Onderzoek wijst uit dat 60,6 procent van de mensen van Marokkaanse herkomst die in België wonen, eigenaar is van onroerend goed in hun land van herkomst. Zij verklaarden een huis, een stuk grond of zelfs een residentie in eigendom te hebben.

1. Actueel 23 juni 2016
5
Niet makkelijk
Hervormen is niet altijd makkelijk, bleek
maar weer eens uit het actualiteitsdebat over
de provincies. Het feit dat de datum waarop
de provinciehervorming effectief moet wor-
den met een jaar is opgeschoven naar 2018,
wijst erop dat enkele probleempjes nog niet
helemaal zijn weggewerkt. Het is dan ook een
vreemde oefening om iets af te schaffen en
het tegelijk te behouden. Nu is het politieke
compromis geworden dat de provincies wor-
den “afgeslankt”. Afslanken om op termijn te
verdampen is de N-VA-lezing, afslanken om
te worden geherwaardeerd die van CD&V. Bij
dat afslanken kunnen veel vraagtekens wor-
den geplaatst, zeker als minister Homans zelf
vertelt dat de provincies 86 procent van hun
jaarbudget houden. Wel binnengehaald is een
aanzienlijke vermindering van de “postjes”, het
aantal provincieraadsleden wordt gehalveerd
en er blijven per provincie nog maar vier gede-
puteerden over.
Voor het overige is veel onduidelijk. De grote
steden zouden dan toch niet uit de provincies
worden gelicht, bepaalde fiscale aanpassin-
gen zijn nog niet uitgeklaard – hoewel wordt
bezworen dat de burger daar niets van zal voe-
len – en nog wat van die losse eindjes. Ook is
iedereen voorstander van een soort tussenni-
veau, maar weet niemand welke vorm dat zal
gaan aannemen; van bestuurlijke “verromme-
ling” is iedereen dan weer tegenstander, maar
van de voorliggende hervorming kan niet wor-
den gezegd dat ze gladjes oogt.
Vastgoeddroom Belgische Marokkaan blijft intact
Over de Belgische Marokkanen bestaan heel wat mythes, zeker als het over vast-
goed gaat. Is het wel waar dat de meesten een woning in Marokko hebben? Daarom
is het goed om terug te vallen op de feiten, zeker als deze verzameld werden door een
instantie zoals de Koning Boudewijnstichting.
In de studie ‘Belgische Marokkanen, een
dubbele identiteit in ontwikkeling’ van juni
2009 lezen we erg interessante zaken over het
vastgoed van de Belgische Marokkanen. ‘In
Vlaanderen vinden we ook het hoogste aan-
deel gezinnen van Belgische Marokkanen die
eigenaar zijn van hun woning (43 procent).
Wallonië daarentegen haalt het laagste cijfer:
je vindt er dus meer huurders dan in de andere
gewesten. De cijfers voor het Brussels Hoofd-
stedelijk Gewest liggen dan weer iets lager
dan het algemene gemiddelde.’
40 procent Marokkaanse
huurders bezit onroerend goed
in Marokko
Volgens de (grote) steekproef van de onder-
zoekers vinden we in Wallonië wel ‘het groot-
ste aandeel Belgische Marokkanen die onroe-
rend goed bezitten in Marokko, namelijk 71
procent van de ondervraagde personen’. In
Brussel ligt dit cijfer gevoelig lager dan het
algemene gemiddelde en in Vlaanderen ligt
het ruim onder dit gemiddelde.
