng hàng t n kho.

Không có chi t kh u theo s lư ng hàng hoá: đi u này cho phép chúng ta lo i chi phí mua hàng hoá ra kh i t ng
chi phí;

Toàn b kh i lư ng hàng hoá c a đơn hàng giao cùng th i đi m;

Th i gian k t khi đ t hàng cho đ n khi nh n hàng đư c xác đ nh.

M c tiêu c a mô hình là nh m t i thi u hoá t ng chi phí d tr . V i gi đ nh như trên thì có 2 lo i chi phí bi n
đ i khi lư ng d tr thay đ i, đó là chi phí t n tr (Ctt) và chi phí đ t hàng (Cdh). Có th mô t m i quan h gi a
2 l i chi phí này b ng đ th :

Hình 3

Sơ 7.3b: Mô hình EOQ

Như v y, t ng chi phí c a mô hình đư c tính là:

7 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Ta s có lư ng hàng t i ưu (Q*) khi t ng chi phí nh nh t. Đ có t ng chi phí nh nh t thì Cdh = Ctt (ho c l y đ o
hàm c a t ng chi phí)

Kho ng cách gi a gi a 2 l n đ t hàng (T) đư c tính theo:

Trong mô hình này chúng ta gi đ nh r ng, s ti p nh n đơn hàng đư c th c hi n cùng ngay l p t c vào m t th i
đi m. Tuy nhiên trong th c t th i gian t lúc đ t hàng đ n lúc nh n hàng có th ng n trong vài gi ho c r t dài
đ n hàng tháng. Do đó, đi m đ t hàng l i đư c xác đ nh như sau:

Ví d 7.2: Công ty C t n kho hàng ngàn vale ng nư c bán cho nh ng th ng nư c, nhà th u và các nhà bán l .
T ng giám đ c xí nghi p, lưu tâm đ n vi c có bao nhiêu ti n có th ti t ki m đư c hàng năm n u mô hình EOQ
đư c dùng thay vì s d ng chính sách như hi n nay c a xí nghi p. Ông ta b o nhân viên phân tích t n kho, l p
b ng phân tích c a lo i v t li u này đ th y vi c ti t ki m (n u có) do vi c áp d ng mô hình EOQ. Nhân viên phân
tích l p các ư c lư ng sau đây t nh ng thông tin k toán: Nhu c u D = 10.000 vale/năm; Q = 400 vale/đơn
hàng (lư ng đ t hàng hi n nay); chi phí t n tr H = 0,4 tri u đ ng/vale/năm và chi phí đ t hàng S = 5,5 tri u
đ ng/đơn hàng; th i gian làm vi c trong năm là 250 ngày; và th i gian ch hàng v m t 3 ngày (k t khi đ t
hàng đ n khi nh n đư c hàng).

Bài gi i:

Nhân viên k toán tính t ng chi phí cho hàng t n kho hi n t i trong năm v i s lư ng hàng mua m i l n là 400
vale:

tri u đ ng

Xác đ nh s lư ng t i ưu khi áp d ng mô hình EOQ

Lư ng hàng t i ưu cho m t đơn hàng:

vale/đơn hàng

T ng chi phí cho lư ng hàng t n kho hàng năm n u áp d ng EOQ:

tri u đ ng

Ư c tính kho n ti t ki m hàng năm:

TK1 = TC1 - TC2 = 217,5 - 209,76 = 7,74 tri u đ ng

Th i gian cách qu ng gi a 2 l n đ t hàng là

ngày

Xác đ nh đi m đ t hàng l i:

Như v y, khi s lư ng hàng còn l i trong kho là 120 vale thì đơn v ph i thi t l p đơn hàng báo cho cung c p bi t
mình đang c n hàng, trong kho ng th i gian 3 ngày ch hàng v thì đơn v s d ng lư ng t n kho còn l i.

8 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Mô hình lư ng t hàng theo lô s n xu t (POQProdution Order Quantity).

Gi thi t c a mô hình:

Nhu c u hàng năm, chi phí t n tr và chi phí đ t hàng c a m t lo i v t li u có th ư c lư ng đư c.

Không s d ng t n kho an toàn, v t li u đư c cung c p theo m c đ ng nh t (p), v t li u đư c s d ng m c đ ng nh t
(d) và t t c v t li u đư c dùng h t toàn b khi đơn hàng k ti p v đ n.

