Κατασκευή σεισμογράφου

2. Σεισμός είναι η εδαφική δόνηση που γεννιέται κατά τη
διατάραξη της μηχανικής ισορροπίας των πετρωμάτων από
φυσικές αιτίες που βρίσκονται στο εσωτερικό της Γης.
Ο σεισμός είναι ένα φυσικό
φαινόμενο, που συμβαίνει στο
εσωτερικό της Γης.

3. O σεισμός
γίνεται
αντιληπτός
στον φλοιό της
Γης.
Οι λιθοσφαιρικές
πλάκες κάτω από
τον φλοιό
κουνιούνται.
Στον μανδύα
«επιπλέουν» οι
λιθοσφαιρικές
πλάκες.
Ο πυρήνας
ευθύνεται για τις
«εκρήξεις»
ενέργειας.

4. Τα αίτια μίας σεισμικής δόνησης
Η λιθόσφαιρα δεν είναι ενιαία, αλλά αποτελείται από ένα σύνολο μεγάλων
και μικρότερων πλακών που γλιστράνε πάνω στον παχύρρευστο μανδύα
της Γης, πραγματοποιώντας σχετικές μεταξύ τους κινήσεις. Οι πλάκες
αυτές λέγονται λιθοσφαιρικές πλάκες. Οι λιθοσφαιρικές πλάκες
αλλού αποκλίνουν, αλλού συγκλίνουν και αλλού η μία
κινείται παράλληλα ή ακουμπάει τη διπλανή της.

5. Αποτέλεσμα της σχετικής κίνησης των λιθοσφαιρικών πλακών είναι η
αργή παραμόρφωση των πετρωμάτων στο σημείο που ακουμπάνε. Για
τον λόγο αυτό, στα πετρώματα που βρίσκονται κοντά στις περιοχές
αυτές συσσωρεύονται τεράστια ποσά δυναμικής ενέργειας, και
αναπτύσσονται μεγάλες τάσεις που συνεχώς αυξάνουν. Όταν οι τάσεις
αυξηθούν τόσο πολύ, ώστε δεν μπορούν άλλο να αντέξουν, αρχίζουν να
θρυμματίζονται. Ταυτόχρονα κουνιούνται έως ότου ισορροπήσουν σε
νέες θέσεις. Τη χρονική αυτή στιγμή γεννιέται ένας σεισμός.
Αποτυπώσαμε τις τεκτονικές αυτές πλάκες και ανακαλύψαμε ότι η
χώρα μας βρίσκεται ανάμεσα στην Ευρασιατική και την
Αφρικανική πλάκα.

6. πλάκα
του
Ειρηνικο
ύ
πλάκα
του
Ειρηνικού
Αμερικανική
πλάκα
Αφρικανική
πλάκα
Ευρασιατικ
ή πλάκαΑμερικανική
πλάκα
Ινδική
πλάκα
Ανταρκτική
πλάκα

7. Τα αποτελέσματα του σεισμού επιδρούν στην επιφάνεια
της Γης προκαλώντας συχνά μεγάλες καταστροφές. Ένας
δυνατός σεισμός μπορεί να προκαλέσει μεταβολή στο γήινο
ανάγλυφο, δηλαδή να δημιουργήσει ρήγματα, φαράγγια, να
βυθίσει ή να ανυψώσει κομμάτια ξηράς στη θάλασσα, όπως
επίσης να προκαλέσει υλικές καταστροφές και απώλεια
ανθρώπινων ζωών.

9. Καταστροφή δρόμων Απώλεια ανθρώπινων ζωών

10. Ρήγματα
Κατολισθήσεις

11. Τσουνάμι

12. Ο σεισμός στην ιαπωνική μυθολογία . . .
Το σπαρτάρισμα του
γατόψαρου, σύμφωνα με
γιαπωνέζικο θρύλο,
προκαλεί τους σεισμούς.
Στον πίνακα (περίοδος Edo)
απεικονίζεται η προσπάθεια
των ανθρώπων να
δαμάσουν το τεράστιο
γατόψαρο.