De onderzoekers wijzen erop dat 60,6 pro-
cent van de mensen van Marokkaanse her-
komst die in België wonen, eigenaar is van
onroerend goed in hun land van herkomst. Zij
verklaarden een huis (51 procent), een stuk
grond (19 procent) of een residentie (2,8 pro-
cent) in eigendom te hebben. Opvallender is
nog dat het bezit van een onroerend goed in
Marokko varieert afhankelijk van de geboor-
teplaats en de naturalisatie: van 46,6 procent
bij de niet-genaturaliseerde mensen die in
Marokko geboren zijn, over 57,8 procent bij
de genaturaliseerde mensen die in Marokko
geboren zijn tot 62 procent bij de mensen die
in België geboren zijn. De onderzoekers willen
er ook op wijzen dat 66 procent van de perso-
nen die onroerend goed bezitten in Marokko,
huurder zijn in België. Het overige percen-
tage is eigenaar.
Anders gesteld: het percentage eigenaars in
België die onroerend goed in Marokko bezit-
ten, bedraagt 65,3 procent. Dat zijn er bijna
twee op drie. En er zijn 40,2 procent huurders
in België met onroerend goed in Marokko. Dat
is bijna de helft.
Fraude met sociale woningen
Die laatste gegevens hebben uiteraard
gevolgen voor de huurders van sociale wonin-
gen. Sedert het voorjaar van 2015 kunnen de
socialehuisvestingsmaatschappijen de infor-
matie over binnenlandse eigendommen auto-
matisch krijgen via CADNET. CADNET staat
voor de geïnformatiseerde bijwerking (muta-
ties) van de kadastrale documentatie betref-
fende de eigenaars en de percelen. Door die
automatische informatieverstrekking moe-
ten de huisvestingsmaatschappijen niet meer
alles zelf op papier opvragen aan kandidaat-
huurders en aan de ambtenaren van de FOD
Financiën.
Er blijft volgens parlementslid Brecht Ver-
meulen (N-VA) evenwel een probleem voor
wat eigendommen in het buitenland betreft.
Veel landen hebben namelijk geen centraal
kadaster.
Vermeulen: ‘Elke socialehuisvestingsmaat-
schappij zal u kunnen meedelen dat ze uit
informele bronnen dikwijls vernemen dat
allochtone sociale huurders toch over een
eigendom zouden beschikken in hun thuis-
land. Toch hebben die socialehuisvestings-
maatschappijen geen realistische mogelijk-
heden om dat te controleren. Hierdoor wordt
de inbreuk om geen onroerend goed in volle
eigendom te bezitten onbestraft gelaten.’
Vermeulen gaat verder: ‘In haar communi-
catie van vorig jaar heeft Vlaams minister voor
Wonen Liesbeth Homans meegedeeld dat het
fundamenteel oneerlijk is dat er een verschil
is in de mogelijkheid op controle.’ Homans
zou met de federale regering bekijken hoe de
eigendomscontrole in het buitenland meer
sluitend kan gemaakt worden zodat sociale
fraude op dat niveau drastisch kan vermin-
derd worden.
Volgens de federale regering moet elke
vorm van sociale fraude ‘aangepakt en bestre-
den worden’. Daartoe moeten de gegevens
waarover het federale niveau beschikt in ver-
schillende databanken beter uitgewisseld en
gebruikt worden. In de strijd tegen sociale
fraude en sociale dumping zet de regering
dan ook volledig in op deze datamining en
datamatching.
Enkel uitwisseling
met EU-lidstaten
CADNET werd volgens het antwoord van de
regering in het parlement sinds 19 mei 2015
vervangen door de applicatie STIPAD en de
hieraan verbonden databank PATRIS. PATRIS
bevat gegevens met betrekking tot in België
gelegen onroerende goederen.