N u h t t n kho thì s đáp ng khách hàng và các chi phí khác không đáng k .

Không có chi t kh u theo s lư ng.

M c cung c p (p) l n hơn m c s d ng (d).

Công th c tính chi phí:

T n kho t i đa = M c tăng t n kho x Th i gian giao hàng

Qmax = (p d) (Q/p)

T n kho t i thi u (Qmin) = 0

T n kho trung bình = (T n kho t i đa + T n kho t i thi u)

Chi phí t n tr hàng năm = T n kho trung bình x Phí t n tr đơn v hàng năm

Ctt =

Chi phí đ t hàng hàng năm = S đơn hàng/năm x Chi phí m t đơn đ t hàng

Cdh = (D/Q).S

T ng chi phí t n kho = Chi phí t n tr hàng năm + CP đ t hàng hàng năm

TC =

B NG 2

Hình 4

Sơ 7-3: Mô hình POQ

9 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Mô hình EOQ cho lô s n xu t (POQ), h u d ng cho vi c xác đ nh kích thư c đơn hàng n u m t v t li u đư c s n
xu t m t giai đo n c a qui trình s n xu t, t n tr trong kho và sau đó g i qua giai đo n khác trong s n xu t hay
v n chuy n đ n khách hàng. Mô hình này cho ta th y các đơn hàng đư c s n xu t m c đ ng nh t (p) trong giai
đo n đ u c a chu kỳ t n kho và đư c dùng m c đ ng nh t (d) su t chu kỳ. M c gia tăng t n kho là (pd) trong
s n xu t và không bao gi đ t m c Q như trong mô hình EOQ.

Ví d 7.3: Ti p theo ví d 7.2, Công ty C có b ph n s n xu t bên c nh có th s n xu t vale này t i ch theo lô s n
xu t, h mu n nh p kho m t cách t t vào nhà kho chính đ dùng. S li u đư c v m c s n xu t c a công ty là p
= 120 vale/ngày, nhu c u tiêu th hàng ngày là d = 40 vale/ngày. Ông giám đ c quan tâm đ n vi c này có nh
hư ng th nào đ n lư ng đ t hàng và chi phí hàng t n kho hàng năm, ông yêu c u nhân viên phân tích t n kho
đ th y kho n ti t ki m khi dùng mô hình này như th nào?

Bài gi i:

Xác đ nh lư ng hàng t i ưu khi áp d ng mô hình này:

vale/đơn hàng

T ng chi phí cho trư ng h p này:

tri u đ ng

N u so v i trư ng h p mô hình EOQ, thì ti t ki m đư c:

TK2 = TC2 - TC3 = 209,76 - 171,26 = 38,5 tri u đ ng

Mô hình EOQ, POQ v i chi t kh u theo s lư ng:

Các nhà cung c p có th bán hàng hóa c a h v i giá đơn v th p hơn n u lư ng hàng đư c đ t mua l n hơn. Th c t này
g i là chi t kh u theo s lư ng b i vì nh ng đơn hàng s lư ng l n có th r hơn khi s n xu t và v n chuy n. V n đ quan
tâm trong h u h t các quy t đ nh s lư ng c a đơn hàng là đ t đ v t li u cho t ng đơn hàng đ đ t đư c giá t t nh t,
nhưng cũng không nên mua nhi u quá thì chi phí t n tr làm h ng kho n ti t ki m do mua hàng đem l i.

Gi thi t c a mô hình:

Nhu c u hàng năm, chi phí t n tr và chi phí đ t hàng cho m t lo i v t li u có th ư c lư ng đư c.

M c t n kho trung bình hàng năm có th ư c lư ng theo 2 cách:

: N u gi thi t c a mô hình EOQ ph bi n: không có t n kho an toàn, đơn hàng đư c nh n t t c m t l n, v t li u đư c
dùng m c đ ng nh t và v t li u đư c dùng h t khi đơn hàng m i v đ n.

: N u các gi thi t mô hình POQ ph bi n: không có t n kho an toàn, v t li u đư c cung c p theo m c đ ng nh t
(p) , s d ng m c đ ng nh t (d) và v t li u đư c dùng h t toàn b khi đơn hàng m i v đ n.

S thi t h t t n kho, s đáp ng khách hàng và chi phí khác có th tính đư c.

