Εργασία με θέμα τον σεισμό.

1. ΘΕΜΑ: ΣΕΙΣΜΟΣ
ΑΠΌ ΤΙΣ ΦΟΙΤΗΤΡΙΕΣ: ΜΑΡΝΕΡΗ ΝΙΚΗ, Α.Μ: 1057950, Β’
ΕΤΟΣ
ΠΑΡΟΥΣΙΑ
ΣΗ
ΤΜΗΜΑ: ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΚΑΙ ΤΗΣ
ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

2. ΣΕΙΣΜΟΣ;
Ορισμός του
όρου:
→ Ο σεισμός είναι μια αισθητή ανατάραξη της επιφάνειας ενός
ουράνιου σώματος. Αυτό οφείλεται σε απότομες μετακινήσεις μαζών
που συνοδεύονται από σεισμικά κύματα. Βέβαια οι σεισμοί
προκαλούν ανατάραξη στην επιφάνεια του φλοιού καθώς είναι
στερεός και έτσι γίνονται αισθητοί στους ανθρώπους.
→ Οι σεισμοί δεν ορίζονται μόνο στον δικό μας πλανήτη γη, έρευνες
έχουν αποδείξει πως ορίζονται και σε άλλα ουράνια σώματα όπως
είναι η Σελήνη, ο Άρης και ο Ήλιος. Καθώς και σε κάποιο άλλο
άστρο, πλανήτη ή δορυφόρο, σε νέα αστέρα νετρονίων κ.ο.κ..
→ Ο σεισμος έχει διαφορετική προέλευση και τα σεισμικά κύματα
μπορεί να εχουν διαφορετικους τύπους από τα γήινα ελαστικά, για
παραδειγμα τα σεισμικά κύματα ενός μαγνητικού σεισμού σε ένα

3. Ο σεισμός στον πλανήτη μας συνήθως προκαλείται από
ξαφνική απελευθέρωση συσσωρευμένης ενέργειας στον
φλοιό της Γης. Τον αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνειά της
καθώς μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί με τα σεισμικά
κύματα. Τα κύματα αυτά διαδίδονται στον φλοιό με
ταλαντώσεις των πετρωμάτων και φθάνοντας στην
επιφάνεια προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους που
αισθανόμαστε. Τα σεισμικά κύματα προκαλούν με τις
ταλαντώσεις και διαφορές ηλεκτρικού δυναμικού στα
πετρώματα του φλοιού καθώς οδεύουν μέσα από αυτά
(σεισμικό-ηλεκτρικό φαινόμενο δευτέρου είδους). Άλλη μια
εκδήλωση των σεισμών, που προκαλείται από τη
μετακίνηση των πετρωμάτων της λιθόσφαιρας, είναι η
δημιουργία τσουνάμι στη θάλασσα όταν ο σεισμός είναι
υποθαλάσσιος και έχει αποτέλεσμα ικανή κατακόρυφη
ανάταξη του βυθού. Οι περισσότεροι σεισμοί σχετίζονται με
τον τεκτονικό χαρακτήρα της Γης και ονομάζονται τεκτονικοί
σεισμοί. Ένας σεισμός όμως μπορεί να οφείλεται και στο