De federale regering: ‘De FOD Financiën
wordt wel in kennis gesteld van buitenlands
onroerend bezit via het uitwisselingsplatform
STIRINT. Het gaat echter enkel om gegevens-
uitwisseling met de lidstaten van de Euro-
pese Unie in toepassing van artikel 8 van de
Europese Richtlijn 2011/16/EU van 15 februari
2011.’ Bovendien gaat het om een administra-
tieve samenwerking op het gebied van belas-
tingen die dus enkel in het kader van de fiscali-
teit en niet met betrekking tot sociale huur kan
gebruikt worden. Een betere uitwisseling of
het ter beschikking stellen van deze gegevens
in het kader van sociale huur behoort derhalve
niet tot de bevoegdheid van de minister van
Financiën. Omtrent dit specifieke dossier was
er tot eind april 2016 geen overleg tussen het
Vlaamse niveau met Liesbeth Homans en het
federale niveau. De concrete vraag over dit
dossier is volgens de federale regering ‘nog
niet gesteld door andere Gewesten’. Er is wel
informeel overleg geweest omtrent het dos-
sier “push energiegegevens” in het kader van
de onderlinge uitwisseling van gegevens met
de gewesten (bijvoorbeeld om woningleeg-
stand op te sporen).
Volgens de federale regering kunnen de
Echo’s uit de Koepelzaal
gegevens die verzameld worden via de gewes-
ten en via de federale overheid op een effi-
ciënte manier worden uitgewisseld. De fede-
rale regering: ‘Momenteel kunnen ook de
Gewesten gebruik maken van het meldpunt
eerlijke concurrentie om vermoedens van soci-
ale fraude en sociale dumping te melden. Deze
meldingen stellen de sociale-inspectiedien-
sten in staat om hun databanken aan te vul-
len en zo mogelijke gevallen van sociale fraude
en sociale dumping op te sporen. In het kader
van de wet op de uitwisseling van energiege-
gevens om sociale fraude op te sporen zijn
wij steeds bereid te bekijken, in respect met
de privacywetgeving, om wettelijke initiatie-
ven in de Gewesten (bijvoorbeeld het Vlaams
decreet over woningleegstand) ook federaal
te omkaderen.’
Slotsom: geen controle
Een Belgische Marokkaan die een eigendom
in Marokko in volle eigendom bezit en die tege-
lijk een huurwoning betrekt via een Vlaamse
socialehuisvestingsmaatschappij heeft van-
daag weinig te vrezen. Er is immers geen uit-
wisseling van gegevens tussen Marokko en ons
land enerzijds of a fortiori Marokko en Vlaan-
deren anderzijds. Elke vorm van sociale fraude
moet volgens de federale regering ‘aangepakt’
en ‘bestreden’ worden. Maar dat wordt uiter-
aard een stuk moeilijker als de relevante infor-
matie ontbreekt. Het verschil tussen retoriek
en realiteit is hier wel erg groot. De vastgoed-
droom van de Belgische Marokkaan is voorlo-
pig nog geen nachtmerrie geworden.
THIERRY DEBELS
Kracht van verandering
Marius Meremans (N-VA), en met hem
enkele anderen, scheen te denken dat de pro-
vincies ons zijn overgeleverd uit de Anschluss
door onze Franse vrienden destijds. Dat klopt
min of meer voor de provincies in hun huidige
vorm, maar de provinciale instelling zit histo-
risch veel dieper, wat hedendaagse Vlaamse
jakobijnen wel eens vergeten. Meremans ver-
dedigde gloedvol de hervorming als een flinke
stap in de goede richting.
Dat het om een compromisoplossing ging,
ontkende hij niet, maar hij zag daar niets ver-
keerds aan. De kracht van verandering was in
volle actie, aldus Meremans. Chris Janssens
(VB) zag dat anders, N-VA heeft maar een
magere buit te pakken en er zit wat al te veel
water in de wijn. Het kwam hem op enige bit-
sigheden over de bestuurlijke successen van
het VB te staan. Een in de context wat vreemd
betoog kwam van de altijd originele Michel
Doomst (CD&V). Hij vond de origine van de
provincies al bij de Romeinen – wat beter is
dan bij de sansculotten, maar toch. De provin-
cies worden weliswaar afgeslankt maar zeker
niet afgedankt. De provincie werd nu, volgens
Doomst, zelfs definitief verankerd en voor het
vernieuwde provinciale niveau schetste hij een
schitterend toekomstvisioen. Een bruiloftstoe-
spraak op een uitvaartdienst, denken wij.