Có chi t kh u s lư ng, khi lư ng đ t hàng l n giá (g) s gi m.

Công th c tính chi phí:

10 of 14 01/09/2010 10:29 AM


.

Theo mô hình EOQ Theo mô hình POQ

Q* = Q* =

TC = Cdh + Clk + Cvl TC = Cdh + Clk + Cvl

= =

B NG 3

Các bư c th c hi n:

Bư c 1: Tính lư ng hàng t i ưu t ng m c kh u tr . Chú ý r ng chi phí t n tr m t đơn v hàng năm (H) có th đư c xác
đ nh là t l ph n trăm (I%) c a giá mua v t li u hay chi phí s n xu t. T c là: H = I x g

Bư c 2: Xác đ nh xem Q* t ng m c có kh thi không, n u không thì đi u ch nh cho phù h p v i t ng m c kh u tr đó.
m i m c kh u tr , n u lư ng hàng đã tính bư c 1 th p không đ đi u ki n đ hư ng m c giá kh u tr , chúng ta đi u
ch nh lư ng hàng lên đ n m c t i thi u đ đư c hư ng giá kh u tr . Ngư c l i, n u lư ng hàng cao hơn thì đi u ch nh
xu ng b ng m c t i đa c a m c kh u tr , ho c không c n tính chi phí m c này trong bư c 3.

Bư c 3: S d ng công th c tính t ng chi phí hàng t n kho t ng m c kh u tr và ch n m c có t ng chi phí nh nh t đ
quy t đ nh th c hi n.

Ví d 7.4: Ti p theo s li u ví d 7.3 v i chi t kh u theo s lư ng công ty C, Nhà cung c p lo i vale (s n ph m) đ ngh

11 of 14 01/09/2010 10:29 AM


công ty C mua s lư ng nhi u hơn so v i hi n nay s đư c gi m giá như sau:

M c kh u tr Đơn giá (tri u đ ng)

1 - 399 2,2

400 - 699 2,0

Trên 700 1,8
B NG 4

Ông giám đ c yêu c u nhân viên phân tích t n kho, nghiên c u giá m i dư i 2 gi thi t: đơn hàng đư c nh n ngay cùng
m t lúc (EOQ) và đơn hàng đư c nh n t t (POQ). Gi s chi phí t n tr đư c ư c tính là 20% giá mua.

Bài gi i

Trư ng h p đơn hàng đư c nh n ngay cùng m t lúc:

Tính lư ng hàng t i ưu cho t ng m c kh u tr :

vale

vale ; vale

Đi u ch nh Q* cho phù h p v i giá t ng m c kh u tr :

= lo i (vư t m c kh u tr ) ; = 524 vale ; = 700 vale

Xác đ nh chi phí t n kho t ng m c kh u tr :

ngàn đ ng

ngàn đ ng

Trư ng h p đơn hàng đư c giao t t :

Tính lư ng hàng t i ưu cho t ng m c kh u tr :

;

Đi u ch nh lư ng hàng Q* cho phù h p v i t ng m c kh u tr :

Lo i (vư t m c kh u tr ) ; ;

Xác đ nh t ng chi phí hàng t n kho t ng m c kh u tr :

ngàn đ ng

ngàn đ ng

So sánh chi phí t ng m c kh u tr , ta th y m c chi phí m c kh u tr 3 là nh nh t nên quy t đ nh đ t mua hàng là
700 vale/đơn hàng.

ng d ng mô hình phân tích biên t xác nh lư ng d tr .

12 of 14 01/09/2010 10:29 AM


Mô hình phân tích biên t thư ng đư c áp d ng trong đi u ki n nhu c u có thay đ i. K thu t này là kh o sát l i nhu n
c n biên trong m i quan h tương quan v i t n th t c n biên.

Nguyên t c ch y u c a mô hình này là m t m c d tr đã đ nh trư c, chúng ta ch tăng thêm 1 đơn v d tr n u l i
nhu n c n biên l n hơn ho c b ng t n th t c n biên.

G i (p) là xác su t xu t hi n nhu c u l n hơn kh năng cung (bán đư c hàng), nên ta có (1p) là xác su t xu t hi n nhu
c u nh hơn kh năng cung (không bán đư c hàng).