4. Η απορρόφηση της ενέργειας που μεταφέρουν τα ελαστικά κύματα, συμβαίνει με
διάφορους μηχανισμούς ανάλογα με την κατάσταση ρευστότητας του μέσου που
διατρέχουν:
●Στερεά: Η θραύση και οι μικροθραύσεις στα πετρώματα, αλλά και στις
ανθρώπινες κατασκευές, προκαλούν είτε διάρρηξη των δεσμών συνοχής είτε
μόνιμη (πλαστική) παραμόρφωση του υλικού και τελικά παράγεται θερμότητα.
Ακόμα, λόγω του σεισμικού-ηλεκτρικού φαινομένου που εμφανίζεται στα
πορώδη στερεά που περιέχουν ποσοστό υγρού, μέρος της ενέργειας του
οδεύοντος σεισμικού κύματος μετατρέπεται από μηχανική σε ηλεκτρική και
κατόπιν αντίστροφα και η ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα, είτε κατά τις
ωσμωτικές διαδικασίες, είτε λόγω της ηλεκτρικής αντίστασης των πετρωμάτων
κατά τη διέλευση των ηλεκτρικών ρευμάτων ή δινορευμάτων (ρευμάτων Φουκώ).
●Ρευστά με οριακή την ιδιότητα διάδοσης εγκάρσιων κυμάτων: Το υλικό
παραμορφώνεται προσωρινά (για χρόνο μερικά πολλαπλάσιο της περιόδου
ταλάντωσης του κύματος) και τελικά η ενέργεια γίνεται θερμότητα
(ρευστοποιείται περαιτέρω το υλικό του μέσου).
●Ρευστά: Μπορούν να οδεύσουν μόνο σεισμικά κύματα που διαφοροποιούν
τοπικά την πυκνότητα του μέσου και απορροφώνται αυξάνοντας τη θερμοκρασία
του.
Σύμφωνα με την ανθρώπινη κλίμακα εκτίμησης γεγονότων, που ξεκινά με βάση τις
διαστάσεις των ανθρώπινων κατασκευών, τα αποτελέσματα της απορρόφησης της
ενέργειας ενός σεισμού στα στερεά είναι ενίοτε καταστροφικά.
Ο Βρετανός Τζον Μίτσελ (John Michell) δήλωσε το 1760 πως οι σεισμοί και τα κύματα
ενέργειας προκαλούνται από «μάζες πετρωμάτων που μετατοπίζονται, μίλια κάτω
από την επιφάνεια» και θεωρείται πατέρας της επιστήμης της μελέτης των σεισμών,

5. Τεκτονικοί
Ηφαιστειακοί
ΕγκατακρημνισιγενείςΚρυογενείς
Τεχνητοί
Τύποι Σεισμών που γεννώνται στον Γήινο φλοιό

6. • Οι τεκτονικές πλάκες που βρίσκονται στην λιθόσφαιρα κινούνται
διαρκώς πάνω στο ρευστό υπόστρωμα της ασθενόσφαιρας.
• Ενώ το μάγμα κινείται οι πλάκες πιέζονται μεταξύ τους .
Κινείται ανοδικά και καθοδικά εφόσον κοντά στον πυρήνα της Γης
θερμαίνεται.
• Στις περιοχές που ο φλοιός προεξέχει προς τα κάτω
αναπτύσσονται ροπές.
• Το μάγμα που κινείται προς τα κάτω υπόκειται στις δυνάμεις
του φαινομένου Κοριόλις.
• Οι πλάκες μπορούν να τείνουν και να περιστρέφονται χάριν της
συνισταμένης των δυνάμεων και των ροπών.
• Σχηματίζονται ρήγματα στον φλοιό όπου όταν οι τεκτονικές
τάσεις ξεπεράσουν το όριο της θραύσης του πετρώματος
δημιουργείται η ολίσθηση του ρήγματος με αποτέλεσμα την βίαιη
ταλάντωση των πετρωμάτων. Η ενέργεια που απελευθερώνεται
μεταφέρεται στα σεισμικά κύματα και έτσι δημιουργούνται οι

7. Υπόλοιπα είδη σεισμών
• Ηφαιστειακοί: Το 10% των Παγκοσμίων
σεισμών. Είναι αποτέλεσμα της αλλαγής
της πίεσης στο εσωτερικό της Γης.
• Εγκατακρημνισιγενείς: Είναι ελάχιστο
ποσοστό και οφείλονται στην διάβρωση
σπηλαίων.
• Κρυογενείς: Οφείλονται στην απότομη
πτώση της θερμοκρασίας. Συμβαίνουν
τον χειμώνα και κυρίως τις πολύ
πρωινές ώρες.
• Τεχνητοί: Προκαλούνται με εκρήξεις ή
χτύπημα της επιφάνειας του γήινου
φλοιού και χρησιμοποιούνται για

8. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ
ΣΕΙΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΞΗΣ:
Εστία ή υπόκεντρο
√ Εστία ή υπόκεντρο ονομάζεται το σημείο της λιθόσφαιρας που ξεκινά η
διάρρηξη των πετρωμάτων.
Επίκεντρο
√ Επίκεντρο είναι το ίχνος της κατακόρυφης προβολής της εστίας πάνω
στην επιφάνεια της Γης.
Εστιακό βάθος
√ Εστιακό βάθος είναι η απόσταση μεταξύ της εστίας και του επικέντρου.
Ανάλογα με το εστιακό τους βάθος οι σεισμοί διακρίνονται σε:
Επιφανειακούς (εστιακό βάθος <60km)
Ενδιαμέσου βάθους (60km<= εστιακό βάθος <= 300km και
Μεγάλου βάθους (εστιακό βάθος > 300km). Οι επιφανειακοί σεισμοί είναι
αυτοί που συνήθως έχουν τις καταστροφικότερες επιπτώσεις.