13. Ο σεισμός στην ελληνική μυθολογία . . .
Ο Εγκέλαδος
Στην ελληνική μυθολογία, ο Εγκέλαδος ήταν ο γιος του
Τάρταρου και της Γης, και αρχηγός των Γιγάντων. Ο
Εγκέλαδος σκοτώθηκε στην περιβόητη Γιγαντομαχία, όπου
ο ρόλος του ήταν ιδιαίτερα σημαντικός. Υπάρχουν
διάφορες ιστορίες σχετικά με το πώς θανατώθηκε, όπως
για παράδειγμα ότι τον κατακεραύνωσε ο Δίας. Ωστόσο, η
πιο επικρατούσα παράδοση λέει ότι τον σκότωσε η θεά
Αθηνά, ρίχνοντας επάνω του τη Σικελία ή το όρος Αίτνα.
Καταπλακωμένος, ο Εγκέλαδος καθώς κινείται και
αναστενάζει προκαλεί σεισμούς και δημιουργεί ηφαίστεια
ή τα κάνει να εκρήγνυνται.
Έτσι, κατά τους αρχαίους Έλληνες ο Εγκέλαδος ήταν η
θεότητα του σεισμού – και ιδίως του ηφαιστειακού. Κάπως
έτσι έμεινε η ονομασία μέχρι τις ημέρες μας και τη
χρησιμοποιούμε για να αναφερθούμε στο φαινόμενο του
σεισμού.

14. Η θεά Αθηνά και ο τιτάνας Εγκέλαδος

15. Διαβάζοντας το βιβλίο «Η οργή του Εγκέλαδου» του
συγγραφέα Κ. Πούλου . . .
Σπάω πιάτα και
ποτήρια
ρίχνω τα παλιά
γεφύρια
με φωνάζουνε σεισμό
και σκορπώ τον
πανικό!
Όταν βήχω ή
χασμουριέμαι,
όταν τρέμω και
κουνιέμαι,
τρέξε κάπου να
κρυφτείς,
άμα θέλεις να σωθείς.

16. Ξέρατε ότι η Ελλάδα είναι σεισμογενής περιοχή και
μάλιστα η πιο σεισμογενής χώρα στην Ευρώπη;
Πολύ επικίνδυνη
περιοχή Επικίνδυνη περιοχή
Περιοχή με τη
μικρότερη
επικινδυνότητα
Λιγότερο
επικίνδυνη περιοχή

17. Εφόσον ο κίνδυνος από τους σεισμούς είναι πολύ
μεγάλος για πολλές περιοχές της πατρίδας μας, είναι
απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς μπορούμε να
προστατευτούμε στην περίπτωση σεισμού.

18. Τοποθετώ εύθραυστα ή
βαριά αντικείμενα σε
χαμηλά ράφια.
Στερεώνω κατάλληλα στον
τοίχο με μεταλλικές γωνίες
και βίδες τα ψηλά και βαριά
ράφια και βιβλιοθήκες.
Στηρίζω κατάλληλα τα
φωτιστικά και τους
ανεμιστήρες οροφής.

19. Ενημερώνομαι.
Συζητώ με την οικογένειά
μου για τα κατάλληλα
σημεία προφύλαξης και πώς
κλείνουν οι γενικοί
διακόπτες ρεύματος και
νερού. Μαθαίνω χρήσιμα
τηλέφωνα, όπως το
τηλέφωνο έκτακτης
ανάγκης 112.
Λαμβάνω
μέρος σε
ασκήσεις
ετοιμότητας.
Εφοδιάζομαι με είδη
έκτακτης ανάγκης, όπως
φαρμακείο, σφυρίχτρα,
νερό, ραδιόφωνο κ.α.

20. Διατηρώ την
ψυχραιμία μου.
Εάν βρίσκομαι στο
αυτοκίνητο μειώνω
ταχύτητα και
σταθμεύω στο πιο
κοντινό ασφαλές
σημείο.
Καλύπτομαι κάτω
από ένα γερό
έπιπλο και κρατάω
τα πόδια του.
Εάν δεν υπάρχει
κατάλληλο έπιπλο, σκύβω
στη μέση του δωματίου
και καλύπτω το κεφάλι
και τον αυχένα μου με τα
χέρια μου.

21. Εάν βρίσκομαι σε
εξωτερικό χώρο,
απομακρύνομαι από
προσόψεις κτιρίων,
στύλους της ΔΕΗ με
ηλεκτροφόρα καλώδια
και προσπαθώ να
προφυλαχτώ.
Απομακρύνομαι από
την ακτή, γιατί
υπάρχει πιθανότητα
να δημιουργηθεί
τσουνάμι.

22. Προσπαθώ να μη
χρησιμοποιώ άσκοπα το
τηλέφωνο.
Εκκενώνω το κτίριο
αμέσως μετά τον
σεισμό,
χρησιμοποιώντας
μόνο τις σκάλες και
φορώντας τα
απαραίτητα ρούχα
για την εποχή.

23. Καταφεύγω στο
κοντινότερο ανοιχτό και
ασφαλές σημείο μακριά
από προσόψεις κτιρίων και
άλλα επικίνδυνα σημεία.
Προσπαθώ να μη
χρησιμοποιώ άσκοπα το
αυτοκίνητό.