G i Lbt là l i nhu n c n biên tính cho 1 đơn v , l i nhu n biên t mong đ i đư c tính b ng cách l y xác su t nhân v i l i
nhu n c n biên (p x Lbt); và Tbt t n th t c n biên tính cho 1 đơn v , t n th t c n biên tính đư c (1p)x Tbt.

Nguyên t c nêu trên đư c th hi n qua phương trình sau:

T bi u th c này, ta có th đ nh ra chính sách d tr thêm m t đơn v hàng hoá n u xác su t bán đư c cao hơn ho c b ng
xác su t x y ra không bán đư c đơn v hàng hoá d tr đó.

Ví d 7.5: M t ngư i bán l lo i hàng tươi s ng d b hư h ng (n u đ quá 1 ngày thì không th tiêu th đư c) hàng hoá
này mua vào v i giá 30.000 đ ng/kg và đang bán ra v i giá 60.000 đ ng/kg, n u không tiêu th đư c trong ngày thì s
thi t h i (dù đã t n d ng) là 10.000 đ ng/kg. Xác su t v nhu c u hàng ngày như sau:

Nhu c u (kg/ngày) 14 15 16 17 18 19 20

Xác su t 0,03 0,07 0,20 0,30 0,20 0,15 0,05
B NG 5

Hãy xác đ nh m c d tr bao nhiêu đ có hi u qu ?

Bài gi i

Đ u tiên, ta xác đ nh xác su t xu t hi n nhu c u p, đi u ki n đ ch p nh n m c d tr là:

Căn c vào xác su t v nhu c u đã cho, ta có th xác đ nh đư c xác su t p như sau:

M c d tr 14 15 16 17 18 19 20

XS xu t hi n nhu c u 0,03 0,07 0,20 0,30 0,20 0,15 0,05

XS bán đư c 1,00 0,97 0,90 0,70 0,40 0,20 0,05

So sánh p v i k t qu >0,25 >0,25 >0,25 >0,25 >0,25 <0,25 <0,25
B NG 6

Theo k t qu tính toán đư c trong b ng, m c d tr có hi u qu là 18 kg/ngày.

Ví d 7.6: Anh A có m t ki- t bán báo, trong th i gian qua s lư ng các lo i nh t báo c a ki- t anh luôn b th a (bán
không h t) nên nh hư ng đ n vi c kinh doanh. Anh xác đ nh lư ng nh t báo c a ki- t mình bán ra hàng ngày m c
th p nh t là 1.000 t và bán đư c nhi u nh t là 1.600 t . Giá báo mua vào là 1.000 đ ng/t và bán ra v i gián 1.500
đ ng/t , n u bán không đư c t nh t báo đó thì s b thi t h i 300 đ ng/t (bán gi y v n). Hãy xác đ nh m c đ t hàng là
bao nhiêu t đ bán h t và đ t l i nhu n cao nh n.

Bài gi i

Đ u tiên, ta xác đ nh xác su t xu t hi n nhu c u p, trong đi u ki n ho t đ ng c a ki- t bán báo là:

13 of 14 01/09/2010 10:29 AM


M c tiêu th th p nh t c a ki t là 1.000 t , t c là m c ch c ch n bán h t, tương ng v i xác su t x y ra là 1,0. Vì đi u
ki n xác su t p 0,375 m i tiêu th h t báo, do đó kh năng tiêu th nh t báo c a ki t này là:

Như v y s lư ng nh t báo c a ki t c n đ t hàng ngày là:

Q = 1.000 +[( 1.6001.000)x(1,00,375)] = 1.375 t

Có th hình dung lư ng đ t hàng qua sơ đ sau:

M c d tr 1.000 ? 1.600

XS xu t hi n nhu c u 1,0 0,375 0,0...
B NG 7

Ph m vi bán h t hàng Bán không h t hàng

More about this module: Metadata | Downloads | Version History
How to reuse and attribute this content
How to cite and attribute this content

This work is licensed by ThS. Trương Chí Ti n under a Creative Commons Attribution License (CC-BY 3.0), and is an Open Educational Resource.

Last edited by VOCW on Jul 24, 2009 9:07 am GMT-5.

14 of 14 01/09/2010 10:29 AM

Hoach dinh ton kho

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Hoach dinh ton kho

Similar to Hoach dinh ton kho (20)

Hoach dinh ton kho