Chaos
Verenigd links verkneukelde zich voorspel-
baar in de “chaos” die door de provinciehervor-
ming zou worden veroorzaakt. Dat de voorstel-
len door de Raad van State wel eens het deksel
op de neus zouden kunnen krijgen, was even-
zeer een bron van vermaak.
Waar bij sp.a nog wat dubbelzinnigheid
heerst over de rol van de provincies, zou
Groen naar “organische” stads- en streekge-
westen willen gaan. Op de N-VA-banken riep
dat, niet onterecht, een beeld op van een veel-
voud aan miniprovincies. Maar, ondanks de
strikte nog eens door Geert Bourgeois ver-
tolkte leer van slechts twee beleidsniveaus,
is moeilijk te vatten hoever de Groen-opvat-
ting staat van de bovenlokale samenwer-
kingsverbanden die tussen alle regels door
en vanuit elke hoek opduiken. De provincies,
en vooral de wat verder afgelegen provincies
Limburg en West-Vlaanderen, waren van ouds-
her belangrijke actoren voor bijvoorbeeld cul-
tuur. Bart Caron (Groen) maakte zich zorgen
over het herverdelende aspect van de provin-
cies. Als vroegere provinciale middelen wor-
den overgebracht naar het centrale Vlaamse
niveau bestaat het gevaar dat die voorname-
lijk zullen terechtkomen in het hartland van de
zogenaamde Vlaamse Ruit. Daarmee rakelde
Caron het zeer oude probleem op dat som-
mige streken inderdaad relatief achtergesteld
zijn geweest en dat de provincies daar vaak een
buffer tegen waren. Cultuurminister Gatz had
wel oren naar die opmerking en zou ze natuur-
lijk “meenemen”. Vooralsnog lijkt de voorgeno-
men provinciehervorming wat halfslachtig te
zijn en kiemen in zich te dragen voor nog veel
moeilijkheden. Ter overweging een Engelse
wijsheid: “If it ain’t broken, don’t fix it.”
Lekker eten
Laat het wel wezen: wij waren er niet bij. Bij welk feestje dan wel, zegt u. Voorbije
vrijdag konden we terecht bij de Iftar in Berchem. De Iftar is de maaltijd die gedurende
de Ramada door moslims genuttigd wordt na zonsondergang. De Iftar wordt ook aan-
gegrepen om moslims samen te brengen, maar ook om niet-moslims uit te nodigen.
De uitnodiging voor de Iftar in Berchem ontvingen we van de plaatselijke... CD&V.
Rob van de Velde, N-VA-schepen in Antwerpen, had zo zijn bedenkingen en zette volgend
bericht op Facebook: “Het wordt moeilijk om sommigen te volgen in hun drang naar het win-
nen van kiezers”. En hij vervolgt in een reactie in de media: “Ik stelde enkel vast dat nu ook
de christendemocratische partij zeer voluntaristisch islam recupereert.” Oeps, denken we
dan. Was Rob van de Velde dan niet op de hoogte van de deelname van Geert Bourgeois aan
een Iftar-maaltijd, voorbije maandag georganiseerd door de Atakwa Moskee in Kortrijk. Op
de Iftar-maaltijd werd Bourgeois verwelkomd door burgemeester Van Quickenborne. Ove-
rigens, het is niet de eerste keer dat Bourgeois deelneemt aan een Iftar-maaltijd. Vorig jaar
deed hij net hetzelfde in Izegem. Rob van de Velde zou beter tweemaal nadenken vooral-
eer een andere partij te beschuldigen de islam te recupereren. Mocht u de Iftar-maaltijd van
CD&V in Berchem gemist hebben, en die van Bourgeois in Kortrijk, dan kan u alsnog terecht
deze vrijdag (24 juni) in de gebouwen van de Universiteit Antwerpen, in de Prinsstraat. Daar
organiseert de pastorale dienst (sic) een Iftar-maaltijd. Allen daarheen!