9. Σεισμική ακολουθία
√ Σεισμική ακολουθία είναι το σύνολο των σεισμών που
εκδηλώνονται μέσα σε ένα μικρό σχετικά χρονικό διάστημα σε
μία περιοχή. Κύριος σεισμός είναι ο σεισμός της ακολουθίας
που έχει το μεγαλύτερο μέγεθος. Οι σεισμοί που προηγούνται
του κυρίου σεισμού ονομάζονται προσεισμοί και αυτοί που
ακολουθούν μετασεισμοί. Όταν η σεισμική ακολουθία
αποτελείται από ένα πλήθος σεισμών σχετικά μικρού
μεγέθους χωρίς να ξεχωρίζει ο κύριος (μεγαλύτερο μέγεθος),
χαρακτηρίζεται ως σμήνος σεισμών (σμηνοσειρά).
Ρήγμα
√ Είναι η επιφάνεια κατά τη διεύθυνση της οποίας σπάζει ένα
πέτρωμα όταν ξεπεραστεί το όριο αντοχής του εξαιτίας
κινήσεων των λιθοσφαιρικών πλακών. Στην περίπτωση αυτή
δημιουργούνται δύο τμήματα πετρώματος, τα οποία
πραγματοποιούν απότομη κίνηση μεταξύ τους.
Ίχνος ρήγματος
√ Είναι η επιφανειακή εκδήλωση του ρήγματος. Σε ορισμένες

10. Ακολουθεί πίνακας με τους κυριότερους Σεισμούς στην
Ελλάδα την τελευταία τριακονταετία:
Πληγείσα περιοχή Ημερομηνία Μέγεθος Επιπτώσεις
Άγιος Ευστράτιος 19-2-1968 7,1 20 νεκροί, 39
τραυματίες, 175
καταρρεύσεις κτιρίων
Στίβος Θεσσαλονίκης 20-6-1978 6,5 45 νεκροί, 220
τραυματίες, 9.480
κτίρια με μη
επισκευάσιμες βλάβες.
Αλμυρός Βόλου 9-7-1980 6,5 24 τραυματίες, 5.222
κτίρια κατεστραμμένα.
Περαχώρα – Αλκυονίδες 24-2-1981 6,7 20 νεκροί, 500
τραυματίες, 22.554
κτίρια με μη
επισκευάσιμες βλάβες.
Καλαμάτα 13-9-1986 6,0 20 νεκροί, 80
τραυματίες,
κατάρρευση 4
πολυκατοικιών στην
πόλη της Καλαμάτας
Κοζάνη – Γρεβενά 13-5-1995 6,6 Εκτεταμένες ζημιές.

11. Ο εγκέλαδος της μυθολογίας
• Ήταν ο αρχηγός του Ταρτάρου και της Γης
και αρχηγός των Γιγάντων.
• Σύμφωνα με τον μύθο ο Εγκέλαδος έχασε
την ζωή του στην γιγαντομαχία. Εκεί πάλεψε
με την Αθηνά η οποία τον έριξε κάτω από
την Σικελία.
• Από τότε προσπαθεί να ελευθερωθεί
προκαλώντας εκρήξεις και σεισμούς του
ηφαίστειου της Αίτνας.

12. Οι πληροφορίες χρησιμοποιήθηκαν από τους εξής
συνδέσμους που ακολουθούν:
 https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%B5%CE%B9%CF%83%C
E%BC%CF%8C%CF%82
 http://www.oasp.gr/node/2074
 https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/13374/2/Apostolou
Msc2008.pdf
 http://lyk-akrot.chan.sch.gr/texnomatheia/seismos/synep.php
 http://www.report24.gr/wp-content/uploads/00081.jpg
 https://www.madata.gr/epikairotita/world/594524.html
 http://www.huffingtonpost.gr/2017/09/11/koinonia-seismos-
karpenisi_n_17966422.html
 https://www.pentapostagma.gr/2017/12/n%CE%AD%CE%BF%CF%82-
%CE%B9%CF%83%CF%87%CF%85%CF%81%CF%8C%CF%82-
%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-6-
%CE%B2%CE%B1%CE%B8%CE%BC%CF%8E%CE%BD-
%CE%AD%CF%80%CE%BB%CE%B7%CE%BE%CE%B5-%CF%84%CE%BF.html
Σας ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας και την
παρουσία σας!