1. Vlaams ( Fiscaal )relancebeleid
Inleiding
Vlaanderengebruiktde beperkte fiscaleinstrumentendie ze bezit( voornamelijkregistratie en
successierechten) suboptimaal.Ditbetekentdaterveel meerbeleidkangevoerdwordenmetdeze
instrumenteninde 2hoofddoelstellingenvaneenfiscaal beleid:sturendoptredenen
overheidsinkomstengenereren.Ditisdeste meereengemistekansomdatde mogelijke
hervormingenopde 2doelstellingeneenondersteuningzoudenkunnenbiedenaanVIA enhet
economischrelancebeleidaande ene kant,eninde overgrote gevallenzoudenleidentot
tariefverlagingenmetmeerbudgettaire inkomsten.
Waarschijnlijkheefthetsuboptimaalgebruikvandeze Vlaamsefiscaleinstrumentente makenmet
de beperkte vertrouwdvanhetbeleid metdezeinstrumentenenhuntechniciteit.Daarnaastlijkthet
gegevendattariefverlagingenkunnenleidentotmeeroverheidsinkomstente mooi omwaarte zijn.
Nochtansismet de verlagingvande schenkingsrechtenoproerende goederenditinde praktijk
bewezen.Daarisookeenrationele verklaringvoor:vooreerstmoetmeninziendat registratierechten
enschenkingsrechtengeeninkomstenbelastingenof vermogensbelastingensensustrictuzijn,maar
omzetbelastingen. Daarvoorgeldtdathoe meeromzet,hoe meerinkomsten.Sommige tarievenzijn
zo waanzinnighoogdatervele jarengeenomzetbestaatof zeerweiniginbepaaldeactiviteiten.Dit
was zobij de voornoemde schenkingsrechtenoproerende goederen:erwerdenerquasi geengeïnd
omwille vande hoge tarieven( ende mogelijke ontsnappingsroutes).Denkeriemanddatiemand
zonderkindereneenschenkingzoudoenvaneenvastgoedaanzijnneef of nichtalsmenweetdat
hettarief daarbij bovende 50 % kan stijgen?Zekeralshetstandaardtarief voorde overdrachtvan
onroerende goederen10 procentis.
Omdathet domeinvande registratie ensuccessierechtengeenhomogenenbevoegdheidvoorde
gewestenbetreft( procedureaspecten,administratieeninningzijnvoorlopignogfederaal ),iserook
eenzekere remmingomde problematiekaante pakkenomdatheteenzekere coördinatie tussen
federaal ende gewestenvraagt.Ditisechtergeenredenomde beleidsopportuniteitendie zich
voordoenniette grijpen. ( zekernietmetde huidige politieke enadministratieve leidingophet
federale niveau).Vooral ookomdatde meeste maatregelennietzoomvangrijkzijninhuntechnische
invoering.
We moetenbij ditallesde grote maatschappelijkeuitdaginginzakede overdrachtvanvermogenin
alle vormennaarde volgende generatiesvoorogenhouden.Immersdoordatmensensteedslanger
leven,blijftsteedsmeervermogensteedslangerinhandenvanmensendieernietactief economisch
mee omgaan.Ditis nadeligvoorde economie eneigenlijkookvoorhetoverheidbudgetdatsteeds
laterde belastingenopde overdrachtvanditvermogennaarde volgende generatiesint.Een
stimulansgevenomditvermogenopeenverstandige maniersnelleroverte dragennaar de
volgende generatieszoudusminstens2gunstige resultatenopleveren:hetvermogenkomtmeerin
handenvaneeneconomischactieve bevolkingsgroepende inningvande belastingeningevolge de
generatieoverdrachtwordtaanzienlijkvervroegd.Menmoetzelfsonderogendurvenziendat
omvangrijke vermogensinhandenblijvenvannietactieve bevolkingsgroepen:wanneerde zestigers
2. ervenvande tachtigers,danblijftditvermogen hangenvanpassiefrentenierende generatie naar
passief rentenierende generatie.
Met de hervormingkunnenookheel watadministratieve vereenvoudigingengerealiseerdworden
die de lastop de administratie ende burgersvermindertenkunneneenaantal gedateerdesystemen
weggesnoeidof actueleringevuldworden.
Hiernawordteenoverzichtgegevenvanmogelijkemaatregelenmettelkens enkel belangrijke
opmerkingen:
1. Verkortingvande termijnvoorprogessievoorbehoudbij schenkingvanonroerende
goederen.
Omdathet tarief vande schenkingsrechtenoponroerende goedereneenprogressief
stijgendtarief is,isvanoudsherhetprincipe vanhetprogressievoorbehoudingevoerd.Dit
betekentdatbij opeenvolgende schenkingenmenbij de opvolgende schenkingbij het
bepalenvanhettarief moetrekeninggehoudenwordenmetde vorige schenkingen.Zo
wordtvermedendathetprogressieftarief wordtomzeild.Metschenkingendie meerdan3
jaar geledenzijn,moetechtergeenrekeninggehoudenworden.Daaromdatschenkingen
van onroerende goederengebeurenmeteeninterval van3 jaar. Indienmen de termijnvan
3 jaar zouverkorten naar 1 jaar zou dit aanleidinggeventot eenbelangrijke toename van
het aantal schenkingenendus eenmeeropbrengstvan schenkingsrechten. Technischzeer
eenvoudig.Hetisweel aangewezendathetprogressievoorbehoudtussende
schenkingsrechtenende successierechtenwordtbehoudenop3jaar. Bij de
schenkingsrechtenvanroerende goederenisditprogressievoorbehoudreedsverdwenen
omdathet bij hethuidige flattarief geenredenvanbestaanheeft.
Eendergelijkemaatregelzoueensterke stimulansbetekenenvoorde overdrachtvan
vermogenenduseconomische activiteitgeneren enmeerinkomstenzonder dater
tarievenwordenverhoogt.Hetzouookeendynamiekopgangbrengenwaarbij ouderen
nadenkenoverhetgegevenof ze noginhun grote woningmoetenblijvenwonen.
2. De Vlaamse Cooreman-Declerque maatregel:de invoeringvande “duoschenking” ende
officialiseringvanhetdou-legaat.
Het doulegaatiseencreatievelegale techniek( nogindie zinbevestigtinde circulaire
Crombez) waarbij eenlegatariszijnerfeniszoorganiseertdathij de hoge tarieven inde
successierechten( inde rechte lijnbij legatenbovende 250.000 € en bij alle legateninde
zijlijnof verder) omzeilt.De techniekbestaaterindatmenzijnerfenistoewijstaaneen
caritatieve instellingdie genietvaneenbijzonderverlaagttarief ( 6,6% of 8,8 % naargelang
hetgeval ) enaan deze instellingeenlastoplegtomeensomuitte betalenaande
oorspronkelijke erfgenaamof legataris.Alduswordtde erfenisbelastaanvoormelde